Je bent geregeld onderweg, maar hebt graag op elk moment toegang tot je thuiscomputer. Of je bent het toevluchtsoord van kennissen met pc-problemen en wilt hun computer op afstand kunnen overnemen om alles weer vlot te trekken. Wist je dat Windows ingebouwde tools heeft voor hulp op afstand? Quick Assist en Extern Bureaublad helpen je uit de brand.

We beginnen met een relatief eenvoudig scenario. Iemand heeft je hulp nodig en je helpt hem graag uit het slop, maar als het even kan wel zonder de deur uit te gaan. Hiervoor heeft Windows eigenlijk standaard alles in huis, ook Windows Home. De benodigde app, voorheen nog ‘Hulp op afstand’ geheten, luistert tegenwoordig naar de naam Quick Assist. We beginnen aan de kant van de hulpverlener: in dit scenario is dat dus je eigen pc.

Open het Windows Startmenu en start de app Quick Assist. In het dialoogvenster dat wordt geopend, klik je bij Ondersteuning geven op de knop Iemand anders helpen. Even later verschijnt een beveiligingscode van zes cijfers, met een geldigheidsduur van 10 minuten.

De bedoeling is duidelijk: je moet deze code binnen dit tijdsbestek bij de hulpvrager zien te krijgen. Dit doe je bij voorkeur op een relatief veilige manier: via telefoon bijvoorbeeld of via een chat- of e-mailbericht.

©PXimport

Quick Assist-sessie

Ook de hulpvrager dient nu op zijn beurt de app Quick Assist op te starten. De ontvangen code vult hij in bij Code van assistent, waarna hij ter bevestiging op Scherm delen klikt. Vervolgens verschijnen op het scherm van de hulpverlener twee mogelijke opties: Volledig beheer en Scherm bekijken. Deze laatste optie zorgt ervoor dat je het scherm van de hulpvrager kunt bekijken, maar hij behoudt dus wel de controle. Kies je hier voor de eerste optie, dan kun je de pc van de hulpvrager op afstand overnemen en daadwerkelijk besturen.

Zodra je je keuze bevestigt met Ga verder en de andere partij op Toestaan klikt, is de verbinding een feit en kun je het scherm bekijken of de computer bedienen. In een knoppenbalk vind je diverse tools, zoals Beeldscherm selecteren (als er meerdere monitors zijn aangesloten), Aantekeningen maken (voor eenvoudige annotaties), Ware grootte en Instructiekanaal wisselen. Dit laatste blijkt om een simpel chatkanaal te gaan. 

Er is ook een knop om de externe pc te herstarten en het spreekt voor zich dat beide partijen op elk moment de verbinding kunnen verbreken.

©PXimport

Extern bureaublad

Windows beschikt zelf nog over een andere, meer krachtige functie voor het overnemen van een computer, maar helaas tref je deze niet in Windows Home aan. Het gaat om Extern bureaublad. Technisch is dat niets anders dan een toepassing van het RDP-protocol (remote desktop) dat door Microsoft specifiek voor Windows-omgevingen werd ontwikkeld. Meer informatie vind je via https://kwikr.nl/externb.

Heb je Windows Pro of hoger, dan schakel je deze functie als volgt in (in Windows 11). We beginnen aan de kant van de hulpvrager. Open de Windows-instellingen, ga naar Systeem, klik in het rechterpaneel op Extern bureaublad en druk op de knop Bevestigen.

Toegegeven, het RDP-protocol is niet bepaald het veiligste, maar je maakt het wel iets veiliger door op het pijlknopje bij Aan te klikken en te zorgen dat er een vinkje staat bij Van apparaten eisen authenticatie op netwerkniveau te gebruiken om verbinding te maken (aanbevolen). Dit maakt dat je je met een Windows-gebruikersaccount moet authenticeren op het netwerk, voordat je op afstand toegang tot de pc krijgt. 

Eventueel klik je hier ook op Gebruikers met toegang tot Extern bureaublad en bepaal je via Toevoegen welke accounts hiervan gebruik mogen maken. Let wel, leden van de Administrators-groep krijgen in elk geval toegang.

©PXimport

Interne client

Over naar de clientzijde: dat is dus de pc die verbinding moet maken met het externe bureaublad. We gaan er eerst van uit dat je dit wilt doen vanaf een andere pc in je eigen netwerk, bijvoorbeeld om een pc te bedienen die zich op een wat onhandige plek bevindt.

Zo’n verbinding kun je rechtstreeks vanuit Windows opzetten, ook met Windows Home als client. Druk op de Windows-toets en typ verbinding in de zoekbalk. Selecteer Verbinding maken met extern bureaublad en vul in het dialoogvenster het ip-adres of de computernaam in van de beoogde pc. Je vindt deze laatste via de sneltoets Windows-toets+Pause; het (interne) ip-adres lees je af via Instellingen / Netwerk en internet / Ethernet of Wi-Fi / <naam_netwerkverbinding>, bij IPv4-adres.

Bevestig met Verbinden en vul een geldig Windows-account in – eventueel via de optie Meer keuzes / Ander account gebruiken. Als het goed is, krijg je meteen de controle over de pc. Deze laatste laat zich helaas niet tegelijk lokaal en via de RDP-client bedienen: je wordt automatisch afgemeld zolang de verbinding actief is.

Wanneer je in het verbindingsvenster op Opties weergeven klikt, verschijnen er aanvullende tabbladen met handige extra’s. Zo kun je de verbindingsinstellingen (in een .rdp-bestand) bewaren voor een snelle herverbinding, kun je op het tabblad Weergave de beeldkwaliteit instellen (hoe hoger, hoe meer bandbreedte uiteraard) en geef je op het tabblad Lokale bronnen aan of ook de printer, het klembord en bepaalde stations van de client-pc beschikbaar moeten zijn binnen de overnamesessie.

©PXimport

Externe client

Het is in principe ook mogelijk om van buitenaf toegang te krijgen tot de pc met Extern bureaublad, maar zo’n verbinding heeft wel wat voeten in de aarde. Als veiligheid niet je allerhoogste prioriteit is, kun je op je router een doorlusregel definiëren naar de RDP-poort (tcp/udp 3389) met het interne ip-adres van de pc. Dit doe je in een routerrubriek als Port forwarding. Op www.portforward.com/router.htm vind je instructies voor diverse routermodellen. 

Aan clientzijde vul je in het verbindingsvenster van Extern bureaublad deze keer niet het interne ip-adres van de pc in, maar het externe ip-adres van je router (netwerk). Dit adres kom je te weten wanneer je binnen je netwerk surft naar bijvoorbeeld www.whatismyip.com.

De kans is helaas reëel dat je externe ip-adres dynamisch wordt toegekend door je provider, wat maakt dat je voor elke sessie over het actuele ip-adres moet beschikken. Een DDNS-service (dynamisch DNS) biedt hiervoor een uitweg. Deze koppelt namelijk een vaste hostnaam aan het ip-adres, waarbij een clienttool elke wijziging aan dit adres doorgeeft aan de DDNS-server. In de clientmodule hoef je dan maar de hostnaam in te vullen en niet langer het (wisselende) ip-adres. Een voorbeeld van zo’n gratis service is www.dynu.com.

©PXimport

Alternatieve poort

Het wordt wat RDP betreft wel iets veiliger als je de standaardpoort 3389 vooraf wijzigt. Dit kan via een registeringreep op de pc. Druk op Windows-toets+R en voer Regedit uit. Navigeer naar Computer\HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\Terminal Server\WinStations\RDP-Tcp. Dubbelklik in het rechterpaneel op PortNumber en wijzig 3389 (Decimaal) in een ander vrij (hoger) poortnummer. Je moet deze aanpassing ook aan clientzijde doorgeven: <ip-adres/hostnaam>:<poortnummer>.

Lukt de verbinding niet, dan zit er ongetwijfeld een firewall tussen en moet je hier extra regels creëren voor de nieuwe poort. Druk op Windows-toets+R en voer wf.msc uit, zodat je in het venster van Windows Defender Firewall met geavanceerde beveiliging belandt. In de rubriek Regels voor binnenkomende verbinding tref je bij Extern bureaublad enkele regels aan die nog steeds zijn afgestemd op standaardpoort 3389. Je moet dus zelf vergelijkbare regels creëren voor het alternatieve poortnummer.

©PXimport

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.