Dat klinkt als muziek in de oren! Met deze tools kun ook jij musiceren
Het wemelt tegenwoordig van de handige hulpjes om beter, sneller en slimmer te musiceren en componeren. In dit artikel nemen we er een aantal onder de loep.
Wil je je eigen muziek maken? Dan is een van de volgende apps ongetwijfeld het startpunt van jouw muzikale carrière:
- OpenEar
- Yamaha Cord Tracker
- MyChords
- Moises
- SpleeterGUI
- Chord AI
- Chordify
- 8notes
- Piano Companion
- Suggester 2
- Chordbot
Ook interessant: Muziekserver maken: Bouw je eigen Spotify
Al eerder besteedden we aandacht aan het muzieknotatieprogramma MuseScore, zoals in dit artikel. Da’s fraaie kost voor wie noten leest en/of schrijft, maar zeker waar het gaat om populaire muziek werken heel veel muzikanten op het gehoor. Willen zulke muzikanten bijvoorbeeld een bekende hit naspelen, dan zullen ze proberen te achterhalen welke akkoorden in dat nummer worden gebruikt. Willen ze zelf een deuntje in elkaar knutselen, dan zullen ze niet zelden terugvallen op veelgebruikte patronen (denk aan de tienduizenden bekende nummers met slechts de drie majeur-akkoorden I, IV en V). Als je overigens niet weet wat we met die Romeinse cijfers bedoelen, geen nood. Ook om dat te begrijpen zijn er handige programmaatjes.
Van oudsher is Apple zeer populair onder muzikanten vanwege het ruime aanbod aan software. Gelukkig is die situatie langzaam aan het veranderen, zodat in elk geval de tools in dit artikel niet uitsluitend op apparatuur van dit merk draaien.
Op het gehoor
Wanneer je een liedje hoort dat je graag zou willen spelen, moet je eerst achterhalen welke akkoorden het gebruikt. Vaak horen geoefende muzikanten dat vrij snel, maar het is een vaardigheid die je ook kunt leren via gehoortraining. Een uitstekend hulpmiddel daarbij is de app OpenEar, beschikbaar voor iOS en Android.
In OpenEar leer je de plek herkennen van een akkoord in een willekeurige toonsoort, bijvoorbeeld het eerste (C) of vijfde (G) akkoord in de toonladder C of het derde akkoord (F) in de toonladder D-mineur. Omdat vergelijkbaar klinkende akkoorden eenzelfde functie vervullen binnen een toonsoort, worden ze vaak aangeduid met Romeinse cijfers zodat je ze in elke toonsoort kunt gebruiken.
Ook leer je in OpenEar vaak voorkomende akkoordenschema’s zodat je na een tijdje bekende patronen herkent in 99 procent van alle popmuziek.
Naast akkoorden leer je in OpenEar ook intervallen herkennen. Zijn je oren daarop eenmaal goed getraind, dan zul je veel sneller en makkelijker melodieën kunnen naspelen.
Met OpenEar leer je onder andere veel voorkomende akkoordenschema’s herkennen.
Opzoeken
Ben je (nog) niet in staat om akkoorden te herkennen, dan is opzoeken op internet een aantrekkelijk alternatief, tenminste wanneer een nummer niet al te obscuur is. Overigens zien we zelfs bij zeer bekende liedjes verschillen in akkoorden op verschillende sites. Dat komt omdat de informatie doorgaans door hobbyisten is verzameld en niet uit officiële bladmuziek komt.
Vaak kom je al een heel eind wanneer je in Google of Bing zoekt naar titel, artiest, akkoorden. Beide zoekmachines verwijzen je bij een bekend repertoire vaak naar tabs.ultimate-guitar.com (ook beschikbaar als app voor iOS en Android) en het Nederlandse www.gitaartabs.nl.
Een van de uitgebreidste sites om akkoorden van bekende nummers te vinden.
Het voordeel van Ultimate Guitar is dat deze site niet alleen de akkoorden (en de daarbij behorende vingerzetting) kent voor gitaar, maar ook voor ukelele en piano. Beide sites tonen bovendien songteksten. Het aantal beschikbare nummers is het grootst bij Ultimate Guitar, maar dan nog is het goed mogelijk dat je een nummer niet kunt vinden. In dat geval wil de Engelse zoekopdracht titel, artiest, chords je soms nog op weg helpen naar minder bekende akkoordenwebsites.
Een laatste mogelijkheid, die helemaal bij deze tijd past, is het gebruik van een chatbot zoals GPT-4 in Bing. Ook voor een wat lastiger te vinden nummer geeft deze vaak resultaat.
De Nederlandse concurrent kent minder nummers en toont alleen de namen van akkoorden.
Automatisch
Kom je er na je gehoortraining nog niet uit of biedt een zoekopdracht geen soelaas, dan heb je altijd nog de mogelijkheid om muziek softwarematig te analyseren. Daarvoor heb je wel (toegang tot) de audio nodig.
Het meest laagdrempelig en helemaal gratis is Yamaha Chord Tracker, dat beschikbaar is voor iOS en Android.
Om Chord Tracker te kunnen gebruiken, moet het te analyseren nummer op je apparaat staan of je moet het via de microfoon van je apparaat beluisteren. Dat laatste is doorgaans minder accuraat. Chord Tracker werkt op traditionele wijze door het analyseren van frequenties en produceert daarom vrijwel alleen akkoorden in hun eenvoudigste (drietoon) vorm. Deze app toont je de akkoorden in notenschrift, op klavier en op gitaar.
Yamaha’s Chord Tracker toont je basisakkoorden voor gitaar en toetsen.
Een alternatief in de categorie helemaal gratis is MyChords voor iOS of Android. Ook deze app analyseert lokale bestanden of muziek via de microfoon. Behalve kans op onnauwkeurigheid heeft dat laatste als nadeel dat je een nummer helemaal af moet luisteren. De weergave van MyChords is wat eigenzinnig. Behalve de populaire gitaar- en ukelele-tabs toont het de vingerzetting voor banjo en mandoline, maar niet voor toetsen.
Ook MyChords herkent moeiteloos basisakkoorden maar toont ze niet voor piano.
Intelligent
Waar beide bovenstaande toepassingen nog gebruikmaken van traditionele methoden om audio te analyseren, zal het je niet verbazen dat inmiddels ook kunstmatige intelligentie haar intrede heeft gedaan in het herkennen van akkoorden. In die categorie springen twee producten in het oog. De eerste is Moises. Deze app voor iOS en Android combineert het identificeren van akkoorden met het splitsen van audio in losse partijen. Voor dat laatste bestaat echter ook het gratis Windows-alternatief SpleeterGUI dat vaak goede resultaten levert en eenvoudig in gebruik is.
Je kunt bij Moises gratis vijf nummers per maand splitsen en analyseren, maar akkoorden worden maar beperkt getoond. Ook kun je slechts een paar halve tonen transponeren. Voor de volledige functionaliteit betaal je 49,99 euro per jaar.
Moiser herkent niet alleen akkoorden maar splitst audio ook in losse partijen.
Intelligenter
Zoals je bij menselijke intelligentie baas boven baas hebt, zo geldt dat ook voor slimme muziek-apps. De absolute koploper van dit moment moet wel Chord AI zijn, beschikbaar voor iOS en Android. Het zal je niet verbazen dat de volledige versie ook meteen de duurste van al deze apps is. Gelukkig kan Chord AI ook gratis al heel wat.
De gratis versie herkent akkoorden van lokale nummers of via de microfoon, maar ook van nummers op YouTube of Soundcloud. Het toont daarbij echter alleen eenvoudige drie- en viertonen.
Bij het eerste gebruik kun je twee aanvullende AI-modellen downloaden. Het eerste kan songteksten genereren voor heel veel talen en levert behoorlijk indrukwekkende prestaties. Het tweede kan audio splitsen in partijen. Ook kan Chord AI nummers met weinig instrumenten omzetten naar midi.
Wil je het onderste uit de kan halen, dan kom je uit bij de betaalde versie. Deze is – zeker voor iOS – stevig geprijsd. Een jaarabonnement kost je 69,99 euro of je betaalt eenmalig 229 euro. Het hoogste bedrag dat voor Android wordt vermeld is 124,99 euro, wat de eenmalige aankoopprijs zou moeten zijn.
De volledige versie identificeert zeer complexe akkoorden (zoals D7b9#11), omkeringen en zelfs vingerzetting (bijvoorbeeld wijde akkoorden). Ook kun je transponeren en meer.
Chord AI is verreweg het veelzijdigst maar ook het duurst.
Inspiratie
In de categorie ‘akkoorden vinden’ vormt Chordify een interessant buitenbeentje. Enerzijds is het een enorme akkoordendatabank à la Ultimate Guitar en anderzijds kan de dienst onbekende nummers analyseren en je van inspiratie voorzien.
Je kunt Chordify online benaderen of via een iOS- of Android-app.
In de gratis versie kun je geen eigen nummers uploaden en kun je maximaal drie nummers per dag uit de Chordify-bibliotheek bekijken (een bibliotheek die zwaar leunt op het aanbod van onder andere YouTube). Voor studiedoeleinden is dat genoeg, maar als je nummers instudeert wil je ook graag het tempo en eventueel de toonhoogte kunnen aanpassen. Dat kan echter alleen in de betaalde versie (op het moment van schrijven online tijdelijk 18,84 euro per jaar, en tot wel 47,90 euro voor iOS).
Een van de leukste functies van Chordify, dat akkoorden toont voor gitaar, ukelele en piano, is de mogelijkheid om op te geven welke akkoorden je al kent. Chordify geeft dan nummers met die akkoorden en één nieuwe. Ken je bijvoorbeeld op de piano alleen het C-akkoord, dan krijg je nummers met bijvoorbeeld alleen C en G7. Zo leer je vanaf je allereerste schreden als muzikant gelijk bekende nummers spelen én kun je nieuwe akkoorden leren!
Met Chordify kun je een repertoire opbouwen dat bij jouw kennisniveau past.
Leren
Alhoewel sommige van de genoemde sites en apps je de vingerzetting voor akkoorden tonen, doen ze dat niet allemaal. Sommigen bieden bijvoorbeeld geen piano. Ook beperken de gratis diensten zich tot hooguit de eenvoudigste viertonen. Wil je ook complexere of meer exotische akkoorden leren, dan heb je verschillende mogelijkheden. Een aardig gratis online naslagwerk is 8notes. Hier vind je onder Resources een uitgebreid overzicht van akkoorden en toonladders voor gitaar, ukelele en piano. Ook kun je hier terecht voor akkoorden als C#maj13 en toonladders als Eb Mixolydisch. De site biedt zelfs een Engelstalige cursus muziektheorie.
Op w8notes vind je veel leerzaams over akkoorden en toonladders.
Encyclopedie
Nog uitgebreider is Piano Companion met een gratis gelimiteerde versie voor iOS of Android.
Alhoewel deze app zich alleen richt op toetsen is de volledige versie (iOS: 12,99 euro, Android: 9,99 euro) met ruim 1500 akkoorden en 10.000 toonladders van Accoustic tot Zokuso wel zo ongeveer de ultieme encyclopedie op dit gebied.
Van al deze toonladders toont de app ook de laddereigen akkoorden en de bijbehorende vingerzetting. Blader je door de lange lijst met akkoorden dan kun je filteren op noten, bijvoorbeeld C en Eb, om alles te vinden waarin die noten voorkomen. Da’s dan weer handig als je interessante akkoordenschema’s wilt verzinnen. Voor dat laatste is er ook het onderdeel Chord Progression dat je helpt bij het vinden van geschikte akkoorden voor een nummer in elke gewenste toonsoort.
Piano Companion is de ultieme encyclopedie voor akkoorden en toonladders.
Componeren
De akkoordenhulp van Piano Companion is zeker nuttig wanneer je zelf nummers wilt maken, maar mist toch een aantal interessante muziektheoretische foefjes. Bovendien is de app er alleen voor toetsenisten. Voor songwriters op toetsen of gitaar is daarom Suggester 2 een interessante optie. Deze app is er vooralsnog alleen voor iOS, maar zijn voorganger Suggester (alleen voor vingerzetting op toetsen) is er ook voor Android, dus versie 2 zal wellicht beschikbaar zijn wanneer je dit leest.
Zowel Suggester 2 als zijn voorganger voor Android zijn gelimiteerde versies die toegang bieden tot een basisselectie van toonladders en akkoorden (maximaal de meest gangbare viertonen). Koop je de volledige versie (iOS: 22,99 euro voor Suggester 2, en Android: 15,99 euro voor Suggester) dan heb je toegang tot alle tools om geweldige akkoordenschema’s te maken. Deze kun je ook afspelen, eventueel via een bluetooth-speaker of een midi-instrument.
Suggester 2 helpt je bij het bedenken van interessante akkoordenschema’s.
Jammen
Zowel Suggester (2) als Piano Companion kunnen elk akkoordenschema dat je maakt, afspelen in een lus, zodat je ondertussen op een ander instrument melodielijntjes kunt uitproberen. Die weergave is echter erg saai. Wil je je akkoorden op een wat avontuurlijker manier ten gehore brengen, dan kan dat gratis online met Hookpad.
Bij Hookpad kun je een akkoordenschema invoeren en daar zelfs meerdere melodielijnen aan toevoegen. Ook kun je er een drumpatroon onder zetten. Dat alles is nog maar het begin van de vele mogelijkheden. In feite is Hookpad een slimme compositiehulp die op basis van muziektheorie kan helpen bij het vinden van interessante akkoorden en melodielijnen.
Alhoewel je met dit alles online kunt jammen, kun je je werk niet opslaan. Dat kan alleen in de betaalde versie die maar liefst 149 dollar kost. Als tool om alleen mee te spelen met je eigen akkoordenschema is Hookpad wat te veelzijdig en te duur, zeker als je bedenkt dat je je eigen begeleidingen moet bouwen.
Voer online je eigen akkoordenschema in en speel er een melodie bij met Hookpad.
Muziekautomaat
Wil je je zelfgebouwde akkoordenschema horen in een groot aantal verschillende muzikale stijlen, dan is er gelukkig een vriendelijk geprijsd alternatief voor Hookpad, namelijk Chordbot. Deze app kost 5,99 euro en is er voor iOS en Android.
In Chordbot heb je de beschikking over zo’n 70 verschillende begeleidingsstijlen om je akkoorden mee te spelen, variërend van allerlei soorten jazz en rock tot disco, synth en wals. Deze begeleidingen worden gespeeld met de interne midi-klanken van je telefoon of tablet, maar je kunt ook koppelen met (softwarematige) midi-geluidsbronnen. Ook kun je je arrangement exporteren naar midi om er bijvoorbeeld in MuseScore of een DAW verder aan te sleutelen.
Chordbot is een geautomatiseerde begeleidingsband die allerlei stijlen kent.
Met (een combinatie van) deze muzikale hulpjes moet het muzikanten van elk niveau lukken om snel te achterhalen hoe ze bekende nummers moeten spelen en hoe ze hun eigen deuntjes maken. Misschien moeten beginners eerst hun instrument nog wat beter leren beheersen, maar ook daarvoor bestaan vele appjes. Da’s echter kost voor een andere keer.
