Cybercriminelen hebben een lucratieve nieuwe bezigheid: gegevens gijzelen. Malware die data versleutelt en dan losgeld vraagt voor de decryptiesleutel. Voorkomen is beter dan recoveren (of kwijt zijn!). Hier zijn vijf tips tegen ransomware.

Blijf up-to-date

Windows-updates, Mac OS X-downloads, Linux-patches, browser-verbeteringen, Flash-fixes, PDF-patches, Java-updates, en meer. Pas ze allemaal toe, loop niet achter. Softwaregebruik brengt ook beheer met zich mee, vanwege de beveiliging. Want veel malware mikt op oudere gaten om binnen te komen, óók langs geüpdatete securitysoftware. Naast ronseling voor botnetten dreigt er ook een directer gevaar voor gebruikers: ransomware.

Die kwaadaardige software komt binnen om de data van gebruikers op slot te zetten met eigen encryptie. De bestanden zijn dan niet meer toegankelijk zijn voor de echte eigenaar. Denk bij updaten niet alleen aan besturingssystemen en applicaties op computers, maar ook aan firmware en software op apparaten als breedbandmodems en NAS-systemen (network attached storage). Na de recent opgerolde Windows-ransomware Cryptolocker is namelijk het NAS-gerichte Synolocker opgedoken.

Tip: zet update-instellingen zoveel mogelijk op automatisch, en controleer handmatig geregeld op updates.

©PXimport

Het alom bekende politievirus.

Dichttimmeren

Alles wat niet expliciet nodig is, uitschakelen! Dat is een les die Microsoft begin deze eeuw op harde wijze heeft geleerd. De oorspronkelijke release van Windows XP werd flink geplaagd door virussen en wormen. In Service Pack 2, standaard met firewall, heeft Microsoft veel services uitgeschakeld of afgeschermd voor de buitenwereld. Toch zijn er nog genoeg programma’s en ook apparaten die standaard diverse diensten aan hebben staan. Vaak zijn die via Universal Plug and Play in staat om zich ‘te adverteren’ langs een router/breedbandmodem, dus ook naar de boze buitenwereld van het internet toe.

Tip: voer een online-scan uit naar wat er allemaal openstaat op je IP-adres(sen).

Back-up, back-up, back-up!

Maak back-ups van je kostbare gegevens. Dit advies is bijna zo oud als de computerwereld, maar blijft onder consumenten - en soms ook bedrijven - helaas nog steeds nodig. De ruimte van harde schijven blijft toenemen en de kosten blijven dalen. Profiteer daarvan door een tweede schijf apart te hebben voor kopieën van je kostbare gegevens. Afgezien van de opslag zelf, hoeft dat geen geld te kosten: back-up tools zijn allang ingebouwd in besturingssystemen en goede alternatieven zijn ook gratis te krijgen.

Tip: stel een back-upprogramma in om op vaste tijdstippen back-ups te maken, en stel dat níet uit!

Niet alleen op NAS

Back-upbewuste mensen met veel data en meerdere computers hebben tegenwoordig vaak een NAS-apparaat (network attached storage) in huis (of in bedrijf). Zo’n opslagsysteem is via het netwerk toegankelijk voor alle computers die daar hun kostbare gegevens kwijtkunnen. Hetzij voor enkelvoudige opslag van bestanden, hetzij voor back-up van die data. Handig, zeker gezien de vele extra functies die NAS-systemen al jaren bieden: audiostreaming, BitTorrent-verkeer, toegang via internet voor een ‘persoonlijke cloud’, en meer.

Helaas zien cybercriminelen ook in dat een NAS een schat aan data herbergt. Zie maar de opkomst van Synolocker: een ransomwarevariant die speciaal is gemaakt voor NAS-apparaten van de bekende leverancier Synology. Dus is het zaak voor waakzame gebruikers om hun back-up te back-uppen. En die tweede opslagpool dan op een ander systeem (met ander besturingssysteem en software) te zetten en/of offline te houden.

Tip: sluit een externe harde schijf aan op de USB-poort die veel NAS-systemen hebben, maak op geregelde tijden een back-up en trek daarna de stekker van die USB-schijf eruit.

Betalen?

Tot slot een omstreden tip tegen ransomware. Voor als je de bovenstaande tips niet hebt opgevolgd en je data gegijzeld is door cyberafpersers. Misschien dan toch maar betalen? Want zelfs lichte encryptie is door de gemiddelde gebruiker niet te kraken. Of misschien pas na veel moeite en heel veel tijd. Maar veel ransomware gebruikt krachtige encryptie én werkt met een doomsday-klok: na een bepaalde periode wordt de gegijzelde data grondig gewist. Hierdoor is het effectief onkraakbaar. Hoe kostbaar zijn de gegijzelde gegevens?

Tip: denk heel goed na of afpersers betalen een goede stap is. Een klein politiekorps in de VS dacht onlangs in ieder geval van wel. De Nederlandse politie adviseert om nóóit te betalen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Met de feestdagen voor de deur kijken we dit keer naar 5.1-surroundsets voor de woonkamer. Want wat is er nou leuker om je favoriete film of serie te kijken met supergoed geluid? Of bij het gamen? Voor minder dan 300 euro welteverstaan.

Een 5.1 speakerset is een geluidssysteem dat is opgebouwd uit zes verschillende luidsprekers. Het cijfer 5 staat voor de satellietluidsprekers: een middenkanaal voor spraak, twee speakers voorin (links en rechts) en twee speakers die je achter je plaatst. De .1 verwijst naar de subwoofer, die specifiek de lage bastonen voor zijn rekening neemt. Doordat deze luidsprekers rondom de luisterpositie worden geplaatst, komt het geluid vanuit verschillende richtingen op je af. Dit creëert een ruimtelijk effect waardoor je bij het kijken van films en series of het spelen van games wordt omringd door geluid.

Logitech Z906

Deze set is ontworpen om meerdere audiobronnen tegelijkertijd te kunnen verwerken. Je sluit tot zes apparaten aan, zoals een televisie, gameconsole of computer, via de beschikbare digitale optische, digitale coaxiale of analoge ingangen. De set beschikt over een bedieningsconsole die je stapelt bij je apparatuur en een draadloze afstandsbediening voor bediening vanaf de bank. Het systeem levert een continu vermogen van 500 watt en is THX-gecertificeerd, wat betekent dat het voldoet aan specifieke prestatie-eisen voor bioscoopgeluid. De decodering ondersteunt Dolby Digital en DTS-soundtracks. Naast de subwoofer krijg je vier satellietluidsprekers en een middenkanaal die je flexibel kunt plaatsen.

Sony HT-S40R

Bij dit systeem worden de achterste luidsprekers aangestuurd door een draadloze versterker, waardoor er geen kabels van de soundbar voorin de kamer naar achteren hoeven te lopen. De soundbar zelf beschikt over drie kanalen en werkt samen met de subwoofer en de twee achterspeakers voor de 5.1-weergave. Het totale uitgangsvermogen bedraagt 600 watt. Voor de connectiviteit maak je gebruik van HDMI ARC, een optische ingang of een analoge aansluiting. Daarnaast is er Bluetooth 5.0 aanwezig voor het streamen van audio vanaf mobiele apparaten. De soundbar kan aan de muur worden bevestigd of voor de televisie worden geplaatst.

Trust GXT 658 Tytan

Dit geluidssysteem is eigenlijk voornamelijk bedoeld voor games en in combinatie met een pc of gameconsole, waarbij de houten subwoofer het middelpunt vormt. De basweergave is gesynchroniseerd met geïntegreerde LED-verlichting die reageert op het ritme van het geluid. Het systeem schakelt automatisch naar een stand-by modus wanneer het niet in gebruik is. De set wordt geleverd met een afstandsbediening waarmee je onder andere de bas en het volume regelt. De kabels voor de achterste luidsprekers hebben een lengte van 8 meter, wat plaatsing in grotere ruimtes mogelijk maakt zonder verlengsnoeren. Het piekvermogen ligt op 180 watt.

Hisense AX5100G

Dit audiosysteem ondersteunt Dolby Atmos-technologie voor een ruimtelijke geluidsweergave. De set bestaat uit een soundbar, een losse subwoofer en twee achterluidsprekers. Met een totaal vermogen van 340 watt worden de verschillende frequenties verdeeld over de speakers. Je hebt de beschikking over diverse equalizer-modi, waaronder instellingen voor nieuws, film en games. Aansluiten op de televisie gaat via HDMI eARC, maar er zijn ook opties voor USB en een optische kabel. De achterspeakers plaats je achter de luisterpositie om het surround-effect van de 5.1-opstelling te completeren.

Sony HT-S20R

Je installeert dit systeem met een soundbar, subwoofer en twee bedrade achterspeakers. De soundbar verzorgt de linker-, rechter- en middenkanalen, terwijl de externe subwoofer de lage tonen voor zijn rekening neemt. Het systeem heeft een totaal vermogen van 400 watt en ondersteunt Dolby Digital. Via de USB-poort speel je audiobestanden direct af van een geheugenstick. Voor de verbinding met de televisie gebruik je HDMI ARC, maar als je televisie dit niet ondersteunt, zijn er optische en analoge ingangen beschikbaar. De set beschikt over diverse geluidsmodi die je met een knop op de afstandsbediening selecteert.

AOC brengt met de Gaming 25G4KUR een monitor op de markt die volledig is afgestemd op competitieve gamers. Het 24,5-inch scherm haalt een verversingssnelheid tot 420 Hz en biedt snelle reactietijden, Adaptive-Sync en ergonomische instelmogelijkheden.

Supersnel beeld voor competitieve spelers

De AOC Gaming 25G4KUR (adviesprijs 259 euro) is bedoeld voor wie elke milliseconde telt. Dankzij een overklokte verversingssnelheid van 420 Hz (400 Hz standaard) en een responstijd tot 0,3 milliseconde reageert het scherm vrijwel direct op elke actie. Dat maakt hem geschikt voor snelle shooters, esports-toernooien en spelers die vloeiende bewegingen en minimale vertraging willen.

Het 24,5-inch formaat is populair onder professionele esports-spelers, omdat het speelveld overzichtelijk blijft zonder dat de ogen veel hoeven te bewegen. De Full HD-resolutie zorgt ervoor dat hoge framerates haalbaar zijn, zelfs met een middenklasse grafische kaart.

©AGON by AOC

Heldere kleuren en vloeiende beelden

De 25G4KUR gebruikt een Fast IPS-paneel met brede kijkhoeken en een kleurdekking van 121 procent sRGB. Het scherm is compatibel met NVIDIA G-SYNC. Adaptive-Sync, zorgt ervoor dat beelden vloeiend blijven zonder haperingen of tearing. DisplayHDR 400 biedt bovendien een iets hoger contrast en betere helderheid dan standaard SDR-monitoren.

Ontworpen voor urenlang gamen

AOC rust de monitor uit met functies die lange gamesessies comfortabeler moeten maken. De flicker-free achtergrondverlichting en blauwlichtreductie verminderen vermoeide ogen, terwijl de ergonomische standaard in hoogte verstelbaar is en kantel-, draai- en rotatiefuncties heeft. Via AOC's G-Menu-software kunnen spelers profielen aanmaken, instellingen aanpassen en de Low Input Lag-modus activeren.