Hoe kleiner de apparaten, hoe kleiner de schijven. Ssd's waren altijd al een stuk compacter dan de hdd's ervoor, maar met de komst van NVMe-ssd's is er weer een nieuw tijdperk aangebroken. Wat is de beste NVMe-ssd van het moment?

We testen onderstaandessd’s met een Windows 10 Pro-testmachine met een Intel Core i7-6700K als cpu, 16 GB ram en een Icy Box IB-PC1212 PCIe 3.0 x4 + Sata III Card. We meten de lees- en schrijfsnelheid van de latjes met behulp van de benchmarkprogramma’s Futuremark PCMark 8 Storage Benchmark 2.0, Parkdale en Intel NAS Performance Test (naspt).

Met PCMark meten we de schijfprestaties in reële Windows-applicaties zoals Adobe Creative Suite, Microsoft Office en een selectie van populaire games. Met Parkdale meten we de sequentiële en random lees- en schrijfsnelheden. Naspt voert verschillende applicatiegerichte benchmarks uit met meer dan 36 GB aan testdata. Verder staan we ook stil bij technische criteria, bijvoorbeeld hardware-ondersteuning voor encryptie.

Kingston SSDNow A1000 960GB

©PXimport

Kingston haalt belangrijke onderdelen van zijn SSDNow A1000 bij andere fabrikanten. De ssd-controller E8 is van Phison Electronics, terwijl de flash-geheugenchips van Toshiba afkomstig zijn. Een sticker verbergt het merk; verwijder je die sticker dan vervalt de garantie, zo staat erop geprint. Kleinere fabrikanten zoals Kingston spelen vooral op de prijs en kopen hun flash-chips zo goedkoop mogelijk in.

Tijdens de levensduur van een product kan het daarom gebeuren dat ze een batch met chips van een andere fabrikant monteren. Dat kan de prestaties in theorie lichtjes beïnvloedden, maar niet in die mate dat je dit in de praktijk merkt. Maar in benchmarks kunnen er dus wel lichte verschillen optreden tussen eventuele verschillende batches van een budget-ssd zoals deze Kingston A1000.

Wij testten in elk geval een exemplaar met Toshiba 3D tlc-nand-flash. Dit is overigens een nvme-ssd van het type pci-express 3.0 x2, die dus twee in plaats van vier communicatiekanalen gebruikt. De A1000 is verkrijgbaar in capaciteiten van 240 GB, 480 GB en de door ons geteste 960 GB. De opgegeven snelheidsverschillen tussen de drie modellen zijn miniem. Per 240 GB loopt de garantie voor 150 tbw (terabytes written) of vijf jaar, afhankelijk van welke grens eerst overschreden wordt.

De ‘slijtage’ van de A1000 controleer je onder Windows met Kingston-ssd Manager, via een groene schuifbalk, die echter niet het precieze aantal tbw toont. Met deze app controleer je verder de gezondheid van het latje, bijvoorbeeld hoeveel ‘spare blocks’ er nog resteren en kun je de firmware updaten – wat wij tijdens deze test met succes deden. Maar voor de rest kun je niets wijzigen, dus bijvoorbeeld de provisionering (de ruimte voor reserveblokken) vergroten of verkleinen gaat niet lukken.

In de verpakking is er verder een couponcode waarmee je Acronis True Image HD Windows-software voor het klonen van je oude drive kunt downloaden.

Kingston SSDNow A1000 960GB

6Score60

Samsung 970 EVO

©PXimport

Samsung maakt alle onderdelen van deze ssd zelf, zowel de controller, de firmware als de geheugenchips. Volgens Samsung zijn de eigen verticaal opgebouwde v-nand-flashgeheugenchips tweemaal betrouwbaarder dan platte ‘planar’-chips. De hogere celdichtheid maakt een grotere capaciteit mogelijk in dezelfde ruimte, zonder dat er interferentie optreedt tussen de geheugencellen.

De SSD EVO 970 bestaat in capaciteiten van 250 en 500 GB en 1 en 2 TB. Die laatste versie is net zoals alle andere varianten slechts aan één kant met flash-chips bezet. Dat is mogelijk dankzij Samsung’s nieuwste generatie v-nand-chips met een capaciteit van 512 GB. De tbw ligt vijftig procent hoger dan bij de vorige EVO-generatie en stijgt logischerwijze met de opslagcapaciteit: 150 tbw voor de 250 GB ssd, 600 tbw voor het model van 1 TB, 1.200 tbw voor het model van 2 TB en 300 tbw voor het door ons geteste model van 500 GB.

Het aantal terabytes dat al geschreven is, kun je zelf controleren met behulp van het Windows-programma Samsung Magician Software. Met deze app kan je verder de firmware updaten (tijdens de test voerden we probleemloos een firmware-update uit), de werking van de ssd testen, de reserveruimte uitbreiden voor een langere levensduur (de zogenaamde ‘overprovisioning’, standaard op tien procent ingesteld), de ssd veilig wissen en de hardware-encryptie configureren. Met Samsung Data Migration Software kloon je data van een bestaande schijf naar een nieuwe.

De EVO-modellen zijn bedoeld voor desktop- en laptopcomputers. Daarnaast zijn er duurdere PRO-uitvoeringen in 512GB- en 1TB-varianten, voor gebruik in werkstations en servers. Beide modellen gebruiken dezelfde controller, maar de PRO heeft een dubbel zo omvangrijke ddr4-sdram-buffer. De PRO presteert niet noodzakelijk sneller dan de EVO: dit hangt af van de toepassing. Bij langer durende schrijfoperaties (typisch in servers) presteert de PRO beter dan de EVO. Maar gezien het prijsverschil is er voor de meerderheid van de gebruikers geen reden om de PRO boven de EVO te verkiezen.

Samsung 970 EVO NVMe M.2 V-NAND SSD

8Score80

Silicon Power P32A80 512 GB

©PXimport

Ook Silicon Power haalt de belangrijkste onderdelen voor zijn ssd’s bij andere fabrikanten. Welke onderdelen precies blijft onbekend: alles is afgeplakt met een niet-verwijderbare sticker. De garantie vervalt als je hem toch probeert te verwijderen. Zoals bij de Kingston SSDNow A1000 geldt dat je als klant nooit zeker bent dat elke batch dezelfde flash-chips gebruikt; dit soort fabrikanten veranderen nogal eens van leverancier als ze ergens goedkoper aan chips kunnen komen.

Het bedrijf lanceerde zijn eerste pci-express-ssd pas in februari 2018. De P32A80 is een m.2-ssd met een pci-express 3.0 x2 nvme 1.2-interface die twee in plaats van vier communicatiekanalen gebruikt. Deze ssd valt dus in dezelfde budgetklasse als de Kingston SSDNow A1000, maar is wel duurder. Naast de door ons geteste variant met een capaciteit van 512 GB is er ook nog een 256GB-versie verkrijgbaar.

Deze ssd heeft geen ram-cache en gebruikt voor het cachen de Host Memory Buffer (HMB) die een standaard voorziening is van de nvme-specificatie vanaf versie 1.2. Maar ook het besturingssysteem moet het ondersteunen. Bij Windows 10 is dat het geval vanaf de ‘Fall Creators Update 2017’. HMB betekent gewoon dat de ssd-controller – voor zover we konden achterhalen een Phison PS5008-E8T – een stukje van het werkgeheugen (typisch enkele tientallen megabytes) van de computer gebruikt om snel te traceren waar elk logisch blokadres zich fysiek in de nand-flash bevindt. HMB is trager dan een cache in dram op de ssd zelf, maar uiteraard sneller dan helemaal geen caching of het zeer beperkte ram-geheugen van de ssd-controller (vaak niet meer dan 1MB) hiervoor te gebruiken.

Silicon Power heeft overigens ook een iets duurdere x4-ssd: de P34A80, met opgegeven lees- en schrijfsnelheden tot 2.700 en 1.400 MB/s, die voor de rest identiek is aan de P30A80, maar ook verkrijgbaar is in een 1TB-variant. Die was echter niet beschikbaar voor deze test. Beide types zijn slechts voorzien van een driejarige garantie; een tbw-garantie of zelfs een tbw-indicatie ontbreekt. Wil je vijf jaar garantie, dan zijn er de duurdere P32M85 of P34M85 die als enige extra tegenover de P30A80/P34A80 een ‘heatsink’ hebben. Dan zou je denken dat de goedkopere versies zonder hitteschild erg warm worden, maar daar merkten wij tijdens de test niets van. Tijdens de PCMark-benchmark werd de P30A80 niet warmer dan 48 graden, vergelijkbaar met de Kingston SSDNow. De gemiddelde temperatuur tijdens gewoon Windows-gebruik was 36,6 graden, eveneens vergelijkbaar met de budget-ssd van Kingston.

Met SP Toolbox voor Windows vernieuw je de firmware, controleer en test je de goede werking van de ssd en kan je ze veilig wissen. Het programma, dat geschreven is voor Windows 8.1, herkende de SP P32A80 echter niet op onze Windows 10 testmachine. Er was geen foutmelding, alleen de statusboodschap ‘No Device’. Dit bleef ook zo als we het programma in Windows 8.1-compatibiliteitsmodus uitvoerden.

Silicon Power (SPCC) P32A80 PCIe Gen 3 M.2 2280 SSD 512GB

6Score60

Western Digital WD Black 1 TB / SanDisk Extreme Pro 1 TB

©PXimport

De tweede, ‘2018’- generatie van Western Digital’s WD Black nvme ssd is opgebouwd rond een bedrijfseigen ssd-controller, die gecombineerd wordt met nand-flashchips van de door WD in mei 2016 overgenomen flashgeheugenspecialist SanDisk en aangevuld is met een sdram-buffer van SK Hynix. De SanDisk Extreme Pro M.2 NVMe 3D-ssd is identiek aan de geteste WD Black. De SanDisk-versie is wel alleen verkrijgbaar in capaciteiten van 500 GB en 1 TB. De WD Black bestaat daarnaast nog in een op papier iets tragere 250GB-variant.

Allemaal worden ze geleverd met vijf jaar tijdgarantie en 200 tbw per 250 GB schrijfgarantie, vergelijkbaar met de Samsung 970 EVO. Voor de geteste 1TB-versie geeft dit 600 tbw. Ook inzake opgegeven prestatieniveau zet WD deze Black naast de 970 EVO, met op papier althans zelfs nog iets hogere theoretische schrijf- en leessnelheden. Een belangrijk verschil met de Samsung-ssd is wel het ontbreken van ondersteuning voor hardware-encryptie. Maar dat is vooral van belang in een sensitieve bedrijfsomgeving.

Met SanDisk of WD SSD Dashboard (ook Nederlandstalig) controleer je de status, meet je de prestaties en vernieuw je indien nodig de firmware. Bij ons testexemplaar was de firmware up-to-date. Daarnaast is Acronis True Image WD Edition kloonsoftware voor Windows beschikbaar als gratis download.

Western Digital WD Black High-performance NVMe SSD 1 TB (2018) en SanDisk Extreme Pro M.2 NVMe 3D SSD 1 TB

8Score80

Je klapt je Chromebook open, drukt op de knop en… niets. Het scherm blijft zwart en er brandt geen enkel lampje. Geen paniek! Voordat je naar de winkel rent voor een nieuwe laptop, zijn er een paar simpele trucs die je zelf kunt proberen om hem weer tot leven te wekken. Vaak is het probleem minder ernstig dan het lijkt.

Begin met loskoppelen

Hardware kan soms in de war raken door een aangesloten accessoire dat een storing of kortsluiting veroorzaakt. De eerste stap is daarom simpelweg het loshalen van alles dat aan je Chromebook hangt. Verwijder de oplader, maar haal ook eventuele usb-sticks, muizen, externe harde schijven en dongels eruit. Vergeet hierbij niet om ook eventuele geheugenkaartjes en je koptelefoon te verwijderen. Probeer de Chromebook nu opnieuw aan te zetten. Start hij op? Dan veroorzaakte een van je randapparaten waarschijnlijk het conflict. Sluit ze daarna één voor één weer aan om de boosdoener te vinden.

De geheime toetscombinatie

Dit is de stap die in veel handleidingen ontbreekt, maar het vaakst werkt bij Chromebooks die 'dood' lijken. Je voert hiermee een zogenoemde 'Hard Reset' uit van de hardware-controller. Dit werkt anders dan bij een Windows-laptop. Zorg dat de Chromebook uit staat en houd de Verversen-toets ingedrukt; dit is de toets met het rondje en de pijl, die je meestal boven de cijfertoetsen 3 of 4 vindt. Terwijl je deze vasthoudt, druk je kort op de Aan/Uit-knop. Laat de Verversen-toets pas los zodra de Chromebook teken van leven geeft. Heb je een tablet-model zonder vast toetsenbord? Druk dan de knop voor 'Volume Omhoog' en de Aan/Uit-knop tegelijkertijd in voor minstens tien seconden.

Controleer de stroom en heb geduld

Als de reset niets uithaalt, kan de accu volledig leeg of zelfs 'diep ontladen' zijn. Sluit de originele lader aan en controleer of het led-lampje aan de zijkant gaat branden. Oranje betekent meestal dat hij oplaadt, wit of groen dat hij vol is. Brandt er geen lampje? Probeer dan een ander stopcontact of, als je die hebt, een andere usb-c-lader van bijvoorbeeld een telefoon. Belangrijk is dat je geduld hebt: als een accu extreem leeg is, kan het tot wel dertig minuten duren voordat het apparaat genoeg stroom heeft om zelfs maar een lampje te laten branden. Laat hem dus even rustig aan de lader liggen. Kijk tot slot ook kritisch in de oplaadpoort. Als hier veel stof in zit, maakt de lader geen contact. Blaas dit voorzichtig weg met perslucht of peuter het er heel voorzichtig uit met een plastic tandenstoker. Belangrijk: gebruik hiervoor nooit een paperclip of een ander metalen voorwerpen!

©ID.nl

Is het scherm misschien het probleem?

Soms staat de Chromebook wel aan, maar zie je het simpelweg niet. Het klinkt flauw, maar het kan gebeuren dat de helderheid per ongeluk naar nul is gedraaid. Druk daarom een paar keer op de toets voor hogere helderheid (het grote zonnetje). Hoor je de ventilator wel blazen of zie je lampjes branden, maar blijft het beeld zwart? Sluit de Chromebook dan eens aan op een televisie of monitor via een HDMI-kabel of usb-kabel. Heb je daar wel beeld, dan is helaas je beeldscherm defect.

Tip: Gebruik je een hoesje met magneten of heb je een magnetisch horlogebandje? Houd die weg bij de Chromebook. Soms raakt de sensor in de war en 'denkt' de laptop dat hij dichtgeklapt is, waardoor het scherm zwart blijft.

ChromeOS herstellen

Start de Chromebook wel op, maar krijg je direct de melding 'Chrome OS ontbreekt of is beschadigd'? Dan is de software corrupt geraakt. Je hebt in dat geval een andere computer en een usb-stick van minimaal 8GB nodig. Via Google kun je de Chromebook Recovery Utility downloaden om een herstel-stick te maken. Hiermee installeer je het systeem opnieuw. Houd er wel rekening mee dat je hiermee alle bestanden die lokaal op de harde schijf staan wist.

©ID.nl

Wanneer is een Powerwash nuttig?

Vaak wordt een 'Powerwash' genoemd als oplossing voor problemen, maar dit is eigenlijk alleen relevant als de Chromebook nog wel opstart. Een Powerwash is een fabrieksreset die handig is als het apparaat traag is, vastloopt of softwarefouten vertoont. Krijg je hem met bovenstaande tips weer aan de praat, maar loopt hij daarna direct vast? Dan is zo'n Powerwash wél een goed idee om met een schone lei te beginnen. Doet hij het weer? Check dan direct de gezondheid. Open de app 'Diagnose' (standaard geïnstalleerd op elke Chromebook) om de batterijstatus en het geheugen te testen. Zo zie je meteen of de accu aan vervanging toe is.

Alles geprobeerd?

Heb je de lader gecheckt, de toetscombinaties geprobeerd en het apparaat langdurig aan de stroom gehangen, maar blijft hij niets doen? Dan is waarschijnlijk de accu of het moederbord defect. Valt het apparaat nog binnen de garantie, neem dan contact op met de winkel. Ga niet zelf schroeven, want dan vervalt je recht op garantie. Is het apparaat al wat ouder, dan zijn de reparatiekosten vaak hoger dan de waarde van de laptop en is het waarschijnlijk slimmer om uit te kijken naar een vervanger.

Nieuwe Chromebook kopen? Dit zijn de 5 beste opties van 2025

Acer Chromebook Plus 515: Acer is al jaren heer en meester in de categorie 'gewoon goed' en deze 515-serie bewijst dat opnieuw. Het is met zijn ruime 15,6 inch Full-HD scherm en vlotte processor de ideale laptop voor op de keukentafel. Hij is misschien niet het dunste model op de markt, maar hij is wel ontzettend degelijk en biedt simpelweg de beste specificaties voor een scherpe prijs.

Lenovo IdeaPad Flex 5i Chromebook: Zoek je meer flexibiliteit, dan is deze 'convertible' een uitstekende keuze. Dankzij het slimme scharnier klap je het scherm volledig om tot een tablet of zet je hem in de 'tent-stand' om films te kijken. Lenovo staat bovendien bekend om zijn heerlijke toetsenborden, waardoor je op dit apparaat ook comfortabel langere teksten tikt.

Lenovo IdeaPad Slim 3 Chromebook: Voor wie niet de hoofdprijs wil betalen, is de Slim 3 in december 2025 nog altijd de koning van het budgetsegment. Verwacht geen snelheidsmonster voor zware videobewerking, maar voor Netflix, e-mail en schoolwerk is hij perfect. Het is een lichte 14-inch laptop die, ondanks het lage prijskaartje, toch stevig aanvoelt en een prima accuduur heeft.

Asus Chromebook Plus CX34: Deze laptop ziet er met zijn strakke behuizing niet alleen modern uit, hij kan ook tegen een stootje. Asus test zijn laptops vaak volgens strenge militaire standaarden, wat de CX34 heel betrouwbaar maakt. Daarnaast heeft hij opvallend veel aansluitingen, zodat je zelden met losse verloopstekkertjes of dongels in de weer hoeft.

Acer Chromebook Plus Spin 514: Hoewel het toetsenbord vast zit, kun je het scherm dankzij het 360-graden scharnier volledig omklappen tot een (dikke) tablet. Bovendien is dit een Chromebook Plus: hij is dus gegarandeerd twee keer zo snel als een standaard Chromebook, heeft slimme AI-functies en een betere webcam. Met zijn scherpe 14-inch scherm (met extra werkruimte door de 16:10 verhouding) is dit een razendsnelle alleskunner voor zowel werk als entertainment.

Samsung gaat in 2026 meer televisies met Micro RGB-schermen uitbrengen. Het nieuwe assortiment omvat modellen van 55, 65, 75, 85, 100 en 115 inch. De nieuwe serie introduceert de volgende evolutie van Samsungs Micro RGB-schermtechnologie en zet volgens het bedrijf een nieuwe standaard voor premium kijkervaringen thuis.

"Met de nieuwste technologie van Samsung levert ons Micro RGB-portfolio levendige kleuren en helderheid die bij films, sport en tv-programma's zorgen voor een levensechter en meeslepender beeld", aldus Hun Lee, Executive Vice President van de Visual Display (VD) Business bij Samsung Electronics. "We breiden het assortiment voor 2026 uit met een nieuwe premiumcategorie met voor elke moderne woonruimte een geschikt formaat, terwijl onze hoogste beeldnormen gehandhaafd blijven."

Consumenten willen volgens Samsung steeds vaker televisies met een betere beeldkwaliteit, wat een belangrijke reden is waarom veel kijkers upgraden naar duurdere modellen. Elk Micro RGB-model maakt gebruik van een geavanceerde schermarchitectuur die gericht is op technische precisie en hoogwaardige beeldprestaties, of het nu in een grote woonruimte staat of als premium scherm in een kleinere ruimte dient.

De nieuwe Micro RGB-technologie bouwt voort op het 115-inch model dat eerder in 2025 werd geïntroduceerd. De technologie maakt gebruik van rode, groene en blauwe LED's van minder dan 100 µm die elk onafhankelijk van elkaar licht uitstralen. Deze schermarchitectuur maakt nauwkeurige lichtregeling en verbeterde kleurnauwkeurigheid mogelijk.

Motion enhancer en upscaling

De tv's zijn uitgerust met verbeterde beeldverwerkingstechnologieën zoals 4K AI Upscaling Pro en AI Motion Enhancer Pro, die helderheid verfijnen en bewegingen vloeiender maken. De Micro RGB AI Engine Pro is voorzien van een AI-chipset die per frame nauwkeurigere helderheid en realisme mogelijk maakt. De technologie Micro RGB Precision Color 100 heeft een VDE-certificering en haalt volgens Samsung 100% van het BT.2020-kleurenpalet.

Verder beschikken de modellen over de verbeterde Vision AI Companion, een multi-agent platform dat op een groot taalmodel (LLM) gestuurde intelligentie en natuurlijke gesprekken via Bixby combineert. Dit maakt functies mogelijk zoals gespreksgericht zoeken en interactieve Q&A. Samsungs Glare Free-technologie minimaliseert reflecties voor betere kleuren en contrast in verschillende lichtomstandigheden.

De audiofuncties omvatten Dolby Atmos voor multidimensionaal geluid, Adaptive Sound Pro voor geoptimaliseerde helderheid en Q-Symphony, dat TV-luidsprekers verbindt met compatibele Samsung-apparaten. Alle Samsung-tv's van 2026 zijn ook voorzien van Eclipsa Audio, een nieuw ruimtelijk geluidssysteem voor 3D-audio.

Samsung zal zijn nieuwe Micro RGB-assortiment presenteren op CES 2026, die van 6 tot en met 9 januari plaatsvindt in Las Vegas.