Als je op je Pi wilt kunnen inloggen bij netwerkproblemen, is een seriële kabel een handig hulpmiddel voor een headless opstelling. Welke kabel kies je, hoe sluit je die aan en hoe log je dan juist op je Pi in?

Lees ook:Raspberry Pi zonder monitor en toetsenbord configureren

Lees ook:Headless Raspberry Pi via netwerk installeren

De Raspberry Pi heeft een ingebouwde seriële poort, waarmee apparaten met de console kunnen verbinden en er opdrachten kunnen invoeren alsof je er met een toetsenbord en scherm op werkt. Toegang tot die seriële poort krijg je via de gpio-pinnen. Dit werkt op alle modellen van de Pi, maar als je met je Raspberry Pi Zero (W) een seriële verbinding wilt opzetten, dan soldeer je het best eerst de gpio-pinheader. Overigens is bij de Raspberry Pi Zero (W) ook een seriële verbinding via de usb-on-the-go-poort mogelijk, maar dat bespreken we hier niet.

De seriële verbinding is wat lastig om te configureren en je hebt er een speciale kabel en Windows-driver voor nodig, maar zodra je het eenmaal aan de praat hebt gekregen, werkt het even eenvoudig als inloggen via ssh. Let op: met een seriële verbinding dien je wel een computer in de buurt van je Pi te hebben. Als je dus, zoals in workshop 1 al gezegd, je Pi in je kippenhok hebt staan en erop wilt inloggen via de seriële kabel, moet je met je laptop naar de tuin gaan om die via de kabel op je Pi aan te sluiten.

Welke seriële kabel voor Raspberry Pi?

Wat je nodig hebt, is een zogenoemde usb-naar-ttl seriële kabel. In de usb-stekker zit een conversiechip die het usb-signaal omzet naar een serieel signaal op vier connectoren. Het is niet zozeer belangrijk van welke fabrikant de seriële kabel is, maar welke chipset erin zit. Zoek dat dus uit voordat je een kabel koopt. De prijzen variëren van

Recentere kabels zijn voornamelijk uitgerust met de SiLabs-chipset (Silicon Labs). De CP210X-driver hiervoor download je hier. Een andere chipset is de Prolific-chipset, die wordt ondersteund door de PL2303-driver. We hebben weleens meegemaakt dat de Prolific-website waar de Tiny-link naar verwijst niet bereikbaar was, maar het bedrijf Adafruit heeft nog een oudere versie van die PL2303-driver op zijn website staan. Na de installatie van de driver herstart je je computer.

Seriële console inschakelen

Standaard luistert je Pi niet op zijn seriële poort. Die moet je dus nog inschakelen. Steek daarom de micro-sd-kaart in je computer en open het bestand config.txt in WordPad (Kladblok opent het bestand verkeerd). Voeg helemaal onderaan de volgende regel toe:

Sla het bestand op en haal de micro-sd-kaart uit je pc. Start je nu je Pi vanaf deze micro-sd-kaart op, dan is de seriële poort ingeschakeld.

Seriële kabel aansluiten op Raspberry Pi

Na de installatie van de driver en het inschakelen van de seriële poort is het tijd om de seriële kabel aan te sluiten. Aan de ene kant zie je een usb-connector en aan de andere kant vier vrouwelijke connectoren die passen op de gpio-pinnen van de Pi. De vier kabeltjes hebben elk een kleur: rood = power, zwart = ground, wit = RX (naar de usb-poort) en groen = TX (van de usb-poort). De powerconnector levert 5 V, 500 mA rechtstreeks van de usb-poort en de RX/TX-connectoren zijn 3,3 V, waardoor ze veilig aan te sluiten zijn op de gpio-pinnen van de Pi.

©PXimport

Hoe sluit je de kabel nu aan op de Pi? Leg de Pi voor je zodat de beschrijving op het bordje te lezen is. Bovenaan liggen nu twee rijen gpio-pinnen. Op de bovenste rij begin je van links te tellen. Met de eerste en de tweede pin doe je niets, want daar staat 5 V op. Het zwarte draadje sluit je op de derde pin van links aan (GND), het witte draadje op de vierde pin (BCM 14, TXD) en het groene draadje op de vijfde pin (BCM 15, RXD). Het rode draadje verbind je nergens mee. De benamingen van de pinnen vind je op deze website.

Sluit nu de usb-connector van je seriële kabel op je computer aan, terwijl je Pi is ingeschakeld. De installatie van de driver eerder zorgt ervoor dat Windows 10 je Pi als serieel usb-apparaat herkent en de bijbehorende driver verder installeert. Daarna moet je nog te uitzoeken via welke poort je seriële verbinding beschikbaar is. Open daarom het Apparaatbeheer, klik met rechts op Poorten en kijk welke poort je seriële verbinding heeft, bijvoorbeeld COM5.

Stroom via de seriële kabel

Het is ook mogelijk om je Pi te voeden via de seriële kabel, maar dat is niet aan te raden. Aangezien de powerconnector van de kabel maar 500 mA stroom levert, is dat bij de Raspberry Pi 2 en 3 al niet aan de orde, want die vraag meer. Wil je het toch doen, bijvoorbeeld bij de energiezuinige Raspberry Pi Zero (W), verzeker je je er dan eerst van dat je nooit de Pi tegelijk via de seriële kabel en via zijn eigen voedingsadapter van stroom voorziet.

Verwijder de voedingsadapter dus, sluit het zwarte, witte en grote draadje van de seriële kabel aan op de juiste gpio-pinnen van de Pi voor de seriële communicatie en sluit het rode draadje aan op de meest linkse gpio-pin van de bovenste rij pinnen van de Pi voor de voeding. Zodra je usb-connector van de kabel op je computer aansluit, wordt je Pi door je computer gevoed. Maar dan werk je eigenlijk niet meer headless, want nu functioneert je computer als toetsenbord, scherm én voeding van je Pi.

Inloggen via PuTTY

Open tot slot PuTTY en kies als verbindingstype Serial in plaats van de standaardkeuze SSH. Vul bij Serial line het de poort van je seriële kabel in, zoals COM5, en bij Speed vul je 115200 in. Klik op Open om te verbinden en druk dan in het venster dat je te zien krijgt op Enter om de communicatie te starten. Daarna log je in met de gebruikersnaam pi en het standaardwachtwoord raspberry.

Een verzwaringsdeken gebruiken lijkt misschien vreemd: extra gewicht op je lichaam om beter te slapen? Toch ervaren veel mensen dat het werkt. Het rustgevende effect helpt je lichaam om sneller in de slaapstand te komen. Hoe dat precies zit, welke soorten er zijn en hoe je de juiste kiest, lees je hieronder.

Wat is een verzwaringsdeken precies?

Een verzwaringsdeken lijkt op een gewone deken of plaid, maar voelt een stuk zwaarder. Dat extra gewicht komt van de vulling: kleine glazen bolletjes of kunststof korrels die gelijkmatig over de deken zijn verdeeld. De meeste dekens bestaan uit meerdere lagen, met een zachte buitenkant, een binnenvoering die de vulling op zijn plek houdt en vaak ook een losse hoes die je kunt wassen. Dankzij de indeling in vakjes blijft het gewicht mooi verdeeld en zakt het niet naar één kant.

Waarom worden er glazen bolletjes gebruikt?

Glazen bolletjes worden veel gebruikt omdat ze zwaar maar klein zijn. Je kunt ze het beste vergelijken met zandkorrels of kleine kraaltjes. Meestal hebben ze een doorsnee van 0,5 tot 1 millimeter. Daardoor voelt de deken soepel aan en sluit hij beter aan op je lichaam. Kunststof korrels zijn lichter en wat groter, waardoor een deken vaak dikker aanvoelt en soms 'ritselt' wanneer je hem verschuift (misschien herinner je je van vroeger nog wel de zitzakken; denk aan dat geluid). Glas heeft dat nadeel niet. Het materiaal is bovendien veilig: de bolletjes zitten stevig vast in de binnenste laag, waardoor ze niet loskomen. Je voelt ze niet afzonderlijk, je voelt alleen de gelijkmatige druk die ze samen geven.

©Katelin - stock.adobe.com

Hoe werkt een verzwaringsdeken?

Het principe achter een verzwaringsdeken heet Diepe Druk Stimulatie (DDS). Je kunt het vergelijken met het gevoel van een stevige knuffel of het gewicht van een dik winterdekbed. Je zenuwstelsel krijgt daardoor signalen dat je lichaam veilig en rustig is. Dit kan leiden tot een hogere aanmaak van de slaaphormonen melatonine en serotonine, terwijl het stresshormoon cortisol juist daalt. Het gevolg: veel mensen vallen sneller in slaap en slapen dieper door.

Werkt een verzwaringsdeken voor iedereen?

Niet iedereen ervaart hetzelfde effect. Sommige mensen merken meteen dat ze sneller in slaap vallen en minder vaak wakker worden, terwijl anderen weinig verschil merken. Uit onderzoek blijkt vooral effect bij mensen met slapeloosheid, angstklachten of ADHD. Maar ook zonder medische klachten kan een verzwaringsdeken bijdragen aan een gevoel van rust en geborgenheid.

Kan iedereen een verzwaringsdeken veilig gebruiken?

Voor de meeste volwassenen is een verzwaringsdeken veilig, maar er zijn uitzonderingen. Mensen met ademhalingsproblemen, zoals astma of slaapapneu, kunnen moeite hebben met het extra gewicht. Ook bij spier- of gewrichtsklachten kan het minder prettig zijn. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts. Voor jonge kinderen geldt dat sowieso: gebruik een verzwaringsdeken alleen na medisch advies.

Waar let je op bij de aanschaf?

Een belangrijke vuistregel is dat een verzwaringsdeken tussen de 8 en 12 procent van je lichaamsgewicht moet wegen. Weeg je 70 kilo, dan kies je dus het beste voor een deken van 6 tot 8 kilo. Te licht werkt minder goed; een te zware deken kan er juist voor zorgen dat je ingesloten of onrustig gaat voelen.

De maat moet passen bij je lichaam en je bed. De deken moet groot genoeg zijn om je volledig te bedekken, maar mag niet zo ver over de rand hangen dat hij naar beneden trekt. Let ook op het materiaal: katoen ademt beter en voelt koeler, polyester houdt warmte langer vast. Heb je het snel warm, kies dan voor een ademende stof. Voor extra comfort is een afneembare hoes handig, die je eenvoudig kunt wassen.

©Johana Mlíchová

Wat kost een verzwaringsdeken?

De prijs hangt af van het formaat, het gewicht en de gebruikte materialen. Voor een eenvoudige deken betaal je vaak tussen de 70 en 120 euro. Luxere uitvoeringen met hoogwaardige stoffen of een aparte hoes kunnen oplopen tot 200 euro of meer. Dat is meer dan een gewone deken, maar ze gaan vaak jaren mee.

Verzwaringsdeken wassen en onderhouden

Een verzwaringsdeken vraagt wat meer zorg bij het schoonmaken. De meeste exemplaren hebben een losse hoes die je gewoon op 30 of 40 graden in de wasmachine stopt. Dat is vaak de meest praktische manier om hem fris te houden. Gebruik bij het wassen van de hoes een mild wasmiddel en vermijd wasverzachter, omdat dit de stof minder ademend maakt. Laat de hoes bij voorkeur aan de lucht drogen; in de droger kan hij sneller slijten.

De binnenste deken met de vulling is lastiger. Kijk eerst op het wasetiket of hij gewoon in de wasmachine kan. Ja? Kijk dan naar de capaciteit van je wasmachine. Grote kans dat de deken daar te zwaar voor is. Bij professionele wasserettes hebben ze doorgaans wasmachines die zo'n zware deken wél aankunnen. Luchten in de buitenlucht is een goed alternatief om hem fris te houden.

Tip: wen er rustig aan

Niet iedereen slaapt direct lekker onder een verzwaringsdeken. Je lichaam moet soms even wennen aan het gewicht. Begin bijvoorbeeld met een dutje op de bank of gebruik de deken alleen over je benen of onderlichaam. Na een paar dagen voelt het meestal vanzelf vertrouwd.

©Katelin - stock.adobe.com

Conclusie

Een verzwaringsdeken is meer dan een hype. Door de gelijkmatige druk die hij geeft, kan hij helpen om sneller te ontspannen en beter te slapen. Kies wel de juiste maat en het juiste gewicht en houd rekening met warmte Voor veel mensen is het een simpele maar doeltreffende manier om de nachtrust te verbeteren. Welterusten!

Je ontvangt een bestand op een usb-stick of via mail, maar ergens in je achterhoofd klinkt een waarschuwing. Is dit wel veilig? Zou het bestand malware kunnen bevatten? Als je niet zeker bent of een bestand geïnfecteerd is, kun je het altijd handmatig scannen.

Scannen vanuit Verkenner

Windows Defender, ook bekend als Windows Security, is de antivirussoftware die in Windows 10 en 11 is ingebouwd. Defender zorgt voor een realtime bescherming tegen malware zoals virussen, ransomware, spyware en andere soorten aanvallen. Die bescherming loopt op de achtergrond. Toch zitten er in Windows 10 en 11 enkele mogelijkheden om specifieke bestanden en mappen handmatig te scannen.

Open Windows Verkenner en blader naar de locatie waar het bestand of de map staat die je wilt scannen. Voor deze gelegenheid werken wij met een bestand waarin een testvirus zit. Selecteer een of meerdere items terwijl je de Ctrl-toets ingedrukt houdt. Dan klik je er met rechts op en kies je de optie Scannen met Microsoft Defender. Als je deze functie niet ziet, dan selecteer je eerst Meer opties weergeven. Daarna opent Windows Defender automatisch de pagina Virus- en bedreigingsbeveiliging. Het verdachte bestand (of de map) is ondertussen gescand en je leest bovenaan of het veilig is.

Vanuit Windows-beveiliging

De andere weg is dat je via het startmenu zoekt naar Windows-beveiliging en vandaar de module opent. Daar klik je op Virus- en bedreigingsbeveiliging en dan op Scanopties. Selecteer de optie Aangepaste scan. Daarna klik je op de knop Nu scannen. In het volgende keuzevenster selecteer je de maplocatie die je wilt scannen. En tot slot klik je op de knop Map selecteren. Hier moet je onthouden dat je geen specifiek bestand kunt selecteren om te scannen, maar wel een bepaalde map.

Actie

Tijdens het scannen kun je de computer gewoon verder gebruiken, maar dit kan de snelheid van de scan wel beïnvloeden. Door ons testvirus verschijnt het risicolabel Ernstig, dus klikken we op de knop Acties starten en dan lees je meestal dat je het bestand kunt verwijderen. Soms gebeurt er niets nadat je op deze knop hebt geklikt. Dat kan te wijten zijn aan het niet hebben van beheerrechten, dat de Windows Defender-service is uitgeschakeld, onjuiste instellingen enzovoort. In dat geval verwijder je toch het best het verdachte bestand handmatig en zonder het te openen.