ID.nl logo
Huis

Internet in de auto - ethernet schiet te hulp

Never change a winning team. Als oude technologie goed werkt, waarom zou je dat dan veranderen? Dat is wat steeds meer autofabrikanten geloven als het gaat om auto’s die ‘connected’ worden. Ethernet blijkt namelijk erg geschikt voor internet in de auto te zijn.

De decennia oude ethernetstandaard is een goede methode om de groeiende connectiviteit van auto’s op te vangen. Dat is nodig omdat (semi-zelfrijdende) auto’s steeds meer features krijgen die meer data moeten verwerken, en de bestaande standaarden kunnen die data niet meer aan.

Op dit moment maken de meeste auto’s nog gebruik van CAN-verbindingen, wat staat voor ‘Control Area Network’. Dat protocol is al jaren oud, maar werkt in principe nog goed. “Het is erg robuust en betrouwbaar”, vertelt Toni Versluijs, manager van ‘In-Vehicle Networking’ bij semiconductorfabrikant NXP. “CAN-verbindingen worden nog steeds in grote aantallen gebruikt, maar hebben één groot nadeel: ze hebben een relatief lage bandbreedte van zo’n 500 Kb/s.” Dat is voor steeds meer nieuwe toepassingen niet meer genoeg. Daarom werkt NXP aan een oplossing: een ethernetaansluiting voor in de auto.

Moderne auto’s krijgen steeds meer applicaties die bovendien steeds meer bandbreedte vragen. Natuurlijk zijn dat features in zelfrijdende auto’s, zoals de beelden van camera’s en de gegevens van de vele sensoren, maar het gaat volgens Versluijs om nog veel meer. “Denk ook aan het motormanagement in elektrische auto’s. Die verwerken steeds grotere hoeveelheden informatie zoals hoe het met de batterijen gaat. Die software heeft veel meer bandbreedte nodig dan vroeger.” Daarnaast hebben die applicaties vaak software-updates nodig, en die zijn ook wel iets groter dan een paar kilobyte.

Nadelen van Control Area Network

CAN is niet tot 100 Mbit omhoog te schalen, dus moeten fabrikanten overstappen op nieuwe technologieën. Althans, op ethernet dan. Op zichzelf niet nieuw, maar het protocol moest volgens Versluijs wel geschikt worden gemaakt voor gebruik in auto’s.

Je kunt de bestaande ethernetaansluitingen niet één-op-één porten naar de auto. Een aantal jaren geleden zijn fabrikanten begonnen ethernet naar beneden te schalen om gewicht en kosten te besparen, door naar verbindingen van acht naar twee draadjes te gaan. Daardoor wordt de snelheid in de praktijk wel teruggebracht naar 100 Mb/s. Inmiddels wordt er ook steeds meer nieuwe hardware gemaakt om ethernet te ondersteunen. NXP maakte bijvoorbeeld een nieuwe switch en een nieuwe transceiver voor auto-ethernet op basis van 100BaseT1.

5G versus draad

Snelheid en bandbreedte zijn niet de enige voordelen van ethernet in de auto. Verrassend genoeg is ook gewicht een belangrijke factor. De huidige koperkabels kunnen tot wel een derde van het gewicht van de auto bevatten, dus heb je er veel winst bij om die kabels door ethernet te vervangen.

Als je denkt aan moderne zelfrijdende auto’s, dan gaat dat vaak vooral gepaard met de term 5G. En hoewel dat de standaard wordt waar vrijwel alle auto’s in de toekomst mee werken zit er wel een groot verschil tussen de functionaliteit van ethernet en mobiel internet. “Alles in de auto wat met serieuze dataoverdracht te maken heeft gaat nog via de draad. 5G komt binnen via de antenne van de auto, wat dan via het bedrade netwerk wordt verwerkt. Dat is veel sneller.”

Je wil het liefst één communicatiekanaal van en naar je auto hebben

-

Je kunt meer uit je gegevens in de auto halen als je ruwe data van de sensoren naar één centrale plek stuurt om ze daar te verwerken met een goede cpu, zegt Versluijs. “Je wil het liefst één communicatiekanaal van en naar je auto hebben. Dat wil je bovendien met een degelijke firewall goed afgeschermd hebben van de rest van je netwerk.” Ethernetverbindingen zijn daarom ook belangrijk voor de veiligheid van je auto.

Veiligheid

“Dat belang is er zowel op het gebied van security, dus dat er niemand van buitenaf met je gegevens of je auto kan knoeien, als op het gebied van ‘safety’, dus dat je veilig bent in je auto.” De veiligheid van zelfrijdende auto’s ligt al jaren onder een vergrootglas. Al jaren geleden toonden onderzoekers aan hoe makkelijk het is om een zelfrijdende auto over te nemen via een draadloze verbinding. Een voertuig met een externe verbinding is altijd kwetsbaar voor aanvallen, en verstuurt bovendien veel persoonlijke informatie.

Ethernetpoorten hebben nog een groot voordeel. Het maakt de auto, en de ingebouwde technologie, schaalbaar. “Ethernet is een IP-gebaseerd netwerk, dus je kunt met logische adressen werken. Dat maakt het makkelijker om nieuwe applicaties te installeren in een auto.” Dat is dan vooral handig voor fabrikanten die nieuwe features in een auto willen installeren. “Die kun je er bij wijze van spreken gewoon bij prikken. Je hoeft dan niet helemaal terug naar de kern om iets toe te voegen, je hoeft niet met eentjes en nulletjes te gaan werken.”

Het gaat dan niet alleen om bijvoorbeeld entertainment-units, maar ook om onderdelen om de auto beter zelf te kunnen laten rijden, zoals nieuwe detectoren of een ander camerasysteem. “Als die technologieën eerst in high-end auto’s worden geplaatst wil je dat ze na een paar jaar makkelijk over te zetten zijn naar goedkopere middenklassers.” Dat is zeker nu handig omdat de technologie van auto’s zo snel innoveert.

De toekomst

Belangrijk bij de ontwikkeling is wel dat er een eenduidige standaard wordt ontwikkeld. NXP zit in werkgroepen om die standaarden voor alle autofabrikanten te laten gelden. “De huidige standaard is geschikt voor 100 Mbit en 1 gigabit, maar er wordt nu al gewerkt aan een toekomstige standaard voor 10 gigabit, voor auto’s die straks nóg meer data verwerken.”

Er wordt dus al goed naar de toekomst gekeken. Van de andere kant is het voor veel applicaties echter helemaal niet nodig om over te schakelen op ethernet. Een sensor die meet of het portier wel dicht zit, of de knoppen voor raam kunnen het makkelijk af met snelheden tot 500 Kb/s als je er alleen simpele informatie over verstuurt. “Als het goed werkt moet je het niet zomaar veranderen”, zegt Versluijs.

Versluijs ziet veel toekomst in ethernet voor auto’s, met de voornaamste reden dat er simpelweg niet veel alternatieven zijn met zo’n brede acceptatie in de autoindustrie. “Vrijwel alle fabrikanten zijn er op dit moment mee bezig.”

▼ Volgende artikel
Zó handig is het (verborgen!) tweede Startmenu van Windows 11
© ID.nl
Huis

Zó handig is het (verborgen!) tweede Startmenu van Windows 11

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Het verborgen tweede Startmenu van Windows 11

We geven toe: 'verborgen' is misschien iets te sterk uitgedrukt. Maar feit blijft dat de meeste mensen het nog niet zullen kennen, simpelweg omdat Microsoft zelf er nooit actief de aandacht op heeft gevestigd. Hoog tijd om dit superhandige Windows 11-onderdeel te leren kennen – én te gaan gebruiken!

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt


Menu-onderdeelFunctieWat je ermee kunt
Geïnstalleerde appsSoftware beherenProgramma's verwijderen of aanpassen
MobiliteitscentrumSnel toegang tot laptopinstellingenHelderheid, volume, batterijmodus, schermprojectie en presentatiemodus aanpassen
EnergiebeheerEnergie-instellingen beherenInstellen hoe je laptop omgaat met batterij, schermtijd, slaapstand en aan-uitknoppen
LogboekenSysteemlogboeken bekijkenBekijken van systeemgebeurtenissen, waarschuwingen en foutmeldingen
SysteemSysteeminformatie bekijkenSysteemtype, prestaties en apparaatdetails bekijken
ApparaatbeheerHardware beheren en drivers controlerenApparaten beheren, stuurprogramma's bijwerken en hardwareproblemen oplossen
NetwerkverbindingenNetwerkinstellingen aanpassenWifi- en ethernetinstellingen beheren of aanpassen
SchijfbeheerPartities en schijven beherenSchijven formatteren, partities aanmaken of volumes wijzigen
ComputerbeheerGeavanceerd systeembeheerToegang tot gebruikersbeheer, logboeken en taakplanning
TerminalOpdrachtregel openenPowerShell of opdrachtprompt openen voor systeembeheer
Terminal (Beheerder)Opdrachtregel openen als beheerderZelfde als Terminal, maar met beheerdersrechten
TaakbeheerProcessen en prestaties beherenTaken beëindigen, opstartprogramma's beheren en prestaties volgen
InstellingenSysteeminstellingen openenAlle standaard Windows-instellingen openen
VerkennerBestanden en mappen openenNavigeren door mappen en bestanden op je pc
ZoekenZoeken in apps, bestanden en instellingenZoeken naar programma's, documenten of instellingen
UitvoerenProgramma's of opdrachten handmatig startenSnel programma's starten via bestandsnaam of commando
Afsluiten of afmeldenSysteem afsluiten, opnieuw opstarten of afmeldenKeuzes voor slaapstand, afsluiten of opnieuw opstarten maken
BureaubladAlle vensters minimaliseren om bureaublad te tonenSnel terug naar het bureaublad zonder vensters te sluiten

Losse muis nodig?

(dat werkt soms net wat handiger)

▼ Volgende artikel
Frisse was, frisse droger: zo houd je je wasdroger écht schoon
© Shi
Huis

Frisse was, frisse droger: zo houd je je wasdroger écht schoon

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

In dit artikel lees je:

  • Waarom het belangrijk is om je wasdroger schoon te maken
  • Hoe vaak je dat idealiter moet doen
  • Een stappenplan om je wasdroger grondig schoon te maken
  • Handige schoonmaaktips voor specifieke onderdelen
  • Welke schoonmaakmiddelen geschikt zijn
  • Antwoord op veelgestelde vragen over wasdroger schoonmaken

Ook interessant: 9 veelgemaakte fouten bij het drogen van je was

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Wanneer moet je de wasdroger schoonmaken?
Experts adviseren om je wasdroger om de 3 à 4 maanden grondig schoon te maken. Doe je dat niet, dan is eens per jaar zeker een must. Je zult merken dat je wasdroger na het schoonmaken weer werkt als nieuw. De meeste storingen worden trouwens ook verholpen met een goede schoonmaakbeurt.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

Belangrijk bij het schoonmaken:

  • Maak alle afneembare onderdelen regelmatig schoon, zoals filters en condenser.
  • Gebruik milde schoonmaakmiddelen en voorkom schurende materialen.
  • Droog alle onderdelen goed voordat je ze terugplaatst.
  • Voer na elke schoonmaakbeurt een lege droogcyclus uit.
  • Ventileer je wasdroger goed na gebruik en reiniging.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

  • Pluizenfilters: om de 1 à 2 maanden
  • Condensor: 2 à 4 keer per jaar
  • Afvoerslang: 2 à 4 keer per jaar
  • Binnenzijde trommel: 2 à 4 keer per jaar
  • Buitenzijde: indien nodig

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

Condensorkit reinigen
Week de lamellen 15 minuten in een sopje van warm water en afwasmiddel.
Spoel met water en wrijf de lamellen schoon.
Spoel na met schoon water en laat goed drogen voordat je terugplaatst.
Wasmiddelbakje reinigen
Maak wekelijks het bakje leeg en spoel schoon.
Week jaarlijks in warm water met afwasmiddel. Wrijf daarna schoon met een borstel.
Spoel goed na en laat drogen voor je terugplaatst.
Deurrubber reinigen
Veeg maandelijks stof en pluis van het rubber af.
Reinig jaarlijks grondig met warm sopje en spons.
Spoel na en dep droog met zachte doek.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.