Het genereren, ofwel minen van bitcoins is technisch gezien niet zo complex als je misschien denkt. Als je over een recente game-pc of stevige thuiscomputer beschikt, heb je waarschijnlijk al de hardware in huis om ermee te beginnen. In dit artikel vertellen we je meer over de basics van mining-hardware.

Door: Stephan Overbeeke en Nada Overbeeke

Voordat je begint met minen is het handig om basale kennis te hebben van de relevante en irrelevante componenten binnen je systeem als het op mining aankomt. Traditioneel is de processor het werkpaard van de computer, en de grafische kaart vooral voor spelletjes. Hoewel applicaties als Adobe Photoshop en Premiere Pro wel degelijk gebruik kunnen maken van de grafische kaart ter ondersteuning, profiteren ze het meest van een zware processor. Een Intel Core i7 of een Ryzen 7-cpu voltooit taken veel sneller dan een eenvoudige Pentium plus een dikke grafische kaart. De traditionele desktopprocessor is niet enkel een capabele rekenmachine, het is vooral ook een slimme chef van je systeem die tal van taken op zich neemt.

Een grafische kaart doet dat niet, maar in berekeningen op gebied coin-mining is een moderne grafische kaart wel eindeloos veel krachtiger dan welke moderne processor dan ook. Hoewel het niet onmogelijk is om met je cpu te minen, levert het slechts een fractie op van het resultaat van zelfs een redelijk eenvoudige grafische kaart. Die is in dit soort specifieke taken honderden of zelfs duizenden malen sneller.

Het nettoresultaat van cpu-mining bedraagt slechts luttele eurocenten per dag. Tevens is het resulterende stroomverbruik dermate buiten proporties dat de kosten-batenverhouding sterk negatief is. Wel prettig voor de serieuzere miner: welke processor je daadwerkelijk in je mining-rig zet maakt niet uit: of je nu een dikke Intel Core i9 gebruikt, of een instap-Celeron toepast, het heeft praktisch geen invloed op je resultaat.

Mining-videokaart en voeding

Alles staat of valt zodoende met de juiste grafische kaart of videokaart. Dat was jaren geleden ook zo voor bitcoin-mining, totdat de zogenaamde ASIC’s (Application Specific Integrated Circuit) in het leven werden geroepen. Deze specifiek voor bitcoin-mining ontworpen apparaten waren dermate veel efficiënter dat het minen met je doorsnee grafische kaart niet langer rendabel was, en dat betekende het einde van mining door consumenten toentertijd. Doordat deze ASIC’s echter alleen in staat waren specifieke berekeningen uit te voeren – en dus enkel om specifieke coins te minen – zagen we een enorme toename in de zogeheten altcoins: alternatieve coins voor de bitcoin.

Veel van de moderne altcoins zijn gebaseerd op berekeningen waarvoor nog geen ASIC’s bestaan, of zijn dusdanig opgebouwd dat een ASIC-oplossing onmogelijk is of onwaarschijnlijk zal zijn gezien de inmiddels zeer versnipperde markt voor coins. Er zijn er inmiddels honderden altcoins met een marktwaarde van miljoenen of zelfs miljarden euro, en als gevolg hiervan zal minen met grafische kaarten voorlopig dus wel blijven bestaan.

©PXimport

Heb je in de afgelopen jaren een capabele gamecomputer gekocht, dan is de kans groot dat je al klaar bent om te beginnen met minen. Met veel recente kaarten in het middensegment of hoge segment kun je minen, zij het met iets lagere opbrengst. Andere onderdelen in je systeem zijn nauwelijks interessant. Zo maakt het niet uit of je een ssd of harde schijf hebt, welke monitor of randapparatuur eraan hangt, en je hoeft ook niet veel geheugen te hebben.

De voeding is wel relevant, minen verbruikt tenslotte flink wat stroom. Maar als je nu een werkend compleet systeem hebt, zal dat normaliter voor het minen ook moeten voldoen. Op dit punt is het wel handig om bijvoorbeeld de gratis MSI Afterburner-applicatie te installeren. In deze software kunnen we de temperatuur van de grafische kaart inzien, eventueel de ventilatorsnelheid aanpassen om oververhitting te voorkomen en de prestaties tunen.

Heb je momenteel nog geen grafische kaart? Dan zul je er eerst een moeten aanschaffen voor je met minen kunt beginnen. Als je huidige computer geen grafische kaart heeft, bestaat ook de kans dat je voeding niet in staat is om de vereiste kracht te leveren, of dat deze niet de juiste stekkers heeft om hem aan te sluiten.

Voor een systeem met een enkele grafische kaart uit de getoonde grafiek, kun je uit de voeten met een voeding die in staat is om 450 watt te leveren. Goedkope voedingen beloven echter veelal wel hoge vermogens, maar kunnen dat zelden echt leveren. Twijfel je aan je voeding, dan raden wij altijd aan in een goede voeding te investeren, denk aan modellen zoals de Seasonic Focus- of Prime-series, of de Corsair RMx-modellen.

Crypto-wallet kiezen

Nu de hardware klaar is, moeten we een wallet kiezen: een portemonnee om onze te minen muntjes in op te slaan. Een wallet is een gevoelig onderwerp, want net als een echte portemonnee kun je die kwijtraken en moet je goed nadenken aan wie je die toevertrouwt. En gaat je digitale portemonnee kapot, dan moet je het geld er wel uit kunnen halen. Dit maakt de walletkeuze één van de voornaamste zaken om echt even bij stil te staan.

Je wallet is altijd onderdeel van het netwerk waardoor transacties mogelijk worden, maar waar die wallet daadwerkelijk staat opgeslagen, daar ben je vrij in. Je kunt software op je computer of je telefoon installeren die als wallet functioneert, maar er zijn ook specifieke hardware-wallets: usb-sticks specifiek gemaakt om cryptocoins om op te slaan, zoals bijvoorbeeld de KeepKey, Ledger en Trezor. Zowel hard- als softwarewallets bieden back-upmogelijkheden voor het geval er iets met je computer of wallet gebeurt. Beide heb je zelf in de hand, maar hoewel hardware-wallets geld kosten, bieden ze wel betere bescherming tegen diefstal of misbruik.

De snelste en eenvoudigste manier om een wallet te openen, vinden we online. Er zijn tal van websites waar je wallets kunt aanmaken, met uiteraard het vraagstuk of die sites te vertrouwen zijn. Wil je jouw digitale centen daar stallen. Ondanks dat absolute zekerheid simpelweg niet bestaat, zijn er wel enkele grote bakens van licht op het donkere internet. Coinbase bijvoorbeeld is één van de grootste namen met al jarenlang een uitstekende reputatie, omdat zij van al hun klanten identificatie vereisen en dit streng controleren. Ook BitGo is een grote gerenommeerde partij, waar klanten die echt anoniem willen blijven iets meer ruimte hebben.

De voorbereidingen zijn getroffen, het minen kan beginnen. Hoe dat er uit ziet, vertellen we in een volgend artikel.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betsalt. Een paar keer per week gaan we daarom op zoek naar zulke deals. Met een toetsenbordset vervang je in één keer je toetsenbord en muis. Wij hebben vijf betaalbare sets voor je gevonden.

Is je toetsenbord aan vervanging toe en ben je ook toe aan een nieuwe muis? Kijk dan meteen even naar een ergonomisch model; beter voor je handen, vingers en polsen. De toetsenborden hebben bijvoorbeeld een kromming, waardoor je je handen op een prettigere manier op het toetsenbord houdt, of zijn de muizen voorzien van extra knoppen aan de zijkant voor het beter kunnen aanklikken van items op je scherm. Wij vonden vijf handige ergonomische sets voor minder dan 100 euro.

HP 330 Wireless Mouse and Keyboard Combination

Met dit draadloze duo van HP krijg je een muis en toetsenbord in één set die vooral gericht is op comfort en nauwkeurigheid. De fabrikant beschrijft het toetsenbord als een ergonomisch model, compleet met numeriek deel, zodat je cijfers en rekenfuncties snel kunt invoeren. Het is een full‑size model (100 %) met chiclet‑toetsen en twaalf functietoetsen. Dankzij de slanke bouw van ongeveer 50,5 cm breed, 4 cm hoog en 420 g zwaar neemt het weinig ruimte in.

Je sluit de set aan via een RF‑ontvanger in de USB‑poort van je computer; er is geen kabel nodig en de meegeleverde muis werkt via dezelfde ontvanger. Beide apparaten werken op batterijen. De compacte muis is bedoeld voor langdurig gebruik en past bij verschillende handgroottes. Met de combinatie van draadloze verbinding, volledige toetsenbordindeling en ergonomische vorm is deze set vooral bruikbaar voor wie onderweg of thuis zonder kabels wil werken en toch een numeriek toetsenblok nodig heeft.

Logitech MK540 Advanced

Deze set bestaat uit een draadloos toetsenbord en muis die beide ontworpen zijn voor een comfortabele werkhouding en praktische bediening. Het toetsenbord heeft een morsbestendig ontwerp en is voorzien van fluisterstille toetsen die vertrouwd aanvoelen. Je kunt de hellingshoek instellen dankzij drie kantelstanden (natuurlijk, 4° en 8°) zodat je polsen prettig blijven tijdens lange typsessies. Er is een handsteun geïntegreerd en de toetsen zijn voorzien van slijtvaste belettering. Verder beschikt het toetsenbord over een numeriek gedeelte met tien toetsen en diverse multimedia‑ en programmeerbare functietoetsen. De set maakt gebruik van één kleine Logitech Unifying‑USB‑ontvanger voor zowel de muis als het toetsenbord. De draadloze verbinding heeft een bereik tot tien meter. Het toetsenbord werkt op twee AA‑batterijen met een geschatte levensduur van 36 maanden.

De muis in deze combinatie heeft een ergonomische vorm met zachte rubberen handgrepen aan de zijkanten; daardoor ligt hij prettig in de hand voor zowel links‑ als rechtshandigen. Met drie knoppen en een 2D‑scrollwiel kun je nauwkeurig navigeren. De muis maakt gebruik van een AA‑batterij die ongeveer 18 maanden meegaat. Dankzij de combinatie van handsteun, verstelbare voeten en symmetrische muis biedt deze set duidelijke ergonomische voordelen binnen een betaalbaar budget.

Logitech MK850 Performance

In deze set combineert Logitech een volledig toetsenbord en een ergonomische muis met verschillende functies voor productiviteit. Het toetsenbord heeft een geïntegreerde handsteun en een licht gebogen keyframe zodat je polsen worden ondersteund tijdens langdurig typen. De pootjes onder het toetsenbord zijn in hoogte verstelbaar, zodat je de hellingshoek kunt aanpassen aan je voorkeur. Bij de set hoort een muis met een gevormd ontwerp dat in je handpalm past en je hand ondersteunt. Deze muis heeft een scrollwiel waarmee je snel door documenten of webpagina’s kunt navigeren. Uniek aan deze set is de mogelijkheid om tegelijkertijd met drie apparaten te verbinden; met speciale toetsen wissel je tussen computer, tablet en telefoon.

De verbinding verloopt via een meegeleverde USB‑ontvanger of via Bluetooth Smart, waardoor zowel Windows‑ als Mac‑apparaten worden ondersteund. Een numeriek gedeelte ontbreekt niet, en de toetsindeling is bedoeld voor comfortabel typen. Deze combinatie is vooral geschikt voor gebruikers die productiviteit en comfort willen combineren en de vrijheid willen om meerdere apparaten te bedienen zonder van muis of toetsenbord te wisselen.

Logitech MK470 Slim Combo

Deze set bestaat uit een compact toetsenbord en bijpassende muis die met een dun en strak ontwerp zijn gemaakt voor wie ruimte wil besparen. Het toetsenbord is slank en bevat toch een numeriek gedeelte en twaalf functietoetsen. De toetsen hebben een vlak profiel, wat een stille aanslag oplevert, en de muis is symmetrisch zodat hij zowel in de linker‑ als de rechterhand past. De verbinding verloopt via een 2,4 GHz‑USB‑ontvanger met een bereik van ongeveer tien meter; er is geen kabel nodig en installatie gebeurt door simpelweg de ontvanger in een vrije USB‑poort te steken.

In de productomschrijving wordt vermeld dat de batterij in de muis ongeveer achttien maanden meegaat en dat het toetsenbord tot drie jaar kan worden gebruikt voordat de batterijen vervangen moeten worden; beide schakelen automatisch naar een slaapstand als ze niet in gebruik zijn om energie te besparen. Omdat de set compact is, past hij makkelijk in een tas of bureaulade. Hij is vooral bedoeld voor thuisgebruikers of studenten die een volledige toetsenbordindeling willen zonder een groot bureau te gebruiken en die waarde hechten aan stil werken.

Trust Lyra Multi‑Device Wireless Keyboard & Mouse

Deze compacte set van Trust is ontworpen om meerdere apparaten te bedienen zonder kabels te gebruiken. Het toetsenbord kan tot drie apparaten tegelijk verbinden via één USB‑ontvanger of twee Bluetooth‑kanalen, en je wisselt tussen apparaten met speciale toetsen. De behuizing is gemaakt van 85 % gerecycled kunststof voor het toetsenbord en 84 % voor de muis, waardoor de set een duurzame keuze is. De toetsen maken gebruik van laptopachtige scissor switches voor een stille aanslag en er zijn twaalf multimedia‑toetsen om snel muziek of volume te regelen. Het toetsenbord heeft een compacte vorm maar behoudt een volledig lay-out, en de hoogte is verstelbaar dankzij een rubberen voet voor extra comfort.

De muis is symmetrisch en geschikt voor links- en rechtshandig gebruik; met knoppen kun je de DPI aanpassen tussen 800 en 1.600 zodat de snelheid van de cursor aanpasbaar is. Zowel toetsenbord als muis bevatten oplaadbare accu’s met een gebruiksduur tot zes maanden. De set is geschikt voor Windows, iOS, iPadOS, macOS, Android en Chrome OS, waardoor je met één combinatie een laptop, tablet en telefoon kunt bedienen zonder losse kabels.

De Google Pixel Buds 2a zijn comfortabele oordopjes en de eerste in de betaalbare A-serie met actieve ruisonderdrukking (ANC). Ze hebben een kleiner en lichter ontwerp dan hun voorganger, wat zorgt voor een betere pasvorm. Daarnaast zijn ze zweet- en waterbestendig en hebben ze een adviesprijs van 149 euro. Hoe bevallen ze in de praktijk?

De Pixel Buds 2a hebben een compacter ontwerp gekregen. Zowel de oordopjes als de matte, kiezelvormige oplaadcase zijn kleiner, waardoor je ze gemakkelijker opbergt. Daarnaast heeft Google het draagcomfort verbeterd: de dopjes zijn kleiner en beschikken over subtiele en stabiele vleugeltjes waarmee je ze netjes in je oren parkeert. Ook tijdens het sporten vallen ze niet uit. Je krijgt er bovendien vier maten oortips bij, waardoor er ongetwijfeld een pasvorm voor je bijzit. En met het IP54-certificaat zijn ze ook goed beschermd tegen water en stof.

De belangrijkste upgrade is de toevoeging van active noise cancellation (of actieve ruisonderdrukking), een onderdeel dat je niet vaak aantreft op goedkopere oordopjes. Toch zijn er nog altijd enkele concessies. Je moet het bijvoorbeeld doen zonder draadloos opladen en headtracking. Daarnaast is het aantal microfoons teruggebracht. Dat zijn minpunten waar je prima mee kunt leven. Een groter nadeel is het ontbreken van volumeregeling op de oordoppen zelf, en ook de overige bediening is niet altijd even nauwkeurig in de reactie..

©Wesley Akkerman

Accuduur en in gebruik

De Pixel Buds 2a komen het best tot hun recht op een Android-smartphone, vooral op een Pixel. Op die toestellen zijn de oordopjes direct geïntegreerd in de systeeminstellingen via de bluetoothtegel, zodat je geen aparte app nodig hebt. Gebruik je een ander Android-toestel, dan moet je de Pixel Buds-app installeren om dezelfde instellingen te kunnen beheren. Vanuit dat menu beheer je de batterijstatus, equalizer en transparantiemodus. Functies zoals multipoint moet je handmatig inschakelen. De ondersteuning voor Gemini is aanwezig en werkt prettig via de oordopjes. De software is verder overzichtelijk en eenvoudig in gebruik.

De batterijduur van de oordopjes zelf is prima en haalt de beloofde zeven uur met actieve ruisonderdrukking aan; dat is meestal genoeg voor de werkdag. De oplaadcase is echter teleurstellend met slechts twintig uur totale reserve, waardoor je die elke paar dagen moet opladen. Dat kan dan alleen via een usb-c-kabel, aangezien draadloos laden niet werkt. Een grote vooruitgang is dat je de batterij in de case kunt vervangen. Winst in het kader van duurzaamheid juichen we altijd toe, dus dit spreekt enorm in het voordeel van de Buds 2a.

Geluidskwaliteit en ANC

De Google Pixel Buds 2a beschikt over 11mm-drivers en de Tensor A1-chipset van Google. Samen zorgen die voor een overwegend gebalanceerd geluidsprofiel. De bas is aanwezig maar niet overheersend, waardoor muziek helder klinkt bij uiteenlopende genres en op normaal volume. Bij hogere volumes gaat de geluidskwaliteit wel wat achteruit, met een wat doffer, minder zuiver geluid als gevolg. Met de vijfbands-equalizer in de app kun je het geluid gelukkig eenvoudig naar eigen smaak bijstellen.

De actieve ruisonderdrukking is vooral gericht op het reduceren van constante, monotone achtergrondgeluiden. De technologie presteert sterk bij het wegfilteren van het geluid van ventilatiesystemen, treinmotoren of een stofzuiger, waardoor je daar weinig van meekrijgt. Variabele en onregelmatige geluiden, zoals stemmen, een tv of het tikken op een toetsenbord, worden wel gedempt, maar dringen nog deels door. Al met al is de ANC dus niet verkeerd, maar we hebben beter gehoord. Kijkend naar de prijs past dit wel binnen de verwachtingen.

©Wesley Akkerman

Tot slot is de transparantiemodus bedoeld om omgevingsgeluid door te laten, maar in de praktijk heeft die moeite om de juiste geluiden te onderscheiden. Constante achtergrondgeluiden, zoals het gezoem van een ventilator, kunnen daardoor de stem van je gesprekspartner overstemmen. Voor telefoongesprekken vangen de microfoons je stem goed op, al is de klank minder helder dan direct via de telefoon. Achtergrondruis wordt effectief gefilterd, maar geluiden van dichtbij, zoals het typen op een toetsenbord, blijven in veel gevallen een stoorzender voor je gesprekspartner.

Google Pixel Buds 2a kopen?

De Pixel Buds 2a is een veelzijdige alleskunner die vooral eigenaren van een recente Pixel-smartphone aanspreekt dankzij de naadloze software-integratie. De oordopjes bieden welkome verbeteringen, zoals actieve ruisonderdrukking en een comfortabele pasvorm, maar moeten zich staande houden in een sterk concurrerende markt. Gezien de functies is de adviesprijs gerechtvaardigd, al wordt de prijs-kwaliteitverhouding pas echt interessant wanneer je ze met korting kunt kopen. Rond de 100 à 120 euro veranderen ze van een degelijke keuze in een bijzonder aantrekkelijke optie binnen het middensegment.