Bij het versturen van je e-mails heb je geen garantie dat er niemand meeleest. Je berichten kunnen onderweg door onbevoegden worden onderschept en gelezen. Wil je dit risico absoluut voorkomen? Dan kun je ervoor kiezen om je berichten voortaan te versleutelen. Als je dat doet, kan alleen de beoogde ontvanger, degene die over de juiste sleutel beschikt, jouw bericht lezen.

Een vertrouwelijk bericht zet je niet snel op een ansichtkaart. Die stop je bij voorkeur in een gesloten envelop. Dit geldt natuurlijk ook voor een vertrouwelijk bericht dat je via e-mail verstuurt. Ook daarvan wil je niet dat anderen die zomaar lezen. Dat risico loop je wel, want ook bij e-mail is je bericht (onderweg) vaak probleemloos leesbaar, op diverse mailservers.

Wat je hiertegen kunt doen, is je bericht beveiligen. Dit kun je op een eenvoudige manier doen door je bericht in een tekstbestand op te nemen en als versleuteld zip-bestand mee te sturen. Dit kan bijvoorbeeld met de gratis tool 7-Zip. Je deelt het wachtwoord dan via een apart kanaal, bijvoorbeeld telefonisch, of met een beveiligde chatapp als WhatsApp of Signal. Deze aanpak is alleen nogal bewerkelijk en bovendien wordt alleen de bijlage versleuteld, niet je gehele bericht.

In dit artikel bespreken we daarom twee gratis methoden om een volledige e-mail, inclusief bijlagen, te versleutelen. De eerste optie is relatief eenvoudig: je verstuurt je berichten via een online maildienst, zoals Proton Mail. De tweede manier is wat technischer en maakt gebruik van de gratis mailapp Thunderbird gecombineerd met OpenPGP. Deze methode is voor wie geen extra mailservice wil gebruiken.

Account creëren bij Proton Mail

Er zijn verschillende online diensten beschikbaar voor het versturen van versleutelde e-mails. Omdat je berichten tijdelijk op hun servers worden opgeslagen, is het verstandig te kiezen voor aanbieders die zijn gevestigd in landen met sterke privacywetten, zoals Tutanota uit Duitsland en Proton Mail uit Zwitserland. Beide zijn vergelijkbaar en bieden in hun gratis versies ongeveer dezelfde functionaliteit. Wij gebruiken Proton Mail als voorbeeld.

Ga naar de site, klik op Create a free account en kies Get Proton for free. Je krijgt 1 GB opslagruimte, geschikt voor één gebruiker en één e-mailadres. Wil je meer, dan biedt Mail Plus extra opties voor ongeveer 4 euro per maand. Vul een Gebruikersnaam en een sterk Wachtwoord in (twee keer). Bij Gebruikersnaam kun je kiezen tussen @proton.me en @protonmail.com. Bevestig met Account aanmaken. Na een captcha-test kun je een weergavenaam voor je account instellen. Klik op Doorgaan om optioneel een herstelmethode in te stellen voor als je je wachtwoord vergeet.

Je kiest zelf een geschikte weergavenaam voor je e-mailaccount bij Proton Mail.

Mails verzenden

In je online dashboard kun je (versleutelde) mails verzenden en ontvangen. Wil je liever een app gebruiken, klik dan rechtsboven op het tandwielpictogram en kies Download de Proton Mail-apps voor mobiele apparaten (Android en iOS) of computers (Windows, macOS en Linux). Voor sporadisch gebruik voldoet de webversie prima.

Klik linksboven op Nieuw bericht om een versleuteld bericht te maken. Vul in het Aan-veld bijvoorbeeld je eigen Proton-adres in om te testen. Voeg een Onderwerp en berichttekst toe en verstuur indien gewenst een bijlage via het paperclipicoon. Klik op Verstuur om het bericht te verzenden; dat verschijnt even later in je inbox.

Versleutelde berichten kun je op dezelfde manier naar andere Proton Mail-gebruikers sturen. Voor het verzenden van versleutelde mails naar andere e-mailadressen klik je onderaan het dialoogvenster op het sloticoontje, of je gebruikt de toetscombinatie Ctrl+Shift+E. Stel een Wachtwoord en optionele Wachtwoord hint in en bevestig met Versleuteling instellen. Klik daarna op Verstuur. De ontvanger ontvangt een mail van Proton met jouw berichttitel en een knop Unlock message. Door hierop te klikken, opent de ontvanger Proton Mail in zijn browser. Na het invoeren van het juiste wachtwoord kan hij het bericht lezen en ook Veilig beantwoorden.

Je kunt (via de online server) ook versleutelde berichten versturen naar mensen die Proton Mail niet gebruiken.

Meer technische aanpak met Thunderbird

Diensten als Proton Mail maken het makkelijk om versleutelde berichten te versturen, maar je bent afhankelijk van een externe provider en hebt geen controle over de versleuteling. De gratis versie kent daarnaast enkele beperkingen. Als je niet terugschrikt voor een meer technische aanpak, is een mailclient als Thunderbird, met uitstekende ondersteuning van de encryptiestandaard OpenPGP, een goed alternatief.

Download de app via www.thunderbird.net. Deze werkt op diverse platformen, waaronder Windows, macOS en Linux. We richten ons hier op de Windows-versie. Installeer de app en start deze op. Bij de eerste start verschijnt het venster voor het aanmaken van een e-mailaccount automatisch.

Thunderbird is voor diverse platformen beschikbaar, zowel mobiel als desktop.

Accountconfiguratie

Vul je naam, e-mailadres en bijbehorend wachtwoord in. Gaat het om een bekende mailprovider, zoals @gmail.com, dan haalt Thunderbird automatisch de vereiste serverconfiguratie uit zijn database zodra je op Doorgaan klikt. Werkt dit niet, klik dan op Handmatig configureren en vul zelf de gegevens in voor de inkomende en uitgaande mailserver. Afhankelijk van je mailprovider kun je vaak kiezen tussen IMAP (berichten blijven op de server en worden lokaal gesynchroniseerd) en POP3 (berichten worden alleen lokaal bewaard). Controleer je configuratie met Opnieuw testen. Krijg je groen licht, bevestig dan met Gereed en OK.

Je kunt op elk moment nieuwe e-mailaccounts toevoegen, ook van andere mailproviders. Dit doe je via het knopje met de drie streepjes rechtsboven, waar je opnieuw Nieuwe account / E-mail kiest om in het bekende configuratievenster te komen.

Wil je Thunderbird verder configureren en afstemmen, open dan Instellingen en bekijk de rubrieken zoals Algemeen, Opstellen, Privacy & Beveiliging, Chat of Exporteren voor Mobiel. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan.

Als het goed is, diept Thunderbird de nodige serverconfiguratie uit zijn database op.

Sleutels creëren

We gaan ervan uit dat je inmiddels een of meerdere e-mailaccounts in Thunderbird hebt aangemaakt en probleemloos mails kunt versturen en ontvangen. Nu is het belangrijk om dit ook met versleutelde berichten te doen. Thunderbird heeft hiervoor het protocol OpenPGP geïntegreerd. Hiervoor is een sleutelpaar nodig (zie het kader ‘OpenPGP’). De eerste stap is het aanmaken van dit sleutelduo.

Klik op het knopje met de drie puntjes en kies Extra / OpenPGP-sleutelbeheerder. Er opent een dialoogvenster waarin je op Aanmaken klikt en Nieuw sleutelpaar selecteert. Gebruik het pijlknopje bij Identiteit om het gewenste e-mailadres te kiezen. Laat de overige instellingen, zoals geldigheidsduur (standaard 3 jaar, of selecteer eventueel Sleutel vervalt niet), type (RSA) en grootte (3072 bits), gerust ongemoeid. Klik op Sleutel aanmaken en Bevestigen. Je nieuwe sleutelpaar wordt direct aan de sleutelbeheerder toegevoegd.

Weet dat je van hier vanuit het contextmenu ook altijd een sleutel kunt intrekken en zelfs verwijderen. Let wel, in dit laatste geval kun je reeds ontvangen berichten dan ook niet meer ontsleutelen.

Je bepaalt zelf de geldigheidsduur van een aangemaakte sleutel.

Exporteren

Om een versleuteld bericht te versturen, heb je de publieke sleutel van de ontvanger nodig. Omgekeerd heeft iemand jouw publieke sleutel nodig om jou een versleutelde mail te sturen. Er zijn verschillende manieren om deze sleutel beschikbaar te maken.

Je kunt je publieke sleutel bewust exporteren. Klik rechts op de gewenste sleutel in de sleutelbeheerder, kies Sleuteleigenschappen en zorg dat Ja, deze sleutel als een persoonlijke sleutel behandelen is geselecteerd. Bevestig met OK, klik opnieuw met rechts op de sleutel en selecteer Publieke sleutel(s) per e-mail verzenden en verstuur het bericht naar de ontvanger(s).

Een alternatief is je sleutel publiceren in de OpenPGP Key Repository. Kies in het contextmenu Publieke sleutel(s) exporteren naar bestand en sla het bestand […]-public.asc op een geschikte locatie op. Dit zogeheten ASCII-armored bestand (met de publieke sleutel tussen de headers PGP PUBLIC KEY BLOCK), kun je gerust bekijken met een teksteditor.

Voor registratie ga je naar https://key.openpgp.org. Klik op Uploaden en op Bestand kiezen. Verwijs naar het asc-bestand, bevestig met Upload, klik op Verzend verificatie-e-mail en volg de link in de bevestigingsmail. De registratie van je identiteit wordt op de webpagina bevestigd.

In enkele stappen exporteer je je publieke sleutel vanuit de sleutelbeheerder.

Importeren en zoeken

De publieke sleutel is nu beschikbaar, zodat je naar het bijbehorende e-mailadres een versleuteld bericht kunt sturen. Maar hoe importeer je zo’n publieke sleutel? Als je de sleutel als bijlage via e-mail in Thunderbird hebt ontvangen, kun je deze meestal direct importeren via de knop OpenPGP nabij de e-mailheader. Zie je deze knop niet, dan kun je dit handmatig doen.

Bewaar de asc-bijlage op je pc, open vervolgens de OpenPGP-sleutelbeheerder in Thunderbird, ga naar het menu Bestand en kies Publieke sleutel(s) importeren uit bestand. Selecteer het opgeslagen asc-bestand, kies Geaccepteerd (niet geverifieerd) en bevestig met Importeren. Klik daarna op Details bekijken en sleutelacceptatie beheren. Als je zeker bent dat de sleutel afkomstig is van de juiste persoon, selecteer je Ja, ik heb persoonlijk geverifieerd dat deze sleutel de juiste vingerafdruk heeft. Bevestig met OK (twee keer) en Sluiten.

Als de sleutel is geregistreerd in de OpenPGP Key Repository, kun je deze ook zelf opzoeken. Ga naar https://keys.openpgp.org en zoek met het e-mailadres, de sleutel-ID of de digitale vingerafdruk. Zodra je de juiste sleutel vindt, klik je erop om deze te downloaden en vervolgens te importeren zoals hierboven beschreven.

Je kunt het zoekproces ook direct in Thunderbird starten. Open de OpenPGP-sleutelbeheerder, ga naar het menu Sleutelserver en kies Sleutels online ontdekken. Vul een e-mailadres of sleutel-ID in. Als de beoogde sleutel wordt gevonden, verschijnt automatisch het inmiddels vertrouwde importvenster.

Je kunt ook direct vanuit Thunderbird online naar publieke sleutels zoeken.

Check-up

Je hebt nu de publieke sleutel van de ontvanger, maar een extra controle is toch belangrijk. Klik op het knopje met de drie streepjes, kies Accountinstellingen en open End-to-end-versleuteling bij het gewenste e-mailadres. Staat bij OpenPGP de optie Geen geactiveerd, selecteer dan de juiste sleutel. Klik op het pijlknopje en vervolgens op Sleuteleigenschappen om deze te controleren. Sluit af met OK.

Vanuit dit venster kun je je openbare sleutel ook registreren op https://keys.openpgp.org. Dit die je via de knop Publiceren.

De volgende stap is normaal gesproken niet nodig, maar mocht het toch niet lukken om versleutelde berichten te versturen, controleer dan het volgende. Klik opnieuw op het knopje met de drie streepjes, kies Instellingen, open Algemeen en scrol helemaal tot bij de knop Configuratie-editor. Klik hierop, zoek naar Mail.openpgp.enable en druk op de knop Omschakelen totdat True verschijnt. Daarna mg je de editor afsluiten.

Zorg dat de juiste sleutel aan je e-mailadres is gekoppeld.

Versturen

Alles is nu gereed om berichten met OpenPGP-encryptie te versturen. Open je Postvak IN en klik op +Nieuw bericht. Vul zoals gebruikelijk de velden Aan en Onderwerp in en typ je tekstbericht. Zorg ervoor dat je in het Aan-veld alleen e-mailadressen invoert waarvoor je al een publieke sleutel hebt geïmporteerd. Klik daarna op Versleutelen in de knoppenbalk.

Klik op het pijlknopje bij OpenPGP en vink Onderwerp versleutelen aan, zodat ook de onderwerpregel is afgeschermd. Eventueel kun je Digitaal ondertekenen aanvinken. Hiermee wordt een hash (een mathematisch gegenereerde samenvatting) van je bericht versleuteld met je private sleutel. Op die manier kan deze alleen met je publieke sleutel worden ontcijferd. Dit bevestigt voor de ontvanger dat het bericht echt van jou afkomstig is. Verzend het bericht vervolgens.

Een ontvanger die je bericht in Thunderbird opent (of in een andere e-mailclient met OpenPGP-ondersteuning), hoeft verder niets extra’s te doen. Hij ziet via icoontjes dat het bericht is versleuteld (hangslot met groen vinkje) en digitaal is ondertekend (zegel). Verschijnt er een rood driehoekje, klik hierop, want dan is er een probleem.

Naast versleutelen kun je een bericht digitaal ondertekenen.

Iedereen weet dat je aan een iPhone via Siri allerlei dingen kunt vragen. In iOS 18 zijn de stembedieningscommando’s nog verder verbeterd en kun je onder meer elementen op het scherm bedienen, gebaren uitvoeren en op knoppen drukken.

Spraakopdrachten configureren

Voordat je stembediening inschakelt, zorg je dat je iPhone verbinding heeft met internet. Als alles straks geconfigureerd is, heb je geen internetverbinding meer nodig. Ga naar Instellingen / Toegankelijkheid, zodat je bij Spraakopdrachten komt. Schakel Spraakopdrachten in door het schuifje groen te maken. Vervolgens kom je in het scherm Configureer gesproken opdrachten. Tik op Ga door. Nu start een bestandsdownload. Als die klaar is, ga je verder. Om alvast even te proberen, scrol je door de opdrachten en kies je er eentje, bijvoorbeeld Schermafbeelding. Tik op deze opdracht. In het scherm Aangepaste zin typ je de naam van deze opdracht. In ons voorbeeld kiezen we het woord Screenshot als commandonaam.

Geef iedere opdracht een herkenbare naam.

Driemaal uitspreken

In het volgende scherm moet je drie keer een zelfbedacht commando uitspreken dat als trigger voor de spraakopdracht zal dienen. Daarna zie je het scherm Taak is gereed. Klik op de knop Ga door of gebruik de knop Voeg er nog een toe. Wanneer je nu bijvoorbeeld tijdens het browsen het woord Screenshot uitspreekt, zal de iPhone meteen een schermafbeelding maken en opslaan, zonder dat je verder iets hoeft te doen.

Uiteraard kun je meerdere spraakopdrachten vastleggen. Ze worden in het scherm van spraakopdrachten bij Handelingen opgeslagen. Als je rechtsboven op de knop Wijzig tikt, kun je zo’n gemaakte spraakopdracht selecteren en verwijderen. Wat nog niet lukt met de spraakopdrachten is in het Nederlands tekst dicteren, bijvoorbeeld in een e-mailbericht. De dicteerfunctie ondersteunt verschillende talen, maar nog geen Nederlands.

Spreek driemaal de trigger voor de spraakopdracht uit.

Deelopdrachten

Soms moet je na zo’n spraakopdracht nog extra handelingen uitvoeren, zoals bij: Maak QR code aan. Tik op Voeg taak toe en bij de opdrachten kies je Maak QR-code aan. Vervolgens geef je het commando een naam en spreek je de opdracht uit. Wanneer je bijvoorbeeld een website bezoekt en je zegt Maak QR-code, dan zal de iPhone vragen wat je met die QR-code wilt doen: een website openen, een bericht versturen, een e-mail versturen, een contact toevoegen, een activiteit toevoegen of een draadloos netwerk configureren.

Wat is de functie van de QR-code die de iPhone zal maken?

We klikken, streamen en scrollen alsof het niets is, maar achter die ogenschijnlijk onschuldige handelingen schuilt een wereld aan dataverkeer die zelden privé blijft. Elke keer dat je online gaat, laat je digitale sporen achter: voor je internetprovider, adverteerders en zelfs nieuwsgierige hackers. Een VPN is dé manier om weer grip te krijgen op je eigen internetgebruik. Hoe dat precies werkt en waarom het niet alleen slim, maar eigenlijk onmisbaar is? Je leest het hier.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Kape Technologies

Een VPN was ooit het domein van technerds en mensen die je ook wel gekscherend 'paranoïde' noemde. Maar anno 2025 is het een onmisbare tool geworden voor iedereen die waarde hecht aan privacy, vrijheid en gemak online. Of je nu veilig wilt internetten in een café, toegang zoekt tot je favoriete series in het buitenland of gewoon liever niet gevolgd wordt op het web: een VPN geeft je de controle terug. Maar wat is een VPN precies? En welke aanbieder past het best bij jouw online leven?

Wat is een VPN en hoe werkt het?

Misschien denk je: ik heb toch niets te verbergen? Maar online privacy draait niet om geheimzinnigheid, het draait om controle. Met een VPN bepaal jij wie er meekijkt — en wie niet. Zo'n VPN, oftewel Virtual Private Network, creëert een beveiligde, versleutelde tunnel tussen jouw apparaat en het internet. Je dataverkeer loopt via een externe server, waardoor je IP-adres wordt afgeschermd. Voor websites, apps en nieuwsgierige derden lijk je daardoor iemand anders, ergens anders. Dat betekent niet alleen meer privacy, maar ook bescherming tegen meekijkers en toegang tot content die normaal gesproken buiten je bereik ligt.

Waarom gebruiken steeds meer mensen een VPN?

In de eerste plaats omdat online privacy steeds schaarser wordt. Zonder VPN kan je internetprovider precies zien welke websites je bezoekt en wat je daar doet. Veel mensen vinden dat geen prettig idee. Een VPN versleutelt je internetverkeer, zodat niemand – zelfs je provider niet – nog kan volgen wat je online uitspookt. Ook op openbare wifi-netwerken, zoals die op vliegvelden en in koffiebars, is dat geen overbodige luxe. Daar liggen je gegevens vaak letterlijk op straat en kan een kwaadwillende eenvoudig meekijken. Een VPN voorkomt dat.

©maglara

Even internetbankieren vanaf een idyllisch Thais strandje? Met een VPN is dat geen probleem.

Daarnaast biedt een VPN vrijheid. Je kunt digitale grenzen omzeilen en zelf bepalen vanuit welk land je 'online' lijkt te zijn. Dat is handig als je op vakantie bent en je Nederlandse series wilt blijven kijken, of als je toegang zoekt tot Amerikaanse content op Netflix, Disney+ of Amazon Prime. Ook gamers en sportliefhebbers profiteren ervan: je kunt bijvoorbeeld Formule 1-streams kijken vanuit een regio waar ze goedkoper of vrij beschikbaar zijn. Over prijzen gesproken: het aanpassen van je virtuele locatie levert soms ook financieel voordeel op. Vliegtickets, software of hotels zijn in het ene land goedkoper dan in het andere. Met een VPN kun je eenvoudig de voordeligste optie vinden.

Welke VPN past bij jou?

Er zijn volop aanbieders, maar drie diensten springen eruit qua prestaties, betrouwbaarheid en gebruiksgemak: CyberGhost VPN, Private Internet Access (PIA) en ExpressVPN. Elk met een unieke invalshoek, en via onderstaande links profiteer je bovendien van tijdelijke interessante aanbiedingen.

ExpressVPN is de premium keuze onder de VPN's. Deze dienst blinkt uit in snelheid, stabiliteit en gebruiksgemak. De apps zijn beschikbaar op werkelijk elk denkbaar apparaat – van smartphones en laptops tot routers en smart-tv's – en draaien op supersnelle 10Gbps-servers in 105 landen. Dankzij het zelf ontwikkelde Lightway-protocol is de verbinding niet alleen razendsnel, maar ook uiterst betrouwbaar en veilig. ExpressVPN biedt bovendien extra's zoals een ingebouwde wachtwoordmanager, bescherming tegen trackers en advertenties en zelfs een gratis eSIM voor internationaal mobiel internet. Wie voor een tweejarig abonnement kiest, krijgt nu tijdelijk vier maanden gratis.

CyberGhost VPN is een uitstekende keuze voor wie gemak en veelzijdigheid zoekt. Met één klik activeer je bescherming op maximaal zeven apparaten tegelijk, en dankzij een indrukwekkend servernetwerk in honderd landen is er altijd een snelle verbinding beschikbaar. Of je nu wilt streamen, torrenten of gewoon veilig wilt kunnen surfen: CyberGhost doet het allemaal. De app is intuïtief, biedt geavanceerde privacy-instellingen en beschermt je ook tegen advertenties, trackers en malware. Je krijgt bovendien toegang tot geoptimaliseerde servers voor Netflix, Disney+ en meer. Als extra zekerheid geldt een 45 dagen niet-goed-geld-terug-garantie.

Private Internet Access (of kortweg PIA) richt zich op de privacybewuste gebruiker die graag grip houdt op de instellingen. De software is volledig opensource en heeft meermaals in de rechtbank bewezen géén gebruikslogs bij te houden. Je kunt alles aanpassen: van protocollen tot split tunneling en netwerkregels. PIA werkt uitstekend samen met grote streamingdiensten en ondersteunt P2P op al zijn servers. Eén abonnement beschermt bovendien ongelimiteerd veel apparaten, wat het extra aantrekkelijk maakt voor huishoudens met veel schermen.

Dit is hét moment om een VPN te nemen

Of je nu vooral online streamt, veel reist, werkt met gevoelige informatie of gewoon je privacy belangrijk vindt: een VPN is een investering in je digitale vrijheid. Dankzij de tijdelijke kortingen op CyberGhost VPN, PIA VPN en ExpressVPN is dit hét moment om in te stappen. Kies de provider die bij jou past, klik op de link en surf voortaan veiliger, vrijer en slimmer.