Een internetverbinding is inmiddels bijna net zo belangrijk als stromend water uit de kraan. Hoewel we met smartphones telkens meer draadloos verbonden zijn, blijven vaste internetverbindingen voor thuis onverminderd belangrijk.

Een vaste internetverbinding kan op drie manieren je huis inkomen: de televisiekabel, het telefonienetwerk (dsl) of glasvezel. Kijk je naar de populariteit van de technieken, dan is volgens marktonderzoeksbureau Telecompaper kabel de meest gekozen vorm van internettoegang: maar liefst 3,38 miljoen van het totaal aantal vaste internetaansluitingen van 7,34 miljoen maakt gebruik van kabel. Dsl is tweede met 2,86 miljoen aansluitingen terwijl glasvezel goed is voor 1,1 miljoen aansluitingen.

Dat is overigens niet het totaal aantal aansluitingen, zo zijn volgens Telecompaper 2,65 miljoen huizen van een glasvezelaansluiting voorzien. Niet iedereen gebruikt immers iedere aansluiting, veel woningen zijn van meerdere aansluitingen voorzien. Marktleider KPN heeft overigens aangegeven de uitrol van fiber to the home (ftth) terug te schroeven en te investeren in het verder verglazen van het dsl-netwerk. Hierbij blijft de uiteindelijke aansluiting in huis de vertrouwde koperdraad.

Kabelinternet

Kabelinternet gebruikt het kabeltelevisienetwerk voor het verzorgen van de internetverbinding. Vanuit het verleden heeft kabelinternet een slechte naam omdat de snelheid zo sterk gedeeld werd met ander gebruikers dat de snelheid vaak merkbaar daalde. Tegenwoordig is het ‘kabelnetwerk’ sterk verglaasd en alleen het laatste stuk naar de huizen gebruikt nog koper. De verbinding op dat laatste stuk koper wordt nog wel per segment gedeeld. In de praktijk is echter niet iedereen tegelijkertijd in een segment volop aan het downloaden, waardoor de beloofde snelheid vaak gewoon gehaald wordt.

Net als dsl is kabelinternet asynchroon: de uploadsnelheid is lager dan de downloadsnelheid. Ziggo biedt voor consumenten momenteel een maximale downloadsnelheid van 300 Mbit/s terwijl de uploadsnelheid dan beperkt is tot 30 Mbit/s. Dat is lang niet de maximale snelheid: zakelijk biedt Ziggo al 500 Mbit/s (40 Mbit/s up). Daarnaast moet DOCSIS 3.1, de opvolger van de huidige standaard EuroDOCSIS 3.0, een snelheid van 1 Gbit/s mogelijk maken terwijl dit in theorie zelfs 10 Gbit/s (met 2 Gbit/s up) wordt.

DSL

Dsl (Digital Subscriber Line) transporteert data digitaal over de telefoonlijn. Je hebt net als bij glasvezel je eigen lijn naar een centrale, maar deze is wel gevoelig voor storing. Hoe langer de afstand is, hoe langzamer de verbinding wordt. Via deze site kun je voor dsl controleren welke maximale snelheid op jouw adres op basis van lijnlengte en technologie vermoedelijk mogelijk is. De meest gebruikte technologie is vdsl2 (Very High Speed Digital Subscriber Line 2).

Bij gebruik van vectoring waarbij voor ruis in de verbinding gecompenseerd wordt, is een snelheid van 100 Mbit/s mogelijk. Daarnaast kunnen twee lijnen gecombineerd worden (bonding) waarmee 200 Mbit/s mogelijk wordt. Daarnaast test KPN opvolger VPlus waarmee momenteel 200 Mbit over één aderpaar en 400 Mbit/s over twee aderparen gehaald wordt. Al deze dsl-technieken zijn asynchroon: de upload is een tiende van de download.

Glasvezel

Glasvezel is de modernste techniek en spreekt het meest tot de verbeelding. Zo is niet alleen de downloadsnelheid razendsnel, dankzij de mogelijkheid tot een symmetrische verbinding geldt datzelfde voor de uploadsnelheid. De glasvezelaansluiting is afgemonteerd met apparatuur die geschikt is voor 100 Mbit/s of 1 Gbit/s. De maximale snelheid die je daadwerkelijk kunt afsluiten is doorgaans 500 Mbit/s, al zijn er regionale aanbieders die al 1 Gbit/s bieden.

Naast de synchrone up- en downloadloadsnelheid is een voordeel van glasvezel dat het een directe verbinding tussen jouw huis en de glasvezelcentrale is die niet beïnvloed wordt door externe storingsbronnen. De snelheid van je abonnement wordt tussen jouw huis en de centrale ook daadwerkelijk gehaald. De centrale zelf deel je uiteraard wel met andere abonnees en die heeft een gelimiteerde beschikbare bandbreedte.

De markt van internettoegang is grotendeels verdeeld tussen twee aanbieders: Ziggo en KPN. Ziggo beheert een groot gedeelte van het kabelnet, terwijl KPN het telefonienetwerk en een groot gedeelte van het glasvezelnetwerk in handen heeft. Het huidige Ziggo is een fusie van UPC en Ziggo nadat Liberty Global, het Amerikaanse moederbedrijf van UPC, Ziggo in 2014 overnam. Volgens onderzoeksbureau Telecompaper heeft Ziggo met 3,19 miljoen aansluitingen een marktaandeel van 43,4 procent terwijl de internetproviders van KPN samen een marktaandeel van 40,4 procent hebben.

Achterlopers

De Europese Unie heeft als doelstelling dat iedereen in 2020 een breedbandverbinding met een snelheid van 30 Mbit/s kan hebben. Die doelstelling is met een dekking van zo’n 97 procent in Nederland overigens al bijna gehaald. Die laatste drie procent waarvoor minimaal 30 Mbit/s nu nog niet mogelijk is, zijn inwoners van de zogenoemde buitengebieden: woningen en bedrijven buiten de bebouwde kom. Een internetverbinding via dsl is doorgaans nog wel voorhanden, maar beperkt tot een paar megabit.

Natuurlijk is het probleem eenvoudig op te lossen door glasvezel aan te leggen, maar de investeringen wegen niet op tegen de kosten. KPN kwam onlangs wel met goed nieuws, want hun mobiele abonnement Internet Buitengebied heeft sinds augustus geen datalimiet meer. Voor 39 euro krijg je een onbeperkte 4G-verbinding met een gemiddelde snelheid van 20 Mbit/s. Overigens mag het 4G-modem alleen gebruikt worden op het adres waar het abonnement is afgesloten en is Internet Buitengebied niet overal beschikbaar.

Het is ook mogelijk om Internet Buitengebied gratis af te nemen als je in het buitengebied een vaste internetaansluiting van KPN hebt. KPN is verder van plan om de vaste en 4G-verbinding te combineren voor een stabielere en snellere internetaansluiting. Wellicht dat de situatie over een paar jaar met bijvoorbeeld 5G verder verbetert. Sommige inwoners van de buitengebieden kunnen niet wachten tot een punt ver in de toekomst en nemen het heft in eigen handen middels een eigen glasvezelinitiatief.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.