Hoe kleiner de apparaten, hoe kleiner de schijven. Ssd's waren altijd al een stuk compacter dan de hdd's ervoor, maar met de komst van NVMe-ssd's is er weer een nieuw tijdperk aangebroken. Wat is de beste NVMe-ssd van het moment?

We testen onderstaandessd’s met een Windows 10 Pro-testmachine met een Intel Core i7-6700K als cpu, 16 GB ram en een Icy Box IB-PC1212 PCIe 3.0 x4 + Sata III Card. We meten de lees- en schrijfsnelheid van de latjes met behulp van de benchmarkprogramma’s Futuremark PCMark 8 Storage Benchmark 2.0, Parkdale en Intel NAS Performance Test (naspt).

Met PCMark meten we de schijfprestaties in reële Windows-applicaties zoals Adobe Creative Suite, Microsoft Office en een selectie van populaire games. Met Parkdale meten we de sequentiële en random lees- en schrijfsnelheden. Naspt voert verschillende applicatiegerichte benchmarks uit met meer dan 36 GB aan testdata. Verder staan we ook stil bij technische criteria, bijvoorbeeld hardware-ondersteuning voor encryptie.

Kingston SSDNow A1000 960GB

©PXimport

Kingston haalt belangrijke onderdelen van zijn SSDNow A1000 bij andere fabrikanten. De ssd-controller E8 is van Phison Electronics, terwijl de flash-geheugenchips van Toshiba afkomstig zijn. Een sticker verbergt het merk; verwijder je die sticker dan vervalt de garantie, zo staat erop geprint. Kleinere fabrikanten zoals Kingston spelen vooral op de prijs en kopen hun flash-chips zo goedkoop mogelijk in.

Tijdens de levensduur van een product kan het daarom gebeuren dat ze een batch met chips van een andere fabrikant monteren. Dat kan de prestaties in theorie lichtjes beïnvloedden, maar niet in die mate dat je dit in de praktijk merkt. Maar in benchmarks kunnen er dus wel lichte verschillen optreden tussen eventuele verschillende batches van een budget-ssd zoals deze Kingston A1000.

Wij testten in elk geval een exemplaar met Toshiba 3D tlc-nand-flash. Dit is overigens een nvme-ssd van het type pci-express 3.0 x2, die dus twee in plaats van vier communicatiekanalen gebruikt. De A1000 is verkrijgbaar in capaciteiten van 240 GB, 480 GB en de door ons geteste 960 GB. De opgegeven snelheidsverschillen tussen de drie modellen zijn miniem. Per 240 GB loopt de garantie voor 150 tbw (terabytes written) of vijf jaar, afhankelijk van welke grens eerst overschreden wordt.

De ‘slijtage’ van de A1000 controleer je onder Windows met Kingston-ssd Manager, via een groene schuifbalk, die echter niet het precieze aantal tbw toont. Met deze app controleer je verder de gezondheid van het latje, bijvoorbeeld hoeveel ‘spare blocks’ er nog resteren en kun je de firmware updaten – wat wij tijdens deze test met succes deden. Maar voor de rest kun je niets wijzigen, dus bijvoorbeeld de provisionering (de ruimte voor reserveblokken) vergroten of verkleinen gaat niet lukken.

In de verpakking is er verder een couponcode waarmee je Acronis True Image HD Windows-software voor het klonen van je oude drive kunt downloaden.

Kingston SSDNow A1000 960GB

6Score60

Samsung 970 EVO

©PXimport

Samsung maakt alle onderdelen van deze ssd zelf, zowel de controller, de firmware als de geheugenchips. Volgens Samsung zijn de eigen verticaal opgebouwde v-nand-flashgeheugenchips tweemaal betrouwbaarder dan platte ‘planar’-chips. De hogere celdichtheid maakt een grotere capaciteit mogelijk in dezelfde ruimte, zonder dat er interferentie optreedt tussen de geheugencellen.

De SSD EVO 970 bestaat in capaciteiten van 250 en 500 GB en 1 en 2 TB. Die laatste versie is net zoals alle andere varianten slechts aan één kant met flash-chips bezet. Dat is mogelijk dankzij Samsung’s nieuwste generatie v-nand-chips met een capaciteit van 512 GB. De tbw ligt vijftig procent hoger dan bij de vorige EVO-generatie en stijgt logischerwijze met de opslagcapaciteit: 150 tbw voor de 250 GB ssd, 600 tbw voor het model van 1 TB, 1.200 tbw voor het model van 2 TB en 300 tbw voor het door ons geteste model van 500 GB.

Het aantal terabytes dat al geschreven is, kun je zelf controleren met behulp van het Windows-programma Samsung Magician Software. Met deze app kan je verder de firmware updaten (tijdens de test voerden we probleemloos een firmware-update uit), de werking van de ssd testen, de reserveruimte uitbreiden voor een langere levensduur (de zogenaamde ‘overprovisioning’, standaard op tien procent ingesteld), de ssd veilig wissen en de hardware-encryptie configureren. Met Samsung Data Migration Software kloon je data van een bestaande schijf naar een nieuwe.

De EVO-modellen zijn bedoeld voor desktop- en laptopcomputers. Daarnaast zijn er duurdere PRO-uitvoeringen in 512GB- en 1TB-varianten, voor gebruik in werkstations en servers. Beide modellen gebruiken dezelfde controller, maar de PRO heeft een dubbel zo omvangrijke ddr4-sdram-buffer. De PRO presteert niet noodzakelijk sneller dan de EVO: dit hangt af van de toepassing. Bij langer durende schrijfoperaties (typisch in servers) presteert de PRO beter dan de EVO. Maar gezien het prijsverschil is er voor de meerderheid van de gebruikers geen reden om de PRO boven de EVO te verkiezen.

Samsung 970 EVO NVMe M.2 V-NAND SSD

8Score80

Silicon Power P32A80 512 GB

©PXimport

Ook Silicon Power haalt de belangrijkste onderdelen voor zijn ssd’s bij andere fabrikanten. Welke onderdelen precies blijft onbekend: alles is afgeplakt met een niet-verwijderbare sticker. De garantie vervalt als je hem toch probeert te verwijderen. Zoals bij de Kingston SSDNow A1000 geldt dat je als klant nooit zeker bent dat elke batch dezelfde flash-chips gebruikt; dit soort fabrikanten veranderen nogal eens van leverancier als ze ergens goedkoper aan chips kunnen komen.

Het bedrijf lanceerde zijn eerste pci-express-ssd pas in februari 2018. De P32A80 is een m.2-ssd met een pci-express 3.0 x2 nvme 1.2-interface die twee in plaats van vier communicatiekanalen gebruikt. Deze ssd valt dus in dezelfde budgetklasse als de Kingston SSDNow A1000, maar is wel duurder. Naast de door ons geteste variant met een capaciteit van 512 GB is er ook nog een 256GB-versie verkrijgbaar.

Deze ssd heeft geen ram-cache en gebruikt voor het cachen de Host Memory Buffer (HMB) die een standaard voorziening is van de nvme-specificatie vanaf versie 1.2. Maar ook het besturingssysteem moet het ondersteunen. Bij Windows 10 is dat het geval vanaf de ‘Fall Creators Update 2017’. HMB betekent gewoon dat de ssd-controller – voor zover we konden achterhalen een Phison PS5008-E8T – een stukje van het werkgeheugen (typisch enkele tientallen megabytes) van de computer gebruikt om snel te traceren waar elk logisch blokadres zich fysiek in de nand-flash bevindt. HMB is trager dan een cache in dram op de ssd zelf, maar uiteraard sneller dan helemaal geen caching of het zeer beperkte ram-geheugen van de ssd-controller (vaak niet meer dan 1MB) hiervoor te gebruiken.

Silicon Power heeft overigens ook een iets duurdere x4-ssd: de P34A80, met opgegeven lees- en schrijfsnelheden tot 2.700 en 1.400 MB/s, die voor de rest identiek is aan de P30A80, maar ook verkrijgbaar is in een 1TB-variant. Die was echter niet beschikbaar voor deze test. Beide types zijn slechts voorzien van een driejarige garantie; een tbw-garantie of zelfs een tbw-indicatie ontbreekt. Wil je vijf jaar garantie, dan zijn er de duurdere P32M85 of P34M85 die als enige extra tegenover de P30A80/P34A80 een ‘heatsink’ hebben. Dan zou je denken dat de goedkopere versies zonder hitteschild erg warm worden, maar daar merkten wij tijdens de test niets van. Tijdens de PCMark-benchmark werd de P30A80 niet warmer dan 48 graden, vergelijkbaar met de Kingston SSDNow. De gemiddelde temperatuur tijdens gewoon Windows-gebruik was 36,6 graden, eveneens vergelijkbaar met de budget-ssd van Kingston.

Met SP Toolbox voor Windows vernieuw je de firmware, controleer en test je de goede werking van de ssd en kan je ze veilig wissen. Het programma, dat geschreven is voor Windows 8.1, herkende de SP P32A80 echter niet op onze Windows 10 testmachine. Er was geen foutmelding, alleen de statusboodschap ‘No Device’. Dit bleef ook zo als we het programma in Windows 8.1-compatibiliteitsmodus uitvoerden.

Silicon Power (SPCC) P32A80 PCIe Gen 3 M.2 2280 SSD 512GB

6Score60

Western Digital WD Black 1 TB / SanDisk Extreme Pro 1 TB

©PXimport

De tweede, ‘2018’- generatie van Western Digital’s WD Black nvme ssd is opgebouwd rond een bedrijfseigen ssd-controller, die gecombineerd wordt met nand-flashchips van de door WD in mei 2016 overgenomen flashgeheugenspecialist SanDisk en aangevuld is met een sdram-buffer van SK Hynix. De SanDisk Extreme Pro M.2 NVMe 3D-ssd is identiek aan de geteste WD Black. De SanDisk-versie is wel alleen verkrijgbaar in capaciteiten van 500 GB en 1 TB. De WD Black bestaat daarnaast nog in een op papier iets tragere 250GB-variant.

Allemaal worden ze geleverd met vijf jaar tijdgarantie en 200 tbw per 250 GB schrijfgarantie, vergelijkbaar met de Samsung 970 EVO. Voor de geteste 1TB-versie geeft dit 600 tbw. Ook inzake opgegeven prestatieniveau zet WD deze Black naast de 970 EVO, met op papier althans zelfs nog iets hogere theoretische schrijf- en leessnelheden. Een belangrijk verschil met de Samsung-ssd is wel het ontbreken van ondersteuning voor hardware-encryptie. Maar dat is vooral van belang in een sensitieve bedrijfsomgeving.

Met SanDisk of WD SSD Dashboard (ook Nederlandstalig) controleer je de status, meet je de prestaties en vernieuw je indien nodig de firmware. Bij ons testexemplaar was de firmware up-to-date. Daarnaast is Acronis True Image WD Edition kloonsoftware voor Windows beschikbaar als gratis download.

Western Digital WD Black High-performance NVMe SSD 1 TB (2018) en SanDisk Extreme Pro M.2 NVMe 3D SSD 1 TB

8Score80

Inloggen met enkel een wachtwoord blijft riskant. Steeds vaker stappen diensten daarom over op tweestapsverificatie of op volledig wachtwoordloos inloggen. In combinatie met een fysieke beveiligingssleutel leveren beide een nog robuustere bescherming op. Hoe werkt dit precies en wat zijn enkele concrete mogelijkheden?

We hoeven je niet meer uit te leggen dat inloggen met alleen een wachtwoord niet veilig is, zeker niet als je hetzelfde eenvoudige wachtwoord bij meerdere diensten gebruikt. Een wachtwoordbeheerder als Bitwarden helpt je wel complexere en verschillende wachtwoorden te gebruiken, maar de zwakheden blijven: wachtwoorden kunnen via phishing worden onderschept, bij een datalek buitgemaakt of met brute-force achterhaald. Daarom winnen alternatieve loginmethodes aan populariteit. Denk aan tweestapsverificatie, waarbij je naast je wachtwoord nog een extra factor gebruikt, zoals een code of biometrie, en aan wachtwoordloos inloggen, een methode op basis van een cryptografisch sleutelpaar. Beide methoden verhogen de beveiliging, maar met een fysieke beveiligingssleutel kun je het nog veiliger maken.

Fysieke sleutel

Zo’n fysieke sleutel is een stukje hardware van doorgaans zo’n 4 cm lang en 2 cm breed, enkele mm dik en met een gewicht van circa 4 gram. Er bestaan ook wel kleinere sleutels in de vorm van een usb-c-dongel, die nauwelijks uitsteken uit de poort van een computer. Verderop bekijken we enkele concrete, uiteenlopende toepassingen, maar hoe werkt zo’n sleutel eigenlijk?

Wanneer je een sleutel voor het eerst koppelt aan een dienst of account, wordt er een cryptografisch sleutelpaar aangemaakt. De private sleutel blijft altijd veilig in een aparte chip van de beveiligingssleutel, terwijl de publieke sleutel naar de server van de betreffende dienst wordt doorgestuurd. Wanneer je vervolgens inlogt op de site, vraagt de server via je browser de sleutel om een cryptografische handtekening te zetten.

Veiligheid

De sleutel checkt daarbij welke domeinnaam in de browser actief is, bijvoorbeeld account.google.com, en zet de handtekening alleen als dit overeenkomt met het domein waarvoor je de sleutel eerder hebt geregistreerd. Daardoor is het systeem nagenoeg phishing-bestendig, in tegenstelling tot bijvoorbeeld sms- of OTP-codes. Zo’n code kun je immers ook op een valse site intypen, waarna een aanvaller deze meteen kan doorsturen naar de echte site. Bij wachtwoorden, sms en OTP bestaan bovendien gedeelde geheimen, zoals codes of hashes, die bij een datalek gestolen kunnen worden, terwijl er bij een fysieke sleutel zelfs bij een serverdatalek niets bruikbaars te halen valt. Een smartphone kan bovendien malware bevatten of gestolen worden, waardoor een aanvaller toegang kan forceren; een fysieke sleutel daarentegen bewaart de geheime sleutel veilig in een niet-uitleesbare chip.

Nadelen

Zo’n fysieke sleutel geldt dus als een van de veiligste methoden, al zijn er ook enkele praktische nadelen. Zo moet je de sleutel bij je hebben tijdens het inloggen en bij verlies of diefstal riskeer je buitengesloten te raken als je geen back-up hebt, bijvoorbeeld in de vorm van back-upcodes of een tweede, veilig bewaarde sleutel. Bovendien ondersteunen nog niet alle sites of diensten zo’n sleutel. Op onder meer www.kwikr.nl/f2sup en www.kwikr.nl/yubisup vind je wel lijsten met diensten die via een of ander protocol inloggen met een fysieke sleutel ondersteunen. Tot slot kost een sleutel ook wel iets: tussen de 30 en 80 euro, afhankelijk van de ondersteunde functies en standaarden.

Inloggen via 2FA

We weten nu hoe een sleutel eruitziet, hoe die werkt en waarom die zo veilig is. Dat volstaat om er zelf mee aan de slag te gaan, in verschillende scenario’s en met diverse protocollen. In dit artikel gebruiken we een YubiKey 5(C) NFC die ongeveer 65 euro kost, maar je kunt ook andere sleutels inzetten zolang ze de vereiste protocollen ondersteunen. Sleutels die enkel FIDO U2F en FIDO2 ondersteunen, zijn al verkrijgbaar vanaf 15 euro.

Laten we als voorbeeld starten met de sleutel als tweede factor bij een Facebook-account. Hiervoor volstaat een sleutel met FIDO U2F, al accepteren niet alle diensten U2F. Zo vereisen Apple en Microsoft in dit geval een FIDO2-sleutel.

Meld je aan bij je Facebook-account via https://accountscenter.facebook.com. Ga in Accountinstellingen naar Wachtwoord en beveiliging. Open Tweestapsverificatie en selecteer je Facebook-account. Na het invullen van een verificatiecode via mail kies je de gewenste methode. Klik op Beveiligingssleutels en bevestig met Doorgaan. Na de controle van de beveiligingscode klik je op Beveiligingssleutel registreren. Selecteer Beveiligingssleutel, druk op Volgende en OK. Plaats de sleutel, raak deze even aan en klik opnieuw op OK. Bevestig ten slotte met je wachtwoord zodat de sleutel als tweede factor wordt toegevoegd.

2FA in Bitwarden

Zolang je nog met wachtwoorden werkt, is een wachtwoordbeheerder sterk aan te raden. Een degelijke en gratis te gebruiken tool is Bitwarden. We gaan ervan uit dat je deze hebt gedownload en geïnstalleerd (via www.kwikr.nl/bwpers; beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en dat je een Bitwarden-account hebt aangemaakt. Handig is ook de Bitwarden-browserextensie, die automatisch invullen en opslaan van wachtwoorden in je browser veel eenvoudiger maakt, maar daar gaan we hier niet verder op in. We bekijken hier namelijk vooral het koppelen van je fysieke sleutel aan je Bitwarden-account.

Meld je aan op https://vault.bitwarden.com. Open Instellingen en kies Beveiliging. Ga naar het tabblad Tweestapsaanmelding en klik op Beheren bij FIDO2 WebAuthn. Vul je Bitwarden-hoofdwachtwoord in en voer bij Naam een korte beschrijving van de sleutel in. Plaats je sleutel (via usb of NFC) en klik op Sleutel lezen. Als de sleutel om een pincode vraagt, vul je die in en raak je de sleutel kort aan. Bevestig met OK en klik op Opslaan zodat de sleutel wordt toegevoegd. Op dezelfde manier kun je ook een andere sleutel als reserve koppelen (zie ook verderop ‘10 Voorzorgsmaatregelen’). Bij het inloggen, ook via de Bitwarden-app, moet je nu naast je wachtwoord ook je sleutel gebruiken.

Inloggen met passkey

Steeds meer diensten ondersteunen wachtwoordloze aanmeldingen via toegangssleutels, oftewel passkeys. Wil je hiervoor je fysieke sleutel gebruiken, dan moet deze FIDO2/WebAuthn ondersteunen, waarbij de private sleutel van het cryptografische sleutelpaar op de sleutel zelf wordt bewaard. Om in te loggen hoef je de sleutel enkel te plaatsen of via NFC op je smartphone te gebruiken, als dit wordt ondersteund, en daarna te bevestigen met pincode en aanraaksensor. Kortom, je sleutel wordt je loginmiddel. We tonen dit met een Google-account.

Log in via https://myaccount.google.com. Ga naar Beveiliging en klik bij Inloggen bij Google op Tweestapsverificatie. Klik indien nodig op Tweestapsverificatie aanzetten. Voeg desgewenst een telefoonnummer toe en klik bij Toegangssleutels en beveiligingssleutels op Beveiligingssleutel toevoegen. Klik vervolgens op + Toegangssleutel maken en kies Ander apparaat gebruiken. Selecteer in het pop-upvenster Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK. Plaats nu de sleutel en voer de pincode in, of maak een nieuwe aan als de sleutel nieuw of gereset is. Bevestig met OK en raak de sleutel kort aan. De sleutel staat nu in de lijst met toegangssleutels in je Google-account.

Wanneer je je daarna bij Google afmeldt en opnieuw aanmeldt, zul je merken dat je je wachtwoord – op ondersteunde browsers en platformen – niet meer hoeft in te geven en met de sleutel kunt aanmelden. Google acht deze methode namelijk veilig genoeg. Wil je dit toch niet, open dan opnieuw Beveiliging, klik bij Inloggen bij Google op Wachtwoord overslaan als dat mogelijk is en schakel deze optie uit. Je sleutel fungeert dan enkel nog als tweede factor, waarvoor in principe FIDO U2F volstaat.

Passkey bij Microsoft

Bij veel diensten werkt het koppelen vergelijkbaar als bij Google. We tonen je wel kort hoe je een beveiligingssleutel inzet in een wachtwoordloze oplossing bij Microsoft, die hiervoor een wat eigenzinnige werkwijze en terminologie hanteert.

Meld je aan via https://account.microsoft.comen open Beveiliging. Klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een methode voor aanmelden of verifiëren kiezen. Selecteer Gezicht, vingerafdruk, pincode of beveiligingssleutel en kies Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK, plaats de sleutel, voer desgevraagd de pincode in en raak de sleutel aan. Klik opnieuw op OK, geef de sleutel een naam en bevestig met Volgende en OK. De sleutel verschijnt nu in de lijst bij Een wachtwoordcode gebruiken (waar je hem ook kunt hernoemen of verwijderen). Je kunt de sleutel vanaf nu als tweede inlogfactor inzetten, ook op andere apparaten.

Wil je de sleutel volledig wachtwoordloos gebruiken, dan verplicht Microsoft je eerst de Microsoft Authenticator-app te installeren en hier via de plusknop je Microsoft-account toe te voegen. Klik daarna op je accountpagina in de rubriek Beveiliging op Inschakelen bij Account zonder wachtwoord en druk op Volgende. In de Authenticator-app verschijnt nu een melding die je bevestigt met Goedkeuren, waarna op de website wordt gemeld dat je wachtwoord is verwijderd. Voortaan kun je ook zonder wachtwoord inloggen, met je beveiligingssleutel.

Lokaal Windows-account

Het leek veelbelovend: open je in Windows de Instellingen en ga je naar Accounts / Aanmeldingsopties, dan zie je wellicht Beveiligingssleutel staan. Voor lokale of persoonlijke Microsoft-accounts werkt dit helaas niet. Dit blijkt enkel mogelijk bij zakelijke Active Directory- of Entra ID-accounts.

Heb je een compatibele Yubico-sleutel, zoals de YubiKey 5(C) NFC, dan kun je deze wel als tweede inlogfactor gebruiken voor een lokaal Windows-account. Hiervoor heb je de gratis tool Yubico Login for Windows nodig (www.kwikr.nl/yubilogin). Zorg wel dat je de gebruikersnaam en het wachtwoord van het lokale account kent. Installeer de tool en herstart Windows. Meld je daarna aan met je lokale account via de optie Yubico Login en start de app Login Configuration als administrator. Gemakshalve kun je Express configuration kiezen. Plaats de sleutel en volg de instructies (zie ook www.kwikr.nl/yubiwin). Bewaar de herstelcode zorgvuldig. Voor de gekozen gebruiker is voortaan naast gebruikersnaam en wachtwoord ook de beveiligingssleutel vereist.

Je kunt een YubiKey ook als tweede factor inzetten voor je Windows-login.

Inloggen met TOTP

Als je beveiligingssleutel ook OATH-TOTP ondersteunt (Initiative for Open AuTHentication - Time-based One-Time Password), kun je die gebruiken om een eenmalige code te genereren, net als met authenticator-apps van Google, Microsoft, Proton of Authy. Veel apps en diensten ondersteunen deze 2FA-methode.

We nemen Dropbox als voorbeeld. Meld je aan op www.dropbox.com, klik op je profielicoon rechtsboven, kies Instellingen en open het tabblad Beveiliging. Schakel Tweestapsverificatie in, selecteer Authenticatie-app en druk op Verzenden. Je ziet nu een QR-code en de bijbehorende geheime sleutel.

Download en installeer vervolgens de gratis app Yubico Authenticator (www.kwikr.nl/yubiauth). Start de app, plaats je beveiligingssleutel en open Accounts. Klik op Add account en kies Scan QR code als je een camera hebt, of voer de geheime code handmatig in bij Secret Key. Vul bij Issuer bijvoorbeeld Dropbox in en bij Account name het e-mailadres van je Dropbox-account. Bevestig met Save. In de app verschijnt een cijfercode die je op de Dropbox-site invult bij Bevestigingscode. Noteer de herstelcodes, bewaar ze goed en rond af met Voltooien.

Bij het aanmelden op Dropbox tik je eerst je wachtwoord in en daarna de actuele eenmalige code die je in Yubico Authenticator bij je Dropbox-account ziet.

Challenge/Response

Tot slot tonen we je nog de challenge-response-methode. Hierbij genereert een dienst of app een willekeurige wiskundige vraag (challenge) in de vorm van een bitreeks. Deze gaat naar je beveiligingssleutel, die de overeenkomstige cryptografische response berekent en terugstuurt. Als de codes overeenkomen, krijg je toegang. We lichten dit kort toe voor de gratis wachtwoordbeheerder KeePassXC (www.keepassxc.org; Windows, macOS, Linux) om een lokaal bewaarde wachtwoordkluis te openen.

Verschillende sleutels ondersteunen deze methode, waaronder de meeste YubiKeys. Download en installeer voor zo’n sleutel eerst de gratis YubiKey Manager (zie kader ‘Sleutelbeheer’). Start de app, ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response, klik op Generate voor de geheime sleutel, zet eventueel een vinkje bij Require touch voor extra veiligheid en sluit af met Finish.

Open vervolgens KeePassXC en laad je database. Ga naar Database / Database beveiliging, kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen, selecteer het juiste slot van je geplaatste sleutel en bevestig met OK. Voortaan is je wachtwoordkluis enkel toegankelijk met je wachtwoord en je beveiligingssleutel.

Sleutelbeheer

Beschik je over een beveiligingssleutel, dan zul je vroeg of laat de beheertool van de producent nodig hebben. Als voorbeeld nemen we de YubiKey Manager (www.kwikr.nl/yuman), die je het best als administrator opstart. Hiermee kun je functies of interfaces uitschakelen (OTP, FIDO U2F, FIDO2, OpenPGP, PIV en OATH), een pincode instellen of resetten voor FIDO2 of PIV, statische wachtwoorden of OTP-slots programmeren en certificaten beheren in PIV-modus (smartcardfunctie).

In de beheertool kun je ook specifieke protocollen uitschakelen, mocht je dat willen (hier: YubiKey Manager).

Voorzorgsmaatregelen

In het artikel hebben we al, ook tussen de regels door, enkele tips gegeven om (veiligheids)problemen te vermijden. We sommen ze kort nog even op.

Zo registreer je best altijd twee fysieke sleutels bij elke dienst, zodat je bij verlies of diefstal via de back-upsleutel toegang behoudt. Bewaar deze op een veilige plaats en test af en toe of de sleutel nog werkt. Activeer daarnaast bij elke dienst een alternatieve 2FA- of noodmethode, zoals TOTP-toegang via een authenticator-app, en druk back-upcodes af die je veilig bewaart. Zo kun je ook zonder sleutel nog aanmelden, al is dit wat minder robuust. Tot slot, ook al beschermt een beveiligingssleutel je technisch goed tegen phishing, blijf alert. Krijg je bijvoorbeeld een onverwachte vraag om de PIN-code van je sleutel in te voeren, wees dan op je hoede.

Tefal lanceert een compact model tosti-ijzer dat met allerlei extra platensets te gebruiken is voor allerlei gerechten: van panini's en wafels in allerlei vormen en maten tot aan donuts en madeleines. Is de Snack Collection echt zo veelzijdig? ID.nl ging ermee aan de slag.

Tafelgrills en tosti-apparaten zijn in bijna elk huishouden te vinden. Vaak gaat het om apparaten met een geribbelde grillplaat boven en onder, waar je je tosti tussen legt om die een paar minuten erna bruin en krokant uit te halen, met een lekker warme vulling. Het zijn eenvoudige apparaten die goed zijn in waarvoor ze ontwikkeld zijn. Meer dan je tosti erin maken kan vaak niet. Tefal komt nu met de compacte Snack Collection, een apparaat dat je koopt met twee bijgeleverde typen grillplaten en nog eens kunt uitbreiden door losse sets erbij te kopen.

©Saskia van Weert

Testexemplaar en meegeleverde platen

Ter review ontving de redactie een blauw testmodel, voorzien van twee grill/panini-platen (één boven, één onder in het apparaat) en twee platen om Brusselse wafels mee te maken. De Snack Collection is met zijn 28,5 centimeter breedte, 20,6 centimeter lengte en 34,5 centimeter hoogte een betrekkelijk klein apparaat dat makkelijk op te bergen is. Het snoer is aan de onderkant op te bergen, er zit een aan-uitknop aan de voorzijde, net als een vergrendeling om het ijzer op slot te zetten. Ook zit er een lampje aan de voorzijde dat groen oplicht als het apparaat is voorverwarmd. Hij heeft een vermogen van 700 watt en een maximale temperatuur van 230 graden. De temperatuur is niet handmatig in te stellen.

©Saskia van Weert

Inhoud van de doos en wisselen van platen

In de machine zit al een set grillplaten. Verder vind je in de doos twee verpakkingen die nog het meest doen denken aan videobandhoezen van vroeger. Ze zijn van harde kunststof en gaan wat lastig open. De ene doos is uiteraard leeg, want daar zaten de panini-platen in, maar we vinden er wel een receptenboekje in. In de andere doos zit de uitbreiding; in ons testexemplaar zijn dat de wafelplaten. De platen zijn los te halen uit de machine via een knopje boven en onder, en de platen kunnen er op maar één manier in vastklikken. Je kunt ze dus niet verkeerd bevestigen. Ze mogen in de vaatwasser; de machine zelf uiteraard niet.

©Saskia van Weert

Gebruik en bediening

Zoals wel vaker bij dit type apparaten is de werking enorm simpel. Je bevestigt de gewenste platen in de machine, doet de stekker in het stopcontact en zet hem aan. Dan wacht je tot het groene lampje aangaat, open je de machine, doe je je gerecht erin, sluit je alles weer netjes en wacht je tot je eten klaar is. Eet smakelijk!

©Saskia van Weert

Test: tosti's

De bijgeleverde grill/panini-plaat is net wat te klein voor een reguliere tosti van boterhammen uit de supermarkt; het korstje steekt net wat boven de plaat uit. Maar dat bleek voor het resultaat niet uit te maken: alle geteste tosti’s kwamen prima uit de Tefal. Opwarmen duurde wel wat lang, ongeveer 4 minuten.

Lees ook: Gezonde tosti’s om de hele middag op door te gaan

Test: panini

De test met een panini had wat voeten in de aarde. De supermarkten in onze woonplaats verkochten geen panini-broodjes, maar een XL-shop in een andere plaats wel. Panini-broodjes zijn hoger dan normale afbakbroodjes en standaard voorzien van grillstrepen. Het deksel van de Snack Collection moest wel wat worden aangedrukt om de machine te kunnen sluiten met de vergrendeling, maar ook dat verliep verder prima.

Schoonmaken en opbergen 

De platen komen weer brandschoon uit de vaatwasser en klikken makkelijk vast in het apparaat. Door de betrekkelijk kleine afmetingen van dit keukenapparaat is het makkelijk op te bergen.

©Tefal

Uitbreidingssets (assortiment)

Dan de uitbreidingssets. Deze hebben we niet kunnen testen, maar zijn uiteraard te bekijken via de site van Tefal. Er is een aantal platen voor tosti’s in bijzondere vormen, zoals een schelpvorm of juist meteen als driehoek. Verder zijn er onder meer vormen voor bagels te verkrijgen. Tefal mikt duidelijk op een internationaal publiek, want er is ook een vorm voor madeleines (Franse zoete cakejes) verkrijgbaar.

Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil maken. In de test leverde het apparaat nette resultaten op: tosti's kwamen goed uit de grill en panini's lukten eveneens prima na het sluiten met de vergrendeling. De platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en kunnen in de vaatwasser. Dankzij het kleine formaat en het opbergsysteem voor het snoer is het toestel eenvoudig weg te zetten. Het apparaat heeft een vermogen van 700 watt, een maximale temperatuur van 230 graden en een indicatielampje dat aangeeft wanneer voorverwarmen is voltooid.

Aandachtspunten: het grillvlak is aan de krappe kant voor standaardboterhammen, de opwarmtijd ligt rond de 4 minuten en de temperatuur is niet handmatig regelbaar. De uitbreidingsmogelijkheden zijn groot (onder meer wafels, donuts, madeleines en bagels), maar deze extra platen zijn in deze test niet inhoudelijk beoordeeld.

Per saldo is de Snack Collection een praktisch en ruimtebesparend apparaat voor de liefhebbers van tosti's die ook graag eens experimenteren met andere bereidingen.