Een ssd springt heel anders met data om dan een traditionele harde schijf en dat heeft ook invloed op de manier waarop bestanden te wissen zijn. Je krijgt dan te maken met TRIM, en hier lees je er meer over.

Een ssd is compleet anders dan een harde schijf en dat uit zich bijvoorbeeld in het overschrijven van data. Traditionele datashredders, zoals Eraser en DBAN, gebruiken overschrijven om data te veilig te verwijderen en dat werkt ook goed met traditionele harde schijven. Het werkt helaas niet voor ssd’s. Een ‘overwrite’ in een ssd is namelijk niets meer dan een ‘delete’ van de oude versie van het bestand en het schrijven van de nieuwe data.

De crux zit ‘m in dat de delete asynchroon is en dat de nieuwe data – die met alleen maar nullen - op een willekeurige locatie op de schijf terechtkomt. Met zo’n datashredder zit je dus eigenlijk op willekeurige plekken nullen naar je ssd weg te schrijven, waarmee je dus de levensduur van de schijf aan het verkorten bent en de originele data blijft bestaan.

TRIM

Er is echter een aantal nuances aan dit verhaal. Een ssd met TRIM ingeschakeld zal data direct en permanent onder bepaalde omstandigheden verwijderen. Dat is vanwege prestatieredenen. Het is pas mogelijk om data weg te schrijven naar een ssd als het gedeelte waarnaartoe wordt geschreven daadwerkelijk gereset, oftewel geleegd, is. Een traditionele harde schijf kan in één keer bestaande gegevens overschrijven.

Op het moment dat je dus een bestand verwijdert op een ssd in Windows, verwijdert Windows net als bij een harde schijf de referentie naar het bestand, maar stuurt het ook direct een signaaltje naar de ssd waarna deze de data van het bestand ‘reset’, zodat er de volgende keer naartoe geschreven kan worden. Dat is TRIM en zorgt voor optimale prestaties.

Je kunt eenvoudig controleren of TRIM is ingeschakeld op je Windows-computer door een Opdrachtprompt te openen. Klik hiervoor met de rechtermuisknop op de Startknop en kies voor Opdrachtprompt (administratorrechten). Voer vervolgens het volgende commando in:

... en druk op enter. Als er nu verschijnt DisableDeleteNotify = 0, betekent dat dat TRIM is ingeschakeld en is data die eenmaal verwijderd is, ook daadwerkelijk weg. Op Windows 10 en Windows 8.1 zal dit standaard al het geval zijn. Krijg je in plaats daarvan toch de waarde 1 terug, dan staat TRIM uit. Je schakelt het in door het commando

uit te voeren in hetzelfde Opdrachtprompt. Daarna is TRIM ingeschakeld. Alleen SSD’s die heel vroeg op de markt kwamen, hebben mogelijk geen ondersteuning voor TRIM. Raadpleeg hiervoor de handleiding van je schijf.

©PXimport

Retrim

Dat is echter nog niet het complete verhaal. Het TRIM-commando wordt ‘asynchroon’ van de verwijderoperatie uitgevoerd. Dat houdt in dat op het moment dat jij het bestand verwijdert, de ssd het commando om die data te trimmen ontvangt en dat verzoek in een wachtrij plaatst. Die trim gebeurt los van de rest van de schijfoperaties, dus terwijl jij gewoon door kunt werken.

Het kan echter gebeuren dat er opeens heel veel TRIM-commando’s binnenkomen en dat de wachtrij vol raakt. Dan gaan er TRIM-commando’s verloren en dan kan het zijn dat je data blijft bestaan. Om dit probleem op te lossen, heeft Windows zijn defragmentatietool een tweede leven bezorgd. Deze ‘optimaliseert’ ssd’s en doet een zogenaamde Retrim: het zoekt naar data die verwijderd is, maar nog wel op de ssd aanwezig is.

Retrims worden periodiek door Windows uitgevoerd. Om te controleren of dat allemaal in orde is, klik je op het menu Start en typ je Stations defragmenteren en optimaliseren en druk je op enter. Bij Status zie je bijvoorbeeld OK of Optimalisatie nodig. Is dat laatste het geval, selecteer dan de SSD en klik op Optimaliseren.

Zorg ook dat bij Geplande optimalisatie deze is ingeschakeld. Is dat niet het geval, klik dan op Inschakelen, zet een vinkje bij Gepland uitvoeren (aanbevolen) en klik op OK. De frequentie van wekelijks is prima.

Het komt erop neer dat het veilig verwijderen van data op een ssd, op individueel niveau, alleen mogelijk is door regelmatig een Retrim uit te voeren. Om een ssd in één keer veilig te legen, zijn tools beschikbaar van de ssd-fabrikanten.

Ssd’s hebben een ingebouwd commando om data op de schijf permanent te verwijderen, het zogenaamde ATA Secure Erase commando. Voor bijvoorbeeld Samsung kun je hiervoor Samsung Magician gebruiken, maar ook Intel, OCZ en Corsair hebben tools beschikbaar.

Tekst: Jochem de Goede

Op ID.nl en op het TikTok-kanaal Power Unlimited Tech zie je geregeld tests van de nieuwste gadgets en apparaten. Daarnaast worden op Review.nl (dat ook bij ons moederbedrijf hoort) allerlei producten getest door gewone consumenten. Alles wat na afloop terugkomt, krijgt een tweede kans bij ons. Correctie: bij júllie. Want de Pu Tech Tweedehands-Vintedstore is nú geopend!

🧪Wat Review.nl precies doet

Review.nl is ons platform waar consumenten nieuwe producten testen. Want die kijken toch anders naar producten dan professionele reviewers. Hoe iets bevalt in de praktijk, in het dagelijks leven, ook bij langer gebruik: dat is wat veel mensen willen weten voordat ze zelf naar de (web)winkel lopen.

Vaak willen deze consumentenreviewers het product dat ze getest hebben overnemen, omdat ze eigenlijk niet meer zonder kunnen. Maar soms komen er ook spullen terug, bijvoorbeeld omdat testers al iets vergelijkbaars hebben. Die producten zijn vaak maar een paar weken gebruikt. Zo goed als nieuw dus – en daarom verdienen ze een tweede leven.

🎯Tweede ronde op Vinted

De beste exemplaren bieden we nu aan via onze nieuwe Vinted-pagina. Daar vind je tweedekans elektronica die er nog prima uitziet, maar niet meer als nieuw verkocht wordt. Denk aan smartwatches, koptelefoons, muizen en toetsenborden. Het aanbod wordt regelmatig aangevuld, dus het loont om af en toe even te kijken.

December is een drukke, bomvolle maand met al die feestdagen. Grote kans dus dat je niet direct denkt aan tuinieren. Toch is het wél belangrijk. Door nu een paar uurtjes te besteden aan blad harken, snoeien en kwetsbare planten beschermen tegen de vorst, kun je volgend voorjaar weer volop van je tuin genieten!

Lees ook: Van januari tot en met december tuinieren: tips voor het hele jaar buiten bezig

Geef de tuin kleur (ook vooral in de winter)

In veel tuinen oogt het nu wat flets en leeg, maar met een paar simpele ingrepen breng je meteen meer leven in het geheel. Een skimmia doet het bijvoorbeeld goed in dit seizoen. Deze groenblijver houdt van een plek met halfschaduw en geeft direct wat kleur aan de tuin. Je kunt ook kiezen voor een winterbloeiende sneeuwbal. Die plant je, net als andere bladverliezende struiken en bomen, gewoon in deze periode. Een wintergroene haag zorgt er ook voor dat je tuin levendiger blijft. Druk de aarde rondom nieuwe aanplant stevig aan. Dat voorkomt dat wortels loskomen door harde wind. En wacht met planten als de grond bevroren is.

Wil je in het voorjaar graag sneeuwklokjes, narcissen, krokussen of blauwe druifjes ziet opkomen, dan heb je nog even de tijd om die te planten: doe dit uiterlijk half december en vóór de vorst. Wil je juist nu nog vrolijke plantjes? Ga dan voor winterharde viooltjes. Die zijn verkrijgbaar in allerlei kleuren. Omdat ze tot het eind van het voorjaar doorbloeien, heb je daar de komende maanden veel plezier aan.

©Evgeniya - stock.adobe.com

Blad van het gazon halen en tussen de planten leggen

De bomen worden nu echt kaal, en dat betekent dat je tuin waarschijnlijk vol ligt met blad. Tijd om weg te halen. Begin met je terras en eventuele paadjes; laat je het blad daar liggen, dan kan het glad worden. Haal ook het blad weg rond rots- en vetplanten: deze planten doen het namelijk beter in een droge omgeving en het blad zorgt ervoor dat de grond vochtig blijft. Gebruik tot slot een bladblazer of een hark om je gazon bladvrij te krijgen. Laat je het blad op het gras liggen, dan krijgt het geen zonlicht meer, waardoor je in het voorjaar daar lelijke of kale plekken krijgt.

Gooi de bladeren niet meteen op de composthoop of in de afvalbak, maar gebruik het om de grond tussen de planten ermee af te dekken: zo bescherm je je planten tegen vorst. Ook zorgen de verterende bladeren ervoor dat er meer voedingsstoffen in de grond komen. Win-win dus voor je planten!

Lees ook: Composteren kun je leren: de beginnersgids voor compost

Bladblazer kopen? Let dan hier op

Een bladblazer kies je op basis van het type aandrijving, de kracht en het gemak tijdens gebruik. Een elektrische blazer met snoer is geschikt voor kleine tuinen. Een accublazer geeft meer bewegingsvrijheid en werkt prettig voor middelgrote tuinen. Voor grote tuinen of zwaar werk, zoals nat blad, werkt een benzinemodel krachtiger. Let daarnaast op blaaskracht en luchtvolume, want dat bepaalt hoe effectief je bladeren wegblaast. Gewicht speelt ook mee: hoe lichter het model, hoe langer je er comfortabel mee kunt werken. Sommige blazers kunnen naast blazen ook zuigen en versnipperen. Verder is het goed om te kijken naar geluidsniveau en onderhoud, omdat benzinemodellen vaker geluid maken en meer verzorging vragen dan elektrische varianten.

Drie bekende merken bladblazers

Einhell

Einhell staat bekend om toegankelijke prijzen en praktische machines voor alledaags tuinonderhoud. Het merk richt zich op gebruikers die een degelijk gereedschap zoeken zonder hoge kosten. De apparaten zijn vaak licht, makkelijk in gebruik en geschikt voor gemiddelde tuinen. Een breed verkrijgbaar model is de Einhell GC-EL 3000 E, een elektrische bladblazer met genoeg vermogen voor standaard tuinklussen.

Black+Decker

Black+Decker heeft een lange geschiedenis in elektrisch gereedschap en tuinmachines. Het merk staat bekend om gebruiksvriendelijke, veelzijdige oplossingen voor huis en tuin. De focus ligt op comfort, eenvoudige bediening en brede beschikbaarheid. Een veelgekozen model is de Black+Decker BEBLV300SB-QS, een elektrisch model dat handig is voor kleinere tuinen en snelle opruimklussen.

Makita

Makita is een Japans merk dat bekendstaat om duurzame bouwkwaliteit, een groot accuplatform en machines die soepel en prettig werken. Vooral de accublazers zijn populair, omdat ze kracht combineren met wendbaarheid. Een veelgekozen model is de Makita DUB185Z, een lichte accublazer die ideaal is voor terrassen, oprijlanen en kleinere tuinen.

Planten tegen vorst beschermen

Wordt er vorst verwacht? Dat is hét moment om je planten te beschermen tegen de kou. Gebruik noppenfolie of vliesdoek en pak daarmee planten in bakken en potten goed in. Kuipplanten die je binnen hebt gezet om te overwinteren, geef je water als de aarde droog is. Haal ook twee keer per maand dor blad bij de kuipplanten weg. Is het weer zacht? Zet dan een raampje of deur open in de ruimte waar je de kuipplanten hebt gezet; zo krijgen ze wat frisse lucht.

Is het een lange periode droog buiten? Geef dan de planten in potten en bloembakken in de tuin ook water. En heb je een buitenkraan? Sluit die dan nu af, zodat je geen vorstschade krijgt.

©Olga Seyfutdinova

(Fruit)bomen snoeien

Tussen december en februari kun je de leilinde weer netjes in vorm te snoeien. In deze rustige wintermaanden reageert de boom het best op een snoeibeurt. Bij druif, berk en esdoorn ligt het anders. Die hebben een andere sapstroom en moet je daarom uiterlijk voor half december snoeien. Doe dat op een dag zonder vorst, zodat de snoeiwonden rustig kunnen sluiten.

Ook kleinfruit kun je nu aanpakken. Haal bij de braam de takken weg die dit jaar vruchten droegen, zodat jonge scheuten alle ruimte krijgen. De zomerframboos snoei je door de jonge scheuten te verwijderen. Bij de herfstframboos knip je de takken die vrucht gedragen hebben juist helemaal tot aan de grond af. Daarmee geef je de struiken een sterke start in het nieuwe seizoen.

Kerst voorbij? Kerstboom de tuin in!

Een kerstboom met kluit kun je eenvoudig een tweede leven geven in de tuin. Vooral kleinere exemplaren slaan goed aan. Fijnspar, Servische spar en fraserspar zijn soorten die herplanten doorgaans goed verdragen. Laat de boom eerst wennen aan koelere temperaturen door hem tijdelijk op een lichte, onverwarmde plek te zetten.

Daarna kan hij in een pot naar buiten, waar hij verder kan herstellen. Pas als de vorst uit de grond is, plant je hem in de volle grond. Kies een zonnige of halfschaduwrijke plek waar de boom de ruimte heeft om te groeien. Volgend jaar kun je hem dan weer binnenhalen als kerstboom. Of je laat hem buiten staan en versiert hem – zo breng je meteen wat kerststemming in de tuin.

©ID.nl