Het komt helaas weleens voor dat er je MacBook, iMac, Mac mini of Mac Pro trager is dan je gewend bent. Geen ramp meestal; veel van de problemen die een trage Mac veroorzaken, zijn gemakkelijk zelf op te lossen. Is je Mac traag, lees dan snel verder.

We focussen ons in het artikel niet alleen op softwareproblemen, er komen ook een paar bekende hardwareproblemen voorbij. In de meeste gevallen kun je deze kwesties zelf oplossen, maar een enkele keer moet je de behuizing van je Mac openmaken.

Wees ervan bewust dat hierbij de garantie kan komen te vervallen en dat je er tevens op moet letten dat je jezelf statisch ontlaadt voordat je componenten in de computer aanraakt. Dat gezegd hebbende: laten we snel aan de slag gaan om je Mac beter te maken!

Mac langzamer dan normaal

Soms kan het voorkomen dat je Mac ineens langzamer wordt of dat je vaker te maken krijgt met de zogenaamde spinning beach ball of death (bbod), een ietwat macabere naam voor de ronddraaiende strandbal die macOS weergeeft als een bewerking even iets langer duurt.

Als eerste kun je proberen om een programma geforceerd te stoppen, vergelijkbaar met Ctrl+Alt+Delete op een pc. Op de Mac druk je de toetsen Alt+Cmd+Esc tegelijkertijd in. Als een programma een probleem veroorzaakt, dan zie je in haakjes achter het programma (reageert niet). Selecteer het programma en klik op Forceer stop.

Als dit nog niet werkt en je merkt dat je Mac over het algemeen vrij sloom is, dan kun je proberen om de schijfpermissies te herstellen. Dit doe je door in de programmamap voor Hulpprogramma’s te kiezen en het programma Schijfhulpprogramma te openen. Selecteer aan de linkerkant de schijf die je wilt repareren, in de meeste gevallen is dit de opstartschijf. Kies vervolgens bovenin voor Schijf-EHBO. Klik op Voer uit en wacht een aantal minuten totdat de controle en reparatie is uitgevoerd.

Het programma herstelt lees- en schrijfrechten op je schijf die zijn ontstaan door installaties of het kopiëren en verplaatsen van mappen en bestanden. Een schijf-ehbo kan nooit kwaad en is handig om af en toe even door te voeren.

©PXimport

PRAM, NVRAM en SMC terugzetten

Als de schijf-ehbo geen uitkomst heeft geboden, is de tweede stap om het PRAM, NVRAM of SMC terug te zetten. Het NVRAM en PRAM zijn kleine stukjes geheugen waarin instellingen worden opgeslagen. Voorbeelden hiervan zijn het geluidsvolume, de beeldschermresolutie en welke schijf je als opstartschijf gebruikt. Soms raken deze stukjes geheugen corrupt en veroorzaken problemen. Je kunt deze stukjes geheugen eenvoudig weer terugzetten naar de standaardinstellingen.

Zet de Mac uit en kijk waar de toetsen Alt+Command+P+R zich bevinden op je toetsenbord. Zet nu de Mac weer aan en druk meteen deze vier toetsen tegelijkertijd in. Laat de toetsen na ongeveer twintig seconden weer los; op nieuwere Macs is dit zodra voor de tweede keer het Apple-logo verschijnt, op oudere Macs is dit zodra je voor de tweede keer het opstartgeluid hoort. Je moet na opstarten de instellingen voor beeldschermresolutie en systeemvolume even opnieuw instellen in Systeemvoorkeuren.

Je kunt ook nog de SMC-controller opnieuw instellen. Dit is een controller in je Mac die hardwarecomponenten aanstuurt zoals de indicatielampjes van de accu, de toetsenbordverlichting en de sensor voor het openen en sluiten van uw MacBook. Zet allereerst de Mac uit. Heb je een Mac met een verwijderbare accu, dan moet je deze verwijderen. Hoe je de SMC opnieuw instelt, hangt af van het type Mac dat u hebt.

Hardwareproblemen uitsluiten

Het kan natuurlijk zijn dat je Mac een hardwareprobleem heeft en dat kun je checken met het programma Diagnostische Informatie. Voordat je dit kunt doen, moet je wel alle externe apparaten loskoppelen, met uitzondering van het toetsenbord, de muis, het beeldscherm en de netvoeding.

Plaats je Mac op een vlakke ondergrond en zet de Mac uit. Schakel de Mac weer in en druk meteen op de D-toets. Houd deze ingedrukt totdat er een scherm verschijnt waar je de taal kunt kiezen. Selecteer hier Nederlands en de Diagnostische Informatie zal binnen twee tot drie minuten je Mac op fouten controleren. Als de test een fout vindt, dan geeft het een referentiecode aan die je aan een reparateur kunt laten zien.

Mocht er een fout worden geconstateerd, dan klik je op Aan de slag. Je Mac wordt opnieuw opgestart en je kunt meteen een reparatieafspraak maken. Klik op het Apple-logo en kies voor Restart om je Mac hierna opnieuw op te starten.

©PXimport

Caches verwijderen

Een cache wordt door een programma gebruikt om voorkeuren in op te slaan of om bepaalde dingen van een programma snel te kunnen laden. Dit is meestal handig, want het scheelt opstarttijd, maar soms kan een cache van een programma corrupt raken.

Je kunt de inhoud van een cache-map prima leegmaken. Dit doe je door in de Finder naar je thuismap te gaan (de map aan de linkerkant met je naam). Klik op Bibliotheek en vervolgens op Caches. Als je al een idee hebt welk programma niet goed werkt, dan kun je op zoek gaan naar de bijbehorende cache-map. Voor iTunes is dit bijvoorbeeld de map com.apple.itunes.

©PXimport

Gooi de map in de prullenmand en start iTunes opnieuw op. Het opstarten zal iets langer duren dan normaal en het kan zijn dat je een aantal voorkeuren opnieuw in moet stellen. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om de gehele inhoud van Bibliotheek, Caches weg te gooien. Dit kan een aantal problemen oplossen, maar nu moet wel elk programma weer een nieuwe cache aanmaken.

Welk programma geeft problemen?

Zodra je merkt dat je Mac trager wordt of dat er dingen niet goed gaan, is het vaak lastig om te bepalen aan welk proces dit nu precies ligt. Een handige hulp bij het bepalen welk stukje software problemen geeft, is de app Activiteitenweergave. Je vindt dit in de programmamap Hulpprogramma’s.

Je ziet vijf tabbladen bovenin: CPU, Geheugen, Energie, Schijf en Netwerk. Als je klikt op het pijltje naast CPU, dan wordt er van boven naar beneden weergegeven welk programma op dat moment het meeste van je cpu vraagt. Hetzelfde geldt voor het geheugen als je op het driehoekje klikt. Op deze manier kun je vaststellen of er een programma abnormaal veel van je hardware vraagt en de reden kan zijn dat je Mac langzaam draait. Soms vind je hier kleine programmaatjes die bijvoorbeeld op de achtergrond draaien. Het de-installeren van zo’n programma kan de traagheid van je Mac verhelpen.

©PXimport

Opstarten in veilige modus

Je kunt macOS opstarten in veilige modus, een eenvoudige versie van macOS waarbij slechts de minimale drivers en softwareonderdelen worden geladen zodat je een bepaald probleem kunt identificeren of isoleren. Soms wil je Mac na een programma-update bijvoorbeeld niet meer opstarten en word je gedwongen om de veilige modus te activeren.

Dit doet je door de Mac af te sluiten en opnieuw op te starten. Druk meteen op de Shift-knop en houd deze ingedrukt tot het loginscherm verschijnt. Het opstarten duurt iets langer omdat macOS meteen een paar tests uitvoert. Je ziet dat je je in de veilige modus bevindt doordat er bovenin met rode letters Veilige opstartmodus staat. Log in met je wachtwoord en de veilige modus wordt gestart.

Alles ziet er normaal uit, maar je merkt aan het aantal items in de menubalk bovenin dat je je in de veilige modus bevindt. Je kunt nu proberen bepaalde opties aan te passen die normaal gesproken wellicht niet mogelijk waren. Om terug te keren naar de normale modus start je gewoon je Mac opnieuw op.

Hardware-veranderingen doorvoeren

Als je een desktop-Mac of een iets oudere MacBook hebt, dan kun je zelf nog aardig wat hardware uitwisselen. Stel, je hebt een te kleine harde schijf en wilt deze upgraden naar een snelle ssd met meer gigabytes. Het is dan slim om even een bezoekje te brengen aan de website ifixit.com. Hier vind je tientallen handleidingen om componenten uit- en in te bouwen.

Als je goed bent in Engels kun je het beste bovenin even het Engelse vlaggetje selecteren, er zijn namelijk veel meer Engelse handleidingen te vinden. In het zoekveld geef je je Mac-model op, bijvoorbeeld MacBook Pro 2015. Onder Devices selecteer je het juiste model en onder Replacement Guides zie je welke componenten je allemaal kunt repareren of uitwisselen in de Mac naar keuze. Klik erop en je ziet heldere handleidingen met informatie over de juiste gereedschappen die je voor de reparatie nodig hebt.

Je kunt ook meteen gereedschappen of onderdelen bestellen via iFixit. Zie dit als een mogelijke oplossing wanneer het softwarematig niet meer op te lossen is.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Wanneer je met een smartwatch je gezondheid in de gaten wilt houden en bijvoorbeeld tijdens activiteiten je hartslag wilt meten, is het handig als zo'n slim horloge ook waterdicht is. En met een GPS-functie kun je ook goed bijhouden welke afstand je hebt afgelegd.

Een smartwatch is meer dan alleen een horloge: het is een slimme assistent om je pols. Met een smartwatch kun je eenvoudig meldingen van je smartphone ontvangen, zoals berichten, oproepen en agenda-afspraken. Veel modellen bieden daarnaast functies zoals stappentellen, hartslagmeting, slaapregistratie en GPS-tracking. Dat maakt ze ideaal voor wie zijn gezondheid en activiteiten wil bijhouden. Sommige horloges ondersteunen zelfs contactloos betalen of muziekbediening, zodat je minder vaak je telefoon uit je zak hoeft te halen.

Een ander belangrijk voordeel is de waterbestendigheid, wat bij smartwatches wordt aangeduid met een zogeheten ATM-classificatie. ATM staat voor 'atmosfeer' en geeft aan hoe hoog de druk op het horloge mag zijn. Een smartwatch met 5 ATM is bijvoorbeeld bestand tegen waterdruk die overeenkomt met 50 meter diepte. Dat betekent dat je ermee kunt douchen, zwemmen of in de regen lopen, maar dat de watch niet per se geschikt is voor diepzeeduiken.

Amazfit Cheetah Square

De Amazfit Cheetah Square is een smartwatch met een rechthoekig AMOLED-scherm van 1,75 inch. Het model biedt uitgebreide sportondersteuning met meer dan 150 modi en beschikt over dual-band GPS voor nauwkeurige plaatsbepaling. Daarnaast zijn er sensoren voor hartslag, SpO₂ (het percentage zuurstof in je bloed dat via een saturatiemeter wordt gemeten, en aangeeft hoeveel van je rode bloedcellen verzadigd zijn met zuurstof), slaap en stress. De behuizing is lichtgewicht en de horlogeband is van siliconen. De waterdichtheid van 5 ATM maakt hem geschikt voor gebruik in het water. De batterijduur varieert afhankelijk van het gebruik, met tot 8 dagen bij gemiddeld gebruik en tot 28 uur met GPS ingeschakeld.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 8 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,75 inch

Huawei Watch Fit 2

De Huawei Watch Fit 2 is een relatief compacte smartwatch met een AMOLED-display van 1,74 inch. Het model ondersteunt verschillende trainingsmodi en beschikt over sensoren voor onder andere hartslag, SpO₂ en slaapmonitoring. Hoewel deze watch geen ingebouwde GPS heeft, maakt hij gebruik van verbonden GPS via een smartphone. De batterijduur is met maximaal 10 dagen redelijk lang. De smartwatch is waterbestendig tot 5 ATM en is beschikbaar in verschillende edities en kleuren.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 10 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,74 inch

Fitbit Sense 2

De Fitbit Sense 2 biedt een combinatie van gezondheidsmetingen, zoals een ECG-app, cEDA-sensor voor stressdetectie en SpO₂-metingen. Het horloge is uitgerust met een 1,58 inch AMOLED-scherm en een ingebouwde GPS. De batterij gaat bij normaal gebruik ongeveer 6 dagen mee. Daarnaast is de Sense 2 waterbestendig tot 50 meter (5 ATM). Het model ondersteunt contactloze betalingen via Fitbit Pay, maar mist functies zoals muziekopslag of volledige ondersteuning voor apps van derden.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 6 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,58 inch

Garmin Venu 2

De Garmin Venu 2 heeft een 1,3 inch AMOLED-display en legt de nadruk op gezondheid en sport. De smartwatch beschikt over onder meer hartslagmeting, ademhalingsregistratie, Body Battery, stressmeting en Pulse Ox. GPS is ingebouwd, en de batterij gaat tot 11 dagen mee in smartwatch-modus. Bij gebruik van GPS en muziek is dit korter. Het horloge is waterdicht tot 5 ATM, wat standaard is voor dit soort toepassingen.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 11 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,3 inch

OnePlus Watch 2

De OnePlus Watch 2 draait op Wear OS 4 en gebruikt een dubbele chipsetstructuur om prestaties en batterijduur te balanceren. Met een 1,43 inch AMOLED-scherm, ondersteuning voor dual-band GPS, en sensoren voor hartslag en slaap is hij geschikt voor dagelijks gebruik. De batterijduur is echter niet heel lang, maar het horloge is wel IP68-gecertificeerd en bestand tegen waterdruk tot 5 ATM.

🚿 Waterdichtheid: IP68 / 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 100 uur
📱 Schermdiagonaal: 1,43 inch

De Enchant 1100 is de nieuwste top-soundbar van Harman Kardon. Ondersteuning voor Dolby Atmos en een streepje Scandi-design maken het een interessante optie.

De grotere Enchant 1100 soundbar werd begin dit jaar samen met de kleinere Enchant 900 voorgesteld. Het is een echt topmodel dat veel speakers inzet om omhullende 3D-geluid te bieden, inclusief twee aan de bovenzijde. Dit is niet de eerste of enige soundbar van Harman Kardon die de naam 'Enchant' draagt, maar eigenlijk lijkt hij meer op de voorgaande Citation-reeks van Harman Kardon. Citation was bedoeld als een volledig antwoord op Sonos, met multiroom-functionaliteit en met een design dat luxueuze textiel van Kvadrat toepaste. 

De Enchant 1100 neemt veel van de Citation-eigenschappen over, waaronder het design (maar zonder Kvadrat-stofjes) en de uitbreidbaarheid. Hij gebruikt ook een knappe techniek van Harman, Multibeam, om geluid breed de kamer in te sturen. Met ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X, veel streamingopties, een extra HDMI-ingang (geschikt voor 4K en Dolby Vision) en uitbreidingsopties spreken we hier over een veelzijdige soundbar. 

©Jamie Biesemans

Uitbreiden met speakers kan

Wie meer wil, kan de Enchant 1100 uitbreiden met de Enchant Sub (adviesprijs 399 euro) en/of een paar Enchant-draadloze speakers (adviesprijs 229 euro/stuk). Het is daarmee een directe uitdager van de Sonos Arc Ultra, nog een topmodel dat je op eigen tempo kunt uitbreiden met extra speakers. De Harman Kardon is wel nog iets scherper geprijsd. Het koppelen met speakers in andere kamers kan via Google Cast of AirPlay 2. Een pluspunt: dat kan ook met luidsprekers van verschillende merken.

Zacht en harmonieus design

Ontsnappen aan de klassieke balkvorm van een soundbar doet de Enchant 1100 niet. Maar omdat de afgeronde behuizing helemaal bedekt is door een fraai zwart stofje en verder geen opvallende elementen toont, verdwijnt hij netjes in de achtergrond. Minimalisme ten top, totdat je het volume of een optie aanpast. Dan zie je een grote display in een coole dotmatrix-stijl oplichten. Dat zorgt dan weer voor vleugje retro-gevoel. In tegenstelling tot bij de Citation-soundbars, lijkt er deze keer geen lichtgrijze versie te bestaan.

Onder het strakke uiterlijk zitten aardig wat speakers verborgen: elf stuks. Twee daarvan zitten bovenaan en zorgen voor de driedimensionale geluidservaring. De Enchant 1100 is slechts 6,5 cm hoog en kan dus bij een tv op een voet geplaatst worden. Maar het beste resultaat krijg je als je hem 10 à 20 cm vóór het scherm zet, zodat de bovenliggende speakers vrij naar het plafond gericht zijn. Ook de zijkanten moeten helemaal vrij blijven. Aan elke zijde is er een opening waar je een speaker kunt zien; die zorgen voor een heel breed geluidsbeeld rond de tv.

©Harman Kardon

Aan weerszijden is er een opening met een tweeter die schuin gemonteerd is.

Ontspannen kan ook

In de doos vind je een kleine afstandsbediening, maar je kunt ook de Harman Kardon One-app gebruiken. Welke optie je ook kiest: het volume regelen, een aantal audio-instellingen veranderen en muziek pauzeren zijn mogelijk. Een unieke optie heet Moment, dat zelfs zijn eigen knop op de remote heeft.

Als je hierop drukt, rollen er uit de soundbar rustgevend geluiden. Je kunt via de app kiezen of je dan even kunt relaxen met het geluid van regen, een bos of de zee. Misschien wel leuk voor meditatieoefeningen, maar wel een apart iets om zo'n prominente plek te geven.

Muziek spelen kan op vele manieren

In een app kun je muziek en internetradio afspelen van bepaalde diensten, waaronder Amazon Music, Napster, Qobuz, Tidal en TuneIn. Bij Amazon en Tidal wordt zelfs het afspelen van muziek in Dolby Atmos-formaat ondersteund, dat kom je zelden tegen.

In het lijstje ontbreken natuurlijk heel wat belangrijke diensten, zoals Apple Music of Spotify. Ze afspelen kan echter makkelijk via AirPlay, Chromecast of Spotify Connect. De soundbar kan ook bediend worden met Roon, de audiofiele muzieksoftware van een Harman Kardon-zusterbedrijf die vooral in de hifi-wereld wordt gebruikt. Ten slotte is de Enchant 1100 uitgerust met bluetooth. Manieren genoeg dus om muziek af te spelen.

Eenvoudige installatie

Het instellen van de Enchant 1100 gebeurt via de One-app. Een visueel stappenplan maakt het heel eenvoudig. Wat je ook in de app (of via de remote) kunt doen is het geluid "kalibreren". De soundbar verspreidt dan twintig seconden luide testgeluiden om zo de woonkamer te leren kennen. Na deze meting wordt de weergave aanpast zodat de soundbar beter klinkt. Zo'n functie wordt stilaan standaard op een high-end soundbar; hier blijkt het zeer effectief in het balanceren van bassen en helderheid. 

©Jamie Biesemans

In de Harman Kardon One-app vind je heldere uitleg.

Geslaagd in 3D

Bij het bekijken van demovideo's van Dolby en een aantal filmfragmenten valt in de eerste plaats de zuivere weergave van de Enchant 1100 op. Het klinkt luchtig en ruim, waardoor geluidseffecten los in de kamer verschijnen. Bij de Shattered-demo bewegen de geluiden van brekend glas echt van rechts naar ver links.

©Jamie Biesemans

De Enchant 1100 heeft goede dialogenweergave.

Ook bij drukke actiescènes, zoals tijdens de finale veldslag op Scarif in Star Wars: Rogue One – waarvan Andor op Disney+ de prequel vormt – houdt de Harman Kardon een goede controle. Het is een goed resultaat dat vooral heel detailrijk en gebalanceerd overkomt, met name na de kalibratie. Wel is het in onze woonkamer wat minder 'cinematisch' (of je mag ook zeggen 'bombastisch') bij bijvoorbeeld de race in Ready Player One. Je wordt wel omgeven door geluid, inclusief hoog boven de tv, dat wel. Maar het is niet zo knallend of dynamisch als bij bijvoorbeeld JBL.

Een subwoofer erbij of niet?

Het toevoegen van een subwoofer of extra speakers kan daar iets aan doen. Dat verloopt eveneens via de app. Je hebt er wel even tijd voor nodig, want elk toestel moet met de wifi verbonden worden. Vervolgens moet er nog een update worden geïnstalleerd, wat ook even kan duren. Ten slotte combineer je bijvoorbeeld de Enchant 1100 met de Enchant Sub via de app. Dat ging tijdens het testen vlot, en de app maakt het proces ook heel transparant. Wel spijtig: de kalibratiefunctie werkt niet langer als je een sub toevoegt aan een soundbar. Hopelijk komt die mogelijkheid er nog.

©JORDI HUISMAN

De Enchant Sub zet je bij voorkeur naast de soundbar.

Mét Enchant Sub wordt de Enchant 1100 een stukje spectaculairder, al blijft het vooral het mooie detail en de controle die indruk maken bij het zeer intense vuurgevecht in het Witte Huis in Civil War. Dit zijn goede prestaties, ook voor gaming. Toch is de stap naar een extra sub geen verplichting. De Enchant Sub is niet zo krachtig of verfijnd, dus in een kleinere woonkamer ga je aan de soundbar zelf voldoende hebben. Positief wel is dat die Sub vergeleken met optionele subs bij sommige concurrenten relatief goedkoop is.

Conclusie

De Enchant 1100 is een soundbar die zeer gelikt oogt en sterk presteert. Kamervullend de soundtrack van een film of tv-serie neerzetten doet hij goed, net als muziek afspelen. Zonder extra apparaten levert de Harman Kardon al een topprestatie, waarbij detail en helderheid de grootste troeven zijn. Spraak en geluidseffecten klinken duidelijk en zijn goed gepositioneerd. Al mag het niet een basmonster zijn, je wordt goed ondergedompeld in een film.