Wie zich verveelt tijdens de lange winteravonden kan altijd nog tegen de computer gaan schaken. Lucas Chess is behalve een veelzijdig opponent ook een goede leermeester. Schaken is een eeuwenoude hobby waar vele mensen vele genoeglijke (en soms ook minder genoeglijke) uurtjes mee zoet zijn. Wie niet bij een club wil of geen schaakvrienden heeft, vindt in de computer al jaren een geduldige en op de eigen kracht in te stellen tegenstander. Een programma kopen hoeft daarvoor al lang niet meer. Er is heel wat gratis schaaksoftware en Lucas Chess is een van de jongste telgen uit die familie. Voordat we beginnen is het belangrijk om te weten wat Lucas Chess niet is. Lucas Chess is geen programma dat u de basisbeginselen van het schaken bijbrengt. Wie nog helemaal niet schaakt vindt uitstekende uitleg over dit boeiende spel op www.schaakzone.nl/schaken-voor-beginners.php. Kent u eenmaal de regels en de notatie dan kunt u aan de slag. Lucas Chess biedt daarbij niet alleen een selectie tegenstanders van allerlei sterkte maar wijst u ook op fouten en laat u duizenden oefeningen doen om uw spel te verbeteren.

1. Downloaden en installeren

We surfen naar portableapps.com/apps/games/lucas-chess-portable en klikken daar op de groene downloadknop. We slaan het bestand (LucasChessPortable_7.05.paf.exe, 21 MB) op in een map naar keuze. We openen deze map en starten het exe-bestand. We klikken op Uitvoeren, OK, Volgende, Installeren en Voltooien. In de map is nu een nieuwe map verschenen genaamd LucasChessPortable. Als we die openen kunnen we het programma starten via LucasChessPortable.exe. Let op: omdat het een portable programma is, heeft er geen installatie plaatsgevonden in de gebruikelijke zin en is er ook geen snelkoppeling. Als u wilt kunt u die echter zelf op het Bureaublad maken. Bij de eerste start vraagt Lucas Chess ons een taal te kiezen en Engels lijkt ons de beste keus. We typen onze naam in en klikken op Accept. Er begint meteen een voorbeeldpartij die u eventueel kunt volgen. Lucas Chess is nu klaar voor gebruik (Afb.1).

©CIDimport

2. Partijtje opzetten

Laten we eerst maar eens een partijtje spelen. De Play-knop is daarvoor de logische keuze. Klikken we daarop dan kunnen we kiezen uit ‘Play against an engine of your choice’ of ‘Opponents for young players’. Lucas Chess bevat een flink aantal verschillende schaakbreinen die los staan van de gebruikers-interface (de bediening en grafische weergave). Deze breinen worden engines genoemd en u kunt ze zien als computertegenstanders van verschillende (vaak weer instelbare) sterkte. De tweede optie richt zich speciaal op de kleintjes, dus speel er mee als u uw kinderen wilt laten schaken of kies er zelf een voor een tegenstander zoals Monkey die makkelijk fouten maakt. We kiezen de eerste optie en komen dan in een nieuw venster terecht (Afb.2).

©CIDimport

3. Spelen

We kunnen om te beginnen onze kleur kiezen; wit (white), zwart (black) of willekeurig (random). We houden het bij wit. Bij Opponent zien we onze computertegenstander Tarrasch ToyEngine. U kunt er op klikken om één van de 20 (!) beschikbare engines te kiezen maar wij houden voor nu deze. We kunnen aangeven hoe lang de engine mag denken (Time) of hoeveel zetten vooruit (Depth). Set Strength staat nu op Best Move, het beste wat de engine in de gegeven tijd of het aantal zetten kan bedenken. Is hij daarbij voor u te sterk dan kunt u hier iets anders kiezen. Bij Book (onderaan) kunt u aangeven of er een ingebouwde lijst met openingskennis moet worden gebruikt – leuk voor als u wat beter schaakt. Het aardigst is het hoekje Tutor. Hier ziet u de naam Stockfish, een van de allersterkste engines die er bestaan. Deze fungeert als coach, houdt uw spel in de gaten, waarschuwt voor blunders en suggereert betere zetten. Bij Available Hints stelt u in hoe vaak Stockfish gedurende een partij mag helpen en bij Time hoe lang hij nadenkt. Wij vinden 10 hints wel mooi en klikken op Accept. Dan beginnen we te spelen.

4. Hulp

Onze partij gaat als volgt: 1.e4-c5, 2.Pf3-Pc6, 3.Lb5-Pa5, 4.De2… Op dit moment grijpt onze coach in. Er verschijnt een popup-venster met twee borden (Afb.3). Aan onze zet De2 worden door Stockfisch 64 punten toegekend terwijl de coach zelf liever Pc3 zou spelen waaraan het 117 punten toekent. We kunnen zelfs nog meer kennis raadplegen via Consult a book. Lucas Chess kent openingen van grootmeesterpartijen tussen 1990 en 2012 en zegt dat de meesten (47%) op dit punt de korte rokade (notatie 0-0) speelden terwijl maar 40% koos voor Pc3. We volgen de grootmeesters in plaats van de coach en dubbelklikken op het bovenste item uit de lijst, de rokade. Onze 4.De2 wordt nu automatisch vervangen door 4.0-0. De computer vervolgt met 4. …-a6 en wij spelen 5.Pc3, wat nu een blunder is omdat onze loper op b5 wordt aangevallen. Opnieuw grijpt de coach in. Door een vinkje te zetten bij zijn suggestie 5.Le2 wordt onze blunder ongedaan gemaakt en kunnen we verder spelen. Merk op dat rechtsonder ons aantal beschikbare hints is gedaald tot 8. We laten het aan u om de partij al dan niet uit te spelen. U kunt opgeven (Resign), remise aanbieden (Draw), zetten terugnemen (Takeback), opnieuw beginnen (Reinit), op een later moment verder gaan (Adjourn) en meer (zie stap 5).

©CIDimport

5. Instellingen

Hebt u voor Adjourn gekozen (zoals wij) dan stopt Lucas Chess en opent de volgende keer waar u gebleven was in de partij. Hebt u de partij uitgespeeld en bent u weer in het hoofdmenu dan start u een nieuwe partij (Stap 3). Een paar functies zijn het vermelden waard. Via Config kunt u tegenstander (Engine) en coach (Tutor) wijzigen. Ook kunt u de layout aanpassen (View). Met name een blik op geslagen stukken (Captured Material) is handig. Via Options kunt u onder andere partijen opslaan (Save, PGN Format) of in zijn geheel laten analyseren (leerzaam!). De andere opties laten we even voor wat ze zijn.

6. Leren

Een van de aardigste onderdelen van Lucas Chess is het meegeleverde oefenmateriaal. Vanuit het hoofdmenu vinden we dat onder Training. Het leeuwendeel wordt hier gevormd door de bovenste optie Training Positions. Hier vindt u onder andere 50.000 opgaven voor het vinden van mat in twee zetten, eindspelstudies, opgaven om uw tactisch inzicht te verbeteren, enzovoort. De optie Play Like a Grandmaster laat u partijen van uw favoriete spelers naspelen. Standaard zijn maar drie grootmeesters meegeleverd maar via import kunt u er een heleboel (ook landgenoten) toevoegen. Kies vervolgens uw kleur en zet een vinkje bij Choose… Klik nu op accept en doe een openingszet, bijvoorbeeld e4. Vervolgens kunt u kiezen uit een tegenzet die uw favoriete grootmeester ooit tegen zich heeft zien spelen, enzovoort.
Openingen zijn heel belangrijk in het schaakspel en kunnen een blijvend voordeel opleveren. Kennis is dus belangrijk en via Training, Openings, Learn kunt u ze oefenen. Klik op New en zoek in de lijst een opening die u wilt trainen, bijvoorbeeld Kings Pawn, Sicilian. Zet er een vinkje voor, geef als naam Siciliaans en klik op Accept. Kies de opening en klik op Train en Accept. U krijgt nu vijfmaal het antwoord 1…-c5 als u 1.e4 speelt (de meeste openingsoefeningen gaan uiteraard veel dieper).

©CIDimport

7. Op topsnelheid

Van de meegeleverde Stockfish-engine zult u vast niet winnen maar een nog sterkere is nooit weg, al was het maar als coach. Op stockfishchess.org/download/ vindt u de nieuwste en sterkste versie. Vergeet ook het openingsboek niet. Wanneer u beiden volgens de instructies installeert kunt u de engine in Lucas Chess toevoegen via Tools, External Engines, New. Kies nu in de installatiemap de nieuwe engine (liefst 64-bits als uw Windows dat ook is) en klik op Add. De nieuwe engine is nu voortaan beschikbaar als tegenstander, analysehulp of coach. Veel schaakplezier!

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Woor wie graag en veel leest en dat ook op vakantie wil doen, loopt al snel tegen de beperkingen aan voor wat betreft het menemen van boeken. Een e-reader is dan een uitkomst: een enkel apparaat kan zo je hele boekencollectie opslaan. Dat scheelt kilo's en kostbare kofferruimte.

Ben je een boekenwurm die graag leest aan het zwembad, aan zee of in bad? Dan is een waterdichte e-reader een absolute uitkomst! We hebben vijf e-readers met een lekker groot scherm voor je gevonden.

Kobo Sage

Deze e-reader is ontworpen voor de serieuze lezer die meer wil dan alleen boeken verslinden. Het grote, haarscherpe E Ink Carta 1200-scherm zorgt ervoor dat tekst er fantastisch uitziet en pagina's vlot omslaan. Handig is ook de ondersteuning voor de Kobo Stylus. Hiermee kun je direct aantekeningen maken in boeken en pdf-bestanden. Daarnaast kun je via Bluetooth ook luisterboeken afspelen, waardoor je moeiteloos wisselt tussen lezen en luisteren. De behuizing is waterdicht, dus een boek lezen in bad of aan het zwembad is geen enkel probleem. Met 32 GB aan opslag heb je bovendien genoeg ruimte voor duizenden boeken en notities.

PocketBook InkPad 4

De PocketBook InkPad heeft een iets kleiner 7,8-inch scherm. Uniek is de ingebouwde luidspreker, waarmee je direct luisterboeken kunt afspelen zonder een koptelefoon te hoeven koppelen, al is die optie er via Bluetooth natuurlijk ook. De InkPad 4 is waterbestendig en het scherm heeft daarnaast ook een extra beschermlaag tegen krassen, dus prettig als je iets minder voorzichtig met je spullen omgaat. Met de SMARTlight-functie pas je niet alleen de helderheid aan, maar ook de kleurtemperatuur van het licht, zodat je op ieder moment van de dag comfortabel kunt lezen. Dankzij de ondersteuning voor een breed scala aan bestandsformaten, inclusief stripboekformaten, hoef je je zelden zorgen te maken over het converteren van bestanden.

Pocketbook InkPad Color 3

Voor wie zijn leeservaring letterlijk meer kleur wil geven, is er de PocketBook InkPad Color 3. De IkPad Color 3 heeft - zoals de naam al doet vermoeden - een 7,8-inch kleurenscherm van de nieuwste generatie dat 4096 kleuren kan weergeven. Dit maakt het apparaat perfect voor het lezen van tijdschriften, graphic novels, en kinderboeken, waarbij illustraties echt tot leven komen. De kleuren zijn weliswaar subtieler dan op een tablet, maar het grote voordeel blijft het rustige, niet-reflecterende e-ink scherm. Net als zijn zwart-wit broertje hierboven heeft dit model een ingebouwde luidspreker, Bluetooth, waterbestendigheid en de aanpasbare SMARTlight-verlichting. Een goede keuze als je vaak content met beeldmateriaal leest.

Kobo Libra Colour

Deze Kobo Libra Colour met zijn 7-inch kleurenscherm biedt een prachtige middenweg als je een iets kleinere e-reader zoekt. Dit model brengt de voordelen van een kleurenscherm naar een compacter en betaalbaarder niveau. Je kunt er niet alleen boekomslagen in kleur op zien, maar ook direct in je boeken arceren en notities maken met de los verkrijgbare Kobo Stylus 2. Het ergonomische ontwerp met fysieke bladerknoppen wordt als zeer prettig ervaren, omdat je de e-reader stevig kunt vasthouden zonder het scherm aan te raken. Uiteraard is ook dit model waterdicht. Hij is ook voorzien van ComfortLight PRO dat blauw licht filtert zodat het prettiger is voor je ogen.

PocketBook Era

De PocketBook Era is een andere goede kandidaat in de 7-inch categorie. Het model is robuust en strak vormgegeven, met een dunne rand en fysieke bladerknoppen aan de zijkant voor de bediening. Dit model leest vrijwel alle bestandsformaten die je maar kunt bedenken, heeft een ingebouwde luidspreker voor audioboeken en is waterdicht. Hoewel het een zwart-wit scherm heeft, is de schermkwaliteit uitstekend dankzij de E Ink Carta 1200-technologie, wat zorgt voor een hoog contrast en snelle reactietijden. Als je geen behoefte hebt aan een kleurenscherm of stylus-ondersteuning, dan is de PocketBook Era een prima keuze.

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, maar ook de meest toegankelijke telefoon van het - Nederlandse! - merk tot dusver. De Fairphone 6 is een smartphone die voor iedereen boeiend is, vertelt de fabrikant vol trots. Is dat echt zo? Je leest het in deze Fairphone 6-review.

Het verhaal van Fairphone is nobel: het maakt smartphones (en audioproducten) met respect voor mens en milieu, onder andere door zoveel mogelijk duurzaam gewonnen grondstoffen te gebruiken en Chinese fabrieksarbeiders goed te behandelen en te betalen. De telefoons zelf zijn deels door jou als gebruiker te repareren en krijgen vele jaren software-updates. Alles voor een zo duurzaam mogelijke smartphone die jij zo lang mogelijk kunt gebruiken. Een streven waar niemand op tegen kan zijn, maar een groot verkoopsucces zijn Fairphones nooit geworden. Wij denken dat dat onder andere komt omdat Fairphone vaak koos voor technisch wat minder goede onderdelen, waardoor een Fairphone op papier en in de praktijk minder goed presteerde dan even dure – maar veel minder duurzame – smartphones van andere merken. 

©Rens Blom

De batterij kun je zelf uit de smartphone halen.

©Rens Blom

De batterij uit de behuizing.

©Rens Blom

Een nieuwe batterij is zo in de smartphone te stoppen.

De Fairphone 6 moet dat verhaal veranderen. Het 193 gram wegende toestel is net als zijn voorgangers erg duurzaam, krijgt updates tot 2033 en is grotendeels zelf te repareren. Fairphone belooft die reserve-onderdelen ook te blijven verkopen tot 2033. Bovendien krijg je vijf jaar garantie op de hardware van de smartphone, tegenover twee jaar die de meeste andere merken bieden. Tot zover de aspecten die Fairphone interessant maken voor de bekende doelgroep. 

©Rens Blom

Prima specificaties

Fairphone heeft echter ook stappen gezet om zijn nieuwste smartphone interessanter te maken voor een grotere doelgroep. In de Fairphone 6 zitten meer gangbare specificaties, zoals een prima Qualcomm-processor en — net als in de Fairphone 5 – 8 GB werkgeheugen en 256 GB opslagcapaciteit. De Fairphone 6 heeft een beter oledscherm gekregen. Dat scherm is met 6,3 inch redelijk goed met één hand te bedienen, oogt soepel dankzij de 120Hz-verversingssnelheid en kan ook op andere vlakken aardig meekomen met de concurrentie. 

©Rens Blom

De camera's zijn ook vernieuwd en bevallen ons heel aardig. Met de 50megapixel-hoofdcamera schiet je in veel omstandigheden realistische foto's en de 13megapixel-groothoekcamera doet ook keurig zijn werk. Er zijn in dit prijssegment wel smartphones met nog betere camera's. Voor de batterij geldt hetzelfde. De Fairphone 6 beschikt over een 4415mAh-accu die probleemloos een dag meegaat, maar daar houdt het op. Veel concurrerende toestellen hebben grotere accu's en gaan langer mee. Opladen doet de Fairphone 6 met maximaal 30 watt via usb-c, waardoor de accu snel genoeg vol zit. 

Rustgevende modus

Om een bredere doelgroep aan te spreken, heeft Fairphone meer gedaan dan een technisch fijne smartphone maken. De Fairphone 6 heeft echt een eigen smoel, komt – ondanks dat je hem grotendeels uit elkaar kunt schroeven – degelijk over en houdt prettig vast. Een speciale knop laat je overschakelen naar een rustgevende modus met slechts vijf apps, zonder meldingen. Helaas ervaren wij nogal wat bugs in deze modus.

©Rens Blom

De rustgevende modus.

©Rens Blom

Met deze gele knop schakel je de rustgevende modus in en uit.

We vinden het ook leuk en slim bedacht dat je officiële accessoires kunt kopen om op de achterkant te schroeven. Denk aan een kaarthouder, nekkoord en verticaal rubber handvat voor meer grip. De accessoires bevestigen en verwijderen gaat erg eenvoudig en doet ons veel denken aan de aanpak van de concurrerende CMF Phone 1 die begin 2024 uitkwam. 

©Rens Blom

©Rens Blom

©Rens Blom

Wat CMF niet doet en andere merken vrijwel ook niet, is jou de telefoon laten openschroeven om onderdelen als het scherm, de batterij en luidspreker te vervangen bij schade of een defect. Fairphone doet dit wel en profileert zich zo niet alleen als een duurzaam merk, maar ook als een merk dat jou als gebruiker verder helpt bij problemen. Die filosofie waarderen we.

Software nog met bugs

Fairphone belooft zijn nieuwste smartphone tot 2033 software-updates te geven, een belofte die bij oude toestellen is waargemaakt. Het merk heeft langer nodig dan andere fabrikanten om updates uit te rollen, maar heeft wel een lange adem. Opmerkelijk is dat wij en veel andere vroege gebruikers nogal wat softwareprobleempjes ervaren met de Fairphone 6. Een topman van Fairphone (h)erkent de bugs en belooft deze zomer updates met oplossingen. Fijn, maar als vroege koper kunnen de eerste weken tot maanden met je nieuwe Fairphone 6 dus ook frustrerend zijn.  

©Rens Blom

Dan blijft alleen nog de prijs over. De eerste Fairphones waren niet heel duur, maar technisch ook niet zo geavanceerd. De Fairphone 5 uit 2023 was technisch een stuk beter, maar kostte een serieuze 699 euro. We vinden het dan ook een goede stap dat de Fairphone 6 verschijnt voor 599 euro – een prijs die in potentie meer mensen aanspreekt. Zeker omdat de smartphone technisch echt prima bevalt.

Conclusie: Fairphone 6 kopen?

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, wat een goed gevoel geeft. Je profiteert er zelf ook van, want het toestel is eenvoudig te repareren en krijgt liefst acht jaar software-updates. Tel daar een prima gebruikservaring bij op en je kunt voor 599 euro een erg interessante smartphone kopen. Een smartphone die wij om de combinatie van genoemde redenen veel mensen kunnen aanraden, al moeten vroege kopers dus rekening houden met bugs in de software.