Virtualisatie lijkt een wondermiddel om de consumerisatie hoofd te bieden, maar wil je eigenlijk wel zo'n Windows-monocultuur aanmoedigen?

In 2006 openden op Intel-chips gebaseerde Macs de deur naar Windows via desktopvirtualisatie; opeens werd het mogelijk om persoonijke Mac-machines en zakelijke pc's binnen een machine te combineren. Dit is in mijn optiek een van de redenen dat het marktaandeel van de Mac sneller stijgt dan die van andere fabrikanten in de desktopmarkt. De keuze voor Intel en de mogelijkheid om Windows te gaan draaien geven mensen de zekerheid op gebied van security die nodig was om een overstap te kunnen maken.

Een paar jaar terug spraken virtualisatieleveranciers over manieren om hetzelfde te doen voor mobiele apparaten. Mobiele platformleveranciers toonden weinig interesse, dus het aantal producten viel tegen; enkel Citrix Receiver en VMware vSphere Client sloegen enigszins aan. Maar de trend is terug, omdat de opkomst van BYOD leveranciers een nieuw verkoopargument aanreikt: "Maak je geen zorgen over die gesloten bessturingssystemen en de moeite die het kost om hierop native te draaien. Verander mobiele apparaten in Windows pc's via virtualisatie, op zijn minst voor je bedrijfsdata en diensten."

Vanuit dit oogpunt is virtualisatie een wondermiddel voor IT om de consumerisatie van IT-trend hoofd te kunnen bieden, of op zijn minst de grootste problemen buiten de firewall te kunnen houden.

Desktop Windows op mobiele platforms

EMC, VMware, Citrix en Wyse steken daarom opnieuw de loftrompet over virtualisatie op mobiele apparaten waarmee Windows op iOS en Android kan draaien. MokaFive steekt flink wat centen in de promotie van zijn virtualisatieproduct waarmee je Windows op Macs kunt draaien en beheren. Ze bedoelen daarmee niet de gebruikersgeoriënteerde virtualisatie zoals Parallels Desktop en VMWare Fusion binnen OS X doen en zoals OnLive Desktop en VNC-apps doen voor iPads en Android-apparatuur.

Wat de leveranciers op dit moment pushen is niet het gebruik van virtualisatie als toevoeging op het native OS, maar ze wijzen erop dat virtualisatie het native OS opzij kan schuiven, zodat al die exotische apparaten Windows eenheidsworsten kunnen worden. Op de Mac is dat trouwens nergens voor nodig, want met een BootCamp-partitie voor Windows kun je direct naar Windows booten en op die manier je Mac beheren als een Windows-machine alsof er niets aan de hand is.

Net zoals de meeste pijnpunten binnen de consumerisatietrend is op deze kwestie niet eenvoudig het oordeel goed of fout te geven wanneer het gaat over virtualisatie. De echte vraag is meer of IT een wondermiddel nodig zou moeten hebben om het consumerisatiefenomeen - waarbij het uitgangspunt is dat gebruikers zelf de keuze krijgen in apparaten en tools - in goede banen te leiden.

Het is voornamelijk uit het oogpunt van kosten dat het interessant wordt om iOS, Android, Mac OS en Linux te vermijden en de gebruiker te forceren in een Windows-only omgeving te werken. Een verkoopargument is dat het verkeer tussen persoonlijke (non-Windows) en zakelijke (Windows) context onderbroken wordt en niet dat Windows wordt uitgebreid met native capaciteiten of vice-versa.

Ik kreeg deze boodschap duidelijk mee toen ik met Dale Fuller sprak. Hij is de CEO van MokaFive en een voormalig Apple-bestuurder die zelf van Macs houdt, maar weet dat IT'ers liever Windows zien. Ik wilde weten hoe zijn klanten voordeel hadden bij het gebruik van Macs op de werkvloer. Fuller wist geen antwoord te geven, want bedrijven laten hun gebruikers geen OS X gebruiken. Ze willen gebruikers in een Windows wereld houden vanwege applicaties, data en toegang.

Dus waarom moeite doen voor Bring Your Own? Als je toch alle native functionaliteit van een niet-standaard apparaat uitschakelt, waarom zou je deze dan gaan ondersteunen? Waarom vertel je medewerkers überhaupt nog dat je openstaat voor diversiteit terwijl dat niet zo is? Men weet dat je het niet meent en degenen die echt willen, vinden wel een manier waarop ze jouw systeem kunnen omzeilen. Het is beter om gewoon te zeggen: "Nee, we ondersteunen alleen Windows op de desktop en BlackBerry (of wat dan ook) op mobiel gebied. Zo is het nou eenmaal, sorry."

BootCamp heeft niets met BYOD te maken

Ik bleef Fuller vragen naar voorbeelden van hoe klanten MokaFive gebruikten om Windows op hun Macs te draaien en hij kwam met een geval aan waarbij bestuurders op reis een MacBook mee mochten brengen waarop in Windows gewerkt kon worden. Verschillende analisten die ik heb gesproken zeggen dat via BootCamp Windows kunnen draaien één van de voornaamste redenen is waarom bestuurders voor een MacBook kiezen. Dit is een prima te begrijpen situatie, voornamelijk wanneer security en processen voorop staan, maar het is geen BYOD-casus. Het is een "zo kun je mobiel werken wanneer je niet op kantoor bent"-geval. Als dit de reden is om voor een product als MokaFive te kiezen, wees daar dan eerlijk over.

In feite zijn de meeste applicaties die door werknemers worden Windows-only, dus Windows-virtualisatie is een must voor Mac- en Linux-gebruikers. Bestuurders die voor de prettig uitziende en werkende MacBook opteren, werken met Office, een browser, Exchange of Notes - wat allemaal prima kan. Het gaat om de gebruikservaring, niet om de applicatiefunctionaliteit.

De meeste Macs worden gebruikt in niches als de reclamewereld, op ontwerpbureaus, bij mediabedrijven, voor visualisaties en bij softwareontwikkelaars. Deze bedrijven kiezen voor een Mac omdat de Mac-tools vaak beter zijn dan de tegenhangers op Windows.

Misschien dat als meer werknemers Macs gaan gebruiken, dat we ook meer goede zakelijke Mac-applicaties gaan zien. Maar we zijn nog mijlenver van die situatie verwijderd, ondanks dat dit de weg is die bedrijven zouden moeten volgen.

Hoewel zeldzaam, zijn er genoeg goede business-applicaties voor de Mac te vinden. Wat dacht je van het nieuwe iBooks Author waarmee je op een fantastische manier rapporten, handleidingen en andere boekachtige content kunt maken (op dit moment alleen voor de iPad). Apple's Keynote is een veel creatievere presentatietool dan PowerPoint en kan je helpen een veel aansprekender presentatie af te leveren. Sandvox, afkomstig van Karelia Software, is een veel intuïtievere tool voor het schrijven van HTML dan de alternatieven die je in Windows vind. OmniGroups OmniGiraffe Pro voor het maken van diagrammen en OmniFocus voor het visualiseren van ideeën kennen geen alternatief voor Windows. Genoemde programma's zijn wel voor de iPad beschikbaar, net als Apple's KeyNote.

Ontbreken legacy doemt op bij mobiel Windows

Mobiel is een geheel ander verhaal. Er is geen Windows-versie voor de tablet die je echt goed kunt gebruiken, dus er is geen tablet-legacy die aangewend kan worden om op te bouwen. Ook op smartphones ontbreekt zo'n legacy. De ooit-standaard BlackBerry had daar geen last van, want het draaide niet om apps, maar om communicatie.

Er is geen bedrijfsstandaard om op mobiel gebied te virtualiseren. Je kunt het dichtstbij komen door Windows VDI-clients op een iPad te draaien om legacy apps te gebruiken - ondanks dat deze niet ontworpen zijn om op een tabletomgeving te draaien. Zelfs wanneer je de UI omvormt, is het vaak niet prettig werken op een tablet. Windows VDI op een smartphone is helemaal om te janken. Omdat je eigenlijk alleen native en webapps op iPads, iPhones en Android-toestellen zou willen draaien, hoort Windows VDI alleen in noodgevallen toegepast te worden: voor apps waarvan het weinige gebruik geen web- of nativeversie rechtvaardigt.

Ik heb van verschillende IT-professionals gehoord dat applicaties als ERP alleen op Windows draaien, dus dat ze daarom geen mobiele apparatuur kunnen ondersteunen of alleen mobiele toegang toestaan via Windows VDI of een andere remote client. Volgens Thomas Grassl, verantwoordelijk voor de mobiele en desktop marketinggroep van SAP, zegt dat het applicatieontwerp van SAP erop is gericht "mobiel waar mogelijk" toe te passen, omdat ook SAP weet dat zijn klanten veel reizen. Natuurlijk zullen de echte intensieve gebruikers niet af kunnen met een mobiele app of een webclient, geeft Grassl toe. Zij blijven afhankelijk van bijvoorbeeld Excel in combinatie met Windows' SAP vanwege de Visual Basic-features.

SAP heeft ongeveer 30 native mobiele clients voor iOS, Android en BlackBerry (waarbij niet alle apps voor alle mobiele besturingssystemen verkrijgbaar zijn) en biedt specialistische functies voor toestellen die draaien op Windows Mobile. SAP kent geen native applicatie voor de Mac, maar Mac-gebruikers kunnen CRM, reporting en andere functies via een browser gebruiken. SAP's voornaamste concurrent Oracle heeft ook verschillende clients voor mobiele platforms en webbrowsers. De suggestie dat het gebruik van ERP op een Mac of mobiel apparaat onmogelijk maakt, klopt daarom niet.

Liever een webapp of native/hybride applicaties

Iedere strategie waarbij Windows op een mobiel apparaat mogelijk wordt gemaakt via virtualisatie is gedoemd te mislukken. Als het doel is om veiliger data aan te bieden, kies dan liever voor een wepapp. Eventueel kun je kiezen voor de mogelijkheid van Android en iOS om hybride apps te bouwen met een native wrapper rond een webapp voor een dieper, meer dynamisch gebruik van de mogelijkheden van het apparaat, gekoppeld aan een gedeelde backend voor logica en datamanagement.

Virtualisatietechnologie is logisch voor mobile wanneer het gaat om een afscheiding te maken tussen persoonlijke en zakelijke context; gebruikers kunnen naar een zakelijke omgeving schakelen waarbij de apps en data gescheiden zijn van de persoonlijke apps en data en is beheersbaar door IT. Verschillende producten doen dit al of gaan dat doen en zijn afkomstig van bedrijven als Antenna Software, Cellvox, Citrix' OK Labs Unit en Enterproid. De stijl van virtualisatie breidt niet de Windows monocultuur uit, maar het haakt wel in op het mogelijk maken van beheer van een apparaat dat voor meerdere doeleinden wordt gebruikt.

IT hamert niet voor niets op standaardisatie en consistentie: het maakt eenvoudiger beheer, makkelijkere implementaties en snellere ontwikkeling mogelijk. Maar een monocultuur - van welke soort dan ook - beperkt je flexibiliteit en focus en maakt je kwetsbaarheid voor het falen van systemen. Herinner je nog het Vista-debacle? Als Microsoft dat niet had opgelost door Windows 7 op korte termijn uit te brengen, zouden bedrijven nog steeds met het bejaarde XP zitten.

Verstoten monoculturen

Denk eens aan de gevestigde producten die last hebben gehad van deze inteelt en uiteindelijk ten prooi zijn gevallen toen zich een nieuwe optie voordeed. Unix is door Linux verstoten, Lotus Notes door Excel, System 7 Mac OS door Windows 95, QuarkXpress door InDesign, Lotus 1-2-3 door Excel, WordPerfect door Word, BlackBerry door iPhone en dBase door SQL.

Je ziet hetzelfde gebeuren in iedere monocultuur, waar opeenvolgende generaties slechter worden doordat ideeën worden genegeerd en kleine ongemakken niet worden verholpen omdat de noodzaak om te evolueren ontbreekt. Heterogeniteit - een van de hoekstenen van de consumerisatie - is chaotischer omdat het complex is, maar het is gezond en biedt meer opties op maat.

Het tegenovergestelde van een monocultuur - willekeurigheid - is niet het antwoord. Je blijft behoefte houden aan een beheersbare diversietijd voor je technologie, net zoals dat geldt voor je personeel en je leveranciers. De juiste rol virtualisatie hierin is ervoor te zorgen dat de verschillende technologieën naast elkaar kunnen bestaan waar dat anders niet zou kunnen. Het is immers niet de bedoeling om het hele bos om te zagen voor één soort boom.

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.