ID.nl logo
Dit zijn de beste grafische trucjes in PowerPoint
© Reshift Digital
Huis

Dit zijn de beste grafische trucjes in PowerPoint

Heb je ook weleens moeite gehad wakker te blijven tijdens een presentatie met slides die alleen maar tekst bevatten, met als klapper een grappig bedoelde afbeelding? De meeste presentaties zien eruit alsof ze uit de jaren 90 komen, terwijl de grafische mogelijkheden van het programma enorm zijn verbeterd. Wij laten zien hoe je elke presentatie die je in PowerPoint maakt, een upgrade geeft door grafische trucjes te gebruiken.

Tip 01: Ontwerpideeën

Dat PowerPoint veel in z’n mars heeft, maar de meeste gebruikers maar nauwelijks iets van dat potentieel gebruiken, weet Microsoft ook. Maak je gebruik van Office 365 en wil je een presentatie in PowerPoint gaan maken, dan krijg je meteen al een groot aantal grafisch best aantrekkelijke opties om je presentatie vorm te geven. Voor een haastklus is zo’n vooringesteld sjabloon ook helemaal geen slechte keuze. Ben je je presentatie aan het maken, en heb je inspiratie nodig voor en creatieve dia-indeling, raadpleeg dan Ontwerpen / Ontwerpideeën, hiermee helpt Microsoft je een flink eind op weg. Toch is het geen oplossing voor een presentatie die echt moet knallen. Daarvoor worden er te vaak helemaal geen ontwerpideeën weergegeven en blijf je uiteindelijk alsnog met een vrij standaard presentatie achter.

©PXimport

Tip 02: Grafische functies

Wil je zelf grafische verbeteringen aan een presentatie toevoegen, dan zijn daar genoeg mogelijkheden voor in PowerPoint. Je moet ze alleen weten te vinden, want vaak zijn het opties die je op het eerste gezicht niet direct koppelt aan het opmaken van een presentatie. Bovendien zijn veel mogelijkheden niet direct zichtbaar, maar worden pas actief wanneer je een foto of tekst selecteert. De reden hiervoor is dat Microsoft haar programma’s niet te complex wil maken en derhalve bepaalde functies wegstopt in menu’s die pas zichtbaar worden als ze ook echt relevant zijn. Heb je wat minder ervaring met PowerPoint, of Office 365 in het algemeen, dan is dat in het begin even wennen.

©PXimport

Verschillende versies

De kern van PowerPoint is al vele versies niet noemenswaardig veranderd. Dat maakt het niet gek om te denken dat je ook met PowerPoint 2007 of 2010 nog prima uit de voeten kunt. Voor een deel is dat ook zo. Maar juist in de laatste versies van PowerPoint (2016 en 2019) investeert Microsoft flink in de grafische mogelijkheden van het programma. Wil je gebruikmaken van die mogelijkheden, dan is het dus noodzakelijk te upgraden. Met Office 365 Home krijg je altijd automatisch de nieuwste versie, maar zit je wel vast aan een abonnement waarvoor je maandelijks tien euro of jaarlijks 100 euro voor moet neerleggen. Heeft het bedrijf waar je werkt al Office 365, dan mag je in veel gevallen als medewerker het ook thuis gebruiken en via Surfspot.nl kunnen studenten voor een klein bedrag per jaar Office 365 gebruiken. Deze manieren laten je toe ver onder de reguliere prijs toch met de nieuwste Office en dus ook PowerPoint aan de slag te kunnen.

©PXimport

Vooral de laatste jaren investeert Microsoft veel in de grafische mogelijkheden van PowerPoint

-

Tip 03: Afbeelding in vorm

Een optie die je kunt gebruiken voor mooie grafische effecten in PowerPoint, is het opvullen van een vorm met een foto. Begin met het invoegen van de vorm via Invoegen / Vormen en kies de vorm. Trek nu met de muis de vorm naar de gewenste grootte en plek. De vorm zou nu nog steeds geselecteerd moeten zijn, klik anders met de muis eenmaal op de vorm. Kies nu voor Vormindeling / Vormopvulling / Afbeelding. Er zijn drie opties om een afbeelding in te voegen, wij kiezen voor een foto van onze pc, dus klikken we op Uit een bestand. Selecteer nu de foto op de pc en klik op Invoegen.

©PXimport

Dia-indeling

Elke dia in PowerPoint heeft een standaardindeling. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld een titel met een subtitel, een titel met een foto eronder of een dia met inhoud en tekst. Deze standaardindelingen zijn handig als je tekstuele inhoud wilt tonen, maar voor grafische effecten zijn die indelingen vooral lastig. Je wilt dan gewoon een lege dia, zodat je niet gehinderd wordt door allerlei vakken. Om van een bestaande dia de indeling aan te passen, klik je met de rechtermuisknop op de dia in het voorbeeldvenster en kies Indeling / Leeg. Voeg je een nieuwe dia toe, dan kun je via Dia’s / Nieuwe dia meteen de gewenste indeling kiezen.

©PXimport

Tip 04: Werken met vormen

Wil je een presentatie er grafisch interessant uit laten zien, dan spelen vormen een belangrijke rol. Het is daarom handig iets meer te weten van het werken met vormen. Een eerste handigheid heeft te maken met het invoegen van een vorm. Met Shift ingedrukt maakt PowerPoint namelijk alle zijden van een vorm automatisch even groot. Een rechthoek wordt dus een vierkant, een driehoek een gelijkbenige driehoek en een rondje een echte cirkel. Standaard wordt de vorm naar één kant uitgerekt, die waarin je de muis beweegt. Maar druk je hierbij de Ctrl-toets in, dan wordt de vorm in beide richtingen groter gemaakt. Om een vorm te dupliceren, gebruik je de toetscombinatie Ctrl+D waarna je de gekopieerde vorm kunt verplaatsen. Ook kun je Ctrl ingedrukt houden terwijl je de vorm met de muis naar een andere plek sleept. Een geselecteerde vorm kun je via de ronde pijl erboven draaien, maar dit kan ook heel precies via Vormindeling / Rangschikken / Draaien. Dit menu biedt ook de mogelijkheid een vorm te verticaal of horizontaal te spiegelen. Heb je meerdere vormen en wil je ze op dezelfde hoogte uitlijnen, selecteer dan met de muis de desbetreffende vormen door er een vierkant overheen te slepen, of klik, met de Ctrl-toets ingedrukt, op alle vormen die je wilt uitlijnen. Kies vervolgens voor Vormindeling / Rangschikken / Uitlijnen en selecteer hoe je de vormen wilt uitlijnen.

©PXimport

Tip 05: Foto in twee vormen

Wil je op je dia een afbeelding in een vorm die je niet tussen de standaard vormen kunt vinden? Maak ‘m dan zelf door meerdere vormen samen te voegen. Maar hiervoor een nieuwe dia met een lege indeling aan. Voeg een cirkel toe via Invoegen / Vormen en selecteer Ovaal. Teken een ovaal en druk op Shift om er een cirkel van te maken. Druk op Ctrl+D om de cirkel te dupliceren en zet de nieuwe cirkel naast de eerste. Maak die cirkel nu kleiner of groter. Voeg meer cirkels toe tot er een aantrekkelijke vorm met meerdere cirkels van verschillende groottes ontstaat. Maak ook enkele cirkels die over de rand van de dia gaan. Is de compositie naar tevredenheid, selecteer dan alle cirkels, bijvoorbeeld met Ctrl+A. Haal nu eerst de lijntjes rond de vormen weg via Vormindeling / Vormcontour / Geen contour. Met nog steeds alle vormen geselecteerd, maak je via Vormindeling / Rangschikken / Groeperen / Groeperen van alle losse vormen één vorm. De gegroepeerde vorm is automatisch geselecteerd. Klik dan op Vormindeling / Vormstijlen / Vormopvulling en kies weer Afbeelding / Uit een bestand. Selecteer een afbeelding en kies Invoegen. De afbeelding wordt nu in alle vormen geplaatst, wat best een mooi effect kan geven.

©PXimport

Tip 06: Origineel toevoegen

Afhankelijk van de foto die je hebt gebruikt en het effect dat je wilt bereiken, kan het een extra dimensie aan de dia geven door de originele foto als achtergrond te gebruiken. Kies Invoegen / Afbeelding en selecteer de foto die je ook als vulling van de vorm(en) hebt gebruikt. Bevestig met Openen. PowerPoint plaatst de foto nu in de dia. Sleep de foto nu over de gegroepeerde vormen en trek aan de zijkanten van de foto tot deze precies gelijk aan de vormen is. De automatische uitvulling van PowerPoint helpt je hierbij. Kies vervolgens voor Afbeeldingsopmaak en verplaats de foto via Rangschikken / Naar achteren achter de vormen. Maak nu via Afbeeldingsopmaak / Aanpassen / Kleur de foto zwart-wit of grijs, of selecteer een van de andere effecten.

©PXimport

Zet een vorm buiten de dia zodat je de achtergrond probleemloos over de hele dia kunt plaatsen

-

Tip 07: Volledige pagina

Een beperking van het toevoegen van de achtergrondfoto en deze gelijk te zetten aan de gegroepeerde vorm, is dat de achtergrondfoto maar een deel van de dia in beslag neemt. Voor het totale plaatje is het mooier wanneer de achtergrondfoto de hele dia bedekt. Dit is lastig, maar niet onmogelijk. Voeg bij het plaatsen van de vormen, zie tip 5, één extra vorm toe aan de andere zijde van de dia, buiten de dia. Selecteer nu alle vormen, inclusief deze extra vorm en groepeer ze tot één vorm. Voeg de afbeelding weer toe. Ga daarna verder zoals beschreven in tip 6 om de achtergrond toe te voegen aan de dia. Door die ene vorm buiten de dia is het nu mogelijk geworden de achtergrondafbeelding over de hele dia te plaatsen.

©PXimport

Tip 08: 3D-model maken

Een nog mooier effect kun je bereiken met meerdere foto’s. Voeg een lege dia toe en kies Invoegen / Afbeelding. Voeg nu zes foto’s toe die ofwel alle zes het portretformaat hebben (rechtopstaand) of alle zes het landschapsformaat hebben (liggend). Klik de foto’s met Ctrl ingedrukt aan en voeg ze in één keer toe aan de dia. Selecteer vervolgens alle zes de foto’s door er met de muisknop ingedrukt een rechthoek omheen te slepen. Zet nu de muisknop op een van de vulgrepen (de witte rondjes op de hoek van de selectie) en maak de foto’s in één keer allemaal tegelijk kleiner zodat ze klein genoeg zijn om samen op een dia te passen. Klik nu naast de foto’s om de selectie op te heffen en zet de foto’s netjes naast elkaar met tussen de foto’s telkens een even grote tussenruimte. De automatische uitlijning van PowerPoint kan je hierbij helpen. Selecteer opnieuw alle foto’s en plaats ze op het klembord met Ctrl+X of Start / Klembord / Knippen. Open vervolgens het programma Paint 3D. Klik op Nieuw en plak dan met Ctrl+V de inhoud van het klembord in het 3D-document. Klik nu op 3D Maken en klik dan op Menu / Opslaan als / 3D-Model om het 3D-model op uw computer te bewaren.

©PXimport

Tip 09: 3D in PowerPoint

Niet alleen Paint 3D is nieuw in Windows 10, ook de ondersteuning voor 3D-modellen in Office is nieuw. We laten zien hoe je hiervan gebruikmaakt. Sluit Paint 3D af en keer terug naar PowerPoint. Selecteer de lege dia en maak nu eerst de achtergrond van de dia. Gebruik hiervoor een foto die past bij de zes foto’s die je gebruikt in het 3D-model. Het mooiste is een foto waarbij het onderwerp zich duidelijk links of rechts bevindt. Wanneer de foto niet overeenkomt met het formaat van de dia, kies dan Afbeeldingsopmaak / Bijsnijden / Hoogte-breedteverhouding / 16:9. Klik even buiten de foto om het bijsnijden definitief te maken en maak daarna de foto vullend voor de hele dia. Gebruik de opties Afbeeldingsopmaak / Aanpassen / Correctiesen Kleur om de foto bijvoorbeeld donkerder te maken. Kies dan Invoegen / 3D-modellen / Uit een bestand. Deze optie zit verscholen onder het pijltje naast de knop 3D-modellen. Blader nu naar het 3D-model dat je eerder hebt gemaakt in Paint 3D en kies Openen. Het model wordt ingevoegd en door op het 3D-symbool in het midden van het object te klikken, kun je ‘m in alle richtingen draaien.

©PXimport

Professionele templates

Moet je een presentatie geven, maar ontbreekt de tijd er zelf werk van te maken, dan kun je met een kant-en-klaar PowerPoint-template veel tijd besparen. Via Bestand / Nieuw biedt PowerPoint keuze uit een aantal sjablonen voor presentaties en via Onlinesjablonen en -thema’s zoeken kun je er nog meer vinden. Wil je echt iets moois, zoek dan bijvoorbeeld eens op ‘professional powerpoint template free’ voor een aanbod aan gratis templates, maar kijk goed uit voor agressieve reclame en zelfs virussen. En hoewel niemand graag betaalt voor wat ook gratis kan, kun je voor een relatief klein bedrag wel hele mooie templates aanschaffen. We hebben het dan over tien à twintig euro voor een professioneel ontworpen template met heel veel mogelijkheden. Goede bronnen zijn graphicriver.net, powerpointify.com, envato.com en slidemodel.com.

©PXimport

Je kunt ook een video op de achtergrond van je dia laten afspelen

-

Tip 10: Achtergrondvideo

Niet een afbeelding, maar liever een video als achtergrond van je dia? Maak dan een lege dia en kies Invoegen / Video / Video op mijn pc. Selecteer een video en plaats deze beeldvullend in de dia. Selecteer de video en kies voor Afspelen / Video-opties / Begin / Automatisch. Ook hier kun je weer allerlei grafische effecten op toepassen, en bovenal kun je de eerder toegepaste grafische effecten ook op deze dia toepassen.

Om een beeld uit de video als vormopvulling in te stellen, start je VLC Media Player (gratis te downloaden van www.videolan.org). Klik dan op Extra / Voorkeuren en kies linksonder bij de Weergaveopties voor Alles. Blader nu in de lijst met opties naar Video / Filters en selecteer Scénefilter. Configureer als opties bij Prefix mappad de map waar je de filmbeelden wilt opslaan en bij Opnameverhouding de waarde voor om de hoeveel filmbeelden je wilt opslaan. Ga nu terug naar Filters en zet rechts een vinkje bij Scénevideofilter en klik daarna op Opslaan. Open nu het filmbestand en speel het af. VLC zal nu de stills bewaren in de opgegeven map. Vervolgens kun je een van de opgeslagen beelden als Vormopvulling gebruiken, met de bewegende video op de achtergrond.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 in hoogte verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek
© LIGHTFIELD STUDIOS - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 in hoogte verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Dit keer een bijzondere categorie die nog niet eerder aan bod is geweest: verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek.

Veel mensen die thuiswerken heb niet altijd de mogelijkheid om een apart bureau te gebruiken en ziten bijvoorbeeld vaak aan de eet- of keukentafel. Toch kan het lonen om te investeren in een goed bureau, omdat daarmee - in combinatie met een goede stoel - je werkhouding een stuk beter wordt. Wij bekijken vijf handige bureaus 's die in hoogte verstelbaar zijn.

Casaria 160x75

Het tafelblad van dit bureau uit de Casaria‑lijn is in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm en beweegt met een snelheid van 2,25 cm per seconde. Je bedient de motor via een lcd‑scherm en kan twee voorkeursstanden opslaan, zodat je met één druk op de knop naar je favoriete werkhoogtes gaat. Er zit ook een herinneringsfunctie in die je eraan herinnert om weer te gaan staan of juist te zitten. Met het robuuste stalen frame en een draagvermogen van 80 kg is het bureau geschikt voor zware monitoren. Handige details zijn de kabelgeleider, beker‑ en koptelefoonhouder en in hoogte verstelbare poten. Het blad van 160 × 75 cm bestaat uit twee delen en is afgewerkt met melamine zodat het tegen een stootje kan. Dit bureau komt inclusief montagebenodigdheden en is verkrijgbaar in verschillende kleurvarianten.

Specificaties

Bladformaat: 160x75cm
Hoogte: 73 tot 118cm
Belastbaar tot: 80kg

Avalo 140x60

Avalo levert dit elektrisch verstelbaar bureau (de P58) met een compact blad van 140 × 60 cm. De hoogte is traploos verstelbaar van 73 tot 117 cm en kun je drie verschillende hoogtestanden opslaan. Dat is handig als je het bureau deelt met collega's of medethuiswerkers, of wanneer je snel wilt wisselen tussen zit‑ en stahouding. De bediening gebeurt via een bedieningspaneeltje aan de voorkant; met één druk op de knop gaat het blad naar de gewenste stand. Het frame is gemaakt van staal, het blad van P2‑melamine en de rand is afgewerkt met hittebestendig ABS. Verder wordt benadrukt dat het bureau plug‑and‑play is: je hoeft alleen de stekker in het stopcontact te steken en kunt meteen aan de slag. Door het smalle ontwerp past het bureau goed in kleinere kamers, maar biedt het toch voldoende ruimte voor een monitor, toetsenbord en documenthouder. Voor wie een elektrische zit‑sta‑oplossing zoekt met geheugenfunctie en solide materialen is dit model een optie.

Specificaties

Bladformaat: 140x60cm
Hoogte:73 t/m 117cm
Belastbaar tot: onbekend

Avalo 120x60

Dit is een kleinere variant van de hierboven besproken Avalo AP58. Dit model heeft een 20 cm minder breed blad, maar uiteraard ook elektrisch verstelbaar. Net als de grotere uitvoering varieert de hoogte van 73 tot 117 cm en kan het bureau drie standen onthouden. Voor het instellen gebruik je een eenvoudige bediening waarbij je een favoriete zit‑ en stahoogte opslaat en later oproept. Het frame bestaat uit staal en het blad uit melamine met een rand van warmtebestendig ABS. D tafel weegt 27 kg en is het daardoor stabiel zonder moeilijk te verplaatsen. Ook deze uitvoering is plug‑and‑play; je hoeft geen ingewikkelde montage uit te voeren. Door de compactere afmetingen is dit model ideaal voor kleinere werkplekken of voor wie extra apparatuur (zoals een printer) op een tweede tafel wil plaatsen. De strakke vormgeving past in verschillende interieurs en de elektrische motor zorgt ervoor dat je eenvoudig van houding wisselt.

Specificaties

Bladformaat: 120x60cm
Hoogte: 73 t/m 110 cm
Belastbaar tot: onbekend

VDD Gaming 118x58cm

Het frame van deze VDD is elektrisch in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm. Hiermee wissel je gemakkelijk tussen zitten en staan en kun je de juiste houding aannemen voor langdurige sessies. Het witte werkblad van 118 × 58 cm biedt voldoende ruimte voor een monitor en toetsenbord en dankzij de krachtige motor is het maximaal belastbaar tot 60 kg. De tafel wordt geleverd met instructies en alle benodigde onderdelen, waardoor je de montage zelf kunt uitvoeren. Er worden geen extra functies zoals geheugenstanden vermeld, waardoor je elke gewenste hoogte handmatig instelt. Voor wie een elektrisch verstelbaar bureau zoekt dat weinig ruimte inneemt, is dit een praktische optie; vooral gamers zullen baat hebben bij het kunnen aanpassen van de werkhoogte tijdens een sessie.

Specificaties

Formaat: 118x58cm
Hoogte: 73 tot 118cm
Belastbaar tot: 60kg

Schaffenburg Linesto Plus 140x80

Het Schaffenburg Linesto Plus‑bureau is een rechthoekige tafel met een T‑poot. Het frame is zonder gereedschap te monterenen in hoogte verstelbaar met een drukknop tussen 65,5 en 85,5 cm. De maximale belasting bedraagt 70 kg. De hoogtebediening gebeurt via een knop aan het onderstel; er zijn geen geheugenstanden. De tafel is voorzien van een 25mm dik melamine blad, een metalen onderstel en stelvoeten om de tafel waterpas te zetten. Kabelbeheer is mogelijk via accessoires, en er zijn diverse blad‑ en framekleuren beschikbaar. Het Schaffenburg-bureau heeft verder een stalen frame met twee telescoperende buisdelen en een krasvaste coating. Als enige in dit overzicht is deze Linestor geen zit/sta-bureau, maar kan hij in zithoogte tot maximaal 85,5 cm worden gebracht.

Specificaties

Formaat: 140x80cm
Hoogte: 65 tot 85,5 cm
Belastbaar tot: 70kg

▼ Volgende artikel
Zo werkt het energielabel voor smartphones en tablets
Huis

Zo werkt het energielabel voor smartphones en tablets

Sinds juni 2025 is het voor fabrikanten van smartphones verplicht om een energiebabel voor hun apparaten te voeren. De consument kan aan de hand van het energielabel zien hoe energiezuinig een telefoon is, maar ook hoe makkelijk het is om de telefoon te (laten) repareren en wat het updatebeleid voor de software is. Door middel van het nieuwe energielabel kun je dus veel bewuster kiezen voor een bepaalde telefoon.

Het energielabel werd ooit bedacht om apparaten op een uniforme manier te vergelijken, los van marketingclaims. Door elk product in te delen op een schaal van A tot en met G ontstaat ruimte om echte koplopers te herkennen en achterblijvers aan te sporen. Smartphones waren nog niet eerder voorzien van een energielabel, maar hebben dat vanaf juni 2025 wel gekregen. Dat is logisch, want bij smartphones draait energie-efficiëntie niet alleen om het stopcontact, maar vooral om hoe slim hardware en software met de energie van een accu omgaan en hoeveel jaren je uit dezelfde telefoon haalt. Door die informatie eenduidig te tonen, verschuiven de argumenten over de oplaadtijd en de schermgrootte naar hoelang een telefoon meegaat en hoe makkelijk hij te repareren is.

Ter illustratie: het nieuwe energielabel voor smartphones en tablets toont de batterijduur bij gemiddeld gebruik, maar ook of hij valbestendig is en hoe makkelijk hij gerepareerd kan worden.

Energie en duurzaamheid

Een smartphone gaat gemiddeld gezien wel een dagje mee op een enkele acculading, afhankelijk natuurlijk van het gebruik door de eigenaar. Erg veel energie wordt er dus niet verspild, maar de grootste winst wat betreft het klimaat is vooral te behalen uit de levensduur van de smartphone en of deze makkelijk te repareren is. De EU koppelt het nieuwe energielabel aan het eco-design van de telefoon. Het label dat de telefoon krijgt, is afhankelijk van een aantal factoren en is een gemiddelde van de prestaties van al deze factoren. Welk factoren dat zijn, lichten we je hieronder verder toe.

Waar vind je het nieuwe energielabel?

Wanneer je online een nieuwe telefoon koopt, vind je het algemene energielabel doorgaans bij het product zelf. Je ziet echter niet direct de andere onderdelen waarop de telefoon is beoordeeld. In een fysieke winkel is het de bedoeling dat er bij de telefoon een kaartje of bordje is geplaatst, met daarop een QR-code waarmee je direct op de juiste informatiepagina van EPREL komt.

In een webwinkel zul je meestal geen QR-code tegenkomen, maar alleen het energielabel zelf. Vaak kun je – zoals bij Mediamarkt – een productspecificatie-pdf downloaden met de extra informatie, waarin ook weer een QR-code is opgenomen, waarmee je naar de EPREL-site wordt doorgestuurd.

Levensduur accu

Het nieuwe energielabel laat zien wat de gemiddelde levensduur van de accu van de telefoon is. Dat wordt bekeken aan de hand van het aantal laadcycli: hoe vaak kan een telefoon opnieuw worden opgeladen voordat de kwaliteit van de accu achteruit gaat? Daarbij wordt een capaciteitsvermindering van 80 procent aangehouden: na hoeveel keer laden is de capaciteit tot 80 procent gedaald? Hoe hoger dit getal, des te betrouwbaarder is de accu.

Op het uitgebreide energielabel zie je hoe vaak een accu opnieuw kan worden opgeladen totdat de totale capaciteit tot 80 procent daalt.

Uithoudingsvermogen

Uiteraard wordt er ook gekeken naar de gebruiksduur van een telefoon of tablet als deze volledig is opgeladen. Door het uitvoeren van een zogeheten reallife-situatie wordt het gemiddelde gebruik van een smartphone geëmuleerd. Hoeveel uur en minuten je met de smartphone kunt werken op die enkele lading, wordt op het label getoond.

Hoelang houdt de batterij van de telefoon of accu het vol bij gemiddeld gebruik? Ook dat zie je op het energielabel terug.

Vrije val

Een van de andere eigenschappen waarop wordt getest, is de vrije val-test. Hoe snel gaat een telefoon kapot als je deze vanaf een bepaalde hoogte op een harde ondergrond laat vallen? Misschien vraag je je af wat dit met duurzaamheid te maken heeft? Nou, heel veel: als je telefoon snel kapot gaat als je hem laat vallen, moet je al snel een nieuwe. Niet heel duurzaam dus. Op het energielabel vind je de valbestendigheid tussen de A en E. Hoe lager de letter (A), des te beter kan zo'n telefoon een val overleven. De test is gebaseerd op een val van 1 meter boven een verharde ondergrond en wordt met vijf modellen van hetzelfde toestel tot wel 270 keer uitgevoerd.

Valtest vanaf 1 meter, hoe minder snel een telefoon stuk gaat, des te hoger is het label dat hij toegekend krijgt.

Elke keer dat een telefoon is gevallen, wordt gecontroleerd of het scherm nog functioneert en reageert op aanrakingen, of de camera het nog doet, of de mobiele functies als wifi en mobiel nog werken, of de telefoon kan worden opgeladen en of de audio nog goed functioneert. Barsten in het frame of het glas worden wel geaccepteerd, mits de telefoon nog veilig kan worden gebruikt. Bijvoorbeeld als het glas wel gebarsten is, maar geen splinters heeft.

Hoe goed een telefoon beschermd is tegen valschade is ook onderdeel van het energielabel. Het scherm mag daarbij overigens wel gebarsten zijn, het is geen glastest.

Bescherming tegen stof of water

Ook de zogeheten IP-tests (IP = Ingression Protection, of indringbescherming) worden uitgevoerd bij de telefoons en zijn een belangrijk onderdeel van de algehele score die een telefoon krijgt. De apparaten worden getest op het binnendringen van stof en water. De waterbestendigheidstest controleert bijvoorbeeld of een smartphone bestand is tegen spatwater vanuit verschillende richtingen, zonder dat de werking of veiligheid van het toestel wordt aangetast. Hiermee wordt gegarandeerd dat een telefoon in elk geval bestand is tegen vocht, bijvoorbeeld bij het gebruik tijdens een regenbui, het morsen van vloeistof of het gebruik van natte handen.

Of een telefoon waterdicht is, wordt ook getest.

Repareerbaarheid

Een ander duurzaamheidsonderdeel waar de EU goed naar kijkt, is de repareerbaarheid van een smartphone. Dat omvat een groot aantal parameters, zoals welke onderdelen makkelijk te vervangen zijn, in hoeverre een consument bepaalde onderdelen zelf kan vervangen, en hoelang en hoe goed bepaalde onderdelen van de telefoon op voorraad zijn.

Zelf zoeken op de EPREL-site is lastig

Het zelf zoeken van gegevens van smartphones en tablets op de EPREL-site is niet heel eenvoudig. Dat komt omdat de algemene productwebsite gemaakt is om te zoeken op merk of op typenummer. Dat is prima voor wasmachines of koelkasten, die je vaak aantreft als merk+typenummer, maar bij smartphones werkt dat anders. Een model als de Samsung Galaxy S25 bijvoorbeeld zul je niet vinden met een zoekopdracht op 'S25 'of 'Galaxy S25', maar alleen op het typenummer SM-S931B. Dat typenummer wordt echter bijna nergens gecommuniceerd en is ook niet wat Samsung communiceert in bijvoorbeeld marketing-uitingen.

Ook kun je niet zoeken op EAN-code, terwijl die code juist kan worden gebruikt om een exact model van een bepaald product te kunnen vinden. Kortom: wat het zoeken van de gegevens van een smartphone betreft kan de EU nog wel wat verbeteren.

De EU wil dat smartphones langer meegaan en eenvoudiger te herstellen zijn – zowel door professionele reparateurs als (in bepaalde gevallen) door consumenten zelf. De eisen met betrekking tot repareerbaarheid blijven minimaal zeven jaar gelden na het einde van de verkoop van een model.

©WICHAN SHOP

Als het aan de EU ligt, moeten consumenten ook zelf telefoons kunnen repareren.

Een fabrikant van een smartphone moet garanties kunnen geven met betrekking tot de ondersteuning van een telefoon. Als een toestel op de Europese markt wordt uitgebracht, mag de consument verwachten dat een telefoon zeven jaar na het verschijnen van de telefoon op de markt nog steeds gerepareerd kan worden.

Onderdelen

De reparatie- of 'vervangarantie' geldt voor alle essentiële onderdelen van een smartphone of tablet, zoals de accu, camera's, externe poorten voor audio en opladen, de microfoons en luidsprekers, de knoppen en de scharnieren als het een opklapbare telefoon betreft. De fabrikant moet zelfs de schroefjes op voorraad hebben als de originele niet meer kunnen worden gebruikt.

De bovenste onderdelen kunnen door een fabrikant of een telefoonreparateur worden gerepareerd, maar de EU vindt dat ook consumenten zelf onderdelen moeten kunnen bestellen en vervangen, zoals de accu, de achterzijde, de hele beeldschermunit en de oplader. Voor die zelfrepareerbaarheid krijgt een telefoon ook een waardering van A t/m E. De fabrikant is daarnaast verplicht om aan te geven waar reserveonderdelen te verkrijgen zijn, welk gereedschap er nodig is om de reparatie te kunnen uitvoeren en waar je de benodigde handleidingen kunt vinden.

Hoelang de telefoon wordt ondersteund qua software-updates en interne onderdelen wordt ook vermeld en de telefoon krijgt hiervoor een eigen classificatie.

Reparatie-index

Telefoonfabrikanten moeten dus uitgebreide informatie geven over hoe je je smartphone kunt repareren, maar ook over de complexiteit van de reparatie. Zijn de onderdelen die je wilt vervangen bijvoorbeeld makkelijk te bereiken, of moet je eerst andere onderdelen verwijderen om erbij te kunnen? Ook dat wordt allemaal opgenomen in de uiteindelijke classificering van de telefoon: hoe minder stappen er nodig zijn, des te hoger is de score die wordt toegekend.

Hoe makkelijk is een telefoon te repareren en hoelang zijn reserve-onderdelen beschikbaar? Dat geeft dit onderdeel van het energielabel aan.

Tot slot

De Europese Unie heeft met het nieuwe energielabel voor smartphones een goede stap gezet in de richting van duurzaamheid. Het uiteindelijke doel is om ervoor te zorgen dat fabrikanten meer hun best gaan doen om een zo makkelijk mogelijk te repareren telefoon uit te brengen. Deze strengere regels in de EU betekenen ook dat deze toestellen in andere landen buiten de EU makkelijker te repareren zullen zijn, omdat een telefoonfabrikant waarschijnlijk niet compleet verschillende uitvoeringen van een model smartphone gaat maken. Maar of consumenten in landen buiten de EU ook zo makkelijk zelf aan onderdelen kunnen komen, is dan nog maar de vraag; deze mate van tegemoetkoming aan of bescherming van de consument gelden vaak niet in andere landen. Fabrikanten hoeven deze informatie dus niet beschikbaar te stellen in landen buiten de EU.