Automatisch schakelen: hoe werkt dat eigenlijk? We leggen het kort uit vanuit het oogpunt van jou als fietser. Belangrijk om te weten is dat een automatisch schakelsysteem pas echt nuttig is in combinatie met traploos schakelen.

Traploos schakelen op een elektrische fiets

In Nederland zijn veel elektrische fietsen voorzien van een naafversnelling, en hebben dus geen derailleur, die in bergachtig gebied juist prettig is. Over het algemeen zitten daar 3,5 of 7 versnellingen op. Daarom is het soms lastig om precies de juiste versnelling te vinden. Een oplossing is traploos, oftewel naadloos, schakelen. Voor elektrische fietsen zijn de traploze versnellingsnaven van Enviolo erg populair. Dit bedrijf produceert ze al sinds 2006, toen nog onder de naam NuVinci.

Een automatisch schakelsysteem op je e-bike

Automatisch schakelen doet precies wat de term doet vermoeden: in plaats van handmatig schakelen, bepaalt een systeem het perfecte moment om naar de volgende versnelling te gaan. Dat gebeurt op basis van snelheid en trapfrequentie, en in sommige gevallen ook de helling of het geleverde vermogen van de fietsen.

Op een fiets met een automatisch schakelsysteem zitten dus extra sensoren om dat allemaal te registreren. Een computersysteem kiest vervolgens het ideale moment uit om te schakelen, bijvoorbeeld als je een bepaalde snelheid bereikt of een helling op moet fietsen. Enviolo en de Shimano ontwerpen automatische schakelsystemen die op e-bikes in Nederland terug te vinden zijn.

💡Leestip: Verschillende type versnellingen voor jouw e-bike

©Sebastian Rothe

Combinatie traploos en automatisch schakelen

Automatisch en traploos schakelen combineren leidt tot een geheel nieuwe rijervaring. Je hoeft nergens meer op te letten en het systeem zorgt ervoor dat je altijd het ideale verzet benut. Om optimaal te profiteren van traploze versnellingen is een automatisch schakelsysteem vereist. Want het is erg lastig om handmatig de juiste weerstand te kiezen als je theoretisch oneindig veel versnellingen hebt. Bovendien ben je dan continu druk met schakelen. Een automatisch schakelsysteem past de weerstand aan zonder dat je het in de gaten hebt.

Zelf de controle in handen

Bij de meeste automatische schakelsystemen houd je zelf nog wel enige controle. Via het bedieningspaneel of een applicatie op je smartphone stel je bijvoorbeeld de ondersteuning van de motor in.

©Markus Gann

Voordelen automatisch schakelsysteem

Gebruiksgemak

Je hoeft zelf niet meer te schakelen en rijdt altijd in de perfecte versnelling. Dat is zonder twijfel het grootste voordeel van een automatisch schakelsysteem.

Comfort

Met een automatisch schakelsysteem voel je altijd dezelfde weerstand. Dat is erg comfortabel bij het optrekken, wanneer het terrein verandert of wanneer je een helling op fietst.

Efficiënt energieverbruik

Het computersysteem kiest altijd voor de meest efficiënte versnelling. Daar profiteer jij als fietser van, maar je e-bike zelf ook. Want het betekent dat vooruit bewegen minder energie kost. Daarom gaat je accu langer mee en verhoogt de rijafstand.

Lees zeker ook: De accu van je e-bike controleren: hoe, wat en wanneer

Minder slijtage

Door te kiezen voor de ideale versnelling is de mechanische kracht op de bewegende onderdelen van de fiets lager. Het risico op schade en slijtage is daarom een stukje kleiner.

©Odua Images - stock.adobe.com

Nadelen automatisch schakelen

Jammer genoeg heeft niets op de wereld alleen maar voordelen, en dat geldt ook voor automatisch schakelen op je e-bike. De meeste nadelen worden veroorzaakt doordat het systeem vraagt om een aantal sensoren en een computer met bijbehorende software.

Hogere kosten

Een automatisch schakelsysteem is complexer en dus duurder dan handmatig aangestuurde versnellingen. Dat geldt niet alleen voor de aanschafprijs, maar ook voor onderhoudskosten. Een automatisch schakelsysteem is wel weer een extra mechanisme dat kapot kan gaan. Langdurige blootstelling aan vocht en kou kan tot schade leiden.

Schakelen onmogelijk bij lege accu

Je hebt de batterij nodig om te schakelen. Fietsen met een lege accu is dus nog een stuk oncomfortabeler met een automatisch schakelsysteem.

Software-updates

Een update kun je eigenlijk moeilijk scharen onder nadelen. Op zich is het dat ook niet, omdat ze helpen om het schakelsysteem nog efficiënter te maken. Maar het vraagt wel om extra aandacht en een beetje technische kennis om de updates op je fiets te laden, zodat je optimaal profiteert van het schakelsysteem.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.