Als je op je Pi wilt kunnen inloggen bij netwerkproblemen, is een seriële kabel een handig hulpmiddel voor een headless opstelling. Welke kabel kies je, hoe sluit je die aan en hoe log je dan juist op je Pi in?

Lees ook: Raspberry Pi zonder monitor en toetsenbord configureren

Lees ook: Headless Raspberry Pi via netwerk installeren

De Raspberry Pi heeft een ingebouwde seriële poort, waarmee apparaten met de console kunnen verbinden en er opdrachten kunnen invoeren alsof je er met een toetsenbord en scherm op werkt. Toegang tot die seriële poort krijg je via de gpio-pinnen. Dit werkt op alle modellen van de Pi, maar als je met je Raspberry Pi Zero (W) een seriële verbinding wilt opzetten, dan soldeer je het best eerst de gpio-pinheader. Overigens is bij de Raspberry Pi Zero (W) ook een seriële verbinding via de usb-on-the-go-poort mogelijk, maar dat bespreken we hier niet.

De seriële verbinding is wat lastig om te configureren en je hebt er een speciale kabel en Windows-driver voor nodig, maar zodra je het eenmaal aan de praat hebt gekregen, werkt het even eenvoudig als inloggen via ssh. Let op: met een seriële verbinding dien je wel een computer in de buurt van je Pi te hebben. Als je dus, zoals in workshop 1 al gezegd, je Pi in je kippenhok hebt staan en erop wilt inloggen via de seriële kabel, moet je met je laptop naar de tuin gaan om die via de kabel op je Pi aan te sluiten.

Welke seriële kabel voor Raspberry Pi?

Wat je nodig hebt, is een zogenoemde usb-naar-ttl seriële kabel. In de usb-stekker zit een conversiechip die het usb-signaal omzet naar een serieel signaal op vier connectoren. Het is niet zozeer belangrijk van welke fabrikant de seriële kabel is, maar welke chipset erin zit. Zoek dat dus uit voordat je een kabel koopt. De prijzen variëren van

Recentere kabels zijn voornamelijk uitgerust met de SiLabs-chipset (Silicon Labs). De CP210X-driver hiervoor download je hier. Een andere chipset is de Prolific-chipset, die wordt ondersteund door de PL2303-driver. We hebben weleens meegemaakt dat de Prolific-website waar de Tiny-link naar verwijst niet bereikbaar was, maar het bedrijf Adafruit heeft nog een oudere versie van die PL2303-driver op zijn website staan. Na de installatie van de driver herstart je je computer.

Seriële console inschakelen

Standaard luistert je Pi niet op zijn seriële poort. Die moet je dus nog inschakelen. Steek daarom de micro-sd-kaart in je computer en open het bestand config.txt in WordPad (Kladblok opent het bestand verkeerd). Voeg helemaal onderaan de volgende regel toe:

Sla het bestand op en haal de micro-sd-kaart uit je pc. Start je nu je Pi vanaf deze micro-sd-kaart op, dan is de seriële poort ingeschakeld.

Seriële kabel aansluiten op Raspberry Pi

Na de installatie van de driver en het inschakelen van de seriële poort is het tijd om de seriële kabel aan te sluiten. Aan de ene kant zie je een usb-connector en aan de andere kant vier vrouwelijke connectoren die passen op de gpio-pinnen van de Pi. De vier kabeltjes hebben elk een kleur: rood = power, zwart = ground, wit = RX (naar de usb-poort) en groen = TX (van de usb-poort). De powerconnector levert 5 V, 500 mA rechtstreeks van de usb-poort en de RX/TX-connectoren zijn 3,3 V, waardoor ze veilig aan te sluiten zijn op de gpio-pinnen van de Pi.

©PXimport

Hoe sluit je de kabel nu aan op de Pi? Leg de Pi voor je zodat de beschrijving op het bordje te lezen is. Bovenaan liggen nu twee rijen gpio-pinnen. Op de bovenste rij begin je van links te tellen. Met de eerste en de tweede pin doe je niets, want daar staat 5 V op. Het zwarte draadje sluit je op de derde pin van links aan (GND), het witte draadje op de vierde pin (BCM 14, TXD) en het groene draadje op de vijfde pin (BCM 15, RXD). Het rode draadje verbind je nergens mee. De benamingen van de pinnen vind je op deze website.

Sluit nu de usb-connector van je seriële kabel op je computer aan, terwijl je Pi is ingeschakeld. De installatie van de driver eerder zorgt ervoor dat Windows 10 je Pi als serieel usb-apparaat herkent en de bijbehorende driver verder installeert. Daarna moet je nog te uitzoeken via welke poort je seriële verbinding beschikbaar is. Open daarom het Apparaatbeheer, klik met rechts op Poorten en kijk welke poort je seriële verbinding heeft, bijvoorbeeld COM5.

Stroom via de seriële kabel

Het is ook mogelijk om je Pi te voeden via de seriële kabel, maar dat is niet aan te raden. Aangezien de powerconnector van de kabel maar 500 mA stroom levert, is dat bij de Raspberry Pi 2 en 3 al niet aan de orde, want die vraag meer. Wil je het toch doen, bijvoorbeeld bij de energiezuinige Raspberry Pi Zero (W), verzeker je je er dan eerst van dat je nooit de Pi tegelijk via de seriële kabel en via zijn eigen voedingsadapter van stroom voorziet.

Verwijder de voedingsadapter dus, sluit het zwarte, witte en grote draadje van de seriële kabel aan op de juiste gpio-pinnen van de Pi voor de seriële communicatie en sluit het rode draadje aan op de meest linkse gpio-pin van de bovenste rij pinnen van de Pi voor de voeding. Zodra je usb-connector van de kabel op je computer aansluit, wordt je Pi door je computer gevoed. Maar dan werk je eigenlijk niet meer headless, want nu functioneert je computer als toetsenbord, scherm én voeding van je Pi.

Inloggen via PuTTY

Open tot slot PuTTY en kies als verbindingstype Serial in plaats van de standaardkeuze SSH. Vul bij Serial line het de poort van je seriële kabel in, zoals COM5, en bij Speed vul je 115200 in. Klik op Open om te verbinden en druk dan in het venster dat je te zien krijgt op Enter om de communicatie te starten. Daarna log je in met de gebruikersnaam pi en het standaardwachtwoord raspberry.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. In de categorie klussen in en om het huis hebben we deze keer vijf goede schuurmachines voor je gevonden.

Een schuurmachine gebruik je om oppervlakken glad te maken, verf of lak te verwijderen, of hout voor te bereiden op verdere afwerking. Het apparaat schuurt met roterende of trillende bewegingen en is handig bij houtbewerking, meubelrenovatie of het opknappen van deuren en kozijnen. De redactie van ID.nl zocht en vond vijf exemplaren voor een goede prijs.

Makita DBO180ZJ

Deze Makita schuurmachine handig als je wat bewegingsvrijheid nodig hebt. Geen snoer dat in de weg zit of een verlengsnoer dat nét te kort is. Je klikt een 18V Makita accu erin en kunt direct aan de slag. Het schuurblad van deze Makita draait rond én beweegt tegelijkertijd in kleine ellipsvormige (excentrische) cirkels. Hierdoor schuur je gelijkmatig zonder zichtbare schuurkringen, en dat maakt dit type vooral geschikt voor het fijn afwerken van hout, metaal of laklagen. Het lichte gewicht en de ergonomische vorm zorgen dat je de machine zelfs met één hand kunt bedienen, zonder dat je snel moe wordt. Dit model is vooral fijn als je al Makita-accu’s hebt liggen, want hij wordt zonder accu geleverd.

Makita BO3710

Wie graag netjes werkt, zonder al te veel lawaai of trillingen, vindt in deze Makita BO3710 een stille kracht. Hij is niet opvallend in uiterlijk, maar tijdens het schuren merk je meteen dat hij z’n werk serieus neemt. De rechthoekige zool maakt hem ideaal voor grotere oppervlakken zoals deuren, kasten of vensterbanken. Wat fijn is: je hoeft geen kracht te zetten, de machine doet het werk. Je hoeft hem alleen maar rustig over het oppervlak te bewegen. Hij laat geen krassen achter, ook niet op kwetsbaarder hout. En hij is stil genoeg om binnen te gebruiken zonder dat de hele buurt meeluistert. Hij ligt goed in de hand en blijft ook bij langer gebruik prettig om mee te werken. Voor wie het schuren graag rustig, secuur en zonder poeha aanpakt, is dit een uitstekende keuze.

Einhell TH‑OS 1016

De Einhell TH-OS 1016 is een typische 'even-snel-pakken'-machine. Als je een hoekje wilt bijwerken, een kleine beschadiging wil gladmaken of een randje verf moet verwijderen, dan is dit apparaat je vriend. Door z’n driehoekige zool kom je makkelijk in smalle hoeken en langs randen waar grotere schuurmachines moeite mee hebben. Hij is licht en eenvoudig te bedienen, zelfs als je geen ervaren klusser bent. En ondanks z’n bescheiden formaat en prijs, voelt hij verrassend stevig aan. Voor kleine karweitjes is dit eigenlijk alles wat je nodig hebt. Je hoeft hem niet op te bergen in een kast, want hij past gewoon in een lade of gereedschapskist. Het is een eenvoudig apparaat dat doet wat het moet doen, zonder poespas.

DeWalt DWE6423

Deze DeWalt schuurmachine is misschien wel de beste balans tussen kracht en comfort. Perfect voor grotere klussen waarbij je langere tijd aan het werk bent. De rubberen grip ligt goed in de hand en helpt om trillingen te dempen. Met zijn 125 mm schijfoppervlak schuur je snel grote delen weg, maar het apparaat blijft precies genoeg om ook bij de afwerking mooi werk te leveren. Je merkt dat hier goed is nagedacht over gebruiksgemak: de aan-uitknop zit op een logische plek, het stofopvangsysteem werkt behoorlijk goed en hij is stil. Een solide keuze voor wie regelmatig wil schuren zonder elke keer met zware, logge machines te moeten werken.

PARKSIDE Accu-excenterschuurmachine

Deze schuurmachine van PARKSIDE is vooral handig als je af en toe iets kleins moet schuren en niet te veel wilt uitgeven. Hij is licht, makkelijk vast te houden en komt dankzij zijn compacte formaat goed in hoeken en langs randen. Wat hem 'multifunctioneel' maakt, is de mogelijkheid om verschillende schuurzolen te gebruiken. Daarmee kun je van alles aanpakken: een schilderijtje opschuren, een hoekje verf verwijderen of een kastdeur gladmaken. Je moet geen professioneel apparaat verwachten, maar voor simpele klussen is hij meer dan voldoende. En omdat hij zo weinig kost, is het een prima keuze als je af en toe iets wilt bijwerken zonder meteen een duur merk aan te schaffen. Handig als tweede machine of voor beginnende klussers die gewoon iets praktisch zoeken.

Vier op de tien Nederlanders gebruiken ChatGPT, blijkt uit onderzoek van Telecompaper. Daarvan kiest 87 procent voor de gratis versie. Die blijkt voor de meesten ruim voldoende – mits je weet hoe je de tool slim inzet. Met deze tien tips haal je alles uit de gratis variant van ChatGPT.

Lees ook: ChatGPT onder de knie: zo word je een promptprofessional

1. Stel gerichte vragen

Wie zomaar wat typt, krijgt een antwoord dat alle kanten op kan gaan. Begin daarom met een duidelijke vraag of opdracht. Noem drie eenvoudige pasta­gerechten die binnen 20 minuten klaar zijn werkt bijvoorbeeld beter dan Vertel iets over pasta. Wees ook niet bang om tussendoor verder te vragen of je opdracht te verfijnen. ChatGPT onthoudt binnen een gesprek wat je eerder vroeg, zolang je in hetzelfde chatvenster blijft. 

©ID.nl

2. Geef ChatGPT een rol (zoals docent of tekstschrijver)

Je kunt ChatGPT laten denken als een docent, redacteur of programmeur, afhankelijk van wat je nodig hebt. Begin je vraag bijvoorbeeld met: Doe alsof je een leraar bent die uitlegt hoe fotosynthese werkt aan een kind van 10. Of: Je bent een tekstschrijver. Verbeter deze alinea op stijl en duidelijkheid. Zo krijg je antwoorden die beter aansluiten bij je doel.

Tip: Alle afbeeldingen in dit artikel kun je aanklikken om ze groter te bekijken. 👇🏻

©ID.nl

Tien x rollenspel

3. Gebruik ChatGPT om mee te sparren

De gratis versie is niet alleen handig om feitelijke informatie te vinden, maar ook om mee te denken als je even vastloopt of om je op nieuwe ideeën te brengen. Denk aan: Hoe pak ik een introductie aan voor een workshop over digitale veiligheid? of Geef vijf originele tekstjes voor op een verjaardagskaart. Zie de suggesties die ChatGPT dan geeft vooral als een middel om je op nieuwe ideeën brengen.

4. Laat ChatGPT samenvatten of herschrijven

Heb je een lange tekst gekregen, zoals een rapport, artikel of e-mail? Of een tekst die je niet helemaal snapt omdat het taalgebruik te ingewikkeld is? Vraag ChatGPT om een samenvatting in gewone taal, zodat je snel begrijpt waar het over gaat. Andersom kan ook: als je zelf zo'n tekst hebt geschreven, kun je ChatGPT vragen om het korter, vriendelijker of zakelijker te maken.

5. Knip grote opdrachten op in kleinere stappen

Een complexe opdracht werkt vaak beter als je die opknipt. Begin klein en bouw op. Wil je bijvoorbeeld een sollicitatiebrief laten schrijven? Vraag dan eerst: Wat zijn de belangrijkste elementen van een goede sollicitatiebrief voor functie X? Je kunt daar eventueel iets aan toevoegen als Geef een beknopt lijstje met elementen. Je hoeft het verder nog niet uit te werken. Laat daarna pas een opzet maken. Zo houd je meer controle over het resultaat en kun je tijdig bijsturen wanneer dat nodig is.

©ID.nl

6. Weet wat de gratis versie wel en niet kan

De gratis versie werkt standaard met GPT‑4o. Deze versie heeft een kennisbasis tot oktober 2023, dus recente ontwikkelingen of nieuws van ná dat punt kent het model niet. Als gratis gebruiker mag je maar een beperkt aantal berichten met GPT‑4o sturen binnen een periode van vijf uur. Is die limiet bereikt, dan krijg je een melding. ChatGPT schakelt dan automatisch over op GPT‑4.1 mini – een lichtere variant met iets minder rekenkracht. Je merkt dat soms aan antwoorden die wat oppervlakkiger zijn of minder duidelijk opgebouwd. Controleer daarom altijd zelf of feiten kloppen. Goed om te weten: dat overschakelen kan ook gebeuren wanneer ChatGPT tijdelijk overbelast is door veel gebruikers tegelijk.

7. Zet ChatGPT in als taalhulp bij spelling of vertaling

Twijfel je over spelling, grammatica of interpunctie? ChatGPT helpt je bij het corrigeren van zinnen. Je kunt ook vragen naar het verschil tussen vergelijkbare woorden of hulp krijgen bij vertalen tussen bijvoorbeeld Nederlands en Engels – inclusief uitleg.

©ID.nl

8. Voeg je eigen kennis toe voor betere resultaten

ChatGPT is goed in structureren en herschrijven, maar mist gezond verstand en actuele kennis. Daarom ontstaan de beste antwoorden wanneer jij zelf iets toevoegt: een eigen doel, situatie of voorkeur. Denk aan: Ik wil deze uitleg gebruiken voor een workshop over cybersecurity. Kun je hem korter maken voor beginners? In dit voorbeeld geef je aan waarvoor je de tekst wilt gebruiken (de workshop), voor wie hij bedoeld is (beginners) en wat je nodig hebt (een kortere versie). Zulke aanwijzingen helpen ChatGPT om met een antwoord te komen waar je echt iets aan hebt.

9. Bouw voort op eerder antwoorden in dezelfde chat

Je hoeft niet bij elke nieuwe vraag opnieuw te beginnen. Blijf je in hetzelfde chatvenster, dan kun je voortbouwen op eerdere antwoorden. Zo werk je stap voor stap toe naar een tekst, idee of plan dat steeds beter past bij wat je zoekt.

10. Houd het gesprek overzichtelijk

Als een chat te rommelig wordt, is het soms handiger om opnieuw te beginnen. In een nieuw venster houd je het gesprek overzichtelijk en voorkom je dat ChatGPT blijft terugkomen op eerdere dingen die niet meer relevant zijn.