ID.nl logo
Smartphone-verslaafd? Zo kom je er vanaf
© PXimport
Huis

Smartphone-verslaafd? Zo kom je er vanaf

We zijn massaal verslaafd aan onze smartphones. Volwassenen turen dagelijks gemiddeld drie uur naar hun telefoonscherm, tieners gaan zelfs met gemak over de vier uur heen. De smartphone houdt ons op de hoogte en zorgt voor vermaak, maar vormt ook een bron van afleiding. Dat is funest voor onze productiviteit en concentratie, en kan zelfs gevolgen hebben voor onze gezondheid. Het is daarom hoog tijd om ons smartphonegebruik onder de loep te nemen.

Voel jij je incompleet als je je smartphone niet bij je hebt? Stap je weer in de auto of op de fiets als je ‘m thuis bent vergeten? Raak je gespannen als er een notificatie binnenkomt, maar je niet kunt kijken? Dan ben je zeker niet de enige.

Verslaafd

Bijna de helft van alle Nederlanders zegt geen dag zonder telefoon te kunnen. Gemiddeld kijken we vijf keer per uur op onze smartphone en een op de vijf gebruikers beschouwt zichzelf telefoonverslaafd. We ergeren ons aan mensen die te veel met hun smartphone bezig zijn, maar hebben tegelijkertijd zelf de grootste moeite om hem weg te leggen.

Dat komt enerzijds omdat smartphones veel meer mogelijkheden hebben gekregen. Tien jaar geleden kon je met een mobiele telefoon niet veel meer dan bellen, sms’en en foto’s op postzegelformaat maken. Inmiddels speelt praktisch ons hele (sociale) leven zich af op een schermpje van 5 inch. Voor veel mensen is het checken van WhatsApp-berichten en de overige social media een vast ochtendritueel. Later op de dag is de smartphone altijd binnen handbereik om muziek en video’s te streamen, de agenda bij te houden en – op de momenten dat verveling toeslaat – games te spelen.

‘s Avonds nemen veel smartphonegebruikers hun telefoon mee naar bed om nog even een aflevering van die spannende Netflix-serie te kijken of te scrollen door de tijdlijn van Facebook en Instagram. Op zich is dat geen ramp, alleen gaan we er vaak langer mee door dan we vooraf hadden voorgenomen. Bovendien helpt het ook niet dat het blauwe licht wat een telefoonscherm uitstraalt ervoor zorgt dat er minder van het slaaphormoon melatonine wordt aangemaakt. En dat leidt weer tot slaapgebrek en stress.

Aandachttrekkers

Onze smartphones trekken continu onze aandacht en dat hebben sociale netwerken (en de adverteerders) maar al te goed door. Van alles op onze telefoons zijn socialmedia-apps waarschijnlijk het meest verslavend. Sommige critici beschouwen ze zelfs even schadelijk als drugs en alcohol. Hoewel daar weinig wetenschappelijk bewijs voor is, licht bijvoorbeeld bij facebooken hetzelfde beloningscentrum in het brein op als bij het gebruik van lichamelijk verslavende middelen.

Bovendien werken socialmedia-apps op een manier die vergelijkbaar is met een fruitmachine. Ze hebben een fris design en opvallende, rode notificatiebubbels die de aandacht trekken. Elke like, reactie of tag voelt als een beloning, waardoor je steeds opnieuw op zoek gaat naar die bevestiging. Omdat veel apps werken met notificaties blijf je steeds terugkomen. En eenmaal in de app kun je eindeloos scrollen en de tijdlijn verversen. Er is geen duidelijk punt om te stoppen.

Sociaal

Sociale media zijn echter niet alleen maar duivels. Ze zijn bijvoorbeeld ideaal om met verre familie, vrienden en gelijkgestemden in contact te komen. Bovendien blijkt uit onderzoek ook dat er een verband is tussen de grootte van iemands Facebook-netwerk en de dichtheid van breincellen die te maken hebben met sociale intelligentie. Oftewel: een groot online netwerk kan betekenen dat je ook in het echte leven sociaal bent.

Afkicken

Heb je toch het idee dat je smartphonegebruik de verkeerde kant op gaat, dan is de meest rigoureuze optie alle verslavende apps te verwijderen. Maar er zijn minder extreme manieren om van je telefoonverslaving af te komen. We laten je zien hoe je de verleidingen kunt weerstaan en hoe je de controle weer in eigen hand krijgt.

Telefoonvrij festival

Festivalorganisator Rob Simon zag zijn bezoekers de laatste jaren meer bezig met hun telefoon dan met dansen en genieten van de muziek. Eind vorig jaar besloot hij een telefoonvrij festival te organiseren. “Niet om mensen dwars te zitten, maar om ze dichter bij elkaar te brengen.” Simon vindt dat de smartphone niet past bij de ervaring van een festival, waar je komt om verrast te worden en nieuwe mensen te ontmoeten. Op Georgie’s Wintergarten in Amsterdam vroeg hij bezoekers om hun smartphones thuis te laten of in een kluisje te stoppen. Hij kreeg er veel positieve reacties op. Aangezien bellen en appen onmogelijk was, had het festivalterrein uit praktische overwegingen wel een herkenningspunt voor mensen die elkaar waren kwijtgeraakt.

©PXimport

Leg je telefoon weg

Een voor de hand liggende tip om je telefoongebruik te doseren, is door vaste momenten te kiezen waarop je je toestel níét gebruikt. Bijvoorbeeld als je in de badkamer bent, gaat (avond)eten of een wandeling met de hond maakt. Veel mensen grijpen op dit soort momenten zonder dat ze het doorhebben naar hun smartphone. Ze hebben de drang om continu en haast dwangmatig te checken of er nog nieuwe appjes, mails of Facebook-berichten zijn binnengekomen. Wees je daarvan eens bewust door regelmatig je smartphone weg te leggen. Op die manier doorbreek je gewoontes en gebruik je je telefoon alleen als het echt nodig is.

©PXimport

Werp drempels op

Heb je het idee dat je bepaalde apps te vaak gebruikt, zet ze dan in mapjes of verplaats ze naar de tweede of derde pagina. Het kost dan net wat meer tijd en moeite om de app te openen. Bovendien maakt het je bewuster van het gebruik ervan, omdat je vaker moet swipen en tikken. Probeer je ondertussen af te vragen of het een noodzakelijke actie is of dat je het alleen maar doet voor afleiding of tegen verveling. Je kunt je gebruik ook beperken door je toestel niet in je zak, maar in je tas te stoppen. Zo voorkom je dat alsmaar hersenloze pakken van je telefoon.

Niet storen-modus

Beperk de afleiding door op de momenten dat je je telefoon binnen handbereik of in zicht hebt liggen. Praktisch elk toestel namelijk heeft een zogenaamde niet storen-modus die inkomende berichten, oproepen en andere notificaties dempt. Je vindt een dergelijke optie in de telefooninstellingen onder het kopje Geluid of Berichtgeving. Meestal kun je oproepen van bepaalde (favoriete) contacten wel door laten komen en ook kun je een automatisch antwoord inschakelen voor als je écht niet kunt opnemen. Schakel de niet storen-modus automatisch in op de momenten dat je slaapt, op werk bent of met vrienden bent. Je zult merken dat je uiteindelijk rustiger wordt en je beter kunt concentreren.

©PXimport

Notificaties beperken

Vind je de niet storen-modus te ingrijpend, maar wil je wel het aantal inkomende notificaties beperken? Kijk dan eens welke apps voor veel afleiding zorgen. Ga op Android naar Instellingen / Apps en klik op de apps waarvan je geen meldingen meer wilt ontvangen. Druk vervolgens op Meldingen uitschakelen of Meldingen en geef aan dat de app je niet meer mag storen. Heb je een iPhone, dan bepaal je op dezelfde manier via Instellingen / Berichtgeving of apps notificaties mogen sturen. Zet het schuifje achter Sta berichtgeving toe uit en de desbetreffende app laat je voortaan met rust.

Gebruiksduur

©PXimport

In Google Play en de App Store staan diverse apps die je helpen erachter te komen of je al dan niet verslaafd bent aan je smartphone. Een goede optie is SPACE - Break phone addiction, deze app houdt precies in de gaten hoe vaak en hoelang je met je telefoon bezig bent. Ga je te ver, dan krijg je een waarschuwing. Ook kun je instellen dat op gezette tijden oproepen en notificaties worden geblokkeerd. De app laat je doelen stellen en je progressie monitoren over een periode van 60 dagen. Hoe beter je het doet, hoe meer sterren je verzamelt in de digitale melkweg.

Blokkeer apps

Inzicht in je gebruik kan een eyeopener zijn om minder vaak je smartphone te pakken. Maar het vergt alsnog flink wat discipline om niet op elk vrij moment de sociale media te checken of YouTube-filmpjes te bekijken. Apps als ( OFFTIME ) en Flipd laten je niet alleen zien welke apps ten koste gaan van je productiviteit, maar geven ook de optie om ze voor een bepaalde tijd te blokkeren. Vanuit de app zet je een timer aan en vervolgens kun je zonder afleiding werken of studeren. Flipd voegt daar zelfs een competitie-element aan toe door ook te laten zien hoe je vrienden het op dat gebied doen.

©PXimport

Digitale bomen planten

Forest maakt je op een originele manier bewuster van je (overmatige) smartphonegebruik. Bij deze app plant je zaadjes die uit kunnen groeien tot bomen. Hoe gek het ook klinkt, het aanleggen van een virtueel bos blijkt een goede motivator, want open je tussendoor andere apps, dan loop je het risico dat de boom sterft. Hetzelfde kan er gebeuren als je gaat bellen, al kun je wel zonder gevolgen telefoontjes opnemen. Forest blokkeert geen notificaties, dus of je er daadwerkelijk je verslaving mee beteugelt hangt af van je eigen motivatie en discipline. Een leuk extraatje is dat je credits verzamelt door je telefoon niet te gebruiken. Uiteindelijk kun je daarmee bomen in de echte wereld laten planten.

Zwart-wit modus

Uit onderzoek blijkt dat de kleur rood ons brein stimuleert. Het is dus niet toevallig dat nieuwe notificaties vaak worden aangeduid met een rood bolletje. De prikkel om continu je telefoon te pakken en meldingen te bekijken kun je wegnemen door je telefoonscherm op zwart-wit te zetten. Op de iPhone ga je hiervoor naar Instellingen / Algemeen / Toegankelijkheid / Aangepaste weergave. Schakel vervolgens Kleurfilters in. Op Android-toestellen moet je doorgaans eerst de Ontwikkelaarsopties inschakelen door zeven keer op het Build number te tikken in het scherm Instellingen / Over de telefoon. Ga vervolgens vanuit de Instellingen naar Ontwikkelaarsopties en schakel Simulate color space / Monochromacy in.

Extra afkicktips

Er zijn nog talloze andere manieren om bewuster met je telefoon om te gaan. Gebruik je smartphone bijvoorbeeld niet als wekker, maar koop een ouderwetse alarmklok. Door je telefoon uit de slaapkamer te bannen, kun je beter ontspannen en verbetert je nachtrust. Verwijder socialmedia-apps van je telefoon, zoals Facebook en Twitter. Wil je toch even je feed checken, gebruik dan je browser. Probeer te vermijden dat je niet elk moment dat je je verveelt naar je smartphone grijpt. Kijk om je heen, knoop een gesprek aan met een onbekende of lees een boek. Grote kans dat je daar veel meer voldoening uit haalt!

©PXimport

▼ Volgende artikel
Review Tefal AeroSteam – Zuigfunctie maakt stomen makkelijker
© AK | ID.nl
Gezond leven

Review Tefal AeroSteam – Zuigfunctie maakt stomen makkelijker

Bij gewone kledingstomers moet je de stof met één hand straktrekken terwijl je met de andere hand stoomt. Dat betekent dat je kleding ergens moet ophangen – aan een deur, haak of kastknop. De Tefal AeroSteam werkt anders: dankzij de verstelbare zuigkracht wordt de stof automatisch strak getrokken. Hierdoor kun je hem overal gebruiken, ook op plekken waar niets is om je kleding aan op te hangen. Tijd voor een test.

Uitstekend
Conclusie

De Tefal AeroSteam hoort met zijn adviesprijs van 129,99 euro bij de duurdere kledingstomers. Zijn snelle opwarmtijd, drie verschillende standen, lange snoer en de zuigkracht maken de hogere prijs begrijpelijk. Over het algemeen haalt hij kreukels inderdaad snel en makkelijk weg, maar bij sommige stoffen, zoals linnen structuur, is het resultaat wat minder. Hij is erg makkelijk in gebruik; wel is het jammer dat het waterreservoir snel leeg is en dat je hem niet horizontaal kunt gebruiken.

Plus- en minpunten
  • Drie standen
  • Zuigfunctie
  • Gebruiksgemak
  • Erg snel opgewarmd
  • Lang snoer
  • Inhoud waterreservoir
  • Niet horizontaal te gebruiken

Wanneer grijp je naar een kledingstomer? Meestal is dat als je snel van de kreukels af wilt. Wat dat betreft verrast de Tefal AeroSteam met zijn opwarmtijd: heb je het waterreservoir gevuld en zet je hem aan, dan is hij in 30 seconden gebruiksklaar. Dat zie je (aan het blauwe lichtje dat niet meer knippert) en dat hoor je door een duidelijk geluidssignaal.

Gebruiksgemak

Op het apparaat zitten naast de aan-/uitknop nog twee knoppen: eentje die je indrukt om te beginnen met stomen en eentje waarmee je tussen de drie verschillende standen schakelt: alleen stoom, stoom met zachte zuigkracht en stoom met turbo zuigkracht. Op die zuigkracht komen we verderop nog terug.

Wat betreft de standen is de vuistregel dat hoe delicater de stof, hoe lager de stand die je kiest. Maar dat blijft een beetje uitproberen. Op ons testmateriaal (een kantoenen hemdje, een T-shirt, een overhemd en een linnen blouse) werkte de middelste stand (stoom + zachte zuigkracht) over het algemeen het meest effectief. Alleen bij de linnen blouse hebben we teruggeschakeld naar alleen stomen; doordat de stof van nature ongelijk is (linnenstructuur) vonden we de zuigkracht juist niet handig.

Erg fijn vonden we het lange snoer (2,6 meter), waardoor we genoeg bewegingsvrijheid hadden. Ook het gewicht (1,4 kilo) is prima: het is niet zo dat je na één kledingstuk al een lamme arm hebt van alleen het apparaat omhooghouden. De driehoekige vorm van de zoolplaat is ook prettig: dat maakt het makkelijk om bijvoorbeeld langs knoopjes te stomen.

©AK | ID.nl

Door de vorm van de zoolplaat kun je overal makkelijk bij.

Zuigkracht

Zoals gezegd is de Tefal AeroSteam uitgerust met zuigkracht. Schakel je een van de twee standen waarop dit werkt, dan hoef je in principe zelf de kleding niet meer strak te trekken; dat doet het apparaat dan automatisch. Daar komt wel wat geluid bij kijken, geluid dat in de verte – niet heel vreemd – aan een stofzuiger doet denken. Staat de zuigstand aan, dan zie je inderdaad hoe de stof tegen de zoolplaat wordt gezogen.

Voor het beste resultaat houd je in je vrije hand een hanger met het te stomen kledingstuk erop. Dat geeft je meer vrijheid dan wanneer het kledingstuk aan een hangertje aan de kast hangt. In principe werkt dit goed: je kunt het kledingstuk zo makkelijker draaien of even meer in het licht gaan staan om te kijken of de kreukels overal uit gaan. Daarbij wel een kleine kanttekening: dat geldt vooral voor kleding die niet te zwaar is, zoals een shirtje of een overhemd. Bij het stomen van een spijkerjasje vonden we het zelf toch makkelijker om de jas op de kapstok te laten hangen. Maar dat kan ook gelegen hebben aan ons gebrek aan spierballen…

©AK | ID.nl

Je schakelt makkelijk tussen de verschillende standen.

Resultaat

In totaal hebben we vijf kledingstukken aan de stoomtest onderwerpen: een katoenen hemdje, een dun T-shirt, een wat zwaarder overhemd, een linnen blouse en een spijkerjasje. De beste resultaten bereikten we op het hemdje en op het overhemd. De hardnekkige kreukels die daar in zaten, waren in een mum van tijd verdwenen. Het dunne T-shirt knapte ook behoorlijk op, maar de zuigstand veroorzaakte daar af en toe juist nieuwe kreukels (net zoals dat weleens gebeurt wanneer je aan het strijken bent). Het lukte ons niet om de linnen blouse kreukvrij te krijgen, maar dat heeft vooral te maken met de bobbelige structuur van de stof. Ook met een gewoon strijkijzer zou dit ons niet gelukt zijn.

Aangenaam verrast waren we over de resultaten op het spijkerjasje. Daar hoefden geen kreukels uit, maar omdat het veel gedragen wordt, kon het wel een opfrisbeurt gebruiken. Dat lukte prima, met de turbostand. Na afloop rook het jasje aanmerkelijk frisser dan vóór de behandeling.

©AK | ID.nl

Kleine minpuntjes

Een waterreservoir met een inhoud van 100 milliliter is redelijk gangbaar bij kledingstomers, maar er zijn er ook behoorlijk wat waarin je zo'n 200 milliliter kwijt kunt. Een voorbeeld daarvan is de Philips GC810/20), die qua prijs ongeveer een tientje meer kost dan de AeroSteam. Tefal heeft zelf ook 200 ml-modellen in het assortiment. Wij vinden het daarom jammer dat er bij de AeroSteam is gekozen voor een capaciteit van 100 milliliter. Dat zou volgens Tefal zelf genoeg moeten zijn voor het stomen van ongeveer drie overhemden of vier T-shirts, maar in onze test haalden wij dat niet. We moesten echt een paar keer bijvullen. Nu is het natuurlijk wel zo dat je in het dagelijks gebruik niet je hele was wilt wegwerken (daar heb je je strijkijzer voor), maar waarschijnlijk alleen net dat ene shirtje of jasje kreukvrij wilt maken; dan heb je er wel voldoende aan. Dat bijvullen gaat overigens heel makkelijk en het dopje sluit het reservoir vervolgens lekvrij af.

©AK | ID.nl

Het waterreservoir had wat ons betreft wel wat meer inhoud mogen hebben.

Ook hadden we het fijn gevonden als de AeroSteam ook horizontaal te gebruiken zou zijn (dat maakt het wegwerken van een kreukel soms net wat gemakkelijker), maar dit kan niet. Sterker nog: in de handleiding wordt zelfs expliciet benadrukt dat je de stomer nooit horizontaal mag gebruiken. Maar goed: het is dan ook geen strijkijzer, dus ook hier kunnen we overheen stappen.

Tefal AeroSteam kopen?

Al met al is de Tefal AeroSteam een prima kledingstomer, een mening die ook naar voren komt uit tientallen gebruikersreviews op Kieskeurig.nl.  Zijn snelle opwarmtijd, drie verschillende standen, lange snoer, de zuigkracht en het gebruiksgemak zijn echte pluspunten. Over het algemeen haalt hij kreukels inderdaad snel en makkelijk weg, hoewel bij sommige stoffen, zoals linnen structuur, het resultaat wat minder is. Enige minpunten zijn eigenlijk het feit dat het waterreservoir snel leeg is en dat je hem niet horizontaal kunt gebruiken. Maar dat weegt niet op tegen het gemak waarmee je er snel even een kledingstuk netjes mee maakt of opfrist.

▼ Volgende artikel
Hoe werkt een Quooker eigenlijk?
© Quooker
Huis

Hoe werkt een Quooker eigenlijk?

Een Quooker lijkt op het eerste gezicht een gewone kraan, maar wie zo'n systeem eenmaal in huis heeft, wil vaak niet meer zonder. Met één draai of druk komt er direct kokend water uit de kraan. Ideaal voor thee, koken of schoonmaken. Maar hoe werkt zo'n Quooker eigenlijk precies? En wat gebeurt er allemaal onder het aanrecht? In dit artikel lees je er alles over.

Wat is een Quooker?

De naam Quooker is een samentrekking van 'quick cooker' – een snelle manier om kokend water te krijgen. In de basis bestaat het systeem uit twee onderdelen: een speciale kraan op het aanrecht en een reservoir dat onder het aanrecht wordt geplaatst. Sommige modellen leveren naast kokend water ook warm, koud, bruisend of gekoeld water.

Hoewel Quooker een merknaam is, wordt de term vaak gebruikt als soortnaam voor kokendwaterkranen. Toch is het een gepatenteerd systeem dat op een andere manier werkt dan veel van de goedkopere alternatieven.

Het hart van het systeem: het reservoir

Onder het aanrecht bevindt zich het reservoir, dat meestal in een keukenkastje wordt geplaatst. Hierin wordt een voorraad water continu op 110°C gehouden onder druk. Omdat het reservoir is geïsoleerd, blijft de warmte behouden zonder dat er voortdurend veel energie nodig is. Je kunt het vergelijken met een thermosfles, maar dan geavanceerder en onder druk.

Doordat het water boven het kookpunt zit en onder druk wordt bewaard, kookt het pas als het uit de kraan komt. Dat voorkomt borrelend water in het reservoir zelf en maakt het systeem veiliger. Pas zodra je de kraan opent, ontsnapt de druk en wordt het water omgezet in 'echt' kokend water (100 °C).

Zo komt het water uit de kraan

De kraan op het aanrecht is speciaal ontworpen om kokend water veilig te kunnen doseren. Afhankelijk van het model moet je een draai-, druk- of duwbeweging maken, vaak met een extra beveiliging zoals een dubbele druk- en draaibeweging om per ongeluk gebruik te voorkomen. Zodra je de kraan opent, stroomt er direct kokend water uit.

Bij modellen met meerdere functies, zoals de Fusion of Flex, komt koud, warm en kokend water allemaal uit één kraan. Bij een Nordic-model zijn er aparte kranen: één voor gewoon water en één voor kokend water.

©Quooker

Veiligheid voorop

Veiligheid is een belangrijk aandachtspunt bij kokendwaterkranen. De Quooker-kraan heeft een vernevelde straal, waardoor de kans op ernstige brandwonden klein is. De buitenkant van de kraan wordt bovendien niet heet, ook niet bij veelvuldig gebruik. Daarnaast is de kraan vast gemonteerd; hij kan dus niet omvallen. En omdat het water constant op 110°C  gehouden wordt, is er ook geen kans op legionella. Tot slot zorgt de bediening (drukken en draaien) ervoor dat de kans dat iemand per ongeluk kokend water aftapt, klein is. En waar we 'iemand' zeggen, bedoelen we natuurlijk ook kinderen! Ook zie je aan de gekleurde ring of je met kokend water te maken hebt: rood = heet!

©Quooker | Inga Powilleit

Energieverbruik en efficiëntie

Op het eerste gezicht lijkt het energieverslindend om continu water op 110°C te houden. Maar door de goede isolatie verbruikt het reservoir verrassend weinig stroom: gemiddeld zo'n 10 watt in stand-by. Daarmee is het systeem zuiniger dan het meerdere keren per dag aanzetten van een waterkoker, zeker in huishoudens waar veel gebruik wordt gemaakt van heet water. Ter vergelijking: een Quooker verbruikt in 170 minuten stand-by ongeveer evenveel energie als een waterkoker in 1 minuut. Het totale jaarverbruik ligt op ongeveer 511 kWh voor een gemiddeld gezin; naast het verbruik in stand-by moet je natuurlijk ook rekening houden met de stroom die nodig is om steeds nieuw water op te warmen.

Bij sommige modellen kun je een Quooker ook combineren met een zogenaamde COMBI of COMBI+ boiler. Daarmee levert het systeem niet alleen kokend water, maar ook direct warm water voor bijvoorbeeld de keukenkraan. Dat voorkomt wachttijd en verspilling van water terwijl je wacht op warm water uit de cv-ketel.

Ook bruisend en gekoeld water

Wil je naast kokend water ook gekoeld en/of bruisend water uit de kraan, dan kun je het systeem uitbreiden met de Quooker CUBE. Dit is een aparte koelunit die naast het reservoir wordt geplaatst. Hierin zit ook een CO₂-cilinder waarmee je zelf bruiswater kunt tappen. De CUBE koelt het water tot ongeveer 5°C.

Samenvattend

Een Quooker werkt op basis van een drukreservoir waarin water op 110°C wordt gehouden. Zodra je de kraan opent, ontsnapt de druk en krijg je direct kokend water. Dankzij goede isolatie is het energieverbruik laag. De bediening is kindveilig en de straal is verneveld om brandwonden te voorkomen. Met extra opties zoals de COMBI-boiler of de CUBE-unit kun je het systeem uitbreiden voor warm, gekoeld en bruisend water. Je hebt dus veel mogelijkheden; laat je daarom goed voorlichten in de winkel waar je een Quooker wilt kopen.