Standaard is in een Nederlandse versie van Windows een Amerikaans toetsenbord ingesteld in combinatie met de Nederlandse taal. Maar als u nou eens iets in een andere taal wilt schrijven? Zo eentje waarbij vreemde tekens als ç of ø gebruikt worden?

Standaard is in een Nederlandse versie van Windows een Amerikaans toetsenbord ingesteld in combinatie met de Nederlandse taal. Maar als u nou eens iets in een andere taal wilt schrijven? Zo eentje waarbij vreemde tekens als ç of ø gebruikt worden? Natuurlijk kunt u via de invoegfunctie in bijvoorbeeld Word speciale tekens invoegen, maar dan wordt het schrijven van zelfs de meest simpele mails en brieven een verzoeking. Gelukkig zijn meerdere toetsenbordtalen makkelijk te installeren.

Stap 1

Laten we eerst even bij de grootste ellende van meerdere toetsenbordtalen én toetsenborden beginnen: het soms spontaan en ongewenst schakelen tussen een Nederlands en Amerikaans toetsenbord. Standaard worden namelijk twee toetsenborden in Windows geactiveerd: Nederlands en Verenigde Staten (internationaal). Let wel: het gaat hier om de toetsenborden zélf, de meeste pc’s en notebooks maken gebruik van toetsen volgens de internationale Amerikaanse indeling. Beschikt u niet over een echt Nederlandstalig toetsenbord, dan is deze extra indeling dus overbodig. En soms heel vervelend, want Microsoft heeft lang geleden in zijn oneindige wijsheid bedacht dat het schakelen tussen toetsenborden dient te gebeuren via de toetscombinatie linker Shifttoets en linker Control-toets. Omdat die allebei op een hoekpunt zitten, gebeurt het dus nogal eens dat die per ongeluk ingedrukt worden met als gevolg dat er ineens andere tekens op uw scherm verschijnen dan u op uw toetsenbord indrukt. Oplossing: druk nogmaals - maar nu bewust - op de linker Shift- en Controltoets.

Stap 2

©CIDimport

Om voor eens en voor altijd van deze ellende verlost te zijn, kunt u het Nederlandse toetsenbord verwijderen, zeker als u nooit van plan bent een echt Nederlands toetsenbord te gaan gebruiken. En mocht u dat ooit wel willen: de indeling is achteraf natuurlijk ook zo weer terug te zetten. Verwijderen doet u door allereerst in het menu Start op Configuratiescherm te klikken. Dubbelklik vervolgens - in de Klassieke weergave - op het pictogram Landinstellingen.

Stap 3

©CIDimport

Klik in het venster Landinstellingen op het tabblad Toetsenborden en talen, klik daar op de knop Toetsenborden wijzigen. In het venster Tekstservices en invoertalen vindt u onder het kopje Geïnstalleerde services een lijstje met aanwezige toetsenborden en talen. Onder het kopje Nederlands selecteert u dan onder Toetsenbord de optie Nederlands (1), klik vervolgens op de knop Verwijderen (2). Klik tot slot op Toepassen en u schakelt nooit meer per ongeluk tussen verschillende toetsenborden. Het kleine toetsenbordpictogram rechts onderin beeld, direct naast de systeemwerkbalk is nu verdwenen.

Stap 4

©CIDimport

Nu we deze potentiële irritatiebron hebben verwijderd, blijft natuurlijk nog steeds het probleem met niet ondersteunde toetsenbordtalen. Een taalindeling zorgt ervoor dat u makkelijk met behulp van toetscombinaties of achtereenvolgende tekens niet-standaard tekens kunt produceren. Stel dat u in het Pools wilt corres-ponderen, dan is een Poolse toetsenbordindeling ideaal. Klik hiervoor - nog steeds in het venster Tekstservices en invoertalen - op de knop Toevoegen. In het venster Invoertaal toevoegen zien we een indrukwekkende lijst toetsenbordtalen, scroll naar beneden tot u de optie Pools (Polen) tegenkomt. Klik op het +-teken en daarna op het plusje voor Toetsenbord. Selecteer vervolgens de optie Pools (programmeurs). Klik tot slot op OK.

Stap 5

©CIDimport

De reden dat we als voorbeeld het Poolse toetsenbord namen, is omdat hier iets bijzonders mee aan de hand is: in plaats van de standaard Poolse indeling is de programmeursindeling veel meer ingeburgerd en blijkt deze in de praktijk ook stukken beter te werken. Iets dergelijks geldt (wellicht) ook voor sommige andere talen die de wereld rijk is, vraag dat altijd even na aan iemand die een taal van huis uit spreekt. U kunt desgewenst nog meer toetsenbordtalen toevoegen. Bent u klaar, dan klikt u op OK in alle openstaande vensters. De toetsenbordtalen zijn nu klaar voor gebruik. Een andere toetsenbordtaal kiezen doet u door rechts onderin beeld (links van de systeemwerkbalk) op het taalpictogram te klikken, standaard vinden we hier NL voor Nederlands. Kies een van de nieuw geïnstalleerde talen, waarna het pictogram mee verandert.

Stap 6

©CIDimport

Om te weten hoe u vervolgens de speciale tekens in een gekozen toetsenbordtaal moet produceren, is weer een heel ander verhaal. Gelukkig biedt Wikipedia uitkomst. Ga naar en.wikipedia.org/wiki/Keyboard_layout en scroll naar beneden tot aan het kopje QWERTY. Daar treft u een tamelijk uitgebreide lijst met toetsenbordcombinaties aan van diverse toetsenbordtalen. Mocht de uwe er nou weer net niet tussen zitten, dan is googelen natuurlijk een optie. Overigens geldt dat door het toevoegen van toetsenbordtalen de vervelende toetscombinatie rechter Shift + rechter Control niet ineens weer gaat werken. Deze sneltoets geldt alleen voor het wijzigen van een fysiek toetsenbord, ofwel een toetsenbord met een fysiek andere plek van de toetsen. Het toetsenbord Verenigde Staten (internationaal) zoals op een groot deel van de wereld in gebruik is gelukkig heel flexibel.

Deze workshop komt uit Computer Idee nummer 15, jaargang 2009.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zoek je een goede tablet met een riant scherm? We hebben vijf interessante producten voor je op een rijtje gezet.

Samsung Galaxy Tab S9+ WiFi

Zoek je een krachtige tablet met een groot scherm? De Samsung Galaxy Tab S9+ WiFi heeft een indrukwekkend amoledscherm van 12,4 inch. Dat is een prettig formaat om bijvoorbeeld de digitale krant te lezen of Netflix-series te bingewatchen. Verder draait de aanwezige Qualcomm Snapdragon 8 Gen 2-processor zijn hand niet om voor zware taken, zoals het spelen van 3D-games of monteren van video's. Deze chipset bevat acht rekenkernen waarvan de snelste cores zijn afgeregeld op een maximale klokfrequentie van 3,36 GHz. In combinatie met 12 GB werkgeheugen kun je vlot op deze tablet werken. Gebruik hiervoor eventueel de bijgesloten drukgevoelige stylus.

Voor beeldbewerkingen komt de respectabele resolutie van 2800 × 1752 pixels goed van pas. Foto's en video's ogen hierop haarscherp. Daarnaast ondersteunt het amoledscherm een vernieuwingsfrequentie van 120 hertz. Je speelt dus snelle games zonder haperingen. De basisuitvoering heeft 256 GB interne opslag. Kies tussen de kleurstellingen grafiet en beige. Je kunt de Galaxy Tab S9+ WiFi ook met 512 GB interne opslag kopen (grafiet/beige). Overigens heeft de waterdichte behuizing een microSD-kaartslot, waardoor je de opslagcapaciteit eenvoudig met maximaal 1 TB kunt uitbreiden. Tot slot is er nog een uitvoering met ondersteuning voor mobiel internet (5G) verkrijgbaar.

Xiaomi Pad 6

De Xiaomi Pad 6 is een krachtige tablet die zich richt op zowel entertainment als productiviteit. Het absolute hoogtepunt is het 11-inch WQHD+ scherm met een verversingssnelheid van 144Hz. Dit zorgt voor een aanzienlijk vloeiender beeld. Onder de motorkap vind je een snelle Snapdragon 870-processor, waardoor zware apps en games moeiteloos draaien.

De tablet heeft een luxe, volledig metalen behuizing en vier luidsprekers met Dolby Atmos-ondersteuning voor een ruimtelijk geluid. De accu van 8840 mAh gaat lang mee en laadt snel op (33W). Let wel dat de optionele stylus niet standaard wordt meegeleverd.

OnePlus Pad

Je koopt met de OnePlus Pad een grote tablet voor een schappelijke prijs. Het lcd-scherm van 11,61 inch bevat 2800 × 2000 pixels, waardoor je films, series en tv-programma's in Full-HD-kwaliteit kunt bewonderen. Er is 128 GB opslagcapaciteit ingebouwd. Naast huisvesting van Android en alle apps blijft er dus nog voldoende ruimte over voor eigen data. Gunstig voor het geval je bijvoorbeeld een complete serie van Netflix offline wilt bekijken. Games zien er trouwens ook fraai uit, want het scherm ondersteunt een hoge vernieuwingsfrequentie van 144 hertz.

Voor het rekenwerk is een octacore-processor van MediaTek verantwoordelijk. De rapste kern levert een maximale kloksnelheid van 3,05 GHz. Daarnaast is er een geheugenmodule met 8 GB RAM geïntegreerd. De OnePlus Pad leent zich prima voor alledaagse toepassingen, terwijl je bijvoorbeeld ook eens een foto kunt bewerken. Deze groene tablet is met zijn aluminium behuizing een echte blikvanger!

Lenovo Tab P12 (ZACH0112SE)

Op zoek naar een betaalbare tablet met een groot scherm? Dan zit je met de Lenovo Tab P12 wel goed, want dit apparaat heeft een indrukwekkende schermdiagonaal van 12,7 inch. De resolutie is met 2944 × 1840 pixels eveneens prima op orde, zodat je foto's en video's in een hoge kwaliteit kunt bekijken. Verder heeft de fabrikant ook aan een goed geluid gedacht. De metalen behuizing bevat vier minispeakers van het bekende audiomerk JBL. Een bluetooth-koptelefoon koppelen kan uiteraard ook.

De Tab P12 is met name geschikt voor alledaagse apps, zoals Facebook, YouTube, Chrome en simpele spelletjes. Voor veeleisende 3D-games en andere zware toepassingen heeft de MediaTek Dimensity 7050-processor iets te weinig power. Zes rekenkernen presteren op 2 GHz, terwijl de twee resterende cores zijn geklokt op 2,6 GHz. Deze tablet heeft daarnaast 8 GB werkgeheugen en 128 GB interne opslag. Overigens breid je de opslagcapaciteit makkelijk uit met een eigen microSD-kaart van maximaal 1 TB. Lenovo levert bij dit product een stylus mee. Benieuwd naar ervaringen van andere gebruikers? Lees dan deze reviews op Kieskeurig.nl.

Lenovo Tab M11 (ZADA0134SE)

Lenovo bewijst met zijn Tab M11 dat een goede tablet helemaal niet zo veel geld hoeft te kosten. Zo komen diverse onafhankelijke testers op Kieskeurig.nl tot een gemiddelde score van een 9. Vaak benoemde pluspunten zijn onder meer de hoge beeldkwaliteit, de lange accuduur en het goede geluid. Verder vinden gebruikers het prettig dat er al een stylus is inbegrepen. Handig voor wie graag tekeningen of handgeschreven notities maakt. Het lcd-scherm telt 1920 × 1200 pixels. De resolutie is weliswaar wat lager vergeleken met die van duurdere modellen, maar je kunt nog altijd films in Full-HD-kwaliteit streamen. De beelden ogen op het 11inch-scherm dan ook scherp. Ondanks de lage aanschafprijs heeft deze stevige tablet een metalen behuizing.

Voor het opslaan van apps en eigen data bevat de Tab M11 128 GB intern geheugen. Breid dat desgewenst uit met een eigen microSD-kaart van maximaal 1 TB. Het rekencentrum bestaat uit de veelgebruikte MediaTek Helio G88-processor en 4 GB werkgeheugen. Voor basistaken als e-mailen, internetten, webwinkelen en video's streamen is dat ruimschoots voldoende. Nuttig om te weten is dat Lenovo tot januari 2028 software-updates levert, zodat je het apparaat de komende jaren veilig kunt blijven gebruiken.

Het Nederlandse Fairphone vernieuwt zijn Fairbuds XL-hoofdtelefoon. De 2025-editie ziet er fris uit en moet beter geluid bieden dan zijn voorganger. In deze review lees je hoe de 249 euro kostende hoofdtelefoon bevalt.

Fairphone staat bekend om zijn focus op duurzame producten, gemaakt van zo eerlijk gewonnen grondstoffen en in elkaar gezet door Aziatische fabrieksarbeiders die beter behandeld en betaald worden dan gemiddeld in sector. Fairphone's producten zijn daarom wat duurder dan veel concurrerende producten, maar het duurzame karakter kan je wel een beter gevoel geven.

Modulair ontwerp

Als je minder geeft om deze vorm van duurzaamheid, kan de Fairphone Fairbuds XL (2025) nog steeds interessant zijn. Deze hoofdtelefoon is namelijk ook duurzaam voor jou als gebruiker. Je kunt belangrijke onderdelen van de hoofdtelefoon zelf loshalen en vervangen. Fairphone verkoopt reserve-onderdelen via zijn webwinkel, variërend van een batterij en hoofdband tot oorschelpen. De prijzen zijn sympathiek en de uitlegvideo's duidelijk. Bovendien heb je geen speciaal gereedschap nodig om een eventuele reparatie uit te voeren. Echt iedereen die de uitlegvideo bestudeert, lukt het. Mooi, want dankzij deze filosofie kun je de Fairbuds XL (2025) langer blijven gebruiken dan een niet-repareerbare hoofdtelefoon. Dat is op zijn beurt ook weer beter voor het milieu, omdat je een elektronica-aankoop uitstelt.

©Rens Blom

©Rens Blom

Heb je al een Fairbuds XL (2023), dan kun je die upgraden. Fairphone verkoopt de vernieuwde drivers (die beter geluid bieden) en oorkussens (die prettiger dragen) los en heeft ze zo gemaakt dat je ze in je bestaande hoofdtelefoon kunt stoppen. Een bijzondere strategie die wij wel waarderen.

Draagcomfort

Als hoofdtelefoon zelf bevalt de Fairbuds XL (2025) goed, zonder op te vallen in dit prijssegment. Hij draagt comfortabel, is opvouwbaar en heeft knopjes bij de oorschelpen die goed op de tast vindbaar zijn. Via de knopjes kun je bijvoorbeeld de ANC-modus inschakelen, die omgevingsgeluiden dempt. De ANC-modus van de Fairphone-hoofdtelefoon werkt aardig maar kan zeker niet tippen aan die van sommige concurrenten. Sony's WH-1000XM5 is al wat ouder, maar kost nu evenveel als de Fairbuds XL (2025) en biedt duidelijk betere onderdrukking van omgevingsgeluiden. Een dergelijke vergelijking kunnen we ook maken voor de transparantiemodus, die omgevingsgeluiden realistisch moet binnenlaten. Deze modus is handig als je de hoofdtelefoon draagt tijdens het fietsen of wandelen.

De accu gaat bij ons gebruik circa 28 uur mee. Een nette score voor een midrange tot afgeprijsde premium hoofdtelefoon. Opladen duurt best lang via de usb-c-poort. Overigens kun je via een geschikte usb-c-kabel ook bedraad muziek luisteren als je de hoofdtelefoon koppelt met bijvoorbeeld je smartphone.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit

Het belangrijkste onderdeel van een hoofdtelefoon is zijn geluidskwaliteit. De Fairbuds XL (2025) klinken overwegend goed, zeker voor wie populaire muziek luistert via streamingdiensten als Spotify. De bas van de hoofdtelefoon vinden we echter wat beperkt, ook al zegt Fairphone dat de bas is verbeterd ten opzichte van de Fairbuds XL uit 2023. De vorige hoofdtelefoon hebben we niet bij de hand, dus wij kunnen deze vergelijking niet maken. Voor podcasts is de 2025-editie van de hoofdtelefoon prima geschikt.

©Rens Blom

Fairbuds-app

Fairphone biedt een gratis smartphone-app waar je de hoofdtelefoon aan kunt koppelen. Deze app is vernieuwd bij de lancering van de Fairbuds XL (2025) en dat was naar onze mening hard nodig. De vorige app had namelijk een onlogische en beperkte equalizer. In de nieuwe app kun je het geluid meer naar eigen hand instellen. De app kan de software van de hoofdtelefoon ook updaten. Verder is de app nog steeds vrij basaal in vergelijking met de apps van merken als Sony en JBL, maar dat komt vooral omdat de Fairbuds XL (2025) weinig poespas biedt.

©Rens Blom

Conclusie: Fairphone Fairbuds XL (2025) kopen?

De Fairphone Fairbuds XL (2025) is niet de hoofdtelefoon met de beste prijs-kwaliteitsverhouding, want voor 249 euro koop je modellen die beter klinken en geavanceerdere functies hebben. Maar die hoofdtelefoons kun je matig tot niet zelf repareren als er een defect optreedt. Juist op dat vlak heeft Fairphone een grote troef in handen, want de Fairbuds XL (2025) kun je grotendeels zelf repareren. Bovendien is de hoofdtelefoon zo duurzaam mogelijk gemaakt. De hoofdtelefoon heeft zo een duidelijke doelgroep: mensen die duurzaamheid belangrijker vinden dan het beste geluid of de meeste snufjes. Voor die doelgroep is het goed om te weten dat de Fairbuds XL (2025) een prima indruk achterlaat.