ID.nl logo
Gratis software: De beste freeware-tips van mei 2022
© PXimport
Huis

Gratis software: De beste freeware-tips van mei 2022

Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Snelle bestandsinformatie met QuickLook

Geschikt voor: Windows 11

In Windows worden foto’s in mappen standaard getoond in pictogram-weergave. Zo zie je meteen wat voor vlees je in de kuip hebt. Maar voor tekstbestanden heb je niets aan die weergave. Gebruikers van macOS hebben het makkelijker. Zij kunnen op een bestand klikken en door de spatiebalk ingedrukt te houden, zien ze van allerlei soorten bestanden even snel de inhoud. 

Wie dat in Windows ook wel zou willen, kan terecht bij QuickLook, dat zowel te downloaden is via internet als via de Windows Store. Standaard kan QuickLook je een snelle blik gunnen op de inhoud van allerlei soorten afbeeldingen, videobestanden, archieven, pdf-, html- en tekstbestanden. QuickLook is zelfs in staat om je een snippertje muziek van audiobestanden te laten horen zonder ze te openen.

Vind je dat alles nog niet genoeg? Dan kun je via https://kwikr.nl/quickplug verschillende plug-ins vinden voor een snelle blik op Office-bestanden, epubs, allerlei 3D-modellen, de inhoud van mappen en meer. Een handig hulpje!

©PXimport

Waan je een kunstenaar met Mondriaan Creator

Geschikt voor: Windows 11

Aan het begin van de twintigste eeuw leefde bij veel schilders het idee dat met figuratief werk alles wel zo’n beetje gezegd was wat er te zeggen viel, en dus ging men zich steeds meer storten op abstractie. Eerst nog mondjesmaat, waarbij er nog sprake was van herkenbare vormen, maar al snel ontstonden werken die steeds meer los stonden van de werkelijkheid. 

Misschien nog wel het verst daarin ging Piet Mondriaan. Waar andere abstracte schilders door middel van woeste en organische vormen misschien nog emotie wisten op te roepen, beperkte Mondriaan zich op een zeker moment alleen nog maar tot rechthoeken in wit en de primaire kleuren die werden afgebakend door zwarte lijnen. Wie denkt dat hij die werken even op het doek kwakte, vergist zich. Over alle onderlinge afstanden en verhoudingen was lang nagedacht.

Hoe anders is dat in Mondriaan Creator. Dit programma genereert met één muisklik werken in de stijl van de meester van de abstractie. Het programma kan zelfs een patroon van legostenen creëren! Een afbeelding in hoge resolutie zou je op canvas kunnen laten drukken voor je eigen ‘Mondriaan’ aan de muur.

©PXimport

Fantasie de vrije loop met Milton

Geschikt voor: Windows 11

Wie ooit kleine kinderen heeft zien tekenen, weet dat ze niet altijd ophouden waar het papier eindigt en dus vrolijk verder kleuren op het tafelblad. Je kunt het ze niet kwalijk nemen; zo’n rand van het blad papier is alleen maar een hindernis voor de ongebreidelde fantasie!

Met Milton heb je die beperking niet. Milton is namelijk een tekenprogramma dat een onbegrensd vel digitaal tekenpapier biedt waarop je volop kunt in- en uitzoomen. Dit zorgt ervoor dat je met vrijwel onbeperkte precisie kunt werken. Maar daar houden de mogelijkheden niet op. Je kunt in Milton werken met lagen en transparantie, zodat je zeer complexe composities kunt maken. Bovendien zijn er de nodige effecten, zoals vervagen, om bijvoorbeeld realistische wolken te kunnen schilderen.

Zoals bekend, is het tekenen met een muis niet bepaald ideaal. Heb je echter de beschikking over een tekentablet, dan komt Milton pas écht goed tot zijn recht. Het programma kan namelijk ook de druk van de tekenpen gebruiken om meer of minder transparant, dik of dun te schilderen.

©PXimport

Eigen gifjes maken met Instagiffer

Geschikt voor: Windows 11

Wat Twitter ooit was voor het gesproken woord (een beknopte mededeling met een zeer beperkt aantal karakters), is het geanimeerde gifje al sinds jaar en dag voor bewegend beeld. Op sociale media en in chatprogramma’s vliegen ze je regelmatig om de oren. Vaak bieden die programma’s zelfs een snelle manier om een passend clipje te zoeken. En anders zijn er wel speciale apps die honderdduizenden gifjes geïndexeerd hebben, zodat je snel een geschikt fragment kunt vinden. Wil je je eigen gifje maken, dan kun je terecht bij Instagiffer.

Met Instagiffer maak je clipjes op basis van een bestaande video. Dat kan er een van jezelf zijn, maar je kunt ook putten uit het materiaal op allerlei videoplatformen. Aan het fragment dat je zo maakt, kun je tekst en de nodige effecten toevoegen. Ook kun je je gifje laten pingpongen (eerst vooruit en daarna achteruit spelen), zodat het een eindeloze lus vormt. Behalve nieuwe gifjes maken, kun je met Instagiffer ook bestaande clips bewerken, in een collage zetten of achter elkaar plakken.

©PXimport

Afbeeldingen vergroten met SmillaEnlarger

Geschikt voor: Windows 11

Moderne smartphones hebben camera’s met veel megapixels en dus kun je foto’s vaak zonder verdere handelingen op groot formaat laten afdrukken. Dat is anders wanneer je nog over oude foto’s beschikt van een camera met bijvoorbeeld maar 2 megapixel of wanneer je een detail van een foto wilt uitvergroten.

De meeste fotobewerkers bieden wel gereedschappen om dat laatste te doen, maar ze zijn niet in staat om er nieuwe pixels bij te verzinnen. Wat ze wel doen, is van één pixel een groter blokje maken en dan de randen van dat blokje middelen met een naastgelegen gebied, zodat de overgangen tussen de uitvergrote pixels vloeiender worden. Omdat het om standaardtools gaat, heb je geen controle over dit proces.

Bij SmillaEnlarger heb je dat wel. Niet alleen heeft de maker van dit programma zelf een aantal nieuwe technieken bedacht om afbeeldingen te vergroten, maar deze kun je ook nog eens helemaal naar je hand zetten. Bovendien kun je uit meerdere varianten kiezen en bijvoorbeeld van je vergroting meteen een soort schilderij maken.

©PXimport

Profielfoto's maken met AI Profile Picture Maker

Geschikt voor: elk systeem

Op sociale media draait het vaak om presentatie. Net als in de echte wereld proberen veel mensen zo goed mogelijk voor de dag te komen. Dat begint natuurlijk met een mooie profielfoto. Beroemdheden laten daarvoor een fotograaf komen en het verwerken van het portret laten ze over aan hun assistent. Gewone stervelingen hebben die luxe natuurlijk niet, maar tegenwoordig hebben wij daar een beter alternatief voor: kunstmatige intelligentie. 

Als het gaat om profielfoto’s, heet dat AI Profile Picture Maker (PPM). In tegenstelling tot je eigen pr-goeroe hoef je die geen vorstelijk salaris te betalen.

Bij PPM kun je een portret van jezelf uploaden, die door het programma automatisch van de achtergrond wordt ontdaan. Daarna plaatst de software je afbeelding voor een ruime selectie aan verschillende nieuwe achtergronden die goed kleuren bij het portret. 

Ben je het niet eens met de keuze die de AI daarbij maakt, dan hoef je maar op een knop te klikken om een nieuwe selectie te krijgen of je kiest zelf uit een van de alternatieven. Ben je tevreden, dan maakt PPM in dezelfde stijl een omslagfoto voor bijvoorbeeld Facebook.

©PXimport

Foto's animeren met Deep Nostalgia

Geschikt voor: elk systeem

Wanneer we aan het verleden denken, dan speelt zich dat vooral af in zwart-wit, gewend als we zijn aan de vele filmbeelden van de eerste helft van de vorige eeuw. Omdat filmen en zelfs fotograferen een dure liefhebberij was, hebben de meesten van ons hooguit een paar foto’s van onze voorouders en kan slechts een enkeling genieten van wat bewegend beeld.

We worden de laatste tijd echter overspoeld door nieuwe en vaak verrassende toepassingen van kunstmatige intelligentie, en één daarvan is Deep Nostalgia.

Deep Nostalgia is ontwikkeld door het bedrijf achter het bekende genealogieplatform My Heritage. Je kunt hierin een (oud) portret uploaden dat je tot leven wilt wekken. De kunstmatige intelligentie maakt vervolgens een vierkante uitsnede van het gezicht op de foto en na een minuutje word je verrast met een video waarin je de persoon op de foto nieuwsgierig om zich heen ziet kijken, de ogen ziet knipperen en de mond zich tot een vage glimlach ziet vervormen. Kortom: ineens heb je bewegend beeld uit een ver verleden!

©PXimport

Tekenen met AI in AutoDraw

Geschikt voor: elk systeem

We zijn gewend geraakt aan systemen op de computer en mobiele apparatuur die een aantal woorden suggereren wanneer we de eerste paar letters typen. Vooral op je mobiel is dat handig, omdat niet iedereen gezegend is met twee razendsnelle duimen. 

Nieuwere mobiele besturingssystemen gaan nog een stapje verder. Daarin analyseert kunstmatige intelligentie je teksten en doet op basis daarvan alvast voorspellingen voor het volgende woord dat je waarschijnlijk wilt gaan typen. Kan het systeem je gedachten lezen? Nee, dat niet, het leert slechts patronen.

Een stapje verder dan het afmaken van woorden, gaat het systeem achter AutoDraw. Deze kunstmatige intelligentie is handig voor mensen zonder tekentalent. Teken je hier een ruwe en onbeholpen vorm op het niveau van een kindertekening, dan is de kans toch groot dat het programma herkent wat je aan het tekenen bent. 

Zodra het systeem een idee heeft, zie je boven in beeld een aantal kleine tekeningetjes van wat je wellicht probeert te schetsen. Zie je het juiste object, dan hoef je er maar op te klikken om je doedel te laten vervangen door het goed getekende alternatief.

©PXimport

Muziek componeren met MuseTree

Geschikt voor: elk systeem

Waar we tot nu toe vooral gewend waren aan door mensen geschreven computerprogramma’s, zullen we in de nabije toekomst steeds meer te maken krijgen met producten waarvan alleen de gebruikersinterface door een programmeur is vervaardigd. Alles wat onder de motorkap gebeurt, is het werk van kunstmatige intelligentie. 

Eén van de producten die volgens dit nieuwe principe werkt, is het nog volop in ontwikkeling zijnde MuseTree. In 2019 presenteerde OpenAI, een non-profitorganisatie die kunstmatige intelligentie ontwikkelt, een AI die zelf muziek kon componeren in verschillende stijlen. Een paar jaar lang moesten we het doen met een demonstratie waarin we zelf slechts een handvol instellingen konden wijzigen. Nu is er echter MuseTree, dat alle mogelijkheden van deze AI voor iedereen toegankelijk maakt.

In MuseTree kun je uit vele stijlen en instrumentaties kiezen, om de AI vervolgens een paar maten te laten componeren. Je krijgt telkens vier varianten en op elk daarvan kun je weer voortborduren. Je kunt zelfs midi-bestandjes als startpunt gebruiken om bijvoorbeeld de eerste maten van het Wilhelmus te laten vervolgen in de stijl van Chopin.

©PXimport

3D-objecten boetseren met SculptGL

Geschikt voor: elk systeem

Animators maken al jaren gebruik van geavanceerde technieken. Zo hijsen ze bijvoorbeeld acteurs in kostuums die voorzien zijn van sensoren en nemen ze al hun bewegingen met een heleboel camera’s tegelijk op, om al die informatie samen te voegen tot een realistisch bewegend 3D-model. Een andere ontwikkeling is het maken van modellen met behulp van kunstmatige intelligentie op basis van slechts een handjevol foto’s.

Gewone pc-gebruikers hebben dergelijke snufjes niet tot hun beschikking en het maken van leuke 3D-modellen is voor veel mensen dan ook een lastige klus, die bovendien flink wat kennis van geavanceerde software vereist. Hoe anders is dat bij SculptGL. Met deze onlinetoepassing kan iedereen op eenvoudige wijze interessante vormen in elkaar knutselen. 

De werking van SculptGL doet nog het meest denken aan boetseren met klei, iets wat we op jonge leeftijd allemaal weleens gedaan hebben. Je begint met een bol virtuele klei en die kun je met je muis eenvoudig indeuken en uitrekken, waarbij het programma automatisch symmetrie kan toevoegen. Is de vorm naar wens, dan kun je tot slot kleurtjes aanbrengen.

©PXimport

Bestanden taggen met TagSpaces Lite

Geschikt voor: Windows 11

Iedereen met een grote digitale muziekverzameling weet hoe onmisbaar tags zijn om nummers snel te kunnen terugvinden en om de collectie strak geordend te houden. Voor afbeeldingen bieden fotoviewers vaak soortgelijke mogelijkheden, zodat je foto’s bijvoorbeeld van trefwoorden kunt voorzien. Daarmee vind je vervolgens alle plaatjes waarop bijvoorbeeld bloemen voorkomen, hoe verspreid ze ook staan op je harde schijf.

Al die soort methoden van bestandsbeheer zijn natuurlijk reuzehandig, maar ze zijn niet compatibel met elkaar en dus moet je voor elk type bestand een ander programma openen.

TagSpaces Lite probeert hier verandering in aan te brengen. Met behulp van dit programma kun je al je bestanden van trefwoorden voorzien en er zelfs virtuele memo’s met aantekeningen aan koppelen. Uiteraard is alle informatie die je toevoegt, uitgebreid en eenvoudig te doorzoeken. Naast deze unieke functies biedt TagSpaces Lite ook gewoon van bestandsbeheer zoals je dat van de Verkenner kent. Je zou het programma dus als een zeer geavanceerde vervanger kunnen zien.

©PXimport

Retro-bestandsbeheer met Nexusfile

Geschikt voor: Windows 11

Al sinds het dos-tijdperk blijkt dat ervaren pc-gebruikers het liefst hun bestanden beheren in een weergave waarin ze twee mappen kunnen vergelijken. Dat verklaart ook waarom de oorspronkelijke software waarin dit idee werd toegepast (Norton Commander) een enorm aantal navolgers kreeg, waarvan vele gratis. Gek genoeg heeft Microsoft er nooit brood in gezien dit principe over te nemen, zodat we na bijna dertig jaar Windows nog altijd handmatig twee Verkenner-vensters moeten openen.

Onder de vele Verkenner-alternatieven die wél twee vensters naast elkaar bieden, komt Nexusfile het dichtst in de buurt van het oorspronkelijke product van Norton. Dat komt deels door het gebruik van eigen sneltoetsen (die onder in het scherm worden weergegeven), maar vooral door het kleurenschema, dat sterk herinnert aan het aloude dos-tijdperk. 

Dat kleurenschema kun je overigens gemakkelijk aanpassen, dus wil je liever de witte achtergrond van de Verkenner, dan is dat in enkele klikken ingesteld. De gebruikte kleuren dienen voor het snel herkennen van allerlei soorten bestanden en je kunt er je eigen favorieten aan toevoegen.

©PXimport

Gevaarlijk?

Bij sommige freeware kun je een enge waarschuwing van je beveiligingsprogramma verwachten. Laat je niet afschrikken, maar lees goed wat er aan de hand is en of je dit logisch vindt. Programma’s maken bijvoorbeeld verbinding met internet. Deze actie kan al een reactie uitlokken bij je beveiliger. Ook voor software die relatief nieuw is of wordt aangeduid als ‘zeldzaam’ kan je beveiliger een waarschuwing geven. 

Vertrouw je de download? Laat het programma dan uitvoeren. Twijfel je? Laat je download onderzoeken door www.virustotal.com, dat doen wij ook. Deze dienst controleert je programma met meer dan vijftig beveiligingsprogramma’s. Zo zie je snel of je te maken hebt met een risico, of met een overijverig beveiligingsprogramma.

©PXimport

Niet te snel klikken

We zien het helaas te vaak en het zou verboden moeten worden: installatieprocedures die extra programma’s bundelen en zomaar aanpassingen doen. Je probeert een programma uit en voor je het weet is de homepage van je browser aangepast en ben je een aantal ongewenste programma’s rijker. Deze handelswijze heet in de volksmond ‘achterbaks’, maar de nette aanduiding is ‘potentially unwanted program’ (pup). Steeds meer beveiligingsprogramma’s letten hierop als je iets probeert te installeren.

Wij gebruiken Unchecky om ‘verkeerde vinkjes’ op te merken. Je kunt de extra’s ook zelf voorkomen. Download een programma bijvoorbeeld alleen via de website van de makers. Kies altijd voor de geavanceerde of aangepaste installatie. Zo kun je goed nakijken welke opties er actief zijn. Verwijder de vinkjes bij aanpassingen/programma’s die je als ongewenst beschouwt of keur de aanpassing op een andere manier af.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Luchtbevochtiger, luchtontvochtiger of luchtreiniger: wat helpt het best bij hooikoorts?
© wayhome.studio
Energie

Luchtbevochtiger, luchtontvochtiger of luchtreiniger: wat helpt het best bij hooikoorts?

Onophoudelijke niesbuien, branderige ogen en een niet te tackelen vermoeidheid: voor hooikoortspatiënten is de lente lang niet altijd een pretje. Gelukkig zijn er apparaten die je klachten kunnen verlichten. Wij vertellen je wat het beste werkt: een luchtbevochtiger, luchtontvochtiger of luchtreiniger.

In het kort: Een luchtbevochtiger voegt vocht toe aan een ruimte. Dat is nuttig bij hooikoorts, zou je denken, want door vocht komen pollen naar beneden. Maar een luchtontvochtiger voorkomt schimmel en huisstofmijt in huis, wat ook nuttig kan zijn bij allergische klachten. En dan is er nog de luchtreiniger, die onzuiverheden uit de lucht haalt. Dus: welk van de drie apparaten moet je nu in huis halen? In dit artikel leggen we dat allemaal uit.

Lees ook: Hatsjoe! 💦 Last van hooikoorts? Deze apparaten kunnen je klachten verminderen

Hooikoorts is een allergische reactie op pollen, oftewel stuifmeel van grassen, planten of bomen. Wanneer de temperaturen beginnen te stijgen en de natuur na een koude winter tot bloei komt, verspreiden deze pollen zich via wind in een rap tempo door de lucht. Wie dan op een zonnige dag de deuren en ramen open zet, kan rekenen op een ontelbare hoeveelheid ronddwarrelende pollen in huis. Dat zorgt niet alleen overdag voor vervelende hooikoortsklachten binnenshuis, maar ook je nachtrust kan er flink onder lijden.

Om allergische klachten in huis te verlichten, kun je een aantal dingen doen. Horren plaatsen voor deuren en ramen bijvoorbeeld: die houden een deel van de pollen tegen, maar helaas niet alle. Ook met regelmatig stofzuigen haal je een deel van de pollen weg, al geldt dat alleen voor de pollen die al op de grond liggen. Om pollen uit de lucht te verwijderen, kun je een luchtreiniger overwegen. Dit apparaat trekt stof en pollen uit de lucht en blaast vervolgens schone lucht de ruimte in. Ook een luchtbevochtiger of luchtontvochtiger kan helpen bij hooikoortsklachten, afhankelijk van de luchtvochtigheid in je woning en jouw specifieke allergieën.

Luchtbevochtiger

Te droge lucht in huis is absoluut niet fijn bij hooikoorts. Droge lucht veroorzaakt irritatie aan de slijmvliezen, waardoor deze minder goed in staat zijn om stofdeeltjes en allergenen te weren. Bestaande hooikoortsklachten, zoals droge ogen, een kriebelkeel en benauwdheid, kunnen daardoor erger aanvoelen. Bovendien kunnen pollen in een droge ruimte makkelijker blijven rondzweven dan in een goed bevochtigde ruimte. Ga maar na: hoe minder regen er valt, hoe heviger je hooikoortsklachten (waarschijnlijk) zijn. Dat komt omdat pollen er zonder regen langer over doen om naar beneden te komen en je ze dus makkelijker blijft inademen.

©HN Works

Het voordeel van een luchtbevochtiger lijkt dus tweeledig: het vermindert klachten door geïrriteerde slijmvliezen én het voorkomt dat pollen in huis blijven circuleren. Toch zijn luchtbevochtigers meestal niet de eerste keuze als het om hooikoorts gaat. Hun vermogen om pollen daadwerkelijk uit de lucht te halen lijkt beperkt, en bovendien zijn huizen in de lente en zomer – wanneer hooikoortsklachten het ergst zijn – vaak eerder te vochtig dan te droog. Plaats je een luchtbevochtiger in een al vochtig huis, dan kunnen allergische klachten door een toename van schimmels juist verergeren. Een luchtbevochtiger heeft alleen zin bij hooikoortsklachten als de luchtvochtigheid in je woning lager is dan 40 procent. Met een hygrometer kun je dit eenvoudig meten. 

Luchtontvochtiger

Omdat warme lucht vocht vasthoudt, hebben veel huizen in de lente en zomer last van een te hoge luchtvochtigheid. Huisstofmijt en schimmels zijn dol op vochtige omgevingen, wat bijvoorbeeld verklaart waarom je in de zomer doorgaans meer schimmelplekken in huis opmerkt. Voor hooikoortspatiënten is dat helaas (extra) slecht nieuws. Vaak reageert hun overgevoelige immuunsysteem niet alleen op pollen, maar ook op schimmelsporen, mijten en dierenharen. Die combinatie van allergenen zorgt dan voor een extra belasting van het immuunsysteem, waardoor hooikoortsklachten kunnen verergeren. 

Een luchtontvochtiger onttrekt vocht uit de lucht en lijkt dus een goede keuze als je met hooikoorts én een te vochtige woning kampt. Toch kent ook dit apparaat zijn beperkingen als het om hooikoorts gaat. Zo filtert een luchtontvochtiger geen pollen uit de lucht zoals een luchtreiniger dat doet. Daarnaast werkt een luchtontvochtiger alleen als de luchtvochtigheid in huis daadwerkelijk te hoog is, oftewel meer dan 60 procent. Is dat niet het geval, dan loop je het risico dat de lucht in huis juist te droog wordt, waardoor klachten als benauwdheid en een droge keel alleen maar verergeren.

©Sue Tansirimas

Luchtreiniger

Er is één apparaat waar vrijwel iedere hooikoortspatiënt baat bij heeft: de luchtreiniger. Luchtreinigers zijn speciaal ontwikkeld om stof, pollen en andere allergenen uit de lucht te halen. Dat doen ze door verontreinigde lucht aan te zuigen, deze te filteren en vervolgens weer schone lucht uit te blazen. Er zijn verschillende soorten luchtreinigers met elk hun eigen werking, dus als hooikoortspatiënt is het goed om extra aandacht te besteden aan wat voor type luchtreiniger je in huis haalt.

Kies in elk geval een luchtreiniger met HEPA-filter. Dit type filter haalt zelfs de kleinste stofdeeltjes en pollen uit de lucht én voorkomt dat deze opnieuw de lucht in worden geblazen. Ook nuttig bij hooikoortsklachten is een luchtreiniger met ionisator: die voegt negatief geladen deeltjes toe aan de lucht, waardoor pollen onschadelijk worden gemaakt en naar beneden vallen. Met een ionisator is de kans heel klein dat er toch nog pollen in de lucht blijven zweven.

Of kies beide

Soms is een combinatie van apparaten het beste om je hooikoortsklachten aan te pakken. Is de lucht in jouw woning te droog? Zet dan een luchtreiniger én luchtbevochtiger neer. Bij een te hoge vochtigheid kies je voor een luchtreiniger en luchtontvochtiger. Zo pak je het probleem aan twee kanten aan en zul je waarschijnlijk de meeste verlichting merken.

▼ Volgende artikel
Sapcentrifuge versus slowjuicer: welke moet je kiezen?
© africaimages.com (Olga Yastremska, Africa Images)
Huis

Sapcentrifuge versus slowjuicer: welke moet je kiezen?

Als je gezonde verse sapjes wilt maken, heb je een sapcentrifuge of slowjuicer nodig. Hoewel deze apparaten op het eerste gezicht erg op elkaar lijken, zijn ze zeker niet hetzelfde. Weet je niet welk van de twee je moet kiezen? Wij helpen je op weg! 

In het kort: twijfel je tussen een sapcentrifuge en een slowjuicer? Beide apparaten maken gezonde sapjes, maar werken heel anders. Daardoor is het sap uit het ene apparaat gezonder dan het sap uit het andere. Ook het soort ingrediënten dat je in sapcentrifuges en slowjuicers kunt verwerken, verschilt. In dit artikel leggen we het allemaal uit.

Lees ook: 7 fruitsoorten die je het beste kunt eten als je wilt afvallen

Voor de duidelijkheid: er is een verschil tussen sapjes en smoothies. Smoothies maak je met een blender en bestaan meestal uit gepureerd fruit met een vloeistof, zoals water, melk of yoghurt. Omdat in een blender hele stukken fruit of groenten worden verwerkt, is de structuur van een smoothie wat dikker. Een sapje is daarentegen vloeibaar en vaak helder. Je maakt het met een sapcentrifuge of slowjuicer. Het verschil tussen die twee? Een sapcentrifuge creëert helder sap met weinig vezels, een slowjuicer maakt geconcentreerd sap waarin de vezels behouden blijven. Daardoor is het sap uit een slowjuicer iets gezonder, maar een slowjuicer is ook duurder. Daarnaast vindt niet iedereen het sap uit een slowjuicer vanwege de vezelige structuur even lekker. 

Benieuwd naar de grootste verschillen tussen sapcentrifuges en slowjuicers? Dit zijn ze! 

Werking

Sapcentrifuges en slowjuicers persen beide op een andere manier. In een sapcentrifuge zit een rasp die snel ronddraait. Gooi je een stuk fruit in de vulopening, dan begint de rasp te draaien en wordt het sap uit het fruit geperst. De natte pulp die daarbij overblijft, wordt van het sap gescheiden. Het resultaat is een helder gekleurd sapje waar je bijna doorheen kunt kijken. Een sapcentrifuge werkt heel snel; binnen enkele seconden tot een minuut staat er een heerlijk vitaminebommetje voor je klaar. En dankzij de brede vulopening hoef je je fruit en groenten niet eerst te snijden – ook wel zo makkelijk. 

©279photo

Een slowjuicer is, zoals de naam al zegt, een stuk minder snel. In dit apparaat worden ingrediënten heel langzaam gekneusd met een vijzel. Op die manier komt er tijdens het persen minder warmte en oxidatie vrij, waardoor vitaminen, vezels en antioxidanten zo goed mogelijk behouden blijven. Daardoor blijft er ook iets meer pulp in het sap van een slowjuicer achter dan in het sap van een sapcentrifuge. Een slowjuicer vergt door zijn kleine vulopening daarnaast iets meer voorbereidend werk; je moet je groenten en fruit eerst in grove stukken snijden voordat je ze in het apparaat stopt. Maar daar krijg je dus wel wat voor terug: een sapje bomvol vitaminen en vezels. 

Soorten groenten en fruit 

Een ander voordeel aan slowjuicers is dat je er heel veel kanten mee op kunt. De vijzel in een slowjuicer werkt namelijk zo krachtig en zorgvuldig dat hij zelfs uit de meest vochtarme groenten en fruit sap weet te persen. Je kunt met een (goede) slowjuicer dus ook sap maken uit bladgroenten en bananen. Als je wilt, kun je er zelfs notenpasta mee maken. Een sapcentrifuge krijgt door zijn snelle en lichtere werking alleen sap uit groenten en fruit met een hoog vochtgehalte, zoals appels, sinaasappelen en bleekselderij. 

Gezondheid

Zoals gezegd is het sap uit een slowjuicer iets gezonder dan het sap uit een sapcentrifuge. Dat komt omdat in het sap uit een slowjuicer naast de vitaminen ook de vezels beter behouden blijven. Vezels zijn goed voor de spijsvertering en zorgen voor een langzamere opname van de natuurlijke suikers in fruit, waardoor de bloedsuikerspiegel stabiel blijft. Maar dat betekent niet dat het sap uit een sapcentrifuge helemaal niet gezond is. Je profiteert immers nog steeds van de vele vitaminen en antioxidanten. En zolang je niet te veel fruit ten opzichte van groente in je sapje verwerkt, zal het met die schommelende bloedsuikerspiegel wel meevallen. Een goede verhouding is 70 procent groenten, 30 procent fruit. 

©Maridav

Prijs 

Aan de krachtige pers van een slowjuicer en de supergezonde sapjes die daaruit komen, hangt wel een flink prijskaartje. Voor een goede slowjuicer leg je namelijk al snel zo'n 200 tot 400 euro neer. Er zijn ook slowjuicers van slechts een paar tientjes, maar het risico van deze goedkopere modellen is dat ze vaak minder efficiënt persen en sneller stukgaan. Een goede sapcentrifuge heb je daarentegen al voor nog geen 100 euro of iets meer dan dat. Maar laat het prijskaartje nooit leidend zijn: uiteindelijk gaat het erom wat je wilt met het apparaat. Het zou zonde zijn als een sapcentrifuge voor jou uiteindelijk toch te beperkt blijkt en je alsnóg een dure slowjuicer moet aanschaffen. 

Dus: wat kies je? 

Een sapcentrifuge is fijn als je van helder sap houdt, je alleen fruit en groenten met een hoog vochtgehalte gaat persen en je niet te veel geld wilt uitgeven. Een slowjuicer kies je als je extra gezonde, vezelrijke sapjes wilt en je ook van plan bent bladgroenten, vochtarm fruit en eventueel noten te gaan persen. Kies je voor een sapcentrifuge, maar wil je toch af en toe vochtarme ingrediënten in je sapjes verwerken? Maak dan eerst sap met je sapcentrifuge en doe dit vervolgens samen met de vochtarme ingrediënten in een blender. Heeft een slowjuicer jouw voorkeur, maar houd je niet zo van vezelige sapjes? Zeef je sapje na het juicen nog eens door een fijne zeef of theedoek. Zo heb je alsnog een helder sapje zonder pulp.