Het is één van de vervelendste digitale gevaren van dit moment: ransomware. Gebruikt door cybercriminelen om niet alleen toegang te krijgen tot jouw systemen, maar deze (deels) ook te vergrendelen waarna er losgeld wordt geëist om dit weer op te heffen. Alle reden dus om te voorkomen dat jouw systemen worden gehackt met ransomware, maar hoe? In dit artikel leggen we je uit wat ransomware is, hoe je het herkent en het belangrijkste: wat je er zelf tegen kunt doen.

Simpel gezegd is ransomware kwaadaardige software, ook wel malware genoemd, die een grote impact kan hebben op jouw computer of bestanden. Zo kan ransomware gebruikt worden om een computer volledig te blokkeren of bijvoorbeeld een deel van de bestanden te versleutelen waardoor je er zelf niet meer in kunt. De daders vragen vervolgens om losgeld (in het Engels ransom, vandaar de naam ransomware) en pas wanneer dat is betaald krijg je (mogelijk) weer toegang tot jouw computer en/of de bestanden die werden versleuteld. Naast ransomware worden ook wel de termen cryptoware en gijzelsoftware gebruikt voor deze vorm van malware.

In de meeste gevallen richten cybercriminelen zich met ransomware op bedrijven en instellingen, omdat daar vaak meer geld te eisen valt. Maar ook als particuliere gebruiker is het belangrijk om goed op te letten, want ook jij kunt het slachtoffer worden van cybercriminelen. In dat soort gevallen worden bijvoorbeeld archieven vol foto's en muziek of andere soorten bestanden vergrendeld en in de ergste gevallen kun je ook back-ups verliezen, als deze niet op een veilige manier zijn opgeslagen.

©zephyr_p - stock.adobe.com

Zo weet je wanneer je te maken hebt met ransomware

Er zijn verschillende manieren om te weten of één van jouw digitale apparaten is gegijzeld met ransomware of dat hackers een poging doen om jouw computer te besmetten.

-         Hacken met ransomware gebeurt via onveilige bestanden die vaak binnenkomen via e-mails, maar bijvoorbeeld ook door het downloaden van onveilige bestanden via internet. Verdachte bestanden zijn vaak zip-, exe-, Ink-, wsf- en js-bestanden, maar niet alle bestanden met deze extensies zijn onveilig.

-         Cybercriminelen kunnen ook telefonisch toeslaan door zich bijvoorbeeld voor te doen als een medewerker van Microsoft met het verhaal dat er een probleem is met je computer en dat diegene daarom op afstand wil inloggen. Werk je daaraan mee dan kan die persoon door middel van ransomware je hele computer of bepaalde bestanden vergrendelen.

-         Heb je geen toegang meer tot bestanden of je computer? Dan is de kans groot dat je apparaten zijn beïnvloed door ransomware. Dit kan in de meeste gevallen helaas niet zonder digitale sleutel ongedaan gemaakt worden.

-         Ransomware kan ook bestanden besmetten die je bewaart op bijvoorbeeld aangesloten externe schijven of een NAS (Network Attached Storage), ook wel netwerkopslag genoegd. Heb je geen toegang meer tot de bestanden op je externe schijf? Dan kan dat dus zijn, omdat deze zijn vergrendeld door gijzelsoftware.

-         Cybercriminelen die je digitale apparaten of bestanden hebben gegijzeld eisen een betaling om weer toegang te krijgen tot je eigen systemen en bestanden. Dit gaat vaak om honderden of zelfs duizenden euro’s met een deadline voor betaling waarna het bedrag anders nog eens wordt verhoogd.

-         Bekende namen van ransomware die wordt gebruikt om computers en/of bestanden te versleutelen zijn onder andere: Coinvault, CryptoLocker, CTB-locker, Cerber, LockerGoga, Locky, Petya, SamSam, Ryuk, TorrentLocker, Teslacrypt, WannaCry en Wildfire.

©Rawpixel Ltd.

Zo bescherm je jouw digitale apparaten tegen ransomware (en andere malware)

Gelukkig zijn er diverse manieren om digitale apparaten te beschermen en zo de kans op een hack met ransomware (of andere malware) te verkleinen. Variërend van het niet openen van onbekende bestanden tot het beschermen van computers, tablets en telefoons met cyberbeveiligingsoplossingen. Een aantal belangrijke en handige tips op een rij:

-         Vaak worden nepmails gebruikt om je zover te krijgen op een link te klikken of een besmette bijlage te openen. Dat soort mails worden zogenaamd uit naam van bekende bedrijven of instellingen gestuurd en gaan dan bijvoorbeeld over openstaande factuurbedragen, boetes of pakketjes die onderweg zijn. Meer informatie daarover zou dan beschikbaar zijn via een meegestuurde link of bijlage, maar die leiden vervolgens tot besmetting met ransomware. Wees daarom altijd alert wanneer je mail met links of bijlagen ontvangt:

-         Word- of Excel-bestanden die vragen om het inschakelen van macro’s zijn in veel gevallen gevaarlijk. Dergelijke bestanden kunnen namelijk kwaadaardige macro’s bevatten. Schakel daarom geen macro’s in bij Office-documenten van derden, tenzij je er héél zeker van bent dat het bestand veilig is.

-         Ransomware is vaak een uitvoerbaar .exe-bestand dat zich voordoet als een ander soort bestand, zoals een pdf- of Word-document. Stel daarom de instellingen op je computer zo in dat bestandsextensies worden weergegeven, waardoor je ziet om wat voor soort bestand het echt gaat.

-         Bescherm je apparaten met goede beveiligingssoftware die specifiek bedoeld is om besmetting met ransomware te voorkomen, zoals de cyberbeveiligingsoplossingen van Bitdefender.

-         Houd de software op digitale apparaten altijd up-to-date. Dit verkleint namelijk de kans dat hackers binnen kunnen dringen. Denk daarbij aan het besturingssysteem (Microsoft, Android, iOS) en internetbrowsers, maar ook andere programma’s die op de systemen staan. Stel het bij voorkeur zo in dat software updates altijd automatisch worden gedaan, zodat er geen enkele update wordt gemist en je digitale apparaten zo veilig mogelijk zijn.

-         Maak regelmatig een back-up van je systeem en/of bestanden en doe dat op een veilige manier. Sluit een externe schijf bijvoorbeeld alleen aan op het moment van de back-up en koppel deze daarna weer los, zodat de schijf niet besmet kan worden. In het geval van netwerkopslag kun je ervoor kiezen dat alleen de gekozen back-upsoftware bestanden kan opslaan op de netwerkschijf en dat bestanden op ‘Alleen lezen’ staan, zodat deze niet zomaar gewijzigd kunnen worden.

Volg bovenstaande tips op en je verkleint direct de kans dat jouw computer, tablet en/of telefoon wordt besmet met ransomware. Ben je daarbij nog op zoek naar de juiste cyberbeveiligingoplossingen om jouw digitale beveiliging uit te breiden? Bekijk dan eens de oplossingen van Bitdefender. Zij hielpen met hun decryptors al talloze gebruikers en organisaties met het ontsleutelen van bestanden, waarmee in totaal al zo’n 1,5 miljard euro aan losgeld werd bespaard.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.