Aan MuseScore wordt al ruim twintig jaar gewerkt en dat is te merken. Het is een van de meest veelzijdige programma’s om bladmuziek te schrijven. In dit artikel gaan we ermee aan de slag.

Er zijn heel wat programma’s waarmee hobbyisten muziek kunnen maken, ook wanneer ze geen kennis hebben van notenschrift. Hoewel je met zulke software beslist aardige resultaten kunt boeken, missen ze toch vaak mogelijkheden die wat meer ambitieuze componisten graag in hun gereedschapskist zouden hebben. Het is dan ook niet vreemd dat veel bedenkers van muziek hun werk uitschrijven. Bladmuziek is bovendien hét medium om je composities (ook) door anderen te laten uitvoeren.

Er bestaan voor dat doel hoogwaardige commerciële programma’s. Maar wie geen geld wil uitgeven, kan uitstekend terecht bij MuseScore dat inmiddels is uitgegroeid tot een absolute topper.

Downloaden en installeren

Je vindt MuseScore op www.musescore.org. De website ziet zelf welke versie je nodig hebt. In ons geval is dat de versie voor Windows 64 bit. Er bestaan ook versies voor macOS en verschillende Linux-distributies.

Met een klik op de downloadknop haal je het bestand Muse_Hub.exe binnen (ca. 40 MB). Start dat bestand. De installatie verloopt in stilte en eindigt zonder melding, wat een beetje verwarrend kan zijn. Na afloop is Muse Hub toegevoegd aan het Startmenu. Muse Hub is het onderdeel van waaruit je allerlei componenten kunt installeren. Start Muse Hub en klik op Get bij MuseScore 4. Het notatieprogramma wordt dan automatisch gedownload, in stilte geïnstalleerd en toegevoegd aan het Startmenu. Daarna start het op.

Vanuit de Muse Hub kun je programma’s en aanvullende componenten installeren.

Instellen

Bij het eerste gebruik moet je MuseScore configureren. Eerst kies je voor het thema Licht of Donker. Klik op Volgende. Je kunt een video bekijken over Muse Sounds, de geluidsbibliotheek waarmee je de composities straks kunnen afspelen. Klik op Volgende. Je ziet een groot aantal instructievideo’s die je kunt benaderen via het menu Start / Leren. Klik op Klaar.

Je bevindt je nu in het onderdeel Leren waar je naast de videotutorials uit het tabblad Aan de slag ook een tabblad Lessen vindt waar je toegang kunt krijgen tot meer educatief materiaal.

MuseScore is voorzien van allerlei educatief materiaal.

Instrumenten toevoegen

Open nogmaals Muse Hub, je ziet dan verschillende bibliotheken met geluiden zoals strijkers (Strings) en toetsen (Keys). Klik je op zo’n instrumentengroep (op het plaatje, dus niet op Get), dan kun je soms audiofragmenten beluisteren. Met een klik op Get installeer je een individuele groep. Onder Featured zie je echter (eventueel door te klikken op > of <) ook Muse Sounds. Klik je daar op Get, dan worden alle beschikbare instrumenten geïnstalleerd. Dit is wat wij kiezen. Het is een flinke download (ruim 13 GB), dus je moet wat geduld hebben. 

Demo

Alhoewel je nog meer componenten kunt toevoegen, laten we het hier nu even bij. Om te kunnen genieten van de gedownloade instrumenten haal je nog één bestand binnen: daarvoor ga je in Muse Hub naar het tabblad Inspiration en klik je op Get bij Muse orchestra Demo.

Klik in MuseScore op Bestand / Open en ga naar C:\ProgramData\MuseHub\MuseContent, de standaardlocatie waar Muse Hub partituren opslaat. Kies het zojuist gedownloade bestand en open dat. De partituur met een heleboel partijen wordt nu getoond. Klik op het afspeelpictogram rechtsboven of druk op de spatiebalk om het stuk te beluisteren. Terwijl het speelt toont MuseScore waar je in de partituur bent. De kwaliteit waarin je composities kunt beluisteren is beslist indrukwekkend!

Een demobestand laat ons van de indrukwekkende klanken van MuseScore genieten.

Nieuwe partituur

Tijd om zelf wat muziek te gaan noteren. Sluit de huidige partituur en kies Niet Opslaan. Je bevindt je nu in Start / Partituren en hier kun je met een klik op de + (Nieuwe partituur) een nieuw muziekstuk beginnen.

In het dialoogvenster voor nieuwe partituren kun je een notatie voorbereiden voor heel veel individuele instrumenten en ensembles. Onder Kies instrumenten zie je rechts onder Uw partituur het ensemble Orkest. Klik je op het driehoekje daarachter, dan opent een keuzemenu waaruit je uit allerlei gangbare soorten ensembles kunt selecteren. Kies je voor Eigen aangepast, dan kun je links instrumentgroepen kiezen (onder Familie). Klik je op zo’n groep, dan verschijnen in het midden de individuele instrumenten die je naar rechts kunt slepen om je eigen ensemble samen te stellen.

De omgekeerde route (van ensembles naar instrumenten) gaat via het tabblad Maak van sjabloon. Hier kun je een ensemble of solist kiezen. Wij kiezen hier Solo / Piano en klikken op Volgende.

Je kunt partituren maken voor heel veel instrumenten of combinaties daarvan.

Eigenschappen

Heb je het instrument of ensemble eenmaal gekozen, dan moet je nog de begintoestand van onze compositie instellen, dat wil zeggen de toon- en maatsoort, het tempo waarmee je wilt beginnen en het aantal maten.

Bij Toonsoort kies je C-majeur, een van de keuzes onder Groot. Klik je op Klein, dan vind je daar (uiteraard) de mineur-toonsoorten.

De maatsoort is standaard 4/4. De mogelijkheden in MuseScore zijn echter onbeperkt. Wij houden het bij 4/4.

Klik op het vak onder Tempo en zet een vinkje bij Toon tempomarkering. Je verandert de waarde in 80. Het aantal maten houd je op de voorgestelde 32. Mocht jouw compositie korter of langer worden, dan kun je eenvoudig maten verwijderen of toevoegen.

Tot slot tik je een Titel en Componist in (plus eventuele andere gevraagde gegevens) en klik je op Klaar.

Stel de begintoestand van je compositie in.

Noten invoeren

Je hebt nu een leeg document met een vioolsleutel en een bassleutel, zoals gebruikelijk is voor pianomuziek. In elke maat zie je een hele rust. Wanneer je noten gaat invoeren, dan wordt deze rust automatisch aangepast. Als je bijvoorbeeld een kwartnoot invoert, dan verandert de hele rust automatisch in een kwart plus een halve rust.

Invoeren kan via een midi-keyboard, maar omwille van de nauwkeurigheid zitten er beperkingen aan live inspelen. Je kunt echter eenvoudig muziek invoeren vanaf je computertoetsenbord of via een virtueel klavier (Weergave / Pianoklavier).

Ga je met de cursor over de noten boven in beeld, dan zie je pop-ups met sneltoetsen, bijvoorbeeld 5 voor een kwartnoot.

Dubbelklik je in de eerste maat op de bovenste regel, dan kom je in de invoermodus. Je kunt nu een duur en een noot (abcdefg) invoeren, bijvoorbeeld 5cdef om de eerste maat met vier kwartnoten te vullen. Met de toetsen PijltjeOmhoog of PijltjeOmlaag maak je geselecteerde (blauwe) noten een halve toon hoger (kruis) of lager (mol). Combineer je die toetsen met Ctrl, dan ga je een octaaf omhoog of omlaag. Voor rusten gebruik je de sneltoets voor de gewenste lengte gevolgd door 0. Om nauwkeuriger te werken, zoom je desgewenst in met Ctrl+Muiswiel.

Met deze kennis kun je proberen een eenvoudig muziekje in te voeren.

Het begin van ons meesterwerk.

Hergebruik

In muziek komen passages vaak terug en die wil je dan natuurlijk niet opnieuw invoeren. Wil je bijvoorbeeld de eerste vier maten van de baspartij herhalen, dan verlaat je eerst de invoermodus met de Esc-toets. Vervolgens klik je bij de baspartij op de eerste noot in maat 1 en klik je met de Shift-toets ingedrukt op de laatste noot in maat 2. Je kopieert die noten met Ctrl+C, klikt in de lege maat 5 en drukt op Ctrl+V.

Overigens kun je ook passages selecteren door met Shift+Linkermuisknop een rechthoek te trekken. Beide manieren van selecteren werken over meerdere notenbalken.

Paletten

Links zie je een drietal tabbladen waarvan de eerste Paletten heet. Hier vind je verdeeld over verschillende rubrieken allerlei aanvullende symbolen. Zo wijzig je tussendoor sleutel, toonsoort, maatsoort en tempo. Ook kun je tekens voor dynamiek toevoegen. Klik bijvoorbeeld op de eerste basnoot in maat 1 en klik onder Dynamiek op ppp. Het teken voor zeer zacht spelen is nu toegevoegd. Deze blijft gelden tot een ander teken volgt. Klik op de eerste basnoot van maat 3 en kies onder Dynamiek voor fff om de noten heel hard te laten klinken.

Je hebt nog helemaal niet geluisterd en dit is een mooi moment om dat wel te doen. Klik rechtsboven op de knop Spoel terug om er zeker van te zijn dat je bij het begin begint en klik op Speel Af.

Het contrast is natuurlijk veel te groot. Klik op de fff en wis deze met de Backspace-toets. Doe hetzelfde met de ppp.

Voor of tijdens het afspelen, kun je ook bovenin op de Mixer klikken. Dit geeft je een mengpaneel waarin je partijen kunt mixen en waarop je effecten kunt loslaten. Gratis effecten vind je in de Muse Hub.

Instrumenten

Zoals je hebt kunnen horen, heeft MuseScore zelf een piano geselecteerd uit de set instrumenten die je eerder hebt geïnstalleerd. Dat zie je wanneer je op het tabblad Instrumenten klikt. Klik je daar op Vervang instrument, dan kun je een alternatief kiezen. Selecteer je bijvoorbeeld Klavecimbel, dan wordt alleen de klank aangepast. De consequenties van het kiezen van een ander instrument kunnen echter groter zijn. Selecteer je bijvoorbeeld Zang / Sopraan, dan wordt niet alleen de bassleutel omgezet naar een vioolsleutel, maar worden ook de noten op de onderste balk rood gekleurd omdat een sopraan die niet kan zingen.

Via het tabblad Instrumenten kun je ook op elk moment instrumenten toevoegen en verwijderen.

MuseScore kent het bereik van instrumenten en stemmen.

Opslaan

Ben je tevreden of wil je later verder werken, dan sla je je werk op via Bestand / Sla op. De eerste keer dat je dat doet, kun je kiezen tussen gratis opslag in de MuseScore-cloud of lokaal. Heb je eerder voor lokale opslag gekozen en wil je alsnog cloudopslag gebruiken, dan kies je Sla op als.

Je kunt je werk in een veelheid aan formaten opslaan, waaronder audio (mp3). Ook kun je nog uitgebreide aanpassingen doen om er hoogwaardig drukwerk van te maken.

Sla je je werk in de cloud op, dan kun je er ook op mobiel eenvoudig bij.

En verder

Naast de desktopversie zijn er apps voor iOS en Android om de bladmuziek mee te lezen, en er is een uitgebreid handboek dat – in tegenstelling tot de educatieve video’s – Nederlandstalig is. Dit alles is te vinden via de website van MuseScore. Ook vind je daar een zoekvak om bestaande bladmuziek te vinden. Hier vind je betaalde bladmuziek, maar ook heel veel gratis partituren die je online kunt bekijken, afspelen en downloaden.

Heel veel bladmuziek kun je gratis downloaden.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Vandaag richten we onze blik op Chromebooks met een 15,6-inch scherm – ideaal voor wie meer werkruimte wil zonder te diep in de buidel te tasten. We hebben vijf modellen geselecteerd die uitblinken in prestaties, bouwkwaliteit en gebruiksgemak.

Acer Chromebook Plus 515 (CB515-2H-32UH)

Deze Chromebook is een stevige allrounder met een prettig groot scherm van 15,6 inch. De Full HD-resolutie in combinatie met een mat IPS-paneel zorgt voor comfortabele kijkhoeken, ook bij langere werksessies. Binnenin draait een Intel Core i3-1315U, een moderne chip met zes rekenkernen die zorgt voor een vlotte ChromeOS-ervaring. Samen met 8 GB LPDDR5X-werkgeheugen en 128 GB snelle ssd-opslag is dit systeem klaar voor een werkdag vol tabbladen, Google Docs en videobellen. Qua connectiviteit zit je goed met onder meer twee usb-c-poorten, een HDMI-poort, een usb-a-aansluiting en een microSD-slot. Dankzij wifi 6E profiteer je van hoge draadloze snelheden. De webcam filmt in Full HD en ondersteunt AI-functies zoals achtergrondvervaging, wat de Plus-status van dit model onderstreept.

Acer Chromebook Plus 515 (CB515-2HT)

Dit is de krachtiger en veelzijdiger broer van de CB515‑2H‑32UH hierboven. Beide modellen hebben een groot 15,6-inch Full HD-scherm, 8 GB snel LPDDR5X-geheugen en draaien op de nieuwste versie van ChromeOS. Het verschil zit 'm vooral in de prestaties en gebruiksmogelijkheden. De 2HT‑5789 is uitgerust met een snellere Intel Core i5‑processor, dubbele opslagcapaciteit (256 GB SSD) en een handig touchscreen, wat hem uitermate geschikt maakt voor multitasking, fotobewerking en gebruik van Android-apps. Zoek je een Chromebook met meer rekenkracht en flexibiliteit, dan biedt de 2HT‑5789 net dat beetje extra, zonder in te leveren op draagbaarheid of accuduur.

ASUS Chromebook Flip (CX1500FKA-E80049)

Deze 15,6-inch Chromebook valt op door zijn flexibele ontwerp. Dankzij het 360-gradenscharnier gebruik je het apparaat ook als grote tablet. Het Full HD-scherm is voorzien van aanraakbediening en het toetsenbord is verlicht, wat typerend is voor deze wat luxere instapper. Binnenin zit een energiezuinige Intel Celeron N4500, die in combinatie met 8 GB werkgeheugen prima presteert bij dagelijks gebruik zoals browsen, video's kijken en documenten bewerken. Met 64 GB opslagruimte is er net genoeg plek voor offline bestanden; de rest doe je natuurlijk in de cloud. Wifi 6 zorgt voor een stabiele verbinding, en het geheel weegt net geen 2 kilo. Verwacht geen snelheidsduivel, maar wel een soepele, veelzijdige werklaptop.

HP Chromebook 15a-nb0804nd

Deze HP combineert een modern ontwerp met een degelijke binnenkant. De Core i3-N305-processor is een relatief nieuwe chip met acht zuinige kernen, geschikt voor multitasking zonder oververhit te raken. Je krijgt 8 GB snel werkgeheugen en 128 GB UFS-opslag, dat net wat vlotter werkt dan standaard eMMC. Het IPS-scherm is uiteraard 15,6 inch groot, is gezegend met een Full HD-resolutie en biedt een nette kleurweergave. De behuizing bevat gerecyclede kunststoffen en voelt degelijk aan, met een prettige toetsaanslag. Dankzij wifi 6 en bluetooth 5.3 zit het ook qua verbinding wel goed. Aansluitingen? 2x usb-c, 1x usb-a, een 3,5mm-hoofdtelefoonaansluiting en een kaartlezer. Dit is een Chromebook die geschikt is voor serieuze school- of kantoortaken, zonder dat je te veel betaalt.

Lenovo Flex 3 Chrome (15IJL7)

Deze Lenovo is ideaal voor wie zoekt naar een groot scherm en maximale flexibiliteit. Je kunt hem namelijk helemaal omklappen tot een 15,6-inch tablet, met volledig aanraakscherm en 360-gradenscharnier. De Pentium Silver N6000-processor en 8 GB RAM zorgen voor degelijke prestaties bij standaardgebruik, zoals surfen, tekstverwerken of series streamen. De opslagruimte bedraagt 128 GB, en dat is ruim voldoende voor basisbestanden. Lenovo voorziet deze Chromebook van een HDMI-poort, meerdere usb-aansluitingen, een microSD-poort en een koptelefoonaansluiting. Handig is de fysieke afsluiter voor de webcam. De batterij gaat bij lichte taken tot wel 16 uur mee, wat opvallend veel is in deze klasse.

De OnePlus Pad 3 is een enorme tablet met laptopaspiraties. OnePlus verkoopt dan ook een aparte toetsenbordhoes, zodat je de tablet productiever kunt gebruiken. Voor wie is de OnePlus Pad 3 de moeite waard? Je leest het in deze review.

Tablet of laptop?

Met zijn 13,2inch-scherm is de OnePlus Pad even groot als de grootste iPad én heel wat compactere laptops. Het apparaat weegt 675 gram en is net geen 6 millimeter dik. Door het grote scherm is de tablet nauwelijks met één hand te gebruiken. Het lcd-scherm oogt wat minder fraai dan een oledscherm, maar is op alle aspecten wel erg goed. Zo oogt het beeld flink scherp dankzij de resolutie van 3392 x 2400 pixels.

OnePlus verkoopt voor 169 euro een speciale toetsenbordhoes die je aan de tablet kunt klikken. De toetsen tikken erg prettig en het trackpad werkt ook aardig. Zo productief als op een laptop zijn we niet, maar in het vliegtuig en de trein kunnen we zeker goed aan de slag.

©Rens Blom

Dat je toch een tablet voor je neus hebt, merk je bijvoorbeeld aan de beperkte selectie van poorten. De OnePlus Pad 3 heeft één usb-c-poort, en daarmee houdt het op. Je kunt wel een geschikte usb-c-hub aansluiten om meer aansluitingen te creëren, bijvoorbeeld voor een bedrade muis of HDMI-kabel richting je televisie.

©Rens Blom

Uitstekende specificaties

De specificaties van de tablet zijn ruimschoots in orde, wat je gezien de prijs ook mag verwachten. De tablet is razendsnel dankzij de Qualcomm Snapdragon 8 Elite-processor, die ook in veel dure smartphones zit. OnePlus verkoopt de Pad 3 in twee configuraties: de ene heeft 12 GB werkgeheugen met 256 GB opslag en in de andere variant zit 16/512 GB. De completere versie kost 100 euro meer, een meerprijs die we gerechtvaardigd vinden, al kunnen we ons voorstellen dat veel mensen (meer dan) genoeg hebben aan de instapversie.

De tablet heeft camera's op de voor- en achterkant. Die zijn kwalitatief niet bijzonder. Een iets betere selfiecamera was op zijn plaats geweest – vooral voor videogesprekken. Ook missen we een vingerafdrukscanner op de tablet.

©Rens Blom

OnePlus stopt een lekker grote accu in de tablet. Dankzij die stevige batterij lukt het ons om de Pad 3, inclusief toetsenbordhoes, langer dan een hele kantoordag te gebruiken voor werkgerelateerde apps, aangevuld met wat sociale media en het kijken van een YouTube-video. Een score waar wij blij van worden. Opladen gaat via de eerder genoemde usb-c-poort. In de doos zit, vanwege EU-wetgeving om consumentenelektronica duurzamer te maken, geen oplaadadapter. Je dient er zelf een te regelen. Kies dan een 100W-OnePlus-adapter voor snelladen of neem genoegen met langzamer opladen met een niet-OnePlus-adapter.

Software-ervaring

De Android 15-software op de tablet is door OnePlus geoptimaliseerd voor het enorme scherm. Zo kun je gebruiksvriendelijk twee apps naast elkaar gebruiken en is het ook mogelijk om een app als zwevend venster boven andere apps te blijven bekijken.

©Rens Blom

Interessant is dat OnePlus zijn OxygenOS-softwareschil heeft uitgebreid met ondersteuning voor macOS – van Apple inderdaad. Je kunt eenvoudig bestanden overdragen en je MacBook vanaf de tablet bedienen, zo is het idee. In de praktijk blijkt de deel-software van OnePlus om wel heel veel machtigingen te vragen, zien we soms Chinese tekst in beeld en werken de deel-functies uiteindelijk matig. We worden er dus (nog) niet zo vrolijk van.

©Rens Blom

©Rens Blom

Grote kans dat de Pad 3 in de nabije toekomst comfortabeler als laptopvervanger zal werken. In Android 16 komt namelijk een volwaardige desktopmodus, speciaal bedoeld voor tablets. Deze software-update komt later dit jaar, ook via OnePlus. Het is in elk geval goed om te zien dat het merk nu al serieus werk heeft gemaakt van software om de Pad 3 productief te gebruiken.

De Pad 3 krijgt drie Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Een prima updatebeleid, als je het ons vraagt.

Alternatieven

Hoewel onze ervaringen met de OnePlus Pad 3 op veel vlakken positief zijn, heeft deze tablet ook de nodige concurrentie. Samsung biedt met zijn Tab S10-serie ook grote tablets inclusief toetsenbordhoezen aan. Voor Apple geldt hetzelfde: de iPad is met zijn iPadOS-software weliswaar anders in gebruik dan een Android-tablet, maar is in combinatie met een toetsenbordhoes even productief als de OnePlus Pad 3.

Ook het overwegen waard is een laptop met Chrome OS of Windows. Zeker een model met een touchscreen kan een goed alternatief zijn voor de OnePlus Pad 3 als je écht productief wil zijn op het apparaat. Een dergelijke laptop hoeft bovendien niet meer te kosten dan de Pad 3 (tablet + toetsenbordhoes). Wil je echt een tablet en hecht je meer waarde aan entertainment, dan is de Pad 3 jouw apparaat. Ook zonder toetsenbordhoes.

Conclusie: OnePlus Pad 3 kopen?

De OnePlus Pad 3 is een grote en premium tablet die ons goed bevalt, zeker in combinatie met de apart verkrijgbare toetsenbordhoes. Het loont wel om een vergelijking met de concurrentie te maken, met name door de stevige adviesprijs en sommige technische keuzes.