ID.nl logo
Problemen met een usb-stick? Zo los je ze op
Huis

Problemen met een usb-stick? Zo los je ze op

Wanneer usb lijkt te staan voor ‘universal serious bug’, dan ben je vast geholpen met dit artikel. Je usb-stick wordt bijvoorbeeld niet meer herkend, het lukt niet meer om er data heen te kopiëren of je vraagt je af hoe je de usb-stick kunt beveiligen tegen overschrijving. Voor dergelijke problemen bieden we in dit artikel een oplossing.

Na het lezen van dit artikel weet je wat je kunt doen als je een van de volgende problemen met een usb-stick ervaart:

  • Niet-herkende usb-opslag
  • Geen data meer naar usb kunnen schrijven
  • Data niet kunnen versleutelen
  • Geen back-up kunnen maken

Ook handig om te weten: Help! De spatiebalk blijft hangen – en nog 6 computerergernissen

Usb-schijven en -sticks (Universal Serial Bus) zijn bijzonder populair vanwege hun prijs en draagbaarheid. Ze bestaan al meer dan twintig jaar en de snelheden zijn aanzienlijk toegenomen, van 1,5 Mbit/s in usb 1.0 tot 80 Gbit/s in usb 4 versie 2.0.

We maken zelf veel gebruik van usb-apparatuur, en lopen periodiek tegen diverse problemen aan. Deze problemen variëren van usb-sticks die door het besturingssysteem plotseling niet meer herkend worden en niet meer kunnen worden geformatteerd, tot het verdwijnen van databestanden of een zogenaamde 1TB-stick die in werkelijkheid slechts 64 GB bevatte.

Ook zochten we voor je het antwoord op vragen als:

  • Hoe start je een back-up en ontkoppel je na afloop automatisch de usb-stick in kwestie?

  • Hoe versleutel je veilig gegevens op een usb-stick?

  • Hoe stel je een vaste stationsletter in voor een usb-schijf?

1 Tools voor niet-herkende usb-opslag

Stel, je stopt usb-stick in je pc en Verkenner reageert niet. Of de usb-stick verschijnt wel, maar Windows geeft aan dat deze niet is geformatteerd. Of je hebt problemen bij het formatteren. Gelukkig zijn er tools beschikbaar om deze situatie te verhelpen – uiteraard op voorwaarde dat het usb-medium niet fysiek beschadigd is.

  • SD Memory Card Formatter: ondanks de naam werkt de tool ook op usb-sticks.

  • Rufus Portable: Stel Opstartselectie in op Niet opstartbaar, kies bij Bestandssysteem de optie FAT(32) (Standaard) of NTFS, klik op STARTEN en bevestig met OK.

  • Minitool Partition Wizard Free: klik met rechts op de usb-stick, kies indien nodig Delete all partitions en bevestig met Yes. Klik vervolgens met rechts op de partitie van de usb-stick, kies Create en bevestig met OK / Apply / Yes.

  • BootIce: verwijs bij Destination Disk naar je usb-stick, klik op Parts Manage / Re-Partitioning, kies bij voorkeur USB-HDD mode - Single Partition, bevestig en wacht tot Formatting is successful verschijnt.

Waar Windows zelf faalt, slaagt een tool als BootIce vaak wel.

2 Diskpart

Als je geen externe tools wilt gebruiken of als ze niet werken en je bent niet bang om de Opdrachtprompt te gebruiken, kun je het volgende proberen. Klik met rechts op Opdrachtprompt in het Windows-startmenu en kies Als administrator uitvoeren. Voer eerst het commando diskpart uit en daarna de volgende opdrachten:

Bij het eerste commando krijg je een lijst van gedetecteerde opslagmedia te zien. Vervang # in het tweede commando door het schijfnummer van de beoogde usb-stick, en met de derde opdracht controleer je de selectie. Levert het commando clean een foutmelding op, voer dit commando dan nogmaals uit.

Voor de formattering gebruiken we hier het bestandssysteem exFAT, maar je kunt ook FAT32 gebruiken. Met de parameter <stick-label> geef je de usb-stick een geschikte naam. Na afloop zou de usb-stick in Verkenner moeten verschijnen, klaar voor gebruik.

Mogelijk brengt de opdracht diskpart je usb-stick weer tot leven.

3 Dataherstel

Het kan gebeuren dat je plotseling geen toegang meer hebt tot een usb-stick. Opnieuw formatteren is een optie, maar hiermee verlies je alle gegevens op de usb-stick. Om de gegevens te redden, kun je het eerst proberen met klassieke datahersteltools, zoals het gratis Recuva. Volg de instructies van de herstelwizard waarmee Recuva standaard start.

Als dit niet werkt, is er voor gevorderde gebruikers nog een optie. Download het gratis hulpje USB Image Tool, pak het zip-bestand uit en start hem op. Selecteer je usb-stick in het linkerdeelvenster. Op het tabblad Device klik je op Backup. Geef de locatie voor het img-bestand aan en wacht tot het hele proces is voltooid.

Als alles goed gaat, kun je dit schijfkopiebestand vervolgens als een virtueel station openen: klik met de rechs op het img-bestand en kies Koppelen. Met wat geluk kun je nu je gegevens benaderen en veiligstellen (zonder nog de originele usb-stick te gebruiken).

Als dit niet de gehoopte resultaten oplevert, kun je een meer handmatig dataherstel proberen. Download en installeer hiervoor de gratis tool Active@Disk Editor (voor Windows en Linux) en start hem. Kies Open Disk Image en navigeer naar het img-bestand via de knop met de drie stippen. Klik op het pijlknopje rechtsonder, selecteer All Files (*.*) en open het img-bestand. Hiermee kun je de binaire inhoud van de schijfkopie bekijken, door sectoren bladeren, en desgewenst gegevens wijzigen of kopiëren.

Desnoods maak je eerst een schijfkopiebestand en probeer je het dan met handmatig dataherstel.

4 Valideren

Stel, een usb-stick lijkt de bestanden te bevatten die je erop hebt gezet, maar wanneer je ze probeert te openen, blijken ze leeg te zijn. Dit gebeurt wel bij (te goedkope) usb-sticks die beweren een royale opslagcapaciteit van 1 of zelfs 2 TB te hebben, maar in werkelijkheid bijvoorbeeld slechts 64 GB kunnen bevatten.

Controleer de daadwerkelijke opslagcapaciteit met de gratis tool ValiDrive. Klik op Check USB Drive / Validate THIS drive, waarna een hele reeks lees- en niet-destructieve schrijfoperaties worden uitgevoerd, gevolgd door een beknopt rapport. Op de site van de maker staat hierover uitgebreide informatie. We ondervonden helaas dat deze tool usb-sticks niet altijd blijkt te detecteren.

Je kunt de werkelijke opslagcapaciteit ook controleren met de eerder vermelde USB Image Tool. Selecteer de usb-stick, open het tabblad Checks en klik op Check device for size. Maar let op: deze controle is wél destructief, dus doe dit niet op een usb-stick met belangrijke gegevens!

ValiDrive is volop bezig met het uitvoeren van enkele honderden lees- en schrijfoperaties.

5 Veilig verwijderen

Wanneer je een usb-stick verwijdert op het moment dat er nog data naar die usb-stick worden geschreven, is de kans reëel dat dit in beschadigde data resulteert. Trek dus nooit een usb-stick uit een computer op het moment dat eventuele ledjes op de usb-stick op (schrijf)activiteit wijst. Het is altijd veiliger om in het systeemvak (rechts op de Windows-taakbalk) eerst te klikken op het pictogram Hardware veilig verwijderen en media uitwerpen en vervolgens op <stick> uitwerpen.

Je doet er ook goed aan Windows zo in te stellen dat de schrijfcache wordt uitgeschakeld, zodat alle data direct naar de usb-stick worden geschreven. Dit is standaard zo ingesteld, maar je checkt dit als volgt. Druk op Windows-toets+R en voer devmgmt.msc uit. Open in het venster Apparaatbeheer de sectie Schijfstations en klik met rechts op de betreffende usb-stick. Kies Eigenschappen en selecteer op het tabblad Beleidsregels de optie Snel verwijderen (in plaats van Betere prestaties).

Met uitgeschakelde schrijfcache worden data direct naar je usb-stick geschreven.

6 Schrijfbeveiliging

Als je plotseling geen gegevens meer naar een usb-stick kunt schrijven of wijzigingen kunt aanbrengen in bestanden, kan dat te wijten zijn aan een schrijfbeveiliging die op de usb-stick is ingesteld. Je maakt dit ongedaan door met rechts te klikken op Opdrachtprompt in het Windows-startmenu en Als administrator uitvoeren te kiezen. Voer het commando diskpart in, gevolgd door de volgende commando’s:

Vervang # door het schijfnummer van je usb-stick, dat in de uitvoer van het eerste commando wordt weergegeven. Als je in de uitvoer van het derde commando Read-only: YES ziet staan, is de usb-stick inderdaad beveiligd tegen schrijven. Voer dan het volgende commando uit:

attributes disk clear readonly

Met het commando exit verlaat je de diskpart-omgeving. Het schrijfprobleem zou opgelost moeten zijn. Vind je het juist handig om een usb-stick tijdelijk tegen overschrijven te beveiligen? Dan hoef je alleen het dit commando uit te voeren:

attributes disk set readonly

Je kunt een usb-stick juist ook bewust overschrijving beveiligen.

7 Schrijfbeveiliging vanuit computer

Je kunt je computer ook zo instellen dat er (tijdelijk) naar geen enkele usb-stick kan worden geschreven. Druk op Windows-toets+R en voer regedit uit. Navigeer naar HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control. Selecteer deze sleutel, ga naar het menu Bewerken, kies Nieuw / Sleutel en noem deze sleutel StorageDevicePolicies. Selecteer deze nieuwe sleutel, ga naar het menu Bewerken, kies Nieuw / DWORD-waarde (32 bits) en noem dit item WriteProtect. Dubbelklik hierop, zet de waarde op 1 en bevestig met OK. Sluit de Register-editor.

Na deze stappen kun je niet meer naar nieuw aangesloten usb-sticks schrijven, tenzij je de WriteProtect-waarde weer op 0 instelt.

Met een registeringreep beveilig je alle usb-sticks in één keer tegen schrijfacties.

8 Dataversleuteling

Als je belangrijke en privacygevoelige gegevens op je usb-stick bewaart en deze ook onderweg meeneemt, is het verstandig om deze informatie te versleutelen voor het geval dat de usb-stick gestolen wordt of dat je hem verliest. Er zijn usb-sticks beschikbaar met ingebouwde hardwarematige encryptie, meestal voorzien van een keypad, zoals de Apricorn Aegis Secure Key, Kingston IronKey Keypad of iStorage datAshur Pro2.

Je kunt ook gewone usb-sticks op softwarematige wijze versleutelen. Een van de meest populaire en betrouwbare oplossingen is de opensource-tool VeraCrypt. Start bijvoorbeeld VeraCrypt op je laptop (waarmee je ook de usb-stick onderweg wilt benaderen). Klik op Volume aanmaken en kies Een niet-systeempartitie/schijf versleutelen. Selecteer in het volgende venster Standaard VeraCrypt-volume en verwijs naar de juiste usb-stick via Apparaat selecteren. In het volgende venster kies je tussen Versleuteld volume aanmaken en formatteren of Partitie ter plaatse versleutelen. De eerste optie is sneller, maar je verliest hierbij wel alle huidige data op je usb-stick.

Laat de voorgestelde encryptie- en hash-algoritmen geselecteerd en voer een sterk volumewachtwoord in (tweemaal). Selecteer het gewenste bestandssysteem, zoals exFAT of NTFS. Zodra de voortgangsbalk groen kleurt, klik je op Formatteren. Neem na afloop de informatie door in het dialoogvenster dat verschijnt. Om de usb-stick te koppelen in VeraCrypt, kies je een vrije stationsletter en klik je op Automatisch koppelen, waarna om het wachtwoord wordt gevraagd.

VeraCrypt heeft de versleutelde partitie als virtueel station gekoppeld.

9 Databack-up

Als je regelmatig gegevens op je usb-stick wijzigt of onderweg nieuwe bestanden toevoegt, is het verstandig om een back-up te maken, bijvoorbeeld zodra je weer achter je desktop-pc zit. Je kunt dit proces enigszins automatiseren, bijvoorbeeld met een eenvoudig batchbestand dat niet alleen voor de back-ups zorgt, maar samen met de gratis tool USB Disk Ejector de usb-stick automatisch (softwarematig) ontkoppelt na de back-ups. Dat is namelijk veiliger in verband met mogelijke ransomware-infecties.

Zo’n batchbestand bevat bijvoorbeeld de volgende drie commando’s:

Zorg ervoor dat het uitvoerbare bestand van de uitgepakte USB Disk Ejector-tool in dezelfde map als je batchbestand staat. Je kunt een snelkoppeling naar dit batchbestand bijvoorbeeld op je bureaublad plaatsen, zodat je er alleen maar op hoeft te dubbelklikken.

Het is zelfs mogelijk om via Taakplanner de betreffende usb-stick volautomatisch te laten detecteren op basis van een specifieke gebeurtenis in de Windows Logboeken, waarna het bijbehorende batchbestand automatisch de nodige back-ups maakt. We hebben helaas niet de ruimte hier dieper op in te gaan.

Met een batchbestand maak je een back-up van je usb-stick en ontkoppel je de stick daarna automatisch.

10 Schijfkopiebestand

Als je een (multi)bootstick hebt samengesteld met tools als YUMI exFAT of Ventoy, kun je de data niet eenvoudig op bestandsniveau back-uppen. In plaats daarvan kun je een schijfkopiebestand maken, bijvoorbeeld met het programma USB Image Tool (zie ook paragraaf 3). Selecteer linksboven Device Mode en klik op de gewenste usb-stick. Druk op de knop Back-up en sla het img-bestand op een geschikte locatie op. Als je de schijfkopie wilt terugzetten, herhaal je dezelfde stappen, maar druk je deze keer op de knop Restore.

Je kunt ook van een usb-stick een schijfkopiebestand maken en weer terugzetten.

11 Stationsletters

Het is vervelend als de usb-stick die je bijvoorbeeld gebruikt voor het maken van databack-ups elke keer met een andere stationsletter in Windows verschijnt. Vooral als je in een batchbestand naar een vaste stationsletter hebt verwezen (zie ook paragraaf 9).

Probeer het als eerste op te lossen door de usb-stick een letter aan het einde van het alfabet te geven. Druk op Windows-toets+R en voer diskmgmt.msc uit. Klik met rechts op het station, kies Stationsletter en paden wijzigen, druk op Wijzigen, en selecteer een vrije letter zoals Z:, Y: of X:.

Als dit niet werkt, download dan de gratis tool USBDLM (beschikbaar in 32- en 64bit-versies). In de uitgepakte map start je eerst _service_register.cmd op, waardoor de tool zich na je bevestiging als een service in Windows registreert (via _service_deregister.cmd kun je de service ook weer makkelijke de-registreren). Vervolgens start je _edit-ini.cmd op, waarna je het configuratiebestand USBDLM.ini met Kladblok kunt bewerken. De handleiding op de site van de maker bevat gedetailleerde informatie over de mogelijkheden van de tool. Je kunt bijvoorbeeld het volgende aan het configuratiebestand toevoegen:

Hiermee zorg je ervoor dat Windows voortaan de letters X:, Y: en Z: zal gebruiken voor verwijderbare usb-sticks.

USBDLM geeft je de volledige controle over de toekenning van stationsletters aan je usb-media.

12 Eigen pictogram

Een vaste stationsletter voor een specifieke usb-stick is handig, maar een usb-stick valt ook sneller op in Verkenner als die een vast pictogram heeft. Je kunt een eigen icoontje ontwerpen, bijvoorbeeld door een geschikte jpg-afbeelding te uploaden naar een online dienst als Convertio en die met de knop Converteren naar het ico-formaat om te zetten. Of zoek een pictogram uit in een online bibliotheek als www.icon-icons.com.

Zorg in ieder geval dat je het ico-bestand in de root van je usb-stick plaatst. Start Kladblok en typ je de volgende twee regels:

De aanduiding <bestandsnaam> vervang je uiteraard door de daadwerkelijke naam van je ico-bestand. Kies in het uitklapmenu bij Opslaan als de optie Alle bestanden (*.*) en bewaar het bestand met de naam autorun.inf in de root van je usb-stick (let er op dat de extensie .inf behouden blijft). Wanneer je de usb-stick opnieuw in je systeem stopt, verschijnt automatisch het bijbehorende pictogram in Verkenner.

Met een opvallend icoon valt je usb-stick beter op in de Verkenner.

Virtuele machine Je hebt een (multi)bootstick gemaakt en wilt deze ook als een virtuele machine gebruiken, zodat je niet steeds je pc hoeft opnieuw op te starten. We doen dit met behulp van VirtualBox.

Steek de usb-stick in je pc en start Windows Schijfbeheer door op Windows-toets+R te drukken en diskmgmt.msc uit te voeren. Noteer het schijfnummer van de usb-stick linksonder in het venster. Sluit Windows Schijfbeheer, klik met rechts op Opdrachtprompt in het Windows-startmenu en kies Als administrator uitvoeren.

Navigeer vervolgens naar de installatiemap van VirtualBox (standaard C:\Program Files\Oracle\VirtualBox) en voer deze opdracht uit: VBoxManage createmedium disk --filename C:\images\bootusb.vmdk --variant=RawDisk --format=VMDK --property RawDrive=\.\PhysicalDrive#

Vervang # door het eerder genoteerde schijfnummer. Pas de parameter achter --filename aan om de gewenste doellocatie en naam voor het vmdk-bestand op te geven.

Sluit de Opdrachtprompt, klik met rechts op VirtualBox in het Windows-startmenu en kies Als administrator uitvoeren. Maak een nieuwe virtuele machine in VirtualBox, kies (eventueel) Expertmodus en selecteer bij Harde schijf de optie Bestaand virtueel harde schijf-bestand gebruiken. Via de knop Toevoegen verwijs je naar het eerder gecreëerde vmdk-bestand. Als het goed is, wordt de usb-stick nu als virtuele machine toegevoegd.

Een live-usb-stick als een virtuele machine draaien.

13 Bootproblemen

In paragraaf 10 noemden we twee tools om een bootstick te maken. Maar soms start een pc niet goed op van zo’n bootstick. Dit kan te maken hebben met de bootmodus van het systeem (BIOS versus UEFI) en/of met de ingeschakelde Secure Boot-functie. Als Secure Boot is ingeschakeld, kun je dit meestal oplossen door deze functie in de UEFI/BIOS-instellingen uit te schakelen.

Je kunt de status van Secure Boot controleren door op Windows-toets+R te drukken, msinfo32 uit te voeren en bij Systeemoverzicht de optie Status beveiligd opstarten te bekijken. Houd er wel rekening mee dat als je Secure Boot uitschakelt, Windows mogelijk zelf niet opstart totdat deze functie weer is ingeschakeld.

Opstartproblemen met een bootstick lossen zichzelf soms ook vanzelf op door een 64bit-livesysteem op de usb-stick te plaatsen, in plaats van een 32bit-versie. En de opties van de tool waarmee je de bootstick maakt, zijn ook belangrijk. YUMI exFAT en Ventoy zijn de betere tools: niet alleen is multiboot mogelijk, doorgaans kunnen deze usb-sticks zowel op BIOS- als UEFI-systemen opstarten, zelfs met Secure Boot ingeschakeld. Check bij Ventoy wel of in de opties het item Ondersteuning voor Secure Boot is aangevinkt.

Start je een systeem de eerste keer op van zo’n bootstick, dan moet je doorgaans enkele stappen volgen. Voor Ventoy vind je hier gedetailleerde instructies voor. Dit lukte prima op onze testsystemen, maar je voert dit wel op eigen risico uit.

Via slimme technieken of sluwe trucs kan Ventoy overweg met BIOS, UEFI en Secure Boot.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Zelf je elektrische kookplaat aansluiten? Zo doe je dat slim en veilig!
© andrey
Huis

Zelf je elektrische kookplaat aansluiten? Zo doe je dat slim en veilig!

Hoewel koken op gas voorlopig nog mag, is duidelijk dat de toekomst elektrisch is. Veel mensen stappen nu al over op elektrisch koken – vaak in combinatie met inductie. Ben jij toe aan een nieuwe kookplaat of wil je van het gas af? Dan is het goed om te weten hoe je zo’n elektrische kookplaat aansluit, waar je op moet letten en wanneer je beter een professional kunt inschakelen.

Na het lezen van dit artikel weet je:
  • Dat er 1-, 2- en 3-fase-aansluitingen en -kookplaten zijn
  • Hoe je met de multimeter bepaalt wat voor aansluiting jij hebt
  • Hoe je de elektrische kookplaat aansluit

Dit vind je vast ook interessant: Wat voor soort kookplaten zijn er?

Eén, twee of drie fasen: wat betekent dat?

In tegenstelling tot een gaskookplaat, die je simpelweg aan een gasaansluiting koppelt, is een elektrische kookplaat net iets technischer. Zo'n kookplaat kan worden aangesloten op één, twee of drie elektrische fasen. Welke van de drie je nodig hebt, hangt af van het vermogen van je kookplaat én van de aansluiting in je keuken.

Een 1-fase kookplaat is het eenvoudigst. Die werkt op een gewone stekker met twee pinnen, precies zoals je gewend bent van andere apparaten in huis. Deze modellen hebben een beperkt vermogen – maximaal 3680 watt – maar zijn vaak krachtig genoeg voor wie niet al te fanatiek kookt. Aansluiten is simpel: stekker erin en je kunt aan de slag.

Voor een 2-fase kookplaat heb je een zogenoemde perilex-stekker nodig, met vijf pinnen. Die zie je vooral bij iets krachtigere inductiekookplaten. Meestal worden dit soort kookplaten zonder stekker geleverd, en is het slim om een elektricien in te schakelen voor de installatie. Het benodigde vermogen ligt tussen de 3681 en 7360 watt.

Een 3-fase kookplaat vraagt nog meer stroom en werkt op krachtstroom. Ook hier gebruik je een perilex-stekker met vijf pinnen, maar je moet wel eerst controleren of je meterkast daar op is voorbereid. De aansluitwaarde ligt boven de 7360 watt en het is belangrijk dat de aansluiting klopt – anders werkt de kookplaat niet of loop je zelfs risico op overbelasting. Laat dit daarom bij voorkeur aan een vakman over.

©vectorizer88 - stock.adobe.com

Een kookplaat voor 1- en 2-fase

Je kunt ook kiezen voor een kookplaat met powermanagement. Dat is een kookplaat die je op een normaal stopcontact of op een perilex-stopcontact aansluit. Deze kookplaat kun je in de toekomst uitbreiden, als je dat wilt, maar hiervoor hoef je nu nog niet meteen de aanpassingen in de meterkast en aansluiting door te voeren. Als je wel de aanpassingen in de meterkast laat doen, heb je profijt van de kracht van een 2-fase kookplaat.

Hoe weet je welke kookplaat bij je keuken past?

Wat je kunt aansluiten, hangt af van het type stopcontact in je keuken. Heb je een standaard wandcontactdoos met twee gaten? Dan past daar alleen een 1-fase kookplaat op. Die worden meestal geleverd met stekker en snoer, zodat je hem meteen kunt gebruiken.

Zie je een perilex-stopcontact (met vijf gaten)? Dan is je keuken in principe geschikt voor een 2- of 3-fase kookplaat. Alleen weet je dan nog niet of je meterkast daadwerkelijk drie fasen aankan. Dat kun je op twee manieren controleren: met een multimeter of door in je meterkast te kijken.

Zo check je de aansluiting met een multimeter

Heb je een multimeter in huis? Dan kun je precies meten hoeveel fasen je aansluiting ondersteunt. Teken op een papier het patroon van het perilex-stopcontact en noteer per gat wat je meet. Prik met één pin in het middelste gat (de aarde) en meet met de andere pin de overige vier. Krijg je twee keer 230 volt en twee keer 0? Dan heb je een 2-fase aansluiting. Meet je drie keer 230 volt en één keer 0? Dan is het een 3-fase aansluiting. Label de gaten met ‘L’ voor stroom en ‘N’ voor nul, zodat je straks precies weet wat waar hoort.

©Dmitriy

Voordat je een kookplaat aanschaft, check je eerst de nismaat van je aanrechtblad. Meet met een rolmaat eerst de nis op in het aanrechtblad. Doe dit voor de breedte, de diepte en de hoogte. Komen de afmetingen niet overeen met de kookplaat die je graag wilt? Kijk dan of je het aanrechtblad kunt aanpassen.

Geen multimeter? Kijk in de meterkast

Heb je geen meetapparatuur? Dan kun je in de meterkast zien hoeveel fasen er beschikbaar zijn. Bij een 2-fase aansluiting zie je twee gekoppelde groepen met een hendel ertussen. Zie je vier gekoppelde groepen? Dan is er krachtstroom aanwezig en kun je dus ook een 3-fase kookplaat aansluiten – mits het stopcontact daar geschikt voor is.

©auremar

Zelf een kookplaat aansluiten

Ga je zelf aan de slag? Dan is het belangrijk dat je weet wat je doet. Elektriciteit is geen speelgoed, dus bij twijfel: bel een vakman. Heb je een 1-fase kookplaat met powermanagement die je op een normaal stopcontact wilt aansluiten? Dan moet je deze eerst correct instellen.

Leg om te beginnen een stuk piepschuim onder de kookplaat, zodat je hem veilig kunt omdraaien zonder krassen of barsten. Plak daarna de afdichtband rondom het apparaat, bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de glasrand. Begin aan de achterkant, zodat de naad niet in het zicht valt.

Open het aansluitcompartiment onder de kookplaat en controleer het aansluitschema dat daar staat. Gebruik de bijgeleverde bruggetjes om de juiste verbindingen te maken. Sluit het snoer aan: bruin op L, blauw op N en geelgroen op aarde. Zet het snoer vast met trekontlasting en sluit het klepje.

Draai nu de kookplaat weer om en steek de stekker in het stopcontact. Leg de kookplaat op z’n plek in het aanrechtblad. Houd de pauzeknop vijf seconden ingedrukt om het menu te openen. Zoek via de plusknop naar het onderdeel ‘PO’ (power) en stel het vermogen in op 3.7 in plaats van 7.4. Bevestig dit door de pauzeknop nog eens vijf seconden ingedrukt te houden. Je kookplaat is nu geschikt voor een standaard aansluiting.

Houd de stekker op de juiste positie tijdens het meten met de multimeter. Kijk hoe je de stekker in het getekende stopcontact zou steken, zodat je de juiste kleuren van de draden noteert op je tekening.

Een 2-fase kookplaat aansluiten: zo werkt het

Heb je een 2-fase kookplaat? Dan moet je eerst bepalen welke kleur draad bij welk contact hoort. Meet het snoer door met een multimeter, op de piepstand of op de Ohm-stand. Noteer welke draad bij welke stekkerpin hoort en gebruik die info bij het aansluiten.

Open vervolgens het aansluitvak onder de kookplaat en kijk welk aansluitschema je moet gebruiken. L1 en L2 koppel je aan de juiste stroomdraden, 01 en 02 aan de juiste nuldraad. Maak de trekontlasting los, sluit de draden aan zoals je eerder hebt gemeten, en zet alles weer stevig vast.

Steek daarna de stekker in het stopcontact en plaats de kookplaat netjes in het blad. Dankzij de afdichtband blijft alles goed op z'n plek. Zet vervolgens de kookplaat aan en test of alle kookzones werken. Krijg je een foutmelding? Dan is er waarschijnlijk iets misgegaan bij het aansluiten. Geen foutmelding? Dan is je kookplaat klaar voor gebruik.

©S.Engels

Het is gebruikelijk dat de pannen een licht tikkend of zoemend geluid maken tijdens het koken. Dit heeft te maken met het magnetisch veld van de kookplaat. Ruik je een vreemde geur na het installeren van de kookplaat? Dit is ook gebruikelijk en de geur trekt uiteindelijk weg.

▼ Volgende artikel
⛈️ Wat te doen bij onweer: thuis, buiten en op de camping
© Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio
Huis

⛈️ Wat te doen bij onweer: thuis, buiten en op de camping

Vooral in de zomer is het vaak raak: code geel of code oranje wegens onweer. Weet jij wat je wél en juist níet moet doen als er een onweersbui nadert? Thuis kun je veel risico's beperken, maar juist buitenshuis – en zeker op de camping – is het opletten geblazen. In dit artikel lees je hoe je jezelf en anderen beschermt, of je nu binnen, buiten of aan het kamperen bent.


In het kort:

⚡ Onweer & thuis ⚡ Onweer & buiten ⚡ Onweer en kamperen: 🏕️ Tent 🚐 Caravan

Lees ook: Regen, regen en nog eens regen … zo voorkom je wateroverlast

Thuis tijdens onweer: veilig, maar niet zonder risico's

In huis ben je relatief goed beschermd tegen blikseminslag, zeker als het gebouw voorzien is van een goede bliksemafleider. Toch zijn er een paar voorzorgsmaatregelen die je serieus moet nemen. Gebruik bij onweer liever geen apparaten die verbonden zijn met het stroomnet of met leidingen. Denk aan de wasmachine, een vaste telefoon of een bedrade computer. Bliksem kiest daarbij meestal de makkelijkste route naar de grond, en dat zijn vaak metalen onderdelen in huis zoals koperdraden of waterleidingen.

Trek bij voorkeur de stekkers uit het stopcontact van kwetsbare apparatuur zoals computers, tv's of de router. Een stekkerdoos met overspanningsbeveiliging biedt wel wat bescherming, maar niet bij een directe inslag. Ga liever ook niet douchen of in bad, want waterleidingen kunnen de elektrische spanning van een blikseminslag geleiden.

Ramen kun je gewoon dicht houden, en als je wilt kijken naar het natuurgeweld, doe dat dan vanaf een veilige plek binnenshuis. Zorg dat huisdieren binnen zijn en zet het alarmsysteem even uit als dat storingsgevoelig is bij blikseminslag.

Buiten bij onweer: voorkom dat je zelf bliksemafleider bent

Ben je onderweg of buiten als het begint te donderen, dan is het zaak om snel te handelen.

Onthoud: als je de bliksem ziet en binnen 10 seconden de donder hoort, zit je binnen de gevarenzone. Zoek dan zo snel mogelijk een veilige schuilplek.

De veiligste plek is een gebouw met muren en een dak – bijvoorbeeld een winkel, huis of station. Een auto met metalen carrosserie is ook een prima optie. Die werkt als een kooi van Faraday en geleidt de stroom om je heen in plaats van door je heen.

Vermijd tijdens onweer open velden zoals weilanden of sportterreinen, want daar ben je letterlijk het hoogste punt. Ook hooggelegen plekken zoals duinen of heuveltoppen vormen een risico. Zoek geen beschutting onder een boom die in z'n eentje op een veld staat – dat is juist een bliksemmagneet. Blijf verder uit de buurt van metalen objecten zoals hekken, masten of fietsen, en houd afstand van water – of dat nu een meer, sloot of zwembad is.

Kun je nergens heen? Maak jezelf dan zo klein mogelijk: hurk neer op je voetzolen, houd je voeten tegen elkaar en wikkel je armen om je knieën. Ga niet liggen; zo vergroot je je contactoppervlak met de grond, wat het risico op aardstroom vergroot.

©ID.nl

Kamperen met onweer: extra opletten in tent of caravan

Kamperen geeft een gevoel van vrijheid, maar bij onweer ben je juist extra kwetsbaar. Een tent biedt geen enkele bescherming tegen bliksem, hoe stevig het doek ook is. Het metalen frame vergroot het risico juist, vooral als je op een open veld kampeert of vlak bij een losse boom staat.

Als er onweer op komst is, zoek dan zo snel mogelijk een veilig onderkomen. Een stenen sanitairgebouw, de receptie of je auto bieden veel meer bescherming dan een tent. Zit je in een camper of caravan met een metalen buitenkant? Dan ben je redelijk veilig, mits je ramen en deuren gesloten houdt en geen contact maakt met metalen delen. Stacaravans met een houten of kunststof omhulsel bieden die bescherming niet: het klopt dat ze geen stroom geleiden, maar ze voeren die ook niet af. Daardoor kan een blikseminslag via leidingen of metalen onderdelen binnen alsnog gevaarlijk uitpakken. Tijdens onweer blijf je dus beter uit de buurt van dat soort constructies.

Laat ook je elektronische spullen niet in de tent of aan opladers zitten. Berg ze los op, zonder kabels of contact met de grond.

Staan er bomen op de camping? Zorg dat je tent daar niet direct onder staat. Bij inslag kunnen takken afbreken of kan de bliksem via de wortels naar de grond doorslaan. Ook op campings in de bergen of aan open water is het risico op blikseminslag extra hoog – check bij aankomst wat de aanbevolen schuilplaatsen zijn.

En hoe zit het met de tentstokken?

Metalen tentstokken zijn niet per definitie gevaarlijk, maar ze kunnen wel extra risico opleveren bij onweer. Omdat tenten vrijwel altijd met metalen haringen in de grond staan, is er al snel sprake van een geleidende verbinding met de bodem. Bij een blikseminslag kan de stroom zich dan via het frame en de haringen verspreiden, met risico voor wie zich in de tent bevindt. Daarom blijft het advies: verlaat bij onweer de tent en zoek een écht veilige plek op.

Tot slot: een goede voorbereiding helpt

Kijk altijd naar de weersvoorspelling voordat je op pad gaat. Veel weerapps geven een melding bij onweerskansen, vaak met een tijdsindicatie en locatie. Op de camping is het handig om bij aankomst al te weten waar je naartoe kunt bij slecht weer.

Zorg ook dat je zaklamp, powerbank en radio of noodaccu paraat hebt als je kampeert, voor het geval de stroom uitvalt. En vooral: blijf rustig. Onweer is gevaarlijk, maar met de juiste kennis en voorzorgsmaatregelen voorkom je ongelukken.

🔦 Voor als de stroom uitvalt

Licht in de duisternis!