De industrie rondom verlichting is behoorlijk aan het evolueren. Slimme toepassingen gaan vaak verder dan alleen niet van de bank af hoeven komen om het aan te zetten. Maar wat voor slimme verlichting is er eigenlijk? En in welke richting gaat deze evolutie?

Ledverlichting is nog een slagje zuiniger en duurzamer dan de spaarlamp, die op zijn beurt natuurlijk al een grote vooruitgang was ten opzichte van de gloeilamp. Die laatste heeft een beperkte levensduur en verbruikt relatief veel energie. Hoewel sommige mensen hun neus ophalen voor ledverlichting omdat ze de lichtkleur niet 'warm' genoeg vinden, is er wel veel ontwikkeling in deze lampsoort. Door de lampen te voorzien van een draadloze verbinding zijn ze te automatiseren, te koppelen aan andere verbonden apparaten in huis of op afstand te bedienen. Een vernieuwing die, ironisch genoeg, juist meer energie kost. Lees ook: Wat is de beste slimme thermostaat?

Bluetooth of wifi

Het type verbinding van je verlichting is wel iets waar je rekening mee moet houden. Je hebt verlichting die verbindt met bluetooth of via wifi. Wanneer verlichting via wifi te bedienen is, heb je een tussenstation nodig dat de lampen aanstuurt. Dit tussenstation is vaak de melkkoe voor de fabrikanten van slimme verlichting. Maar wifi heeft wel de meeste voordelen, het bereik is vast: je tussenstation en router verplaatsen immers niet snel van plaats. Bovendien biedt het de mogelijkheid om je verlichting te koppelen met andere slimme apparatuur of webdiensten via IFTTT en je verlichting ook buitenshuis te benaderen.

Bluetooth zit in de slimme verlichting zelf, er is geen duur tussenstation nodig. Je verbindt direct met je mobiele apparaat. Maar daarvoor moet je natuurlijk wel binnen bereik zijn. Ook heb je minder mogelijkheden om één en ander te automatiseren en buitenshuis verbinden kan helemaal niet, omdat in feite alleen je mobiele apparaat verbonden is.

Apps

Alle slimme verlichting is afhankelijk van apps. Deze zijn natuurlijk gratis uit de applicatiewinkels te downloaden. Alle verlichtings-apps zijn gewoon beschikbaar in de Apple App Store en Google Play, zodat je met je smartphone of tablet je verlichting bedient en configureert. Gebruik je Windows (Phone), dan zul je er in vrijwel alle gevallen een Android- of iOS-apparaat (bij) moeten nemen, aangezien er geen Windows-app voorhanden is. Ook de automatiserings-app IFTTT is niet beschikbaar voor Windows-apparaten.

Sengled: verlichting met extra's

De ledverlichting van Sengled gaat niet om het bedienen van de lamp vanuit de luie stoel of het automatiseren van je verlichting. Sengled maakt lampen met een gewone fitting, die dus in alle lampenkappen te draaien is. Maar deze lampen zijn uitgerust met een slim extraatje en een app voor de bediening en configuratie. Nadeel zijn wel de forse prijzen die je betaalt per peertje.

Sengled Boost

De Sengled Boost (49 euro) is een ledlamp waarin een wifi-repeater zit ingebouwd. Dus een peertje in een lamp op een strategische plek indraaien en je hebt in de verste uithoek van je huis ook gewoon wifi-bereik. De Sengled Boost draai je gewoon in de fitting en vervolgens hoef je de aan- en uitknop van de lamp zelf ook niet meer te gebruiken. Dat kan nu via de app en niet alleen om 'm aan of uit te zetten: dimmen is ook mogelijk. De app gebruik je vervolgens ook om je repeater mee te configureren. Dit gaat net zo eenvoudig als bij andere repeaters en al snel merk je dat je wifi-bereik in één klap een stuk verbeterd is.

©PXimport

De Sengled Boost is een ledlamp en wifi-versterker in een.

Sengled Pulse

De Pulse (129 euro) is een ledlamp waar een bluetooth-speakertje van JBL zit ingebouwd. Wanneer je de lamp indraait is hij gewoon als bluetooth-apparaat te vinden en te koppelen voor het afspelen van muziek van bijvoorbeeld je smartphone. Met de app kun je de lamp alleen aan- en uitzetten of laten schemeren. Leuk voor bijvoorbeeld de hanglamp boven tafel. De audiokwaliteit is niet hoogdravend, maar dat komt door de beperkingen van het formaat van de lamp en het feit dat je via bluetooth afspeelt.

©PXimport

De Sengled Pulse is behoorlijk groot.

Philips Hue: sfeervol

De lampen van Philips zijn juist geschikt voor een slim en sfeervol huis. Er zijn veel verschillende soorten lampen verkrijgbaar. Van gewone peertjes en tafellampen tot ledstrips en ambilight-varianten. Er zijn lampen die alleen 'wit' licht afgeven, maar ook varianten die juist in een kleur naar wens schijnen. De lampen werken via een centrale hub (de bridge) die ze aanstuurt. Hier kun je 50 lampen en 12 accessoires aan koppelen. En die bridge is juist wat de lampen tot slim speelgoed maakt. Helaas is Hue ook fors geprijsd. De bridge is met zo'n vijftig euro goed te overzien, maar per witte lamp betaal je per stuk nog zo'n twintig euro. Losstaande kleurlampen (Bloom en Iris) kosten respectievelijk 72 en 92 euro, de gekleurde peertjes 60 euro.

Uiteraard heb je via de bridge de aan- en uitschakelaar in een app. Maar de recentste versie (die september 2015 verscheen) ondersteunt HomeKit, het domotica-ecosysteem van Apple. Hierdoor kun je je lampen samen laten werken met andere HomeKit-verbonden apparaten en apps. En bovendien je verlichting bedienen met Siri. Ook voor Android zijn er heel wat mogelijkheden, vooral omdat de lampen ook in te stellen zijn met IFTTT.

©PXimport

Met kleurlampen creëer je de gewenste sfeer in je huiskamer.

Praktijk

Wat heb je er in praktijk dan aan? Je kunt de lampen via een schema aan en uit laten gaan, zodat het licht aanspringt wanneer de zon ondergaat bijvoorbeeld of wanneer je op vakantie bent. Je kunt lampen dimmen of specifieke kleuren meegeven om de juiste sfeer in huis te creëren. Dit kun je met je smartphone of tablet weer koppelen aan gebruik, bijvoorbeeld een speciaal schema met gedimde lampen wanneer je een film opzet (beetje rode kleur toevoegen als het om een horrorfilm gaat). Of juist allerlei kleuren gebruiken bij een kinderfeestje.

Via IFTTT knoop je allerlei webdiensten aan elkaar, maar ook sommige domoticaproducten (zoals de Hue-lampen). Bijvoorbeeld door de lichten te koppelen aan je alarmklok op je smartphone, zodat je 's ochtends nooit door het donker hoeft te zoeken naar het lichtknopje.

©PXimport

Via de bridge (links) koppel je de lampen, die je vervolgens met je mobiele apparaat bedient.

Hue Bridge

Zoals geschreven ondersteunt de Hue-verlichting Apples HomeKit. Hiervoor moet je de nieuwste versie van de Bridge hebben, die sinds september 2015 verkrijgbaar is. De oudere Bridge ondersteunt geen HomeKit. Een flinke mispeer van Philips, dat op deze manier Apple-gebruikers opnieuw de portemonnee laat trekken.

KlikAanKlikUit: binaire verlichting

Het KlikAanKlikUit-systeem is juist voor degenen die een simpele oplossing zoeken om verlichting via een appje te bedienen. Bijvoorbeeld als je al verlichting hebt die je niet wilt vervangen. Het basissysteem is simpel en het concept is al zo'n twaalf jaar bij de bouwmarkt verkrijgbaar: een blok in je wandcontactdoos waar je vervolgens de stekker inplugt. Een afstandsbediening maakt het vervolgens mogelijk om de stroomtoevoer in en uit te schakelen. Natuurlijk werkt dit voor verlichting, maar alle andere elektronica valt op deze manier ook te bedienen.

Dat kan slimmer

Maar dit is natuurlijk niet dé domotica-oplossing die we zoeken. Wanneer je er een 'Internet Control Station' bij plaatst, wordt er meer mogelijk. Dit controlestation stuurt het signaal naar de stekkerdoos-ontvangers, maar is tevens een brug naar je mobiele app. Via de app kun je je verlichting aan- en uitzetten. Zo maak je je verlichting op afstand bestuurbaar, zonder dat je ook maar een lampje hoeft te vervangen. Er zijn overigens ook wanddozen en bewegingssensoren van KlikAanKlikUit verkrijgbaar.

Raspberry Pi

Heb je geen zin om zo'n 150 euro uit te geven voor een Internet Control Station voor je KlikAanKlikUit-systeem? Een Raspberry Pi kan deze taak overnemen. Enkele handige knutselaars hebben dat voor elkaar gekregen. Deze Raspberry Pi kun je daarna zo instellen dat je hem met je smartphone bedient.

©PXimport

Je bestaande verlichting maak je met KlikAanKlikUit bedienbaar via een app.

Belkin: iets betaalbaarder

Netwerkfabrikant Belkin maakt wandcontactdozen die direct met een app te besturen zijn. Dus heb je niet zo veel verlichting die je graag via je smartphone of tablet bedient, dan ben je goedkoper uit met een WeMo Switch (zo'n 50 euro per stuk), dan een KlikAanKlikUit-controlestation.

Ook levert Belkin ledlampen die je via een app op afstand aan en uit kunt zetten of kunt dimmen. Via de app kun je je lampen ook indelen in groepen of afzonderlijk bedienen. Ook kun je schema's maken om verlichting automatisch te regelen of ze koppelen met IFTTT. De prijs van zo'n Belkin ledlamp is met z'n dertig euro te overzien. Wel heb je een Wemo Link-apparaatje nodig om de lampen te besturen. Voor 80 euro heb je twee lampen en een Link.

©PXimport

Het enige dat we missen zijn lampen waarbij je kleuren instelt.

Elgato Avea: hubloze verlichting

Een nadeel van de meeste verlichtingssystemen is dat je een hub moet hebben die de brug slaat tussen je verlichting en je apparatuur en in vrijwel alle gevallen een behoorlijke duit kost. De lampen van Elgato hebben dit niet nodig, je kunt er direct mee verbinden via bluetooth. Via de app kun je ze bedienen, maar ook de kleur bepalen, net zoals de Philips Hue-verlichting. Een losse lamp kost je zo'n 50 euro. Maar je kunt even makkelijk met meerdere lampen werken, aangezien je ze in de app in groepen kunt indelen. Zo kun je met meerdere lampen de sfeer helemaal perfect maken, bijvoorbeeld voor een gezellig diner of een spannende film.

©PXimport

Om sfeer in huis te brengen zijn de lampen van Elgato geschikt en goedkoper dan Hue.

LIFX: zelfs licht voor Lumia

De wifi-ledverlichting van LIFX onderscheidt zich niet qua lamp zelf, het is een peertje dat in twee varianten verkrijgbaar is: wit licht of gekleurd licht. Via een app bedien je de verlichting en bepaal je de kleur. Een koppeling met IFTTT, Nest en wearables is ook mogelijk. Klinkt prima. Maar waar LIFX zich in onderscheidt is het feit dat je geen tussenstation nodig hebt. De app verbindt direct met de lamp en als je er meer hebt, kun je ze gewoon in groepen indelen. Zelfs Windows-gebruikers kunnen aan de slag met een app. Ondanks dat je geen tussenstation nodig hebt, ben je niet goedkoop uit. Je betaalt zo'n 80 euro per lamp.

©PXimport

Geen gedoe met een tussenstation!

Aanbod

In dit overzicht komt een handjevol verschillende merken aan bod, maar zodra je je erin verdiept, merk je al gauw dat er nog veel meer merken verkrijgbaar zijn. Bijvoorbeeld Osram, Luxxus, Stiplight, maar ook in warenhuizen kom je huismerk-verlichting tegen en in Chinese webshops zoals DealExtreme en Aliexpress zijn goedkope tegenhangers te vinden. In principe volstaan alle lampen, maar let wel goed op de omschrijving zodat je niet opeens achteraf een tussenstation nodig blijkt te hebben. Vergeet ook niet rekening te houden met ouderwetse zaken, zoals de juiste fitting en (in sommige gevallen) een Europees stopcontact.

©PXimport

Via Chinese webshops kun je veel goedkoper aan dit soort verlichting komen. Maar let hierbij wel goed op.

Mipow: meer dan een gezellig huis

Voor een divers aanbod van lampen moet je bij Mipow zijn. Er zijn gewone witte lampen, maar ook lampen die allerlei kleuren kunnen schijnen. Mipow biedt ook tuinverlichting en verlichting die een kaarslicht nabootst aan, grappig is ook dat bij de kleur van het nep-kaarslicht ingesteld kan worden. Wil je een groen vlammetje? Prima, als jij dat wilt!

Net als de Sengled-lamp is er ook een peertje met ingebouwde speaker. Het enige wat al deze lampen gemeen hebben is dat ze via bluetooth verbinding maken met je mobiele apparaat. De prijs van de Mipow-verlichting is ook nog te overzien. De duurste lamp (kleur en speaker) kost zo'n 90 euro. Dat is goedkoper dan de Sengled-variant, die bovendien alleen wit licht schijnt.

©PXimport

Slimme tuinverlichting, wel zo gezellig.

Conclusie

Omdat ledverlichting een stuk langer meegaat dan gloei- en spaarlampen is het de investering waard om naar verlichting te kijken die je via wifi of bluetooth verbindt. Niet alleen is het voor de knutselaar een leuk project om de lampen te koppelen met allerlei diensten (bijvoorbeeld een keertje te laten knipperen als er een Facebook-melding binnenkomt), het biedt meer comfort door de verlichting te automatiseren en te bedienen met een app. Maar door met kleuren te spelen, kun je ook de sfeer bepalen die je graag in je kamer wilt. Toegevoegde waarde heeft de verlichting in ieder geval wel degelijk. Een hoger energieverbruik dan een gewone ledlamp overigens ook. De verlichting moet immers constant een draadloos signaal uitzenden.

Meteen naar de winkel rennen om slimme verlichting aan te schaffen, is in zekere zin misschien wat voorbarig. Immers, nieuwe uitvindingen en merken volgen elkaar in rap tempo op. Bovendien zie je met nieuwe technologieën dat de prijs nog vrij hoog ligt. Voor een paar euro heb je een ledlamp, maar wil je een verbonden variant, dan betaal je het tien- en soms wel twintigvoudige. En dan hebben we het nog niet eens over de wifi-tussenstations. We verwachten dat deze prijs voor simpele peertjes die met een app aan en uit te zetten zijn al op korte termijn zullen dalen. We kunnen hoe dan ook met recht afsluiten met een Engelstalige cliché-uitspraak: the future is bright!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zin in een lekkere maaltijd, maar niet in een vette hap? Dan is een airfryer wellicht iets voor je. De redactie van ID.nl zocht er vijf uit, die bovendien van bijzondere functies zijn voorzien.

Aan een airfryer kun je niets meer verbeteren, horen we je denken. Toch is dat niet zo, want hoewel deze handige apparaten al in menig keuken te vinden zijn, wordt er nog veel doorontwikkeld. Daarom valt de keuze dit keer op airfryers met bijzondere functies die je niet direct op iedere airfryer tegen komt.

Tefal EY905D Easy Fry & Grill Dual 8.3L XXL

Deze Tefal-airfryer heeft twee gescheiden kookzones waarmee je verschillende gerechten tegelijkertijd kunt klaarmaken. Beide zones kunnen apart worden ingesteld qua temperatuur en tijd. Hierdoor kun je gerechten bereiden die niet dezelfde bereidingstijd nodig hebben, maar wel op hetzelfde moment klaar moeten zijn, bijvoorbeeld kip en friet. De inhoud van 8,3 liter is ruim genoeg voor huishoudens van 3 tot 5 personen.

De bediening van deze airfryer is digitaal, met knoppen en een overzichtelijk scherm. Het apparaat heeft verder een timer, instelbare temperatuur tot 200 graden en antiaanbaklaag. Er zijn geen geavanceerde voorgeprogrammeerde standen, maar de basisfuncties zijn voldoende voor alledaags gebruik. De manden zijn uitneembaar en kunnen met de hand of in de vaatwasser worden schoongemaakt. Met de Tefal-app vind je handige gerechten voor deze airfryer.

Inventum GF1200HLD

Dit model van Inventum combineert de functies van een airfryer en heteluchtoven. Het apparaat heeft een inhoud van 12 liter en beschikt over een roterende mand, waarmee je bijvoorbeeld friet automatisch kunt laten draaien voor een gelijkmatig resultaat. Daarnaast zijn ook een grillrek, bakplaat en draaispit meegeleverd, zodat je verschillende bereidingswijzen kunt toepassen. De temperatuur is instelbaar tot 200 graden en de timer tot 90 minuten.

LEES OOK: Airfryer met één of twee lades? Zo kies je slim

De bediening bestaat uit fysieke knoppen met een klein digitaal display. Gebruikers geven aan dat de prestaties stabiel zijn, en dat vooral de draaimand goed werkt bij snacks en aardappelproducten. Er is geen stoomfunctie of slimme aansturing. De buiten- en onderkant worden tijdens gebruik warm, dus plaatsing op een hittebestendig oppervlak is aanbevolen.

Ninja Foodi SP101EU

De Ninja Foodi SP101EU is opvallend in die zin dat het eruit ziet en werkt als een oven, maar toch airfryer-functionaliteit heeft. Het heeft dan ook acht functies: heteluchtfrituren, bakken, braden, grillen, drogen, roosteren, warmhouden en een aparte bagelstand. De oven heeft een vermogen van 2400 watt en verwarmt snel op, met een opwarmtijd van ongeveer 60 seconden. Door de combinatie van zes infrarood verwarmingselementen en luchtcirculatie wordt voedsel gelijkmatig bereid. De temperatuur en bereidingswijze worden digitaal ingesteld via een bedieningspaneel.

Bij de oven worden standaard een bakplaat, een heteluchtfrituurmand en een rooster geleverd. Het apparaat is geschikt voor verschillende soorten gerechten, van ovenschotels tot broodjes en gegrilde groenten. Dankzij het ontwerp en de functies kan de oven ook worden gebruikt als alternatief voor een traditionele heteluchtoven.

Ninja Foodi Dual Zone AF400EUWH

De Ninja Foodi AF400EU beschikt over twee aparte manden van elk 4,75 liter. Dit maakt het mogelijk om twee gerechten tegelijk te bereiden, met verschillende instellingen qua tijd en temperatuur. De zogenaamde 'Match Cook'- en 'Sync Finish'-functies zorgen ervoor dat je gerechten op hetzelfde moment klaar zijn, zelfs als deze andere bereidingstijden hebben. De bediening is volledig digitaal, met zes automatische kookprogramma’s zoals max crisp, air fry, roast en bake.

LEES OOK: Dit zijn de meestgemaakte fouten met airfryers (en zo voormijd je ze)

Je kunt de temperatuur instellen vanaf 40 tot 240 graden Celsius en het maximum vermogen is 2470 Watt. De binnenmanden zijn voorzien van een keramische antiaanbaklaag en kunnen in de vaatwasser. Het apparaat is relatief groot, dus dat is wel iets om rekening mee te houden als de ruimte in je keuken beperkt is. Gebruikers van de AF400EUWH waarderen de stille werking en de mogelijkheid om flexibel te koken zonder tussendoor schoon te maken of het apparaat opnieuw in te stellen.

Princess 1.182068.01.001

Met de Princess 1.182068.01.001 Double Basket Airfryer kun je twee gerechten tegelijk bereiden, dankzij de dubbele mand. Het apparaat staat los op het aanrecht en heeft een zwart ontwerp dat in de meeste keukens past . Je bedient het eenvoudig via het LED-display en de touchknoppen. Er zijn acht programma’s, een timer en je kunt de temperatuur zelf instellen tot 220 °C. De totale inhoud is 8 liter, genoeg voor ongeveer zes porties.

Tijdens het gebruik blijven de handvatten koel, en bij oververhitting schakelt het apparaat zichzelf automatisch uit. De losse onderdelen – inclusief de binnenbakken – mogen gewoon in de vaatwasser. Met een vermogen van 2400 watt warmt de airfryer snel op en bereid je je eten gelijkmatig. Of je nu frietjes bakt of kip grilt, deze airfryer maakt het eenvoudig zonder veel gedoe.

Het is lente, en dat is hét moment om allerlei klusjes in de tuin aan te pakken. Heb je een terras of pad dat in de loop van tijd wat is verzakt? Daarvoor hoef je geen stratenmaker in te huren, dat kun je prima zelf weer herstellen. Hoe je dat doet, lees je in deze uitgebreide handleiding.

Lees ook: Zo leg je zelf een terras aan

Het gebeurt regelmatig dat (sier)bestrating verzakt. Vaak ligt dat aan een instabiele ondergrond, slechte afwatering, zand dat is weggespoeld door regen of een te zware belasting. Door hier bij de aanleg of tijdens het herstel al rekening mee te houden, voorkom je veel problemen. Denk bijvoorbeeld aan voldoende ophoogzand, goede opsluitbanden en een slimme afwatering.

Probleemplekken identificeren

Je ziet het meestal snel als een pad of terras verzakt is. Zeker als regenwater blijft staan op plekken waar het niet weg kan. Vaak ligt dat aan een deel van de bestrating dat letterlijk is ingezakt. Ook als stenen zijn gaan schuiven of er kieren ontstaan, heb je waarschijnlijk te maken met verzakking. Dat gebeurt vaak wanneer opsluitbanden niet stevig genoeg geplaatst zijn en langzaam naar buiten zijn gedrukt of gekanteld.

©MG | ID.nl

👷 Dit heb je nodig voor je klus

• Goede werkhandschoenen

• Waterpas

• Metseldraad

• Balk of lat

• Rubberen hamer

• Bats of spade

• Ophoogzand

Tegels wippen

Zelfs de kleinste verzakking kan er al voor zorgen dat er water blijft liggen, omdat water nu eenmaal de weg van de minste weerstand kiest, dus het is belangrijk dat je goed in kaart brengt waar bij jou alle verzakkingen zitten. Leg een lange, rechte lat over het deel dat is weggezakt of gebruik een waterpas . Zo zie je hoe scheef het ligt. Een lange lat werkt het best als je die op zijn smalle kant neerlegt. Leg je hem plat, dan buigt hij makkelijk door en geeft hij een vertekend beeld.

Heb je duidelijk welk stuk verzakt is en dus opgehoogd moet worden, dan haal je daar de tegels of stenen weg. Bij randen zonder opsluitband lukt dat meestal met je handen of een klein schepje. Zit het probleem ergens in het midden van het terras, dan heb je er iets meer werk aan.

©MG | ID.nl

Doe dat wel voorzichtig: je wilt schade aan de tegels natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Ga dus niet wrikken met een spade of schep. Beter gebruik je twee platte schroevendraaiers. Zet ze aan weerszijden van de steen en wip deze voorzichtig los. Geen oude schroevendraaiers bij de hand? Dan kun je ook lange, dikke spijkers of schroeven gebruiken. Draag daarbij wel handschoenen.

Is de eerste steen eruit, dan volgen de andere meestal vanzelf. Haal ze als het kan met de hand eruit, zo blijft het zandbed eronder zoveel mogelijk intact.

Hoogte bepalen

Ligt het verzakte deel open, dan kun je het zandbed ophogen. Gebruik een rechte lat of metseldraad om de juiste hoogte af te stemmen op de rest van het terras. De lat of het draad laat je dan van links naar rechts lopen vanaf de hoogte van de niet-verzakte bestrating. Vervolgens schep je er ophoogzand bij en controleer je – door een tegel of steen neer te leggen – of het zandbed op de goede hoogte is gebracht. Vergeet niet dat je ongeveer 3 tot 5 millimeter hoger legt dan de rest van de bestrating. De tegel of steen sla je er immers nog een stukje in.

©MG | ID.nl

Ligt alles op zijn plek? Leg dan een stevige balk of plank (die je op op z'n kant legt) op de nieuwe bestrating en tik er met een rubberen hamer op. Zo werk je kleine hoogteverschillen weg.

©MG | ID.nl

Tot slot veeg je overtollig straatzand in de voegen. Je kunt ook inveegzand gebruiken dat onkruidwerend is. Dat werkt vooral goed bij nieuw aangelegde terrassen die nog onkruidvrij zijn, dus voornamelijk bij nieuw aan te leggen terrassen.

Lees ook: Het belang van goede tuindrainage

Opsluitbanden (her)plaatsen

Zijn de randen van je terras verzakt of verschoven en heb je daar opsluitbanden liggen? Dan zijn die waarschijnlijk gaan kantelen of wijken ze naar buiten uit. Dat zie je vaak bij opritten die hoger liggen dan de omliggende grond. Zit er aan de buitenzijde te weinig grond, dan geven die opsluitbanden niet genoeg tegendruk.

In zo’n geval kun je proberen de banden opnieuw in te graven. Lukt dat niet, maar wil je ze wel verstevigen? Zet ze dan – nadat je ze natuurlijk in de hoogte ook waterpas hebt gezet – vast in beton. Dat kan gewoon met kant-en-klare betonmortel uit de bouwmarkt. Alleen wat water erbij en het hardt vanzelf uit.

©Bron: YouTube / Papaklust

Beschadigde bestrating door wortels

Wortels van bomen en struiken kunnen ervoor zorgen dat je bestrating niet verzakt, maar juist omhoog komt. Je ziet dan een bult in het terras en losse tegels. In dat geval moet je eerst de wortels aanpakken. Daarnaast moet je extra zand aanbrengen om de vrijgekomen ruimte op te vullen.

©MG | ID.nl

Wortels kunnen ervoor zorgen dat de bestrating omhoog komt.

Verwijder uitgelopen wortels zo veel mogelijk buiten de bestrating zelf: het heeft geen zin om wortels vlak vóór of in het bestratingsdeel af te zagen of af te steken. Binnen enkele maanden zullen ze namelijk weer voor hetzelfde probleem zorgen. Helemaal tegenhouden lukt niet, maar je kunt wel voorkomen dat ze omhoog komen. Gebruik daarvoor worteldoek. Dat stuurt de wortels onder je bestrating horizontaal verder.

Let op: worteldoek werkt vooral bij kleinere wortels. Grote wortels kunnen alsnog schade veroorzaken. Een bijkomend voordeel van worteldoek is dat het onkruidgroei tegengaat. Worteldoek leg je overigens aan bij een compleet nieuw terras of bestrating. Wil je worteldoek gebruiken bij het herstellen van een terras of pad, dan moet je eigenlijk helemaal opnieuw beginnen, omdat het worteldoek onder de gehele bestrating en onder het niveau van het straatzand komt te liggen.

Mollen

Mollen maken niet alleen je gazon kapot, ze kunnen ook zorgen voor verzakking van je bestrating. Door gangen onder je terras te graven, ontstaat er instabiliteit. Storten die gangen in, dan zakken de tegels weg. Bij dit soort verzakkingen heb je vaak veel zand nodig voor herstel.

Lees ook: Acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte

©MG | ID.nl

Mollen graven gangen en die kunnen ervoor zorgen dat je bestrating verzakt.

Mollen zijn lastig te weren, maar je kunt het ze wel moeilijker maken. Hoe diverser je beplanting, hoe minder aantrekkelijk je tuin is voor mollen: wortels vormen obstakels. Wil je specifiek je terras beschermen, dan kun je een mollennet plaatsen. Dat graaf je verticaal in langs de randen van je terras, tot zo'n 70 cm diep. Deze klus kun je prima uitvoeren na het ophogen, want je hoeft alleen de zijkanten aan te pakken.