De Nederlandse High Tech Crime Unit wist de ondergrondse website Hansa Market op ingenieuze wijze over te nemen. Zij waanden zich veilig op het dark web - onterecht, bewijst Operatie Bayonet.

Het verhaal achter het offline halen van Hansa Market begon al twee maanden eerder met een andere belangrijke marktplaats op het darkweb, Alphabay. Het Team High Tech Crime van de nationale politie kreeg signalen door dat de FBI bezig was met een grote operatie omtrent AlphaBay, en zag direct kansen om die actie te combineren met een onderzoek dat op dat moment liep tegen Hansa Market.

Op dat moment deed de politie al volop onderzoek naar Hansa, waarvan een server in Nederland stond en er dus jurisdictie was om daarnaar te kijken. Dat onderzoek begon al in 2016, toen het team tips binnenkreeg van het European Cybercrime Centre van Europol én van beveiligingsbedrijf Bitdefender dat servers van Hansa ooit in Nederland gehost waren. Later bleek de infrastructuur verhuisd naar Litouwen, maar door een zogeheten ‘Mutual legal assistance treaty’ (MLAT) wist de politie samen te werken met de opsporingsdiensten in Litouwen. Daardoor kreeg de politie in één klap toegang tot alle informatie van Hansa Market.

Operatie Bayonet

“Het was makkelijk geweest om de website op dat moment neer te halen”, vertelt THTC-teamleidster Petra Haandrikman in een interview met beveiligingsonderzoeker Brian Krebs, “maar toen we hoorden dat de FBI een eigen onderzoek had lopen kwamen we op een veel beter idee.” Volgens Haandrikman wilde de FBI dat het offline gaan van AlphaBay er voor de gebruikers als een ‘exit scheme’ uit zien, waarbij het erop zou lijken alsof de eigenaren er plotseling met alle bitcoins vandoor zouden gaan.

“Ons idee was om er nog een schepje bovenop te doen en de darknet-marktplaatsen nog een extra klap te geven. Gebruikers denken dan dat ze gewoon naar een andere marktplaats gaan, maar in werkelijkheid lopen ze zo tegen de politie aan.”

Zo volgde een interessante operatie, genaamd ‘Bayonet’. Haandrikman: “We kregen fysieke toegang tot de machines in Litouwen, en we wisten die servers te clusteren met onze eigen servers die in ons eigen land stonden. Zo konden we de website makkelijk kopiëren zonder de sites offline te halen, zodat niemand het door had. Op die manier wisten we constant een real-time-kopie van de database te houden terwijl we rustig de code van de website konden overplaatsen. Er was dus een tijd dat de site op twee servers draaide terwijl we die kopieerden.”

Vanaf dat moment had de politie volledige toegang tot alle transacties via de website, alle berichten, en zelfs wachtwoorden en ip-adressen van kopers en verkopers. En toen de FBI AlphaBay offline haalde volgde inderdaad de voorspelde exodus. “We noemden de nieuwe bezoekers ‘AlphaBay-vluchtelingen’. Ze kwamen met zoveel tegelijk dat we tijdelijk de registratie van nieuwe bezoekers stop hebben moeten zetten. Dat leidde ook weer tot taferelen waarbij gebruikers hun bestaande Hansa Market-accounts te koop aanboden op Reddit.

Door de actie wist de politie ruim een maand lang alle gebruikers in de gaten te houden. Na dertig dagen ging de site alsnog op slot en kwam er een grote waarschuwing te staan aan alle bezoekers dat de website was overgenomen - inclusief een melding met nicknames én woonplaatsen van verdachten. Wie de aankondiging miste kon bovendien moeilijk heen om het bombarie waarmee het THTC de actie aankondigde, en de media-aandacht die de onconventionele aanpak wereldwijd wist te genereren.

Daarmee leek het belangrijkste doel van ‘Operatie Bayonet’ geslaagd: drugsverkopers laten zien dat zij ook op het darkweb niet volledig anoniem zijn.

Lovende reacties en kritiek

De actie van de politie op veel bewonderende reacties rekenen - zelfs van de gebruikers van Hansa die zelf getroffen worden. Uitgerekend op de stickied megathread op de /r/darknetmarkets-subreddit spreken lezers bewondering uit voor de geraffineerde wijze waarop de politie te werk ging. “‘Admin’ on Hansa handled a support ticket for me after 20th Jun and was very expedient and professional. 10/10 would use LE-controlled market again” schrijft iemand.

Toch is er ook veel kritiek op het neerhalen van de website, al gaat dat niet altijd over de dubieuze handelswijze. Er bestaat een sterk gepolariseerde discussie over het bestaansrecht van online drugsmarktplaatsen in het algemeen, met voorstanders die zeggen dat drugs via handelsplaatsen als AlphaBay en Hansa Market juist extra veilig zijn omdat er een community-based rating achter zit. Bovendien, zegt deze groep, verplaatsen takedowns zoals die van AlphaBay en Hansa het probleem alleen maar naar andere marktplaatsen of zelfs weer gewoon naar straat. “Het is niet zo alsof de kopers dan ineens stoppen met drugs”, schrijft een reageerder op Reddit.

Heeft het wel effect?

Een belangrijk deel van de actie is dan ook niet het stoppen van drugshandel, maar het afschrikken van criminelen. De afschrikwekkende werking van de acties moet criminelen laten zien dat ze ‘ook online niet zo anoniem zijn als ze denken’. Dan maakt het niet zoveel uit als verkopers uiteindelijk naar andere websites gaan.

Van der Gouwe noemt dat het ‘waterbedeffect’: waar aan de ene kant het aantal gebruikers van een neergehaalde marktplaats drastisch daalt, stijgt het weer bij een nieuwe marktplaats. Dat is enigszins vergelijkbaar met de bestrijding van piraterij, waarbij het blokkeren van websites zoals The Pirate Bay juist zorgt voor een flinke stijging van bezoekers van andere downloadwebsites.

©PXimport

Toch zijn de twee situaties ook verschillend, omdat de bestrijding van piraterij veel minder prioriteit heeft voor de politie. Meer gebruikers maken zich dan ook schuldig aan illegaal downloaden, de pakkans is kleiner, en het is makkelijk om een downloadsite op te zetten. Daarom wordt piraterijbestrijding vaker het Hydra-effect genoemd, waarbij voor iedere offline gehaalde website juist méér nieuwe websites opkomen.

Bij de bestrijding van drugsmarktplaatsen gaat het vaak om één enkel bekend alternatief waar gebruikers naartoe stromen als een andere website offline wordt gehaald. Juist dat is het succes geweest voor deze politieactie. “Toen we merkten dat de FBI bezig was met een actie tegen Alphabay konden we al voorspellen dat veel gebruikers dan naar Hansa zouden verplaatsen”, legt Haandrikman uit in een interview aan Brian Krebs. “Daar hebben we handig op ingespeeld.”

Nóg een verschil met piraterij: bij het bestrijden van drugsmarktplaatsen lijkt die aanpak nog te werken ook. TNO deed onderzoek naar de effecten van de specifieke Hansa-actie en ontdekte dat slechts twintig procent van de verkopers op AlphaBay en Hansa overstapten naar de nieuwe grote marktplaats Dream Market.

Lopend onderzoek

Een belangrijk deel van het succes van Operatie Bayonet betreft overigens wel de slechte veiligheidsmaatregelen door de slachtoffers. Hetzelfde onderzoek laat namelijk ook zien dat meer dan de helft van de verkopers die na de actie overstapten van AlphaBay of Hansa naar Dream Market dezelfde gebruikersnamen, wachtwoorden, en PGP-sleutels behield. Naar alle waarschijnlijkheid heeft dat weer te maken met het belang van reputaties op dergelijke websites: verkopers willen na de actie hun klanten niet verliezen en weer opnieuw beginnen met het opbouwen van een reputatie.

Ondertussen lopen er tientallen onderzoeken naar voornamelijk Nederlandse gebruikers van de site - zowel verkopers als kopers zelf. Ook is informatie overgebracht naar buitenlandse opsporingsdiensten. De politie wil vanwege het lopende onderzoek nog niet zeggen hoe het achter de echte identiteiten van gebruikers is gekomen, maar wel zegt THTC-leidster Haandrikman tegen Krebs dat er overleg is geweest met sommige Hansa-gebruikers door om zaken te vragen waarmee personen en geld zijn opgespoord. En de politie? Die heeft 1.158 in beslag genomen bitcoins aan het OM gegeven. Levert toch nog een mooi zakcentje op …

Philips breidt de Baristina-serie uit met een nieuwe variant. De Baristina met Bean swap heeft een dubbele bonencontainer, waarmee je eenvoudig wisselt tussen twee soorten koffiebonen. Met één simpele beweging kies je bijvoorbeeld voor een stevige espresso in de ochtend en een decaf in de avond.

Dubbele bonencontainer voor meer keuze

De Philips Baristina met Bean swap heeft twee bonenvakken bovenop de machine. Door een simpele draai wissel je van boon, zonder dat je de container hoeft te legen of te vervangen. Je kunt ook je eigen blend maken door beide soorten tegelijk te malen.

Voor nog meer flexibiliteit is het mogelijk om gemalen koffie toe te voegen via de portafilter. Dat is ideaal als je af en toe een single origin of cafeïnevrije variant wilt gebruiken.

©Philips

Slim en duurzaam design

De machine is onderdeel van de BAR300-serie, die eerder positief werd beoordeeld in onafhankelijke tests. De behuizing bestaat deels uit gerecycled kunststof. Dankzij het compacte ontwerp past de machine in bijna elke keuken. Verkrijgbaar in zwart of wit, met roestvrijstalen accenten.

©Philips

De belangrijkste kenmerken op een rij

De Philips Baristina met Bean swap is verkrijgbaar vanaf midden juli 2025. De verwachte adviesprijs is 349 euro.

☕ Bekijk hieronder meer espressomachines van Philips op Kieskeurig.nl

Veel mensen zijn tevreden met het Knipprogramma van Windows om schermafdrukken te maken. Toch zijn er goede redenen om voor dit doel de voorkeur te geven aan een tool van derden. In de categorie screenshottools behoort Greenshot al jaren tot de populairste oplossingen. Dat dit terecht is, laten we graag aan je zien.

Behalve dat Greenshot gratis is, is vooral het minimalistische design een belangrijke reden waarom deze tool zo populair is. Greenshot staat dus nooit in de weg en neemt zelden ruimte in beslag, terwijl de tool toch uitgebreide mogelijkheden heeft. Het enige dat Greenshot niet kan in vergelijking met het Windows Knipprogramma is filmpjes vastleggen. De app werkt volledig vanuit het systeemvak en heeft niet eens een speciale interface. Alle functies haal je dus vanuit het pictogram in het systeemvak. Daarbij kun je bijna alle instellingen aanpassen.

Versies

Het gaat trouwens om een lichtgewicht tool van amper 4 MB. De thuisbasis van deze opensource-software is https://getgreenshot.org. Daar wordt direct duidelijk dat dit product gratis is. Klik op de knop Download Now en dan lees je dat de Windows-versie inderdaad kosteloos is. Voor macOS betekent ‘gratis’ dat je 1,99 dollar moet betalen.

Verder zie je staan dat de laatste stabiele release dateert van 9 augustus 2017. Dat betekent niet dat de ontwikkelaars sindsdien hebben stilgezeten. Klik op Version history om bij de lijst van daaropvolgende versies te komen. Deze hebben nog niet het label Stable hebben gekregen. Met andere woorden: ze hebben nog niet de volledige testprocedure doorlopen. Voor dit artikel hebben we de recentste versie geïnstalleerd: Greenshot 1.3.277 unstable. Daarmee hebben we geen enkel probleem ondervonden. Ben je niet zo avontuurlijk aangelegd, dan kun je voor de laatste stabiele versie op de downloadpagina gaan.

Er is een versie voor Windows en een versie voor macOS.

Set-up

De installatie verloopt in stapjes. Eerst selecteer je een taal, waarschijnlijk Nederlands. Vervolgens accepteer je de licentievoorwaarden en ga je akkoord met de locatie waar het programmabestand wordt geïnstalleerd. Vervolgens kom je op een scherm om extra componenten te selecteren. Dat zijn plug-ins die zorgen dat Greenshot naadloos samenwerkt met online diensten en andere desktopapplicaties. Wees selectief. Als je bijvoorbeeld niet van plan bent om schermafbeeldingen naar Dropbox of Flickr te exporteren, dan heeft het geen zin om deze componenten te installeren. De laatste groep componenten voegt eventueel extra taalversies toe. Kies gerust, maar wij houden het bij onze enige taalversie. Daarna vraagt de installer om een snelkoppeling in het startmenu te plaatsen en of het programma samen met Windows mag opstarten.

Voeg alleen de componenten toe die je werkelijk denkt te gebruiken.

Vanuit het systeemvak

Omdat je nog geen snelkoppelingen hebt vastgelegd, is het systeemvak nog de snelste manier om Greenshot te openen. Als je daar op het Greenshot-pictogram klikt, kom je bij vijf mogelijke schermafdrukken: Interactief kader, Laatste schermafdruk herhalen, Actief vensteropname, Volledige schermopname en Internet Explorer vensteropname.

Met Interactief kader selecteer je een deel van het scherm om daarvan een foto te nemen. In deze modus zie je een kruisje dat de muispositie aangeeft. Klik en sleep dan een rechthoekig selectiekader. De selectie wordt bedekt met een lichtgroene overlay en op het scherm verschijnen de pixelafmetingen van deze selectie. Om de schermafbeelding te bevestigen, laat je de muisknop los.

De afmetingen van de schermafdruk verschijnen op de overlay.

Kies een modus

Wanneer je eerder een gebied of venster hebt vastgelegd, dan kun je met de optie Laatste schermafdruk herhalen hetzelfde gebied opnieuw vastleggen. Met de optie Actief vensteropname maak je een schermafbeelding van het venster dat momenteel actief is. Je kunt schakelen tussen de modus Interactief kader en Actief vensteropname door de spatiebalk in te drukken.

In de Instellingen zit een optie om het actieve venster niet zomaar direct vast te leggen, maar om het interactief te selecteren. Open de Instellingen en ga naar het tabblad Schermopname. Dan kun je de optie Actief vensteropname / Interactieve schermopname aanzetten. In deze optie kun je een venster selecteren door erop te klikken. Daarna markeert Greenshot het te fotograferen gebied en kun je het volledige venster of een deelvenster selecteren, zoals het werkvlak, de zijbalk of de knoppenbalk. Met Volledige schermopname maak je een afbeelding van alles wat er op dat moment op het scherm te zien is.

Bepaal de manier waarop je het gebied wilt markeren.

Beeld bewerken

Greenshot heeft een interessante beeldbewerker die afgestemd is op wat men doorgaans met schermafbeeldingen doet. Eerst maak je een schermafbeelding en daarna kies je de optie In beeldbewerker. Je kunt inzoomen op de afbeelding, bovenaan staan ook de verschillende uitvoermogelijkheden (onder meer voor Outlook, Word, OneNote, PowerPoint en DropBox).

In de zijbalk vind je de tools. Voor het gemak is er ook een toets toegewezen aan elk gereedschap. De beschikbare vormen zijn: Rechthoek, Ellips, Lijn, Pijl en Vrijehandlijn. Je kunt elke keer zelf de lijndikte en de lijnkleur van de vorm bepalen. Op schermafdrukken staat vaak privacygevoelige informatie zoals een accountnaam of het e-mailadres van iemand. Je kunt die gegevens verbergen met het gereedschap Maskeren. Je kunt kiezen om die gegevens te vervagen of ze te pixelen zodat ze onleesbaar worden.

Je beschikt over een arsenaal aan tools om te markeren en aan te wijzen.

Spelen met tekst

Je beschikt over een Teksttool, over Tekstballonnen en je kunt tekst markeren zodat het lijkt alsof je er met een markeerstift overheen bent gegaan. Heel interessant is de tool Teller toevoegen om met een muisklik volgnummers te plaatsen. Dit is handig als je bijvoorbeeld een schermafdruk maakt waarbij je in het bijschrift een aantal elementen uit het plaatje wilt toelichten. Klik met deze tool in de buurt van het eerste element dat je wilt toelichten en dan verschijnt het getal 1 in een cirkel. Bij een volgende klik verschijnt het getal 2. Daarna volgt drie en zo verder. Ook hier kun je aangeven welke kleur de cirkel moet hebben.

Met de onderste knop in de kolom Gereedschappen pas je de afmetingen van de schermafbeelding aan. Standaard lees je hier de oorspronkelijke pixelafmetingen van de afbeelding. Je kunt de afmetingen met pixelwaarden wijzigen of door een percentage in te geven. Vergeet niet om hierbij het vakje Verhouding aan te vinken, zodat de hoogte-breedteverhouding van de afbeelding behouden blijft. Ten slotte kun je nog een vijftal effecten op de schermafbeelding toepassen, zoals een schaduw toevoegen en omzetten naar grijstinten.

Met elke muisklik plaats je het volgende nummer.

(Snelle) instellingen

In het menu van Greenshot vind je zowel Snelle instellingen als Instellingen. Wat is het verschil? De Snelle instellingen gebruik je meestal tijdens het werken met Greenshot. Hiermee bepaal je bijvoorbeeld dat de schermafbeelding naar het klembord gekopieerd moet worden of naar Microsoft Word, of dat de afbeelding moet geopend worden in de beeldbewerker. Met de Snelle instellingen beslis je ook of de cursor op de schermafbeelding moet staan.

De Instellingen neem je meestal door voordat je het programma gebruikt. Hier kun je bijvoorbeeld regelen dat het programma samen met Windows opstart. Hier vind je ook het tabblad waar je de sneltoetsen vastlegt om een van de vijf verschillende soorten schermafbeeldingen te activeren.

In de Snelle instellingen bepaal je of de cursor mee op de schermafbeelding moet staan.

Opslaglocatie

Via Instellingen / Opslaan kun je op voorhand vastleggen in welke map alle schermafbeeldingen worden opgeslagen. Tegelijkertijd regel je de automatische naamgeving van de bestanden. De knop met het vraagteken leert hoe je gebruikmaakt van variabelen om de datum en het tijdstip aan de bestandsnaam toe te voegen. Als je bijvoorbeeld het patroon ${YYYY}-${MM}-${DD} ${hh}-${mm}-${ss} gebruikt, dan wordt de naam in de vorm van een tijdstempel weergegeven zoals 2025-01-26 10-34-49.jpg. In het derde vak selecteer je het gewenste afbeeldingsformaat. Je kunt kiezen uit bmp, gif, jpg, png, tif, jxr, greenshot, of ico. Kies je voor jpg, dan moet je met een schuifje de kwaliteit instellen. Hoe hoger de gewenste kwaliteit, hoe minder compressie er wordt toegepast en hoe groter het jpg-bestand wordt.

Leg de opslaglocatie vast waar alle schermafdrukken komen.

Exporteren

Greenshot heeft krachtige exportmogelijkheden, zowel lokaal als online. Zo kun je vanuit de app of vanuit de beeldbewerker schermafbeeldingen exporteren naar Dropbox of Flickr. Ook is het in de beeldbewerker mogelijk om de bewerkte afbeelding te openen in OneNote, PowerPoint, Word of Paint. Om schermafbeeldingen online op te slaan, download je eerst de vereiste plug-in, als je deze tenminste niet al via de installatieprocedure hebt toegevoegd.

Wanneer je in de Instellingen het tabblad Plugins opent, kun je de geïnstalleerde plug-in selecteren, bijvoorbeeld Dropbox. Vervolgens klik je onderaan op de knop Instellingen en dan bepaal je de bestandsindeling die gebruikt wordt om de schermafbeelding naar Dropbox te exporteren. Tot slot is het zelfs mogelijk om meerdere opslagmethoden te selecteren of om de schermafbeeldingen simultaan naar meerdere locaties te sturen.

In dit geval exporteren we de schermafbeeldingen in de beeldbewerker van Greenshot, in het klembord en in Word.