Digitale detox - Gun je brein een beetje rust
Word je ook zo moe van de hele dag online te ‘moeten’ zijn? Tijd voor een beetje minder Facebook, Instagram, WhatsApp en andere digitale verleidingen. Laten we snel aan de slag gaan om je brein een beetje rust te geven.
Tip 01: Inzicht krijgen
Om te weten te komen hoeveel, hoe vaak en hoelang jij op een dag je smartphone gebruikt, heeft zowel iOS als Android een handig hulpmiddel. Op je iPhone heet dit Schermtijd. Ga naar Instellingen en tik op Schermtijd. Als je deze functie nog niet hebt geactiveerd, dan tik je op Ga door en vervolgens op Dit is mijn iPhone. Je iPhone registreert vanaf nu het aantal minuten dat je per app op je smartphone bezig bent. Ook kun je limieten instellen zodat je smartphonegebruik niet uit de klauwen loopt. Tik daarvoor op Applimieten en kies voor Voeg limiet toe. iOS deelt al je apps in categorieën in. Zo kun je een limiet instellen voor bijvoorbeeld alle socialmedia-apps op je smartphone. Wil je één enkele app selecteren, dan tik je op het driehoekje aan de rechterkant en kies je een app. Kies voor Volgende en schakel het aantal minuten dat je per dag aan de app mag besteden. Tik op Pas dagen aan om per dag een andere applimiet te creëren. Tik op Voeg toe om de applimiet in te stellen. Als je over de ingestelde tijd zit, krijg je bij het openen een melding dat je je limiet hebt bereikt. Je kunt dan nog wel op Negeer limiet tikken.
In Android is er vanaf Android 10 de app Digitaal welzijn. Hiervoor ga je naar Instellingen / Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht. Ook hier kun je applimieten instellen door bij Dashboard / Alle apps weergeven op een app te tikken en voor App-timer te kiezen.
©PXimport
Met Schermtijd en Digitaal welzijn kun je limieten instellen om je appgebruik te beperken
-
Tip 02: Berichtgeving
©PXimport
Een groot probleem is dat we gedurende de dag enorm veel informatieprikkels binnenkrijgen omdat de smartphone constant aan staat. Om de zoveel minuten krijg je wel een melding: een WhatsApp-berichtje, een nieuwe e-mail, een reactie op een van je Facebook-berichten, etc. Heb je daar last van, dan kun je de notificaties van bepaalde apps verminderen. Uiteraard wil je belangrijke berichten wel krijgen, maar een like op je Instagram-bericht bekijken kan best een paar uur wachten. In Android ga je naar Instellingen / Apps en meldingen / Meldingen. Je kunt hier bijvoorbeeld aangeven dat je geen meldingsstipje te zien wilt krijgen als er een nieuw bericht binnenkomt of dat er geen meldingen meer op het vergrendelingsscherm getoond mogen worden. Om per app te bepalen of er een melding gegeven mag worden, tik je op een app en zet je onder Meldingen het schuifje uit. In iOS ga je naar Instellingen / Berichtgeving. Per app kun je kiezen hoe meldingen worden weergegeven. Tik op de naam van de app en zet de berichtgeving compleet uit door de schuif achter Sta berichtgeving toe uit te zetten. Wil je wel notificaties ontvangen, dan kies je onder Meldingen hoe deze er precies uit moeten zien. Je kunt ervoor kiezen om geen geluid af te spelen, om geen badges (die rode rondjes in een hoek van een app-icoon) weer te geven bij nieuwe berichten of om de voorvertoning op je beginscherm niet te tonen en door achter Toon voor vertoning de optie Nooit te kiezen.
WhatsApp op stil
Werk en privé kunnen door elkaar heen lopen, een WhatsApp-groep met collega’s gaat wellicht ook in je vrije tijd weleens over werk of andersom. Wil je dit soort gesprekken niet ontvangen in je vrije tijd, of gewoon op je eigen tijd bekijken, weet dan dat je bepaalde WhatsApp-groepen en -gesprekken tijdelijk stil kunt zetten. Ga in de app naar een chat, tik op de naam van de groep of de contactpersoon en kies voor Dempen. Kies hier vervolgens hoe lang de chat gedempt moet worden.
Tip 03: Niet storen
Wat je ook kunt doen is je smartphone tussen bepaalde tijden helemaal geen meldingen meer weer te laten geven. Dit kan in iOS met de optie Niet storen. Je zet de functie aan bij Instellingen / Niet storen. Je kunt het handmatig aan- en uitzetten, maar slimmer is om de schuif achter Gepland aan te zetten. Kies achter Van de begintijd en kies achter Aan de tijd waarop je smartphone weer berichten mag ontvangen. Je wilt natuurlijk wel gebeld kunnen worden in het geval van nood, dus geef wel bij Sta oproepen toe van voor de optie Favorieten. Als er dan iemand belt die jij hebt gemarkeerd als favoriet, wordt deze oproep gewoon weergegeven. Je kunt favorieten selecteren in de app Contacten. Het is ook handig om de optie Herhaalde oproepen aan te laten staan. Een persoon die bijvoorbeeld twee keer binnen drie minuten belt, wordt nu niet gedempt. In Android veeg je van boven naar beneden en tik je op het cirkeltje met streepje erin om de niet-storen-functie in te schakelen. Je configureert de functie bij Instellingen / Geluid / Niet storen.
©PXimport
Laat je smartphone tussen bepaalde tijden helemaal geen meldingen meer weergeven
-
Tip 04: Minder blauw
©PXimport
Het lijkt natuurlijk een inkoppertje, maar er valt ook veel rust te winnen door met jezelf of met je partner af te spreken dat je de smartphone op gezette tijden uitzet. Spreek bijvoorbeeld af dat je allebei na acht uur ’s avonds de smartphone uitzet en pas weer aanzet ’s ochtends nadat je hebt ontbeten. Deze kleine verandering zorgt ervoor dat je veel minder gestrest naar bed gaat of wakker wordt. Neem in ieder geval je smartphone niet mee naar bed, dit is funest om goed in slaap te kunnen. Het blauwe licht dat je smartphone uitstraalt zorgt ervoor dat je lichaam minder melatonine aanmaakt, waardoor je moeilijker in slaap komt. Is het tóch nodig dat je ’s avonds nog met je smartphone bezig bent, zorg er dan voor dat je scherm minder blauw licht produceert. In iOS activeer je de optie Night Shift bij Instellingen / Beeldscherm en helderheid. In Android kun je de nachtverlichting, al dan niet automatisch, instellen via Instellingen / Scherm.
Vakantie is vakantie
Op vakantie gaan betekent dat je niet met werk bezig hoeft te zijn. Toch openen heel veel Nederlanders hun werkmail tijdens de vakantie. Doe dat gewoon niet, en stel ruim van tevoren je collega’s op de hoogte van je vakantie en stel voor dringende zaken zo mogelijk een vervanger aan. Moet er toch iets heel belangrijks gebeuren in je vakantie, spreek dan een vaste dag en tijd af dat je je werkmail leest. Een autoreply in de trant van: ‘Ik ben met vakantie en mails worden pas na de vakantie gelezen.’ wordt tegenwoordig veel meer geaccepteerd dan een paar jaar geleden.
©PXimport
Deze kleine verandering zorgt ervoor dat je veel minder gestrest naar bed gaat of wakker wordt
-
Tip 05: Sociale media
Een van de oorzaken van mentale gezondheidsproblemen kan het gebruik van social media zijn. Je hoeft niet meteen je Facebook- en Instagram-accounts op te heffen, er zijn ook wel andere manieren om FOMO (Fear Of Missing Out) te reduceren. Zodra je Facebook opent, geeft het allerlei berichten weer van je contacten. Je bent dan al snel geneigd om steeds maar verder te scrollen. Als je die stroom aan berichten wilt beperken, maar toch af en toe wat van een vriend wilt lezen, dan kun je ervoor kiezen om al je contacten te ontvolgen. Dit is niet hetzelfde als ze verwijderen als vriend! Open Facebook en klik bovenin op je accountnaam. Kies voor Vrienden en ga met je muis over de naam van een contact (als je dit op een pc doet). Klik op Vrienden en kies voor de middelste optie: Niet meer volgen. Je verwijdert niet de vriendschap, maar de berichten en vind-ik-leuks van deze persoon komen nu niet meer op je tijdlijn terecht. Ook fijn om te weten is dat je vriend dit niet te zien krijgt.
Hetzelfde principe kun je ook toepassen bij Instagram, dit moet je doen vanuit de app. Ga naar een verhaal van een contactpersoon en tik rechtsboven op de drie puntjes. Kies voor Uitschakelen. Kies voor Verhaal uitschakelen of Verhaal en berichten dempen. Bij de laatste optie zullen ook berichten niet meer in je tijdlijn opduiken. Je contactpersoon zal niet te weten komen dat je dit hebt gedaan.
©PXimport
