In dit artikel geven we je 15 tips om problemen op te lossen met je NAS en om deze te upgraden. Je leert bijvoorbeeld wat je kunt doen als een schijf in RAID defect raakt en wat allerlei pieptonen betekenen.

Schijven

1 RAID-rekenmachine

Veel NAS-systemen hebben ondersteuning voor meerdere harde schijven. Een extra harde schijf in je NAS heeft als voordeel dat je twee schijven in RAID kunt zetten, waardoor je NAS sneller wordt (RAID0) of de NAS beter bestand is tegen crashes (RAID1). Synology biedt een handige RAID-rekenmachine, zodat je eenvoudig kunt zien welke configuratie optimaal is voor jou. Het maakt hierbij niet uit of je een ander NAS-merk hebt, je moet alleen even opletten dat de RAID-vormen SHR en SHR-2 van Synology zelf zijn. Deze vind je niet terug bij andere NAS-merken. Je vindt de rekentool hier. Lees ook: Wat kun je precies met een NAS?

©PXimport

De RAID-rekenmachine helpt je de beste RAID-configuratie kiezen.

NAS-merken en -begrippen

We werken in dit artikel de tips veelal uit voor Synology en QNAP. Heb je een andere NAS, dan werken veel dingen op vergelijkbare wijze, zoek even in je handleiding de precieze stappen op.

Ben je nog niet helemaal bekend met de begrippen in dit artikel? Hier leggen we je ze stuk voor stuk uit.

2 Back-ups

RAID is geen back-up, de schijven zijn immers live-kopieën van elkaar. Je kunt echter een back-up maken van je NAS naar een usb-schijf of naar een andere NAS. Op vrijwel iedere NAS met een usb-poort is een back-up naar een externe schijf mogelijk en je kunt dan zelf kiezen waarvan je een back-up wilt hebben. Ook kun je doorgaans een back-up maken naar een andere NAS of zelfs clouddienst. In DSM van Synology ga je voor het maken van back-ups naar het programma Backup en replicatie. Om bij een QNAP-NAS een back-up te maken klik je in het menu op Backup-manager. Via wizards kun je de gewenste back-uptaken instellen.

©PXimport

Je kunt een back-up van data op Je NAS maken naar een externe schijf of een andere NAS.

3 Grotere schijf

Er komt een moment dat je NAS vol is en je meer schijfruimte nodig hebt. Heb je een NAS met een lege schijfpositie, dan kun je doorgaans een extra schijf inprikken. Heb je geen ruimte over, bijvoorbeeld bij een NAS met twee schijfposities, dan zul je de schijven moeten verwisselen. Gebruik je (zoals doorgaans het geval is bij een dualbay-NAS) RAID1 waarbij beide schijven een kopie zijn van elkaar, dan vervang je eerst één van de schijven en bouw je de RAID-configuratie op. Vervolgens vervang je de overgebleven oude schijf ook door een grotere, waarna je na het opbouwen van de RAID-configuratie meer schijfruimte tot je beschikking hebt. Je kunt ook volledig opnieuw beginnen en lege schijven in je NAS zetten. Dan zul je de data opnieuw op je NAS moeten zetten, bijvoorbeeld door een oude schijf te verbinden via usb of eSATA waarna je de gegevens kopieert.

©PXimport

In Synology haal je met File Station in het geval van een lege schijf je bestanden van de oude schijf weer terug.

4 Schijven controleren

Als je installatieproblemen hebt met je NAS, kan het helpen de harde schijven eens goed op fouten te controleren. Hiervoor is het bijvoorbeeld handig om een schijftest uit te voeren, door middel van een diagnostische test van de fabrikant. Sluit daarvoor de schijf aan op een desktopcomputer. Voor bijvoorbeeld Seagate is er SeaTools for Windows dat korte en langere diagnostische tests kan uitvoeren. Soortgelijke programma's zijn beschikbaar voor schijven van WD en Hitachi.

©PXimport

De tools van Seagate om een harde schijf te controleren.

5 Gecrashte schijf

Als een harde schijf in RAID gecrasht is, geeft je NAS een pieptoon. Open het opslagbeheer van je NAS en blader je naar de schijven. Een van de schijven zal hier aangeven dat deze defect is. Deze schijf kun je handmatig vervangen. Het is nu nodig om de RAID-array opnieuw op te bouwen. Meestal heet die optie Herstellen in de NAS-interface, waar je de optie krijgt de nieuwe schijf toe te voegen. Voor RAID1, RAID5 of RAID6 heb je een schijf nodig die minstens net zo groot is als de oude schijf.

©PXimport

In dit geval werken beide schijven correct, maar als dat niet zo is, kun je dat op dit tabblad inzien.

Herstel

6 RAID-recovery

Indien je NAS helemaal niet meer te redden is, kun je de schijven in bijvoorbeeld Ubuntu mounten door alle NAS-schijven met eSATA of usb te verbinden met de pc. Je maakt een Ubuntu-opstart-usb door het iso-bestand te downloaden vanaf de Ubuntu-website. Maak er een opstartbare usb-stick van of brand het op een dvd. In Ubuntu klik je op de Ubuntu-knop, typ je Terminal en druk je op Enter. Typ nu de volgende commando's om je schijf te mounten: sudo -i en daarna apt-get install mdam. Kies tijdens de installatie van mdam voor No configuration. Gebruik daarna het volgende commando: apt-get install lvm2. Ten slotte mount je het volume met mdadm -Asf && vgchange -ay en open je Nautilus om de bestanden in te zien door links op het mapicoon te klikken.

©PXimport

Kies bij de installatie van mdam voor No configuration.

7 Opstarten

Op het moment dat je NAS niet langer wil opstarten, is het aan te raden de NAS even uit te zetten en de stroom er daarna af te halen. Daarna kun je proberen te starten met eerst één schijf of - indien zonder succes - met andere of alle schijven losgekoppeld. Haal wel steeds de stroom eraf. Zorg er ook voor dat er geen usb-apparaten aan zijn gekoppeld. Werken geen van deze stappen, dan blijft alleen de mogelijkheid over om de NAS opnieuw in te stellen.

©PXimport

Zo haal je de schijven eruit van je Synology-NAS.

8 Pieptoon

Als de NAS piept, kan dat een aantal redenen hebben, zoals de ventilator die vastzit, de schijf die aan het falen is of een vastgelopen SSD-cache. Je kunt de reden van het piepen inzien in Synology DSM door het Configuratie scherm te openen en te kiezen voor Hardware en stroom. Hiervoor moet je rechtsboven in het scherm wel kiezen voor Geavanceerde modus. Vervolgens bevindt zich bij Pieptoonwerking onderaan de reden voor de huidige toon. Voor QNAP is het nodig de handleiding te raadplegen om de pieptoon te ontcijferen. Zo betekent bijvoorbeeld twee keer een lange piep schijfproblemen, terwijl drie keer een korte of lange toon ventilatorproblemen inhouden. Heb je een ander merk, kijk dan in de handleiding van je NAS of zoek online naar de reden van de piepjes.

©PXimport

Bij Pieptoonwerking kun je instellen waarvoor je NAS allemaal tonen moet afgeven.

9 Admin-wachtwoord

Het wachtwoord van het administratoraccount is op je NAS eenvoudig opnieuw in te stellen. Aan de achterkant van je NAS zit een resetknop. Raadpleeg even de handleiding voor de precieze locatie. Als je deze knop een aantal seconden (vier bij Synology en drie bij QNAP) ingedrukt houdt met bijvoorbeeld een paperclip, hoor je een piepje. Laat daarna de knop meteen los. Na de piep zijn het IP-adres en de DNS-instellingen hersteld en is ook het administratorwachtwoord gereset. Er is nu geen wachtwoord, dus stel dit zelf opnieuw in.

10 NAS herstellen

Als alle hoop verloren is, zit er nog maar één ding op en dat is je NAS volledig opnieuw instellen. Hiervoor ga je opnieuw naar de achterkant van de NAS en houd je de resetknop ingedrukt. Dat doe je voor Synology eerst weer vier seconden totdat je een piep hoort. Daarna houd je de resetknop opnieuw vier seconden ingedrukt totdat de NAS opnieuw piept en nu ook het lampje aan de voorkant oranje knippert. Heb je een QNAP-NAS, dan houd je de knop aan één stuk tien seconden lang ingedrukt. De NAS wordt nu opnieuw ingesteld. Je kunt vervolgens de NAS vanaf de pc opnieuw opzetten.

©PXimport

Op http://find.synology.com kun je eenvoudig via de browser een NAS opzetten.

Beheer

11 Netwerkproblemen

Als je de NAS niet op het netwerk ziet, kan het helpen de lokale firewall eens goed te controleren. Met name firewalls van ZoneAlarm en Kaspersky staan erom bekend problemen te veroorzaken met NAS'en. Zelfs als de firewalls van die twee uitgeschakeld staan, kunnen ze storen. Een alternatief is om de NAS direct met de computer te verbinden door middel van een ethernetkabel. Daarna kun je de Synology Assistant of Qfinder Pro gebruiken en deze vervolgens zoals normaal opzetten. Nadat dat proces voltooid is, kun je de NAS weer met het netwerk verbinden en hopelijk er weer verbinding mee maken.

©PXimport

De checklist voor als je verbindingsproblemen hebt.

12 Updates

Om problemen te voorkomen, is het belangrijk om je NAS up-to-date te houden. Belangrijke beveiligingsupdates verschijnen regelmatig en als die niet op tijd gepatcht worden, loop je bijvoorbeeld het risico slachtoffer te worden van ransomware. Je controleert op updates door naar het configuratiescherm van je NAS te gaan en te kiezen voor Bijwerken en herstellen in DSM of Systeeminstellingen / Firmware Update voor QNAP. Vervolgens wordt naar updates gezocht.

©PXimport

Zorg ervoor dat de nieuwste software-versies automatisch worden geïnstalleerd.

13 Meer geheugen

NAS'en worden vaak geleverd met maar beperkt geheugen. Je kunt op een Synology-NAS controleren hoeveel RAM er gebruikt wordt door naar het hoofdmenu te gaan en te kiezen voor Broncontrole / Geheugen. Op een QNAP ga je naar het Configuratiescherm / Systeem Status / Systeembronnen bekijken / Geheugen gebruik. Als er nog maar heel weinig geheugen vrij is, kan een RAM-upgrade nuttig zijn. Helaas hebben maar weinig modellen ondersteuning voor een RAM-upgrade, het geheugen is vaak vastgesoldeerd aan het moederbord. De lijst met ondersteunde modellen vind je voor Synology hier, daar staat ook meteen het type geheugen. Voor QNAP vind je hier meer informatie over het upgraden van het geheugen.

©PXimport

Maar weinig modellen ondersteunen een RAM-upgrade.

14 Pakketten

Om te zorgen dat je NAS goed blijft werken, kan het geen kwaad een keer in de maand kritisch de geïnstalleerde pakketten door te nemen. Hoe minder toepassingen actief zijn, hoe meer geheugen er beschikbaar is voor andere applicaties en hoe sneller je NAS werkt. Je verwijdert overbodige pakketten door naar het Package Center (DSM) of App Center (QNAP) te gaan en de lijst met geïnstalleerde pakketten te raadplegen. Klik op een app die je nooit gebruikt, waarna je de optie krijgt deze uit te schakelen of te verwijderen.

©PXimport

Links kun je kiezen voor My Apps om alle geïnstalleerde toepassingen te beheren.

15 Windows Verkenner

Als je Windows Verkenner opent en in de adresbalk het adres van je NAS intypt en op Enter drukt, vraagt Windows om de inloggegevens van je NAS. Je kunt in dat venster een vinkje plaatsen bij Mijn referenties onthouden om deze gegevens te bewaren. Echter, bij veel Windows-pc's wordt dit maar niet onthouden, ongeacht de Windows-versie. Het is mogelijk om de gegevens handmatig toe te voegen, zodat Windows het wel onthoudt. Hiervoor ga je naar Configuratiescherm / Gebruikersaccounts / Referentiebeheer. Vervolgens klik je op Windows-referenties en klik je op Windows-referentie toevoegen. Hier vul je de gegevens in van je NAS waarna Windows deze wel zou moeten onthouden.

©PXimport

Vanuit Windows-referentie toevoegen is het mogelijk handmatig je NAS-inloggegevens op te slaan.

Automatisch wasmiddel doseren is een functie die steeds vaker voorkomt op moderne wasmachines. Handig, want je hoeft niet meer zelf af te meten hoeveel wasmiddel je nodig hebt. Maar hoe werkt het precies, wat zijn de voordelen en waar moet je op letten?

Lees ook: Dit wil je weten over de wasprogramma's van je wasmachine

Wat is automatisch wasmiddel doseren?

Automatisch doseren betekent dat de wasmachine zelf bepaalt hoeveel wasmiddel en wasverzachter nodig is voor elke wasbeurt. Dit gebeurt met behulp van sensoren die onder meer kijken naar het gewicht van de was, de textielsoort en soms ook hoe vuil het wasgoed is. Je vult de reservoirs één keer met vloeibaar wasmiddel en eventueel wasverzachter. De machine gebruikt bij elke wasbeurt precies de hoeveelheid die nodig is. Je hoeft dus niet meer voor elke wasbeurt te meten of te gokken of met wasmiddel te knoeien.

Hoe goed werkt automatisch doseren?

In de praktijk werkt automatische dosering over het algemeen goed. Vooral bij normaal bevuilde was levert het een schone was op zonder overdosering. De sensoren stemmen de hoeveelheid nauwkeurig af op de lading. Wel zijn er verschillen tussen systemen. Bij sommige merken kun je bijvoorbeeld zelf de dosering nog bijstellen als je merkt dat de was niet fris genoeg wordt of dat er juist zeepresten achterblijven. Bij sterk bevuilde was of speciale stoffen (zoals sportkleding of babykleding) kan het zijn dat je alsnog handmatig wilt doseren of een ander type wasmiddel nodig hebt.

©AEG

AutoDose van AEG.

Voordelen van automatische dosering

Het grootste voordeel is gemak: je vult één keer het reservoir en daarna hoef je er wekenlang niet naar om te kijken. Daarnaast helpt automatische dosering bij het besparen van wasmiddel. Veel mensen gebruiken onbewust te veel, wat niet alleen slecht is voor het milieu, maar ook zorgt voor zeepresten in kleding en de machine. Verder voorkom je slijtage aan je kleding. Te veel wasmiddel kan stoffen aantasten en zorgt ervoor dat kleding minder lang mooi blijft.

Nadelen van automatische dosering

Niet alles is positief. Automatisch doseren werkt alleen met vloeibaar wasmiddel. Waspoeder of capsules kun je niet gebruiken. Daarnaast moet je erop letten dat je de juiste soort wasmiddel kiest. Sommige systemen werken niet goed met dikkere of schuimende middelen.

Een ander aandachtspunt is geur: omdat je het reservoir lang gebruikt, kan dat na verloop van tijd een muffe geur afgeven. Regelmatig schoonmaken en niet te lang wachten met bijvullen helpt dat voorkomen.

Bij sommige systemen kun je niet zelf bepalen welk vak je voor welk type wasmiddel gebruikt, of kun je geen speciaal wasmiddel apart instellen (bijvoorbeeld voor witte was of wol). Dat maakt je wat beperkter in je mogelijkheden.

©AEG

Hoe vaak moet je bijvullen?

Dat hangt af van de capaciteit van het reservoir en hoe vaak je wast. Gemiddeld gaat een volle tank tussen de 20 en 40 wasbeurten mee. Sommige machines geven een seintje als het wasmiddel bijna op is, bij andere moet je het zelf in de gaten houden.

Welk wasmiddel werkt het best?

Gebruik altijd vloeibaar wasmiddel. Veel fabrikanten raden hun eigen merk aan (zoals bijvoorbeeld Miele UltraPhase). In de praktijk werken veel gangbare A-merken ook goed, zolang ze niet te dik of sterk schuimend zijn. Vermijd ecologische of geconcentreerde wasmiddelen die speciaal zijn ontwikkeld voor handmatige dosering, tenzij het systeem ze aankan. Bij sommige merken slimme wasmachines (zoals Bosch en Siemens) kun je met de app de barcode op je eigen wasmiddelen scannen. De app stuurt dan informatie over de concentratie van je wasmiddel en de waterhardheid automatisch door naar de wasmachine, zodat echt altijd de juiste dosering wordt gebruikt.

Test een wasmiddel een tijdje en kijk hoe de machine reageert: blijft er schuim achter, wordt de was goed schoon, ruikt het fris? Zo ontdek je wat het beste werkt voor jouw situatie.

©Miele

Miele UltraPhase-flacons.

Van i-DOS tot SmartDosing

In onderstaande tabel zie je wat de benaming voor het automatisch-doseersysteem is bij de grootste wasmachine-merken.

Conclusie

Automatische dosering maakt wassen makkelijker en voorkomt verspilling van wasmiddel. Vooral bij regelmatig gebruik is het een handige functie die tijd bespaart en je kleding beschermt. De werking hangt af van het merk en type wasmiddel dat je gebruikt. Kies daarom een machine die bij jouw wasgedrag past (tip: bij (web)winkels die wasmachines verkopen kun je modellen makkelijk met elkaar vergelijken) en experimenteer met verschillende vloeibare wasmiddelen om de beste combinatie te vinden.

Net als alle andere accu's en batterijen gaat ook een thuisbatterij niet oneindig mee. Maar de levensduur moet wel lang genoeg zijn om de investering te rechtvaardigen. We leggen je uit op welke levensduur je gemiddeld mag rekenen en wat je kunt doen om die te verlengen.

De levensduur van een thuisbatterij hangt af van verschillende factoren, zoals het type accu, de opslagomstandigheden en het soort gebruik. Voor thuisbatterijen wordt vaak lithium-ion (Li-ion) gebruikt. Deze accu’s hebben een geschatte levensduur van 10 tot 15 jaar. Het aantal laadcycli van de gemiddelde lithium-ionbatterij ligt tussen de 5000 en 7000 keer. Dit staat voor het aantal keer dat een lege thuisbatterij weer vol kan worden geladen.

Bij sommige batterijtypen ligt het aantal laadcycli hoger. Zo kunnen lithium-ijzerfosfaatbatterijen (LiFePO4) tot 10.000 laadcycli bereiken. Door nieuwe technologieën wordt de levensduur van thuisaccu’s steeds beter. De laadcapaciteit van batterijen neemt na verloop van tijd af, waardoor de hoeveelheid energie die een thuisaccu kan opslaan, geleidelijk aan vermindert.

Omstandigheden beïnvloeden levensduur

Als eigenaar van een thuisbatterij heb je zelf invloed op de uiteindelijke levensduur van de accu. Zo kun je een thuisbatterij het best plaatsen in een omgeving waar de temperatuur binnen de door de fabrikant gespecificeerde richtlijnen valt. Een stabiele omgeving binnen de juiste temperaturen kan de levensduur verlengen. Een thuisbatterij kan net als andere batterijen het best in een koele, maar ook weer niet al te koude omgeving worden gehouden. Plaatsing in de volle zon of in de buurt van andere warmtebronnen kun je beter vermijden. Toch is het handig om te beseffen dat niet alle thuisbatterijen even lang meegaan, het hangt ook af van de kwaliteit van het apparaat en de opslagcapaciteit. Welk merk en model je koopt, heeft dus invloed op de levensduur.

Lees ook: Thuisbatterij kopen: waar moet je op letten?

Ook andere omstandigheden kunnen een rol spelen bij de uiteindelijke levensduur. Zo is het belangrijk om regelmatig onderhoud uit te laten voeren. Verder kun je slijtage verminderen door de thuisbatterij niet volledig tot 100 procent op te laden of helemaal te ontladen. Daarnaast is het niet de bedoeling om de thuisbatterij voortdurend hoog te belasten. Wel is regelmatig gebruik van de accu noodzakelijk om hem in een goede conditie te houden. Het is dan ook niet de bedoeling om de stroom in een thuisaccu voor langere tijd op te sparen, maar om de opgeslagen energie te gebruiken in de avonduren. Dat zijn momenten waarop de stroom van het net duurder is of wanneer je zonnepanelen geen stroom meer opwekken.

Garantie

Bij de aanschaf van een thuisbatterij speelt garantie een belangrijke rol. Fabrikanten bieden doorgaans garanties van 10 jaar, waarbij ze garanderen dat de batterij na die periode nog een bepaald percentage van de oorspronkelijke capaciteit behoudt. Zo biedt LG Chem bijvoorbeeld 10 jaar garantie met de belofte dat de batterij dan nog minstens 60% van haar capaciteit heeft. Ook merken als Tesla, Enphase, Huawei, BYD en Growatt hanteren een garantieperiode van 10 jaar.

Sommige fabrikanten gaan nog een stap verder. Zo geeft GivEnergy 12 jaar garantie en biedt het Duitse Sonnen een garantie van 10 jaar óf 10.000 laadcycli – wat het eerst wordt bereikt. Het is echter wel belangrijk om niet alleen naar de duur van de garantie te kijken, maar ook naar de voorwaarden. Sommige fabrikanten stellen bijvoorbeeld eisen aan de installatie of het gebruik van de batterij om aanspraak te kunnen maken op garantie. Daarnaast kunnen installateurs eigen garantievoorwaarden hanteren die afwijken van die van de fabrikant. Controleer dus altijd goed de details voordat je een keuze maakt.

Levensuur verder verlengen

Slimme laadsystemen kunnen helpen de levensduur van de thuisbatterij te verlengen. De laadcycli kunnen geoptimaliseerd worden door algoritmen die leren van je behoeften en gebruik. De software maakt op basis van jouw verbruikspatronen beslissingen over wanneer er energie moet worden opgeslagen, gebruikt of teruggeleverd aan het net. De algoritmen houden hierbij rekening met de huidige energieprijzen, je verbruikspatronen en de beschikbaarheid van stroom van je zonnepanelen.

©Malp

Is een thuisbatterij de hoge investering waard?

De kosten van een thuisbatterij zijn momenteel nog vrij hoog. In combinatie met een levensduur van 10 tot 15 jaar is het maar de vraag of je de grote investering op tijd kunt terugverdienen. Hoewel veel aanbieders van thuisbatterijen beweren dat de terugverdientijd door hun slimme algoritmen een stuk korter is, stellen onderzoeksbureau CE Delft en andere experts dat het nagenoeg onmogelijk is om de aankoop terug te verdienen. Het zou minstens 15 jaar duren om de kosten eruit te hebben en op dat moment is de thuisaccu alweer aan vervanging toe. In sommige gevallen zal de thuisbatterij het al ruim voor die tijd begeven.

Lees ook: Wat is de terugverdientijd van een thuisbatterij?

Met een dynamisch energiecontract kun je in theorie geld verdienen met een thuisbatterij. Bij deze contractvorm varieert de prijs van stroom per uur. Het ene uur betaal je dus een hoger bedrag voor stroom dan het andere uur. Je kunt echter ook stroom verkopen aan het net. Door hier slim op in te spelen, met behulp van de slimme software van een thuisbatterij, kun je de stroom van je thuisaccu automatisch verkopen op momenten dat je hier het meeste geld voor terugkrijgt. Doordat de energieprijzen inmiddels weer gezakt zijn, zijn de schommelingen tussen tarieven niet zo hoog als de afgelopen jaren. Daardoor is het lastiger om de aanschaf van een thuisbatterij snel terug te verdienen door te handelen op de energiemarkt. De salderingsregeling is bovendien voorlopig nog van kracht.