ID.nl logo
De beste mesh-systemen met wifi 6 uitgebreid getest
© PXimport
Huis

De beste mesh-systemen met wifi 6 uitgebreid getest

We testten vijf draadloze mesh-netwerksystemen met wifi 6. Onder ideale omstandigheden haal je daarmee draadloze doorvoersnelheden die bijna op hetzelfde niveau liggen als bij een bekabelde gigabit-ethernetverbinding. De voorwaarde is wel dat de clientapparatuur ook wifi 6 ondersteunt. Maar ook bij wifi-apparatuur van een oudere generatie verbeteren de prestaties. Wat zijn de beste mesh-systemen van dit moment?

Wifi 6 is de korte naam voor de draadloze netwerkstandaard die voluit IEEE 802.11ax heet. De oudere IEEE 802.11ac-standaard heet voortaan wifi 5. Wifi 4 slaat logischerwijs op het nog oudere IEEE 802.11n-wifi-protocol.

De logica van de naamgeving zit hem in het frequentiespectrum waarin deze draadloze netwerkprotocollen opereren: 2,4 GHz voor wifi 4, 5 GHz voor wifi 5 en 6 GHz voor wifi 6. Pas begin juli werd de onderste helft van het 6GHz-spectrum in de EU vrijgegeven voor licentievrije toepassingen zoals wifi. De huidige generatie wifi 6 opereert daarom in de praktijk nog in het 5GHz-spectrum. Pas vanaf dit najaar zal wifi 6E-apparatuur op de markt komen die daadwerkelijk gebruikmaakt van het nieuw vrijgegeven spectrum.

Wifi 6 verbetert draadloze netwerken vandaag al significant. Belangrijker nog dan de iets hogere doorvoersnelheid is de verbeterde capaciteit. Dankzij verschillende technieken, onder andere het opbreken van elk zend- en ontvangstkanaal in kleinere stukken, kan het binnen elk netwerkkanaal meerdere apparaten tegelijk bedienen. Dat leidt tot een vier keer lagere vertragingsfactor of ‘latency’, en dus tot wifi met minder onderbrekingen, vooral bij streaming en gaming in drukke netwerkomgevingen.De nieuwe versie is verder ook energie-efficiënter, wat de accuduur van mobiele apparatuur verlengt, en biedt tot een kwart groter bereik.

Wifi-mesh-systemen die zichzelf automatisch configureren zijn al er al enkele jaren, maar dankzij wifi 6 functioneren ze beter dan ooit. Een bekabelde ‘backhaul’ of verbinding tussen de verschillende modules is niet langer nodig, zeker niet bij de triband-systemen: die gebruiken één 5GHz-frequentie voor de verbinding tussen de nodes in het draadloze mesh-netwerk en laten de andere vrij voor gebruik door clientapparatuur.

Bij een correcte plaatsing en voldoende modules kunnen die onderling bijna op gigabitsnelheden communiceren. De draadloze clients halen op die manier hoge snelheden, niet alleen die met wifi 6, maar ook die met oudere wifi-versies, want wifi 6 is volledig achterwaarts compatibel.

We hebben vijf systemen grondig getest. Bekijk hieronder de samenvatting, daarna volgen de individuele besprekingen.

©PXimport

ASUS ZenWifi XD6

©PXimport

Het ASUS ZenWiFi XD6 AX5400 Dual-band Mesh WiFi 6-systeem gebruikt kleine, lichte witte of zwarte modules met een bereik van 225 vierkante meter. Het duopakket volstaat om een ruimte tot vierhonderd vierkante meter van snelle wifi te voorzien. De maximale bandbreedte is 574 Mbit/s in de 2,4GHz-frequentieband en 4802 Mbit/s in de 5GHz-frequentieband.

Alle aansluitingen (drie gigabit-netwerkpoorten, een gigabit-wan/lan-poort, een ronde stroompoort voor de kleine externe 12V/2A-voeding) vind je achteraan. In de voet van elke module zijn verder nog kleine reset- en wps-druktoetsen verwerkt. Onder op de voorkant prijkt een led die statusinformatie toont in verschillende kleuren. Bij normaal gebruik en met een stabiele verbinding tussen de modules en met het internet kleurt deze led wit. De led is in het beheer uit te schakelen.

Installatie gaat het gemakkelijkst met de ASUS Router-app. De app vindt de modules automatisch, op voorwaarde dat bluetooth op de smartphone actief is (dit wordt uitsluitend tijdens de setup gebruikt). De app optimaliseert ook automatisch de verbinding tussen de modules. Mocht je ze verplaatsen, dan kun je de installatie via de app het best nog eens doorlopen, want dat maakt ook echt een verschil in de prestaties.

Direct uit de verpakking werkt alles zoals het moet, maar de ASUS Router-app en het uitgebreide webbeheer bevatten tal van configuratieopties. Het ingebouwde ASUS AiProtection Pro, dat beschermt tegen malware, is gebaseerd op Trend Micro-technologie.

Dit gebruiksvriendelijke, maar tegelijk sterk configureerbare mesh-systeem presteert goed en heeft een uitstekend bereik.

ASUS ZenWifi XD6

8Score80

  • Pluspunten

  • Goede prestaties

  • Gebruiksvriendelijk

  • Uitgebreide gratis beveiliging

  • Minpunten

  • Slechts dualband

AVM Fritz!Box 7590 AX en Repeater 6000

©PXimport

De Fritz!Box 7590 AX is het nieuwe topmodel van de Duitse routerfabrikant AVM. Zoals gebruikelijk is het veel meer dan zomaar een router. Het is eerder een netwerkcentrale die ook bruikbaar is als vdsl2-modem, centrale in een draadloos mesh-netwerk, internet-telefonieserver, dect-basisstation, usb3.0-mediaserver en hub voor thuisautomatisering.

Uiterlijk verschilt de AVM Fritz!Box 7590 AX niet veel van de Fritz!Box 7590 uit 2017. Intern is er wel een verschil: de wifi-module ondersteunt namelijk ax-snelheden, al blijft hij ook compatibel met wifi 5 en oudere standaarden. De isdn-ondersteuning werd verwijderd. Het apparaat heeft een maximale bandbreedte van 1200 Mbit/s in de 2,4GHz-frequentieband en 2400 Mbit/s in de 5GHz-band.

De lange ondersteuning en dus levensduur van de apparatuur is een van de sterkste punten van AVM. Veel routers en repeaters die de Duitse fabrikant jaren geleden op de markt bracht, kun je tegenwoordig nog steeds gebruiken als mesh-client, zolang je de firmware maar vernieuwt.

Wij testten de router in combinatie met de nieuwe AVM Fritz!Repeater 6000, een draadloze wifi6-repeater met drie zenders: twee met een theoretische maximale snelheid van 2400 Mbit/s in de 5GHz-frequentie en één 1200 Mbit/s-zender in de 2,4GHz-frequentie.

Wanneer je de repeater verbindt met een mesh-router uit het productgamma van AVM, kun je zelf kiezen hoe het apparaat communiceert: via een van de twee 5GHz-zenders of via een lan-verbinding. De Fritz!Repeater 6000 heeft achteraan één 2,5Gbit- en één 1Gbit-ethernetpoort. De repeater aan de router verbinden is een kwestie van op enkele knoppen drukken.

De combinatie presteert goed en levert een uitstekend bereik.

AVM Fritz!Box 7590 AX en Repeater 6000

8Score80

  • Pluspunten

  • Goede prestaties

  • Eenvoudig modules toevoegen

  • Lange levensduur

  • Minpunten

  • Prijzig

  • Router slechts dualband

D-Link COVR AX1800

©PXimport

Het D-Link Covr AX1800 Dual-Band Whole Home Mesh Wi-Fi 6 System is verkrijgbaar als een duopakket (COVR-X1862) voor een dekking van 420 vierkante meter of als het door ons geteste triopakket (COVR-X1863), voldoende voor zeshonderd vierkante meter. Combineer je twee duopakketten, dan levert dat voldoende dekking tot 790 vierkante meter. De maximale bandbreedte is 574 Mbit/s op de 2,4GHz-frequentie en 1200 Mbit/s op de 5GHz-frequentie.

De kubusvormige, witgrijze modules zien eruit als kleine draadloze luidsprekers. Door hun geringe omvang vallen ze veel minder op dan de soms erg grote modules van krachtigere wifi6-systemen.

Achteraan vind je twee gigabit-ethernetpoorten: een gele voor de wan-verbinding met je internetmodem en een zwarte om een bekabeld apparaat aan te sluiten. De gele poort werkt bij de extra modules die niet aan het modem zijn gekoppeld ook als tweede lan-poort. Een wps-knop en ronde stroompoort voor de kleine externe voeding vind je respectievelijk links en rechts van de netwerkpoorten.

De installatie kan naar keuze met de app D-Link Wi-Fi of via de webinterface. Die laatste is Engelstalig, de app werkt wel in het Nederlands. De app toont tips over de ideale plaatsing van de modules. We beoordelen de installatie als zeer gebruiksvriendelijk.

Voor elk verbonden apparaat is het mogelijk om ouderlijk toezicht in te schakelen. Dit gebeurt via maximaal twaalf zelf te definiëren profielen waarbinnen je de internettoegang voor bepaalde dagen en/of periodes beperkt. Ook kun je de toegang tot bepaalde websites blokkeren. Dit laatste kan op domeinnaam of met behulp van een trefwoord.

De prestaties zijn behoorlijk, maar toch iets minder dan bij andere dualband-systemen, wellicht door de kleine modules. Discretie heeft zo zijn prijs. Het bereik is goed.

D-Link COVR AX1800

7Score70

  • Pluspunten

  • Discrete modules

  • Gebruiksvriendelijk

  • Betaalbaar

  • Minpunten

  • Webbeheer alleen Engels

Netgear Orbi AX6000

©PXimport

Het Netgear Orbi AX6000-systeem (RBK850) gebruikt drie frequenties: 2,4 GHz met een maximale doorvoersnelheid van 1200 Mbit/s en 5 GHz met maximaal 2400 Mbit/s voor wifi-apparaten, en een extra 5GHz-frequentieband van 2400 Mbit/s als draadloze verbinding tussen de Orbi-router en één of meer Orbi-satellieten.

Wij testten het RBK853-pakket met drie modules: één router en twee satellieten. Dat is voldoende om een grotere woning tot 700 vierkante meter met acht of meer kamers van draadlos internet te voorzien. Het basispakket met één router en één satelliet volstaat voor 350 vierkante meter.

Het bereik breid je verder uit met losse satellieten die circa 499 euro per stuk kosten. Hoeveel satellieten je maximaal kunt toevoegen wordt nergens vermeld, maar we vermoeden dat het maximum rond de vijf ligt. De grootste bundel die Netgear zelf aanbiedt, de RBK855, bestaat namelijk uit één router en vijf satellieten, voldoende voor duizend vierkante meter (tien kamers of meer).

Netgear Orbi heeft vrij omvangrijke, zware modules met een zwart-witte kleurstelling, aangevuld met een uitschakelbare, veelkleurige statusled onder aan de voorkant. Hoe strak het uiterlijk ook is, discreet kun je de router en de satellieten niet noemen. Met behulp van een apart verkrijgbare muurmontagebeugel (circa 20 euro per module) kun je ze wel tegen een muur of plafond monteren. De benodigde schroefingangen zitten onderaan elke module.

Achteraan vind je vier gigabit-ethernetpoorten. De router heeft als extra een 2,5Gbit-wan-poort. De installatieprocedure met behulp van de Orbi-app is erg simpel en vrijwel ‘idiot-proof’. Het enige minpunt is dat alles in het Engels verloopt.

In de Orbi-app kun je Netgear Armor activeren, een combinatie van antimalware en andere beveiligingsopties gebaseerd op Bitdefender Security en Thawte-certificaten. Dit is zeker interessant, maar helaas is het maar een maandlang gratis: daarna kost dit 70 dollar per jaar.

De AX6000 is het op een na snelste mesh-systeem in deze groepstest. Het bereik is zeer goed.

Netgear Orbi AX6000

9Score90

  • Pluspunten

  • Snel

  • Eenvoudige installatie

  • Geschikt voor grote locaties

  • Minpunten

  • Prijzig

  • Grote modules

  • Bijbetalen voor sterke beveiliging

TP-Link Deco X90

©PXimport

Het TP-Link Deco X90 AX6600-systeem werkt op drie frequenties: 2,4 GHz met maximaal 574 Mbit/s bandbreedte en 5 GHz met maximaal 1201 Mbit/s bandbreedte voor wifi-apparaten, en een derde 5GHz-frequentieband van 4808 Mbit/s als draadloze verbinding tussen de modules onderling.

Wij testten een duopakket met twee onderling inwisselbare modules: op de ene sluit je het internetmodem aan en de andere breidt het wifi-signaal uit. TP-Link heeft verschillende bundels, met als maximum een 5-pack (van iets meer dan duizend euro) voor een zeer grote woning of locatie. Maar je kunt tot tien modules tegelijk gebruiken in dit systeem. Een losse module kost 299 euro.

De cilindervormige, matwitte Deco X90-modules zijn redelijk fors. Met een hoogte van 21 cm vallen ze in elk geval op. De vormgeving is ietwat speels, met art deco-achtige ‘vleugels’ die schuin uitwaaieren aan de bovenkant. De aansluiting voor de externe voeding is samen met een kleine resetknop verborgen in een uitsparing in de voet; de stroomkabel kun je door een gootje leiden, zodat de module stabiel blijft staan.

Achteraan zijn er twee ethernetpoorten, een van 1 Gbit/s en een tweede van 2,5 Gbit/s. Beide zijn zowel voor lan- als voor wan-functies te gebruiken; de poorten passen zich automatisch aan. De ingebruikname verloopt op dezelfde eenvoudige manier als bij alle andere TP-Link Deco-mesh-systemen, die trouwens allemaal onderling compatibel zijn. Nieuwe modules worden binnen twee minuten automatisch aan het netwerk toegevoegd.

In de Deco-app vind je onder het HomeShield-pictogram beveiligingsinstellingen, verzorgd door de TP-Link HomeShield-clouddienst, waarvan de basisversie altijd actief is. De uitgebreidere Pro-versie kost 55 euro per jaar.

Dit is de best presterende mesh-oplossing in deze groepstest. Ook het bereik is uitstekend.

TP-Link Deco X90

  • Pluspunten

  • Snel

  • Eenvoudige installatie

  • Geschikt voor grote huizen

  • Minpunten

  • Prijzig

  • Grote modules

  • Bijbetalen voor sterke beveiliging

Conclusie

Knoeien met routers, wifi-extenders en powerline-oplossingen behoort met deze zelfregelende wifi-systemen definitief tot het verleden. Updates gebeuren automatisch en voegen functies en snelheid toe. Dankzij wifi 6 benaderen de prestaties die van een bekabeld gigabit-netwerk.

De triband-mesh-oplossing van TP-Link is nipt sneller dan die van Netgear en op vele vlakken (dekking, extra beveiliging, omvang van de modules) vergelijkbaar. Het systeem is tevens goedkoper en dus de terechte ontvanger van het keurmerk Best getest.

De dualband-systemen presteren iets, maar niet dramatisch veel minder dan de triband-varianten. In een normale woning of appartement met niet al te veel gelijktijdige gebruikers volstaan ze wellicht. De modules van de dualband-systemen zijn discreter en goedkoper. In die categorie is de ASUS ZenWXifi XD6 de logische Slimme koop.

▼ Volgende artikel
Review Motorola Edge 60 Fusion – Betaalbaar en compleet
© Rens Blom
Huis

Review Motorola Edge 60 Fusion – Betaalbaar en compleet

Een 'gewoon prima' smartphone hoeft echt geen vele honderden euro's te kosten, weten we inmiddels. De nieuwe Motorola Edge 60 Fusion is daar een mooi voorbeeld van, lees je in deze review. Voor een adviesprijs van 329 euro krijg je een telefoon die luxe oogt, fijne specificaties heeft en zes jaar updates ontvangt.

Uitstekend
Conclusie

De Motorola Edge 60 Fusion is niet de snelste smartphone in zijn prijsklasse, maar scoort op alle andere belangrijke punten wel (erg) goed. We zijn ook blij met het updatebeleid van zes jaar. Voor iets meer dan 300 euro koop je zo een telefoon waar je veel plezier aan kunt beleven.

Plus- en minpunten
  • Eigen, luxe ontwerp
  • Goed scherm
  • Zes jaar beveiligingsupdates
  • Prijs-kwaliteitverhouding
  • Niet de snelste in zijn klasse
  • Moto AI niet altijd nuttig

De Edge 60 Fusion is het goedkoopste model in Motorola's Edge 60-serie en verkrijgbaar in drie kleuren: blauw, roze en het geteste turquoise. Niet de meeste alledaagse kleuren voor een smartphone, en het veilige grijs, zwart en wit ontbreken. Wij kunnen dat wel waarderen.

Opvallend ontwerp

De Edge 60 Fusion valt lekker op in de saaie massa. Een hoesje kan handig zijn om de telefoon beter te beschermen, maar is niet nodig voor grip. De nepleren achterkant biedt namelijk veel grip. Motorola schermt bovendien met een MIL-STD-810H-certificering, die aangeeft dat de Edge 60 Fusion niet stuk zou moeten gaan door een val van maximaal 1,2 meter hoogte.

©Rens Blom

De Edge 60 Fusion valt lekker op.

De gebruikservaring van de Motorola-smartphone is uitstekend. Met 178 gram is het toestel relatief licht, door de gekromde randen aan de zijkanten heb je het idee dat je een hele dure telefoon in handen hebt en het 6,67 inch-oledscherm ziet ook heel goed uit. De verversingssnelheid is 120 Hz en de resolutie wat hoger dan Full-HD, waardoor het scherm scherp oogt.

Complete smartphone

We zijn ook blij dat Motorola de scherp geprijsde smartphone zo compleet heeft gemaakt. De Edge 60 Fusion is bijvoorbeeld waterbestendig, ondersteunt een e-sim en heeft lekker veel (256 GB) opslagcapaciteit. Ook het werkgeheugen is van gebruikelijke grootte (8 GB) en de gangbare accucapaciteit van 5200 mAh levert een meer dan prima accuduur op. Wij kunnen de smartphone bij redelijk intensief gebruik, ook buiten de deur, zeker een lange dag gebruiken. 's Avonds opladen kan, maar de volgende ochtend redt het toestel ook.

©Rens Blom

Het grote scherm ziet er goed uit

Je dient wel zelf een oplaadadapter te regelen, en het liefst een krachtige. Motorola levert – vanwege nieuwe EU-wetgeving – namelijk alleen een usb-c-kabel in de doos van de Edge 60 Fusion mee. Met de juiste adapter kan de smartphone overigens lekker rap opladen, namelijk met 68 watt. Wat dat zegt? Dat het drie kwartier duurt om de telefoon van 0 naar 100 procent te brengen.

Is de Edge 60 Fusion zonder compromissen? Nee. De gebruikte MediaTek-processor is niet zo snel, waardoor de telefoon ons af en toe niet kan bijhouden. Geen ramp, maar wel een aandachtspunt. Toestellen worden door de jaren heen namelijk wat trager door alle apps en bestanden die je erop hebt gezet, en de Edge 60 Fusion is dus vanaf dag één al niet de snelste in zijn segment.

©Rens Blom

Camera's

De camera's van de smartphone zijn wat verwarrend. Achterop lijken drie cameralenzen te zitten, aangevuld met een flitser. Er zijn echter maar twee camera's: een hoofdcamera en een groothoekcamera. De Edge 60 Fusion kan ook inzoomen, maar gebruikt daar zijn hoofdcamera voor. Hoewel de camera's prima zijn gelet op de prijs, merken we duidelijk dat duurdere smartphones betere kiekjes schieten. Een begrijpelijk compromis, en we zijn blij dat Motorola de groothoeklens voorzien heeft van een macrofunctie, om van heel dichtbij te fotograferen. Dat kunnen lang niet alle telefoons in dit prijssegment.

Hieronder zie je twee fotoseries met van links naar rechts de hoofdcamera, groothoekcamera en zoomfunctie (2x) aan het werk.

©Rens Blom

©Rens Blom

Zes jaar updates

Prettig aan de Motorola Edge 60 Fusion is dat de telefoon drie Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates krijgt. Je kunt het toestel dus heel lang veilig gebruiken. Motorola installeert ook heel wat AI-functies op het toestel. Sommige functies zijn nuttig, andere niet. Vertrouwd prettig blijven de gebaren om de smartphone efficiënt te bedienen. Motorola's tijdlijn met artikelen in allerlei categorieën toont ons om onduidelijke redenen alleen Engelstalige content, aangevuld met advertenties. Google's nieuwsfeed blijft dus relevanter.

©Rens Blom

Sommige onderdelen van Motorola's software bevallen goed, andere delen minder.

Conclusie: Motorola Edge 60 Fusion kopen?

De Motorola Edge 60 Fusion is niet de snelste smartphone in zijn prijsklasse, maar scoort op alle andere belangrijke punten wel (erg) goed. We zijn ook blij met het updatebeleid van zes jaar. Voor iets meer dan 300 euro koop je zo een telefoon waar je veel plezier aan kunt beleven.

▼ Volgende artikel
WhatsApp, Google Maps en DigiD populairste apps in Nederland
© ID.nl
Huis

WhatsApp, Google Maps en DigiD populairste apps in Nederland

WhatsApp is de meest geïnstalleerde app op Nederlandse smartphones, gevolgd door Google Maps, DigiD en YouTube. Dat blijkt uit het Mobile App Trends Report 2025 van Framna. Voor dit rapport zijn 600 apps geanalyseerd en 9.000 gebruikers ondervraagd.

Praktisch wint het van nieuws

De Top 20 laat een duidelijke voorkeur zien voor praktische apps, zoals 9292, NS, PostNL en Buienradar. Ook supermarktapps als die van Albert Heijn en Lidl Plus zijn vertegenwoordigd; terwijl ook Marktplaats, Bol en Spotify populair zijn.Nieuwsapps van onder andere NU.nl, NOS en De Telegraaf ontbreken. Daarin verschilt Nederland bijvoorbeeld van Scandinavische landen als Zweden en Denemarken, waarin de categorie nieuwsapps sterker scoort.

Kijken we naar sociale media, dan staan Facebook, Instagram en LinkedIn wel in de Top 20, maar TikTok ontbreekt.

Hoge waardering ≠ (automatisch) vaak geïnstalleerd

Framna keek niet alleen naar hoeveel een app wordt geïnstalleerd, maar ook naar de mate van waardering. De zogeheten "App Pulse-score" is gebaseerd op tevredenheid, gebruikswaarde, relevantie en het imago van de aanbieder. Op basis van die score staan WhatsApp, Spotify en ChatGPT bovenaan. Opvallend: sommige apps met een hoge App Pulse-score – zoals ChatGPT en Teletekst – komen niet voor in de lijst van meest geïnstalleerde apps.

WhatsApp niet weg te denken

WhatsApp is met een gebruikspercentage van 97 procent met afstand de populairste app in Nederland. De app wordt zowel privé als zakelijk gebruikt, onder meer voor klantenservice, groepsgesprekken en afspraakherinneringen. Daarmee speelt WhatsApp een centrale rol in de digitale communicatie van veel Nederlanders.

DigiD en Tikkie onmisbaar geworden

Ook DigiD en Tikkie zijn breed ingeburgerd. DigiD is de standaard geworden voor online toegang tot overheidsdiensten en zorginstanties. Tikkie wordt veel gebruikt voor het eenvoudig terugbetalen van bedragen onderling. Beide apps combineren gebruiksgemak met een duidelijke functie, waardoor ze inmiddels voor veel gebruikers tot de vaste uitrusting van hun telefoon behoren.

Social media dagelijks het meest geopend

In het onderzoek is ook gekeken naar het daadwerkelijke gebruik van apps. Social media worden het vaakst dagelijks geopend (door 62 procent van de ondervraagden), gevolgd door nieuwsapps (61 procent), financiële apps (31 procent) en entertainmentapps (28 procent). Toch halen nieuwsapps de top 20 van meest gebruikte apps niet.

De 20 meest gedownloade apps in Nederland

1: WhatsApp

2: Google Maps

3: DigiD

4: YouTube

5: Facebook

6: Marktplaats

7: Instagram

8: Albert Heijn

9: Spotify

10: Bol

11: PostNL

12: Messenger

13: NS

14: Netflix

15: Buienradar

16: Tikkie

17: Lidl Plus

18: LinkedIn

19: 9292

20: ING