Serieus beheren van bestanden in Android is altijd wat problematisch. Zeker als je ook gedeelde bestanden en mappen elders op het netwerk wilt benaderen. Gelukkig is er de app X-plore File Manager, die alles en meer op het gebied van bestandsbeheer mogelijk maakt.

Na installatie van X-plore File Manager kun je aan de slag. In essentie is de app gratis, maar je kan – als het geheel je bevalt – een donatie doen om de maker te motiveren vooral door te gaan met verbeteren van de software. Het hoofdvenster van X-plore File Manager is opgedeeld in twee panelen. In het midden wordt de zaak gescheiden door een kolom met functies. Let daarbij op de richting van de pijl bovenaan deze kolom: die geeft de ‘werkrichting’ aan. Ofwel: als die pijl van rechts naar links wijst, betekent dat als je straks een kopieeractie uitvoert, bestanden of mappen van de rechterkant naar een geopende map aan de linkerkant worden overgeheveld. De pijl wijst dus altijd naar de doelmap.

Netwerkmappen

We beginnen met de meest voor de hand liggende toepassing van de app: toegang tot gedeelde netwerkmappen, bijvoorbeeld op je NAS. In dit voorbeeld kiezen we voor het linker paneel als doelmap en voor het rechter als bron. Tik indien nodig op de pijl bovenaan de middelste kolom om deze van rechts naar links te laten wijzen. Om een netwerkshare toe te voegen, tik je eerst een paar keer op Omhoog (kolom midden) tot je niet verder terug kan in de mappenstructuur.

Tik vervolgens in het paneel rechts op Toon en schakel LAN in. Tik vervolgens op LAN en dan op Voeg server toe, en dan nogmaals op Voeg server toe. Vul de gevraagde gegevens in, waaronder de naam die je wilt geven aan de share, het IP-adres van de share, eventueel het pad, plus de gebruikersnaam en wachtwoord die bij de share horen. Schakel verder ook zeker SMB2 in, dat is sneller en vooral veiliger dan het antieke SMB1.

Het nog snellere SMB3 wordt helaas niet ondersteund. Geen idee of dat een beperking van Android of de app is. Als het ’t laatste is, zien we dat wellicht in een volgende versie nog eens verschijnen. Tik SLA OP om de gegevens te bewaren. Zodra je gevraagd wordt om het wachtwoord in Google te bewaren tik je natuurlijk op NEE, BEDANKT. Google hoeft niet alles van je te weten! Je share(s) is (zijn) nu bereikbaar.

©PXimport

Scannen ook een optie

We gaan er bij bovenstaande werkwijze vanzelfsprekend wel van uit dat je je eigen NASsen of gedeelde servermappen qua rechtenbeheer en pad kent. Is dat niet echt het geval, dan zou je een stap eerder in plaats van voor Voeg server toe ook op Scan kunnen tikken. Je ziet dan na even wachten een lijstje verschijnen met alle beschikbare servers op je netwerk. Tik op een gevonden exemplaar en vul dan alsnog de gebruikersnaam en wachtwoord van de betreffende server (dat zal vaak een NAS zijn) in. En ook nu weer niet die inloggegevens aan Google doorgeven.

Maak een map

Welke weg je ook bewandeld hebt: je kunt nu gedeelde mappen op je NAS of server gebruiken als ware het lokale mappen. Blader in het linker paneel maar eens naar een lokale map, bijvoorbeeld Download (te vinden onder /storage/emulated/0, iets wat wij ook niet bedacht hebben maar nu eenmaal de structuur van Android is). Maak een map test aan in Download. Daarvoor moet je eerst het linker paneel als doel instellen; tik daarvoor op de pijl bovenaan de kolom in ’t midden. Met de map Download geopend tik je op Nieuwe map in de middelste kolom (Let op: de pijlrichting boven de middelste kolom wijzigt automatisch!). Tik de mapnaam en tik op OK. Tik vervolgens op het vinkje achter de nieuw aangemaakte map om deze te selecteren.

Kopiëren

We gaan nu een bestand vanaf een van onze NAS-shares kopiëren. Tik daarvoor op een eerder toegevoegde server in het paneel rechts (de doelpijl verandert weer automatisch van richting) en blader naar een map met een testbestand dat je wilt overhevelen. Denk aan bijvoorbeeld een paar foto’s. Om meerdere bestanden tegelijk te selecteren, klik je op de vinkjes achter de bestandsnamen. Feitelijk ben je nu klaar om te kopiëren. Tik dan ook op Kopieer in de middelste kolom. In het dialoogvenstertje dat daarop opent, tik je op OK. Mocht je een geselecteerd bestand (of bestanden en mappen) willen verplaatsen, dan schakel je de optie Verplaats in. Maar het moge duidelijk zijn dat de bronbestanden dan verwijderd worden vanaf je netwerkshare.

©PXimport

Gebruik opslagruimte

Missie geslaagd: alle geselecteerde foto’s zijn gekopieerd naar de lokale map in onze tablet. Wil je nu zo eens weten hoeveel opslagruimte er nog vrij is, dan tik je eerst in de kolom links op test (of een andere map als je eerder een andere naam aan je testmap hebt gegeven. Doe je dat niet, dan wordt een berekening uitgevoerd op de laatst gebruikte map en dát is de NAS-map vanwaar de bestanden overgeheveld zijn (let dus weer op de pijlrichting). Kan leuk zijn, maar ook een zeer langdurige klus als er veel (sub)mappen en bestanden in je share aanwezig zijn. Klik op Schijfoverz. Wat bestanden in beslag nemen zie je na even wachten in de linker kolom, netjes grafisch weergegeven. Je kunt de grafiek wat naar rechts en beneden trekken om ook de bovenliggende mappen en inhoud te zien. Of tik een paar keer op de terugknop (het naar links gerichte pijltje <- linksboven de linker kolom) om ‘uit te zoomen’. Om de grafiek te sluiten tik je linksonder op het kruisje.

©PXimport

Zippen

Om bestanden te zippen, selecteer je ze eerst. Daarbij geldt dat je eerst in de bronmap naar de te zippen bestanden bladert en een doelmap selecteert in het andere paneel. Selecteer in de bronmap de te zippen bestanden of map en tik vervolgens op Maak ZIP. Ook nu kun je weer aangeven of je de originele bestanden en (of) mappen wilt verwijderen door Verplaats aan te vinken (feitelijk is het dus een soort van ‘kopieer naar ZIP’-optie). Wil je je ZIP beveiligen met een wachtwoord, tik dan op het slotje achter de bestandsnaam in het voor je staande dialoogvenstertje. Tik op OK om het zippen te beginnen. Al naar gelang de grootte van de bronselectie (en de snelheid van je Android-apparaat) kost het zippen meer of minder tijd. Bedenk ook dat dit soort klussen als ze langer lopen flink wat energie kosten; hou dus eventueel de lader bij de hand. Overigens worden bestanden éérst gekopieerd en daarna gecomprimeerd!

©PXimport

Unzippen en delen van mappen

Unzippen is een kwestie van tikken op een zipje. Je ziet nu een submap met daarin alle gezipte bestanden. Om de zaak daadwerkelijk ‘definitief’ te unzippen, kopieer je die map (feitelijk de inhoud van het zipje die geïntegreerd in de mappenstructuur wordt getoond) naar een andere map. Voor de rest kent X-plore allerlei handige featurs. Zoals bijvoorbeeld een ingebouwde bestandsviewer en ook een Wifi-server. Daarvoor is het zaak om allereerst een wachtwoord in te stellen voor de wifi-verbinding die wordt opgezet.

Tik daarvoor op de knop met de drie verticaal geplaatste puntjes rechtsboven in beeld. Tik op Instellingen, scroll naar beneden en tik dan op Opties delen via WiFi. Vul een wachtwoord in onder Wachtwoord. Om helemaal op safe te spelen kun je ook de optie Alleen lezen-toegang aanzetten. Keer dan middels de Android terugknop terug naar het hoofdvenster en tik in de middelste kolom op WiFi server. Maak met bijvoorbeeld je computer verbinding met het door je Android-apparaat opgezette Wifi-netwerk.

Daarvoor is het wel zaak om eerst het IP-adres van je Android-apparaat te achterhalen, dat vind je in de (Android) Instellingen onder Systeem en Over tablet. Start een browser op de pc (en zorg dat zowel pc als Android-apparaat via hetzelfde netwerk zijn verbonden) en ga naar het IP-adres van je Android-apparaat gevolgd door :1111 (de standaardpoort die X-plore voor deze dienst gebruikt), ofwel bijvoorbeeld: 192.168.1.170:1111. Je ziet nu een mooie webinterface waarin je je ding kunt doen. Oh ja: deze optie vereist wel een kleine donatie van €3, maar daar krijg je dan wel wat voor terug!

©PXimport

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.