Je wilt bestanden delen met jezelf op een ander apparaat in je netwerk of met anderen via internet, bij voorkeur zonder deze data onderweg tijdelijk op te slaan. Je kiest dus voor een directe peer-to-peer overdracht, zonder externe opslagservers in de cloud.

Veel mensen delen gegevens via cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Dit werkt prima, maar de bestanden worden wel tijdelijk online opgeslagen. Wil je dit vermijden, dan moet je een methode vinden om de data rechtstreeks naar de ontvanger te sturen, desnoods via een relay die enkel als doorgeefluik fungeert en de (bij voorkeur versleutelde) data niet opslaat. Hiervoor bestaan verschillende tools en technieken, zoals een SMB-, FTP- of P2P-verbinding.

In dit artikel bespreken we diverse tools, zodat je op basis van je opzet en technische vaardigheden voor jezelf de beste oplossing kunt kiezen. Eerst komen tools aan bod die vooral geschikt zijn voor directe datatransfers binnen je eigen netwerk. Daarna laten we methodes zien die ook over het internet werken. Op het laatst tonen we je nog hoe je snel een eigen VPN-netwerk opzet, om ook andere servers voor bestanden delen op afstand veilig te kunnen benaderen.

1 Via je thuisnetwerk

Om binnen je thuisnetwerk bestanden te delen, zijn er verschillende mogelijkheden. Windows heeft weliswaar het ingebouwde SMB-protocol (Server Message Block), waarmee je mappen kunt delen en lees- of schrijfrechten kunt instellen, maar in dit artikel richten we ons vooral op externe, gratis tools.

Een eenvoudige oplossing is Winpinator, dat dataoverdrachten tussen Windows-apparaten ondersteunt. Bij File / Preferences / Connection kun je onder meer de netwerkinterface en binnenkomende poorten instellen. Specifiek voor dataoverdrachten tussen iOS- en macOS-apparaten biedt Apple de functie AirDrop aan.

Voor meer flexibiliteit is er LANDrop, beschikbaar voor vrijwel alle platformen, inclusief mobiel. We nemen als voorbeeld een Windows-pc en een Android-apparaat. We installeren de app op onze Windows-pc en geven desgevraagd de firewall toestemming om verbindingen toe te staan. We installeren daarna de mobiele app en zorgen dat beide apparaten met hetzelfde netwerk zijn verbonden. Als alles correct werkt, verschijnen de aangesloten toestellen in de LANDrop-app. We selecteer de bestanden en het doelapparaat, en meteen na de bevestiging start de overdracht.

Bestanden delen tussen apparaten binnen je netwerk, vanuit een grafisch venster.

2 Android

Wissel je regelmatig bestanden uit tussen je Android-apparaat en andere apparaten in je netwerk, zoals Windows-pc’s, dan is de gratis bestandsbeheerder Cx File Explorer een handige oplossing. Deze app, beschikbaar in de Google Play Store, is ook geschikt voor lokaal bestandsbeheer op Android.

Start de app, ga naar Network en tik op New Location. Via Cloud kun je bestanden delen via cloudopslagdiensten, maar voor ons doel kies je Remote. Hier vind je verschillende protocollen voor netwerktoegang en bestandsdeling. Local Network en SMB werken beide via het Windows-protocol SMB. De eerste optie detecteert netwerkshares automatisch, terwijl je bij de tweede handmatig de hostnaam of het ip-adres en inloggegevens invoert om toegang te krijgen tot gedeelde mappen op bijvoorbeeld een Windows-pc. Het WebDAV-protocol laten we buiten beschouwing, aangezien het buiten NAS-omgevingen weinig wordt gebruikt.

De opties FTP en SFTP veronderstellen dat er elders in je netwerk al een (S)FTP-server draait waarmee je kunt verbinden (meer hierover lees je in de volgende paragraaf). Maar je kunt het ook makkelijk omkeren en op je Android-apparaat een FTP-server opzetten. Ga opnieuw naar Network en kies Access from network. Bevestig met Start service en je krijgt een url (bijvoorbeeld ftp://192.168.0.165:6094) en de inloggegevens te zien. Neem deze gegevens over in een FTP-client, zoals FileZilla, op een ander apparaat in je netwerk om bestanden in beide richtingen uit te wisselen. Na afloop klik je op Stop service.

Met Cx File Explorer wissel je op verschillende manieren data uit, waaronder met FTP.

3 FTP

Dataoverdracht-tools zoals LANDrop zijn minder geschikt voor grote bestanden of langdurige overdrachten, en bieden geen gescheiden toegang per apparaat of gebruiker. In zo’n geval is een eigen FTP-server een betere optie. Dit kan eenvoudig met het gratis FileZilla, waarvan zowel de server- als clientversie beschikbaar is op www.filezilla-project.org.

Installeer de servercomponent met de standaardopties en stel een beheerwachtwoord in. De server kan automatisch met Windows starten, zelfs zonder dat je bent aangemeld. Start de tool, klik op Connect to Server, en bevestig met OK en Ja.

Ga naar Server / Configure en voeg onder Users via Add een nieuwe gebruiker toe, bij voorkeur met een wachtwoord. Bij Mount points klik je op Add, stel je bij Native path de map in die je wilt delen (bijvoorbeeld C:\fotos) en geef je bij Virtual path een duidelijke naam (bijvoorbeeld /gedeeldefotos). Kies bij Access Mode voor Read only of Read+Write en bevestig met OK.

Installeer nu een FTP-client, zoals FileZilla, op een ander apparaat in je netwerk of gebruik de FTP-functie van Cx File Explorer. Vul de connectiegegevens in: de hostnaam of het interne ip-adres van de server, standaardpoort 21, gebruikersnaam en wachtwoord. Als de firewall aan serverzijde de verbinding blokkeert, voeg dan een regel toe die TCP-poorten 20 en 21 doorlaat (zie kader ‘Firewallregels’).

Een FTP-server met FileZilla heb je snel opgezet, met gescheiden gebruikersrechten.

4 Magic Wormhole

We hebben ons tot nu toe gericht op bestandsuitwisselingen binnen het thuisnetwerk. Dit is veiliger en technisch eenvoudiger, omdat de router aan de publieke zijde niet hoeft te worden gepasseerd. In het vervolg van dit artikel gaat het over het delen van data met een apparaat op het internet, zonder online opslag te gebruiken.

Laten we beginnen met het gratis en opensource Magic Wormhole. Deze tool verstuurt bestanden tussen apparaten zonder complexe netwerkconfiguratie zoals portforwarding. Hoe dit precies werkt, lichten we toe in het kader ‘Relay’.

Magic Wormhole is vooral handig voor incidentele, maar veilige bestandsoverdrachten. Het is beschikbaar voor macOS en Linux en kan ook met enkele extra stappen op Windows worden geïnstalleerd. De eenvoudigste manier is via de pakketbeheerder Chocolatey. Installeer deze door PowerShell als administrator te openen en het volgende commando uit te voeren:

Open daarna de Opdrachtprompt als administrator en voer deze commando’s uit:

Hiermee installeer je de benodigde onderdelen. Gebruik de volgende opdrachten om een bestand of een volledige map (die automatisch gezipt wordt) te verzenden:

Je krijgt nu een code te zien. Op het ontvangende apparaat, waar Magic Wormhole ook geïnstalleerd moet zijn, voer je het onderstaande commando uit om de overdracht te voltooien:

Bij elke datatransfer via Wormhole hoort een unieke code.

5 Syncthing

Wil je bestanden (continu) selectief beschikbaar stellen voor meerdere apparaten, dan is Magic Wormhole minder geschikt. De gratis en opensource synchronisatie-tool Syncthing is hiervoor een betere mogelijkheid. Dankzij TLS kunnen je data veilig versleuteld blijven en net als Magic Wormhole probeert Syncthing apparaten eerst direct te verbinden. Lukt dat niet, ondanks NAT Traversal-technieken, zoals STUN, UPnP en NAT-PMP, dan worden publieke relayservers ingezet, zonder de verstuurde data op te slaan.

Ga naar www.syncthing.net/downloads (macOS, Windows, Linux). Download de Windows-versie door op Latest te klikken en syncthing-windows-setup.exe op te halen. Installeer deze met een dubbelklik. De standaardwaarden kun je behouden en indien gewenst start Syncthing automatisch met Windows op. Bevestig indien gevraagd of de firewall automatisch mag worden aangepast. Even later is de server toegankelijk in je browser via 127.0.0.1:8384.

De Syncthing-server heb je in een oogwenk klaar voor gebruik.

6 Beheer Syncthing

Via Acties / Instellingen kun je op het tabblad GUI een gebruikersnaam en wachtwoord instellen om de GUI-beheermodule af te schermen. Op het tabblad Verbindingen begrens je desgewenst de download- en uploadtransfers. Laat alle opties, zoals NAT traversalinschakelen en Relaying inschakelen, het best geactiveerd. Bevestig je aanpassingen met Opslaan.

In het hoofdvenster selecteer je een map om via Syncthing met andere apparaten te delen. Klik op +Maptoevoegen, vul een naam in bij Maplabel, kies een Map-ID en geef bij Maplocatie het pad op, zoals C:\GedeeldeData. Bevestig met Opslaan. Klik op de toegevoegde map voor details. Gebruik Bewerken voor aanpassingen of om de map eventueel te verwijderen.

Je kunt mooi volgen welke mappen je (hoe) hebt gedeeld.

7 Delen met Syncthing

De map is klaar, maar je moet Syncthing nog vertellen met welke apparaten je deze wilt delen. Daarvoor is minstens een tweede apparaat nodig. Laten we een Android-apparaat als voorbeeld nemen. Download en installeer de Syncthing Fork-app uit de officiële Play Store. Geef met Machtiging verlenen toestemming voor toegang tot je lokale bestanden. Een locatiemachtiging is niet nodig, tenzij je Syncthing alleen op geselecteerde wifi-netwerken wilt gebruiken. De optie Notification Permission schakel je liefst wel in.

Wil je dataverbruik beperken, tik linksboven op het menu-icoon, open Instellingen / Uitvoervoorwaarden en stel Run on Wi-Fi selecteren in (of eventueel Run on specifieke Wi-Fi-netwerken).

Nu moeten beide apparaten elkaar vinden. Open op je pc de Syncthing-beheermodule, ga naar Acties / ID weergeven, en noteer of kopieer dit. Ga op je mobiele apparaat naar Apparaat-ID, open het tabblad Apparaten, tik op de plus-knop, en vul de ID en een geschikte apparaatnaam in. Als beide apparaten in hetzelfde netwerk zitten, wordt de ID waarschijnlijk automatisch ingevuld. Bevestig je invoer.

Herhaal dit op je pc via +Extern apparaat toevoegen in het hoofdvenster. Open daarna een gedeelde map, kies Bewerken, ga naar het tabblad Delen, vink het gekoppelde apparaat aan en bevestig met Opslaan. Accepteer de meldingen in de Syncthing-app op je mobiele apparaat en in het dashboard om de koppeling en het delen te voltooien. De synchronisatie kan beginnen.

Je moet de gevraagde mapsynchronisatie wel nog even bevestigen.

8 Set-up Tailscale

Een eenvoudige oplossing om snel een eigen VPN-netwerk op te zetten is een dienst als Tailscale. Deze vereist aan beide kanten een beperkte configuratie en gebruikt onderliggend ook het WireGuard-protocol om een versleuteld privé-VPN-netwerk op te zetten. Een Tailscale-relayserver zorgt ervoor dat je apparaat bereikbaar is vanaf internet, in principe zonder firewall-instellingen aan te passen of routerpoorten door te sturen.

Ga naar www.tailscale.com/download en download de app voor je besturingssysteem (Linux, macOS, Windows, iOS of Android). We gaan aan de slag met Windows. De installatie verloopt met een paar muisklikken. Start de app en klik nu eerst op Sign up om een account aan te maken. Je kunt hiervoor onder meer een Google- of Microsoft-account gebruiken (voor Personal Use). Terug in de app klik je op Sign in to your network. Na aanmelding klik je op Connect en maakt je apparaat deel uit van het privé-VPN-netwerk van Tailscale, met een ip-adres dat typisch begint met 100.). Aangemeld op de Tailscale-website kun je de status van je netwerk altijd bekijken.

Het eerste apparaat is aan het Tailscale-VPN-netwerk toegevoegd.

9 Externe toegang Tailscale

Een VPN-netwerk met slechts één apparaat heeft weinig zin, dus voegen we snel een tweede toe. We nemen een Android-apparaat als voorbeeld. Download en installeer de Tailscale-app uit de officiële Google Play Store en start deze op. Tik op Get Started / OK / Get Started. Meld je aan met je Tailscale-account en klik na succesvol inloggen op Connect. In het dashboard op de site zie je nu dat je toestel met het VPN-netwerk is verbonden.

Wil je apparaten van andere gebruikers tijdelijk toegang geven tot je VPN-netwerk zonder je eigen inloggegevens te delen, ga dan naar het dashboard op de site en open Users. Klik op Invite external users en vul het e-mailadres van de ontvanger in. Standaard wordt deze als Member toegevoegd, maar je kunt bijvoorbeeld ook Admin selecteren.

Let op: Heb je jezelf via een Google-account aangemeld, dan moet het e-mailadres van de ontvanger ook aan een Google-account gekoppeld zijn om zich hiermee te kunnen aanmelden. De ontvanger hoeft enkel de link in het e-mailbericht te openen, Tailscale te downloaden, zich met dit e-mailadres aan te melden en zijn apparaat aan het VPN-netwerk te koppelen.

Je kunt ook anderen uitnodigen om zich met je Tailscale-netwerk te verbinden.

10 Overdracht met Tailscale

Stel nu dat je op je apparaat een server op poort 8080 hebt draaien (zoals Abyss Webserver), dan kun je deze via Tailscale voortaan makkelijk extern bereiken. Vul in je browser het Tailscale ip-adres van dat apparaat in, gevolgd door het poortnummer, bijvoorbeeld 100.66.72.65:8080. Alle datatransfers van en naar die server verlopen nu veilig binnen de VPN-tunnel van Tailscale.

Via het Tailscale VPN-netwerk is onze server nu ook van buitenaf bereikbaar.

Een slimme thuisbatterij kopen zonder installatiegedoe? De ZinVolt Power is een plug-and-play oplossing waarmee je eenvoudig stroom opslaat, kosten bespaart en meer haalt uit je zonnepanelen of dynamisch energiecontract.

Partnerbijdrage - in samenwerking met ZinVolt

De energiemarkt is grilliger dan ooit. Terwijl tarieven schommelen en netbeheerders piekverbruik willen afvlakken, groeit bij consumenten de behoefte aan grip op hun stroomverbruik. De ZinVolt Power speelt hier feilloos op in. Deze slimme, draagbare thuisbatterij is ontworpen voor huishoudens die zélf willen bepalen wanneer ze stroom gebruiken en wat die mag kosten. Geen installatie nodig, geen technische kennis vereist. Gewoon inpluggen en besparen.

Plug-and-play thuisbatterij zonder installatiegedoe

Terwijl alles om ons heen complex lijkt te worden, brengt de ZinVolt Power juist eenvoud. Geen elektricien, geen hak- en breekwerk: deze batterij werkt direct uit de doos. Je sluit hem aan via een gewoon stopcontact, waarna hij zelfstandig energie begint op te slaan op de meest gunstige momenten. Denk aan zonnige middagen waarop je zonnepanelen overproduceren, of aan de stille uren 's nachts met lage dynamische tarieven. Op drukke momenten, wanneer de stroomprijs piekt, levert hij die energie weer terug aan je apparaten. Zo optimaliseer je je verbruik zonder dat je er voortdurend naar hoeft om te kijken.

©ZinVolt

Flexibel uitbreidbare thuisbatterij: van 1 tot 6 kWh

De basisuitvoering van de ZinVolt Power heeft een opslagcapaciteit van 1,024 kWh, wat ruimschoots voldoende is om de belangrijkste huishoudelijke apparaten tijdelijk van stroom te voorzien. Maar wie méér wil – denk aan grotere woningen, meer verbruik of langere back-up bij storingen – kan de capaciteit uitbreiden tot maar liefst 6,144 kWh. Dat doe je met losse Mate-modules die je eenvoudig op elkaar stapelt. Deze modulaire opbouw maakt de batterij uniek: je investeert wat je nú nodig hebt, en breidt uit zodra je verbruik groeit. Bovendien biedt ZinVolt zekerheid met drie jaar garantie op de hoofdunit en zelfs tien jaar op de uitbreidingsmodules.

Energie besparen met realtime-inzicht en slimme sturing

Zonder inzicht geen optimalisatie, en dat begrijpt ZinVolt als geen ander. Dankzij de bijgeleverde P1-dongle koppel je de thuisbatterij aan je slimme meter, waardoor hij continu weet wat jouw verbruik is én wat stroom op dat moment kost. Via de bijbehorende app stem je het laad- en ontlaadmoment precies af op jouw verbruiksprofiel en de actuele energieprijzen. Hierdoor bespaar je automatisch, zonder handmatig in te grijpen. Vooral bij dynamische energietarieven levert dat forse winst op. De batterij kiest zelf de voordeligste strategie: laden als het goedkoop is, leveren als het loont. En dat allemaal op de achtergrond, zonder dat jij daar iets van merkt.

©ZinVolt

Slimme thuisbatterij: praktisch, krachtig en compleet

Achter het compacte ontwerp van de ZinVolt Power gaat serieuze techniek schuil. Naast stroomopslag biedt hij ook directe stroomvoorziening met drie ingebouwde stopcontacten, usb-a- en usb-c-poorten én twee Anderson PV-ingangen. Daarmee sluit je zowel je apparaten als extra zonnepanelen aan. Ideaal voor wie off-grid wil kunnen functioneren, bijvoorbeeld bij stroomstoringen of in een tuinhuis zonder netaansluiting. De batterij levert dan tot 2000 watt aan vermogen, genoeg voor het gelijktijdig draaien van meerdere apparaten. Let wel: voor het maximale vermogen is een aparte stroomgroep in de meterkast vereist. In standaardmodus levert hij 800 watt aan teruggeleverde netstroom, ruim voldoende voor de meeste huishoudelijke toepassingen.

Grip op je stroomverbruik met een slimme thuisbatterij

De ZinVolt Power is een slimme, schaalbare thuisbatterij die je energieverbruik naar je eigen hand zet. Door pieken af te vlakken, stroom slim in te kopen en overtollige zonne-energie te benutten, bespaar je structureel op je energiekosten. De installatie is kinderspel, het systeem groeit met je mee en de slimme software doet het denkwerk voor je. Voor wie onafhankelijker wil worden van het net en tegelijk wil besparen zonder comfortverlies, is dit een toekomstbestendige oplossing die nú al rendeert.

Sommige werkbladen in een Excel-bestand wil je liever niet zichtbaar hebben voor andere gebruikers. Bijvoorbeeld omdat ze keuzelijsten, formules of instellingen bevatten die de werking van de werkmap bepalen. Gewoon verbergen is vaak niet genoeg. Met een speciale instelling kun je werkbladen veel dieper verbergen, zodat ze alleen zichtbaar worden als je precies weet waar je moet kijken.

Lees ook: Zo genereer je random getallen in Excel

Eenvoudig verbergen en zichtbaar maken

Excel heeft drie niveaus van zichtbaarheid van werkbladen: zichtbaar, verborgen en erg verborgen. Veel gebruikers weten hoe ze werkbladen eenvoudig kunnen verbergen en zichtbaar maken. Klik met de rechtermuisknop op de tab van het werkblad en kies de opdracht Verbergen. Hierdoor verdwijnt dit werkblad uit het zicht. Als je met rechts opnieuw op zo'n tab klikt, kun je de opdracht Zichtbaar maken selecteren. Dan verschijnt een pop-up die vraagt welk blad je tevoorschijn wilt halen. Selecteer het gewenste werkblad en klik op OK. Makkelijk, maar het biedt niet in alle gevallen de zekerheid die je wilt.

©Dirk Schoofs

Visual Basic Editor

Als je wilt voorkomen dat een onvoorzichtige gebruiker de werking van een werkmap in de war schopt, kun je belangrijke werkbladen beter in het VBA-venster beveiligen. Het komt erop neer dat je zo'n werkblad de status xlsSheetVeryHidden geeft. Gebruik de toetscombinatie Alt+F11 om Visual Basic Editor te openen met het deelvenster Projectverkenner. In dat deelvenster linksboven zie je de boomstructuur van alle geopende werkmappen en de bijbehorende werkbladen. Druk dan op F4 of gebruik het menu Beeld / Venster Eigenschappen. Dit zorgt dat het deelvenster Eigenschappen onder het deelvenster Projectverkenner wordt weergegeven.

©Dirk Schoofs

Erg verborgen

Selecteer nu in het deelvenster Projectverkenner het werkblad dat je erg goed wilt verbergen. In het venster Eigenschappen zie je onderaan het veld Visible. Klik op het vakje daarnaast en dan kun je de optie xlSheetVeryHidden selecteren. Vanaf nu verdwijnt het bijbehorende werkblad-tabblad onderaan de werkmap. Sluit Visual Basic Editor wanneer je klaar bent.

Als je deze manier gebruikt om werkbladen te verbergen dan kun je ze niet meer zichtbaar maken door simpelweg met rechts op de tab te klikken. Wil je dit werkblad achteraf opnieuw zichtbaar maken om erin verder te werken, dan volg je dezelfde stappen. Op het einde stel je de eigenschappen van dit werkblad weer in op xlSheetVisible.

©Dirk Schoofs