“Jij hoeft niet alles in je eentje op te lossen, Lara.” Haar vriend Jonah zegt deze zin tegen onze heldin aan het begin van de game, vlak nadat ze per ongeluk de apocalyps in gang heeft gezet in Shadow of the Tomb Raider. Ze wil gelijk achter de kwaadaardige organisatie Trinity aan voordat de zaken nog erger worden, maar Jonah waarschuwt haar om ook aan anderen te denken: “Niet alles draait om jou.”

Het lijkt het begin van een interessant verhaal, waarin Lara moet leren om op anderen te vertrouwen en de gevolgen van haar acties moet accepteren. Zij moest zo nodig snel een eeuwenoude schat grijpen zonder na te denken over de rampen die ze daarmee mogelijk zou activeren. Maar omdat dit een triple A-actietitel is, is het uiteindelijk toch Lara die met aan superkrachten grenzende acties de wereld moet redden.

Superheld

Wat belooft een boeiende deconstructie van het personage te worden, mondt zo weer uit in een actievolle achtbaan vol bovennatuurlijke tintjes, net als de vorige delen dus. Niet dat dat heel erg is - het is best vermakelijk zelfs - maar ook een beetje onopmerkelijk. We zijn nu al vergeten waarom we in het tweede deel ook alweer in Siberië rondliepen, en dat zal bij deze game niet anders zijn.

Dat gezegd hebbende: buiten het verhaal waarin Lara de wereld probeert te redden zijn er wel degelijk impactvolle momenten te beleven. De groei die de avonturier doormaakt wordt sterk weergegeven en de verkenning van haar persoonlijke geschiedenis komt goed uit de verf. Er waren absoluut een paar scènes waarin we wel konden schreeuwen van blijdschap.

©PXimport

Lekker sluipen

Het verhaal is natuurlijk nooit echt de belangrijkste reden geweest om deze reboot-serie te spelen. De combat is hier net zo sterk als in eerdere delen. Sterker zelfs, omdat je de vuurgevechten vaker dan ooit kunt ontwijken. De mogelijkheden om alles met stealth op te lossen zijn namelijk een stuk uitgebreider. Lara smeert zich in met modder om gecamoufleerd te blijven, sneakt langs bosjes op de muren, klautert een boom in en hangt dan een vijand op aan haar touwpijlen.

Het is een bijzonder krachtig gevoel om zo door de jungles van Peru te sluipen en hele kampen aan soldaten één voor één om te leggen. De meeste arena’s waar deze gevechten in plaatsvinden, bieden je ook genoeg mogelijkheden om op je eigen manier te werk te gaan. Zwem je onderwater en verras je een vijand op een brug, blijf je in de bosjes wachten tot er iemand langskomt, of pak je toch maar gewoon je geweer en knal je iedereen aan gort?

Schiettent

Als je voor die laatste optie gaat, ontdek je wel dat Shadow of the Tomb Raider geenszins een briljante shooter is. Het is dezelfde middelmatige warboel als in de vorige delen, waarin je met moeite achter cover schuilt, nooit echt de controle lijkt te hebben over waar Lara heen loopt en geen goed overzicht hebt over het slagveld.

Nou hoeft dat niet zo’n probleem te zijn, in stealth is de game namelijk wel fantastisch leuk. Alleen zijn er als vanouds ook secties waarin je gedwongen wordt om een vuurwapen te hanteren. Het zijn stukken waar je even doorheen moet, om daarna weer verder te kunnen met sluipen.

©PXimport

Alles bij het oude

Vaardigheden en wapens werken net zoals in de eerdere delen. Bij kampvuren kunnen vergaarde skill points worden ingewisseld voor nieuwe trucjes, zoals het raken van meerdere doelwitten met de boog of de mogelijkheid om twee soldaten tegelijk uit te schakelen met een stealth-aanval. Ook het upgraden van wapens gebeurt op de bekende manier: met verzamelde grondstoffen kan elk wapen op meerdere punten worden verbeterd.

Shadow maakt het reizen in de wereld wel iets afwisselender, bijvoorbeeld door je wat vaker in het water te laten plonzen. Regelmatig moet Lara lange stukken onderwater zwemmen, wat soms extreem claustrofobisch aanvoelt. Daarnaast heeft de avonturier wat meer opties tijdens het klimmen, in de vorm van een touw waarmee ze kan abseilen. Dat maakt de klautersecties iets interessanter, al zijn die nog altijd lineair van opzet. Je kunt niet ineens je eigen route langs een berg uitstippelen.

©PXimport

Lekker kleurtje

Waar het vorige deel vooral uitblonk in witte, besneeuwde landschappen, gooit Shadow er een stuk meer kleur in met haar bosrijke omgevingen. Vooral de dorpjes die Lara bezoekt zijn subliem vormgegeven. Deze plekken zijn levendig en laten een geloofwaardige gemeenschap zien die middenin Moeder Natuur een bestaansrecht heeft opgebouwd. Ze doen dienst als hubwerelden, waar Lara kan zoeken naar verborgen schatten en documenten, of kan speuren naar optionele tombes. Die zitten vol met puzzels die op zich leuk zijn om op te lossen, maar wel weer dezelfde trucjes gebruiken als in de vorige games. Je bent dus vooral bezig om bijvoorbeeld het waterpeil te laten stijgen en dalen, of om platformen met touw aan elkaar te verbinden.

Ook zijn er zijmissies te vinden bij de vele inwoners, al zijn die vaak niet bijster interessant en een beetje repetitief. Denk aan het bevrijden van een familielid door soldaten af te slachten, of het bevrijden van een familielid door soldaten af te slachten… Door de uitstekende stealth-combat is dat gelukkig geen straf om te doen. Zo breid je het twaalf à vijftien uur durende hoofdverhaal toch uit naar een game van zo’n 25 uur.

Dat is ook fijn omdat Shadow, in tegenstelling tot vorige delen, geen online component heeft. Niet dat die onderdelen nou zo interessant waren, maar voor mensen die graag het laatste beetje content uit hun games persen, is het toch goed om te weten. Wel is er een New Game +-modus, die je motiveert om de game nogmaals te spelen met behoud van je skills en wapens. Je krijgt zelfs wat nieuwe vaardigheden om mee te beginnen. Daarnaast kun je de moeilijkheidsgraad modulair instellen. Zo kun je er voor kiezen om alleen de puzzels op Hard te zetten, zodat Lara niet de hele tijd hints geeft, maar de combat op Easy. Het is een fijne uitvinding waarmee je het spel kunt aanpassen aan je eigen speelstijl.

Aan het eind van de game is Lara mentaal een stapje verder gekomen. Eidos Montreal beloofde om te laten zien hoe onze heldin de Tomb Raider wordt die we allemaal kennen, al werd dat voor ons gevoel in de vorige delen ook al getoond. Het is echter niet zo dat alle verhaalelementen uit de vorige delen hier glorieus samenkomen om een mooi einde te breien aan de serie. Shadow of the Tomb Raider voelt daardoor niet als het beloofde sluitstuk van een trilogie. Het is gewoon weer een stevig nieuw deel in de serie, en daar is helemaal niets mis mee.

©PXimport

Shadow of the Tomb Raider is vanaf 14 september beschikbaar voor Xbox One, PlayStation 4 en pc. De game is voor deze recensie getest op een PlayStation 4 Pro.

Bij ID.nl zijn we gek op producten voor een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Tegenwoordig is overal een app voor, zelfs wasmachines kun je voor een groot deel op afstand bedienen met je smartphone. Wij bekijken vijf van zulke exemplaren voor minder dan 500 euro.

Het bedienen van je wasmachine door middel van een app is handig. Zo kun je bijvoorbeeld zelf aangeven wanneer je je programma start, kun je deze tussendoor pauzeren als je wil dat de was op een bepaald tijdstip klaar is, zodat je je wasgoed kunt ophangen en krijg je een signaal wanneer de machine klaar is. Wij bekijken vijf via een app te bedienen wasmachines die minder kosten dan 500 euro.

Hoover H‑WASH 500 HWE 49AMBS/1‑S

Met de Hoover H‑WASH 500 HWE 49AMBS/1‑S kun jij wassen via wifi en een smartphone‑app. De machine heeft een capaciteit van 9 kg en een toerental van 1 400 rpm. Dankzij de Eco‑Power‑invertermotor werkt hij energiezuinig en valt hij in energieklasse A. Via de app stel je de startuitstel tot 24 uur in en kun je het wasprogramma of de resterende tijd bekijken.

Het Mix Power System + mengt water en wasmiddel voor een efficiënte reiniging. Daarnaast zijn er programma’s voor wol, katoen, snelle was of stoom. Een trommelreinigingsfunctie helpt om geurtjes te voorkomen en een resttijd‑indicator laat zien hoelang het programma nog duurt.

Hoover H‑WASH 500 HW 49XMBB/1‑S

De Hoover H‑WASH 500 HW 49XMBB/1‑S is een voorlader met 9 kg trommelinhoud. Het toerental bedraagt 1400 rpm en het energie‑etiket is A. Dit model is uitgerust met Wi‑Fi; via de Hoover‑app op je smartphone kun je programma’s kiezen, extra cycli downloaden en een startuitstel instellen. De invertermotor zorgt voor een stille werking en een lange levensduur.

Er zijn speciale programma’s voor bijvoorbeeld wol, een snelle cyclus of een antiallergie-programma. Een resttijd‑indicator en trommelverlichting maken het gebruik eenvoudiger, en een automatische waterniveau‑sensor past het waterverbruik aan de lading aan. Door het toerental van 1400 rpm blijft het restvocht laag en hangt de was minder lang te drogen.

Beko B5WT5941082W

De Beko B5WT5941082W heeft een trommel van 9 kg en een maximaal toerental van 1400 rpm. Dit apparaat is voorzien van een Bluetooth‑module voor bediening via de HomeWhiz‑app. Via deze app kun jij programma’s selecteren, het resterende verloop volgen en extra programma’s (zoals mix, gordijnen of lingerie) downloaden. De wasmachine valt in energieklasse A (‑10 %) en gebruikt een stille inductiemotor.

Dankzij de Aquatech‑technologie wordt water en wasmiddel effectief over het wasgoed gesproeid. Er zijn 15 standaardprogramma’s, waaronder handwas, wol, dark en Outdoor/Sport. Je kunt kiezen voor opties zoals stoom, extra spoelen of trommelreiniging. Het digitale display toont de resterende wastijd, er is startuitstel tot 24 uur en een aquasafe‑functie sluit de watertoevoer af bij lekkage.

Hisense WF5I8043BWF

De Hisense WF5I8043BWF is een slanke voorlader (ongeveer 47 cm diep) met een laadvermogen van 8 kg en een toerental van 1 400 rpm. De machine valt onder energieklasse A(‑30 %) en is uitgerust met wifi om hem via de ConnectLife‑app te bedienen. In een review wordt als voordeel genoemd dat je de wasmachine met een app op afstand kunt bedienen om het soort was en de centrifugeerstand te kiezen, en dat je een melding krijgt wanneer de was klaar is.

Het product heeft een stoomfunctie om kreuken te verminderen en een trommelverlichting zodat je geen sokken vergeet. Dankzij de compacte diepte is het model geschikt voor kleinere ruimtes. De app maakt het mogelijk extra programma’s te downloaden en het energieverbruik te volgen. Met 8 kg capaciteit is de machine geschikt voor een middelgroot huishouden; de maximale
centrifugesnelheid zorgt ervoor dat het restvocht beperkt blijft.

Samsung EcoBubble WW80CGC04AAH

De Samsung EcoBubble™ WW80CGC04AAH is een voorlader met een trommelcapaciteit van 8 kg en een centrifugesnelheid van 1400 rpm. Het apparaat gebruikt EcoBubble‑technologie om wasmiddel op te lossen en belletjes te creëren voor een grondige reiniging bij lage temperaturen. Het energieverbruik bedraagt volgens de specificaties 47 kWh per 100 cycli. Op de officiële Samsung‑pagina staat dat je via de SmartThings‑app de AI Energy Mode kunt inschakelen; daarmee monitor je het energieverbruik en kun je de temperatuur verlagen, de programmaduur
verleng‑ en en tot 70 % energie besparen.

In de app zie je jouw dagelijkse, wekelijkse en maandelijkse stroomverbruik per apparaat. Behalve de app‑bediening biedt de wasmachine een programma voor hygiënestoom, 10 % extra energiebesparing ten opzichte van oudere modellen en een digitale inverter‑motor voor een lager geluidsniveau. Met een geluidsniveau van circa 72 dB tijdens het centrifugeren en een A‑label behoort de machine tot de stille en zuinige klasse.

Bluetooth-speakers zijn er in overvloed, waardoor fabrikanten zich maar moeilijk kunnen onderscheiden. Met zijn kersverse Grip doet JBL een dappere poging. Volgens het Amerikaanse merk is deze draadloze luidspreker met ingebouwde verlichting erg krachtig. Bijzonder, want de behuizing is niet veel groter dan een colablikje. Maakt JBL zijn belofte waar?

De Grip is een begrijpelijke toevoeging binnen het uitgebreide gamma van de bekende audiofabrikant. Ten opzichte van de goedkopere GO 4 en Clip 5 is dit nieuwe model weliswaar iets groter, maar je krijgt daar een voller geluid voor terug. Vergelijken we de Grip met de iets duurdere Flip 7, dan is de cilindervormige behuizing van 6,4 × 15,3 × 6,5 centimeter juist weer iets compacter. Logischerwijs zag JBL dus een kans om dit gat in zijn assortiment te vullen. De speaker heeft een adviesprijs van 99,99 euro.

©Maikel Dijkhuizen

Luistertijd en bouwkwaliteit

Wie de JBL Grip koopt, moet zelf voor een usb-c-kabel zorgen, want deze kabel zit niet in het productdoosje. Eenmaal opgeladen gaat de accu van 2600 mAh op een gemiddeld volumeniveau ongeveer veertien uur mee. Normaal gesproken hebben JBL-speakers een stevige constructie. Dat is bij de Grip ook het geval, al kunnen we de behuizing op bepaalde plekken diep indrukken. Gelukkig veren het textiel en kunststof soepel terug. Wellicht verklaart het flexibele materiaal het lichte gewicht van 385 gram. Toch gaat deze luidspreker naar verwachting niet zo gauw stuk. JBL claimt dat de Grip een val van één meter hoogte op beton moeiteloos overleeft. Bovendien voldoet dit product aan de eisen van de IP68-norm. Het speakerkastje is dus volledig dompel- en stofdicht. Zeker voor luistersessies in de buitenlucht is dat natuurlijk een pluspunt. Dankzij de geïntegreerde lus hang je de Grip makkelijk ergens aan op.

©Maikel Dijkhuizen

Muziek luisteren

Zodra de Grip met een bluetooth-bron is verbonden, bedien je de muziekweergave eenvoudig vanaf de speaker. Boven het JBL-logo vind je twee volumeknoppen en een play/pauze-toets. Door tweemaal op laatstgenoemde knop te drukken, kun je nummers skippen. Bovenop is er nog een optie om een andere geschikte JBL-speaker draadloos te koppelen. Je profiteert dan van een grootser geluid. Hoewel veel cilindervormige luidsprekers een zogeheten 360 graden-geluid ondersteunen, is dat bij dit exemplaar helaas niet het geval. De achterkant klinkt beduidend minder dan de voorkant.

Bij eenvoudige muziekcomposities, podcasts en luisterboeken is de geluidskwaliteit goed. Het is nogal verrassend hoeveel volume dit kleine apparaatje kan produceren. Met name bij opzwepende genres als dance en hiphop komt dat goed van pas. Verder zijn mensen duidelijk te verstaan, zodat je bijvoorbeeld een radioshow of audioboek makkelijk kunt volgen. Bij bombastische muziekstukken met veel instrumenten schiet de Grip iets tekort. Denk bijvoorbeeld aan genres als rock, metal en klassiek. Logisch, want het is ondoenlijk om de benodigde audiofrequenties uit een enkele fullrange-audiodriver te persen. Zeker op een wat hoger volumeniveau klinken dergelijke nummers ietwat chaotisch. Geen schande, want dat is vrijwel bij alle bluetooth-speakers met slechts één actieve audiodriver het geval.

©Maikel Dijkhuizen

Sfeerverlichting en app

Op de achterkant zit een ledstrip van zo'n 6,5 centimeter. Dat geeft met name in het donker een leuk effect. Druk meermaals op de bijbehorende lichtknop voor verschillende thema's. Via de JBL Portable-app pas je optioneel de lichtintensiteit en kleur aan. Ook om andere redenen loont het de moeite om deze app op je smartphone te installeren. Je zet hiermee onder andere diverse equalizerinstellingen naar je hand. Kies bijvoorbeeld voor Chill, Vocal of Energetic. Tot slot stelt JBL vanuit de app regelmatig software-updates beschikbaar.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Grip kopen?

Als je een compacte luidspreker met IP68-certificering wilt kopen, is de JBL Grip het overwegen waard. Je haalt voor amper honderd euro een degelijke speaker in huis die in alle weersomstandigheden blijft doorspelen. Overige pluspunten zijn de respectabele accuduur en geïntegreerde verlichting. Voor audiopuristen is de aanwezigheid van één actieve driver een nadeel. Dat geeft op audiovlak namelijk beperkingen. Zoek je een bluetooth-speaker die alle muziekstijlen op een hoog volumeniveau zonder vervorming laat horen, dan is de Grip niet de beste keuze.