ID.nl logo
Bestandsbeheer voor gevorderden met UFM
© Reshift Digital
Huis

Bestandsbeheer voor gevorderden met UFM

Windows Verkenner hoort bij Windows zoals mayonaise bij friet. Maar als gevorderde gebruiker wil je soms toch wat meer dan wat Verkenner biedt. En dat kan, want er zijn uitstekende alternatieven met geavanceerde opties. Ultimate File Manager is zo’n pakket tools waarvan de belangrijkste toepassing de bestandsbeheerder is.

Tip 01: Lite of full

Voor wie iets anders wil dan Windows Verkenner is er een ruim aanbod aan alternatieve software voor bestandsbeheer. Met bijvoorbeeld Ultimate File Manager heb je in één download een pakket op elkaar afgestemde applicaties. Voordat je aan de slag kunt, moet je een aantal keuzes maken, te beginnen bij de download. De laatste versie, Ultimate File Manager 5.9, dateert van 1 oktober 2019, maar je zult zien dat de applicaties in het pakket al heel lang hun sporen hebben verdiend. Op de downloadpagina kies je tussen de lite- of full-versie. In de eerste (60 MB) heb je een file manager en drie freeware-tools. Het full-pakket (309 MB) heeft een breed assortiment aan bekende freeware-titels om video te converteren, screencasts te maken, een calculator, een wachtwoordmanager enzovoort …

©PXimport

Tip 02: Twee Commanders

Wij gaan voor de lite-versie, want ons is het vooral te doen om het Verkenner-alternatief. Wanneer de installer start, moet je weer door een negental keuzeschermen ploeteren. Wil je de normale installatie of wil je de draagbare versie om de software vanaf een usb-stick te laten werken? Daarna vraagt de installer welke filemanager je wilt installeren. Je hebt de keuze uit Total Commander of Multi Commander. De eerste mag je een maand gratis gebruiken, daarna moet je de creditcard trekken. Wij kiezen voor Multi Commander die nagenoeg op dezelfde manier werkt, maar gratis is.

©PXimport

Tip 03: Look’n feel

Vervolgens vraagt de installer of je de 32bit- of de 64bit-versie wilt installeren. Twijfel je of jouw Windows-versie 32 of 64 bit is, dan druk je op de Windows-toets in combinatie met de Pause-toets. Hierdoor zal het venster Systeeminformatie van het Configuratiescherm openen en daar krijg je bij Type systeem antwoord op je vraag. Daarna mag je in de installer een vinkje plaatsen bij de freeware-componenten die je naast Multi Commander wilt gebruiken. In de lite-install is er is Notepad++, een geavanceerde versie van kladblok. Daarnaast is er WinMerge, een gratis tool die je gebruikt om bestanden te vergelijken en samen te voegen. De derde tool is AIMP, een audiospeler.

In het volgende keuzevenster geef je aan of Ultimate File Manager zich mag integreren in Windows Verkenner. Waarom niet? Daarna configureer je de autoplay-functies. En tot slot vraagt de installer hoe je de zogenaamde Look’n’Feel (simpelweg het uiterlijk) wilt van Multi Commander. Wil je dit programma zoveel mogelijk bedienen vanaf het toetsenbord (Commander Style), of wil je de looks behouden van Windows Verkenner (Windows Explorer Compatibility)? Er is ook de stijl Customize die je uit beide voorgaande stijlen onderdelen laat kiezen.

©PXimport

Door de tweedeling kun je snel bestanden kopiëren en verplaatsen

-

Tip 04: Fifty-fifty

Een groot deel van gebruiksgemak dankt MultiCommander aan het tweevoudig navigatiescherm. Door deze tweedeling kun je snel kopiëren en verplaatsen. In het begin is het werkvenster netjes in de helft verdeeld, 50/50 noemt deze tool het zelf. Je kunt de balk die het venster verdeelt met de muisaanwijzer verplaatsen. Of je gebruikt de vijfde knop van linksboven waar je kiest voor een verdeling tussen 0/100, 25/75, 50/50, 75/25 of 100/0. Het is uiteraard de bedoeling dat je in de linkerhelft een andere schijflocatie selecteert dan in de rechterhelft zodat je makkelijk een aantal bestanden van de ene naar andere schijflocatie kunt kopiëren of verplaatsen. Om naar een bepaalde map te gaan gebruik je de mappenstructuur in het linker- of rechtervenster, of je navigeert via het uitklapmenu bovenaan iedere vensterhelft. Via View is het mogelijk om de tweedelige interface in verticale lay-out te zien.

©PXimport

Uitklapmenu

Via het uitklapmenu linksboven bij iedere helft bereik je met één muisklik de verschillende schijfstations en ook de bibliotheken. Net als in Windows Verkenner is dit de snelste weg naar mappen als Documenten, Downloads, Afbeeldingen, Muziek … Ook clouddrives als Dropbox, OneDrive, Google Drive bevinden zich in de lijst. Administrators kunnen langs deze weg zelfs naar het Windows-register of naar een locatie op het ftp-netwerk. Onderaan is de statusbalk. Wanneer je een map of bestand hebt geselecteerd vind je in de statusbalk de knoppen om het bestand te bekijken, de inhoudsweergave van de map te verversen, bestanden te kopiëren, te verplaatsen of te verwijderen. In deze balk volg je trouwens ook de voortgangstatus van de bewerkingen die je uitvoert.

©PXimport

Tip 05: File operation

Om een map of een bestand van A naar B te kopiëren druk je de Ctrl-toets in en je sleept de map of het bestand vanuit de ene vensterhelft naar de andere. Hierdoor opent zich een klein venstertje waar je eventueel een andere locatie kunt selecteren en waar je een bestandsbewerking toepast via zogenaamde plug-in-profielen. Zo kun je bijvoorbeeld Unpacker inschakelen om rar- en zip-bestanden uit te pakken.

In de opties is het mogelijk om via een filter bestanden uit te sluiten van de opgegeven bewerking. De plug-in Folder Content selecteert de inhoud van de verschillende mappen die je hebt aangeduid en verzamelt die in één enkele doelmap. Veronderstel dat je de inhoud van tien mappen wilt kopiëren naar de map Fotobestanden, dan zal deze plug-in geen rekening houden met de oorspronkelijk mapverdeling, maar alles samenvoegen in de map Fotobestanden.

Ook interessant is de plug-in AutoSort (A-Z). Deze plug-in zal in de doelmap automatisch 26 mappen creëren van A naar Z en de geselecteerde bestanden volgens de beginletter van de bestandsnaam in de juiste mappen distribueren.

©PXimport

Tip 06: Views

Belangrijk zijn de zes knoppen die je rechtsbovenaan bij ieder deelscherm aantreft. Met de eerste toon je de mappenstructuur die je gewend bent van Windows Verkenner. Het schuine streepje daarnaast is de knop die je naar de root brengt. De root is het hoogste niveau van de boomstructuur. Daarnaast staat de knop om naar een hogere map te verhuizen en dan volgt de knop om de inhoud van het venster te verversen. Interessant is ook de knop View mode. Hiermee kun je details, een miniaturenlijst of miniatuurknoppen zien. De weergave Flat Filesystem View is nog in experimentele staat. Deze weergave toont alleen de bestanden uit de geselecteerde map.

©PXimport

Filters

Bij het verplaatsen en het kopiëren zijn de filters erg nuttig, vooral wanneer het gaat om een groot aantal bestanden. In het venstertje dat verschijnt kun je namelijk inclusie- en exclusiefilters vastleggen. Wil je in een filter verwijzen naar een bepaalde map dan typ je voor de naam van de map een schuine streep /. Wanneer je een map van een verplaats- of kopieeropdracht wilt uitsluiten, gebruik je het minteken -. Bijvoorbeeld met -/VakantieNoorwegen sluit je de map VakantieNoorwegen uit. Om naar bestanden te verwijzen gebruik je het sterretje *. Wil je bijvoorbeeld alle jpg-bestanden in een bepaalde directory kopiëren dan gebruik je *.jpg. Met -*jpg kopieer of verplaats je juist geen jpg-bestanden. Wil je alle bestanden *.* kopiëren behalve de map Rome en mp3-bestanden dan ziet het filter er als volgt uit *.*-/Rome-*.mp3. Om alle .xlsx-bestanden te verplaatsen behalve degene waarvan de naam begint met 2019, dan gebruik je het filter *.xlsx-2019*.

©PXimport

Je kunt een kleurensysteem activeren om in een oogopslag te zien om welke bestanden het gaat

-

Tip 07: Selectiehulpjes

Wanneer je een bestand hebt geselecteerd in zo’n vensterhelft kun je de selectie makkelijk uitbreiden via het menu Edit / Select same extension of Select same name of Select same color. Denk je dat je dezelfde selectie later nog voor een andere bewerking zult nodig hebben, dan kun je de selectie opslaan met Edit / Save Selection to file. Om daarna deze selectie opnieuw te laden volg je Edit / Load Selection to file. Op die manier kun je alle vroegere selecties op ieder moment opnieuw oproepen.

De opdracht Edit / Save Selection to memory en Load Selection from memory werkt eigenlijk hetzelfde, alleen ben je de selectie onherroepelijk kwijt wanneer je dit programma zou afsluiten. Heb je verschillende bestanden geselecteerd dan kun je die samen inpakken met File / Pack Files. In een panel bepaal je het inpakprofiel waar je aangeeft of de bestanden moeten verpakt worden als een zip-file met normale compressie, maximum compressie, lage compressie, tar-file of 7zip-bestand.

©PXimport

Tip 08: Beter zichtbaar

Om verborgen bestanden te zien hoef je dat niet langer via de geavanceerde instellingen te doen. In de knoppenbalk zit namelijk een knop Show hidden and system files en folders. Bovendien kun je een kleurensysteem activeren waardoor je in een oogopslag ziet of om welke bestanden het gaat. Systeembestanden zijn bijvoorbeeld oranje, bestanden die je vandaag hebt aangemaakt zijn donkerblauw, lege bestanden paars, foto’s bruin en muziek roze.

Je stelt deze kleurafspraken in via de knop met het kleurenwieltje en dan open je de File Coloring Rules Editor. Hiermee bepaal je niet alleen de kleurtjes die de bestanden en de mappen krijgen, je legt ook het uiterlijk van de bestands- en mapnamen vast (vet, schuin, onderlijnd en tekstkleur). Om de kleuren toe te passen kies je in dit menu Apply file coloring. Wanneer je bestanden wijzigt, kan het nodig zijn om even het uiterlijk op te frissen met Refresh file coloring for all files and folders.

©PXimport

Tip 09: Mediabestanden

Omdat je de plug-ins hebt geïnstalleerd beschik je in het menu Tools over functies om afbeeldingen, audio en video aan te passen. Zo kun je vanuit Multi Commander afbeeldingen roteren en omzetten in een ander grafisch formaat zoals jpg, gif, bmp, png of tiff. Je kunt rechtstreeks alle metadata strippen zodat men bijvoorbeeld geen informatie meer leest over de locatie of het tijdstip waarop de foto’s zijn genomen.

Bij de videotools zit een scanner om na te gaan welke informatie er over de film bestaat op online archiefsites zoals IMDB en Rotten Tomatoes. En zelfs in de audiotools kun je de metadata aanpassen. Dat is handig wanneer een muziekbestand bijvoorbeeld foute informatie bevat over het album of de uitvoerder. En hier kun je ook een afspeellijst maken van een selectie audio.

©PXimport

De applicaties die je tijdens de installatie van Ultimate File Manager hebt toegevoegd staan ook bovenaan in de knoppen

-

Tip 10: Orde in de chaos

Zijn de namen van je bestanden en mappen een rommeltje van hoofdletters en kleine letters met en zonder spaties en underscores (laag liggende streepjes)? Bij de Tools onder Rename zitten de functies om orde in de chaos te scheppen en alles er consistent te laten uitzien. Je kunt bijvoorbeeld de underscores omzetten in spaties, of punten, of andersom. Het is ook mogelijk om de extensies van bestanden aan te passen of een bepaalde tekstcombinatie in de namen te wijzigen. Hou je helemaal niet van underscores, punten of koppeltekens in de namen van bestanden en mappen dan is er de functie Prettify die deze er deze map/bestandsnamen omzet in toegankelijker stijl.

©PXimport

Tip 11: Hernoemen

Om een heleboel bestanden in een map te hernoemen gebruik je via Extensions de opdracht MultiRename. Hiermee selecteer je een deel van de bestandsnaam, voeg je tekst of tekens toe en vervang je woorden door middel van regels die je zorgvuldig samenstelt. In hetzelfde venster kun je de bestandseigenschappen van de volledige selectie aanpassen. De nietszeggende namen van fotobestanden kun je hier laten vervangen door bijvoorbeeld de opnamedatum gevolgd door een nummer. Wanneer je meerdere keren dezelfde MultiRename-opdracht uitvoert, kun je die regels opslaan voor later gebruik.

©PXimport

Tip 12: Slimme zoekfuncties

Zoals verwacht is ook de zoekfunctie erg uitgebreid. Langs Extensions / Find Files open je de zoekfunctie die een eenvoudige en geavanceerde modus bevat. Wanneer een zoekopdracht teveel resultaten oplevert zonder dat je gevonden hebt wat je zoekt, kun je het huidige zoekresultaat rustig verder verfijnen. Terwijl je zoekt, slaat Multi Commander de resultaten in zijn cache op zodat je de volgende keer veel sneller bij het juiste bestand uitkomt. Dit is vooral handig wanneer je in een netwerk zoekt. De zoekfunctie werkt met jokertekens. Weet je bijvoorbeeld niet of het bestand zomer2018.jpg heet of zomer2017.jpg, dan laat je zoeken op zomer201?.jpg. Zoek je naar *.cpp, dan krijg je alle bestanden met deze extensie.

Je kunt meerdere zoektermen opgeven door ze te scheiden met spaties, maar is de spatie een essentieel deel van het zoekdoel dan plaats je alles tussen aanhalingsteken. Met New York zoek je naar bestanden die New of York in hun naam dragen, met “New York” vind je bestanden die genoemd zijn naar deze stad.

Om niet overspoeld te worden door resultaten kun je opgeven hoeveel subniveaus omlaag in de bestandshiërarchie deze tool moet zoeken. Ten slotte is het mogelijk om in de inhoud van bestanden te zoeken naar één of meerdere woorden. In dat geval typ je in het vak Match File Content de tekst die je in een bestand zoekt.

©PXimport

Tip 13: Extra applicaties

De applicaties die je tijdens de installatie van Ultimate File Manager hebt toegevoegd staan ook bovenaan bij de knoppen. In de Lite Versie zijn dat er dus drie. AIMP is een freeware-audioplayer die heel weinig geheugen gebruikt en die verschillende skins en visualisaties ondersteunt. De tool haalt de albumhoezen op en je kunt ook naar internetradio luisteren. Deze lichtgewicht player ondersteunt automatische volumecontrole en in het tabblad Sound Effects kun je bijvoorbeeld de stem uit songs weghalen, extra bas toevoegen, het tempo en de snelheid aanpassen.

WinMerge is een tool om mappen en bestanden te vergelijken. Heb je bijvoorbeeld dezelfde map op verschillende drives staan en wil je snel zien welke bestanden ontbreken of een andere wijzigingsdatum hebben, dan zal WinMerge dit aan het licht brengen. Aan de hand van het vergelijkingsresultaat beslis je dan of je de ontbrekende of gewijzigde bestanden naar links of rechts wilt kopiëren.

Notepad++ is dan weer een editor voor programmeurs om broncode aan te passen. De tool ondersteunt 50 programmeertalen. Dat betekent dat hij de syntaxis ervan herkent en in verschillende kleurtjes weergeeft.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.