Je kent ze wel, van die handige programma's. Je downloadt ze, leert ermee werken en vervolgens kun je niet meer zonder! We hebben een top 19 voor je samengesteld van programma's die voldoen aan dit kenmerk. Uiteraard heeft iedereen zijn persoonlijke voorkeur, dus haal eruit wat je interessant lijkt!

Internet en netwerk

Tip 01: Beweeg je als geest

Tijdens het internetten doen diensten er alles aan om zo veel mogelijk van je te weten te komen. Je locatie, interesses, websites die je bezoekt en andere persoonlijke zaken worden door onder andere reclamenetwerken vastgelegd en gekoppeld. Door het gebruik van apps én omdat we zelf veel informatie laten rondslingeren, is dit nauwelijks te voorkomen, maar met Ghostery kun je je in ieder geval tijdens het surfen goed wapenen. Het programma werkt in alle bekende browsers, op Internet Explorer na, en doet er alles aan om traceerscripts en andere trucs tegen te houden. Zodra je een website bezoekt, toont Ghostery hoeveel 'digitale snuffelaars' er werden tegengehouden.

©PXimport

Tip 01 Ghostery blokkeert tijdens het internetten zo veel mogelijk diensten en 'agenten' van reclamenetwerken.

Tip 02: Onderdruk reclames

We weten allemaal hoe fijn het is om tv te kijken zonder reclame-onderbrekingen. Op internet krijg je zo veel reclames te zien dat ze soms wel erg afleiden van de inhoud. Ter indicatie: bij een bezoekje aan de website van De Telegraaf kun je zomaar 20 of meer reclameboodschappen te zien krijgen. Adblock Plus is een gratis uitbreiding voor alle bekende browsers om reclames te onderdrukken. Je zult merken dat sociale media, websites en zoekmachineresultaten er heel anders uit gaan zien. Een tellertje toont hoeveel reclames er worden tegengehouden.

Omdat internet drijft op reclame-inkomsten hebben sommige websites een detector voor Adblock en vergelijkbare programma's. Je kunt de website ongezien verlaten of als je de inhoud toch wilt bekijken, kun je besluiten om Adblock Plus tijdelijk uit te schakelen.

©PXimport

Tip 02 Adblock Plus werkt in alle bekende browsers en verbergt reclames tijdens het internetten.

Tip 03: Netwerkmeter

Heb je enig idee welke programma's op je computer verbinding maken met internet? Een virusscanner die zichzelf bijwerkt, Dropbox en misschien Microsoft Office tijdens het installeren. Welk getal je ook roept, de kans is groot dat je er ver naast zit. Er zijn namelijk misschien maar een paar programma's op je computer die niet regelmatig verbinding maken. GlassWire brengt dit keurig in kaart en toont welke programma's er verbinding maken en met welke server. Ook zie je hoeveel dataverkeer er wordt verbruikt. Je kunt totalen bekijken of deze informatie specifiek per programma opvragen. Zo zie je eenvoudig achterhalen wat bijvoorbeeld een avondje series kijken met Netflix of Popcorn Time aan dataverkeer verbruikt.

Als je de standaard firewall van Windows gebruikt, kun je in het tabblad Firewall bepaalde programma's de toegang ontzeggen. Echter, dit is bijna onbegonnen werk aangezien bijna alle software een verbinding vereisen, bijvoorbeeld om recente updates op te halen.

©PXimport

Tip 03 GlassWire brengt je netwerkverkeer in kaart en toont welke programma's dataverkeer verbruiken.

Windows optimaliseren

Tip 04: Schoonmaakactie

Bijna iedereen is inmiddels bekend met het schoonmaakprogramma CCleaner, dus meer dan dit programma noemen doen we niet. Clean Master is minder bekend en een uitstekende aanvulling op CCleaner. Clean Master is vooral goed in het opsporen van overbodige bestanden van programma's. Uiteraard zijn alle standaard schoonmaakroutines ook aanwezig om tijdelijke/overbodige bestanden van onder andere je browser te verwijderen. Volgens de makers maak je met Clean Master gemiddeld 2 GB aan schijfruimte vrij. Dit komt aardig in de buurt van onze bevindingen. De eerste keer als je Clean Master gebruikt, zal je schoonmaakactie zelfs nog veel meer ruimte opleveren.

Hoewel Clean Master veilig te gebruiken is, geldt ook voor dit schoonmaakprogramma een waarschuwing. Bekijk altijd kritisch welke onderdelen je laat verwijderen en opschonen.

©PXimport

Tip 04 Clean Master kan een grondige schoonmaakactie uitvoeren en vindt overbodige bestanden van meer dan 500 programma's.

Tip 06: De-installeren 2.0

Als je programma's verwijdert via de standaard de-installatieprocedure van Windows, blijven er vaak resten achter op je computer. Soms is dit slordigheid van de programmeur, maar soms wordt er ook vanuit gegaan dat je een programma ooit opnieuw wilt installeren. In dat geval worden er bijvoorbeeld ongevraagd instellingen bewaard. Revo Uninstaller Free biedt uitkomst en helpt bij het grondig verwijderen van programma's. Revo Uninstaller Free activeert eerst de standaard de-installatieprocedure. Vervolgens wordt er gecontroleerd op achtergebleven resten en kun je ook die laten verwijderen.

Het verwijderen van programma's met Revo Uninstaller Free duurt iets langer, maar het loont de moeite omdat 'achterblijvers' niet onopgemerkt blijven en het programma's grondiger verwijdert van je computer.

De betaalde versie van Revo Uninstaller biedt meer mogelijkheden en schoonmaakopties, maar voor de meeste mensen voldoet de gratis versie. Dit programma is in ieder geval al een echte verademing ten opzichte van de standaard de-installatieprocedures.

©PXimport

Tip 06 Revo Uninstaller Free zoekt na de standaard de-installatieprocedure naar achtergebleven resten.¬

Media

Tip 07: Ondertiteling

Als je filmbestanden wilt afspelen, is de kans groot dat je de juiste Nederlandstalige ondertiteling niet hebt. Je kunt hiervoor het internet afspeuren naar het juiste ondertitelingbestand, maar hierbij loop je het risico op schimmige websites te belanden of onveilige downloads binnen te halen. Dankzij Sublight kun je dit voorkomen. Je geeft met Sublight een zoekopdracht op je computer en haalt het resultaat met één muisklik binnen. Je kunt het filmbestand ook slepen naar het Sublight-venster. De ondertiteling wordt met de correcte bestandsnaam bewaard. Hierdoor weet je afspeelsoftware (bijvoorbeeld VLC media player) de juiste ondertiteling automatisch te vinden. Bij Settings / Explorer integration kun je aangeven dat je Sublight voor bepaalde videobestanden vanuit de Windows Verkenner wilt gebruiken. Met deze truc kun je de rechtermuisknop gebruiken op een videobestand en kiezen voor Sublight om de ondertiteling te vinden.

©PXimport

Tip 07 Sublight zoekt, vindt en downloadt de juiste ondertiteling vanuit één programma.

Tip 08: Video omzetten

Er zijn veel oplossingen om videobestanden om te zetten naar een ander formaat, maar geen enkele oplossing werkt zo eenvoudig en soepel als die van Freemake Video Converter. Freemake Video Converter kan alle gangbare formaten aan en regelt het omzetten naar een andere indeling binnen een paar muisklikken. Je hoeft geen verstand te hebben van videobestanden of formaten. Sleep je videobestand naar het Freemake Video Converter-venster en geef aan naar welk formaat je wilt exporteren. Je kunt zelfs het apparaat kiezen, bijvoorbeeld Naar Apple / iPad 3.

Leuk detail is dat je ook kunt omzetten naar mp3's en dat Freemake Video Converter filmpjes van YouTube kan inlezen. Het volgende is niets voor audiofielen (en niet altijd legaal), maar toch een handige functie die we graag onder je aandacht brengen. Het plakken van de YouTube-link in Freemake Video Converter is voldoende om het filmpje klaar te zetten voor conversie naar een eigen videobestand of mp3. Freemake Video Converter maakt gebruik van OpenCandy, een reclamenetwerk dat door sommige mensen als ongewenst wordt beschouwd.

Freemake Video Converter, website

©PXimport

Tip 08 Freemake Video Converter zet filmbestanden om naar elk gewenst formaat en kan ook filmpjes downloaden van YouTube.

Beveiliging

Tip 09: Encryptie

Als je bestanden onleesbaar wilt maken voor derden, kun je gebruikmaken van encryptie. AxCrypt maakt het eenvoudig om dit toe te passen op een of meerdere bestanden. Het programma integreert in de Windows Verkenner. Klik met de rechtermuisnop op een bestand, kies voor AxCrypt / Versleutelen en geef een goed wachtwoord op. Het bestand wordt beveiligd. Gebruik de rechtermuisknop opnieuw en kies AxCrypt / Ontsleutelen om de beveiliging ongedaan te maken. Na het opgeven van het juiste wachtwoord is het bestand weer toegankelijk. Je kunt AxCrypt ook toepassen op een map of selectie bestanden.

Gebruik AxCrypt uitsluitend op eigen bestanden en nooit op systeembestanden of Windows-mappen.

©PXimport

Tip 09 AxCrypt maakt bestanden onleesbaar met sterke encryptie.

Tip 10: Nee, bedankt!

Unchecky is al een paar keer aan bod gekomen in de freeware-rubriek, maar mag in de lijst met topprogramma's niet ontbreken. Steeds meer programmamakers bundelen extra's in de installatieprocedure. Let je even niet op? Dan installeer je misschien per ongeluk ongewenste programma's op je computer. Deze kun je meestal uitschakelen door een vinkje te verwijderen, maar als je niet opgelet hebt, is het kwaad meestal al geschiedt. Unchecky is een handig programmaatje met een aangeboren allergie voor sluwe vinkjes. Zodra je iets probeert te installeren met overbodige ballast, verwijdert Unchecky de vinkjes alvast voor je. Uiteraard moet je altijd blijven opletten, maar dankzij Unchecky loop je minder risico om in de valkuil te vallen.

Tip 11: Malware te slim af

Een verdacht programma dat aan de aandacht van je virusscanner is ontsnapt, zet jouw computer mogelijk open voor criminelen, stuurt gegevens door of toont allerlei reclames. Malware Bytes Anti-Malware is een van de beste remedies hiertegen.

Niet alleen tijdens het actief downloaden, maar ook tijdens het surfen worden er pogingen gedaan om via de browser binnen te komen. We merken regelmatig dat Malware Bytes Anti-Malware allerlei ellende voorkomt. De gratis versie biedt geen realtime bescherming, maar kan je computer wel goed doorzoeken en problemen verhelpen. De betaalde versie kost 22,50 euro per jaar en is een aanrader als je regelmatig software uitprobeert. Je kunt Malware Bytes Anti-Malware naast je bestaande beveiligingsprogramma installeren.

©PXimport

Tip 11 Malware Bytes Anti-Malware ziet potentiële dreigingen en voorkomt dat criminelen je computer kunnen binnendringen.

Fotobewerken

Tip 12: Foto's bewerken

Fotor biedt alles wat je nodig hebt, vooral wanneer je niet te veel tijd wilt besteden aan het bewerken van je foto's. Fotor heeft veel handige verbeteringen en effecten die je in één klik kunt toepassen. Wie nog het retro-tijdperk is blijven hangen, kan allerlei filters toepassen, maar ook in de normale bewerkingen is Fotor krachtig. Fotor is er voor Windows en alle mobiele platforms. De functies en filters van Fotor werken voor sommige bewerkingen zelfs sneller dan de bekende professionele software. Naast het verbeteren en bewerken van individuele afbeeldingen is er een krachtige batch-functie aanwezig om meerdere foto's snel te verwerken. Ook kun je meerdere afbeeldingen met Fotor eenvoudig omtoveren tot een prachtige fotocollage.

©PXimport

Tip 12 Met Fotor kun je je foto's snel bewerken.

Tip 13: Miniatuurweergaven

In de Windows Verkenner zie je bij veel bestanden een miniatuurweergave. Het handige hieraan is dat je snel aan de hand van de afbeelding een foto terug kunt vinden. Bij sommige bestandsformaten wordt de miniatuurweergave echter niet getoond. Dankzij SageThumbs krijg je dit wel voor elkaar. Het programma ondersteunt meer dan 150 (!) grafische formaten. Zo wordt er zelfs van Photoshop-bestanden (psd) een miniatuurweergave getoond. Daarnaast kan SageThumbs je afbeeldingen ook omzetten naar een ander formaat, bijvoorbeeld van png naar jpg. Klik met de rechtermuisknop in de Windows Verkenner op een of meerdere afbeeldingen en kies SageThumbs / Convert to jpg (of een andere indeling).

©PXimport

Tip 13 SageThumbs verzorgt de miniatuurweergaves van fotobestanden in de Windows Verkenner.

Tip 14: Batchverwerking

Als je regelmatig foto's verkleint of om wilt zetten naar een ander formaat, is VarieDrop een handig programma. VarieDrop heeft vier zones. Per zone kun je fotobewerkingen instellen, bijvoorbeeld opslaan als jpg met een kwaliteit van 90% en een maximale resolutie van 1200x900. Je kunt ook een doelmap instellen per zone, bijvoorbeeld een tijdelijke map op je bureaublad. Sleep foto's via de Windows Verkenner naar een van je VarieDrop-zones en het programma voert de voorgedefinieerde bewerkingen uit. VarieDrop is zeer geschikt als je bijvoorbeeld foto's wilt verkleinen voor mailgebruik of marktplaatsadvertenties. Ook als je regelmatig een website bijwerkt met nieuwe foto's is VarieDrop handig. Door de foto's al op je computer te verkleinen, gaat het uploaden naar de website veel sneller.

©PXimport

Tip 14 VarieDrop heeft vier zones waar je foto's op kunt 'laten vallen', waarna de afbeeldingen automatisch worden verwerkt.

Windows en systeemtools

Tip 15: F4 op steroïden

Als een programma vastloopt en niet meer reageert, kun je met Windows Taakbekeer (Ctrl+Shift+Esc) het programma geforceerd afsluiten. Dankzij het programma SuperF4 kun je vastgelopen programma's sneller afsluiten. SuperF4 biedt een variatie op een bestaande toetscombinatie. Met Alt+F4 geef je een programma opdracht om zichzelf netjes af te sluiten. Dit is vergelijkbaar met het bekende kruisje. SuperF4 maakt de toetscombinatie Ctrl+Alt+F4 mogelijk. Hiermee wordt het programma dat je op dat moment voor je neus hebt in één klap uitgeschakeld. SuperF4 is ook handig om programma's als Skype en Spotify volledig uit te schakelen. Dit zijn twee bekende programma's die de regel 'op het kruisje klikken, sluit het programma af' aan hun laars lappen. Wees wel voorzichtig met de toetscombinatie bij programma's als Photoshop of Word. Geopende documenten worden namelijk niet bewaard.

©PXimport

Tip 15 SuperF4 sluit programma's geforceerd af met Ctrl+Alt+F4.

Tip 16: Inloggen met usb

Vraag je je ook weleens af: Kan dat aanmelden bij Windows niet eenvoudiger? Met Rohos Logon Key kun je een usb-stick prepareren zodat deze dienst kan doen als toegangssleutel voor je computer. De omvang van de usb-stick is niet van belang, omdat er nauwelijks opslagruimte wordt gebruikt. Uiteraard is het handig als je de usb-stick aan je sleutelbos kunt bevestigen, zo heb je je digitale sleutel altijd bij je.

Plaats de usb-stick en start Rohos Logon Key. Met Setup USB Key stel je alles in. Herstart je computer en plaats de stick om je aan te melden. Als je de stick in je computer achterlaat en opstart, wordt je automatisch aangemeld. De digitale usb-sleutel kan ook de vergrendeling van je systeem (Windows-toets+L) opheffen.

De gratis versie van Rohos Logon Key heet Rohos Logon Key Free en hebben de makers verstopt achter een testlink op hun website.

©PXimport

Tip 16 Dankzij Rohos Logon Key Free kun je je aanmelden bij Windows met een usb-stick.

Tip 17: Partities bewerken

Windows heeft een programma aan boord, Schijfbeheer, om je harde schijf (achteraf) in te delen. Druk op Windows-toets+R en geef de opdracht diskmgmt.msc, gevolgd door Enter. Als je functies mist of graag op weg wordt geholpen om bijvoorbeeld schijfruimte te vergroten, biedt Easeus Partition Master Free meer mogelijkheden. De aanpassingen worden niet direct uitgevoerd, maar klaargezet. Zo heb je de kans om je wijzigingen goed te controleren of er zelfs van af te zien. Alles in orde? Bevestig je aanpassingen met Apply. Vaak is een herstart vereist voordat je acties worden uitgevoerd.

Het bewerken van de indeling van een harde schijf mag alleen door experts worden verricht, omdat fouten mogelijk afgestraft worden met dataverlies.

©PXimport

Tip 17 Easeus Partition Master Free helpt bij het (achteraf) indelen van je harde schijf.

Tip 18: Handige tabbladen

Hoewel er veel handige vervangers bestaan voor de standaard Windows Verkenner, is de overstap naar een alternatief voor veel mensen een brug te ver. Dankzij Clover hoef je geen afstand te nemen van de Verkenner en kun je toch genieten van handige extra's. De voornaamste toegevoegde waarde van Clover zijn de tabbladen. Je kunt eenvoudig meerdere locaties op je computer openen in één Windows Verkenner-venster. Dit werkt hetzelfde als in je browser. Met de toetscombinatie Ctrl+T open je een nieuw tabblad. Je kunt ook boven in beeld op het plusteken klikken. Gebruik de toetscombinatie Ctrl+Shift+B voor een extra werkbalk met favoriete locaties. Deze locaties bewerk je door er mappen naartoe te slepen (of gebruik de toetscombinatie Ctrl+D).

©PXimport

Tip 18 Clover geeft de Windows Verkenner handige tabbladen.

Tip 19: Omvang op schijf

Het maakt niet uit hoe groot je harde schijf is, fanatieke computeraars hebben vroeg of laat te weinig ruimte. Dit geldt in het bijzonder voor snelle SSD's. Deze zijn snel, maar de capaciteit is beperkt. Je moet dus goed opletten wat je bewaart. Door de wildgroei aan mappen is het soms lastig om te achterhalen waar je grote bestanden staan. TreeSize weet deze informatie snel boven water te halen. Klik met de rechtermuisknop op een map of schijfletter en kies TreeSize Free. Het programma indexeert de mappen en toont deze gesorteerd op omvang. Je kunt doorklikken en dieper graven. Open de map in de Windows Verkenner door in TreeSize de rechtermuisknop te gebruiken op een map.

©PXimport

Tip 19 TreeSize Free laat zien welk mappen veel schijfruimte in beslag nemen.

Of je nu trek hebt in toast met avocado en een gepocheerd eitje of in een klassieke tosti met ham en kaas: met het moderne broodrooster kan het allemaal. Benieuwd wat broodroosters anno nu zo bijzonder maakt? We vertellen je er alles over.

Lees ook: 🥪 Gezonde tosti's om de hele middag op door te gaan

'Ouderwetse' broodroosters doen precies wat ze moeten doen. Je doet er één of twee sneetjes brood in, wacht een paar minuten en plop: daar heb je je perfect gebruinde en knapperige toast. Deze modellen zijn dankzij hun eenvoudige werking nog altijd bij veel mensen in trek, maar er er is ook steeds meer vraag naar modellen die meer kunnen dan alleen brood roosteren. Van het maken van tosti's tot het roosteren van bagels en croissants: met de nieuwste modellen heb je je tosti-ijzer of oven haast niet meer nodig! Veel modellen zijn daarnaast voorzien van allerlei handige extra's, zoals een ontdooifunctie en speciale sleuven voor extra groot of klein brood. En dan hebben we het nog niet eens over de vele bruiningsstanden op moderne broodroosters.

Bruiningsstanden 

Traditionele broodroosters zitten vaak lekker simpel in elkaar, met een draaiknop die je keuze biedt uit drie tot hoogstens vijf standen. Maar het beperkte aantal opties op deze modellen heeft wel als nadeel dat je niet altijd evenveel controle hebt over hoe bruin je sneetjes brood worden. Moderne broodroosters beschikken vaak over veel meer bruiningsstanden, gemiddeld tussen de zes en negen. De lagere standen zijn ideaal voor het licht roosteren van dun of oud brood, terwijl de hogere standen perfect zijn om brood donkerbruin te krijgen of om zwaarder brood zoals volkoren of roggebrood te roosteren. Sommige modellen hebben zelfs slimme sensoren die de dikte van het brood detecteren en op basis daarvan de roostertijd aanpassen. Handig! 

Ontdooifunctie

Brood ontdooien kan best een gedoe zijn. Op het aanrecht duurt het lang, voor gelijkmatig ontdooien in de oven moet je maar net de juiste instellingen weten en in de magnetron wordt bevroren brood snel slap. In een broodrooster met ontdooifunctie wordt het een stuk eenvoudiger. Het enige wat je hoeft te doen, is de bevroren sneetjes brood in het rooster te plaatsen en de ontdooistand te selecteren. Het broodrooster past vervolgens automatisch de tijd en temperatuur aan, zodat je brood gelijkmatig ontdooit zonder dat het verbrandt. Deze functie werkt ook goed voor bevroren croissants of andere kleine broodjes.

©Goffkein - stock.adobe.com

Hoeveelheid sleuven

Voor grotere gezinnen is een broodrooster met maar twee sleuven niet altijd handig. Zeker als jullie gezellig samen aan tafel willen eten, is het niet ideaal om steeds op je beurt te moeten wachten. Gelukkig zijn broodroosters er tegenwoordig in allerlei soorten en maten, met bijvoorbeeld ruimte voor vier sneetjes brood of speciale sleuven voor extra lang brood (denk aan zuurdesem of stokbrood) of breed brood (zelf gesneden brood of croissants en bagels). Sommige modellen beschikken over sleuven met liftfunctie voor kleine sneetjes brood, zodat je je handen niet hoeft te branden. Er zijn ook modellen met een enkele brede sleuf waarin je meerdere sneetjes brood naast elkaar plaatst. 

Extra functies

Naast de ontdooistand hebben moderne broodroosters vaak nog veel meer handige functies. Zoals een opwarmstand die brood alleen opwarmt zonder het te roosteren: handig voor overgebleven croissants of andere afgebakken broodjes. Of een sneltoastfunctie, die brood snel en efficiënt roostert als je haast hebt. Een warmhoudrooster komt mooi van pas als je veel sneetjes brood achter elkaar wilt roosteren: deze houdt je brood tot wel vijftien minuten warm. 

Ook voor tosti's en bagels hebben moderne broodroosters vaak speciale standen. De tosti-stand zorgt ervoor dat het brood langzaam wordt verhit zodat ondertussen de kaas kan smelten. Eventuele meegeleverde tostiklemmen voorkomen dat het een knoeiboel wordt in je broodrooster. De bagelstand is speciaal ontworpen om bagels perfect te roosteren, met een zachte buitenkant en een krokante binnenkant. 

©morkovkapiy - stock.adobe.com

Design

Als je ook de uitstraling van je broodrooster belangrijk vindt, bieden moderne broodroosters je meer dan genoeg keus. Broodroosters anno nu zijn namelijk allang niet meer alleen maar basic zwart of zilver. Steeds meer fabrikanten bieden modellen in stijlvolle kleuren, zoals zachtroze, mintgroen of lichtblauw. Of wat dacht je van een opvallend retromodel in felrood? Gerenommeerde merken als Russell Hobbs, KitchenAid en Smeg verkopen verschillende kwalitatieve broodroosters in een origineel design. Misschien geef je niks om design en ga je liever voor functionaliteit. In dat geval is een broodrooster met transparante zijkanten misschien wat voor jou: hiermee hou je tijdens het roosteren precies bij hoe bruin je sneetjes kleuren.

Groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin kunnen een flinke besparing opleveren. Zeker als je kiest voor soorten die in de winkel duur zijn, weinig verzorging vragen en jaar na jaar opnieuw groeien. Je hoeft er geen groene vingers voor te hebben en ook geen grote tuin. In dit artikel lees je welke planten slim zijn om te kweken, hoe je begint en waar je op moet letten om zoveel mogelijk uit je oogst te halen.

* Of van je eigen balkon natuurlijk

Lees ook: Ingemaakt! 4 manieren om zelf thuis voedsel te conserveren

Waarom zelf kweken loont

In de supermarkt kunnen verse bessen, kruiden en biologische groenten behoorlijk aantikken. Een klein bosje rozemarijn kost al snel meer dan een euro, terwijl een rozemarijnplantje je jarenlang voorziet als je 'm goed behandelt. Ook courgettes, cherrytomaatjes en paprika's zijn flink aan de prijs, terwijl je ze zelf makkelijk kweekt, zelfs in een pot.

Daarnaast scheelt het in verpakkingsmateriaal, voorkom je verspilling en smaakt alles verser dan vers. Zelfs op een balkon of klein terras kun je met een paar bakken al behoorlijk wat opbrengen.

Groenten: veel opbrengst, dus dat bespaart geld!

Voor deze groenten heb je weinig ruimte of moeite nodig, terwijl ze wel een goede opbrengst geven.

1. Courgette

Courgette groeit snel, vraagt weinig aandacht en geeft veel vruchten. Eén plant kan je wekenlang oogst opleveren. Toegegeven, in de zomermaanden zijn ze best betaalbaar in de winkel. Maar juist door de grote opbrengst kun je er makkelijk ook iemand anders blij mee maken en je kunt ze inmaken voor de winter.

2. Cherrytomaten

Perfect voor op het balkon. In pot of in de volle grond.

3. Prei

Prei is populair en veelzijdig. Je kunt het hele jaar door zaaien, afhankelijk van de soort (zomer- of winterprei).

4. Paprika

Paprika's doen het goed in een pot op een zonnig balkon of in een kas. Ze vragen iets meer aandacht, maar zijn het waard.

5. Rucola

Korte groeicyclus, dus je kunt meerdere keren per seizoen zaaien.

©Brent Hofacker

Fruit: planten voor jarenlange opbrengst

Met fruitstruiken of -bomen leg je de basis voor een structurele besparing. Na het eerste jaar begint de oogst, en die wordt vaak elk jaar groter.

1. Blauwe bes

Duur in de winkel, maar als struik jarenlang opbrengst.

2. Framboos

Geeft snel oogst, kan ook in grote pot op balkon.

3. Aardbeien

Makkelijk, ook in hangpotten.

4. Vijg (in pot)

Zelfs op een balkon kun je een vijgenboom houden.

©Valery Sheiko | draw05 - stock.adobe.com

Kruiden: kopen of zaaien?

Kopen: sneller en makkelijker

Bij kruiden als rozemarijn, tijm, munt en bieslook is een plantje van het tuincentrum of zelfs de supermarkt vaak de handigste optie.

• Je hebt direct een oogstbare plant

• Je ziet meteen of de plant gezond is

• Je bespaart tijd, want kiemen duurt bij sommige soorten weken

• Vooral houtige kruiden (rozemarijn, tijm) groeien langzaam uit zaad

Belangrijk is wel dat je supermarktplantjes niet als wegwerpkruid gebruikt. Verpot ze in voedzame aarde, geef ze licht, en knip regelmatig bij. Zo gaan ze makkelijk maanden (soms jaren) mee.

Zaaien: zinvol bij snelle groeiers

Kruiden als basilicum, koriander, dille en peterselie kun je prima zaaien, vooral als je ze in grotere hoeveelheden gebruikt.

• Goedkoop: één zakje zaad geeft veel planten

• Leuk om te doen in de lente

• Je kunt steeds nieuwe rondes opkweken

Maar ook hier geldt: zaaien vraagt aandacht. Je hebt een warme, lichte plek nodig en moet zorgen dat de kiemplantjes niet uitdrogen of omvallen.

Kruiden: altijd vers binnen handbereik

Verse kruiden zijn duur, terwijl een plantje vaak jarenlang meegaat. Deze soorten zijn eenvoudig in onderhoud en groeien goed in potten.

1. Rozemarijn

2. Tijm

3. Munt

4. Bieslook

©stockcreations

Wanneer zaaien of planten?

Wat te doen tegen slakken, rupsen en vogels?

Zodra het groen gaat groeien, ontdekken ook dieren je tuin. Met deze tips houd je de schade beperkt:

Slakken:

Rupsen:

Vogels:

©APISIT Wilaijit

Begin klein, groei vanzelf

Je hoeft niet meteen een hele moestuin aan te leggen. Begin met drie bakken op je balkon of een paar vaste planten in een zonnig hoekje. Kies soorten die je vaak gebruikt en die je veel geld schelen in de winkel. Na een eerste jaar weet je wat werkt en kun je stap voor stap uitbreiden.