Zo kun je bestanden volledig verwijderen
Soms wil je gewoon dat iets weggaat en nooit meer terugkomt. Dat gaat ook op voor je digitale bestanden, bijvoorbeeld als je je computer verkoopt of de deur uit doet. Bestanden volledig verwijderen kan het beste met een tool als Eraser of DBAN. Beide komen in dit artikel aan bod.
Als je iets verwijdert met de ingebouwde functie van je besturingssysteem wordt het bestand of de map niet daadwerkelijk verwijderd. In plaats daarvan verwijdert het besturingssysteem alleen de referentie naar het bestand, het markeert de ruimte die het bestand in nam als ‘vrij’. De volgende keer dat er dan iets moet worden weggeschreven, wordt de ruimte, indien passend, pas overschreven met nieuwe data.
Daarom is als je iets verwijdert het niet echt weg. Dit is vanwege prestatieredenen: het daadwerkelijk verwijderen van een bestand op een harde schijf duurt lang. Voor ssd's is het overigens een ander verhaal. Daar gaan we in een later artikel dieper op in. Eerst is de traditionele harde schijf aan de beurt.
Eraser downloaden en installeren
Om je bestanden van een klassieke harde schijf te verwijderen, zijn er erg veel mogelijkheden. Voor Windows is er bijvoorbeeld de tool Eraser, dat individuele bestanden en mappen permanent kan laten verdwijnen. Eraser overschrijft hiervoor de data van het bestand een of meerdere keren met willekeurige bits, wat resulteert dat de data onherstelbaar weg is. Het handige van Eraser is dat het op schema kan werken en dus eens in de zo veel tijd alle achtergebleven gegevens kan overschrijven zodat ze niet meer terug te halen zijn.
Je downloadt Eraser via de officiële site. Voer het gedownloade bestand uit. Eraser levert automatisch .NET Framework 4 mee, maar de kans is groot dat die al op je pc aanwezig is. Is dat het geval, dan kun je alleen op Sluiten klikken. Klik anders op Doorgaan om .NET te installeren, indien die optie beschikbaar is. Na .NET geïnstalleerd is, verschijnt de Eraser-installatie.
Klik op Next, ga akkoord met de licentieovereenkomst en klik opnieuw op Next. Kies voor Custom, klik op het kruisje naast Dutch en kies voor Will be installed on local hard drive. Klik daarna op Next en op Install om het installeren te starten.
Bestanden volledig verwijderen
Het hoofdscherm van Eraser opent zich, van waar uit het mogelijk is om taken aan te maken om automatisch verwijderde bestanden veilig te verwijderen. Om zoiets automatisch uit te voeren, klik je op het pijltje naast Erase Schedule bovenaan en kies je voor New Task. Geef de taak een naam, bijvoorbeeld Prullenbak veilig legen. Kies bij Type Taak voor Herhalen en klik onderaan op Data toevoegen om te kiezen wat er verwijderd moet worden. Bij Target Type kun je bijvoorbeeld kiezen om de prullenbak regelmatig veilig te legen. Kies daarvoor voor Recycle Bin.
Een andere optie is om automatisch lege schijfruimte te overschreven. Afhankelijk van hoeveel lege schijfruimte er beschikbaar is op je harde schijf, kan dat echter een behoorlijk intensieve taak zijn. Laat Wis methode gewoon op (default) staan, dat is veilig genoeg. Klik op OK om de te wissen data op te slaan. Ga daarna naar het tabblad Planner en kies voor een tijd om de taak op uit te voeren. Kies daaronder hoe vaak de taak herhaald moet worden, bijvoorbeeld Dagelijks of Wekelijks. Je kunt kiezen op welke dagen. Klik uiteindelijk OK om de taak aan te maken.
©PXimport
Eraser integreert zich eveneens in de Windows Verkenner, zodat je eenvoudig bestanden en mappen veilig kunt verwijderen. Klik hiervoor met de rechtermuisknop op een bestand of map en kies voor de optie Eraser. Vervolgens klik je op Erase om het bestand veilig te verwijderen. Dit is ook mogelijk voor bijvoorbeeld USB-sticks of sd-kaarten. Je kunt er met de rechtermuisknop in de Windows Verkenner op klikken en kiezen voor Erase om het te legen.
Er bevindt zich nog een andere optie in dit menu, namelijk Secure Move. Als je een bestand verplaatst, blijft het origineel nog onveilig achter. Eraser kan bestanden ‘veilig verplaatsen’, waarmee het origineel veilig wordt verwijderd en er dus geen data achterblijft. Hiervoor kies je voor Secure Move. Vervolgens kies je de doelmap van het bestand. Klik op Yes om door te gaan, waarna een kopie wordt gemaakt en het origineel wordt verwijderd.
Schijf wissen met DBAN
Als je de volledige harde schijf wilt legen, heb je een aantal opties. Als je de schijf niet langer wilt gebruiken of als deze beschadigd is, kun je deze het beste vernietigen met een sterke magneet of hamer, maar dat is wel op eigen risico natuurlijk
Als je de schijf nog wel ooit wilt gebruiken of doorverkopen, of je wilt liever niet je handen vuil maken, dan is de beste optie om een tool als DBAN te gebruiken. DBAN staat voor Darik’s Boot and Nuke en ‘nuket’ de harde schijf zodat alle data erop voor altijd gewist is. Klik rechtsboven op Download DBAN en haal het ISO-bestand binnen van slechts 16 MB. Je kunt de ISO branden op een cd of dvd of er een opstartbare USB-stick van maken. Dat laatste kan bijvoorbeeld met een tool met Rufus.
Scroll wat naar onderen en download de portable versie van Rufus. Voer het gedownloade bestand uit en voer je USB-stick in. Zorg ervoor dat je een back-up hebt gemaakt van je USB-stick, want die wordt zo geleegd. Klik naast Creeër een opstartbare disk met op het schijficoon en blader naar het ISO-bestand van DBAN.
Zorg er daarna voor dat de Partitie-indeling en type doelsyssteem staat op MBR partitie-indeling voor BIOS of UEFI-CSM voor maximale compatibiliteit met de meeste pc’s. Klik daarna op Start om de opstartbare USB-stick aan te maken.
©PXimport
Herstart daarna de computer en start op vanaf de usb-stick. Die procedure verschilt nogal per moederbord. Vaak verschijnt tijdens de bios- of uefi-post de optie om op F11, F12 of del-toets te drukken om het bootmenu te openen. In het bootmenu kun je vervolgens kiezen om op te starten vanaf de DBAN-usb-stick.
Eenmaal in DBAN, heb je een aantal opties. Als je simpelweg alle harde schijven wilt wissen in de pc, typ je autonuke en druk je op enter. DBAN doet de rest. Let op dat DBAN dan ook de USB-stick zelf leegt, die kun je na het laden van DBAN eventueel verwijderen om dit te voorkomen. Wil je een specifieke schijf wissen, dan druk je op enter om de interactieve modus te starten. Vervolgens kun je met de pijltjestoetsen een schijf selecteren.
Druk op de spatie om een schijf mee te nemen in het legen. Er verschijnt dan [ wipe ] voor de schijfnaam. Druk eventueel op M om de wismethode te kiezen. Deze staat standaard ingesteld op DoD short, dat veilig genoeg is en drie keer de schijf zal overschrijven. Eén keer de harde schijf met nullen overschrijven en alles is al permanent weg voor een moderne harde schijf, drie keer is dus eigenlijk overbodig.
Alternatieven zijn een Gutmann Wipe dat 35 rondes doet, maar dan moet je wel erg paranoïde zijn. Druk op spatie om de methode te bevestigen en druk ten slotte op F10 om het starten met het legen. Dat duurt met DoD Short al gauw 4-8 uur.
Tekst: Jochem de Goede