Heb je een grote digitale muziekcollectie? Dan kun je je eigen muziekserver maken. Daarmee deel je namelijk liedjes met allerlei afspeelapparatuur; denk bijvoorbeeld aan een receiver of smart-tv in de woonkamer. Ben je vaak onderweg, dan stream je de nummers net zo gemakkelijk naar een smartphone, tablet of laptop. Met de juiste voorbereidingen is je favoriete muziek altijd en overal beschikbaar.

Veel mensen hebben nog wel ergens een externe harde schijf, usb-stick of mp3-speler met muziekbestanden liggen. Misschien heb je die audiotracks in een ver verleden stiekem bij al dan niet legale downloadnetwerken opgepikt, zoals Napster, Kazaa, Bittorrent of Usenet.

Er zijn natuurlijk ook andere manieren om aan audiobestanden te komen. Als je een nieuw album op vinyl koopt, zit daar vaak een los kaartje met een downloadlink bij. Verder kun je audio-cd’s naar de computer rippen of downloads in een gespecialiseerde webwinkel aanschaffen. Mogelijkheden genoeg om zelf een digitale muziekcollectie aan te leggen.

©PXimport

Geschikte muziekserver

Een muziekserver dient aan een aantal voorwaarden te voldoen. Allereerst is de bestandscompatibiliteit erg belangrijk. Van rammelende mp3’tjes tot audiofiele flac-bestanden; je wilt natuurlijk alle audiotracks feilloos kunnen afspelen. Verder speelt de gebruikersomgeving een essentiële rol. Als je duizenden nummers op je computer hebt staan, wil je de gewenste muziek uiteraard vlot opsporen.

Voor het huisvesten van een eigen muziekserver heb je grofweg keuze uit twee apparaten. Gebruik hiervoor een computer of NAS. Besef wel dat het apparaat voor de bereikbaarheid continu moet aanstaan. Een NAS verdient daarom de voorkeur. 

Zo’n systeem heeft naast een ruime opslagcapaciteit namelijk een laag energieverbruik. Niet iedereen heeft echter een NAS staan. In dat geval is een (oude) pc of laptop een prima alternatief. In dit artikel komen beide mogelijkheden uitgebreid aan bod.

Muziekserver op pc

De zoektocht naar een geschikte muziekserver voor de computer valt nog niet mee. Veel gespecialiseerde oplossingen zijn namelijk betaald, zoals Roon en Subsonic. Er bestaan weliswaar allerlei gratis alternatieven, maar hiervan valt de kwaliteit doorgaans helaas tegen. Denk bijvoorbeeld aan een matige bestandscompatibiliteit of gebrekkige gebruiksomgeving.

Foobar2000 geldt als een positieve uitzondering. Deze freeware oogt in eerste instantie ietwat armoedig, maar onderhuids is er verrassend veel mogelijk. Zo pas je de vormgeving naar eigen smaak aan en voeg je via plug-ins allerlei extra functies toe. Bovendien speelt dit Windows-programma álle muziekformaten soepel af. Zoek Foobar2000 op in de Microsoft Store. Klik vervolgens achtereenvolgens op Downloaden en Openen.

Weergave aanpassen

Zodra je Foobar2000 voor de eerste keer opent, stel je de weergave in. Er verschijnt hiervoor vanzelf een pop-upvenster. Kies bij voorkeur voor een indeling met een albumlijst. Je navigeert dan namelijk eenvoudig tussen albums van artiesten. Verder toont het programma eventueel eigenschappen en visualisaties. 

Je stelt in het rechter deelvenster vrijblijvend een andere achtergrondkleur in. Overigens kun je de lay-out achteraf nog eenvoudig aanpassen. In dit artikel gaan we uit van de weergave Album List + Properties (tabbed) + Visualisations. Maak een (voorlopige) keuze en bevestig met OK.

Je kunt de verhoudingen van elk deelvenster wijzigen. Beweeg de muis naar een rand tussen twee deelvensters totdat de cursor in een dubbele pijl verandert. Houd de muisknop vervolgens ingedrukt om de verhoudingen aan te passen. Je past op die manier naar eigen wens de gebruikersomgeving aan.

©PXimport

Liedjes toevoegen

Foobar2000 houdt automatisch de standaard muziekmap van Windows in de gaten. Bevat deze locatie audiobestanden, dan verschijnen die vanzelf in de muziekbibliotheek van het programma. Foobar2000 bewaakt op jouw verzoek ook andere bestandslocaties. Als je nieuwe liedjes aan de opgegeven map toevoegt, belanden die automatisch in de bibliotheek van het muziekprogramma.

Ga achtereenvolgens naar File / Preferences / Media Library en klik aan de rechterkant op Add. Je bladert nu naar de beoogde muziekmap. Bevestig met Map selecteren en sluit de instellingen via OK. Afhankelijk van het aantal bestanden dat moet worden geïndexeerd, duurt het even voordat Foobar2000 alle beschikbare muziekalbums toont. 

Wil je iets beluisteren? Sleep dan vanuit Album List een album of liedje naar de afspeelweergave. Dat is het rechter deelvenster. Klik nu bovenaan op de knop Play.

Vreemd genoeg heeft Foobar2000 nergens ruimte voor een albumhoes, maar met een beetje moeite voeg je die alsnog toe. Klik in de menubalk op View / Layout / Enable layout editing mode en sluit het venster met Close. Je klikt daarna met rechts op het tabblad Spectogram. Dit tabblad bevindt zich in het deelvenster rechtsonder. Kies Add New Tab en klik ergens in het lege deelvenster. Je scrolt zo nodig een stukje omlaag en dubbelklikt op Album Art Viewer.

©PXimport

Server toevoegen

Foobar2000 is een kale muziekspeler waaraan je allerlei functies kunt toevoegen. Dat gebeurt via plug-ins. Handig, want op deze manier voorzie je het programma van een serverfunctie. Bekijk op www.foobar2000.org/components de lijst met uitbreidingen. 

Klik op de link UPnP/DLNA Renderer, Server, Control Point 0.99.49 en vervolgens onderaan de pagina op Download. Je navigeert binnen Foobar2000 nu naar File / Preferences / Components, waarna je via de knop Install de zojuist gedownloade plug-in selecteert. Bevestig met Openen en Ja. Klik tot slot op Apply / OK om het programma te herstarten. Verschijnt er een firewallwaarschuwing van Windows? Klik dan op Toegang toestaan.

Je controleert voor de zekerheid of de muziekserver van Foobar2000 actief is. Ga naar File / Preferences. Onder Tools is er met UPnP een nieuw onderdeel bij gekomen. Klap dit onderdeel uit en blader naar Server / Basic Settings. Controleer of de muziekserver is ingeschakeld. Zie hier ook via welke netwerkpoort de server bereikbaar is. Standaard is dat 56923. Dit poortnummer heb je later nog nodig.

©PXimport

Streamen naar hifiapparatuur

Afspeelapparaten kunnen op jouw verzoek binnen het thuisnetwerk liedjes vanaf de muziekserver oppikken. Open op een smart-tv maar eens de bronnenlijst en selecteer Foobar2000 Media Server. De albums verschijnen nu in beeld. Selecteer met de afstandsbediening een nummer of album. Vaak verschijnen er ook albumhoezen, al is dat niet bij elk afspeelapparaat het geval.

Naast een smart-tv heb je wellicht ook nog andere geschikte afspeelapparatuur, zoals een mediaspeler, receiver, soundbar of gameconsole. Uiteraard is het wel een voorwaarde dat dit apparaat met het (draadloze) thuisnetwerk is verbonden. Zoek in het menu de mediaserver op. Gebruik hiervoor de bijbehorende afstandsbediening of controller. Moderne hifiapparatuur kun je veelal met een app op een smartphone bedienen. Zoek dan in de bronnenlijst naar foobar2000 Media Server.

©PXimport

Streamen naar mobiel

Speel je eigen liedjes graag af op een smartphone of tablet? Begrijpelijk, want met een aangesloten hoofdtelefoon kun je optimaal van goede muziek genieten. Installeer de app Foobar2000 op een iOS- of Android-toestel. Geef deze app zo nodig toestemming om binnen het thuisnetwerk naar mediaservers te speuren. Nadat je enkele keren op Next tikt, kom je in het hoofdscherm terecht. Via Media Servers heb je toegang tot de volledige muziekcollectie.

Verschijnt de servernaam niet in beeld? Ga binnen het muziekprogramma op de computer dan naar File / Preferences / Tools / UPnP / Server / Basic Settings en zet een vinkje voor Always use the Default streaming profile for all devices. Bevestig met Apply / OK. Probeer nu op het mobiele toestel verbinding met de muziekserver te maken.

©PXimport

Streamen buiten netwerk

Ben je als muziekliefhebber veel onderweg, dan luister je vermoedelijk vaak via een koptelefoon naar muziek. Dankzij Foobar2000 stream je eigen opgeslagen nummers naar elke plek op aarde. Een voorwaarde is wel dat er wifi of mobiel internet binnen handbereik is. Houd in dat laatste geval je databundel van het mobiele internetabonnement in de gaten.

Verder dien je voor gebruik buitenshuis enkele zaken te configureren. Navigeer in Foobar2000 op de computer naar File / Preferences / Tools / UPnP / Server / Internet Access en vink de optie Allow Internet access aan. Typ in het veld achter Public Server IP or hostname nu het publieke ip-adres, een dubbele punt en het poortnummer. Daarmee verschijnt de regel [ip-adres]:56923, waarbij je de haakjes vervangt voor het publieke ip-adres. Je achterhaalt dat eenvoudig door de website www.ip-adres.nl te bezoeken. Bedenk verder een gebruikersnaam en wachtwoord, waarna je het venster afsluit met Apply / OK.

Met de Foobar2000-app op je mobiel benader je de muziekserver via internet. Kies in het hoofdscherm Media Servers en vervolgens Add new. Typ daarna de volgende regel en vul hierbij in plaats van de haakjes eigen gegevens in: http://(gebruikersnaam):(wachtwoord)@(ip-adres):(poortnummer). Het mobiele toestel maakt nu verbinding met de muziekserver, zodat je al je favoriete nummers kunt streamen.

©PXimport

Portforwarding

Lukt het niet om van buiten het thuisnetwerk verbinding met de muziekserver te maken? Mogelijk blokkeert de router toegang van buitenaf. Je lost dit euvel op door in de routerinstellingen een uitzondering in te stellen. Vul bij de opties voor portforwarding het lokale ip-adres van de muziekserver (in ons voorbeeld het ip-adres van de computer) en het poortnummer in. Daarnaast is het belangrijk dat de router UPnP-verkeer toestaat.

Muziekserver op NAS

Een NAS is in feite een opslagapparaat met een eigen besturingssysteem. Meestal is er veel opslagcapaciteit beschikbaar. Voor muziekliefhebbers komt dat mooi uit, want er is genoeg ruimte om talloze albums onder te brengen. Stel deze muziek via het netwerk aan andere apparaten beschikbaar, bijvoorbeeld een smart-tv, receiver, soundbar, smartphone of tablet. 

Als je een NAS van het merk QNAP bezit, installeer je hiervoor de app Music Station. Hiermee richt je een toegankelijke muziekserver in. NAS’en van Synology bevatten met Audio Station een vergelijkbare toepassing. Dit Taiwanese merk is in Nederland marktleider en daarom leggen we in de komende paragrafen de werking van Audio Station uit.

Audio Station installeren

Zodra de Synology-NAS is ingeschakeld, surf je naar https://finds.synology.com om verbinding met het apparaat te maken. Via Configuratiescherm / Bijwerken en herstellen controleer je of er eventueel een nieuwe versie van het besturingssysteem DiskStation Manager klaarstaat. Zo ja, klik dan op Downloaden en Nu bijwerken. Ga akkoord met de voorwaarden en bevestig nogmaals met Bijwerken / Ja.

Audio Station is standaard niet voorgeïnstalleerd, maar gelukkig voeg je deze Nederlandstalige app eenvoudig toe. Open het onderdeel Package Center en klik onder Audio Station op Installeren. Na afloop nestelt het muziekprogramma zich in het hoofdmenu van DiskStation Manager. De app wordt in een nieuw venster geopend. Voor het delen van muziek met andere afspeelapparaten heb je nog een tooltje nodig. Open Package Center en installeer de applicatie Mediaserver.

©PXimport

Albums toevoegen

Je voegt eenvoudig muziek aan Audio Station toe. Open hiervoor het onderdeel File Station. Als het goed is, kom je de map music tegen. Open deze map en blader via Uploaden / Uploaden – Overslaan naar je muziekcollectie. Selecteer de gewenste audiotracks en bevestig met Openen.

Alle toegevoegde liedjes komen vanzelf in Audio Station terecht. Gebruik de categorieën aan de linkerkant om de audioverzameling onder meer op map, album, artiest of genre te sorteren. Afspelen is simpel: klik gewoon op het album of nummer dat je wilt horen. Verder kun je in Audio Station afspeellijsten aanmaken en naar internetradiostations luisteren. Tot slot bevat de app ook een functie om songteksten op te halen.

©PXimport

Instellingen mediaserver

Wanneer een smart-tv, receiver, soundbar, mediaspeler of gameconsole met het thuisnetwerk is verbonden, kun je in veel gevallen de mediaserver van de NAS benaderen. Op een smart-tv open je hiervoor bijvoorbeeld de bronnenlijst.

Bestaat jouw muziekcollectie uit bestanden met uiteenlopende audioformaten? Wie weet mist een afspeelapparaat ondersteuning voor een bepaald exotisch formaat. In dat geval verschijnt er een foutmelding of lege afspeellijst. Een Synology-NAS zet zo’n audiobestand op jouw verzoek tijdelijk om naar een ander formaat, waarna je de nummers alsnog op het beoogde apparaat kunt afspelen. Dat heet transcoderen.

Je schakelt deze functie eenvoudig in. Open binnen DiskStation Manager linksboven het hoofdmenu en klik op Mediaserver. Via DMA-compatibiliteit zet je een vinkje voor Audiotranscodering inschakelen. Vink alle audioformaten aan. Je bewaart met Toepassen de wijzigingen.

©PXimport

QuickConnect ID

Logischerwijs wil je ook buiten het thuisnetwerk naar eigen muziek luisteren. Een zogeheten QuickConnect ID komt hierbij uitstekend van pas. Je geeft de Synology-NAS daarmee kortweg een eigen domeinnaam, zodat je eenvoudig buitenshuis verbinding kunt maken. Een groot voordeel hiervan is dat je niet allerlei routerinstellingen hoeft te wijzigen. 

Ga naar Configuratiescherm / Externe toegang en vink de optie QuickConnect inschakelen aan. Klik op Toepassen. Je hebt voor het gebruik van deze functie wel een Synology-account nodig. Hoogstwaarschijnlijk heb je jezelf tijdens het in gebruik nemen van de NAS al geregistreerd.

NAS-muziek op mobiel

Met DS Audio op een Android- of iOS-toestel leg je eenvoudig contact met je NAS. Installeer deze app vanuit de Play of App Store. Vul de QuickConnect ID, de gebruikersnaam en het wachtwoord in. Zodra je bevestigt met Aanmelden, verschijnt de muziekverzameling op je smartphone.

Om mobiele datakosten te besparen, download je desgewenst nummers naar het toestelgeheugen. Veel luisterplezier!

©PXimport

QNED, het antwoord van LG op quantum dots, wordt toegepast in deze miniled lcd-tv. Dit type televisie is inmiddels erg populair geworden, ook in het subtop- en middensegment van het tv-aanbod. Heeft deze LG 65QNED91T6A genoeg in huis om de concurrentie de baas te blijven?

Deze LG-televisie past perfect in het rijtje van moderne, prima afgewerkte televisies die we dit jaar al vaker voorbij zagen komen. Het toestel is vrij slank dankzij het profiel van slechts 45mm, heeft een mooie metaalkleurige rand rondom en een vlakke rug. Aan de zijdes is de rug zoals bij de meeste toestellen wat afgeschuind. De centrale voet biedt geen verschillende draaiposities, maar het scherm staat desondanks toch 7cm hoog boven het tv-meubel, zodat een soundbar goed onder het scherm past. Het enige echt opvallende kenmerk? Het toestel is relatief zwaar, namelijk 35kg inclusief voet.

De tv beschikt over vier HDMI-poorten die allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps bieden. Dat is nog steeds vrij zeldzaam, maar is wel goed nieuws voor gamers met meerdere high-end gaming-bronnen. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. De input-lag is iets hoger dan bij de oled-modellen, maar blijft zeer goed, 17,0ms (4K60) en 7,6ms (2K120). Wie de tv wil uitbreiden met draadloze luidsprekers, kan gebruik maken van het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Je bent wel beperkt tot 2.1-configuraties, een WiSA surround-opstelling is dan helaas niet mogelijk.

Niet alle minileds zijn gelijk

Het gebruik van minileds voor de achtergrondverlichting is iets waar fabrikanten graag mee uitpakken, maar het resultaat per merk en model kan sterk uiteenlopen. Minileds verdelen de achtergrondverlichting in meer segmenten dan wanneer er gewone leds worden toegepast. Het aantal zones kan sterk verschillen, van 100 tot meer dan 1.000. Dat heeft uiteraard impact op de prestaties wat betreft contrast en helderheid.

Deze LG heeft een achtergrondverlichting met 16x10 (160) zones, en dat is vandaag de dag toch redelijk weinig. Concurrenten zitten in dit segment al op 1.500 zones. Het eigen contrast van het VA-paneel is goed, 4.800:1, maar met dat beperkt aantal zones stijgt dat nauwelijks naar 5.000:1, en dat is vooral ook omdat LG erg voorzichtig is met de dimming. Op eenvoudigere testen kan dit wel naar 35.000:1 stijgen. Naar een reden hoeven we niet ver te zoeken, agressief dimmen met zo weinig zones maakt de zonegrenzen zichtbaar, ook omdat ze soms wat traag reageren. Dat stoort erg en hierdoor is een vage halo rond heldere voorwerpen op een donkere achtergrond dan ook onvermijdelijk.

©LG Electronics

Ook op het vlak van helderheid doet de LG op veel vlakken onder voor de concurrentie. Op een 10% venster meten we in de goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode 1.099 nits, en op het volledig wit beeld haalt hij nog 644 nits. Dat was twee jaar geleden weliswaar nog acceptabel, maar nu concurrenten vlot over de 2.000 nits gaan, is dat toch wat te beperkt. Het kleurbereik scoort wel uitstekend, daar meten we 95% P3.

Toch heeft LG nog een sterke troef in handen, namelijk de uitstekende kalibratie af fabriek. De Filmmaker mode is zowel in SDR als HDR bijzonder goed gekalibreerd. Dat betekent dat je kunt rekenen op veel schaduwnuances, een neutrale grijsschaal en mooie, natuurlijke kleurweergave. Met HDR10-beeld kan LG’s dynamische tone mapping prachtige resultaten opleveren en daarmee maakt de tv het beste van zijn kleurbereik en helderheid. Witnuances en intense kleuren worden uitstekend bewaard. Alleen heel donkere HDR10-scènes lijden wat onder het beperkte aantal zones, die beelden worden iets té donker. De QNED91 ondersteunt ook Dolby Vision, maar geen Dolby Vision IQ zoals bij de oled-modellen.

Uitstekende beeldverwerking

Naast een uitstekende kalibratie toont deze LG ook sterke prestaties voor beeldverwerking. Dat dankt de tv aan zijn Alpha 8-processor die verbeterd werd met eigenschappen en functies die vorig jaar nog exclusief voor de Alpha 9-processor waren. We kunnen zelfs zeggen dat de LG geen echte zwakke plekken meer heeft. Deinterlacen van 1080i-beelden zoals die van live tv, doet hij prima zodat je zelden nog een gekartelde rand ziet. Upscaling en ruisonderdrukking maken van oudere content mooie 4K-beelden, al kun je van oudere videocontent zoals dvd’s geen wonderen verwachten. Via een superresolutie-bewerking kan de tv wat fijn extra detail toevoegen, dat werkt goed voor HD-materiaal, maar kan bij dvd’s bijvoorbeeld wel voor een wat overbewerkt resultaat zorgen. De ruisonderdrukking kan ook kleurstroken in zachte gradiënten wegnemen.

©LG Electronics

Een lcd-paneel heeft minder bewegingsscherpte dan een oled-paneel, en dus maskeert het fijn detail in snelle actiescènes. Bewegende voorwerpen hebben soms een wazige rand of tonen een beperkt sleepspoor. LG biedt met Motion Pro verschillende opties om dat te elimineren, maar introduceren op hun beurt juist weer andere problemen, dus deze functie kun je beter uit laten staan. Heb je een hekel aan schokken in het beeld wanneer de camera snel beweegt, activeer dan de Trumotion-functie. Zeker voor sport is dat prettig, maar voor film blijft het vaak een kwestie van smaak.

Degelijke audio

De QNED91 is uitgerust met een 2.2-systeem van 40 watt, en ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Onze filmfragmenten klonken prima met een aangename warme klank en een vleugje ruimtelijkheid. Die echte surround sound-ervaring kan je uit dit soort systeem niet halen, zelfs niet met ondersteuning voor de modernste audioformaten. Dat AI niet altijd de juiste resultaten geeft, werd hier bevestigd. De tv heeft een AI-Pro mode voor geluid, maar die klonk erg slecht, zeker voor muziek. In de muziek audiomode konden we het resultaat wél waarderingen, als loop je daar wel tegen beperkingen aan wanneer je voor hardere muziekgenres zoals metal kiest. Met het volume op ongeveer driekwart hoor je de woofer trillen in het chassis en gaat de bas uit de bocht. Al bij al een degelijk resultaat, in lijn met deze categorie. 

WebOS 24, helaas met reclame

De smart tv-omgeving van LG, WebOS, heeft veel goede punten. Zo vind je nagenoeg alle streaming-apps op dit platform, zowel internationaal als lokaal. Daarnaast heeft LG op de 2024-versie van webOS naast Airplay 2 ook Google Cast geïmplementeerd zodat je vanaf je smartphone, Android of iOS, moeiteloos content naar de tv kunt streamen. Apps en andere functies zijn gegroepeerd in zogeheten Quick Cards, zodat je gemakkelijk bepaalde functies kunt terugvinden.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Er zijn Quick Cards voor Thuis-hub, Sport, Thuiskantoor, Games, Muziek, Toegankelijkheid en sinds kort ook voor Leren en Groeien. De lay-out van WebOS zelf is vrij eenvoudig en ook redelijk compact zodat je niet nodeloos hoeft te scrollen om iets te vinden. De Magic Remote van LG waarmee je een cursor bestuurt door naar het scherm te wijzen blijft ook een belangrijke factor in het gebruiksgemak. Aangezien smart tv-platformen nog steeds evolueren is het ook erg fijn om te weten dat LG nu vijf jaar lang de nieuwste versie van WebOS op je tv belooft te plaatsen. In dit overzichtsartikel vind je alle info over webOS.

Toch heeft LG wat ons betreft een foute beslissing genomen. De fabrikant toont namelijk nu reclame op het Home-scherm, en die reclame is in tegenstelling tot bij andere fabrikanten niet beperkt tot content, maar kan bijvoorbeeld ook een sportwinkel of automerk tonen. Dat is echt wel het laatste wat we willen. Zelfs de screensaver kan reclame tonen (al zagen daar gelukkig alleen LG’s eigen LG Channel-dienst). Je kunt de reclame uitschakelen via de instellingen, iets dat we dan ook van harte aanraden.

Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit.

Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tone mapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.

Je bent aan het videobellen, maar de achtergrond ziet er slordig uit. Of misschien wil je tussendoor een kort filmpje tonen, het beeld optimaliseren of opfleuren met enkele effecten. Software die je als virtuele webcam gebruikt, maakt dit en nog veel meer mogelijk.

Er zijn al langer applicaties beschikbaar waarmee je filters, effecten en virtuele achtergronden aan je videogesprek toevoegt. De populaire mobiele app Snapchat was een van de eerste. Met uitgebreide filters en lenzen kun je in realtime beelden aanpassen. Je geeft jezelf bijvoorbeeld kattenoren of verandert de omgeving. Snapchat gebruikt Augmented Reality (AR) om digitale elementen over echte beelden te plaatsen.

Inmiddels heeft ook Artificiële Intelligentie (AI) zijn intrede gedaan om effecten nauwkeurig op bewegende gebruikers toe te passen. Videoconferentietools zoals Teams en Zoom, gebruiken AI. Denk aan machinelearning-technologieën en convolutionele neurale netwerken. Daarmee is de gebruiker van zijn achtergrond te scheiden en kan er een virtuele achtergrond worden getoond. Een green screen is niet meer nodig.

In het gratis Microsoft Teams start je bijvoorbeeld een videogesprek via Nu vergaderen / Vergadering starten. Als je op Meer en Achtergrondeffecten klikt, kun je uit tientallen achtergronden kiezen of je achtergrond vervagen. Via Nieuwe toevoegen importeer je een specifieke achtergrond, bijvoorbeeld ontworpen door een AI-beeldgenerator.

Mogelijkheden

Virtuele webcams kun je gebruiken om speciale effecten, filters en grafische overlays aan je live-video toe te voegen, of om de achtergrond te vervagen of te vervangen. Als de gebruikte software dit toelaat, kun je ook afbeeldingen of andere video’s als webcam-uitvoer gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld je computerscherm delen. Tijdens je live-gesprek of -stream wissel je dan tussen video’s, afbeeldingen en zelfs verschillende camera’s, zoals een HDMI-camera die je gebruikelijke videoconferentietool mogelijk niet als (web)camera herkent.

Dit alles maakt dat virtuele webcam-software niet alleen leuk is voor persoonlijk gebruik, maar ook efficiëntere videoconferenties in een zakelijke context, of professionelere videostreams naar platforms als YouTube Live en Twitch mogelijk maakt. Je kunt zelfs de camera van je smartphone als webcam gebruiken. Dat is handig als je een optimaal beeld wilt hebben of als je computer niet over een webcam beschikt.

Applicaties

Er zijn verschillende programma’s voor virtuele webcams. In dit artikel focussen we ons op software die onder Windows draait en ook beschikbaar is als mobiele app. Op die manier kun je je smartphone of tablet als webcam gebruiken. Populaire applicaties zijn onder meer FineCam en ManyCam, die we beide kort voorstellen. Daarnaast besteden we aandacht aan een gratis opensource-alternatief: OBS Studio. Met deze tool combineer je meerdere videobronnen en creëer je scènes en overgangen. Dit maakt het bij uitstek geschikt voor live-streaming en schermopnames. OBS Studio ondersteunt bovendien een virtuele webcamfunctie, waardoor je OBS-uitvoer in videoconferentie-apps kunt gebruiken.

FineCam: set-up

Download FineCam. Met een druk op Install zet je de software op je pc. De gratis versie heeft een watermerk in de video. Wil je deze weg hebben? Dan heb je de betaalde Pro-versie nodig. Deze kost eenmalig zo’n 60 euro en ondersteunt ook resoluties van 1080p en hoger.

Na het opstarten kun je via het pijlknopje linksboven je aangesloten webcam selecteren. Een andere optie is om een mobiel Apple- of Android-apparaat te kiezen. Je moet dan wel de mobiele app van FineCam op dit apparaat draaien. Als het apparaat met hetzelfde netwerk is verbonden, druk je op de mobiele app op Connect en bevestig je met Agree in de desktop-app om een verbinding te maken. Het camerabeeld verschijnt dan direct in het applicatievenster.

FineCam: configuratie

FineCam kun je op verschillende manieren aansturen. We beperken ons tot de opties die ook in de gratis versie beschikbaar zijn. Zo kun je bijvoorbeeld het camerabeeld verplaatsen over de achtergrond, maar niet schalen. Bovenaan vind je knoppen om in- en uit te zoomen, het beeld te keren of te roteren en de vorm in te stellen, zoals Rectangle of Circle. Met Adjustment onderaan optimaliseer je de licht- en kleurinstellingen met schuifregelaars, zoals Brightness, Contrast, Saturation en White Balance.

Je kunt ook op Filter klikken om een van de ruim dertig vooraf ingestelde beeldweergaves te selecteren. Is je eigen fysieke achtergrond niet geschikt voor videobellen? Kies dan via Background uit twintig virtuele achtergronden. Of ontwerp je eigen achtergrond door bij AI Generated Background een prompt voor de AI-beeldgenerator in te voeren.

Kies je via Theme een lay-out waarbij je eigen webcambeeld niet het volledige scherm bedekt, dan kun je met Content tegelijkertijd andere inhoud tonen. Denk aan een webpagina, applicatievenster, video (ook via een YouTube-url), iPhone-beeld, PowerPoint-presentatie, tekst of eigen foto. In je videoconferentietool selecteer je FineShare FineCam om de virtuele camera te gebruiken. Mogelijk moet je nog bevestigen met de blauwe knop Virtual Camera rechtsonder in FineCam.

ManyCam: set-up

FineCam bevat ook de knop Multi-scenes waarmee je meerdere virtuele opzetten klaarzet en snel schakelt. Helaas is deze functie alleen beschikbaar in de Pro-versie. Een goed alternatief is dan ManyCam voor Windows en macOS. De betaalde versies zijn er vanaf ongeveer 45 euro per jaar. Je hebt dan geen watermerk en meer effecten, hogere resoluties (full HD tot 4K) en meerdere simultane videobronnen.

We beperken ons hier tot de gratis versie mét watermerk. Start de tool en klik op de plusknop in het hoofdvenster. In het uitklapvenster bij Camera’s selecteer je de gewenste (web)cam. In het rechtervenster kun je allerlei beeldinstellingen aanpassen, zoals Zoomen, Corner Radius, Ondoorzichtigheid en diverse opties bij Color Adjustment.

ManyCam: configuratie

In de gratis versie van ManyCam kun je maximaal twee presets klaarzetten, elk met verschillende beelden en instellingen. Klik op de plusknop in het tweede vakje onderaan het camerabeeld. Je kunt nu een andere camera selecteren of kiezen uit diverse opties, zoals Afbeeldingen en video’s, PowerPoint, PDF, YouTube URL en Desktop. Bij meerdere beeldschermen kun je zelf aangeven welk scherm je live wilt tonen. Andere opties zijn hier onder meer Gebied onder cursors (handig voor het volgen van je muisbewegingen) en App-venster. Net als bij FineCam kun je hier ook een mobiel apparaat gebruiken, waarmee je smartphone of tablet als webcam werkt.

Een preset verwijder je eenvoudig via het prullenbakicoon. Met het knopje met de drie puntjes stel je een visueel overgangseffect in bij het schakelen tussen presets. Er zijn nog vele andere effecten beschikbaar via de toverstaf bovenaan. Kies uit verschillende rubrieken, zoals GIFS (druk op het plusknopje om eigen afbeeldingen te gebruiken), Animals, Emojis en Face Accessories. Via Asset Store download je extra items.

OBS Studio: set-up

Zowel FineCam als ManyCam zijn gebruiksvriendelijke programma’s, maar helaas zijn de mogelijkheden in de gratis versies beperkt en wordt je video ontsierd door een watermerk. Een volledig gratis alternatief is OBS Studio. Download de tool (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en installeer deze. Bij de opstart merk je al snel dat er veel functies zijn. We beperken ons hier tot enkele leuke opties voor het gebruik van een virtuele camera.

Allereerst controleer je de videoresolutie. Klik rechtsonder op Instellingen en open de rubriek Video. Stel de Basisresolutie bij voorkeur in op die van je monitor (bijvoorbeeld 1920x1080 en 16:9). De Uitvoerresolutie stel je normaal gesproken op dezelfde waarden in, tenzij je videoconferentietool andere waarden voorstelt. Bevestig met OK.

Linksonder in het hoofdvenster merk je dat OBS Studio al één scène heeft aangemaakt. Rechtsklik op deze scène en noem deze bijvoorbeeld Virtuele webcam. Nu moet je natuurlijk nog de gewenste bronnen aan je virtuele webcambeeld toevoegen.

OBS Studio: bronnen

Standaard heeft OBS Studio al één bron toegevoegd: Vensteropname. Je mag deze selecteren en met het prullenbakicoon verwijderen. Druk vervolgens op de plusknop en kies Video opname-apparaat om je fysieke webcam toe te voegen. Kies Nieuwe maken en geef deze als naam bijvoorbeeld Mijn webcam. Bevestig met OK en kies de juiste webcam bij Apparaat. Resolutie/FPS Type staat standaard op die van het apparaat, maar je kunt hier ook Aangepast kiezen. Klik op Video Instellen om allerlei beeldinstellingen te optimaliseren.

Na je bevestiging met OK verschijnt het webcambeeld op je canvas en kun je dit met de muis verplaatsen, roteren en schalen. Dit is vooral interessant als je nog andere content (bronnen) wilt toevoegen. Klik op (De)activeren om de video in één keer zichtbaar of onzichtbaar te maken.

Voor extra content klik je op het plusknopje bij Bronnen en voeg je onderdelen toe zoals Afbeelding, Beeldschermopname, Browser, Diashow, Vensteropname (van een nader te bepalen app) of Mediabron (om bijvoorbeeld een eigen videobestand te tonen). Elk van de toegevoegde bronnen kun je vervolgens positioneren en schalen op je canvas.

Wil je snel kunnen afwisselen tussen een beeld waarin je zelf prominent op de voorgrond staat met een applicatievenster verkleind op de achtergrond, en andersom? Maak dan twee scènes aan. Klik met rechts op je eerste scène, kies Dupliceren en noem deze bijvoorbeeld Applicatie (webcam). Vervolgens schaal je de objecten (bronnen) van de andere scène naar wens. Klik ook met rechts op zo’n object, want er zijn nog veel meer opties. Zo kun je bijvoorbeeld via Volgorde / Naar boven verplaatsen een object in één keer naar de voorgrond halen.

OBS Studio: camera

Vanuit ditzelfde contextmenu kun je nog veel andere bewerkingen uitvoeren. Bij Transformeren bijvoorbeeld vind je opties om het geselecteerde beeld te spiegelen of te draaien, en bij Filters kun je via de plusknop allerlei beeldeffecten toepassen.

Hoe krijg je de klaargemaakte scènes uit OBS Studio in je videoconferentie-app? Dit is wellicht eenvoudiger dan je denkt. Druk rechtsonder in OBS Studio op Start virtuele camera en selecteer in de videoconferentie-app OBS Virtual Camera (bij Skype bijvoorbeeld via Instellingen / Audio en Video, in het uitklapmenu bij Camera). De scène die op dat moment binnen OBS Studio actief is, komt nu in beeld. Een scène-wissel is niet moeilijker dan in OBS Studio de gewenste scène te selecteren.

Onder het camerabeeld bij Scène-overgangen kun je bovendien een transitie-effect instellen dat bij een scène-wissel ook binnen je videoconferentie-app te zien zal zijn. Je kunt op elk moment op Stop virtuele camera drukken om de videostream vanuit OBS Studio te onderbreken.