Vorige week bespraken we al de Nvidia Super-videokaarten, deze week is de beurt aan AMD met de RX 5700 en RX 5700 XT. Daarnaast heeft AMD de nieuwe Ryzen 3000-processors gelanceerd en hebben we een mini-review van een uitstekende Logitech-muis.

AMD lanceert RX 5700 en RX 5700 XT-videokaarten

AMD heeft afgelopen week de langverwachte videokaarten gelanceerd die eerder bekend stonden onder de codenaam Navi. Het gaat om de Radeon RX 5700 en snellere RX 5700 XT, welke ontwikkeld zijn op een 7nm-platform. Het zijn tevens de eerste AMD-videokaarten die gebruik maken van PCIe 4.0 en GDDR6.

©PXimport

De snelste van de twee kaarten, de RX 5700 XT heeft 40 compute units en heeft een boostfrequentie van 1905 MHz. De nieuw geïntroduceerde game klokfrequentie van 1755 MHz geeft aan op welke frequentie de videokaart ongeveer zal draaien tijdens het gamen. Het geheugen wordt verzorgt door 8 GB GDDR6 geheugen op 448 GBps. AMD heeft de videokaarten een TDP van 225 W gegeven, maar in de praktijk kan het verbruik sterk afwijken.

De Radeon RX 5700 is gebaseerd op dezelfde chip als de XT-variant, maar heeft vier compute units uitgeschakeld. De boostfrequentie van 1725 MHz en gamefrequentie van 1625 MHz zijn ook een stukje lager. Het geheugen is dezelfde 8 GB GDDR6, maar het verbruik is met een TDP van 180 W iets lager.

Helaas biedt geen van beide kaarten enige concurrentie voor de high-end kaarten van Nvidia zoals de RTX 2080 of RTX 2080 Ti. In plaats daarvan worden ze gepositioneerd in het (hoge) middensegment van de RTX 2060 Super en RTX 2070 Super. De Radeon RX 5700 XT moet €439 kosten en de Radeon 5700 €379. Gezien de winkelprijzen van AMD-videokaarten regelmatig ver verwijderd liggen van de adviesprijzen (zowel hoger als lager), moeten we nog even wachten tot we weten wat de echte prijzen worden.

AMD lanceert derde generatie Ryzen-processors

Naast de nieuwe RX 5700-serie, heeft AMD ook nieuwe Ryzen-processors gelanceerd. Beginnend bij een 4-core Ryzen 3 3200G voor €100 tot een 12-core Ryzen 9 3900X voor €550, lijkt AMD stevige concurrentie te bieden tegenover Intel. De chips zijn gebaseerd op het 7nm Zen 2-proces en bieden een scala aan verbeteringen ten op zichte van de tweede generatie. Zo zijn de single-threaded prestaties sterk verbeterd, waardoor de processors van AMD nu eindelijk ook sterke opties zijn voor gamers.

©PXimport

Voor de productie op 7nm is AMD overgestapt op TSMC en dat lijkt goed uitgepakt te hebben. De Ryzen 7 3800X is bijvoorbeeld gelijk geprijsd met de Intel Core i7-9700K, maar zijn de multithread-prestaties significant hoger en presteren ze in games gelijkwaardig. De Ryzen 9 3900X is qua prijs directe concurrentie met de Intel Core i9-9900K, maar zit qua prestaties in een hele andere categorie. In games is het verschil klein, maar in sommige CPU-taken is de processor meer dan twee keer zo snel!

Een antwoord van Intel zal vermoedelijk snel komen, want er is nu weinig reden meer om nog een desktop-processor van het merk te kopen.

Logitech G Pro-muis review

De nieuwe 16. 000 dpi Hero sensor van Logitech vindt langzaam maar zeker zijn weg naar steeds meer producten. Vandaag bespreken we de Logitech G Pro-muis: een lichtgewicht muis zonder veel poespas.

©PXimport

Zelfs met de lampjes aan is de muis een onopvallende krachtpatser. Er zijn geen vreemde patronen of overdaad aan knoppen te vinden, waardoor de muis gemakkelijk verward kan worden met een 5 euro kantoormuis. Niets is echter minder waar, want onder de 83 gram lichtgewicht behuizing zit een 16.000 dpi optische sensor en hoge kwaliteit schakelaars van Omron. De sensor werkt uitstekend bij zowel lage als hoge snelheden en heeft geen problemen met verschillende oppervlakken zoals glas, hout of metaal.

Hoewel de muis redelijk klein oogt, is de vorm geschikt voor een grote variatie aan handen. Links of rechts, dun of dik, het maakt allemaal niet uit. Alleen met heel erg grote handen zou ik ergens anders gaan kijken. Ondanks de symmetrie ligt de muis ook opvallend lekker in de handen en zijn alle knoppen goed bereikbaar. Alleen voor linkshandigen zijn de knoppen aan de zijkant misschien wat minder handig.

©PXimport

De Logitech G Pro kwam in eerste instantie uit met een kabel met nylon sleeve, maar na klachten van veel (pro) gamers heeft Logitech dit aangepast. Het exemplaar dat wij hebben ontvangen beschikt over een dunne lichtgewicht kabel waar je weinig last van zult hebben. Sterker nog: dit is waarschijnlijk de beste uitvoering van een muiskabel die ik tot nu toe heb gezien. Dat geldt ook voor de verf en coating op het plastic. De coating geeft veel grip, maar is niet zo plakkerig als rubber.

©PXimport

Een ander pijnpunt bij veel muizen is de software, maar na vele generaties lijkt Logitech het eindelijk te pakken te hebben. De software is snel, duidelijk en bomvol handige functies. Daarnaast blijft Logitech ook oude apparaten nog ondersteunen waardoor mijn oude G510-toetsenbord te besturen is vanuit dezelfde software.

Al met al is de Logitech G Pro een duidelijk succes: niet te veel nutteloze functies en een focus op kwaliteit. Het enige wat misschien ontbreekt is de optie voor gewichtjes, maar als je houdt van lichtgewicht muizen is dit een absolute must-have. De prijs van €80 oogt misschien wat hoog voor een muis met zo'n simpele uitstraling, maar dat is de G Pro absoluut waard.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.