De Raspberry Pi is een handig klein computertje dat voor verschillende doeleinden kan worden ingezet. Bijvoorbeeld voor het draadloos aansturen van apparaten in uw huis, zoals de lampen en de verwarming. Wat hebt u daar voor nodig?

Het kan handig zijn om uw huis te voorzien van elektronica die vanaf een enkele plek is te beheren. U kunt bijvoorbeeld uw lampen automatisch aan- of uitzetten op een bepaald tijdstip of zorgen dat ’s-morgens om 7 uur het koffieapparaat aangaat en een vers kopje koffie voor u zet. Maar, hoe kunt u deze apparaten op afstand bedienen en automatisch op gezette tijden in- of uitschakelen?

RXFCOM

De Raspberry Pi kan zelfstandig gebruikt worden om er bijvoorbeeld een mediaspeler van te maken of een webserver, maar beschikt het niet over de mogelijkheid om draadloos te communiceren. Om te kunnen communiceren met draadloze domotica-apparatuur – die werkt op een frequentie van 433 MHz – moet de Raspberry Pi worden uitgerust met een geschikte antenne. Het Nederlandse bedrijf RXFCOM levert zo’n antenne en deze hebben we gebruikt om via de Raspberry Pi en de speciale op de Pi geïnstalleerde Domoticz-software een aantal KlikAanKlikUit-modules – waarover Computer Idee al eerder schreef – te besturen.

Domoticz installeren

Domoticz is een centraal besturingssysteem waarmee een groot aantal producten van diverse domotica-fabrikanten kan worden aangestuurd. De software beschikbaar als losse installatie voor Windows en als compleet besturingssysteem voor de Raspberry Pi. Het grootste voordeel van Domoticz is dat de software gebruiksvriendelijke werkt, maar bovenal zonder problemen werkt met de apparatuur van RXFCOM.

Het installeren van Domoticz op de Raspberry Pi is niet erg ingewikkeld, maar vereist wel wat speciale handelingen. Allereerst hebt u een standaard sd-kaartje – het grootste formaat, 32x24 mm – nodig van minstens 2 GB. Het installatiepakket van Domoticz is namelijk zo’n 1,9GB groot en past net op zo’n kaartje. U kunt het zip-bestand met de installatie-image voor Raspberry Pi downloaden van sourceforge.net/projects/domoticz/files. Kies altijd voor de nieuwste versie, zodat u beschikt over de nieuwste functies en ondersteuning van de laatste hardware. Download het installatiebestand naar een map op uw harde schijf. Pak het zip-bestand uit naar dezelfde map. Na het uitpakken vindt u twee bestanden (Readme.txt en domoticz-raspberrypi-sdcard-r1_1125.img) en een submap (Win32DiskImage) in de map.

©CIDimport

De RFXCOM-module werkt ook onder Windows, net als Domoticz.

Het bestand met de extensie .img is de installatie-image dat we op de Raspberry Pi moeten installeren. In de map Win32DiskImage vinden we een uitvoerbaar bestand – Win32DiskImager.exe – waarmee we bovengenoemde image kunnen installeren op de sd-kaart: u moet dus ook over een computer beschikken waarin het mogelijk is om een sd-kaart te plaatsen, maar het kan natuurlijk ook met een externe sd-kaartlezer. We starten Win32DiskImager.exe en openen het img-bestand via de Openen-knop. Aan de rechterkant van het imaging-programma is te zien naar welk schijfstation de image wordt weggeschreven: in ons geval is dat de stationsletter J: die door Windows is toegekend aan het sd-kaartje.

©CIDimport

De image wegschrijven naar de sd-kaart.

Is de Domoticz-image eenmaal weggeschreven, dan is deze klaar voor gebruik in de Raspberry Pi. Plaats de sd-kaart in de Raspberry en schakel de stroom in. De Domoticz-software wordt nu gestart. Als de Raspberry Pi is aangesloten op uw netwerk, is deze via een browser te benaderen via de url raspberrypi:8080. Als u deze intypt, komt u op de startpagina van Domoticz.

Aan de slag

De rfxcom-transceiver wordt automatisch door Domoticz herkend; er hoeft dus geen extra software op de Raspberry te worden geïnstalleerd om aan de slag te kunnen met domotica-apparatuur. Omdat de rfxcom-module zelf alle apparaten kan bedienen, is er dus niet veel meer nodig om meteen aan het werk te kunnen. Rfxcom werkt naast de in Nederland bekende KlikAanKlikUit-apparatuur ook met andere merken zoals Alecto, Ikea, Philips en HomeEasy. Een volledige lijst van ondersteunde producten is te vinden op www.rfxcom.com/store/Transceivers/12103. Hoewel de rfxcom-module wordt herkend als deze op een van de usb-poorten op de Raspberry is aangesloten, moet de afzonderlijke domotica-apparatuur nog wel handmatig worden toegevoegd. Dat kan handmatig door het type apparaat op te geven – bijvoorbeeld een dimmer, en daaraan een unieke code aan toe te kennen. Die unieke code wordt verzonden via het signaal dat de rfx-antenne uitzendt, en wordt vervolgens opgepikt door het domotica-apparaat. Zodra bijvoorbeeld een lamp aanspringt, nadat de unieke code is verzonden, weet u dat die code bij dat betreffende apparaat hoort. Soms kost het even wat ‘trial and error’ voordat het juiste apparaat is gevonden.

©CIDimport

Domoticz ondersteunt tal van apparaten.

Raspberry Pi: alleskunner

De Raspberry Pi is een minicomputer, die bestaat een complete printplaat met daarop een arm-processor, geheugen, netwerkaansluiting, twee usb-poorten, een hdmi-videouitgang en een audio-aansluiting. Ook is er plaats voor een sd-geheugenkaartje, dat kan worden gebruikt om de standaard opslagcapaciteit van 256 MB uit te breiden. De Raspberry Pi wordt geleverd zonder besturingssysteem, maar er zijn verschillende systemen die geschikt zijn voor de Raspberry Pi, zoals Android 4.0, verschillende Linux-varianten, Google Chrome OS. Ook is de Raspberry Pi uitstekend te gebruiken als mediacenter met bijvoorbeeld XBMC als primair besturingssysteem. De Raspberry Pi kost ongeveer 25 euro en is voornamelijk op internet te koop.

©CIDimport

De Raspberry Pi.

©CIDimport

Een domotica-apparaat toevoegen.

Apparaten koppelen

Om een echt werkend domotica-huis te hebben, moet u eigenlijk meerdere apparaten in het systeem hebben. Deze apparaten worden dan via de Domoticz-software aan elkaar gekoppeld. De status van één apparaat kan de stand van een ander apparaat beïnvloeden. Er zijn zo tal van scenario’s mogelijk. Bijvoorbeeld: iemand drukt op de deurbel, daardoor springt de lamp in de hal aan, maar tegelijkertijd floept ook de buitencamera aan, waardoor u op het (tv-)scherm binnen kunt zien, wie er aan de deur staat. Of: u gebruikt een temperatuurmeter in combinatie met automatische lamellen. Wanneer de buitentemperatuur boven de 25 graden komt, gaan de lamellen in de slaapkamer automatisch dicht. Dit zijn natuurlijk slechts een aantal mogelijkheden van de Raspberry Pi in combinatie met Domoticz en de rfxcom-module. Domoticz beschikt over een visuele programmeeromgeving voor het maken van scripts, waarbij geen programmacode hoeft te worden getypt. De programmacode bestaat namelijk uit puzzelstukjes, die – door ze aan elkaar te plaatsen – voor een bepaalde actie zorgt. Bijvoorbeeld ‘Als DEURBEL=AAN dan HALLAMP=AAN’. Het voordeel van de puzzelstukjes is dat alleen de stukken die bij elkaar horen, op elkaar passen. Op die manier is meteen te zien welk script gaat werken.

©CIDimport

Door puzzelstukjes aan elkaar te plaatsen, is de apparatuur op elkaar af te stemmen.

Conclusie

Met de combinatie van een Raspberry Pi en een rfxcom-transceiver en Domoticz is zeer veel mogelijk. In dit artikel hebben we slechts een klein deel van de functionaliteit besproken, maar het voordeel is dat u klein kunt beginnen en later eenvoudig uw huis kunt uitbreiden met andere domotica-apparatuur. Zo kunt u uw huis uiteindelijk volledig automatiseren.

Prijzen:

RFXCOM 433MHz Transceiver (RFXtrx433): € 98,74
Raspberry Pi: ca. € 35,–

Meer info: http://www.hubbit.nl/raspberry-pi-set-ii-set-i-klikaanklikuit.html

Tekst: Mark Gamble

Dit artikel komt uit Computer Idee 2, jaargang 2014. 

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.