IrfanView is een bijzonder prettig programma voor hobbyfotografen om foto's te bekijken en eenvoudige bewerkingen uit te voeren. Nagenoeg alle afbeeldingsformaten worden ondersteund, zodat u ook exotische bestanden zonder problemen opent. Dankzij de gebruiksvriendelijke interface is er geen geavanceerde kennis van grafische software vereist. Met behulp van de stappen uit deze workshop kunt u direct aan de slag!

01. Installatie

Allereerst brengt u een bezoekje aan de website IrfanView om de software te downloaden. Onder het menuonderdeel Download hebt u de mogelijkheid om het installatiebestand van 1,32 MB vanaf meerdere bestandslocaties binnen te halen. Kies een locatie uit en doorloop de installatiewizard. U bepaalt onder andere of u een snelkoppeling op het bureaublad wilt plaatsen en of u bepaalde bestanden met IrfanView wilt associëren. Dat is handig wanneer u bepaalde afbeeldingsformaten automatisch met deze fotoviewer wilt openen, zodra u erop dubbelklikt.

©PXimport

02. Nederlands taalpakket

Bij het opstarten van IrfanView, zult u merken dat het programma Engelstalig is. Gelukkig is er een Nederlands taalpakket beschikbaar. Surf naar IrfanView en klik aan de linkerkant van de webpagina op IrfanView languages. Download de Installer-versie en start daarna het exe-bestand. Klik op Install om het Nederlandse taalpakket te installeren. Navigeer in het programma naar Options / Change language en selecteer NEDERLANDS.DLL. Bevestig met OK, alle menu's worden nu direct vertaald. Sommige onderdelen van de software blijven overigens nog wel Engelstalig.

©PXimport

03. Foto's bekijken

In het hoofdvenster van IrfanView bekijkt u gemakkelijk foto's of andere afbeeldingen. U sleept het bestand simpelweg naar het programma, en het wordt meteen weergegeven. Via de pijltjesknoppen zijn de overige foto's in de map bereikbaar. In- en uitzoomen gaat via de knoppen met het vergrootglas. Als u meerdere foto's tegelijk wilt bekijken, dan gaat u naar Start / Alle programma's / IrfanView / IrfanView - Thumbnails. Zoek met behulp van de mappenstructuur de juiste bestanden op in het hulpprogramma. Zodra u dubbelklikt op een afbeelding, opent de fotoviewer van IrfanView.

©PXimport

04. Diavoorstelling

Wilt u een complete map met foto's bekijken, dan klikt u in het hoofdprogramma van IrfanView op de knop Diavoorstelling. Er verschijnt een nieuw venster, waarin u de weergave bepaalt. Zoek aan de rechterkant alle foto's op die u wilt bekijken. Nuttig is dat u bestanden uit verschillende mappen kunt selecteren. Beslis hoeveel seconden er tussen de dia's moeten zitten. Het is leuk om een willekeurige volgorde te selecteren en een mp3-bestand als achtergrondmuziek af te spelen. Ook voegt u indien gewenst teksten toe. Klik op de knop Speel diavoorstelling om deze te starten.

©PXimport

05. Tekenpallet

Wanneer u een pijltje, penseelstreek, of een simpele vorm wilt toevoegen aan de afbeelding, dan regelt u dat met het Tekenpallet. U opent dit onderdeel via Bewerken / Tekenpallet tonen. Er verschijnt een verplaatsbaar dialoogvenster in beeld, waarmee u simpele elementen aan de foto toevoegt. De dikte van de lijnen selecteert u in het tekstveld onder Grootte. Verder hebt u de mogelijkheid om vlakken op te vullen, waarbij u uiteraard zelf de voor- en achtergrondkleur bepaalt. Tevens kunt u een gum gebruiken om een ongewenst gedeelte van de afbeelding weg te halen.

©PXimport

06. Weergaveopties

U beslist zelf op welke wijze u de afbeeldingen in IrfanView wilt weergeven. Ga in het menu naar Weergave / Weergave opties. Handig is de mogelijkheid om de foto's aan te passen aan de grootte van het venster. Op die manier hoeft u geen schuifknoppen te gebruiken om de foto in beeld te brengen. Verder kunt u er ook voor kiezen om de werkelijke grootte van de afbeelding te tonen. In het menuonderdeel Weergave beschikt u ook over opties om bepaalde werkbalken te verbergen of een volledig scherm te activeren.

©PXimport

Skins

Vindt u de standaardinterface van IrfanView er nogal oubollig uitzien? Geen probleem, want u vervangt moeiteloos de knoppenbalk. U gaat eerst naar IrfanView en klikt op Toolbar skins. Vervolgens maakt u een keuze door op een ontwerp te dubbelklikken, waarna u het zip-bestand uitpakt naar de map C:\Program Files\IrfanView\Toolbars. U activeert de nieuwe knoppenbalk door te navigeren naar Eigenschappen / Werkbalk. Ten slotte klikt u op de juiste naam en bevestigt u met OK

©PXimport

07. Uitsnede maken

Bij foto's waarop alleen het onderwerp belangrijk is, maakt u eenvoudig een uitsnede. Op die manier wordt u bijvoorbeeld niet afgeleid door een hinderlijke achtergrond en bovendien is het een efficiënte manier om een afbeelding kleiner te maken. Eerst maakt u met de cursor een selectie door een vierkant te plaatsen rond het betreffende onderwerp. Vervolgens gaat u naar Bewerken / Selectie uitsnijden. De foto wordt direct aangepast. Navigeer naar Bestand / Opslaan als om de bewerking te bewaren. Let op dat u hierbij de juiste locatie en een geschikt bestandsformaat kiest.

©PXimport

08. Panorama afbeelding

Bij het fotograferen vanaf een uitkijktoren is het onmogelijk om het volledige uitzicht op een foto vast te leggen. Gelukkig biedt IrfanView daarvoor een nuttige oplossing, u kunt afbeeldingen aan elkaar plakken. U opent het juiste menu via Afbeelding / Maak panorama afbeelding. Klik op Afbeeldingen toevoegen en zoek de bestanden op. Middels de knoppen Omhoog en Omlaag plaatst u ze in de goede volgorde. Klik op Maak panorama om het resultaat te bekijken en sla het eventueel op. Het is ook mogelijk om de afbeeldingen verticaal onder elkaar te plaatsen.

©PXimport

09. Grootte wijzigen

Het wijzigen van de grootte van een afbeelding kan nodig zijn wanneer het bestand aan bepaalde afmetingen moet voldoen voor een website of een fotoboek. Ga naar Afbeelding / Grootte wijzigen. Bij de optie Nieuwe grootte wijzigt u handmatig de afmetingen voor de breedte en hoogte. U gebruikt hierbij de eenheden pixels, centimeters of inches. Tevens kunt het percentage van de verhoudingen wijzigen. Verder ziet u aan de rechterkant enkele standaardafmetingen staan die u kunt kiezen. Sluit het dialoogvenster met OK en sla de bewerking op.

©PXimport

10. Rode ogen corrigeren

Als u weleens portretfoto's met flitslicht maakt, dan herkent u vast de rode ogen. Deze ontstaan doordat de pupillen niet snel genoeg reageren op het omgevingslicht, waardoor er rode bloedvaten van het netvlies te zien zijn. De meeste fotobewerkingsprogramma's hebben een functie om het op een realistische manier te corrigeren. Gebruik de zoom-knop met het vergrootglas om de ogen goed in beeld te brengen en maak een zorgvuldige selectie met de cursor. Navigeer in het menu daarna naar Afbeelding / Rode ogen reductie.

©PXimport

11. Horizon recht maken

De meeste mensen fotograferen een beetje schuin, omdat het lastig is om een camera zonder statief helemaal recht te houden. Foto's met een scheve horizonlijn zijn bepaald geen streling voor het oog. Gelukkig is het met IrfanView mogelijk om de afbeelding te draaien, waardoor u de horizon rechtmaakt. Open het Tekenpallet via Bewerken / Tekenpallet tonen en klik op het Rotatiegereedschap. Trek vervolgens een lijn met de cursor langs het gedeelte waarlangs de afbeelding zich horizontaal moet uitlijnen. Zodra u de muisknop loslaat, bekijkt u direct het resultaat.

©PXimport

12. Klonen

Het is vervelend als een vlekje of een ongewenst onderwerp de foto verpest. Wanneer het hinderlijke element zich op een neutrale achtergrond bevindt, poetst u het met behulp van de functie Klonen gemakkelijk weg door een identiek gedeelte van de foto te verplaatsen. Ga naar Bewerken / Tekenpallet tonen en selecteer het Kloongereedschap. Klik eerst met de rechtermuisknop op de plek waar de pixels vandaan moeten komen en klik vervolgens met de linkermuisknop op het hinderlijke gedeelte. De grootte van het kloongebied bepaalt u in het Tekenpallet.

©PXimport

13. Teksten toevoegen

Om iets te verduidelijken plaatst u gemakkelijk een tekst binnen een afbeelding. Maak met de cursor een selectie op de plek waar u een tekst wilt invoegen. Ga daarna naar Bewerken / Tekst toevoegen aan selectie. Typ de gewenste woorden en klik op de knop Kies Lettertype. Selecteer een mooi lettertype en pas de lettergrootte naar eigen inzicht aan. Ook kunt u een andere kleur selecteren en de tekst cursief, vet of onderstreept weergeven. Verder lijnt u de woorden links, rechts of in het midden uit. Bevestig met OK om de tekst definitief te plaatsen.

©PXimport

14. Randen

Voor een leuk effect voorziet u de kiekjes van een aantrekkelijke rand of lijst. Zoek een geschikte foto op en navigeer naar Afbeelding / Rand/Lijst toevoegen. De verschillende opties worden vervolgens in een lijstje weergegeven. Bij Frame colors selecteert u één of meerdere kleuren. U bepaalt de dikte door bij de optie Frame size de waarde voor het aantal pixels te wijzigen. In het Preview-venster ziet u direct wat voor effect de rand heeft. Bevestig met de knop OK om de rand aan de foto toe te voegen. Vergeet overigens het bestand niet op te slaan als u de bewerking wilt behouden.

©PXimport

15. Kleuren corrigeren

Bent u niet tevreden met de kleuren van uw foto? Gelukkig doet u daar eenvoudig iets aan! Open het juiste menu via Bewerken / Kleuren aanpassen. U ziet twee afbeeldingen naast elkaar, zodat u gemakkelijk de nieuwe en de oorspronkelijke foto met elkaar vergelijkt. Gebruik de schuifknoppen bij Contrast, Gamma correctie en Verzadiging om de weergave aan te passen. Verder stelt u naar eigen inzicht een andere kleurbalans in door te spelen met de waarden van de primaire kleuren rood, groen en blauw. Ten slotte hebt u ook de mogelijkheid om de Helderheid te wijzigen. Sluit het dialoogvenster met OK.

©PXimport

Transparantie

Helaas kan IrfanView niet omgaan met transparante afbeeldingen. Transparante vlakken worden in het programma namelijk zwart weergegeven en ook als u het bestand opslaat, blijft deze kleur onveranderd. Bij fotobewerkers die wel overweg kunnen met 'doorzichtige' plaatjes, ziet u in de meeste gevallen een witte kleur of blokjes. Als u dergelijke afbeeldingen wilt bewerken, kunt u daarom beter het gratis programma GIMP gebruiken.

©PXimport

Opslaan voor het web

Als u alle extensies voor IrfanView uit stap 21 hebt geïnstalleerd, dan slaat u afbeeldingen gemakkelijk aangepast op zodat ze geschikt zijn voor internet. Dat is nuttig indien u wilt dat afbeeldingen op uw website snel worden geladen. U opent het juiste onderdeel via Bestand / Opslaan voor het Web. Bij plaatjes met een hoge resolutie, geeft de software eerst de gelegenheid om de afmetingen te verkleinen. Vervolgens maakt u in een nieuw dialoogvenster de keuze tussen jpg, gif of png en stelt u de kwaliteit in. U ziet direct wat voor effect de wijzigingen hebben, waarbij u meteen controleert hoe groot het bestand wordt. U slaat met Save de bewerkte afbeelding op.

16. Effecten toepassen

Afbeeldingen kunt u een bijzonder effect geven, zoals regendruppels, olieverf of sepiakleur. Zoek een foto op en maak eventueel een selectie. Navigeer in het menu naar Afbeelding / Effecten / Effectenkiezer. U ziet de oorspronkelijke en de nieuwe foto staan. Aan de linkerkant bevindt zich een lijstje met alle effecten die u desgewenst toepast. Zo stelt u met de optie Blur 2 met behulp van schuifknoppen een vervaging in, om bijvoorbeeld een persoon onherkenbaar te maken. Ook Radial Blur en Zoom Blur kunt u hiervoor gebruiken. Maak een keuze en sluit af met OK.

©PXimport

17. Foto's converteren

U kunt IrfanView gebruiken om foto's om te zetten naar een ander bestandsformaat. Ga naar Bestand / Groepsconversie/Hernoemen, zoek de afbeeldingen op en sleep ze naar het onderste deelvenster. U kunt hiervoor ook de knoppen Toevoegen of Alles toevoegen gebruiken. Bepaal in het uitrolmenu bij Uitvoerformaat het juiste grafische formaat en selecteer onder Doelmap de gewenste locatie. U klikt vervolgens op Start, waarna het proces begint. Overigens gebruikt u het dialoogvenster Groepsconversie tevens om meerdere bestanden een andere naam te geven.

©PXimport

18. Tegelijk bewerken

Zodra u dezelfde bewerkingen op meerdere foto's tegelijk wilt toepassen, kunt u veel tijd besparen. Ga naar Bestand / Groepsconversie/Hernoemen. Voeg de foto's toe en plaats een vinkje voor Gebruik geavanceerde opties. Klik op de knop Geavanceerd, zodat er een nieuw scherm verschijnt met talloze functies. U hebt bijvoorbeeld de mogelijkheid om alle afbeeldingen tegelijk te verkleinen of uitsneden te maken. Daarnaast past u het contrast aan en verandert u de kleurbalans. Maak een keuze en klik op OK. Met Start begint het omzettingsproces.

©PXimport

19. Externe bewerkers

Mocht IrfanView een geavanceerde bewerking niet uit kunnen voeren, dan doet u vanuit het programma rechtstreeks een beroep op andere fotobewerkingssoftware. Klik in het menu op de knop Eigenschappen en ga naar de optie Overige. Kies onder Externe bewerkingsprogramma's instellen voor Bladeren en zoek het exe-bestand van de betreffende software op, bijvoorbeeld Photoshop Elements of GIMP 2. U voegt maximaal drie programma's toe. Sluit het menu met OK. Via Bestand / Open met bewerker start u de foto direct met het andere pakket op.

©PXimport

20. Bureauachtergrond

Hebt u een foto naar tevredenheid bewerkt, dan wilt u deze wellicht op uw bureaublad gebruiken. Ga naar Opties / Als bureaublad achtergrond instellen, waar u de keuze hebt uit vier opties. Gecentreerd weergeeft de foto in het midden, waardoor mogelijk een gedeelte buiten het beeldscherm valt. De optie Naast elkaar gebruikt u als er meerdere monitors op de computer zijn aangesloten. Met behulp van Spreiden past het formaat van de afbeelding zich aan aan de grootte van het beeldscherm. Als u niet wilt dat de weergave wordt uitgerekt, kiest u voor Spreiden (proportioneel).

©PXimport

21. Plugins

U voegt simpel extra functies toe door middel van uitbreidingen. Surf naar IrfanView en klik aan de linkerkant op PlugIns. U maakt het voor uzelf gemakkelijk door middels één exe-bestand alle beschikbare extensies te installeren. Klik op de link Software.com - download IrfanView plugins en vervolgens onderaan de webpagina op Download Irfanview Plugins Now. Zorg ervoor dat IrfanView is afgesloten, alvorens u de installatiewizard doorloopt. Na installatie beschikt u onder meer over mogelijkheden om foto's te e-mailen en video's te openen.

©PXimport

Met Circle to Search kun je informatie opvragen over wat je op het scherm van je smartphone ziet, zonder dat je van app hoeft te wisselen of iets hoeft te kopiëren. Dat kan met Circle to Search, een functie die standaard ingebouwd is in de nieuwste Android-versies van onder andere Google Pixel- en Samsung Galaxy-toestellen. Je kunt er meer mee dan je misschien denkt!

Lees ook: 4 handige AI-functies voor je smartphone

Even snel iets opzoeken terwijl je een video kijkt, een bericht leest of door je favoriete app scrolt: tot voor kort betekende dat toch meestal dat je moest wisselen van app, tekst moest kopiëren of een apart tabblad moest openen. Met Circle to Search hoeft dat niet meer. Google heeft deze functie zo ontworpen dat je op elk moment, in elke app, meteen kunt zoeken naar wat er op je scherm staat. Google zoekt vervolgens direct naar relevante informatie, zonder dat je iets hoeft in te typen. Het werkt in vrijwel alle apps, dus of je nu op Instagram zit, een game speelt of iets leest op een website: je kunt het op elk moment starten.

Wat zie ik?

Circle to Search werkt op allerlei soorten content. Zie je een gaaf shirt op een Instagramfoto en wil je weten waar je het kunt kopen? Omcirkel het, en je krijgt gelijk links naar vergelijkbare kledingstukken in webshops. Vaak krijg je niet alleen identieke producten te zien, maar ook alternatieven in verschillende prijsklassen.

Ook meubels, accessoires of zelfs planten kun je zo herkennen. Als je tijdens het scrollen iets tegenkomt dat je aanspreekt, hoef je alleen maar te cirkelen om meteen te zien waar je het kunt vinden – of wat erop lijkt. Handig als je inspiratie opdoet via video's of foto's en daar direct iets mee wilt doen.

Vertaalhulp

Een andere slimme toepassing is het vertalen van tekst, rechtstreeks vanuit beeld. Stel je leest een buitenlandse recensie, komt een menukaart tegen in een foto, of ziet een handgeschreven briefje in een andere taal. Door simpelweg het relevante tekstdeel te selecteren, krijg je direct een Nederlandse vertaling te zien, zonder dat je eerst een aparte vertaalapp hoeft te openen. Dat maakt het veel laagdrempeliger om bijvoorbeeld Franse recepten te begrijpen, Spaanse socialemediaposts te volgen of Duitse nieuwsartikelen te lezen.

©Google

Studiehulp

Circle to Search komt ook goed van pas bij het leren of studeren. Zit je met een lastige formule of grafiek die je niet begrijpt? Je kunt het direct selecteren en uitleg opvragen, vaak inclusief stapsgewijze berekening of achtergrondinformatie. Vooral handig voor scholieren en studenten die digitale lesmaterialen gebruiken: je kunt blijven werken in je les-app, terwijl je tegelijk extra uitleg opvraagt.

Wat hoor ik?

Ook muziekherkenning is inmiddels in Circle to Search geïntegreerd. Je hebt dus geen aparte apps meer nodig om een nummer te identificeren dat je toevallig hoort in een video, in een winkel of op straat. Door het muzieksymbool onderin aan te tikken terwijl het nummer speelt, herkent Circle to Search het liedje – zelfs als je het neuriet of zingt.

Tips voor gamers

Voor wie graag games speelt op zijn telefoon, biedt Circle to Search sinds kort ook specifieke ondersteuning. Krijg je een puzzel niet opgelost, heb je geen idee wat je met een object of voorwerp in de game moet doen of weet je even niet hoe je een level moet uitspelen? Door het betreffende deel van je scherm te selecteren, krijg je hulp in de vorm van tips, korte uitleg of video's die exact op het juiste moment in de gameplay beginnen. Je hoeft het spel dus niet te verlaten om informatie te zoeken.

©Google

De diepte in

Een opvallende toevoeging van de laatste maanden is AI Mode. Wanneer je iets opzoekt met Circle to Search en er verschijnt een zogenoemde AI Overview, kun je naar beneden scrollen en kiezen voor 'dive deeper with AI Mode'. Je krijgt dan de mogelijkheid om door te vragen binnen hetzelfde onderwerp. Stel: je hebt een afbeelding van een historisch schilderij geselecteerd, en AI Overview geeft een korte samenvatting. In AI Mode kun je dan vragen stellen over de stijl, de kunstenaar of de historische context, en krijg je in gewone taal uitgebreide antwoorden.

De cirkel is rond

Je ziet dat je in het dagelijks gebruik dus verrassend veel met Circle to Search kunt. Daarbij is het fijn dat deze AI-hulp bovendien slim reageert op de context. Selecteer je tekst, dan krijg je andere opties dan bij een object of een geluid. Daardoor voelt het gebruik logisch en hoef je niet telkens na te denken over welke knop je moet gebruiken. Ook handig is dat je de gevonden informatie meteen kunt opslaan of delen. Heb je iets interessants gevonden? Dan kun je het met één tik bewaren in bijvoorbeeld Google Keep, mailen naar jezelf of invoegen in een agendanotitie.

Smartphones met Circle to Search

Je laptop maakt lange dagen. Of je nu thuiswerkt, films kijkt of schoolopdrachten maakt, hij staat vaak uren aan. Wil je dat hij zo lang mogelijk goed blijft werken? Dan zijn er een aantal dingen die je beter niet kunt doen – omdat ze op termijn voor problemen kunnen zorgen. Van slechte ventilatie tot verkeerd opladen: zorg dat je deze fouten voortaan vermijdt.

Lees ook: Zo zorg je dat je laptop zo lang mogelijk blijft werken op één acculading

1. Laptop veel op bed of schoot gebruiken

Een laptop heeft lucht nodig. Via kleine openingen aan de zijkant of onderkant voert hij warmte af, en die luchtstroom raakt geblokkeerd als je het apparaat op een zacht oppervlak gebruikt. Op bed, een dekentje of je schoot raakt hij die warmte moeilijk kwijt, waardoor onderdelen onnodig heet worden. Op de korte termijn merk je dat aan een luidruchtige ventilator, op de lange termijn aan snellere slijtage. Gebruik je je laptop vaak op schoot? Leg er dan iets hards onder, zoals een plankje of laptopstandaard. Zo voorkom je oververhitting. Bovendien werkt het vaak ook prettiger.

2. Altijd aan de oplader laten hangen

Veel mensen laten hun laptop de hele dag aan de stroom hangen. Dat lijkt handig – je zit nooit zonder stroom – maar voor de accu is het minder ideaal, vooral bij oudere laptops. Die kunnen sneller slijten als ze continu volgeladen blijven. Moderne laptops hebben gelukkig vaak slimme batterijmanagementsystemen die overladen voorkomen, maar zelfs dan is het beter om de batterij niet constant op 100% te houden. Je verlengt de levensduur door de accu regelmatig te gebruiken: haal de stekker er af en toe uit, laat de lading zakken tot zo’n 30 à 40 procent en laad dan weer op. Veel modellen bieden ook een instelling om het laden automatisch te beperken tot bijvoorbeeld 80%. Werk je veel op netstroom? Dan is het zeker de moeite waard om die functie in te schakelen. Zo houd je de accu langer gezond, zonder dat je er iets van merkt in het dagelijks gebruik.

3. Updates telkens uitstellen

Je krijgt een melding, maar klikt op 'nu niet'. En een dag later nog een keer. En nog een keer. Omdat je net lekker bezig bent en geen zin hebt om de laptop opnieuw op te starten, of omdat je denkt dat updates er alleen voor nieuwe functies zijn. Maar juist in die updates zitten vaak beveiligingsverbeteringen en foutoplossingen. Door lang te wachten blijf je kwetsbaar voor lekken of bugs die allang zijn verholpen. Laat updates daarom uitvoeren op een moment dat je je laptop niet nodig hebt – bijvoorbeeld tijdens de lunch of 's avonds. En stel automatische updates in als dat mogelijk is.

©Daniel CHETRONI - stock.adobe.com

4. Geen ruimte voor ventilatie laten

Wie foto's bewerkt, veel tabbladen open heeft of werkt met grote bestanden, vraagt meer van zijn laptop. De processor warmt op en de ventilator springt aan. Als je laptop dan in een afgesloten kastje, tegen een muur aan of tussen stapels papier staat, kan hij die warmte moeilijk kwijt. De temperatuur loopt verder op, wat invloed heeft op de prestaties en de levensduur. Zorg bij intensief gebruik voor voldoende ruimte rondom het apparaat. Zorg dat je hem op een plek neerzet waar niet allerlei spullen liggen en overweeg een laptopstandaard of -koeler als je merkt dat de temperatuur snel oploopt. 

5. Ventilatieopeningen niet schoonhouden

Een beetje in het verlengde van de fout hierboven: kan je laptop zijn warmte sowieso kwijt, ook als er genoeg ruimte omheen is? In de loop van de tijd verzamelt zich stof in je laptop, vooral rond de ventilator en de luchtkanalen. Zeker als je laptop in een stoffige kamer staat of je veel huisdieren hebt, kan dat snel gaan. Dat stof belemmert de luchtstroom, waardoor warmte blijft hangen en onderdelen sneller slijten. Je merkt het aan een ventilator die vaker aanslaat, of of doordat je laptop langzamer reageert dan je gewend bent. Gebruik af en toe een busje perslucht om de ventilatieopeningen voorzichtig schoon te blazen. 

©Studiomiracle

6. Klikken op verdachte links of bestanden

We weten allemaal dat je niet zomaar ergens op moet klikken. Maar het kan toch gebeuren dat je nieuwsgierig wordt naar die 'gratis update' of dat je denkt dat die mail echt van je bank afkomstig is (want cybercriminelen worden steeds slimmer in het nabootsen van bekende websites en bedrijven). Voordat je het weet heb je dan iets gedownload wat helemaal niet deugt. Malware kan van alles doen: meekijken wat je typt, je bestanden versleutelen, of persoonlijke gegevens stelen.

Een garantie dat je het helemaal kunt voorkomen kan niemand je geven. Wat je in ieder geval wél kunt doen is software altijd alleen via de officiële website downloaden, alleen bijlagen openen van afzenders die je vertrouwt en niet op meldingen klikken die je onder druk zetten. Een goede virusscanner helpt uiteraard ook, maar alert blijven is minstens zo belangrijk.

7. Geen back-ups maken van je bestanden

Je denkt er pas aan als het te laat is: een laptop die niet meer opstart, een harde schijf die crasht of een diefstal. Als je geen back-up hebt en er gebeurt iets met je laptop, dan ben je alles kwijt: je foto's, werk en documenten. Zorg daarom dat je regelmatig een back-up maakt. Dat kan automatisch via een clouddienst, of handmatig met een externe harde schijf. Het instellen kost je hooguit een kwartier. Doen, want de opluchting die je voelt wanneer je een back-up kunt gebruiken op het moment dat je die nodig hebt, is onbetaalbaar! 

8. Ruw omgaan met je laptop

We zijn allemaal wel eens haastig met onze laptop. Snel een usb-stick erin duwen, het scherm met één hand vanaf de zijkant openklappen, wrikken om de oplaadkabel in de poort te steken: het lijkt onschuldig, maar kan schade veroorzaken. Poorten zijn gevoelig, net als de scharnieren van je scherm. Open je laptop altijd met twee handen vanuit het midden en ga voorzichtig om met alle poorten en uitgangen. Doe je dat niet, dan kunnen ze los komen te zitten, waardoor ze uiteindelijk minder goed of helemaal niet meer hun werk kunnen doen.

©Dan74 - stock.adobe.com

9. Alles opslaan op het bureaublad

Voor het gemak bewaren veel mensen bestanden standaard op het bureaublad. Foto's, documenten, downloads – zo heb je ze meteen bij de hand. Omdat elk bureaubladpictogram apart geladen moet worden, kan dat bij oudere laptops voor merkbare vertraging zorgen tijdens het opstarten. Bij moderne laptops speelt dat probleem niet. Maar of je laptop nu oud of nieuw is: door alles maar op het bureaublad te bewaren, raak je wel het overzicht kwijt. Dus dan geldt dat 'alles bij de hand' niet meer. Integendeel: het risico dat je per ongeluk iets belangrijks weggooit, wordt groter naarmate je bureaublad voller raakt. Maak daarom mappen aan, gebruik de standaard 'Documenten'-map en archiveer wat je niet meer nodig hebt.

10. Geen wachtwoord of vergrendeling instellen

Veel mensen gebruiken hun laptop thuis of op werk, en denken daardoor geen wachtwoord nodig te hebben. Maar bij diefstal of verlies ligt je hele digitale leven open. Je mail, documenten, foto's, inloggegevens en opgeslagen wachtwoorden zijn vaak met één klik bereikbaar. Een sterk wachtwoord of pincode op je account, automatische vergrendeling na inactiviteit en versleuteling van je harde schijf maken je laptop veel veiliger. Het kost je nauwelijks extra tijd bij het opstarten, maar voorkomt grote problemen als je laptop ooit in verkeerde handen valt.