Voor het maken van je onderzoeken, scripties of andere wetenschappelijke documenten gelden zeer strenge regels. Word kan je niet helpen met het inhoudelijke deel, maar wél met het volgens de regels in elkaar zetten van je werkstuk. Wetenschappelijk werken in Word doe je zo.

01 Sjabloon

Voordat je begint aan je scriptie, moet je ervoor zorgen dat je het juiste sjabloon gebruikt. Elke universiteit heeft een eigen huisstijl, vaak met bijbehorend sjabloon dat al de juiste stijlen en opmaak bevat. Door dit te gebruiken, maak je het jezelf een stuk makkelijker. Let ook op dat er meerdere Word-sjablonen kunnen zijn, bijvoorbeeld eentje voor een presentatie, rapport of proefschrift. In zo’n sjabloon vind je bovendien de juiste opbouw van je scriptie, de juiste vorm van je voorpagina en titelblad en alvast een inhoudsopgave.

02 Stijl

Belangrijk is om de stijlen in zo’n sjabloon juist te gebruiken. In Word 2016 zie je in het Lint bij Stijlen de stijlen van het document. Je ziet ze dan echter niet allemaal. Handiger is om ze altijd rechts in beeld te hebben. Daarvoor klik je in Stijlen rechtsonder op het pijltje en kies je voor Stijlen toepassen. Klik dan in het venster op de A-knop om de stijlen rechts in beeld te tonen. Handig met het gebruik van stijlen en koppen is dat je eenvoudig kunt navigeren en je je geen ongeluk hoeft te scrollen. Ga in het Lint naar Beeld en vink in de sectie Weergeven het Navigatievenster aan.

03 Wijzig je stijl

Stel dat je een van de stijlen wilt wijzigen, maar dat je deze al op een groot deel van je tekst hebt toegepast. Je kunt dan natuurlijk het complete document afgaan en overal handmatig de stijl wijzigen. Het kan gelukkig slimmer, met Vervangen op het tabblad Start van het Lint. Als je dan klikt op Meer / Opmaak / Stijl kun je zoeken naar een stijl. Doe daarna hetzelfde voor het veld Vervangen door en kies de nieuwe stijl.

©PXimport

04 Opmaaksymbolen

Als je Word gebruikt, zal het op een gegeven ogenblik gebeuren dat je opmaak niet klopt en je niet precies weet waarom. Dat kan heel erg frustrerend zijn. Het is in dat geval erg nuttig om alle opmaaksymbolen te zien, zodat je erachter kunt komen waar het precies fout gaat. Om alle opmaaksymbolen te zien, ga je in het lint naar het tabblad Start, de sectie Alinea en klik je op het paragraaficoon. Je kunt ook de sneltoetscombinatie Ctrl+* (Ctrl+Shift+8) gebruiken.

05 Bronvermelding

Je kunt bronvermeldingen op twee manieren opzetten: direct in Word of via een extern programma. In Word ga je naar het tabblad Verwijzingen, waar je kijkt in de sectie Citaten en bibliografie. Zorg ervoor dat je bij Stijl eerst de verwijsstijl kiest die jouw universiteit gebruikt. Heb je dat gedaan, dan klik je op Citaat invoegen / Nieuwe bron toevoegen en vul je de gevraagde gegevens in. Tijdens het typen wil je misschien niet meteen alles invullen. Je kunt daarom ook kiezen voor Nieuwe tijdelijk aanduiding toevoegen en dan later de details bewerken. Klik na het toevoegen nogmaals op Citaat invoegen, waarna je alle bronnen ziet. Klik op Bronnenbeheren om je toegevoegde bronnen aan te passen.

06 EndNote

Een aantal universiteiten biedt de mogelijkheid om je bronnen te beheren met EndNote of Reference Manager, beschikbaar voor Windows en macOS. EndNote is net even wat handiger, omdat je citaten kunt exporteren uit andere diensten, zoals het erg handige Google Scholar. In Scholar klik je dan op Citeren / EndNote bij een paper. Hetzelfde geldt voor Reference Manager. Biedt je universiteit geen van beide aan, dan kun je ook eens kijken naar Mendeley, dat gratis is en een plug-in heeft voor Word.

©PXimport

07 Literatuurlijst

Je wilt al je verwijzingen en referenties natuurlijk wel in één mooi overzicht hebben in de vorm van een literatuurlijst. Om je bibliografie in te voegen in het document ga je naar Verwijzingen / Citaten en bibliografie / Bibliografie. Je kunt dan kiezen uit drie stijlen: Geciteerde werken (dus waarnaar je in de tekst verwijst), Bibliografie (van alle bronnen die je hebt geraadpleegd) en Referenties.

8 Bladwijzers

Vaak zal het gebeuren dat je wilt verwijzen naar iets wat je eerder in hetzelfde document hebt staan. Daarvoor moet je eerst een bladwijzer aanmaken. Selecteer het woord of zinsdeel waarnaar je zo dadelijk wilt verwijzen en ga dan naar Invoegen / Koppelingen / Bladwijzer in het Lint. Geef de bladwijzer een naam en klik op Toevoegen.

9 Kruisverwijzing

Nadat je je bladwijzer hebt aangemaakt, kun je ernaar verwijzen met een kruisverwijzing. Zet de cursor op de plek waar je de verwijzing wilt maken. Klik op Invoegen / Koppelingen / Kruisverwijzing. Bij Verwijzingstype kun je kiezen uit Figuur (om naar een afbeelding te verwijzen), Kop, Tabel en meer. Wij kiezen hier voor Bladwijzer. Je bladwijzer van net staat in de lijst. Zorg dat Invoegen als hyperlink actief is. Bij Verwijzing naar stel je de stijl van de verwijzing in. Als je straks je scriptie exporteert als pdf, kunnen lezers klikken op de verwijzing om naar de bladwijzer te gaan zonder nog Ctrl in te hoeven drukken, zoals in Word.

©PXimport

10 Cloud

Sla je document op in OneDrive of Dropbox. Zo heb je automatisch een back-up én kun je terug naar eerdere versies. Voor OneDrive doe je het volgende: log bij Office 2016 in met je Microsoft-account of ga naar Account / Een service toevoegen / Opslag / OneDrive. Ga dan naar Bestand / Opslaan als / OneDrive – Persoonlijk en sla je document op in je OneDrive. Voor Dropbox plaats je je document simpelweg in de Dropbox-map.

11 Versies

Zodra je je document hebt opgeslagen in OneDrive, kun je eenvoudig terug naar een eerdere versie. Maak wat wijzigingen en sla het bestand op. Er verschijnt rechtsboven naast Delen een nieuw icoon, dat lijkt op een klok. Als je erop klikt, zie je eerdere versies van het document. Klik op een versie om een bepaalde revisie in te zien en je wijzigingen eventueel terug te draaien. Voor Dropbox verschijnt er rechts in beeld een Dropbox-icoon. Klik erop en kies voor Versiegeschiedenis. De browser opent en je kunt eerdere versies van je document terugzien.

12 Gesplitst

Soms wil je twee keer hetzelfde document naast elkaar hebben staan, bijvoorbeeld omdat je informatie uit twee hoofdstukken even met elkaar wilt vergelijken. Je kunt dat eenvoudig doen in Word door naar het tabblad Beeld te gaan en dan te kiezen voor Splitsen, waarna het document in tweeën wordt gedeeld. Heb je meer ruimte nodig, klik dan op Nieuw venster om het document in een nieuw Word-venster te openen. Extra handig: klik op Naast elkaar weergeven om ze naast elkaar te zetten en klik dan op Synchroon schuiven zodat je in beide documenten tegelijk kunt scrollen.

©PXimport

13 Secties

Secties zijn handig voor twee specifieke gevallen: namelijk voor Romeinse nummering of voor liggende pagina’s. Je maakt een nieuwe sectie aan in Word door te gaan naar Indeling / Eindemarkeringen. Kies dan voor een optie uit het menu Sectie-einden, zoals bijvoorbeeld Volgende pagina om na de geselecteerde pagina een nieuwe sectie te laten beginnen. Om een sectie-einde te verwijderen, selecteer je deze en druk op je op de delete-knop op het toetsenbord.

Plagiaat herkennen

14 Romeinse cijfers

Het is altijd een gevecht om de eerste paar pagina’s met Romeinse cijfers te laten starten. Om dat te bereiken, maak je een nieuwe sectie na het titelblad en een sectie tot aan waar je de Romeinse nummering wilt laten lopen. Dubbelklik dan op het paginanummer, selecteer het, klik met rechts en kies voor Opmaak paginanummers. Kies voor de Romeinse nummering, zet bij Beginnen bij een 1 en klik op OK. Op het tabblad Ontwerpen zorg je dat Eerste pagina afwijkend niet geselecteerd is, anders zie je op de eerste pagina geen paginanummer.

©PXimport

15 Liggend

Soms wil je een pagina liggend maken, om een grafiek of tabel goed tot zijn recht te laten komen. Om één of een aantal pagina’s te draaien, moet je een nieuwe sectie aan maken (zie tip 13) voor de pagina die je wilt draaien en weer een nieuwe sectie aan het einde van de pagina die je wilt draaien. Heb je dat gedaan, dan ga je naar Indeling / Afdrukstand en kies je voor Liggend in de lijst, zodat alleen de pagina’s in die sectie gedraaid worden.

16 Bestand invoegen

Een handige optie van Word is dat je verschillende bestandstypen direct in Word kunt invoegen. Daarvoor ga je naar het tabblad Invoegen / Tekst / Object. Kies het bestandstype dat je wilt invoegen, bijvoorbeeld Microsoft Office Excel Worksheet en klik op OK. Er verschijnt een Excel-werkblad en de interface van Word verandert naar die van Excel. Je hebt alle opties van Excel tot je beschikking. Klik simpelweg ergens anders als je klaar bent. Je kunt het werkblad ook apart openen in Excel: klik er met rechts op en kies voor Worksheet-object / Openen waarna een nieuw Excel-venster opent.

17 Spelling en grammatica

Tijdens het typen checkt Word standaard continu je spelling en grammatica. Handig, maar bij het maken van een scriptie gebruik je waarschijnlijk veel vaktermen die Word niet kent. Voeg het woord dan toe aan je woordenboek door er rechts op te klikken en te kiezen voor Spelling / Toevoegen aan woordenlijst. Je kunt er ook voor kiezen om het woord nu en later te negeren met de optie Alles negeren. Zodra je op het punt staat je scriptie in te leveren, is het een goed idee nog één keer alle gevonden fouten van Word langs te gaan: ga daarvoor naar Controleren / Controle / Spelling- en grammaticacontrole.

©PXimport

Op elke website, in elke app en zelfs in de supermarkt laat je digitale sporen achter. Deze worden door bedrijven verzameld en doorverkocht en helaas gebeurt dat vaak op een slecht beveiligde manier. Het gevolg? Datalekken die je privacy en je geld in gevaar brengen. Gelukkig kun je je gegevens met een paar gerichte maatregelen zelf beschermen.

Een goede bescherming van je gegevens begint met het vaststellen welke gegevens er al van je rondzwerven. Daarna beslis je wat écht bewaard moet blijven en vervolgens dicht je elk lek met slimme hulpmiddelen. In dit artikel leiden we door het hele proces. We starten met een snelle inventarisatie van je digitale voetafdruk. Denk aan ongebruikte accounts, verborgen toestemmingen en vergeten wachtwoorden.

Vervolgens gaan we aan de slag: van wachtwoordmanagers en tweestapsverificatie tot versleutelde bestandsdeling en VPN’s. Tot slot kijken we naar je wettelijke rechten onder de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) en laten we zien hoe je die in je voordeel kunt inzetten. Zo groeit je beveiliging organisch mee met elke stap die je zet. Je minimaliseert de risico’s en pakt je regie terug!

Digitale voetafdruk

Elk beveiligingsplan begint met inzicht. Open daarom eerst op je computer Instellingen, kies Privacy en beveiliging en bekijk alle categorieën om te zien welke apps toegang hebben tot je locatie, camera en microfoon. Noteer wat je niet verwacht had.

Ga vervolgens naar je e-mail en zoek op trefwoorden als ‘registratie’, ‘bevestig je account’ en ‘privacyverklaring’. Zo spoor je vergeten accounts op, bijvoorbeeld de webshop waar je vijf jaar geleden een cadeautje bestelde. Bezoek tot slot de website Have I Been Pwned en vul je e-mailadres in. De dienst toont of je gegevens in bekende datalekken zitten.

Geef elke vondst een kleurcode: groen voor veilig, oranje voor opletten en rood voor directe actie. Met dit kleurenoverzicht zie je in een oogopslag waar het gevaar zit. Sla het bestand lokaal op, niet in de cloud, en bescherm het met een wachtwoord. Nu je precies weet welke gegevens rondzwerven, kun je gericht maatregelen nemen in plaats van schieten met hagel. Zo bespaar je tijd en mis je geen verborgen risico.

Onkraakbare wachtwoorden

Een uniek en lang wachtwoord voor elk account is de simpelste en beste bescherming. Installeer daarom een wachtwoordmanager zoals Bitwarden (https://bitwarden.com) of 1Password (https://1password.com). Maak eerst een hoofdwachtwoord van minstens zestien tekens dat geen bestaand woord bevat; combineer hoofdletters, leestekens en een zin die je alleen zelf begrijpt. Open daarna de manager en klik op Nieuwe login of Add Item, plak de url, vul gebruikersnaam in en laat de generator een wachtwoord van vijfentwintig willekeurige tekens maken.

Je kunt ook een volledige lijst met wachtwoorden importeren uit je browser. Sla het op en activeer Autofill in de browserextensie. Wis direct het oude, zwakke wachtwoord en gebruik de functie Password Health om overgebleven duplicaten op te sporen. Dankzij de versleutelde kluis verlaat geen enkel wachtwoord je apparaat onversleuteld; alleen jij bezit de sleutel. Vergeet niet regelmatig een back-up van de kluis te exporteren naar een versleuteld usb-station voor extra zekerheid. Zo voorkom je dat één lek al je accounts in gevaar brengt en kun je wachtwoorden probleemloos blijven vernieuwen.

Tweestapsverificatie

Helaas is zelfs een fantastisch wachtwoord kwetsbaar wanneer een bedrijf een datalek heeft. Activeer daarom altijd een tweestapsverificatie, ook wel multi-factor authentication genoemd. Veel diensten bieden deze optie aan. Ga naar de beveiligingsinstellingen van je account, bijvoorbeeld Account / Beveiliging / Tweestapsaanmelding, en kies voor een authenticator-app.

Installeer op je telefoon een gratis app als Google Authenticator. Klik op QR-code scannen, houd de camera boven het scherm en bevestig. De app toont nu elke dertig seconden een nieuwe zescijferige code. Voer die in op het webformulier en sla de herstelcodes op in een offline-document.

Voor kritieke accounts, zoals je cloudopslag of crypto-wallet, gebruik je bij voorkeur een hardware-sleutel als YubiKey. Steek de sleutel in de usb-poort, druk op het lampje en log in zonder een code over te typen. Dankzij de FIDO2-standaard wordt phishing onmogelijk, omdat de sleutel de url controleert voordat hij tekent. Zo combineer je gemak met een ijzersterke tweede factor die indringers buitenhoudt. Bewaar een reservesleutel op een andere locatie zodat verlies of diefstal je niet buitensluit.

Veilig en tijdelijk delen

Je wilt een scan van je paspoort opsturen naar een overheidsinstelling, of een map met familiefoto’s delen met oma. Gebruik dan nooit onbeveiligde e-mailbijlagen. Kies in plaats daarvan voor een end-to-end-versleutelde dienst als Wormhole.

Sleep het bestand naar het tabblad en beperk de download tot één keer. Kopieer de link, plak hem in een bericht en stuur het wachtwoord via een ander kanaal. Wie te laat klikt, krijgt een 404-fout, waardoor je geen nieuwsgierige meelezers meer hebt.

Werk je in Windows, open dan een willekeurige map, klik met rechts op een bestand, ga naar OneDrive / Delen, kies via de drie puntjes Instellingen voor delen en voeg een Wachtwoord en Vervaldatum toe. Door tijd, wachtwoord en versleuteling te combineren geef je kwaadwillenden geen kans. Bovendien bespaar je opslagruimte omdat het bestand niet in talloze inboxen blijft zweven.

Virtueel privénetwerk

Openbare hotspots in hotels en cafés zijn een paradijs voor datadieven. Zodra je onversleuteld verkeer verstuurt, kan iedereen in het netwerk meelezen. De eenvoudigste bescherming is het inschakelen van een virtueel privénetwerk. Installeer op je laptop en mobiel bijvoorbeeld de opensource-dienst Mullvad of het commerciële NordVPN.

Open de app, klik op Snel verbinden en verifieer dat het slot-pictogram in de menubalk verschijnt. Activeer daarnaast de optie Kill Switch zodat je verbinding blokkeert zodra de tunnel wegvalt. Voor extra zekerheid kun je in je browser de ingebouwde optie Altijd beveiligde verbindingen gebruiken activeren, die je vindt via Instellingen / Privacy en beveiliging. In Firefox heet de optie Alleen-HTTPS-modus. Test je opstelling via de site DNSLeakTest. Verschijnt je eigen provider niet, dan zit je goed. Zo browse je veilig, zelfs op een open wifinetwerk.

Monitoren én reageren

Beveiliging is geen eenmalige klus. Stel dus alerts in die automatisch waarschuwen wanneer jouw gegevens op straat liggen. Klik op Have I Been Pwned bovenaan op Notify me en vul je e-mailadres in. De dienst mailt je voortaan zodra je mailadres opduikt in een nieuw lek.

Voeg daarnaast domeinmonitoring toe voor je eigen website als je die hebt. Als er een waarschuwing verschijnt, open je direct de wachtwoordmanager, genereer je een nieuw wachtwoord en controleer je of tweestapsverificatie actief is. Noteer het incident in je kleurenoverzicht.

Reageer je snel, dan is de kans klein dat cybercriminelen al hebben toegeslagen. Zo bouw je een continue verdedigingslinie die meegroeit met het dreigingslandschap. Maak er een maandelijkse routine van. Dan zijn al je accounts, ook de oude, veilig.

Pak de regie over je data!

Datalekken horen bij het digitale leven, maar hun impact bepaal jij. Door eerst je voetafdruk in kaart te brengen, vervolgens unieke wachtwoorden en tweestapsverificatie toe te passen en je apparaten te versleutelen, sluit je de belangrijkste toegangspoorten. Veilige bestandsdeling, een betrouwbare VPN en een periodieke schoonmaak dichten de resterende kiertjes. Met automatische monitoring en hulp van de AVG is er een goede basis. Geen enkele maatregel staat op zichzelf; samen vormen ze een flexibel schild dat meebeweegt met nieuwe dreigingen. Begin vandaag, ervaar morgen al meer gemoedsrust en bespaar geld en ongemak op de lange termijn.

Wil je dit jaar met Halloween echt indruk maken? Met de airfryer maak je in een mum van tijd griezelig lekkere hapjes die niet alleen heerlijk smaken, maar er ook angstaanjagend (leuk) uitzien. Van knakworst-mummies en spinnenpizza's tot spookachtige cupcakes en pittige Halloweenpompoentjes: 4x luguber lekkers uit de airfryer.

Knakworst-mummies

Ingrediënten (voor 6 stuks)

☐ 6 knakworsten of hotdogworsten
☐ 1 blik croissantdeeg
☐ 1 ei
☐ Suikeroogjes of mosterd of ketchup

Bereiding

• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Rol het croissantdeeg uit. Snijd het deeg met een scherp mesje in repen van ongeveer 1 centimeter dik.
• Tel hoeveel reepjes deeg je hebt en deel dit aantal door 6, zodat al je mummies evenveel windsel krijgen.
• Leg de deegreepjes op een bord en leg de knakworst of hotdogworst erop.
• Sla elk reepje kruislings over de worst heen; je pakt hem dus als het ware in. Zorg wel dat je bovenaan wat ruimte overlaat, voor zijn gezichtje.
• Kwast de knakworstmummies in met losgeklopt ei en leg ze in de airfryer.
• Bak de mummies in 10-12 minuten goudbruin en krokant.
• Laat iets afkoelen en snijd eventueel nog wat extra 'windsel' in met een scherp mesje.
• Decoreer met twee snoepoogjes. Heb je die niet, maak dan ogen met een klein drupje mosterd of ketchup.

©ID.nl

Spinnenpizza's

Ingrediënten (voor 6 tot 8 stuks)

☐ Pak of rol kant-en-klaar pizzadeeg
☐ 200 ml tomatensaus
☐ 200 gram geraspte kaas
☐ Zwarte olijven zonder pit
☐ Eventueel: oregano

Bereidingswijze

• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Rol het pizzadeeg uit en steek er cirkels uit met een diameter van 10 tot 15 centimeter.
• Verdeel de tomatensaus erover met een lepel. Gebruik ongeveer 1 eetlepel saus per pizza.
• Strooi de geraspte kaas erover, ongeveer 25 gram per pizza.
• Voeg eventueel voor wat extra smaak een klein beetje oregano toe.
• Leg de pizzabodems in de mand van de airfryer.
• Bak de pizzaatjes in 8-10 minuten gaar en bruin.
• Haal de pizza's uit de airfryer en versier ze. Daarvoor snijd je per pizza 1 olijf door de lengte doormidden; dit wordt het lijfje.
• Snijd voor het hoofd 1 olijf door de breedte doormidden.
• Voor de pootjes snijd je 1 olijf over de korte kant in 4 stukken, zodat je 4 ringetje hebt. Snijd die doormidden, zodat je 8 pootjes hebt.

©ID.nl

Spoken-cupcakes

Ingrediënten (voor 6 stuks)

☐ 150 gram zelfrijzend bakmeel
☐ 100 gram bruine basterdsuiker
☐ 2 eieren
☐ 100 ml plantaardige olie
☐ 75 ml karnemelk
☐ 1 el speculaaskruiden
☐ 1 tl kaneel
☐ 1 el geraspte appel
☐ Kant-en-klare topping (wit)
☐ Wat gesmolten chocolade of chocoladedecoratiestift

Bereiding

• Verwarm de airfryer voor op 160 graden.
• Meng in een kom de eieren, olie en karnemelk.
• Voeg de droge ingrediënten toe: bakmeel, basterdsuiker, speculaaskruiden, kaneel. Mix tot een glad beslag. Schep er tot slot de geraspte appel door.
• Schep het beslag in maximaal 6 cupcakevormpjes en zet ze in de mand van de airfryer.
• Bak de cupcakes in 15-18 minuten gaar en bruin. Prik met een satéprikker, als deze er schoon uitkomt zijn ze klaar.
• Laat ze afkoelen.
• Maak er met de topping met behulp van een spuitzakje en spuitmondje een toef op in de vorm van een spookje.
• Voeg met de gesmolten chocolade of de decoratiepen per spook twee oogjes en een opengesperd mondje toe.

©ID.nl

Pittige Halloweenpompoentjes

Ingrediënten (voor 16 stuks)

☐ 8 jalapeño-pepers
☐ 100 gram roomkaas (naturel)
☐ 50 gram geraspte cheddar
☐ 1 teentje knoflook (fijngehakt)
☐ 1 lente-ui (fijn gesneden)
☐ Zout en peper
☐ Olijfolie
☐ Optioneel: paprikapoeder of chilivlokken voor extra pit

Bereiding

• Snijd de jalapeñopepers in de lengte doormidden en verwijder de zaadlijsten en pitjes. Laat de steeltjes eraan zitten.
• Meng in een kom de roomkaas, cheddar, knoflook, lente-ui, zout, peper en eventueel wat paprikapoeder of chilivlokken.
• Vul elke peperhelft met dit kaasmengsel en strijk het oppervlak glad met de achterkant van een lepel.
• Snijd met een klein mesje, satéprikker of tandenstoker voorzichtig gezichtjes in de bovenkant van de nog koude vulling: twee ogen, een neusje en een grijns.
• Zet de pepers daarna 5 tot 10 minuten in de koelkast, zodat de vulling wat opstijft en de uitgesneden gezichtjes beter zichtbaar blijven tijdens het bakken.
• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Bestrijk de buitenkant van de pepers licht met olijfolie en leg ze in de mand van de airfryer.
• Bak ze in 8 tot 10 minuten, tot de kaas gesmolten en lichtbruin is.
• Laat de Halloweenpompoentjes een paar minuten afkoelen voordat je ze serveert.