ID.nl logo
Intel Z490-moederborden getest
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Intel Z490-moederborden getest

De tiende generatie Intel Core-processors voor desktop-pc’s is op de markt. Processors die meer cores en threads hebben en hogere kloksnelheden dan ooit tevoren. Tegelijkertijd gaat het inmiddels om de vijfde vernieuwing van de in 2015 gelanceerde Skylake-architectuur. Lukt het Intel om deze technologie nog één keer nieuw leven in te blazen? Omdat Intel het vooral van high-end-pc’s moet hebben, richten we ons in deze test specifiek op de Z490-moederborden die je nodig hebt om het maximale uit de processor te halen.

Na een gezapig decennium waarin Intel feitelijks niets hoefde te doen anders dan hun product elk jaar een klein beetje sneller te maken, kwam daar met de introductie van AMD’s Ryzen abrupt een einde aan. Intel moest eind 2017 afstappen van het in 2009 (!) geïntroduceerde concept dat een Core i7 een quadcore met hyperthreading is, een Core i5 een quadcore en een i3 een dualcore met hyperthreading. Intel voegde meer cores toe en wist door optimalisaties de prestaties per core nog wat hoger te houden dan AMD. Drie jaar later zien we Intel eigenlijk weer hetzelfde trucje toepassen: meer cores die iets sneller zijn. Opvallend is dat inmiddels alle Core-processors van de tiende generatie hyperthreading hebben (met uitzondering van de Celerons); hierdoor kunnen er kortgezegd twee taken per core worden uitgevoerd. Dat is overigens niet uniek, AMD biedt op veel van de Ryzen-processors met simultaneous multithreading een vergelijkbare technologie.

Stuk voor stuk krachtige processors

De combinatie van verbeteringen leidt er toe dat de rekenkracht van de Intel-cpu’s wel degelijk significant is toegenomen ten opzichte van een paar jaar geleden. Zelfs de Core i3 is tegenwoordig een quadcore met hyperthreading en sneller dan de quadcore Core i7-cpu’s uit 2016. Dat houdt in dat je zelfs met ‘slechts’ een Core i3 al prima uit de voeten kunt met videobewerking. De Core i5 is nu een 6-core-processor met hyperthreading. Ook dat is een belangrijke stap. Sommige games kwamen bij de vorige generatie Core i5 al een beetje in de knel dankzij een gebrek aan threads. Met 12 threads is de Core i5 weer een uitstekende processor voor gamen en algemeen gebruik. Wil je meer? De Core i7 heeft nu 8 cores en de nieuwe Core i9 bevat er zelfs 10. Met uitzondering van extreme niche-doeleinden kun je met een nieuwe i7 of i9 alles doen.

Productieprocedé

De tiende generatie Core-processors zijn dus beter dan de vorige generaties. Maar zodra we ze gaan vergelijken met AMD’s Ryzen 3000-cpu’s, krijgt Intel het toch lastig. AMD biedt tenslotte vaak meer cores voor hetzelfde geld. Een veel groter probleem voor Intel is dat AMD een efficiënter en moderner 7nm-productieprocedé tot zijn beschikking heeft. Intel gebruikt nog altijd de uit 2015 stammende 14nm-Skylake-technologie. Optimalisaties zijn mooi, maar een grote sprong in efficiëntie moet komen uit een nieuwe architectuur en verkleining van het productieprocedé. Iets waar Intel al tijden moeilijkheden mee heeft.

©PXimport

Onzuinig en warm

De toevoeging van extra cores en hogere snelheden op dezelfde oudere technologie heeft twee serieuze gevolgen: een hoger energieverbruik en hogere warmteproductie. Een hoger stroomverbruik is natuurlijk niet wenselijk, maar uiteindelijk vallen de verschillen in het totale energieverbruik tussen moderne pc’s wel mee. De extra warmte is wél een serieus probleem, zeker bij de Intel Core i9-10900K die 10 snelle cores op een relatief klein oppervlakte bevat. Zelfs middenklasse processorkoelers rond de 60 euro hebben moeite om dit beest te temmen. Idealiter combineer je deze processor met een luxe luchtkoeler zoals een Noctua NH-D15 of waterkoeling. Deze kost zo’n 100 euro, bovenop je 549 euro kostende Core i9. En dat terwijl de 439 euro kostende AMD Ryzen 9 3900X (12 cores) prima werkt met een middenklasse koeler van een paar tientjes.

©PXimport

Puur op naamsbekendheid?

Kortom, Intel staat onder enorme druk. En niet alleen voor de duurste Core i9: de Intel Core i5-10400 kost zo’n 200 euro en de overklokbare i5-10600K bijna 300 euro. AMD zet daar een maar iets tragere Ryzen 5 3600 tegenover, die slechts 169 euro kost. En de Intel Core i7-10700K (8 cores, 16 threads) kost je 399 euro, terwijl een AMD Ryzen 7 3700X (ook 8 cores, 16 threads) slechts 289 euro kost.

Dat zijn forse verschillen, waarbij Intel het dus ook moet afleggen op efficiëntie. Wat Intel nog wel in handen heeft zijn de prestaties per core en zijn naamsbekendheid. Dat laatste is eigenlijk een slecht verkoopargument, maar de realiteit is dat het voor sommige koper meeweegt. Is er nog een echt objectief argument te bedenken om voor Intel te kiezen? Dat is eigenlijk alleen het spelen van games. In de meeste games presteert een Intel-cpu simpelweg net wat beter dan een AMD-cpu. Maar het is een zware opgave voor Intel om te kunnen concurreren met AMD, dat in alle taken op gamen na beter presteert voor minder geld. Vermoedelijk komt Intel er gezien hun naamsbekendheid nog wel één jaartje mee weg, maar dan zul het bedrijf toch echt met iets nieuws moeten komen.

Nieuw in Z490?

Hoewel we veel theorieën hebben over de noodzaak of het nut van een nieuwe socket (waar de nieuwe processors nota bene zijn gebaseerd op bestaande techniek) is de bittere realiteit dat het simpelweg zo is. Een nieuwe generatie moederborden brengt normaliter ook wat nieuwe mogelijkheden met zich mee. Dat lijstje is deze keer kort en vooral netwerkgerelateerd: wifi 6 is op praktisch alle Z490-borden aanwezig en het gros van de moederborden biedt nu een multigigabit-netwerkaansluiting. De borden zijn in de regel wel duurder geworden ten opzichte van de vorige generatie. Voordat je dat afschrijft als een ordinaire prijsverhoging moeten we wel opmerken dat ze kwalitatief ook wel degelijk beter zijn geworden. Zo krijg je een betere stroomvoorziening en meer aansluitingen dan voorheen.

©PXimport

Stroomvoorziening

De stroomvoorziening, soms ook vrm genoemd, is cruciaal voor een stabiele werking van je systeem. Hoe zwaarder de cpu, hoe zwaarder de stroomvoorziening moet zijn. We maken bij de beoordeling geen onderscheid tussen een goede of ‘nog betere’ stroomvoorziening, want zolang je moederbord niet kan oververhitten maakt het in de praktijk gewoon niet uit. Waar je ook goed op moet letten, zijn de mogelijkheden die het moederbord biedt zoals de aansluitingen of overklokopties. Zo kom je tot het beste moederbord voor jou: de stroomvoorziening moet voldoen voor jouw cpu en het bord moet de mogelijkheden hebben die jij nodig hebt. Een duurder moederbord kopen dan een model dat aan je eisen voldoet heeft immers weinig zin.

Het beste budget Z490-bord (tot 200 euro)

Slechts 3 van de 21 moederborden kosten minder dan 200 euro, alle drie van Gigabyte. MSI en ASUS richten zich kennelijk liever op de liefhebber die iets meer wil uitgeven. Het lagere prijspunt heeft uiteraard consequenties. Zo hebben deze borden geen interne usb-c-header voor behuizingen met usb-c, zijn er maar 4 of 5 fan-headers waar luxere borden er al snel 8 hebben, en ontbreken snellere netwerkaansluitingen en wifi 6.

De vraag is of je die zaken echt nodig hebt? Zo niet, dan is de 164 euro kostende Gigabyte Z490M Gaming X een mooi voorbeeld van een moederbord dat simpelweg voldoet zonder dat hij de hoofdprijs kost. De stroomvoorziening kan een Intel Core i9-10900K met een lichte overklok aan, iets wat bij de nog goedkopere Z490M net wat krap is, zeker als je behuizing niet bijzonder goed koelt. De iets duurdere Gigabyte Z490 Gaming X UD is een goed alternatief als je iets meer usb-poorten achterop wilt, maar voor die prijs (ca. 200 euro) komen betere borden in zicht.

©PXimport

Gigabyte Z490M Gaming X

Prijs
€ 164,-
Websitewww.gigabyte.com7Score70

  • Pluspunten

  • Stroomvoorziening voor Core i9

  • Prijs

  • Minpunten

  • Geen usb-c-header

  • Relatief weinig fan-headers

Het beste middenklasse Z490-bord (200-275 euro)

Voor een ideaal middenklasse bord zoeken we een totaalplaatje: een usb-c-aansluiting voor op je behuizing, een stroomvoorziening om ook een Core i9 stevig mee te overklokken en veel fan- en rgb-aansluitingen. De MSI Z490 Tomahawk (204 euro) biedt dat totaalplaatje en heeft zelfs twee netwerkaansluitingen waarvan één 2,5 gigabit biedt. Voor veel gamesystemen en zelfs werkstations zien we weinig reden om meer uit te geven. Wil je per se wifi, dan is de ASUS TUF Gaming Z490-Plus WiFi met 224 euro de voordeligste optie, al is die op andere vlakken iets minder luxe dan de Tomahawk. De ASUS Z490-A is wel luxer en heeft betere software om de rgb-verlichting van je pc te beheren, maar daar betaal je een forse meerprijs voor (totaal 269 euro). Hardwarematige voordelen maken de Gigabyte Z490 Vision G een interessante keuze als je wat meer kunt uitgeven. Met 239 euro is dit bord nog redelijk betaalbaar, mar hij komt als enige in dit segment met extra veel usb-headers (10) en drie sloten voor m.2-ssd’s.

MSI MAG Z490 Tomahawk

Prijs
€ 204,-
Websitewww.msi.com8Score80

  • Pluspunten

  • Twee lan-aansluitingen

  • Usb-c-header

  • Goede stroomvoorziening

  • Minpunten

  • Geen wifi

  • Rgb-software matig

Het beste high-end Z490-bord (275-350 euro)

Omdat meer uitgeven dan de 204 euro die de Z490 Tomahawk kost zelden echt nodig is, zoeken we bij duurdere high-end borden vooral naar échte luxe of eigenschappen die specifieke wensen echt beter maken. Moederborden zoals de Gigabyte Z490 Aorus Pro AX zijn objectief gezien uitstekend, maar vallen tussen wal en schip wanneer goedkopere alternatieven al gewoon goed zijn, en iets duurdere alternatieven weer wat echte voordelen hebben.

De MSI MEG Z490 Unify is een positieve uitschieter omdat hij een extreme (en dure) stroomvoorziening heeft. Dat wordt aangevuld met veel extra opties die het overklokkers makkelijker maken om hun processors tot het uiterste te pushen. Met de MEG Z490 Unify blijft die combinatie met 329 euro bovendien redelijk betaalbaar.

De ASUS Z490-E Gaming (309 euro) heeft niet één specifieke eigenschap dat verklaart waarom dit moederbord zo’n honderd euro duurder is dan de Tomahawk. Maar het feit dat ASUS ook softwarematig de puntjes op de i weet te zetten (vooral de rgb-software van MSI moet echt beter) plus het feit dat de Z490-E Gaming in praktisch elk opzicht (fan-headers, wifi 6, usb-c, snelle lan-aansluiting, veel usb-poorten achterop) een heel compleet moederbord is, maakt hem wel interessant voor iedereen die liever iets meer betaald voor een ASUS.

©PXimport

MSI MEG Z490 Unify

Prijs
€ 329,-
Websitewww.msi.com9Score90

  • Pluspunten

  • Extreme stroomvoorziening

  • Uitgebreide overklokmogelijkheden

  • Redelijke prijs

  • Minpunten

  • Rgb-software matig

Het beste prosumer-klasse Z490-bord (375-500 euro)

Het zijn die puntjes op de i die in het voordeel van ASUS zijn zodra we naar duurdere moederborden kijken. Met zo’n hoge prijs komt de verwachting van perfectie en ook kleine softwarematige onvolkomenheden gaan dan wegen. ASUS zet juist vol in op zijn software, met nieuwe trucjes om je pc zichzelf slim te laten overklokken of een goede balans te vinden tussen koeling en geluidsproductie.

De ASUS ROG Maximus XII Hero (Wi-Fi) van 449 euro is het toppunt van een overcompleet en goed uitgewerkt moederbord voor de échte liefhebber. De stroomvoorziening kan extreem overklokken aan, de mogelijkheden zijn overcompleet met onder meer drie m.2-sloten, veel usb-poorten, veel interne headers en zelfs een 5gigabit-netwerkaansluiting. We vinden bijna 450 euro wel érg veel geld voor een moederbord, maar dan heb je wel alle toeters en bellen.

In deze prijsklasse verdient ook de ASUS ProArt Z490-Creator 10G aandacht: het goedkoopste Z490-bord met een 10Gbit-netwerkaansluiting en een thunderbolt-poort, mocht je dat zoeken. Let wel op dat je voor die 384 euro op andere fronten een iets minder luxe bord krijgt.

©PXimport

ASUS ROG Maximus XII Hero (Wi-Fi)

Prijs
€ 449,-
Websitewww.asus.com10Score100

  • Pluspunten

  • Goede software

  • Extreme stroomvoorziening

  • Drie m.2-sloten

  • 5Gbit-netwerkaansluiting

  • Minpunten

  • Prijs

Het beste itx-bord met Z490-chipset

Tegenwoordig zijn de zogenoemde small form factor (sff) of itx-computers populair. Compacte systemen die elegant op een bureau passen. Daarvoor is een compact itx-moederbord gewenst. De premiumpositie van deze minicomputers leidt ertoe dat fabrikanten deze moederborden ook duidelijk liefde geven. Zowel de modellen van Gigabyte als ASUS zijn uitstekend uitgevoerd, met een stevige stroomvoorziening die een Core i9 prima aankan en plek voor twee m.2-ssd’s wat in compacte systemen echt geen gegeven is. Het compacte formaat maakt van het itx-segment wel het segment van onvermijdelijke beperkingen, zo heb je nooit veel usb-poorten achterop en het valt niet mee om alle benodigde componenten op een klein bord te passen. Gigabyte heeft dat in onze optiek het best gedaan, door met slimme adapterkabeltjes nog net wat meer aansluitingen te bieden dan zijn concurrent. Ook het feit dat ASUS een kleine fan toevoegt aan de stroomvoorziening, terwijl Gigabyte even goed presteert zonder is een overweging. Hoe minder bewegende onderdelen hoe beter. De Gigabyte Z490i Aorus Ultra is ook nog eens ruim 50 euro voordeliger en dat alles maakt hem ons favoriete itx-model.

Schrijf de ASUS niet af, want deze koelt beide ssd’s, terwijl Gigabyte slechts één ssd koelt. Dit is wel een puntje als je voor extreem snelle ssd’s gaat. Daarnaast heeft ASUS wederom het voordeel van de betere rgb-software. Als de kleine verschillen in aansluitingen niet relevant zijn en je geen bezwaar hebt tegen een wat hogere prijs, dan is de ASUS Z490-I Strix Gaming ook gewoon een uitstekende keuze.

©PXimport

Gigabyte Z490i Aorus Ultra

Prijs
€ 264,-
Websitewww.gigabyte.com9Score90

  • Pluspunten

  • Goede stroomvoorziening

  • Twee m.2-sloten

  • Slimme adapterkabeltjes

  • Minpunten

  • Maar één m.2-slot gekoeld

Het ultieme Z490-bord?

Meer dan circa 300 euro uitgeven is zelden nodig, maar soms zijn er echt veeleisende gebruikers die prima kunnen beargumenteren waarom ze bereid zijn richting de 400 tot 500 euro uit te geven. De duurste Z490-moederborden naderen echter de 900 euro en dan zijn we echt door onze objectieve argumenten heen. We zien vier stuk voor stuk prachtige en echt uitstekende moederborden, maar die moeten het allemaal hebben van de koper die gewoon per se iets wil hebben waar anderen jaloers op zullen zijn.

Zo voegen de MSI MEG Z490 Godlike en de ASUS ROG Maximus XII Extreme oled-schermpjes toe voor meer informatie en animaties als je dat graag wilt. De ASUS ROG Maximus XII Apex biedt nog extremere overklokmogelijkheden en de ASUS ROG Maximus XII Formula heeft een waterblok op de stroomvoorziening zodat je daar wat water door ziet stromen met een waterloop. Louter voor koeling zou de Hero al voldoende zijn. De Extreme van ASUS (met inderdaad extreem veel aansluitingen) valt in de tabel het meest op. En de Gigabyte Z490 Aorus Xtreme valt visueel het meest op doordat veel metaal toegevoegd is en alle aansluitingen op de zijkant zijn gepositioneerd. Prachtige zaken als je niet weet wat je met je geld moet doen, maar om deze borden aan te bevelen gaat ons te ver.

Conclusie

De Z490-moederborden zijn over het algemeen duurder dan borden voor de vorige generatie processors. Het goede nieuws is daarbij wel dat alle fabrikanten de stroomvoorzieningen tegenwoordig heel serieus nemen. Op de allergoedkoopste optie na, is elk moederbord prima in staat om zelfs een Intel Core i9-10900K te overklokken, waardoor jij je voor je nieuwe pc simpelweg kan richten op welke mogelijkheden je echt nodig hebt. Onze eerdere aanbevelingen (zowel die met een keurmerk als de modellen die we in de tekst noemen) zijn de borden die in de bredere zin positief opvallen en we zouden als eerste die bekijken of ze bij jou passen. Maar elk van de borden kan in theorie een prima koop zijn als de mogelijkheden beter bij jou passen. Let daarbij ook op tijdelijke deals, zoals kortingsacties of gratis spellen, die voldoende kunnen zijn om je richting een alternatief te laten gaan.

©PXimport

En ASRock?

Traditioneel was ook ASRock, die samen met Gigabyte, MSI en ASUS de grote vier vormt, een fanatieke inzender van (veelal betaalbare) moederborden. Voor deze test werd echter geen enkel product ingezonden. Daar dachten we in eerste instantie niet veel van … tot we allerlei overwegend kritische reviews op andere plekken op internet tegenkwamen over ASRock Z490-moederborden en hun stroomvoorzieningen. Aangezien wij een verantwoordelijkheid voelen om jullie, de lezers, goed te informeren, willen we benadrukken om ook dat soort reviews te lezen voordat je zo’n moederbord aanschaft. Om teleurstellingen en zelfs stabiliteitsproblemen te voorkomen.

▼ Volgende artikel
Zo bundel je je favoriete sites in één handig browserdashboard
© Symbaloo
Huis

Zo bundel je je favoriete sites in één handig browserdashboard

Open je dagelijks meerdere keren dezelfde webpagina's of webapps, dan is het handig om alles op één plek te bundelen. Een persoonlijk dashboard in je browser, via een extensie of een webapp, biedt precies dat: overzicht en snelheid. Zo'n dashboard opent automatisch bij het starten van je browser of bij een nieuw tabblad. Je bepaalt zelf waar je tools, links, feeds of widgets komen.

Wat gaan we doen?

In dit artikel laten we zien hoe je zo'n eigen dashboard inricht. Ook bekijken we kort (eigen) startpagina's en nieuw-tabbladpagina's, al zul je merken dat een volwaardig dashboard doorgaans veel meer mogelijkheden biedt. In het kader Eigen dashboards vind je bovendien enkele tools waarmee je als gevorderde gebruiker zelf dashboards kunt bouwen.

Lees ook: De handigste extensies om je browser mee uit te breiden

Nieuw tabblad

Vrijwel alle browsers laten je in zekere mate zelf bepalen wat je ziet bij het openen van een nieuw tabblad of bij het opstarten van de browser.

We nemen eerst Chrome als voorbeeld. Klik op het plusje Nieuw tabblad en vervolgens op het potloodicoon rechtsonder. In het bijbehorende venster kun je het thema aanpassen. Er is ook de optie Een afbeelding uploaden. Je kiest hier ook of je snelkoppelingen wilt tonen. Met het plusknopje op de pagina voeg je snelkoppelingen toe, en als je met de muis over een snelkoppeling beweegt, kun je deze bewerken of verwijderen. Je kunt ook Meest bezochte sites inschakelen om snel naar vaak bezochte pagina's te gaan.

De mogelijkheden in Firefox zijn vergelijkbaar. Klik rechtsonder een nieuw tabblad op het tandwielpictogram om de achtergrond aan te passen, eventueel met een eigen afbeelding. Je kunt snelkoppelingen, ook in meerdere rijen, activeren en met Snelkoppeling toevoegen extra links aanmaken. Via Meer instellingenbeheren stel je Nieuwe tabbladen in op bijvoorbeeld Lege pagina, voor wie het graag minimalistisch houdt.

De aanpassingsmogelijkheden voor een nieuw tabblad in Chrome zijn nogal beperkt.

Andere browsers

Chrome is dan wel de populairste Chromium-gebaseerde browser voor laptops en desktops, maar er zijn nog bekende alternatieven als Edge, Brave en Opera. Die bieden vaak meer flexibiliteit bij het aanpassen van nieuwe tabbladen of de startpagina.

In Edge (van Microsoft) kun je via het tandwielpictogram rechtsboven op een nieuw tabblad niet alleen snelkoppelingen beheren en een eigen afbeelding instellen als achtergrond, maar ook via een AI-prompt een persoonlijk thema genereren. Daarnaast activeer je er instelbare widgets en feeds, weliswaar binnen het Microsoft-ecosysteem.

In Brave zijn de opties vergelijkbaar. Via het knopje Aanpassen rechtsonder kies of upload je een achtergrondafbeelding, voeg je snelkoppelingen toe, bekijk je je surfstatistieken, selecteer je topics uit Brave News, activeer je een klik- en kaartwidget en roep je een balk op voor een instelbare zoekmachine.

Opera toont in een nieuw tabblad standaard een snelkiezer met aanpasbare en verplaatsbare tegels. Via het adres opera://settings/startPage kun je deze uitschakelen en bijvoorbeeld ook een weerwidget activeren. In het contextmenu van een nieuw tabblad wijzig je ook weer eenvoudig het thema of de achtergrond.

Edge biedt best veel aanpassingsmogelijkheden voor een nieuw tabblad en startpagina.

Startpagina

Je kunt je browser meestal zo instellen dat bij het opstarten dezelfde pagina verschijnt als bij een nieuw tabblad, maar dat hoeft niet. We tonen kort hoe je dit instelt in Chrome en Firefox.

In Chrome ga je naar Instellingen / Bij opstarten. Daar kies je De pagina Nieuw tabblad openen, Doorgaan waar je gebleven was of Een specifieke pagina of reeks pagina's openen. Klik op Huidige pagina's gebruiken om alle momenteel geopende tabbladen opnieuw te openen bij het opstarten. Of kies Een nieuwe pagina toevoegen en geef een url op, ook een lokale html-pagina is mogelijk via file:///\<volledig\_pad>, bijvoorbeeld file:///C:/users/toon/mijndashboard.htm.

In Firefox regel je dit via Instellingen / Startpagina. Bij Startpagina en nieuwe vensters kies je Firefox-startpagina (standaard), Lege pagina of Aangepaste URL's. Hier kun je meerdere url's invoeren, gescheiden door een pijpje |. Je kunt ook kiezen voor Huidige pagina gebruiken of Bladwijzer gebruiken.

Wil je een eigen html-pagina met bijvoorbeeld eigen links, dan kun je deze aanmaken in Kladblok of Notepad++, al werkt het vaak eenvoudiger met Microsoft Word. Kies hier in het menu Beeld de optie Weblay-out bij Weergeven en bewaar de pagina via Opslaan als / Webpagina (*.htm, *.html) (zie kader Eigen dashboards).

Lees ook: Hoe gaan populaire browsers om met je privacy?

Je kunt ook een eigen webpagina aanmaken en deze in Chrome als startpagina selecteren.

Tabliss

Met de standaardfuncties van je browser kun je het uiterlijk en de inhoud van een nieuw tabblad maar beperkt personaliseren. Wil je meer, dan heb je al snel een extensie of web-app nodig. We stellen een handvol van deze tools voor, elk met een eigen focus.

We beginnen met de gratis opensource-extensie Tabliss, voor Firefox- en Chromium-browsers.

Na je bevestiging is Tabliss meteen actief bij het openen van een tabblad of bij het starten van je browser. Je krijgt dan een aangepaste pagina te zien. Standaard wisselt de achtergrondfoto elk kwartier, met beelden uit de Unsplash-collectie. Via de knopjes onderaan in het midden kun je pauzeren of meteen naar de vorige of volgende foto gaan.

Beweeg je muis naar de linkerbovenhoek voor extra knoppen: één om widgets te tonen of te verbergen, en één voor een schermvullende foto.

Via het tandwielpictogram stel je alles verder in. Zo kun je andere fotobronnen kiezen of ook afbeeldingen uploaden. Je kiest uit zo'n 15 widgets, waaronder Weather en Quotes, die je allemaal verder kunt instellen. Er is ook een Todo-widget voor eenvoudig taakbeheer en een Quick links-widget voor eigen snelkoppelingen.

Tabliss gebruikt de synchronisatie van je browser om instellingen tussen apparaten te kopiëren, indien deze is geactiveerd en ook extensies worden gesynchroniseerd. Bij Chrome bijvoorbeeld doe je dit via Instellingen / Jij en Google, waar je ook Extensies inschakelt bij Gegevens synchroniseren.

Tabliss: voor wie vooral een eenvoudig en rustig dashboard zoekt.

Eigen dashboards

De eenvoudigste manier om een eigen browser-dashboard te maken, is wellicht een zelfgemaakte html-pagina. Hoe zo'n html-code voor een basisontwerp met links er bijvoorbeeld kan uitzien, zie je hieronder.

Je kunt dit uiteraard verder uitbreiden en verfraaien met html, css, JavaScript en JSON, zodat je bookmarks en instellingen lokaal in je browser worden opgeslagen. Via deze link vind je een eenvoudige, kant-en-klare html-pagina waarin je een achtergrondafbeelding (via een afbeeldings-url), versleepbare snelkoppelingen en rss-feeds kunt instellen. Voel je vrij om hier zelf verder aan te knutselen.

Wat gevorderde gebruikers kunnen ook een eigen dashboard hosten, bijvoorbeeld op basis van Dashy. Deze tool gebruikt een eenvoudig YAML-configuratiebestand waarmee je zelf indelingen, pictogrammen, groepen en functies bepaalt. Dashy werkt in je browser, als statische site of via een Docker-container.

Verwar deze tool trouwens niet met de browserextensie Dashy New Tab Dashboard (voor Chromium-browsers). Hiermee stel je een fraai dashboard samen met tegels die je zelf groepeert en van links voorziet.

Voorbeeld html-code voor een basisontwerp met links.

Meer programmeren?

Bouw je eigen robot

Momentum

Wanneer je de browserextensie Momentum installeert (voor Firefox en Chromium-browsers), kun je je aanmelden met een account, eventueel via Google of Apple, om je dashboardinstellingen met andere apparaten te synchroniseren. Zonder account blijven alle gegevens lokaal. Momentum is helaas alleen beschikbaar in het Engels.

Bij elk nieuw tabblad krijg je een mooie achtergrondfoto te zien, eventueel met instelbare achtergrondgeluiden, samen met een inspirerend citaat en een klok.

Linksonder open je het instellingenpaneel, waar je meteen merkt dat er veel opties zijn. Sommige vereisen extra machtigingen of helaas een Plus-account (circa 40 USD per jaar), bijvoorbeeld voor het uploaden van eigen foto's of het toevoegen van eigen citaten en taaklijsten.

Centraal staat het focusveld waarin je dagelijks één hoofddoel noteert, dat je bij elk nieuw tabblad telkens onder ogen krijgt. Via een ingebouwde site-blocker kun je specifieke sites van het type sociale media of nieuws tijdelijk laten blokkeren. Je kunt ook een eenvoudige todo-lijst toevoegen of integreren met tools als Todoist of Trello. Verder zijn er een instelbare zoekbalk, een linkbalk met snelkoppelingen naar je favoriete sites en verschillende widgets, onder meer voor het weer en citaten. Het is ook mogelijk om de eerstvolgende gebeurtenissen uit je gekoppelde Google-agenda te tonen.

De focus van Momentum is vooral 'focus'.

Infinity New Tab

Ook het gratis Infinity New Tab is een browserextensie, bruikbaar in Firefox en Chromium-browsers. Standaard zie je een fraaie achtergrondfoto, inclusief een instelbare zoekbalk. Je kunt kiezen uit Bing, Google of DuckDuckGo, maar ook andere zoekmachines toevoegen. Daaronder verschijnt een reeks snelkoppelingen in tegelvorm naar populaire websites. Je kunt eigen snelkoppelingen toevoegen en de tegelindeling aanpassen, ook door ze te verslepen. Widgets als Weer, Taken, Notities en Geschiedenis verschijnen eveneens als tegels en kun je hier beheren en aanvullen. Via Toevoegen / Applicatie kun je nog andere widgets toevoegen.

Vind je al deze tegels wat te druk, dan schakel je tijdelijk over naar een soberdere weergave via Instellingen / Minimalistische modus. Ook de achtergrondfoto kun je uitgebreid instellen: je kiest uit diverse online bronnen, met focus op bepaalde kleuren of labels, of gebruikt eigen foto's. Je stelt ook een verversingsfrequentie in en kunt de foto dimmen of vervagen.

Meld je je aan bij Infinity (klik op het knopje rechtsboven en dan op Ik), dan bewaar je je instellingen online. Zo kun je data exporteren, importeren en synchroniseren tussen apparaten. Houd er rekening mee dat de Infinity-servers mogelijk op Chinese infrastructuur draaien.

In de standaardweergave van Infinity New Tab krijgen tegels een prominente plaats.

Op zoek naar een goede laptopdeal?

Check de prijsdalers op Kieskeurig

Start.me

De focus van Start.me, beschikbaar voor Firefox- en Chromium-browsers, ligt sterk op informatie en overzicht. Je hebt hiervoor een account nodig en de bijbehorende extensie uit de Chrome Web Store. Wanneer je de tool de eerste keer opstart, doorloop je enkele stappen voor personalisatie, waarbij je je naam en land invult en aangeeft of de tool je browserfavorieten mag importeren.

Je eerste startpagina wordt automatisch aangemaakt. Naast een widget voor weer en nieuws (met instelbare rss-feeds) zie je hier thematisch gegroepeerde populaire sites en een aanpasbare zoekbalk. Via de knop +Widget toevoegen voeg je extra widgets toe, zoals Notities, Taken of Insluiten. Met die laatste toon je de inhoud van een webpagina of video via <embed>- of <iframe>-code.

Er zijn nog zo'n tien andere widgets, zoals Fotogalerij, Google Kalender, Google Taken en Aandelenkoersen, maar deze zijn enkel beschikbaar in de Pro-versie (24 euro per jaar). Deze versie verwijdert ook advertenties en laat je een onbeperkt aantal startpagina's aanmaken. De gratis versie beperkt je tot drie. Je kunt een pagina volledig zelf opbouwen of starten vanuit een sjabloon, met keuze uit ongeveer 190 thema's. Elke pagina verschijnt dan als een tabblad binnen de startpagina.

Start.me is een krachtige tool, maar aan de gratis versie zitten wel enkele beperkingen.

Symbaloo

Met Start.me benaderen we al de pure online startpagina's: webdiensten waarmee je een gepersonaliseerde openingspagina maakt met snelkoppelingen, feeds en widgets, waarbij alles via je account in de cloud wordt opgeslagen en geladen. Typische voorbeelden zijn Protopage en Symbaloo, die beide (ook) zonder browserextensie werken. We lichten kort deze laatste toe.

Je maakt eerst een gratis account aan zodat je instellingen online bewaard en gesynchroniseerd worden. Daarna begin je met een leeg raster of kies je uit enkele kant-en-klare sjablonen. Elk vakje is een tegel die je zelf toevoegt, met een url, kleur en pictogram naar keuze. Deze tegels groepeer je in zogeheten webmixen, elk rond een ander thema. Je kunt je webmixen ook delen met anderen.

Symbaloo biedt bovendien een online bibliotheek met duizenden thematische webmixen die je meteen kunt toevoegen en aanpassen. Er zijn ook browserextensies beschikbaar om de tool verder uit te breiden.

Symbaloo blijkt vooral populair in het onderwijs, maar uiteraard kunnen zulke startpagina's ook handig zijn voor thuis of op kantoor. In de gratis versie kunnen advertenties opduiken, maar betaalde abonnementen schakelen deze uit.

Naar het thema van deze webmix hoef je vast niet lang te zoeken.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 sfeervolle slimme verlichtingssets
© Signify
Zekerheid & gemak

Waar voor je geld: 5 sfeervolle slimme verlichtingssets

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar betaalbare slimme verlichting voor jouw woonkamer of tuin? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Philips Hue White and Color Ambiance Festavia

Met dit slimme lichtsnoer van twintig meter kun je een tuin of kamer sfeervol verlichten. Vanuit de Philips Hue-app stuur je de 250 leds aan. Bepaal welke kleuren en scènes je wilt weergeven, waarbij je fraaie tinten in elkaar laat overlopen. Pas verder het dimniveau en de helderheid aan. Dankzij de lengte creëer je opvallende effecten op de gevel of binnenmuur. Daarnaast hang je het snoer net zo makkelijk in een flinke kerstboom. De zwarte kabel valt in dat geval niet op. De configuratie is niet moeilijk, want het verlichtingssysteem communiceert via bluetooth rechtstreeks met een smartphone.

Je kunt de Philips Hue White and Color Ambiance Festavia ook op een geschikte bridge aansluiten. Dat heeft als voordeel dat je de lampjes overal op afstand kunt bedienen. Bovendien laat je de lampjes eventueel met andere slimme apparaten samenwerken. Je gebruikt de lichtslinger zowel binnen als buiten, want de leds zijn weerbestendig. Naast deze uitvoering van twintig meter is er tegen een meerprijs ook een lichtslinger van veertig meter (500 leds) te koop.

Philips Hue White GU10 (2-pack)

Deze slimme spotjes zijn een goed alternatief voor 'domme' ledspots of energieslurpende halogeenlampjes. Ze passen in een standaard GU10-fitting, waardoor je alle oude ledspots een-op-een kunt vervangen. Zeker wanneer je meerdere lampjes combineert, is de opbrengst van 400 lumen per stuk behoorlijk fel. De kleurtemperatuur voor wittinten loopt tot 2700 kelvin. Deze lamp ondersteunt geen kleurenweergave.

De Philips Hue White GU10 communiceert via bluetooth met de Philips Hue-app op je smartphone. Selecteer vervolgens de gewenste helderheid of kies een mooie lichtscène. Zo bevat de app schema's die je helpen om je beter te concentreren of te relaxen. Houd er wel rekening mee dat het bereik van bluetooth beperkt is. Als je de slimme ledspots alsnog vanaf elke plek wilt bedienen, kun je de Philips Hue Bridge overwegen. Hierop sluit je tot vijftig geschikte lampen aan. Je hebt dan ook toegang tot meer functies, zoals geofencing. Kom je 's avonds bijvoorbeeld laat thuis, dan springen de ledspots vanzelf aan.

WiZ A60 (2-pack)

Gebruik deze betaalbare verlichtingsset voor bestaande lampen. Je draait de E27-fitting gewoon in de armatuur van bijvoorbeeld een vloer-, bureau- of tafellamp. Via de WiZ Connected-app verbind je beide peertjes rechtstreeks met jouw wifi-netwerk. Het gebruik van een bridge is dus niet nodig, terwijl je de lampen vanaf overal ter wereld kunt bedienen. Is er geen draadloos netwerk beschikbaar? Geen probleem, want als alternatief stuur je ze via een bluetooth-verbinding aan.

In de app kies je tussen zo'n zestien miljoen kleuren, al kun je ook een warme wittint selecteren. Ook kun je effecten en routines instellen. De lichtsterkte van 806 lumen is voor een doorsnee (woon)kamer ruimschoots voldoende. Nuttig om te weten is dat dit WiZ-product met verschillende smarthomeplatformen overweg kan, waaronder Google Home en Apple HomeKit. Je schaft de twee E27-lampen tegen een kleine meerprijs eventueel inclusief afstandsbediening aan. Hiermee switch je eenvoudig tussen vier vooraf geprogrammeerde scènes en dim de verlichting.

Lees ook: 10 vragen over slimme verlichting

Twinkly Light Tree 3D

Deze lichtgevende kerstboom maakt van jouw tuin een heuse bezienswaardigheid. Met een mast en haringen zet je de slinger met 750(!) ledlampjes stevig vast. Prik vervolgens de bijgesloten stekker in het stopcontact om deze vier meter hoge kerstboom te verlichten. Je kunt als alternatief ook een uitvoering van drie meter of zelfs zes meter kopen. Het product voldoet aan de eisen van de IP44-norm en kan een spatje regen dus prima verdragen.

Zodra de mast eenmaal staat, gebruik je de Twinkly-app op je smartphone om de verlichting te configureren. Dat werkt via een rechtstreekse bluetooth- of wifiverbinding. Je hebt hierbij keuze tussen alle kleuren van de regenboog, maar je kunt desgewenst ook voor warm wit licht kiezen. In de app staan er tientallen fraaie (knipperende) lichteffecten voor je klaar. Bovendien creëer je eventueel ook eigen effecten. Vind je de lampjes te fel, dan verlaag je de helderheid ervan. Stel verder een tijdschema in. Een leuke optie is dat de Light Tree 3D optioneel met andere Twinkly-verlichtingssystemen samenwerkt.

TP-Link Tapo L630 (4-pack)

Voeg met dit prijsvriendelijke 4-pack in één klap kleurenverlichting toe aan bijvoorbeeld je plafond of keuken. Wie niet zoveel lampjes nodig heeft, kan ook een 2-pack overwegen. De TP-Link Tapo L630 heeft een gangbare GU10-fitting, waardoor je oude spotjes in huis eenvoudig kunt vervangen. In de behuizing bevindt zich een wifi-adapter. Hierdoor verbind je de lampen rechtstreeks met het draadloze thuisnetwerk. In tegenstelling tot veel andere slimme verlichtingssystemen heb je dus geen bridge of basisstation nodig.

De kleurtemperatuur loopt van 2200 tot 6500 kelvin, zodat je volop kunt variëren tussen koele en warme wittinten. Verder stel je net zo makkelijk een vrolijk kleurtje in, want je hebt keuze tussen zestien miljoen kleuren. De GU10-spotjes ondersteunen een behoorlijke lichtsterkte van maximaal 350 lumen, maar je kunt ze naar behoefte dimmen. Handig is dat je in de TP-Link Tapo-app desgewenst diverse schema's instelt. Op die manier springt de verlichting 's avonds vanzelf aan. Het is zelfs mogelijk om de lampen af te stemmen op de zonsopgang en -ondergang. Even geen smartphone bij de hand? Geen probleem, want je bedient de Tapo L630 net zo makkelijk met je stem. Dat werkt via Amazon Alexa of Google Assistent.