Hoe kleiner de apparaten, hoe kleiner de schijven. Ssd's waren altijd al een stuk compacter dan de hdd's ervoor, maar met de komst van NVMe-ssd's is er weer een nieuw tijdperk aangebroken. Wat is de beste NVMe-ssd van het moment?

We testen onderstaandessd’s met een Windows 10 Pro-testmachine met een Intel Core i7-6700K als cpu, 16 GB ram en een Icy Box IB-PC1212 PCIe 3.0 x4 + Sata III Card. We meten de lees- en schrijfsnelheid van de latjes met behulp van de benchmarkprogramma’s Futuremark PCMark 8 Storage Benchmark 2.0, Parkdale en Intel NAS Performance Test (naspt).

Met PCMark meten we de schijfprestaties in reële Windows-applicaties zoals Adobe Creative Suite, Microsoft Office en een selectie van populaire games. Met Parkdale meten we de sequentiële en random lees- en schrijfsnelheden. Naspt voert verschillende applicatiegerichte benchmarks uit met meer dan 36 GB aan testdata. Verder staan we ook stil bij technische criteria, bijvoorbeeld hardware-ondersteuning voor encryptie.

Kingston SSDNow A1000 960GB

©PXimport

Kingston haalt belangrijke onderdelen van zijn SSDNow A1000 bij andere fabrikanten. De ssd-controller E8 is van Phison Electronics, terwijl de flash-geheugenchips van Toshiba afkomstig zijn. Een sticker verbergt het merk; verwijder je die sticker dan vervalt de garantie, zo staat erop geprint. Kleinere fabrikanten zoals Kingston spelen vooral op de prijs en kopen hun flash-chips zo goedkoop mogelijk in.

Tijdens de levensduur van een product kan het daarom gebeuren dat ze een batch met chips van een andere fabrikant monteren. Dat kan de prestaties in theorie lichtjes beïnvloedden, maar niet in die mate dat je dit in de praktijk merkt. Maar in benchmarks kunnen er dus wel lichte verschillen optreden tussen eventuele verschillende batches van een budget-ssd zoals deze Kingston A1000.

Wij testten in elk geval een exemplaar met Toshiba 3D tlc-nand-flash. Dit is overigens een nvme-ssd van het type pci-express 3.0 x2, die dus twee in plaats van vier communicatiekanalen gebruikt. De A1000 is verkrijgbaar in capaciteiten van 240 GB, 480 GB en de door ons geteste 960 GB. De opgegeven snelheidsverschillen tussen de drie modellen zijn miniem. Per 240 GB loopt de garantie voor 150 tbw (terabytes written) of vijf jaar, afhankelijk van welke grens eerst overschreden wordt.

De ‘slijtage’ van de A1000 controleer je onder Windows met Kingston-ssd Manager, via een groene schuifbalk, die echter niet het precieze aantal tbw toont. Met deze app controleer je verder de gezondheid van het latje, bijvoorbeeld hoeveel ‘spare blocks’ er nog resteren en kun je de firmware updaten – wat wij tijdens deze test met succes deden. Maar voor de rest kun je niets wijzigen, dus bijvoorbeeld de provisionering (de ruimte voor reserveblokken) vergroten of verkleinen gaat niet lukken.

In de verpakking is er verder een couponcode waarmee je Acronis True Image HD Windows-software voor het klonen van je oude drive kunt downloaden.

Kingston SSDNow A1000 960GB

6Score60

Samsung 970 EVO

©PXimport

Samsung maakt alle onderdelen van deze ssd zelf, zowel de controller, de firmware als de geheugenchips. Volgens Samsung zijn de eigen verticaal opgebouwde v-nand-flashgeheugenchips tweemaal betrouwbaarder dan platte ‘planar’-chips. De hogere celdichtheid maakt een grotere capaciteit mogelijk in dezelfde ruimte, zonder dat er interferentie optreedt tussen de geheugencellen.

De SSD EVO 970 bestaat in capaciteiten van 250 en 500 GB en 1 en 2 TB. Die laatste versie is net zoals alle andere varianten slechts aan één kant met flash-chips bezet. Dat is mogelijk dankzij Samsung’s nieuwste generatie v-nand-chips met een capaciteit van 512 GB. De tbw ligt vijftig procent hoger dan bij de vorige EVO-generatie en stijgt logischerwijze met de opslagcapaciteit: 150 tbw voor de 250 GB ssd, 600 tbw voor het model van 1 TB, 1.200 tbw voor het model van 2 TB en 300 tbw voor het door ons geteste model van 500 GB.

Het aantal terabytes dat al geschreven is, kun je zelf controleren met behulp van het Windows-programma Samsung Magician Software. Met deze app kan je verder de firmware updaten (tijdens de test voerden we probleemloos een firmware-update uit), de werking van de ssd testen, de reserveruimte uitbreiden voor een langere levensduur (de zogenaamde ‘overprovisioning’, standaard op tien procent ingesteld), de ssd veilig wissen en de hardware-encryptie configureren. Met Samsung Data Migration Software kloon je data van een bestaande schijf naar een nieuwe.

De EVO-modellen zijn bedoeld voor desktop- en laptopcomputers. Daarnaast zijn er duurdere PRO-uitvoeringen in 512GB- en 1TB-varianten, voor gebruik in werkstations en servers. Beide modellen gebruiken dezelfde controller, maar de PRO heeft een dubbel zo omvangrijke ddr4-sdram-buffer. De PRO presteert niet noodzakelijk sneller dan de EVO: dit hangt af van de toepassing. Bij langer durende schrijfoperaties (typisch in servers) presteert de PRO beter dan de EVO. Maar gezien het prijsverschil is er voor de meerderheid van de gebruikers geen reden om de PRO boven de EVO te verkiezen.

Samsung 970 EVO NVMe M.2 V-NAND SSD

8Score80

Silicon Power P32A80 512 GB

©PXimport

Ook Silicon Power haalt de belangrijkste onderdelen voor zijn ssd’s bij andere fabrikanten. Welke onderdelen precies blijft onbekend: alles is afgeplakt met een niet-verwijderbare sticker. De garantie vervalt als je hem toch probeert te verwijderen. Zoals bij de Kingston SSDNow A1000 geldt dat je als klant nooit zeker bent dat elke batch dezelfde flash-chips gebruikt; dit soort fabrikanten veranderen nogal eens van leverancier als ze ergens goedkoper aan chips kunnen komen.

Het bedrijf lanceerde zijn eerste pci-express-ssd pas in februari 2018. De P32A80 is een m.2-ssd met een pci-express 3.0 x2 nvme 1.2-interface die twee in plaats van vier communicatiekanalen gebruikt. Deze ssd valt dus in dezelfde budgetklasse als de Kingston SSDNow A1000, maar is wel duurder. Naast de door ons geteste variant met een capaciteit van 512 GB is er ook nog een 256GB-versie verkrijgbaar.

Deze ssd heeft geen ram-cache en gebruikt voor het cachen de Host Memory Buffer (HMB) die een standaard voorziening is van de nvme-specificatie vanaf versie 1.2. Maar ook het besturingssysteem moet het ondersteunen. Bij Windows 10 is dat het geval vanaf de ‘Fall Creators Update 2017’. HMB betekent gewoon dat de ssd-controller – voor zover we konden achterhalen een Phison PS5008-E8T – een stukje van het werkgeheugen (typisch enkele tientallen megabytes) van de computer gebruikt om snel te traceren waar elk logisch blokadres zich fysiek in de nand-flash bevindt. HMB is trager dan een cache in dram op de ssd zelf, maar uiteraard sneller dan helemaal geen caching of het zeer beperkte ram-geheugen van de ssd-controller (vaak niet meer dan 1MB) hiervoor te gebruiken.

Silicon Power heeft overigens ook een iets duurdere x4-ssd: de P34A80, met opgegeven lees- en schrijfsnelheden tot 2.700 en 1.400 MB/s, die voor de rest identiek is aan de P30A80, maar ook verkrijgbaar is in een 1TB-variant. Die was echter niet beschikbaar voor deze test. Beide types zijn slechts voorzien van een driejarige garantie; een tbw-garantie of zelfs een tbw-indicatie ontbreekt. Wil je vijf jaar garantie, dan zijn er de duurdere P32M85 of P34M85 die als enige extra tegenover de P30A80/P34A80 een ‘heatsink’ hebben. Dan zou je denken dat de goedkopere versies zonder hitteschild erg warm worden, maar daar merkten wij tijdens de test niets van. Tijdens de PCMark-benchmark werd de P30A80 niet warmer dan 48 graden, vergelijkbaar met de Kingston SSDNow. De gemiddelde temperatuur tijdens gewoon Windows-gebruik was 36,6 graden, eveneens vergelijkbaar met de budget-ssd van Kingston.

Met SP Toolbox voor Windows vernieuw je de firmware, controleer en test je de goede werking van de ssd en kan je ze veilig wissen. Het programma, dat geschreven is voor Windows 8.1, herkende de SP P32A80 echter niet op onze Windows 10 testmachine. Er was geen foutmelding, alleen de statusboodschap ‘No Device’. Dit bleef ook zo als we het programma in Windows 8.1-compatibiliteitsmodus uitvoerden.

Silicon Power (SPCC) P32A80 PCIe Gen 3 M.2 2280 SSD 512GB

6Score60

Western Digital WD Black 1 TB / SanDisk Extreme Pro 1 TB

©PXimport

De tweede, ‘2018’- generatie van Western Digital’s WD Black nvme ssd is opgebouwd rond een bedrijfseigen ssd-controller, die gecombineerd wordt met nand-flashchips van de door WD in mei 2016 overgenomen flashgeheugenspecialist SanDisk en aangevuld is met een sdram-buffer van SK Hynix. De SanDisk Extreme Pro M.2 NVMe 3D-ssd is identiek aan de geteste WD Black. De SanDisk-versie is wel alleen verkrijgbaar in capaciteiten van 500 GB en 1 TB. De WD Black bestaat daarnaast nog in een op papier iets tragere 250GB-variant.

Allemaal worden ze geleverd met vijf jaar tijdgarantie en 200 tbw per 250 GB schrijfgarantie, vergelijkbaar met de Samsung 970 EVO. Voor de geteste 1TB-versie geeft dit 600 tbw. Ook inzake opgegeven prestatieniveau zet WD deze Black naast de 970 EVO, met op papier althans zelfs nog iets hogere theoretische schrijf- en leessnelheden. Een belangrijk verschil met de Samsung-ssd is wel het ontbreken van ondersteuning voor hardware-encryptie. Maar dat is vooral van belang in een sensitieve bedrijfsomgeving.

Met SanDisk of WD SSD Dashboard (ook Nederlandstalig) controleer je de status, meet je de prestaties en vernieuw je indien nodig de firmware. Bij ons testexemplaar was de firmware up-to-date. Daarnaast is Acronis True Image WD Edition kloonsoftware voor Windows beschikbaar als gratis download.

Western Digital WD Black High-performance NVMe SSD 1 TB (2018) en SanDisk Extreme Pro M.2 NVMe 3D SSD 1 TB

8Score80

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met de feestdagen in aantocht gaan we weer gezellig met z'n allen eten. En omdat gourmetten daarbij erg populair is, zijn we op zoek gegaan naar vijf betaalbare modellen geschikt voor tot 10 personen.

Met een gourmetstel maak je avonden extra gezellig en informeel. Iedereen eet in zijn eigen tempo omdat je zelf bepaalt hoeveel je in je pannetje of op je grill legt. En zo is er ook meer tijd om lekker te kletsen. Wij vonden vijf mooie gourmetstellen geschikt tot wel 10 personen.

Tristar RA‑2746 Gourmetstel – 8 personen

De Tristar RA‑2746 is een gourmetstel waarmee je samen met het hele gezin of vriendengroep kunt bakken en grillen. Het apparaat heeft een vermogen van ongeveer 1400 watt en is voorzien van één grote bak‑ en grillplaat, zodat je tegelijk vlees, vis en groenten kunt bereiden. Dankzij de PFAS‑vrije antiaanbaklaag koeken ingrediënten niet vast en maak je het oppervlak na het eten eenvoudig schoon.. Bij de set worden acht kleine pannetjes meegeleverd, zodat iedereen zijn eigen gerecht kan samenstellen. De antislipvoetjes houden het toestel stevig op tafel en het snoer is lang genoeg voor gebruik aan een eettafel. Verder is het gourmetstel geschikt voor maximaal acht personen.

Tefal Inox & Design RE4588 - 10 personen

Bij de Tefal Inox & Design RE4588 richt alles zich op een combinatie van raclette en gourmet. Je beschikt over een groot vermogen van 1350 watt en een verstelbare thermostaat, zodat je de temperatuur precies kunt regelen voor vlees, groenten of raclettekaas. De tien bijgeleverde pannetjes en de grillplaat hebben een antiaanbaklaag waardoor je weinig olie hoeft te gebruiken en het schoonmaken minder tijd kost. Tefal heeft het snoer met ongeveer twee meter vrij lang gemaakt, waardoor je meer vrijheid hebt om het toestel op tafel te plaatsen. Een ingebouwd indicatielampje toont wanneer het apparaat de ingestelde temperatuur heeft bereik. Het apparaat wordt geleverd met hittebestendige handgrepen voor veilig gebruik en is geschikt voor maximaal tien personen.

Princess Raclette Gourmetstel XL - 10 personen

Met de Princess Raclette XL haal je een gourmet‑ en raclette‑stel voor tien personen in huis. De set gebruikt een vermogen van ongeveer 1500 watt en heeft een extra grote bakplaat voor vlees en groenten. De plaat is uitneembaar en heeft een PFAS‑vrije antiaanbaklaag, waardoor je niet veel olie nodig hebt en het toestel gemakkelijk schoonmaakt. Bij het apparaat worden tien pannetjes geleverd; zo kan iedereen tegelijkertijd minipannetjes gebruiken. De temperatuur regel je via een draaiknop, terwijl een controlelampje aangeeft dat het toestel opwarmt. Koelblijvende handgrepen en antislipvoetjes dragen bij aan veilig gebruik.

Princess Dinner4All Circle - 4 personen

De Princess Dinner4All Circle is een ronde gourmetset bedoeld voor kleinere groepen. Het apparaat is voorzien van een ronde bakplaat met een diameter van ongeveer 30 centimeter en gebruikt een vermogen van 1000 watt. Via een draaiknop stel je de temperatuur in tot circa 250 °C, waardoor je van langzaam garen tot snel grillen verschillende bereidingswijzen kunt kiezen. De set wordt geleverd met meerdere individueel te gebruiken kooktegels, zodat iedereen op zijn eigen tegel kan bakken zonder smaken te mengen. Dankzij de antiaanbaklaag zijn de platen eenvoudig schoon te maken, terwijl antislipvoetjes het toestel stabiel houden. Het snoer is ongeveer twee meter lang, waardoor je het gemakkelijk midden op tafel zet.

Princess Dinner4All Pure - 4 personen

Deze Dinner4All Pure‑gourmetset van Princess is opgebouwd uit meerdere kleine bakplaten, zodat elke gebruiker zijn eigen kookgedeelte heeft. Het systeem bestaat uit vier bamboe plates met antiaanbaklaag en afzonderlijke bakplaatjes, die samen op één centrale powerbox van 1000 watt worden aangesloten. Doordat iedere plaat een eigen stekker heeft, kun je de opstelling uitbreiden of verkleinen; handig als je met twee, drie of vier personen wilt eten. Het apparaat heeft een controlelampje en een eenvoudige bediening; je steekt de stekker in het stopcontact en kiest een temperatuur met de draaiknop. Dankzij de non‑stick afwerking maak je de platen na afloop gemakkelijk schoon.

De Ring Outdoor Cam Pro is een redelijk prijzige, slimme beveiligingscamera voor buiten die flink wat in zijn mars heeft. Het apparaat kost 199,99 euro en daar komt – waarschijnlijk – nog maandelijks een abonnement bovenop.

De nieuwe Ring Outdoor Camera Pro heeft een compact, stabiel en minimalistisch ontwerp waardoor je hem direct als een Ring-apparaat herkent. Dankzij de compacte afmetingen kun je hem subtiel aan de muur ophangen. Je bent verzekerd van bescherming tegen weer en wind (een IP-rating is niet bekend) en er is een extra afdekking voor de kabelaansluitingen. Ring levert de camera daarnaast met een kogel-gelagerde muurbeugel en montagemateriaal. De stroomvoorziening verloopt via de usb-c-kabel achterop; dit is helaas geen model met eigen batterij.

De installatie is, zoals gebruikelijk bij Ring, snel en ongecompliceerd. Je maakt verbinding via wifi na het scannen van de QR-code en over het algemeen is de verbinding stabiel. We hebben gedurende de testperiode geen storingen opgemerkt. Mocht je de camera willen ophangen, dan moet je wel zelf even een gaatje boren; daar zit voornamelijk het werk in. In de doos zit overigens alles wat je nodig hebt om dat te doen. Denk dan aan die eerdergenoemde muurbeugel, maar ook aan alle schroeven en dergelijke. Je hoeft alleen de boor er zelf bij te pakken.

©Wesley Akkerman

Weinig zeggenschap over het beeld

De Ring Outdoor Cam Pro heeft een 4K-resolutie en een brede kijkhoek van 140 graden. Overdag zorgen natuurlijke kleuren en HDR-ondersteuning ervoor dat details en gezichten duidelijk herkenbaar blijven, zelfs bij tegenlicht. 's Nachts schakelt de camera automatisch over op helder zwart-witbeeld dankzij infrarood. Het systeem is bovendien in staat nachtvisie in kleur te leveren, maar daarvoor is er wel voldoende licht nodig. Hij schakelt automatisch van stand op basis van de hoeveelheid licht; je kunt helaas niet zelf bepalen of je in kleur of zwart-wit filmt.

Ring maakt verder gebruik van betrouwbare bewegingsdetectie, waarbij je via de app zones kunt instellen om vals alarm te voorkomen. De Ring Outdoor Cam Pro heeft 3D-bewegingsdetectie en Bird's Eye View (een typische Ring-uitvinding) voor nauwkeurige afstandsmetingen en het volgen van bewegingen. Met een Ring Protect-abonnement krijg je toegang tot geavanceerde herkenning van personen, dieren en voertuigen. Voor zaken als tweewegcommunicatie en de live-feed hoef je gelukkig niet in de buidel te tasten.

Verplichte cloudopslag

Over het abonnement gesproken: daarmee krijg je ook nog toegang tot een uitgebreide videohistorie. Dat kost je wel minimaal 3,99 euro per maand. De opgenomen beelden blijven dan voor 180 dagen bewaard. Een belangrijk punt blijft echter de cloud-exclusiviteit; Ring maakt het nog steeds niet mogelijk om beelden lokaal op te slaan. Je bent dus verplicht een abonnement af te nemen als je je huisbeveiliging een beetje serieus neemt. De app faciliteert wel een overzichtelijk rechtenbeheer voor gezinsleden en waarschuwt bij allerlei ongeregeldheden.

De Ring-camera integreert tot slot met Alexa (de slimme assistent van Amazon) en IFTTT (een gratis en eenvoudige service voor smarthome-automatiseringen), maar mist helaas ondersteuning voor Google Home en Apple HomeKit (zoals dat al jaren het geval is). Via de Ring-app, beschikbaar voor Android en iOS, heb je de controle over de instellingen, inclusief het in- of uitschakelen van de sirene en bewegingsdetectie. De app toont een overzicht van gebeurtenissen en maakt het mogelijk voorgeprogrammeerde berichten af te spelen voor je bezoekers.

Lees ook onze review van de Ring Floodlight Cam Pro (2e gen)

Ring Outdoor Cam Pro kopen?

De Ring Outdoor Cam Pro biedt fijne hardware, waaronder 4K-video met 10x digitale zoom (die nog redelijk acceptabel is ook). De installatie is eenvoudig, maar de beveiligingscamera mist wel de nodige smarthome-integraties (waardoor hij dus niet voor iedereen heel handig is). Bovendien is hij aan de prijzige kant en heb je voor het optimale gebruik een abonnement nodig, waardoor je maandelijks of jaarlijks terugkerende kosten hebt. Daardoor betaal je hier meer voor dan bij Eufy, en daarom is de Outdoor Cam Pro alleen interessant als je al andere Ring-producten hebt.