Meer dan de helft van alle computers wereldwijd draait inmiddels op Windows 10, een mijlpaal die dit jaar is bereikt. Goed nieuws voor Microsoft, dat met het besturingssysteem een turbulent 2018 achter de rug had. Maatregelen waren nodig om de boel weer op de rit te krijgen en dat tekende Windows 10 in 2019.

Microsoft begint 2019 met een achterstand. Begin januari blijkt namelijk dat de oktober-update van 2018 nog maar op een klein deel van alle pc's geïnstalleerd is. Een restant van een rommelig jaar op gebied van windows-updates. Zowel de mei- als de oktober-update komen destijds later uit dan verwacht, doordat ze grote problemen voor gebruikers veroorzaken. Van blauwe schermen tot spontaan verwijderde bestanden. Het tempo van twee grote 'feature-updates' per jaar is simpelweg niet meer vol te houden.

Windows 10 is nooit af, Microsoft ziet het besturingssysteem als een dienst om constant bij te werken.Met nieuwe functies en het optimaliseren van bestaande processen. Het forceren van automatische updates is een van de acties die wordt ondernomen om zoveel mogelijk gebruikers op dezelfde Windows-versie te houden. Al sinds de release in 2015 is duidelijk dat gebruikers zelf hier minder tevreden mee zijn. Dit jaar komt uit onderzoek dan ook naar voren dat updates voor hen vaak ongelegen komen.

©CIDimport

Updates in mei en november

Dat de situatie onhoudbaar is geworden, dringt inmiddels ook bij Microsoft door. In april wordt duidelijk dat het roer flink omgaat. Er komen meer opties voor het uitstellen Windows-updates. Vooral Windows Home-gebruikers hebben daar baat bij. Het bedrijf voegt daad bij woord ten tijde van de mei-update, die overigens netjes op tijd uitkomt. Of je die gelijk wilt installeren of liever even afwacht, bepaal je zelf. Een soortgelijk fiasco als bij de vorige twee updates blijft uit.

De mei-update brengt minder nieuws met zich mee dan eerdere updates. Meest in het oog springend is de optie om een licht thema voor het besturingssysteem in te stellen. Een vervelende bijkomstigheid is dat Microsoft bij de installatie van Windows 10 ineens het aanmaken van een Microsoft-account verplicht, wat overigens te omzeilen is door je netwerkkabel los te trekken. Niettemin is hier te zien het bedrijf een rustigere koers vaart, wanneer het Windows-updates betreft. 

©CIDimport

De lijn wordt voortgezet met de november-update. Ook die komt op de geplande datum uit en ook de installatie daarvan wordt niet opgedrongen. Gebruikers die er meteen mee aan de slag willen, kunnen de update handmatig downloaden. De rest wordt met rust gelaten. Naar nieuwe functies moeten met een vergrootglas gezocht worden. Deze update staat in het teken van optimalisatie onder de motorkap. Na installatie blijft zelfs een pop-up uit die normaliter opdook om nieuwe features uit te lichten.

Mijnenveld

Wat ons betreft een positieve ontwikkeling voor Windows 10. Geduld is immers een schone zaak. Liever een stabiel besturingssysteem dan telkens nieuwe features die je misschien toch helemaal niet gebruikt. Alsnog gaat het af en toe mis, bijvoorbeeld met een recente cumulatieve update - oh ja, die zijn er ook nog! Daarnaast is de nieuwste Windows 10-versie niet compatibel met veroudere versies van antivirusprogramma's van AVG en Avast.

Je kunt jezelf overigens afvragen of je nog een apart antivirusprogramma op je systeem wilt hebben. Een opsteker voor Microsoft namelijk dit jaar: de ingebouwde antivirus van Windows 10 behoort nu tot de top. Windows Defender haalt de hoogste score bij een vergelijkende test van het onafhankelijke AV-Test. Netjes!

©CIDimport

Goede bedoelingen ten spijt, blijft het update-proces voor velen een mijnenveld. Sinds de mei-update detecteert Windows 10 wel of de installatie ervoor zorgt dat de pc niet meer opstart. In dit geval wordt de update automatisch teruggedraaid. Bij de uitrol van updates houdt Microsoft al langer rekening met systeemconfiguraties die in het verleden voor problemen zorgden. Deze pc's krijgen updates later binnen dan pc's waarop ze vlekkeloos geïnstalleerd worden. 

Windows 10 in 2020

Blikken we alvast vooruit op het komende jaar. Wat brengt 2020 voor Windows 10? Januari is direct al een cruciale maand. Dan stopt namelijk de ondersteuning voor Windows 7. Microsoft hoop dat veel Windows 7-gebruikers dan eindelijk de overstap naar Windows 10 maken. Hoewel meer dan de helft van de pc's Windows 10 draait, zit een derde nog altijd op Windows 7. Nederlandse gemeenten zitten ook nog volop in het overstap-proces. Verlenging van ondersteuning kan, maar kost geld. 

De eerste Windows-update van 2020 staat traditiegetrouw op de rol voor de lenteperiode. Verwacht wordt dat dan de vernieuwde Edge-browser de show gaat stelen. De standaard browser van Windows 10 wordt vervangen door een exemplaar dat Chromium als basis heeft. Je zou Chromium-Edge nu al kunnen downloaden en installeren, maar weldra wordt het automatisch voor je gedaan. Bedoeling is dat de lente-update de browser officieel in Windows 10 gaat integreren. 

©CIDimport

De leukste Windows 10-workshops

Tot slot zetten we nog even de leukste Windows 10-workshops van het afgelopen jaar voor je op een rij, met dank aan onze enige echte Gerard Lodder. Het fijne aan Windows 10 is immers dat je het besturingssysteem helemaal naar eigen hand kan zetten. We wensen je veel plezier met onderstaande video-workshops!

Tegelmappen in startmenuTekstgrootte aanpassenHaal alles uit de zoekfunctieTaakbalk configurerenOuderlijk toezichtProblemen oplossen met stappenbeschrijvingLeer werken met de taakweergaveDocumenten scannenMappen maken in MailMeerdere accounts in MailSnelkoppelingen in het startmenuFirewall-instellingenVerborgen bestanden en extensies weergevenAlles over manipulatiebeschermingOver veilig verwijderenFoutmeldingen kopiërenSchermtoetsenbord en kaomojiWerken met het actiecentrumBureaublad organiserenSpelen met Windows 10 PowerToysStore-instellingenStartmenu aanpassenAlles over de Agenda-functie

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.