Welke cryptomunt is het aantrekkelijkst om te minen? Bitcoin of Ethereum? Zcash misschien, of toch LBRY? We maken voor deze munten een berekening en leggen je ook uit hoe je dit zelf uit kunt rekenen.

Door: Dirkjan van Ittersum

Heb je een mining-systeem, dan volgt de keuze: wat ga je minen? Uit berekeningen blijkt dat het delven van Ethereum op dit moment het aantrekkelijkst is, al zijn de opbrengsten wel sterk afhankelijk van de koersontwikkeling. Bij veel digitale munten is die op zijn zachtst gezegd niet erg stabiel. Er zijn forse schommelingen waardoor de opbrengst van een mijnmachine kan tegenvallen. Het is vergelijkbaar met gokken op de beurs. Wie niet goed weet wat hij doet, kan er veel geld mee verliezen. Dezelfde regel geldt als op beurs: wie het geld niet kan missen, moet er niet aan beginnen.

Dat de waarde van digitale munten niet erg stabiel is blijkt als we een snelle blik werpen op de koersgrafieken. De koersen reageren sterk op nieuwsgebeurtenissen. Zo kondigde in september de Chinese overheid een verbod aan op de lancering van nieuwe munten. Dat zorgde voor een schrikreactie. De waarde van de Bitcoin daalde binnen enkele dagen van 5000 naar 3800 dollar. Overigens is er sinds het begin van het jaar gemiddeld nog altijd wel sprake van een sterke stijging. In januari stond de munt nog op zo’n 900 dollar.

Alleen of samen?

Bij het uitrekenen van de mogelijke opbrengsten is er nog een onzekere factor. De moeilijkheidsgraad om digitale munten te vinden gaat steeds verder omhoog. Bedenker Nakamoto wilde zo een stabiele stroom van nieuwe munten garanderen. Hoe meer mensen delven, hoe ingewikkelder het minen wordt. Wie apparatuur aanschaft in de verwachting dagelijks een x-aantal munten te delven, kan voor een nare verrassing komen te staan als de moeilijkheidsgraad opeens flink wordt verhoogd. Bij het minen heb je de keuze uit twee manieren:

1) Als je kiest voor individueel minen gebruik je alleen eigen hardware om op zoek te gaan naar munten. Voor Bitcoins heb je ASIC’s nodig, voor andere valuta’s volstaat het om meerdere gpu’s te gebruiken. Om er echt munt uit te slaan, moet je een flinke investering doen en meerdere machines aan het werk zetten.

2) Het is ook mogelijk om deel te nemen aan een ‘mining pool’. Dit zijn online samenwerkingsverbanden waarbij gezamenlijke rekenkracht wordt ingezet om te zoeken naar munten. De opbrengsten worden gedeeld. Ook hier heb je hardware nodig, maar de investering is beperkter - de opbrengst uiteraard ook.

Berekening

We hebben al kort aangestipt welke zaken van belang zijn om uit te rekenen wat je kunt verdienen met het delven van digitale munten. Puntsgewijs:

- Aanschafkosten apparatuur

- Stroomkosten

- Snelheid van de apparatuur (Mhash/s)

- Waarde van de digitale munt

Aan de hand van deze gegevens hebben we voor een aantal populaire munten uitgerekend wat de opbrengsten zijn. We gaan uit van een investering van zo’n 2200 euro voor een mining rig gebaseerd op vijf Nvidia GTX 1060 gpu’s, geoptimaliseerd door webwinkel Arctic Secrets. Dit geheel verbruikt zo’n 450 watt. De hashrate hangt af van welke munt er wordt gedolven. Hieronder enkele voorbeeldberekeningen voor populaire munten.

We zijn daarbij (conservatief) uitgegaan van een stroomprijs van 20 cent per kilowattuur. Het is trouwens aan te raden om bij jouw eigen berekening ook niet uit te gaan van een uptime van 24 uur van je systeem, omdat er zich problemen kunnen voordoen. Veel miners houden rekening met zo’n drie uur per dag downtime als conservatieve kostenberekening.

Onderstaande berekening moet wel met een flinke korrel zout genomen worden. We rekenen met de koersen van september 2017. De prijzen van digitale munten kunnen – als gezegd – flink fluctueren. Bovendien zijn de te realiseren opbrengsten afhankelijk van de moeilijkheidsgraad. Beide zullen in de loop der tijd wijzigen waardoor de hieronder getoonde opbrengsten (veel) hoger of lager kunnen uitvallen. De berekeningen zijn gedaan op basis van berekening van Crypto Compare en de hashrate- en verbruiksopgave van de mining-rig-bouwer.

Mining-kosten: Ethereum

Hashrate (fabrieksopgave): 120 Mh/s

Kosten apparatuur: 2200 euro

Stroomkosten: 788,40 euro per jaar

Verwachte opbrengst Ethereum: 2017,16 euro per jaar

Opbrengst na aftrek onkosten eerste jaar: 971,24 euro verlies

Opbrengst na aftrek onkosten tweede jaar: 257,52 euro winst

Mining-kosten: Zcash

Hashrate: 1521 h/s

Kosten apparatuur: 2200 euro

Stroomkosten: 788,40 euro per jaar

Verwachte opbrengst Zcash: 2338,79 euro per jaar

Opbrengst na aftrek onkosten eerste jaar: 649,61 euro verlies

Opbrengst na aftrek onkosten tweede jaar: 900,78 euro winst

Mining-kosten: LBRY

Hashrate: 958 Mh/s

Kosten apparatuur: 2200 euro

Stroomkosten: 788,40 euro per jaar

Verwachte opbrengst LBRY: 1391,25 euro per jaar

Opbrengst na aftrek onkosten eerste jaar: 1597,15 euro verlies

Opbrengst na aftrek onkosten tweede jaar: 994,3 euro verlies

Mining-kosten: Bitcoin

Ter referentie een berekening van het mijnen van Bitcoins. Hiervoor is de eerder besproken speciale ASIC voor nodig. De startkosten zijn daarom hoog. Houd ook rekening met een hoge energierekening. We hebben voor deze berekening gekozen voor de Antminer S9. Het is overigens moeilijk om aan dit apparaat te komen.

Hashrate: 3,5Th/s

Kosten apparatuur: 4500 euro

Stroomkosten: 2315,31 euro

Verwachte opbrengst Bitcoin: 5413,60 euro per jaar

Opbrengst na aftrek onkosten eerste jaar: 1401,71 euro verlies

Opbrengst na aftrek onkosten tweede jaar: 130,62 euro verlies

Miningbelasting

Om effectief te kunnen minen is het noodzakelijk om deel te nemen aan een mining-pool: een groep miners die gezamenlijk op zoek gaan naar de munten. Om deel te nemen aan zo’n pool lever je op het moment van schrijven gemiddeld 2 procent van de opbrengst in. Vervolgens is er ook nog mining-software nodig, die in veel gevallen ook een bedrag vraagt van ongeveer 2 procent of minder van de opbrengst. Samen is dat ongeveer 4 procent die je meteen moet afschrijven als een ‘miningbelasting’.

Tot slot zijn er transactiekosten van de munten om ze in een wallet te krijgen en weer te converteren naar euro’s. Wie momenteel 1 Ethereum verstuurt naar een wallet, betaalt ongeveer 0,002 Ethereum aan transactiekosten. Om deze om te zetten naar euro’s, moet de Ethereum verplaatst worden naar een exchange, wat wederom transactiekosten met zich meebrengt. Reken daarom (bovenop de eerder berekende kosten) gemiddeld nog eens 4 procent voor alle conversiekosten terug naar euro’s.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.