Word je ook zo moe van de hele dag online te ‘moeten’ zijn? Tijd voor een beetje minder Facebook, Instagram, WhatsApp en andere digitale verleidingen. Laten we snel aan de slag gaan om je brein een beetje rust te geven.

Tip 01: Inzicht krijgen

Om te weten te komen hoeveel, hoe vaak en hoelang jij op een dag je smartphone gebruikt, heeft zowel iOS als Android een handig hulpmiddel. Op je iPhone heet dit Schermtijd. Ga naar Instellingen en tik op Schermtijd. Als je deze functie nog niet hebt geactiveerd, dan tik je op Ga door en vervolgens op Dit is mijn iPhone. Je iPhone registreert vanaf nu het aantal minuten dat je per app op je smartphone bezig bent. Ook kun je limieten instellen zodat je smartphonegebruik niet uit de klauwen loopt. Tik daarvoor op Applimieten en kies voor Voeg limiet toe. iOS deelt al je apps in categorieën in. Zo kun je een limiet instellen voor bijvoorbeeld alle socialmedia-apps op je smartphone. Wil je één enkele app selecteren, dan tik je op het driehoekje aan de rechterkant en kies je een app. Kies voor Volgende en schakel het aantal minuten dat je per dag aan de app mag besteden. Tik op Pas dagen aan om per dag een andere applimiet te creëren. Tik op Voeg toe om de applimiet in te stellen. Als je over de ingestelde tijd zit, krijg je bij het openen een melding dat je je limiet hebt bereikt. Je kunt dan nog wel op Negeer limiet tikken.

In Android is er vanaf Android 10 de app Digitaal welzijn. Hiervoor ga je naar Instellingen / Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht. Ook hier kun je applimieten instellen door bij Dashboard / Alle apps weergeven op een app te tikken en voor App-timer te kiezen.

©PXimport

Tip 02: Berichtgeving

©PXimport

Een groot probleem is dat we gedurende de dag enorm veel informatieprikkels binnenkrijgen omdat de smartphone constant aan staat. Om de zoveel minuten krijg je wel een melding: een WhatsApp-berichtje, een nieuwe e-mail, een reactie op een van je Facebook-berichten, etc. Heb je daar last van, dan kun je de notificaties van bepaalde apps verminderen. Uiteraard wil je belangrijke berichten wel krijgen, maar een like op je Instagram-bericht bekijken kan best een paar uur wachten. In Android ga je naar Instellingen / Apps en meldingen / Meldingen. Je kunt hier bijvoorbeeld aangeven dat je geen meldingsstipje te zien wilt krijgen als er een nieuw bericht binnenkomt of dat er geen meldingen meer op het vergrendelingsscherm getoond mogen worden. Om per app te bepalen of er een melding gegeven mag worden, tik je op een app en zet je onder Meldingen het schuifje uit. In iOS ga je naar Instellingen / Berichtgeving. Per app kun je kiezen hoe meldingen worden weergegeven. Tik op de naam van de app en zet de berichtgeving compleet uit door de schuif achter Sta berichtgeving toe uit te zetten. Wil je wel notificaties ontvangen, dan kies je onder Meldingen hoe deze er precies uit moeten zien. Je kunt ervoor kiezen om geen geluid af te spelen, om geen badges (die rode rondjes in een hoek van een app-icoon) weer te geven bij nieuwe berichten of om de voorvertoning op je beginscherm niet te tonen en door achter Toon voor vertoning de optie Nooit te kiezen. 

WhatsApp op stil

Tip 03: Niet storen

Wat je ook kunt doen is je smartphone tussen bepaalde tijden helemaal geen meldingen meer weer te laten geven. Dit kan in iOS met de optie Niet storen. Je zet de functie aan bij Instellingen / Niet storen. Je kunt het handmatig aan- en uitzetten, maar slimmer is om de schuif achter Gepland aan te zetten. Kies achter Van de begintijd en kies achter Aan de tijd waarop je smartphone weer berichten mag ontvangen. Je wilt natuurlijk wel gebeld kunnen worden in het geval van nood, dus geef wel bij Sta oproepen toe van voor de optie Favorieten. Als er dan iemand belt die jij hebt gemarkeerd als favoriet, wordt deze oproep gewoon weergegeven. Je kunt favorieten selecteren in de app Contacten. Het is ook handig om de optie Herhaalde oproepen aan te laten staan. Een persoon die bijvoorbeeld twee keer binnen drie minuten belt, wordt nu niet gedempt. In Android veeg je van boven naar beneden en tik je op het cirkeltje met streepje erin om de niet-storen-functie in te schakelen. Je configureert de functie bij Instellingen / Geluid / Niet storen.

©PXimport

Tip 04: Minder blauw

©PXimport

Het lijkt natuurlijk een inkoppertje, maar er valt ook veel rust te winnen door met jezelf of met je partner af te spreken dat je de smartphone op gezette tijden uitzet. Spreek bijvoorbeeld af dat je allebei na acht uur ’s avonds de smartphone uitzet en pas weer aanzet ’s ochtends nadat je hebt ontbeten. Deze kleine verandering zorgt ervoor dat je veel minder gestrest naar bed gaat of wakker wordt. Neem in ieder geval je smartphone niet mee naar bed, dit is funest om goed in slaap te kunnen. Het blauwe licht dat je smartphone uitstraalt zorgt ervoor dat je lichaam minder melatonine aanmaakt, waardoor je moeilijker in slaap komt. Is het tóch nodig dat je ’s avonds nog met je smartphone bezig bent, zorg er dan voor dat je scherm minder blauw licht produceert. In iOS activeer je de optie Night Shift bij Instellingen / Beeldschermen helderheid. In Android kun je de nachtverlichting, al dan niet automatisch, instellen via Instellingen / Scherm.

Vakantie is vakantie

©PXimport

Tip 05: Sociale media

Een van de oorzaken van mentale gezondheidsproblemen kan het gebruik van social media zijn. Je hoeft niet meteen je Facebook- en Instagram-accounts op te heffen, er zijn ook wel andere manieren om FOMO (Fear Of Missing Out) te reduceren. Zodra je Facebook opent, geeft het allerlei berichten weer van je contacten. Je bent dan al snel geneigd om steeds maar verder te scrollen. Als je die stroom aan berichten wilt beperken, maar toch af en toe wat van een vriend wilt lezen, dan kun je ervoor kiezen om al je contacten te ontvolgen. Dit is niet hetzelfde als ze verwijderen als vriend! Open Facebook en klik bovenin op je accountnaam. Kies voor Vrienden en ga met je muis over de naam van een contact (als je dit op een pc doet). Klik op Vrienden en kies voor de middelste optie: Niet meer volgen. Je verwijdert niet de vriendschap, maar de berichten en vind-ik-leuks van deze persoon komen nu niet meer op je tijdlijn terecht. Ook fijn om te weten is dat je vriend dit niet te zien krijgt.

Hetzelfde principe kun je ook toepassen bij Instagram, dit moet je doen vanuit de app. Ga naar een verhaal van een contactpersoon en tik rechtsboven op de drie puntjes. Kies voor Uitschakelen. Kies voor Verhaal uitschakelen of Verhaal en berichten dempen. Bij de laatste optie zullen ook berichten niet meer in je tijdlijn opduiken. Je contactpersoon zal niet te weten komen dat je dit hebt gedaan.

©PXimport

Lange documenten in Word voorzie je natuurlijk van paginanummers. Maar wat als je project begint met een voorblad en een inhoudsopgave? Dan wil je de paginanummering misschien pas later laten starten, bijvoorbeeld bij het eerste hoofdstuk. Gelukkig kun je zelf bepalen vanaf welke pagina de nummering begint en hoe die wordt weergegeven.

Stap 1: Sectie-einde

Stel dat je de paginanummering pas op pagina vier wilt laten beginnen. Plaats dan de cursor aan het einde van de tekst op de derde pagina. Ga naar het tabblad Indeling, klik op Eindemarkeringen en kies onder Sectie-einden de optie Volgende pagina. Zo voeg je een sectie-einde toe tussen pagina drie en vier.

Stap 2: Ontkoppel de sectie

Klik in de kop- of voettekst van pagina vier. Je ziet nu het label Koptekst (Sectie 2) of Voettekst (Sectie 2) verschijnen. Zodra je dit doet, opent automatisch het tabblad Koptekst en voettekst. Klik op Aan vorige koppelen in de groep Navigatie om de kop- en voettekst van deze sectie los te koppelen van de vorige. Zo voorkom je dat de paginanummers ook op de eerste drie pagina’s verschijnen.

Stap 3: Nummering plaatsen

Plaats de cursor opnieuw in de kop- of voettekst van pagina vier waar je de nummering wilt starten. Ga naar Paginanummer, kies waar je het nummer wilt tonen (bovenaan of onderaan) en kies een stijl. Je ziet nu waarschijnlijk dat pagina vier het cijfer 4 krijgt. Dat wil je aanpassen. Klik opnieuw op Paginanummer en kies Opmaak paginanummers. Selecteer hier Beginnen bij en vul het gewenste startnummer in – in dit voorbeeld: 1. Klik op OK. Nu begint de nummering pas op pagina vier, met het cijfer 1.

De eerste drie pagina’s hebben nu geen nummering. Als je die drie pagina’s door middel van Romeinse cijfers wilt nummeren, dan ga je terug naar de allereerste pagina en weer klik je op Paginanummer. Je beslist of de nummering boven- of onderaan de pagina moet komen. In het pop-up venster Opmaakpaginanummers selecteer je bovenaan de Romeinse stijl en in het vak Beginnen bij selecteer je 1.

Vroeg of laat moet je bepaalde informatie digitaal delen. Denk aan contracten, medische gegevens of vertrouwelijke rapporten. Dat is vaak ook precies het moment waarop het mis kan gaan. Eén foutieve klik en je bestand belandt in verkeerde handen. Gelukkig zijn er slimme en relatief eenvoudige manieren om het risico te beperken, zonder paranoïde toestanden.

Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Om te voorkomen dat vertrouwelijke informatie terechtkomt bij onbevoegden, gebruik je bij voorkeur een combinatie van beveiligingsmaatregelen. Versleutel je bestanden vóór verzending, gebruik wachtwoorden of toegangsrechten en kies voor veilige overdrachtsdiensten in plaats van standaardmail. Beperk daarnaast de toegang tot enkel de juiste personen of groepen. Zo houd je je data echt privé, ook na verzending. 

Metadata verwijderen

Welke versie van Windows je ook gebruikt: als je gevoelige bestanden deelt, is het verstandig om eerst de metadata te wissen. Wanneer je een bestand aanmaakt, slaat het systeem automatisch extra gegevens op, zoals de naam van de auteur, de datum van de laatste wijziging, de computernaam en meer. Deze metadata kunnen onbedoeld gevoelige informatie prijsgeven.

Gelukkig kun je deze metadata in Windows Verkenner eenvoudig verwijderen. Navigeer naar het bestand dat je wilt delen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Of gebruik de toetscombinatie Alt+Enter. Ga naar het tabblad Details. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. Hier kun je ook de optie Maak een kopie waarbij alle mogelijke eigenschappen zijn verwijderd selecteren. Bevestig met OK. Hierdoor ontvang je een kopie van het bestand zonder de metadata.

➡️7-Zip

Installeren

Ben je van plan om een bestand via internet te versturen? Dan is versleuteling een slimme zet. Door een bestand te versleutelen, voorkom je dat onbevoegden toegang krijgen tot de inhoud, zelfs als ze dat per ongeluk in handen krijgen. Hoewel Windows 11 zelf versleutelingsopties biedt, zijn die alleen bedoeld voor lokale opslag en dus niet geschikt voor bestanden die je wilt delen. Gebruik daarom een externe tool zoals 7-Zip, een gratis, opensource-programma dat uitstekend werkt voor veilige compressie én encryptie.

7-Zip installeer je via de Opdrachtprompt: Open het Startmenu en zoek naar Opdrachtprompt. Klik met de rechtermuisknop op het resultaat en kies Als administrator uitvoeren. Typ de volgende opdracht en druk op Enter: winget install --id 7zip.7zip.

De tool wordt automatisch gedownload en geïnstalleerd. Zodra 7-Zip klaarstaat, kun je je bestand inpakken in een met een wachtwoord beveiligd archief (7z of zip) met sterke AES-256-encryptie. Op die manier kun je het bestand veilig versturen, bijvoorbeeld via e-mail of een cloudservice, mits je het wachtwoord apart en veilig deelt.

Versleutelen

Om 7-Zip te starten, zoek je via Startmenu naar 7-Zip File Manager. Open de app en navigeer naar het bestand dat je wilt beveiligen. Selecteer dat en klik op de groene knop Toevoegen. Onderaan, in het gedeelte Versleuteling, vul je een wachtwoord in om het bestand te beveiligen. Typ het wachtwoord twee keer ter bevestiging.

Je kunt ervoor kiezen om het wachtwoord zichtbaar te maken, zodat je zeker weet dat je geen typfouten maakt. Daarnaast kun je ook de bestandsnaam versleutelen. Dat zorgt ervoor dat zelfs de naam van het bestand niet meer herkenbaar is, wat de inhoud extra goed afschermt voor nieuwsgierige ogen. Het resultaat is een versleuteld archiefbestand - een soort digitale container - dat alleen geopend kan worden met het ingestelde wachtwoord.

Standaard blijft het originele, niet-versleutelde bestand behouden. Wil je dat automatisch laten verwijderen? Vink dan in het venster Toevoegen aan archief de optie Bestanden na inpakken verwijderen aan. Zo blijft enkel de beveiligde versie over.

Versleutelen en splitsen

Wil je nog een extra beveiligingslaag toevoegen? Dan kun je het bestand niet alleen versleutelen met 7-Zip, maar ook opsplitsen in meerdere delen. Vervolgens kun je elk deel apart versturen, eventueel zelfs op verschillende momenten of via verschillende kanalen.

Open opnieuw 7-Zip en voeg het bestand toe dat je op deze manier wilt beveiligen. Stel een encryptiewachtwoord in en bevestig dat. In het veld Opsplitsen in volumes, bytes kies je de gewenste bestandsgrootte per deel. Dit is vooral handig voor grote bestanden. Stel dat het originele bestand 40 MB groot is. Als je 10 MB opgeeft, maakt 7-Zip er automatisch vier gelabelde delen van.

Voor maximale veiligheid kun je elk deel via een andere dienst of e-mailaccount verzenden. De ontvanger selecteert alle delen in 7-Zip (houd hiervoor de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het aanklikken) en kiest daarna Uitpakken. Zodra het juiste wachtwoord wordt ingevoerd, worden de delen automatisch samengevoegd en ontsleuteld.

➡️OneDrive

Machtigingen

Met OneDrive stel je eenvoudig machtigingenin waarmee je bepaalt wie er toegang krijgt tot het bestand dat je eerder met 7-Zip hebt versleuteld. Het delen kun je op elk moment weer stopzetten. Open OneDrive via verkenner en navigeer naar de map waarin de versleutelde container staat. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies voor Delen.

In het pop-upvenster voer je het e-mailadres in van de persoon met wie je het bestand wilt delen. Je kunt ook meerdere e-mailadressen of een mailgroep invoeren. Klik vervolgens op het potloodicoon om aan te geven of de ontvanger het bestand mag Bewerken of Alleen mag bekijken. Ben je klaar? Klik dan op Verzenden. De ontvanger krijgt een e-mail met een link om het bestand te downloaden.

➡️Outlook

E-mailversleuteling

Heb je een Microsoft 365-abonnement? Dan kun je gebruikmaken van de ingebouwde versleutelfunctie in Outlook om je e-mails en bijlagen extra te beveiligen.

Open de Outlook-app en klik op Nieuwe e-mail om een nieuw bericht op te stellen.Ga eventueel naar het tabblad Invoegen en kies Bestand bijvoegen.Selecteer via Op deze computer zoeken het gewenste bestand en klik op Openen.

Daarnaga je naar het tabblad Opties bovenaan het Lint.Klik op de knop Versleutelen. Je kunt hier ook kiezen uit verschillende beveiligingsniveaus.Maak je bericht af zoals gewoonlijk en klik op Verzenden.De e-mail wordt nu automatisch versleuteld verstuurd. De inhoud is onderweg beschermd en kan alleen worden geopend door de bedoelde ontvanger.

Beveiligingsopties

Onder de knop Versleuteling zie je drie opties als je een Microsoft 365 Family- of Personal-abonnement gebruikt. De eerste optie is Niet doorsturen. Hierdoor blijft je bericht versleuteld binnen Microsoft 365 en kan de ontvanger het niet kopiëren of naar anderen doorsturen. Kies je Versleutelen, dan kunnen ontvangers met een Outlook.com- of Microsoft 365-account de bijlagen downloaden vanuit Outlook.com of de mobiele Outlook-app.

Wie een andere e-mailclient gebruikt, zoals Gmail, Thunderbird of Apple Mail, ontvangt een bericht dat er een Microsoft Office 365-versleutelde e-mail op hem wacht. Als de ontvanger op de link Bericht lezen klikt, dan schakelt hij naar het Microsoft 365 Portal voor berichtversleuteling en daar moet hij zich aanmelden met een eenmalige wachtwoordcode. Die code ontvangt hij in zijn e-mailclient en daarmee kan hij dan het bericht op de portal openen.

De derde optie is Geen machtiging ingesteld en daarmee verwijder je eerdere machtigingen. De versleutelfunctie in Outlook is ideaal voor wie snel en zonder technische omwegen gevoelige informatie wil delen binnen een professionele context. Je hoeft geen extra tools te installeren.

➡️Gmail

Vertrouwelijke modus

De extra beveiliging in Gmail heet Vertrouwelijke modus. Hiermee versleutel je je berichten, zodat alleen de bedoelde ontvanger ze kan lezen, zelfs als iemand anders toegang krijgt tot diens mailbox. Klik op Opstellen om een nieuw bericht te maken. Vul het e-mailadres van de ontvanger in, kies een onderwerp en typ je bericht. Voor je op Verzenden klikt, activeer je de extra beveiliging. Onderaan het berichtvenster zie je een aantal grijze knoppen. Helemaal rechts staat een pictogram van een slot met een wijzerplaat. Klik daarop om de Vertrouwelijke modus in te schakelen.

Gebruik je de mobiele app? Tik dan op de drie puntjes rechtsboven en kies daar het slotje. Ontvangers kunnen deze mail vervolgens niet doorsturen, kopiëren, afdrukken of downloaden. Er verschijnt ook een pop-upvenster waarin je de vervaltijd van het bericht instelt. Je kunt kiezen uit: 1 dag, 1 week, 1 maand, 3 maanden of 5 jaar. Na afloop van de gekozen periode verdwijnt het bericht automatisch uit de postbus.

Sms-beveiliging

In hetzelfde pop-upvenster kun je een extra beveiligingslaag toevoegen via de optie Toegangscode vereisen. Vink hier de optie Sms-toegangscode aan. De ontvanger kan het bericht dan pas lezen nadat hij of zij een code invoert die via sms op de mobiele telefoon wordt bezorgd. Hiermee voeg je een tweede beveiligingsfactor toe, wat het voor een indringer vrijwel onmogelijk maakt om toegang te krijgen. Die moet immers niet alleen de mailbox, maar ook de sms-berichten van de ontvanger onderscheppen. Dat is een bijzonder lastige combinatie.

Klik op Opslaan en vervolgens op Verzenden. Op dit moment kun je eventueel nog de vervaltijd van het bericht aanpassen. Dan verschijnt er nu een tweede pop-upvenster waarin je het telefoonnummer van de ontvanger moet invoeren. Klik opnieuw op Verzenden. De ontvanger krijgt vervolgens een e-mail met daarin een knop om het vertrouwelijke bericht in de browser te openen. Is sms-verificatie ingeschakeld? Dan ziet de ontvanger ter bevestiging de laatste twee cijfers van zijn of haar gsm-nummer. Na een klik op Send passcode wordt de toegangscode per sms verstuurd.

Lees ook: 20 (écht) onmisbare tips voor Gmail

Documenten ondertekenen op je iPhone? Zo maak je een handtekening aan

➡️Proton Mail

Zwitserse veiligheid

De grote mailproviders maken er geen geheim van dat ze het e-mailverkeer scannen. Volgens eigen zeggen doen ze dat om hun dienstverlening te verbeteren. Daarbij richten ze zich vooral op de metadata van berichten: wie met wie communiceert, wanneer en hoe vaak. Ben je op je privacy gesteld, dan geeft dit idee een onbehaaglijk gevoel, zeker wanneer het om vertrouwelijke informatie gaat.

In dat geval kun je overstappen naar een ultraveilige aanbieder zoals Proton Mail (https://proton.me), een dienst die privacy centraal stelt. De servers staan in Zwitserland, waardoor de dienst onderworpen is aan een van de strengste privacywetgevingen ter wereld. Proton Mail werkt standaard met end-to-end-encryptie. Bij gewone e-mails is de verbinding tussen jou en de server meestal wel versleuteld met TLS (Transport Layer Security), maar de e-mail zelf wordt op de server in leesbare vorm opgeslagen.

End-to-end-encryptie (E2EE) bij e-mail betekent dat alleen de afzender en de beoogde ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Zelfs de e-maildienst zelf kan niet zien wat er in de e-mail staat, omdat de versleuteling pas wordt verwijderd op het toestel van de ontvanger.

De gratis versie, Proton Free, biedt dezelfde sterke beveiliging als de betaalde formules, maar met enkele beperkingen. Je beschikt over één e-mailadres en 1 GB e-mailopslag. Daar staat tegenover dat je volledig reclamevrij werkt, niet gevolgd wordt en je berichten niet worden geanalyseerd of gelogd. Wie meer nodig heeft, kan upgraden naar een betaald abonnement, zoals Mail Plus (3,99 euro per maand bij jaarlijkse betaling).