Vorige week bespraken we al de Nvidia Super-videokaarten, deze week is de beurt aan AMD met de RX 5700 en RX 5700 XT. Daarnaast heeft AMD de nieuwe Ryzen 3000-processors gelanceerd en hebben we een mini-review van een uitstekende Logitech-muis.

AMD lanceert RX 5700 en RX 5700 XT-videokaarten

AMD heeft afgelopen week de langverwachte videokaarten gelanceerd die eerder bekend stonden onder de codenaam Navi. Het gaat om de Radeon RX 5700 en snellere RX 5700 XT, welke ontwikkeld zijn op een 7nm-platform. Het zijn tevens de eerste AMD-videokaarten die gebruik maken van PCIe 4.0 en GDDR6.

©PXimport

De snelste van de twee kaarten, de RX 5700 XT heeft 40 compute units en heeft een boostfrequentie van 1905 MHz. De nieuw geïntroduceerde game klokfrequentie van 1755 MHz geeft aan op welke frequentie de videokaart ongeveer zal draaien tijdens het gamen. Het geheugen wordt verzorgt door 8 GB GDDR6 geheugen op 448 GBps. AMD heeft de videokaarten een TDP van 225 W gegeven, maar in de praktijk kan het verbruik sterk afwijken.

De Radeon RX 5700 is gebaseerd op dezelfde chip als de XT-variant, maar heeft vier compute units uitgeschakeld. De boostfrequentie van 1725 MHz en gamefrequentie van 1625 MHz zijn ook een stukje lager. Het geheugen is dezelfde 8 GB GDDR6, maar het verbruik is met een TDP van 180 W iets lager.

Helaas biedt geen van beide kaarten enige concurrentie voor de high-end kaarten van Nvidia zoals de RTX 2080 of RTX 2080 Ti. In plaats daarvan worden ze gepositioneerd in het (hoge) middensegment van de RTX 2060 Super en RTX 2070 Super. De Radeon RX 5700 XT moet €439 kosten en de Radeon 5700 €379. Gezien de winkelprijzen van AMD-videokaarten regelmatig ver verwijderd liggen van de adviesprijzen (zowel hoger als lager), moeten we nog even wachten tot we weten wat de echte prijzen worden.

AMD lanceert derde generatie Ryzen-processors

Naast de nieuwe RX 5700-serie, heeft AMD ook nieuwe Ryzen-processors gelanceerd. Beginnend bij een 4-core Ryzen 3 3200G voor €100 tot een 12-core Ryzen 9 3900X voor €550, lijkt AMD stevige concurrentie te bieden tegenover Intel. De chips zijn gebaseerd op het 7nm Zen 2-proces en bieden een scala aan verbeteringen ten op zichte van de tweede generatie. Zo zijn de single-threaded prestaties sterk verbeterd, waardoor de processors van AMD nu eindelijk ook sterke opties zijn voor gamers.

©PXimport

Voor de productie op 7nm is AMD overgestapt op TSMC en dat lijkt goed uitgepakt te hebben. De Ryzen 7 3800X is bijvoorbeeld gelijk geprijsd met de Intel Core i7-9700K, maar zijn de multithread-prestaties significant hoger en presteren ze in games gelijkwaardig. De Ryzen 9 3900X is qua prijs directe concurrentie met de Intel Core i9-9900K, maar zit qua prestaties in een hele andere categorie. In games is het verschil klein, maar in sommige CPU-taken is de processor meer dan twee keer zo snel!

Een antwoord van Intel zal vermoedelijk snel komen, want er is nu weinig reden meer om nog een desktop-processor van het merk te kopen.

Logitech G Pro-muis review

De nieuwe 16. 000 dpi Hero sensor van Logitech vindt langzaam maar zeker zijn weg naar steeds meer producten. Vandaag bespreken we de Logitech G Pro-muis: een lichtgewicht muis zonder veel poespas.

©PXimport

Zelfs met de lampjes aan is de muis een onopvallende krachtpatser. Er zijn geen vreemde patronen of overdaad aan knoppen te vinden, waardoor de muis gemakkelijk verward kan worden met een 5 euro kantoormuis. Niets is echter minder waar, want onder de 83 gram lichtgewicht behuizing zit een 16.000 dpi optische sensor en hoge kwaliteit schakelaars van Omron. De sensor werkt uitstekend bij zowel lage als hoge snelheden en heeft geen problemen met verschillende oppervlakken zoals glas, hout of metaal.

Hoewel de muis redelijk klein oogt, is de vorm geschikt voor een grote variatie aan handen. Links of rechts, dun of dik, het maakt allemaal niet uit. Alleen met heel erg grote handen zou ik ergens anders gaan kijken. Ondanks de symmetrie ligt de muis ook opvallend lekker in de handen en zijn alle knoppen goed bereikbaar. Alleen voor linkshandigen zijn de knoppen aan de zijkant misschien wat minder handig.

©PXimport

De Logitech G Pro kwam in eerste instantie uit met een kabel met nylon sleeve, maar na klachten van veel (pro) gamers heeft Logitech dit aangepast. Het exemplaar dat wij hebben ontvangen beschikt over een dunne lichtgewicht kabel waar je weinig last van zult hebben. Sterker nog: dit is waarschijnlijk de beste uitvoering van een muiskabel die ik tot nu toe heb gezien. Dat geldt ook voor de verf en coating op het plastic. De coating geeft veel grip, maar is niet zo plakkerig als rubber.

©PXimport

Een ander pijnpunt bij veel muizen is de software, maar na vele generaties lijkt Logitech het eindelijk te pakken te hebben. De software is snel, duidelijk en bomvol handige functies. Daarnaast blijft Logitech ook oude apparaten nog ondersteunen waardoor mijn oude G510-toetsenbord te besturen is vanuit dezelfde software.

Al met al is de Logitech G Pro een duidelijk succes: niet te veel nutteloze functies en een focus op kwaliteit. Het enige wat misschien ontbreekt is de optie voor gewichtjes, maar als je houdt van lichtgewicht muizen is dit een absolute must-have. De prijs van €80 oogt misschien wat hoog voor een muis met zo'n simpele uitstraling, maar dat is de G Pro absoluut waard.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.