Microsoft Office is ook in onze contreien de populairste kantoorsuite. Vooral via een abonnementsformule op Microsoft 365. Er is ook een koopversie beschikbaar is: Microsoft Office 2019. Microsoft Office is een van de krachtigste kantoorsuites, maar af toe kunnen er onverwachte problemen opduiken. Hoe pak je die aan? We gaan het troubleshooten eens bekijken.

We gaan ervan uit dat je Microsoft Office op een goede manier op je pc hebt geïnstalleerd en geactiveerd. We focussen ons dus vooral op problemen die zich naderhand kunnen voordoen. Een applicatie uit de kantoorsuite weigert bijvoorbeeld om door te starten of crasht om de haverklap. Of een toepassing wil bepaalde documenten of databestanden, zoals een mailbox, niet meer openen. We gaan ook uitgebreid in op wat je moet doen als een Office-document corrupt blijkt te zijn. Ondervind je op dit moment geen problemen met MS Office? Dan is het handig om deze informatie te bewaren, voor het geval Murphy toch plotseling voor je deur staat.

Geen doorstart

Wij maken het zelf geregeld mee: een applicatie uit de MS Office-suite (vaak is dat Outlook) start niet correct door en blijft hangen bij het opstartscherm. Het venster sluiten lukt nog wel maar alle volgende pogingen geven niet thuis; er gebeurt gewoon niets meer.

Windows herstarten en opnieuw proberen lost het probleem doorgaans wel op, maar dat is vervelend, zeker als je enkele andere toepassingen of documenten hebt geopend. De volgende methode is handiger. Druk op Ctrl+Shift+Esc voor het Windows Taakbeheer en klik eventueel eerst nog op Meer details. Rechtsklik op de app (bijvoorbeeld Microsoft Outlook of Microsoft Word) en kies Beëindigen. Eventueel klik je eerst op Meer details en herhaal je de actie een paar keer tot het proces uit de lijst verdwenen is. Grote kans dat de applicatie nu wel weer mooi doorstart.

©PXimport

Opstartcrash

Je start een MS Office-applicatie op en alles lijkt goed te gaan. Tot die meteen na de doorstart er toch weer de brui aan geeft, ook zonder dat je bewust een bepaald document of bestand probeert te openen. De kans bestaat dat een add-in de toepassing parten speelt. Daar kom je snel achter door deze in de zogenoemde veilige modus op te starten.

Dat kan op verschillende manieren. Je houdt Ctrl een tijdje ingedrukt, terwijl je dubbelklikt op de snelkoppeling van het programma. Op de vraag of je dit in de veilige modus wilt opstarten, antwoord je dan met Ja. Lukt het zo niet? Rechtsklik dan op de snelkoppeling en kies Eigenschappen. Desnoods klik je eerst op Bestandslocatie openen en klik je nogmaals met rechts op de eigenlijke snelkoppeling, waar je dan Eigenschappen kiest.

Op het tabblad Snelkoppeling voeg je in helemaal achteraan het Doel-veld de parameter /safe toe, voorafgegaan door een spatie. Vergeet deze parameter naderhand niet weer te verwijderen. De toepassing start nu zonder add-ins of andere extra’s op. Lukt dat op deze manier wel, dan weet je in welke richting je moet zoeken.

Terwijl de Office-applicatie misschien nog in veilige modus is opgestart, open je het menu Start en kies je linksonder Opties. Open de rubriek Invoegtoepassingen en kies bij Beheren de optie COM-invoegtoepassingen. Druk op de knop Starten en verwijder de vinkjes bij alle invoegtoepassingen, waarna je Outlook (in standaardmodus) herstart.

Herhaal deze procedure en plaats telkens een vinkje bij een volgende invoegtoepassingen tot de applicatie weer crasht. Je weet nu welke invoegtoepassing voor de problemen zorgt, zodat je die – misschien een laatste keer vanuit veilige modus - definitief kunt uitschakelen.

©PXimport

Corrupte applicatie

Het gebeurt niet zo vaak maar het is zeker niet onmogelijk: een of meerdere Office-applicaties zijn corrupt geraakt en werken niet langer betrouwbaar. Dan kun je een semiautomatische hersteloperatie uitvoeren. Tik in de Windows-zoekbalk Config in en start het Windows Configuratiescherm op. Stel Weergeven op: in op Categorie en klik op Een programma verwijderen. In de kolom Naam vind je vast een ingang als Microsoft Office of Microsoft 365-apps (voor ondernemingen). Rechtsklik hierop en kies Wijzigen (dus niet verwijderen). Bevestig met Ja.

Er verschijnt nu een dialoogvenster met twee opties: Snel herstellen en Online herstellen. Je kunt het eerst proberen met Snel herstellen. Deze optie detecteert en vervangt beschadigde bestanden. Blijkt dat niet afdoende kies dan voor Online herstellen. Deze vorm van herstel werkt grondiger, maar duurt ook langer. Dat komt doordat alle Office-programmabestanden door de originele versies worden vervangen.

Lukt het ook hier niet mee, dan zit er wellicht weinig anders op dan een doortastende ingreep: Microsoft Office eerst grondig verwijderen en vervolgens opnieuw installeren.

Om zeker te zijn dat je de (corruptie) installatie geheel weghaalt, kun je het Office-verwijderhulpprogramma downloaden. Je vindt dat via www.tiny.cc/msupport en je installeert het met een dubbelklik op SetupProd_OffScrub.exe.

©PXimport

Uiteenlopende problemen

Microsoft heeft nog wel een paar handige troubleshootingtools, waaronder de Microsoft Ondersteuning en Herstelassistent. Je vindt deze na installatie onder Microsoft Support And Recovery Assistant in de programmalijst van Windows. Deze doet op basis van het geïdentificeerde probleem een aantal tests om het probleem te duiden. Daarna wordt een oplossing of mogelijke vervolgstap voorgesteld.

Je kunt deze tool downloaden via www.tiny.cc/sarafirst en met een dubbelklik op SaraSetup.exe installeren. De opstart kan even duren. Er verschijnt dan een dialoogvenster met elf probleemrubrieken, zoals Teams, Office, OneDrive voor Bedrijven, Windows en Outlook.

Bij Office gaat het vooral om problemen rond het installeren, verwijderen activeren of aanmelden. De Outlook-rubriek is het uitgebreidst. Wanneer je deze selecteert en op Volgende klikt, duiken er vele probleembeschrijvingen op. Om er maar een paar op te noemen: Outlook start niet, Ik ondervind problemen met gedeeld postvakken en Ik heb problemen bij verzenden, ontvangen of zoeken van e-mailberichten. In principe hoef je maar de instructies van de assistent te volgen om tot een oplossing te komen.

©PXimport

Connectiviteitsanalyse

©PXimport

Geblokkeerd document

Je wilt een bestand openen of in een bepaald formaat bewaren, maar dat is tegen de zin van je Office-applicatie. Wellicht verschijnt er ook een melding over een ‘bestandsblokkering’ of over een ‘registerbeleidsinstelling’. De kans is groot dat je dan het ingebouwde vertrouwenscentrum wat coulanter moet instellen in de applicatie.

Ga hiervoor naar Bestand en kies Opties (linksonder). Open de rubriek Vertrouwenscentrum en klik op Instellingen voor het Vertrouwenscentrum. Kies Instellingen voor bestandsblokkering. Verwijder het vinkje bij Openen en bij Opslaan bij de bestandstypes die je voortaan wel wilt toelaten. Doet het probleem zich alleen voor bij het openen van een bestand, dan kun je het vinkje in de kolom Openen laten staan en onderaan Geselecteerde bestandstypen openen in de beveiligde weergave (en bewerken toestaan) selecteren. Bevestig met OK. Wil je naderhand terugkeren naar de originele instellingen, dan kan dat met de knop Standaardinstellingen herstellen.

Ook handig om weten: wil je dat alle bestanden uit je netwerk(shares) worden vertrouwd? Kies dan bij Instellingen voor het Vertrouwenscentrum de optie Vertrouwde locatie en plaats een vinkje bij Vertrouwde locaties in mijn netwerk toestaan. Je kunt hier trouwens ook zelf locaties toevoegen met de knop Nieuwe locatie toevoegen.

©PXimport

Corrupt Office-document

Je probeert een document te openen in een Office-applicatie, maar dat blijkt niet helemaal goed te lukken. Er verschijnen vreemde tekens, de lay-out blijkt verhaspeld, er duikt een foutmelding op of de applicatie bevriest even later. De kans is groot dat het documentbestand corrupt is geworden.

Probeer het dan eerst als volgt. Start de applicatie, ga naar Bestand / Openen, kies Bladeren en selecteer het bestand. Klik op het pijlknopje rechts van de knop Openen (rechtsonder) en selecteer Openen en herstellen. Wat je ook nog kunt proberen: je opent het nukkige document en zet het meteen om naar een ander formaat, via Opslaan als. Lukt het op die manier wel, dan kun je het naderhand eventueel weer in het originele formaat bewaren.

Ook ‘selectief kopiëren’ kan helpen. Open het document, selecteer (een deel van) de inhoud en plak die met Ctrl+C en Ctrl+V in een nieuw document. Bij MS Word bijvoorbeeld kun je alle tekst selecteren met Ctrl+End, gevolgd door Ctrl+Shift+Home.

Bevat je document meerdere secties? Kopieer dan alleen de tekst tussen de verschillende sectiemarkeringen. Deze krijg je te zien door op Ctrl+Shift+8 te drukken of via het menu Start met het knopje Alles weergeven.

Weigert een Office-applicatie ook maar iets van je document te tonen, dan kun je het nog proberen met een andere, compatibele applicatie, zoals die uit de gratis LibreOffice-suite. Mogelijk heb je daar meer geluk mee.

©PXimport

Corrupt Word-document

We zijn inmiddels aangekomen bij meer afgelijnde problemen voor een specifieke Office-applicatie. Weigert MS Word bijvoorbeeld om een bepaald Word-document te openen, start Word dan op met een leeg document, ga naar Invoegen en klik in de rubriek Tekst het pijlknopje aan bij Object, waar je vervolgens Tekst uit bestand invoegen selecteert.

Voor docx-bestanden kan het nog anders. Wijzig de extensie docx in zip en open het archiefbestand, bijvoorbeeld met 7-Zip. Vervolgens open je de uitgepakte map met de naam Word en laad je het bestand document.xml in een browser of editor. Tussen de tags <w:t en </w:t> tref je alle tekstdelen aan en in de uitgepakte submap Media vind je de ingevoegde plaatjes terug, met generieke namen als image1.png en image2.png.

©PXimport

Corrupt sjabloon

Crasht Word of weigert die documenten (correct) te openen, dan kan het ook liggen aan een corruptie van het basissjabloon dat Word onderliggend voor je documenten gebruikt. In sommige gevallen verschijnt dan een foutmelding die in de richting van normal.dotm wijst. Dat is namelijk de bestandsnaam van dit sjabloon.

Je kunt het eerst als volgt proberen. Start Word op en ga naar Bestand / Account. Klik op Bijwerkopties en kies Nu bijwerken, zodat de nieuwste Office-updates worden opgehaald. De kans is helaas niet zo groot dat het hiermee lukt. Niet getreurd, er is nog een doortastender manier. Allereerst zorg je dat Word is afgesloten waarna je met de verkenner navigeert naar de map C:\Users\<accountnaam>\AppData\Roaming\Microsoft\Templates en de bestandsnaam normal.dotm wijzigt in bijvoorbeeld normalOUD.dotm. Vervolgens herstart je Word die nu automatisch een nieuw en intact standaardsjabloon creëert.

©PXimport

Corrupt e-mailaccount

Ondervindt Outlook problemen met je e-mailaccount (POP en IMAP), start Outlook dan op en ga naar Bestand / Accountinstellingen / Accountinstellingen. Open het tabblad E-mail en selecteer je e-mailaccount. Kies Herstellen en druk op de knop Repareren. Controleer of alle instellingen correct zijn, zoals je Gebruikersnaam en Wachtwoord (dat je hier trouwens ook zichtbaar kunt maken), Server, Poort en eventuele SSL/TLS-versleuteling en wachtwoordverificatie. Controleer dit zowel voor je Inkomende als je Uitgaande e-mail). Druk op Volgende en op Gereed en herstart Outlook. Hopelijk lukt het nu wel.

©PXimport

Corrupt postvak

Er zijn twee types Outlook-gegevensbestanden. Bepaalde accounttypes, zoals POP-accounts, slaan hun gegevens alleen op in lokale bestanden met de extensie pst. De meeste andere types, zoals Outlook 365, Outlook.com, Exchange en tegenwoordig ook IMAP, houden gegevens bij in een ost-bestand. Dit kun je zien als een gesynchroniseerde, lokale kopie van je (online) postvakgegevens. Overigens kun je de gegevens bij wijze van back-up altijd naar een lokaal pst-bestand exporteren, ook vanuit een ost-bestand.

Een corrupt pst-bestand kun je met een meegeleverde tool trachten te herstellen: Scanpst.exe. Meer uitleg hierover vind je via www.tiny.cc/repairfiles. Dit bestand bevindt zich standaard in C:\Program Files (x86)\Microsoft Office\root\Office16 (voor Outlook 2016).

Sluit Outlook af en start de tool op. Verwijs naar het (corrupte) pst-bestand, druk op Starten, volg de verdere instructies en druk op Herstellen als dat nodig is. De locatie van dit pst-bestand kun je vanuit Outlook vinden via Bestand / Accountinstellingen / Accountinstellingen, op het tabblad Gegevensbestanden.

Outlook kan ook lastig doen als je gegevensbestand (pst of ost) te groot is geworden. Stevig opschonen is dan de boodschap. Een snelle manier om een ost-bestand te verkleinen zonder mails weg te gooien, is de volgende. Ga alweer naar Accountinstellingen en dubbelklik op het account. Kies Meer instellingen, ga naar het tabblad Geavanceerd en klik op Instellingen van Outlook-gegevensbestand / Nu comprimeren. Bevestig met OK.

©CIDimport

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!