PC opnieuw installeren

Hoe u het ook wendt of keert, in de meeste gevallen is de oorzaak van een trage pc een teveel aan geïnstalleerde programma’s. Programma’s die op de achtergrond draaien ook al hebt u ze niet nodig, restanten van verwijderde programma’s, een overvol register en ga zo maar door. Met het juiste voorbereidingswerk, kan een overgang naar een nieuw systeem desalniettemin vlotjes verlopen.

Windows Easy Transfer

De grootste moeilijkheid van een herinstallatie is het overzetten van al uw programma’s, instellingen en wat dies meer zij. Dat kan echter verrassend makkelijk met Windows Easy Transfer, een van de verborgen schatten in Windows. Met deze tool, die u in het startmenu vindt bij Bureau-accessoires, Systeemwerkset, kunt u heel eenvoudig een hoop bestanden en instellingen van Windows overzetten naar een andere computer of een nieuwe Windows-installatie op dezelfde computer.

Accounts, documenten, e-mail, het wordt allemaal meegenomen. Windows berekent hoeveel ruimte u nodig hebt op uw externe harde schijf, waarna het een mig-bestand aanmaakt. Na de herinstallatie opent u Windows Easy Transfer opnieuw, duidt u dit mig-bestand aan, en alles wordt teruggezet. In deze workshop gaan we hier niet verder op in, omdat we met een volledig schoon systeem willen beginnen.

Systeemkopie maken

De belangrijkste tip voordat u aan de slag gaat, is het maken van een image; hoe traag uw pc ook is. Mocht er iets misgaan, dan kunt u altijd terug naar start. Een image maakt u in Windows 7 via het Configuratiescherm, waar u onder Systeem en Beveiliging op Een back-up van uw computer maken klikt. Vervolgens klikt u aan de linkerkant op Een systeemkopie maken. De systeemkopie bewaar u uiteraard op een andere harde schijf, bij voorkeur op een extern exemplaar.

Vergeten bestanden

Tijdens een herinstallatie wordt normaal gesproken alleen u systeemschijf aangepast. Bewaart u bijvoorbeeld u foto’s op een andere schijf, dan hoef u daar geen back-up van te maken (al kan dat uiteraard nooit kwaad). Er staat echter meer op uw systeemschijf dan u denkt. Denk bijvoorbeeld aan lettertypes en onderdelen van programma’s, zoals savegames van spelletjes.

Leuke lettertypes plukt u bijvoorbeeld uit de map C:\Windows\Fonts. Controleer ook wat er zoal op uw Bureaublad staat en in uw Bibliotheken, zoals de map Mijn Documenten.

Installatiebestanden downloaden

Om te vermijden dat u overbodige rommel gaat installeren op uw opgeschoonde pc, is eht handig om te controleren wat u aan programma’s geïnstalleerd hebt en welke daarvan u effectief gebruikt. Haal de installatiebestanden alvast binnen en bewaar ze op uw externe harde schijf, zodat u na de herinstallatie meteen aan de slag kunt. Wilt u zichzelf wat klikwerk besparen, dan kunt u een hoop populaire freeware installeren met een enkele installer. Het enige wat u hoeft te doen, is de benodigde tools aan te vinken op ninite.com en vervolgens de gepersonaliseerde installer binnen te halen.

Productsleutels terugvinden

Hebt u betaalde software op uw computer staan, kijk dan eerst of u de installatiebestanden of -schijven en licentiesleutels bij de hand hebt. In de meeste programma’s vraagt u die sleutels makkelijk op via het menu Extra of Help, bij sommige fabrikanten wordt al die info verzameld in uw online account. Kijk ook eens op de doos of in de handleiding. Vindt u sommige serienummers niet terug, dan kunt u het proberen met het gratis tooltje Magical Jelly Bean Keyfinder. Alternatieven zijn ProduKey voor sleutels van Windows en Office of LicenseCrawler. Het kan zijn dat uw security suite van zich laat horen bij het gebruik van deze programma’s. Het is immers niet ondenkbaar dat kwaadwillenden dergelijke tooltjes gebruiken om bepaalde gegevens te achterhalen, maar de hier genoemde zijn veilig.

Mailboxen back-uppen

Gebruikt u geen webdienst als Gmail of Hotmail voor uw mail, dan wilt u wellicht ook uw volledige mailbox inclusief contacten overzetten naar de verse installatie. Elk mailprogramma heeft wel een optie om alles te exporteren en later weer te importeren. U kunt voor de zekerheid de volledige maildatabase back-uppen. De locatie van die database vindt u in Outlook Express via Extra, Opties, tabblad Onderhoud en de knop Archiefmap. In Windows Live Mail, de opvolger van Outlook Express, vindt u de locatie van de gegevens door linksboven op de blauwe knop te klikken, vervolgens op Opties, Mail, het tabblad Geavanceerd, de knop Onderhoud en de knop Archiefmap.

Nog sneller: u vindt alles wat u nodig hebt in de map C:\Gebruikers\[account]\AppData\Local\Microsoft\, waar u de map Windows Mail of Windows Live Mail kopieert naar u externe harde schijf. Kopieer voor de zekerheid ook C:\Gebruikers\[account]\Contactpersonen. Gebruikt u Outlook, dan hebt u enkel het bestand outlook.pst nodig. In Windows 7 vindt u dat in de map C:\Gebruikers\[account]\AppData\Local\Microsoft\Outlook. Na de herinstallatie zet u het bestand of de mappen gewoon terug op dezelfde plaats. Noteer ook de instellingen van uw mailboxen, zoals pop- en imap- of smtp-servers.

Favorieten backuppen

Vergeet ook uw browserfavorieten niet, tenzij u die online gesynchroniseerd hebt. Hoe u die kunt back-uppen, verschilt van browser tot browser. In Chrome klikt u in de menubalk op de sleutel en kiest u vervolgens Bladwijzers, Bladwijzerbeheer of gaat u rechtstreeks naar chrome://bookmarks. Klik op Organiseren en vervolgens op bladwijzers exporteren naar een html-bestand. Daar kunt u ze ook weer importeren. De Favorieten van Internet Explorer vindt u in de map C:\Gebruikers\[account]\Favorieten. Wilt u uw hele browser back-uppen, met instellingen en al, dan kunt u het tooltje FavBackup www.favbrowser.com/backup aanspreken. FavBackup werkt met Chrome, Internet Explorer, Firefox, Safari, Opera en Flock.

Drivers backuppen

Veel computerellende wordt veroorzaakt door drivers. Een nukkig beeldscherm, luidsprekers waar geen geluid uit komt, een kaartlezer die niet herkend wordt ... Doe uzelf een plezier en maak een back-up van uw drivers wanneer als alles goed werkt. Daarvoor kunt u DriverMax aanspreken. Het programma is gratis, met een betaalde upgrademogelijkheid. Bewaar deze back-up op uw externe harde schijf en zet er meteen het installatiebestand van DriverMax bij, zodat u na de herinstallatie van Windows het bestand niet opnieuw hoeft te downloaden.

Formatteren en herinstalleren

Alles gebackupt? Dan doet u de installatie-dvd van Windows in de lezer en herstart u uw pc. Zorg wel dat uw computer opstart van de dvd, dus misschien moet u dit eerst nog even aangeven in het Bios. Dat doet u door tijdens het opstarten een bepaalde toets (vaak Delete) in te drukken. Vervolgens zorgt u dat bij Boot Sequence (of iets wat daar op lijkt) uw dvd-station als eerste staat en dan pas de harde schijf. Zodra de dvd opstart, krijgt u de keuze tussen een upgrade of een custom installation. De upgrade behoudt alle programma’s, dus we kiezen in ons geval voor de Custom installation. Zo beginnen we echt met een schoon systeem. Krijgt u de vraag waar u Windows wil installeren, klik dan op Drive Options (Advanced). Kies de juiste schijf, een formatteermethode en wacht tot de schijf of partitie geformatteerd is. Volg daarna de installatiewizard.

Terzijde: heel wat laptops komen met een herstelpartitie om Windows opnieuw te installeren, maar dat proces verschilt van apparaat tot apparaat. Raadpleeg in dat geval de handleiding.

Updaten

Windows geïnstalleerd? Geniet dan even van het (voorlopig nog) lege Bureaublad voor u verdergaat. Installeer bij voorkeur eerst een antivirusprogramma zoals AVG of Microsoft Security Essentials. Vervolgens start u Windows Update, door in het startmenu Windows Update te typen en te bevestigen met een druk op Enter. De kans is groot dat dit wel even duurt, dus ga wat anders doen terwijl u wacht en installeer en herstart waar nodig uw computer. Met DriverMax kunt u de drivers meteen up-to-date brengen. Vervolgens kunt u uw mailprogramma installeren en de database terugzetten.

Systeemkopie maken (2)

Nog voor u alle must-have programma’s gaat installeren maakt u een image van uw systeem nu het zich nog in maagdelijke status bevindt. Dan hoeft u de volgende keer Windows niet opnieuw te installeren, maar enkel deze image terug te zetten. Installeer vervolgens alle programma’s die u nodig hebt, pas de instellingen waar nodig aan en maak eventueel nog een image. Let wel: als u meerdere images van dezelfde computer wilt maken, kan dat niet op dezelfde schijf. Windows bewaart images immers steeds in de map [station]\WindowsImageBackup\[computernaam]. Verplaats de eerste image dus eerst naar een andere map, om te vermijden dat hij overschreven wordt.

Tekst: Frederik Meuris

Deze workshop komt uit Computer Idee nummer 21, jaargang 2012