ID.nl logo
Wetenschappelijk werken in Word
© Reshift Digital
Huis

Wetenschappelijk werken in Word

Voor het maken van je onderzoeken, scripties of andere wetenschappelijke documenten gelden zeer strenge regels. Word kan je niet helpen met het inhoudelijke deel, maar wél met het volgens de regels in elkaar zetten van je werkstuk. Wetenschappelijk werken in Word doe je zo.

01 Sjabloon

Voordat je begint aan je scriptie, moet je ervoor zorgen dat je het juiste sjabloon gebruikt. Elke universiteit heeft een eigen huisstijl, vaak met bijbehorend sjabloon dat al de juiste stijlen en opmaak bevat. Door dit te gebruiken, maak je het jezelf een stuk makkelijker. Let ook op dat er meerdere Word-sjablonen kunnen zijn, bijvoorbeeld eentje voor een presentatie, rapport of proefschrift. In zo’n sjabloon vind je bovendien de juiste opbouw van je scriptie, de juiste vorm van je voorpagina en titelblad en alvast een inhoudsopgave.

02 Stijl

Belangrijk is om de stijlen in zo’n sjabloon juist te gebruiken. In Word 2016 zie je in het Lint bij Stijlen de stijlen van het document. Je ziet ze dan echter niet allemaal. Handiger is om ze altijd rechts in beeld te hebben. Daarvoor klik je in Stijlen rechtsonder op het pijltje en kies je voor Stijlen toepassen. Klik dan in het venster op de A-knop om de stijlen rechts in beeld te tonen. Handig met het gebruik van stijlen en koppen is dat je eenvoudig kunt navigeren en je je geen ongeluk hoeft te scrollen. Ga in het Lint naar Beeld en vink in de sectie Weergeven het Navigatievenster aan.

03 Wijzig je stijl

Stel dat je een van de stijlen wilt wijzigen, maar dat je deze al op een groot deel van je tekst hebt toegepast. Je kunt dan natuurlijk het complete document afgaan en overal handmatig de stijl wijzigen. Het kan gelukkig slimmer, met Vervangen op het tabblad Start van het Lint. Als je dan klikt op Meer / Opmaak / Stijl kun je zoeken naar een stijl. Doe daarna hetzelfde voor het veld Vervangen door en kies de nieuwe stijl.

©PXimport

04 Opmaaksymbolen

Als je Word gebruikt, zal het op een gegeven ogenblik gebeuren dat je opmaak niet klopt en je niet precies weet waarom. Dat kan heel erg frustrerend zijn. Het is in dat geval erg nuttig om alle opmaaksymbolen te zien, zodat je erachter kunt komen waar het precies fout gaat. Om alle opmaaksymbolen te zien, ga je in het lint naar het tabblad Start, de sectie Alinea en klik je op het paragraaficoon. Je kunt ook de sneltoetscombinatie Ctrl+* (Ctrl+Shift+8) gebruiken.

05 Bronvermelding

Je kunt bronvermeldingen op twee manieren opzetten: direct in Word of via een extern programma. In Word ga je naar het tabblad Verwijzingen, waar je kijkt in de sectie Citaten en bibliografie. Zorg ervoor dat je bij Stijl eerst de verwijsstijl kiest die jouw universiteit gebruikt. Heb je dat gedaan, dan klik je op Citaat invoegen / Nieuwe bron toevoegen en vul je de gevraagde gegevens in. Tijdens het typen wil je misschien niet meteen alles invullen. Je kunt daarom ook kiezen voor Nieuwe tijdelijk aanduiding toevoegen en dan later de details bewerken. Klik na het toevoegen nogmaals op Citaat invoegen, waarna je alle bronnen ziet. Klik op Bronnenbeheren om je toegevoegde bronnen aan te passen.

06 EndNote

Een aantal universiteiten biedt de mogelijkheid om je bronnen te beheren met EndNote of Reference Manager, beschikbaar voor Windows en macOS. EndNote is net even wat handiger, omdat je citaten kunt exporteren uit andere diensten, zoals het erg handige Google Scholar. In Scholar klik je dan op Citeren / EndNote bij een paper. Hetzelfde geldt voor Reference Manager. Biedt je universiteit geen van beide aan, dan kun je ook eens kijken naar Mendeley, dat gratis is en een plug-in heeft voor Word.

©PXimport

07 Literatuurlijst

Je wilt al je verwijzingen en referenties natuurlijk wel in één mooi overzicht hebben in de vorm van een literatuurlijst. Om je bibliografie in te voegen in het document ga je naar Verwijzingen / Citaten en bibliografie / Bibliografie. Je kunt dan kiezen uit drie stijlen: Geciteerde werken (dus waarnaar je in de tekst verwijst), Bibliografie (van alle bronnen die je hebt geraadpleegd) en Referenties.

8 Bladwijzers

Vaak zal het gebeuren dat je wilt verwijzen naar iets wat je eerder in hetzelfde document hebt staan. Daarvoor moet je eerst een bladwijzer aanmaken. Selecteer het woord of zinsdeel waarnaar je zo dadelijk wilt verwijzen en ga dan naar Invoegen / Koppelingen / Bladwijzer in het Lint. Geef de bladwijzer een naam en klik op Toevoegen.

9 Kruisverwijzing

Nadat je je bladwijzer hebt aangemaakt, kun je ernaar verwijzen met een kruisverwijzing. Zet de cursor op de plek waar je de verwijzing wilt maken. Klik op Invoegen / Koppelingen / Kruisverwijzing. Bij Verwijzingstype kun je kiezen uit Figuur (om naar een afbeelding te verwijzen), Kop, Tabel en meer. Wij kiezen hier voor Bladwijzer. Je bladwijzer van net staat in de lijst. Zorg dat Invoegen als hyperlink actief is. Bij Verwijzing naar stel je de stijl van de verwijzing in. Als je straks je scriptie exporteert als pdf, kunnen lezers klikken op de verwijzing om naar de bladwijzer te gaan zonder nog Ctrl in te hoeven drukken, zoals in Word.

©PXimport

10 Cloud

Sla je document op in OneDrive of Dropbox. Zo heb je automatisch een back-up én kun je terug naar eerdere versies. Voor OneDrive doe je het volgende: log bij Office 2016 in met je Microsoft-account of ga naar Account / Een service toevoegen / Opslag / OneDrive. Ga dan naar Bestand / Opslaan als / OneDrivePersoonlijk en sla je document op in je OneDrive. Voor Dropbox plaats je je document simpelweg in de Dropbox-map.

11 Versies

Zodra je je document hebt opgeslagen in OneDrive, kun je eenvoudig terug naar een eerdere versie. Maak wat wijzigingen en sla het bestand op. Er verschijnt rechtsboven naast Delen een nieuw icoon, dat lijkt op een klok. Als je erop klikt, zie je eerdere versies van het document. Klik op een versie om een bepaalde revisie in te zien en je wijzigingen eventueel terug te draaien. Voor Dropbox verschijnt er rechts in beeld een Dropbox-icoon. Klik erop en kies voor Versiegeschiedenis. De browser opent en je kunt eerdere versies van je document terugzien.

12 Gesplitst

Soms wil je twee keer hetzelfde document naast elkaar hebben staan, bijvoorbeeld omdat je informatie uit twee hoofdstukken even met elkaar wilt vergelijken. Je kunt dat eenvoudig doen in Word door naar het tabblad Beeld te gaan en dan te kiezen voor Splitsen, waarna het document in tweeën wordt gedeeld. Heb je meer ruimte nodig, klik dan op Nieuw venster om het document in een nieuw Word-venster te openen. Extra handig: klik op Naast elkaar weergeven om ze naast elkaar te zetten en klik dan op Synchroon schuiven zodat je in beide documenten tegelijk kunt scrollen.

©PXimport

13 Secties

Secties zijn handig voor twee specifieke gevallen: namelijk voor Romeinse nummering of voor liggende pagina’s. Je maakt een nieuwe sectie aan in Word door te gaan naar Indeling / Eindemarkeringen. Kies dan voor een optie uit het menu Sectie-einden, zoals bijvoorbeeld Volgende pagina om na de geselecteerde pagina een nieuwe sectie te laten beginnen. Om een sectie-einde te verwijderen, selecteer je deze en druk op je op de delete-knop op het toetsenbord.

Plagiaat herkennen

Voor wat extra zekerheid is het fijn om vooraf je tekst door een plagiaatherkenner te halen. Soms kan het gebeuren dat je tekst al dan niet met opzet lijkt op een andere tekst, of dat je vergeten bent een gedeelte te herschrijven. Je kunt hiervoor bijvoorbeeld The Plagiarism Checker gebruiken. Die tool scant het internet en kijkt of je tekst ergens terugkomt. Er geldt wel een limiet van duizend woorden per scan. De tool werkt ook voor het Nederlands.

14 Romeinse cijfers

Het is altijd een gevecht om de eerste paar pagina’s met Romeinse cijfers te laten starten. Om dat te bereiken, maak je een nieuwe sectie na het titelblad en een sectie tot aan waar je de Romeinse nummering wilt laten lopen. Dubbelklik dan op het paginanummer, selecteer het, klik met rechts en kies voor Opmaak paginanummers. Kies voor de Romeinse nummering, zet bij Beginnen bij een 1 en klik op OK. Op het tabblad Ontwerpen zorg je dat Eerste pagina afwijkend niet geselecteerd is, anders zie je op de eerste pagina geen paginanummer.

©PXimport

15 Liggend

Soms wil je een pagina liggend maken, om een grafiek of tabel goed tot zijn recht te laten komen. Om één of een aantal pagina’s te draaien, moet je een nieuwe sectie aan maken (zie tip 13) voor de pagina die je wilt draaien en weer een nieuwe sectie aan het einde van de pagina die je wilt draaien. Heb je dat gedaan, dan ga je naar Indeling / Afdrukstand en kies je voor Liggend in de lijst, zodat alleen de pagina’s in die sectie gedraaid worden.

16 Bestand invoegen

Een handige optie van Word is dat je verschillende bestandstypen direct in Word kunt invoegen. Daarvoor ga je naar het tabblad Invoegen / Tekst / Object. Kies het bestandstype dat je wilt invoegen, bijvoorbeeld Microsoft Office Excel Worksheet en klik op OK. Er verschijnt een Excel-werkblad en de interface van Word verandert naar die van Excel. Je hebt alle opties van Excel tot je beschikking. Klik simpelweg ergens anders als je klaar bent. Je kunt het werkblad ook apart openen in Excel: klik er met rechts op en kies voor Worksheet-object / Openen waarna een nieuw Excel-venster opent.

17 Spelling en grammatica

Tijdens het typen checkt Word standaard continu je spelling en grammatica. Handig, maar bij het maken van een scriptie gebruik je waarschijnlijk veel vaktermen die Word niet kent. Voeg het woord dan toe aan je woordenboek door er rechts op te klikken en te kiezen voor Spelling / Toevoegen aan woordenlijst. Je kunt er ook voor kiezen om het woord nu en later te negeren met de optie Alles negeren. Zodra je op het punt staat je scriptie in te leveren, is het een goed idee nog één keer alle gevonden fouten van Word langs te gaan: ga daarvoor naar Controleren / Controle / Spelling- en grammaticacontrole.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.