De ene na de andere techleverancier besluit om producten uit te geven die minder chips bevatten dan ze eigenlijk zouden moeten hebben. De tekorten van chips zijn groot, maar niet onoverkomelijk. Er zijn veel initiatieven gestart om het tekort tegen te gaan, al is het de vraag of ze dit jaar nog gaan redden.

De vraag naar chips is zo groot, dat chipfabrikanten het niet meer aankunnen. Dat heeft niet alleen te maken met de durende pandemie die zorgt dat fabrikanten in eerste instantie stil kwamen te liggen en vervolgens te maken hadden met personeelstekorten. Het heeft ook te maken met de rijzende vraag naar gadgets. 

Kleine apparaten zoals smartphones, maar ook grote zaken zoals auto’s: allemaal maken ze gebruik van chips. Door de introductie van steeds meer smarthomeproducten stijgt de vraag naar chips daar ook. Om nog maar te zwijgen over zakelijke gadgets en datacenters.

©PXimport

Chiptekort

Uiteraard vraagt het ene product een heel ander type chip dan het andere, maar helaas zit het probleem in ongeveer alle grootten en typen chips. Het is door het chiptekort dat bijvoorbeeld de iPhone later kwam dan we gewend zijn, maar tegelijkertijd heeft autofabrikant Ford hele productielijnen moeten stilleggen omdat er gewoon geen chips waren. Er rolden dus geen auto’s van de band, omdat er bij de chipmakers onvoldoende chips werden gebakken.

Eén van de problemen met chips is dat ze veelal in China worden geproduceerd. Een land waar de Verenigde Staten al jaren mee overhoop ligt. Hierdoor investeert de Verenigde Staten enorm veel geld om zelf chips te maken: zo’n 46 miljard euro wordt er gestoken in het maken van chips en het onderzoek hiernaar.

Intel doet ook mee: het investeert 17 miljard euro om de grootste chipfabriek in Ohio neer te zetten. Samsung plaatst ondertussen in Texas een chipfabriek van 15 miljard euro. Goede, grote plannen, die echter pas in 2024 fysiek vorm krijgen. Dan pas zou de fabriek klaar zijn. 

©PXimport

Nieuwe fabrieken

Nieuwe chipfabrieken zijn nodig, vooral van nieuwe leveranciers. Op dit moment heeft het Chinese TSMC de fabrikage van meer dan de helft van de wereldwijde chips in handen. Op zich zijn er steeds meer merken die hun eigen chips ontwikkelen, zoals Apple en Google, maar die schakelen alsnog TSMC in voor het daadwerkelijke produceren. 

TSMC heeft dus enorm veel macht en dat is moeilijk. Het zijn dan ook wat logge organisatiestructuren, want als een telefoon- of automaker nu bedenkt dat het chips nodig heeft, dan moet het toch echt achterin de rij gaan staan.

Die rij is lang, dat is duidelijk. De enige oplossing is om meer fabrieken bij te bouwen en dat wordt volop gedaan. Niet alleen in de Verenigde Staten, want de EU probeert ook de samenwerking tussen Europese fabrikanten te verstevigen. Ook worden er producten uitgebracht met minder chips dan normaal: zo is Tesla hier al vrij vroeg mee gestart en schijnt er ook een PlayStation 5 te zijn die minder chips gebruikt, want tegelijkertijd zoeken fabrikanten van gadgets hun heil in creativiteit. 

Welke chips kunnen we achterwege laten, zonder dat de klant hier in functionaliteit al te veel last van heeft? Dat kan niet altijd soelaas bieden, waardoor we vooralsnog toch zien dat gadgets schaars worden en aanzienlijk duurder. 

©PXimport

Nieuwe ontwikkelingen

We moeten ook in ogenschouw nemen dat er ook juist veel initiatieven worden opgestart die meer chips benodigen. Het metaverse is daarvan het grootste voorbeeld, want chips zijn nodig in virtual realitybrillen, maar ook om bijvoorbeeld data te minen, iets dat veelvuldig gebeurt in bijvoorbeeld de wereld van cryptovaluta, wat ook weer alles te maken heeft met het metaverse. De blockchain kost veel energie, maar ook veel chips. Als dit soort projecten eerder groeien dan het aantal chips, dan zal het tekort alleen maar groter worden.

Kortom, mensen die dit jaar een smartphone, auto of gameconsole willen aanschaffen, zijn waarschijnlijk of duurder uit, of moeten langer op hun aankoop wachten. In sommige gevallen zelfs allebei. En in 2024? Dan is er door de bouw van de vele fabrieken zelfs kans op een chip-overschot. Nog even geduld hebben dus.

Halloween: één avond in het jaar waarop iedereen zich vermomt en niets meer is wat het lijkt. Maar online is het elke dag Halloween. Cybercriminelen dragen digitale maskers en doen zich voor als je bank, pakketbezorger of zelfs als een familielid. Hun doel: jou laten klikken, inloggen of betalen. In dit artikel lees je hoe je hun trucs doorziet en hoe je jezelf beschermt tegen online oplichters.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Phishing bestaat al bijna zo lang als e-mail zelf, maar de aanpak is totaal veranderd. Waar je vroeger nog gewaarschuwd werd door kromme zinnen of vreemde links, zijn valse berichten vandaag bijna niet meer van echt te onderscheiden. En het blijft allang niet meer beperkt tot e-mail: ook via sms, WhatsApp en sociale media proberen criminelen je te misleiden. Ze gebruiken het logo van je bank, de tone of voice van PostNL of de opmaak van een bekende webwinkel. Alles klopt – behalve de bedoeling erachter.

De aanvallen zijn bovendien persoonlijker geworden. Met gegevens die online circuleren weten criminelen precies hoe ze iemand moeten aanspreken, van voornaam tot aankoopgeschiedenis. Zo voelt een nepmail of bericht als iets vertrouwds. Eén klik op een link is dan genoeg om je gegevens prijs te geven of malware te installeren.

Deepfakes, stemklonen en AI: vermommingen steeds beter

De komst van kunstmatige intelligentie heeft online oplichting een nieuw gezicht gegeven. Met taalmodellen kunnen criminelen foutloze berichten schrijven in elke taal. Deepfake-video's en stemklonen zorgen dat zelfs beeldbellen of voicemail niet langer betrouwbaar is.

Steeds vaker duiken voorbeelden op van mensen die zogenaamd gebeld worden door een bekende stem – een collega, familielid of zelfs een leidinggevende – met een dringende vraag om geld over te maken. In werkelijkheid praten ze met een digitale imitatie. Die technologie was ooit ingewikkeld, maar is nu voor iedereen toegankelijk. Daarmee is AI niet alleen een handig hulpmiddel voor creatieve toepassingen, maar ook een nieuw masker voor criminelen.

©terovesalainen

Zo herken je digitale vermommingstrucs

Cybercriminelen spelen in op haast, emotie en angst. Berichten waarin je 'nu moet betalen', 'direct moet bevestigen' of waarin met blokkades (van bijvoorbeeld je rekening of simkaart) wordt gedreigd, zijn bijna altijd verdacht. Controleer het e-mailadres van de afzender: kleine afwijkingen zoals een extra punt, cijfer of letter zijn vaak al voldoende om nep van echt te onderscheiden.

Staat er een link in de mail? Beweeg er met je muis over zonder te klikken. Verschijnt er een vreemd webadres, dan klopt er iets niet. Kijk ook naar details: ontbreekt er een persoonlijke aanhef, is de toon onlogisch of komt het bericht op een vreemd moment? Dat zijn signalen dat er iets niet pluis is.

Bel bij twijfel altijd zelf het officiële nummer van de organisatie, in plaats van te reageren op het bericht.

Scam Copilot helpt je oplichters te ontmaskeren

Om gebruikers beter te beschermen tegen steeds geraffineerdere aanvallen ontwikkelde Bitdefender Scam Copilot. Deze slimme functie gebruikt kunstmatige intelligentie om verdachte berichten, e-mails en websites in realtime te analyseren. Waar traditionele beveiliging vooral kijkt naar bekende dreigingen, herkent Scam Copilot ook nieuwe patronen en trucs die nog niet eerder zijn gezien.

De technologie kijkt naar typische kenmerken van oplichting: dwingende toon, vage links, afwijkende namen of zinsconstructies die niet passen bij een echte organisatie. Zodra iets verdacht is, verschijnt direct een waarschuwing. Zo helpt Scam Copilot je om verdachte berichten te ontmaskeren nog vóórdat je erop klikt.

Het systeem leert bovendien voortdurend bij. Nieuwe vormen van phishing, deepfake-aanvallen of misleidende berichten op sociale media worden razendsnel herkend. Zo ben je beschermd tegen zowel oude als nieuwe digitale maskers.

Scam Copilot is onderdeel van Bitdefender Premium Security en Bitdefender Ultimate Security. Die pakketten bieden een complete beveiliging voor alle apparaten in huis – van laptop tot smartphone – en combineren Scam Copilot met krachtige antivirusbescherming, een onbeperkte VPN, een wachtwoordmanager en identiteitsbewaking.

🎃 Trick or treat: laat je niet misleiden

Cybercriminelen dragen het hele jaar door digitale maskers. Ze sturen overtuigende berichten, gebruiken deepfake-stemmen en maken misbruik van AI om je te misleiden. Bitdefender Scam Copilot herkent phishing en andere oplichtingstrucs in realtime en waarschuwt direct bij gevaar. Met Premium Security en Ultimate Security beschik je over bescherming op al je apparaten, een onbeperkte VPN, anti-tracker, password manager en – bij Ultimate – volledige identiteitsmonitoring via Digital Identity Protection. Phishing, deepfakes en online oplichting verdwijnen niet, maar met Scam Copilot aan je zijde hoef je ze niet te vrezen. Zo houd je grip op wat echt is – en wat slechts een digitale vermomming blijkt te zijn.

In november lijkt de tuin tot stilstand te komen, maar schijn bedriegt. Juist nu leg je de basis voor een prachtige tuin in het voorjaar. Van het beschermen van planten tegen de kou tot het planten van bollen en fruitbomen: wie in november de handen uit de mouwen steekt, wordt in de lente beloond met een gezonde, bloeiende tuin.

Maak je tuin winterklaar

Een goed voorbereide tuin kan tegen een stootje. Zodra de temperatuur daalt, bescherm je gevoelige planten met vliesdoek of noppenfolie. Leg dat materiaal nu alvast klaar, zodat je snel kunt handelen bij vorst. Maak in de schuur of het tuinhuisje plek voor planten in pot die niet tegen kou kunnen. Binnen blijven ze het best bij een temperatuur tussen de 2 en 10 graden. Vergeet niet af en toe te luchten en de aarde vochtig te houden, zodat de wortels niet uitdrogen. Controleer tot slot de fruitbomen en verwijder ingedroogde of verschrompelde vruchten. Die kunnen schimmels bevatten en zo de boom verzwakken.

Nog even wat extra liefde voor je gazon

In november geef je het gazon nog een laatste onderhoudsbeurt voordat het in winterrust gaat. Steek de randen strak af en verwijder het blad dat op het gras ligt. Blijven bladeren liggen, dan krijgt het gazon te weinig licht en kunnen er schimmels ontstaan. Gebruik het blad liever op andere plekken in de tuin, bijvoorbeeld onder struiken of tussen vaste planten, omdat het blad verteert en voedingsstoffen aan de grond afgeeft.

©Konstantin Zibert - stock.adobe.com

Planten: fruitbomen...

November is een goede maand om fruitbomen te planten. De grond is nog relatief warm, waardoor de wortels kunnen aanslaan voordat de winter begint. Graaf een ruim plantgat en maak in het midden een kleine heuvel waar de stam op rust. Spreid de wortels voorzichtig uit, vul het gat met een mengsel van aarde en compost en druk de grond stevig aan. Geef ruim water en plaats een boompaal als de boom op een open of winderige plek staat.

...en bollen

Ook bloembollen kunnen nu de grond in: tulpen, narcissen, hyacinten en irissen bloeien in het voorjaar als je ze nu plant. Wie meteen wat kleur in de tuin wil, kan wintervaste planten als heide, winterviolen, Skimmia of kleine coniferen in potten zetten.

©iMarzi - stock.adobe.com

Snoeien en onkruid wieden (ja, ook nu nog!)

Zolang het niet vriest, kun je nog prima snoeien. Vooral kale fruitstruiken zijn nu aan de beurt: door oude takken weg te halen, verjong je de struik en bevorder je de groei van nieuwe scheuten. Ook jonge boompjes met een doorgaande stam kun je licht terugsnoeien, zodat ze een mooie, evenwichtige vorm ontwikkelen. De treurwilg mag in deze periode worden geknot, zodat hij in het voorjaar weer mooi uitloopt.

Blijf daarnaast onkruid verwijderen, ook al groeit het minder hard. Door het bij te houden, voorkom je dat het in het voorjaar de overhand krijgt. Zo blijft de tuin netjes en houd je het werk beperkt wanneer alles straks weer begint te groeien.

Vooruitkijken naar het voorjaar

Wie in november nog even de handen uit de mouwen steekt, maakt het zichzelf straks een stuk makkelijker. De tuin krijgt rust, maar de basis voor een nieuw seizoen ligt er al. Zodra de eerste zon zich in het voorjaar laat zien, zie je de beloning van het werk dat je nu hebt gedaan: gezonde planten, een sterk gazon en fruitbomen die vol leven zitten.