We testten vijf draadloze mesh-netwerksystemen met wifi 6. Onder ideale omstandigheden haal je daarmee draadloze doorvoersnelheden die bijna op hetzelfde niveau liggen als bij een bekabelde gigabit-ethernetverbinding. De voorwaarde is wel dat de clientapparatuur ook wifi 6 ondersteunt. Maar ook bij wifi-apparatuur van een oudere generatie verbeteren de prestaties. Wat zijn de beste mesh-systemen van dit moment?

Wifi 6 is de korte naam voor de draadloze netwerkstandaard die voluit IEEE 802.11ax heet. De oudere IEEE 802.11ac-standaard heet voortaan wifi 5. Wifi 4 slaat logischerwijs op het nog oudere IEEE 802.11n-wifi-protocol.

De logica van de naamgeving zit hem in het frequentiespectrum waarin deze draadloze netwerkprotocollen opereren: 2,4 GHz voor wifi 4, 5 GHz voor wifi 5 en 6 GHz voor wifi 6. Pas begin juli werd de onderste helft van het 6GHz-spectrum in de EU vrijgegeven voor licentievrije toepassingen zoals wifi. De huidige generatie wifi 6 opereert daarom in de praktijk nog in het 5GHz-spectrum. Pas vanaf dit najaar zal wifi 6E-apparatuur op de markt komen die daadwerkelijk gebruikmaakt van het nieuw vrijgegeven spectrum.

Wifi 6 verbetert draadloze netwerken vandaag al significant. Belangrijker nog dan de iets hogere doorvoersnelheid is de verbeterde capaciteit. Dankzij verschillende technieken, onder andere het opbreken van elk zend- en ontvangstkanaal in kleinere stukken, kan het binnen elk netwerkkanaal meerdere apparaten tegelijk bedienen. Dat leidt tot een vier keer lagere vertragingsfactor of ‘latency’, en dus tot wifi met minder onderbrekingen, vooral bij streaming en gaming in drukke netwerkomgevingen.De nieuwe versie is verder ook energie-efficiënter, wat de accuduur van mobiele apparatuur verlengt, en biedt tot een kwart groter bereik.

Wifi-mesh-systemen die zichzelf automatisch configureren zijn al er al enkele jaren, maar dankzij wifi 6 functioneren ze beter dan ooit. Een bekabelde ‘backhaul’ of verbinding tussen de verschillende modules is niet langer nodig, zeker niet bij de triband-systemen: die gebruiken één 5GHz-frequentie voor de verbinding tussen de nodes in het draadloze mesh-netwerk en laten de andere vrij voor gebruik door clientapparatuur.

Bij een correcte plaatsing en voldoende modules kunnen die onderling bijna op gigabitsnelheden communiceren. De draadloze clients halen op die manier hoge snelheden, niet alleen die met wifi 6, maar ook die met oudere wifi-versies, want wifi 6 is volledig achterwaarts compatibel.

We hebben vijf systemen grondig getest. Bekijk hieronder de samenvatting, daarna volgen de individuele besprekingen.

©PXimport

ASUS ZenWifi XD6

©PXimport

Het ASUS ZenWiFi XD6 AX5400 Dual-band Mesh WiFi 6-systeem gebruikt kleine, lichte witte of zwarte modules met een bereik van 225 vierkante meter. Het duopakket volstaat om een ruimte tot vierhonderd vierkante meter van snelle wifi te voorzien. De maximale bandbreedte is 574 Mbit/s in de 2,4GHz-frequentieband en 4802 Mbit/s in de 5GHz-frequentieband.

Alle aansluitingen (drie gigabit-netwerkpoorten, een gigabit-wan/lan-poort, een ronde stroompoort voor de kleine externe 12V/2A-voeding) vind je achteraan. In de voet van elke module zijn verder nog kleine reset- en wps-druktoetsen verwerkt. Onder op de voorkant prijkt een led die statusinformatie toont in verschillende kleuren. Bij normaal gebruik en met een stabiele verbinding tussen de modules en met het internet kleurt deze led wit. De led is in het beheer uit te schakelen.

Installatie gaat het gemakkelijkst met de ASUS Router-app. De app vindt de modules automatisch, op voorwaarde dat bluetooth op de smartphone actief is (dit wordt uitsluitend tijdens de setup gebruikt). De app optimaliseert ook automatisch de verbinding tussen de modules. Mocht je ze verplaatsen, dan kun je de installatie via de app het best nog eens doorlopen, want dat maakt ook echt een verschil in de prestaties.

Direct uit de verpakking werkt alles zoals het moet, maar de ASUS Router-app en het uitgebreide webbeheer bevatten tal van configuratieopties. Het ingebouwde ASUS AiProtection Pro, dat beschermt tegen malware, is gebaseerd op Trend Micro-technologie.

Dit gebruiksvriendelijke, maar tegelijk sterk configureerbare mesh-systeem presteert goed en heeft een uitstekend bereik.

ASUS ZenWifi XD6

8Score80

AVM Fritz!Box 7590 AX en Repeater 6000

©PXimport

De Fritz!Box 7590 AX is het nieuwe topmodel van de Duitse routerfabrikant AVM. Zoals gebruikelijk is het veel meer dan zomaar een router. Het is eerder een netwerkcentrale die ook bruikbaar is als vdsl2-modem, centrale in een draadloos mesh-netwerk, internet-telefonieserver, dect-basisstation, usb3.0-mediaserver en hub voor thuisautomatisering.

Uiterlijk verschilt de AVM Fritz!Box 7590 AX niet veel van de Fritz!Box 7590 uit 2017. Intern is er wel een verschil: de wifi-module ondersteunt namelijk ax-snelheden, al blijft hij ook compatibel met wifi 5 en oudere standaarden. De isdn-ondersteuning werd verwijderd. Het apparaat heeft een maximale bandbreedte van 1200 Mbit/s in de 2,4GHz-frequentieband en 2400 Mbit/s in de 5GHz-band.

De lange ondersteuning en dus levensduur van de apparatuur is een van de sterkste punten van AVM. Veel routers en repeaters die de Duitse fabrikant jaren geleden op de markt bracht, kun je tegenwoordig nog steeds gebruiken als mesh-client, zolang je de firmware maar vernieuwt.

Wij testten de router in combinatie met de nieuwe AVM Fritz!Repeater 6000, een draadloze wifi6-repeater met drie zenders: twee met een theoretische maximale snelheid van 2400 Mbit/s in de 5GHz-frequentie en één 1200 Mbit/s-zender in de 2,4GHz-frequentie.

Wanneer je de repeater verbindt met een mesh-router uit het productgamma van AVM, kun je zelf kiezen hoe het apparaat communiceert: via een van de twee 5GHz-zenders of via een lan-verbinding. De Fritz!Repeater 6000 heeft achteraan één 2,5Gbit- en één 1Gbit-ethernetpoort. De repeater aan de router verbinden is een kwestie van op enkele knoppen drukken.

De combinatie presteert goed en levert een uitstekend bereik.

AVM Fritz!Box 7590 AX en Repeater 6000

8Score80

D-Link COVR AX1800

©PXimport

Het D-Link Covr AX1800 Dual-Band Whole Home Mesh Wi-Fi 6 System is verkrijgbaar als een duopakket (COVR-X1862) voor een dekking van 420 vierkante meter of als het door ons geteste triopakket (COVR-X1863), voldoende voor zeshonderd vierkante meter. Combineer je twee duopakketten, dan levert dat voldoende dekking tot 790 vierkante meter. De maximale bandbreedte is 574 Mbit/s op de 2,4GHz-frequentie en 1200 Mbit/s op de 5GHz-frequentie.

De kubusvormige, witgrijze modules zien eruit als kleine draadloze luidsprekers. Door hun geringe omvang vallen ze veel minder op dan de soms erg grote modules van krachtigere wifi6-systemen.

Achteraan vind je twee gigabit-ethernetpoorten: een gele voor de wan-verbinding met je internetmodem en een zwarte om een bekabeld apparaat aan te sluiten. De gele poort werkt bij de extra modules die niet aan het modem zijn gekoppeld ook als tweede lan-poort. Een wps-knop en ronde stroompoort voor de kleine externe voeding vind je respectievelijk links en rechts van de netwerkpoorten.

De installatie kan naar keuze met de app D-Link Wi-Fi of via de webinterface. Die laatste is Engelstalig, de app werkt wel in het Nederlands. De app toont tips over de ideale plaatsing van de modules. We beoordelen de installatie als zeer gebruiksvriendelijk.

Voor elk verbonden apparaat is het mogelijk om ouderlijk toezicht in te schakelen. Dit gebeurt via maximaal twaalf zelf te definiëren profielen waarbinnen je de internettoegang voor bepaalde dagen en/of periodes beperkt. Ook kun je de toegang tot bepaalde websites blokkeren. Dit laatste kan op domeinnaam of met behulp van een trefwoord.

De prestaties zijn behoorlijk, maar toch iets minder dan bij andere dualband-systemen, wellicht door de kleine modules. Discretie heeft zo zijn prijs. Het bereik is goed.

D-Link COVR AX1800

7Score70

Netgear Orbi AX6000

©PXimport

Het Netgear Orbi AX6000-systeem (RBK850) gebruikt drie frequenties: 2,4 GHz met een maximale doorvoersnelheid van 1200 Mbit/s en 5 GHz met maximaal 2400 Mbit/s voor wifi-apparaten, en een extra 5GHz-frequentieband van 2400 Mbit/s als draadloze verbinding tussen de Orbi-router en één of meer Orbi-satellieten.

Wij testten het RBK853-pakket met drie modules: één router en twee satellieten. Dat is voldoende om een grotere woning tot 700 vierkante meter met acht of meer kamers van draadlos internet te voorzien. Het basispakket met één router en één satelliet volstaat voor 350 vierkante meter.

Het bereik breid je verder uit met losse satellieten die circa 499 euro per stuk kosten. Hoeveel satellieten je maximaal kunt toevoegen wordt nergens vermeld, maar we vermoeden dat het maximum rond de vijf ligt. De grootste bundel die Netgear zelf aanbiedt, de RBK855, bestaat namelijk uit één router en vijf satellieten, voldoende voor duizend vierkante meter (tien kamers of meer).

Netgear Orbi heeft vrij omvangrijke, zware modules met een zwart-witte kleurstelling, aangevuld met een uitschakelbare, veelkleurige statusled onder aan de voorkant. Hoe strak het uiterlijk ook is, discreet kun je de router en de satellieten niet noemen. Met behulp van een apart verkrijgbare muurmontagebeugel (circa 20 euro per module) kun je ze wel tegen een muur of plafond monteren. De benodigde schroefingangen zitten onderaan elke module.

Achteraan vind je vier gigabit-ethernetpoorten. De router heeft als extra een 2,5Gbit-wan-poort. De installatieprocedure met behulp van de Orbi-app is erg simpel en vrijwel ‘idiot-proof’. Het enige minpunt is dat alles in het Engels verloopt.

In de Orbi-app kun je Netgear Armor activeren, een combinatie van antimalware en andere beveiligingsopties gebaseerd op Bitdefender Security en Thawte-certificaten. Dit is zeker interessant, maar helaas is het maar een maandlang gratis: daarna kost dit 70 dollar per jaar.

De AX6000 is het op een na snelste mesh-systeem in deze groepstest. Het bereik is zeer goed.

Netgear Orbi AX6000

9Score90

TP-Link Deco X90

©PXimport

Het TP-Link Deco X90 AX6600-systeem werkt op drie frequenties: 2,4 GHz met maximaal 574 Mbit/s bandbreedte en 5 GHz met maximaal 1201 Mbit/s bandbreedte voor wifi-apparaten, en een derde 5GHz-frequentieband van 4808 Mbit/s als draadloze verbinding tussen de modules onderling.

Wij testten een duopakket met twee onderling inwisselbare modules: op de ene sluit je het internetmodem aan en de andere breidt het wifi-signaal uit. TP-Link heeft verschillende bundels, met als maximum een 5-pack (van iets meer dan duizend euro) voor een zeer grote woning of locatie. Maar je kunt tot tien modules tegelijk gebruiken in dit systeem. Een losse module kost 299 euro.

De cilindervormige, matwitte Deco X90-modules zijn redelijk fors. Met een hoogte van 21 cm vallen ze in elk geval op. De vormgeving is ietwat speels, met art deco-achtige ‘vleugels’ die schuin uitwaaieren aan de bovenkant. De aansluiting voor de externe voeding is samen met een kleine resetknop verborgen in een uitsparing in de voet; de stroomkabel kun je door een gootje leiden, zodat de module stabiel blijft staan.

Achteraan zijn er twee ethernetpoorten, een van 1 Gbit/s en een tweede van 2,5 Gbit/s. Beide zijn zowel voor lan- als voor wan-functies te gebruiken; de poorten passen zich automatisch aan. De ingebruikname verloopt op dezelfde eenvoudige manier als bij alle andere TP-Link Deco-mesh-systemen, die trouwens allemaal onderling compatibel zijn. Nieuwe modules worden binnen twee minuten automatisch aan het netwerk toegevoegd.

In de Deco-app vind je onder het HomeShield-pictogram beveiligingsinstellingen, verzorgd door de TP-Link HomeShield-clouddienst, waarvan de basisversie altijd actief is. De uitgebreidere Pro-versie kost 55 euro per jaar.

Dit is de best presterende mesh-oplossing in deze groepstest. Ook het bereik is uitstekend.

TP-Link Deco X90

Conclusie

Knoeien met routers, wifi-extenders en powerline-oplossingen behoort met deze zelfregelende wifi-systemen definitief tot het verleden. Updates gebeuren automatisch en voegen functies en snelheid toe. Dankzij wifi 6 benaderen de prestaties die van een bekabeld gigabit-netwerk.

De triband-mesh-oplossing van TP-Link is nipt sneller dan die van Netgear en op vele vlakken (dekking, extra beveiliging, omvang van de modules) vergelijkbaar. Het systeem is tevens goedkoper en dus de terechte ontvanger van het keurmerk Best getest.

De dualband-systemen presteren iets, maar niet dramatisch veel minder dan de triband-varianten. In een normale woning of appartement met niet al te veel gelijktijdige gebruikers volstaan ze wellicht. De modules van de dualband-systemen zijn discreter en goedkoper. In die categorie is de ASUS ZenWXifi XD6 de logische Slimme koop.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.