Wanneer je met een computer werkt, is de kans groot dat je daarvoor een combinatie van je muis en je toetsenbord gebruikt. Hoewel werken met een muis prima gaat, is het werken met toetscombinaties vaak een stuk sneller. De meeste mensen kennen echt wel een paar handige toetscombinaties, maar er zijn er veel meer dan je wellicht denkt. We gaan op zoek naar de handigste sneltoetsen en toetscombinaties.

Windows

Alt+Tab
Schakelen tussen geopende programma’s/apps

Alt+F4
Het actieve venster sluiten of de actieve app afsluiten

Ctrl+F4
Het actieve document in een app sluiten

Alt+Esc
Bladeren door vensters in de volgorde waarin deze zijn geopend

Alt+Spatiebalk
Het snelmenu voor het actieve venster openen

Ctrl+Shift+Esc
Taakbeheer openen

Ctrl+Shift
Toetsenbordindeling wijzigen

Ctrl+Alt+Tab
Schakelen tussen alle geopende apps met de pijltoetsen

Ctrl+Pijltoets
Formaat van het menu Start wijzigen wanneer het is geopend

Win-toets+A
Actiecentrum openen

Win-toets+B
Systeemvak selecteren

Win-toets+D
Bureaublad weergeven/verbergen

Win-toets+E
Windows Verkenner openen

Win-toets+I
Instellingen openen

Win-toets+L
Windows vergrendelen

Win-toets+M
Alle vensters minimaliseren

Win-toets+R
Het dialoogvenster Uitvoeren openen

Win-toets+S
Zoeken openen (in menu Start)

Win-toets+T
Bladeren door de apps op de taakbalk

Win-toets+U
Toegankelijkheidscentrum openen

Win-toets+
Voorbeeld van bureaublad weergeven

Win-toets+Pause
Het dialoogvenster Systeemeigenschappen weergeven

Win-toets+Tab
Taakweergave openen

Win-toets+↑
Venster maximaliseren

Win-toets+↓
Huidige app van het scherm verwijderen of venster minimaliseren

Win-toets+←
App of venster maximaliseren aan de linkerkant van het scherm

Win-toets+→
App of venster maximaliseren aan de rechterkant van het scherm

Win-toets+Ctrl+Enter
Verteller openen

Windows Verkenner

Alt+Enter
De eigenschappen van het geselecteerde item weergeven

Ctrl+C
Het geselecteerde item kopiëren

Ctrl+X
Het geselecteerde item knippen

Ctrl+V
Het geselecteerde item plakken

Ctrl+Z
Een actie ongedaan maken

Ctrl+Y
Een actie opnieuw uitvoeren

F2
De naam van het geselecteerde item wijzigen

F3
Een bestand of map zoeken in Verkenner

Ctrl+A
Alle items selecteren

Shift+Delete
Item definitief verwijderen

Ctrl+N
Nieuw venster openen in dezelfde map

Alt+↑
Niveau omhoog

Alt+←
Naar vorige map (in geschiedenis)

Alt+→
Naar volgende map (alleen mogelijk na eerst Alt+← te hebben gedaan)

Google Chrome

Alt+E
Menu openen

Ctrl+Shift+B
Bladwijzerbalk weergeven of verbergen

Ctrl+Shift+O
Bladwijzerbeheer openen

Ctrl+H
Geschiedenis openen in een nieuw tabblad

Ctrl+J
Downloads openen in een nieuw tabblad

Shift+Alt+T
Focus op het eerste item op de werkbalk plaatsen

Ctrl+F
Zoekbalk openen om te zoeken op de huidige pagina

Ctrl+G
Naar de volgende overeenkomst gaan die is gevonden via de zoekbalk

Ctrl+Shift+G
Naar de vorige overeenkomst gaan die is gevonden via de zoekbalk

Ctrl+Shift+J
Ontwikkelaarstools openen

Ctrl+Shift+DelOpties
voor ‘Browsegegevens wissen’ openen

Ctrl+Shift+M
Inloggen als andere gebruiker of browsen als gast

Ctrl+L
Naar de adresbalk gaan

Ctrl+P
Opties openen om de huidige pagina af te drukken

Ctrl+S
Opties openen om de huidige pagina op te slaan

Shift+F5
De huidige pagina opnieuw laden en de gecachte content negeren

Ctrl+U
Html-broncode weergeven voor de huidige pagina

Ctrl+D
Huidige webpagina opslaan als bladwijzer

Ctrl+Shift+D
Alle geopende tabbladen opslaan als bladwijzers in een nieuwe map

Ctrl+Plus (+)
Alles op de pagina vergroten

Ctrl+Min (-)
Alles op de pagina verkleinen

Ctrl+0
De standaardgrootte van alles op de pagina herstellen

Alt+Home
Homepage openen op het huidige tabblad

MS-DOS

©PXimport

Firefox

Ctrl+Shift+B
Bibliotheek weergeven of verbergen

Ctrl+B
Bladwijzerbalk weergeven of verbergen

Ctrl+H
Geschiedenis openen

Ctrl+J
Downloads openen

Ctrl+F
Zoekbalk openen om te zoeken op de huidige pagina

Ctrl+G
Naar de volgende overeenkomst gaan die is gevonden via de zoekbalk

Ctrl+Shift+G
Naar de vorige overeenkomst gaan die is gevonden via de zoekbalk

Ctrl+Shift+I
Ontwikkelaarstools openen

Ctrl+Shift+A
Alle add-ons tonen

Ctrl+Shift+DelOpties
voor ‘Browsegegevens wissen’ openen

Alt+D
Naar de adresbalk gaan

Ctrl+P
Opties openen om de huidige pagina af te drukken

Ctrl+S
Opties openen om de huidige pagina op te slaan

Shift+F5
De huidige pagina opnieuw laden en de gecachte content negeren

Ctrl+U
Html-broncode weergeven voor de huidige pagina

Ctrl+D
Huidige webpagina opslaan als bladwijzer

Ctrl+Shift+D
Alle geopende tabbladen opslaan als bladwijzers in een nieuwe map

Ctrl+Plus (+)
Alles op de pagina vergroten

Ctrl+Min (-)
Alles op de pagina verkleinen

Ctrl+0
De standaardgrootte van alles op de pagina herstellen

Alt+Home
Homepage openen op het huidige tabblad

Ctrl+Enter
Adres voltooien met .com

Windows Rekenmachine

Alt+1
Naar de standaardmodus schakelen

Alt+2
Naar de wetenschappelijke modus schakelen

Alt+3
Naar de programmeermodus schakelen

Alt+4
Overschakelen naar de modus voor het berekenen van de datum

Ctrl+M
In geheugen opslaan

Ctrl+P
Toevoegen aan geheugen

Ctrl+Q
Aftrekken van geheugen

Ctrl+R
Plakken uit geheugen

Ctrl+L
Geheugen wissen

Esc
Invoer volledig wissen

F9
± selecteren

R
1/xselecteren

@
De vierkantswortel berekenen

Shift+5
% selecteren

Ctrl+H
De rekengeschiedenis in- of uitschakelen

↑
Omhoog in de geschiedenislijst

↓
Omlaag in de geschiedenislijst

Ctrl+Shift+D
Geschiedenis wissen

Toetscombinaties leren

©PXimport

Microsoft Word

Ctrl+O
Document openen

Ctrl+S
Document opslaan

Ctrl+N
Een nieuw document maken

Ctrl+W
Document sluiten

Ctrl+P
Document afdrukken

Alt+Ctrl+I
Het afdrukvoorbeeld weergeven

Ctrl+X
Geselecteerde tekst knippen

Ctrl+C
Geselecteerde tekst kopiëren

Ctrl+V
Geselecteerde tekst plakken

Ctrl+A
Alles selecteren

Ctrl+B
Tekst vetgedrukt maken

Ctrl+I
Tekst cursief maken

Ctrl+U
Tekst onderstrepen

Ctrl+[
De tekengrootte met één punt verkleinen

Ctrl+]
De tekengrootte met één punt vergroten

Ctrl+E
Tekst centreren

Ctrl+L
Tekst links uitlijnen

Ctrl+R
Tekst rechts uitlijnen

Ctrl+Z
Ongedaan maken

Ctrl+Y
Opnieuw uitvoeren

Alt+Ctrl+S
Documentvenster splitsen (en splitsing opheffen)

Ctrl+Shift+E
Bijhouden van wijzigingen in- of uitschakelen

Ctrl+F
Het zoekvak openen

Ctrl+H
Venster Vervangen openen

Ctrl+G
Naar een pagina, bladwijzer, voetnoot, tabel etc. gaan

Ctrl+←
Een woord naar links

Ctrl+→
Eén woord naar rechts

Ctrl+↑
Eén alinea omhoog

Ctrl+↓
Eén alinea omlaag

Ctrl+End
Naar het einde van het document

Ctrl+Home
Naar het begin van het document

Ctrl+Shift+C
Opmaak van tekst kopiëren

Ctrl+Shift+V
Opmaak van tekst plakken

Alt+R
Tabblad Start openen in lint

Alt+N
Tabblad Invoegen openen in lint

Alt+F
Tabblad Ontwerpen openen in lint

Alt+U
Tabblad Indeling openen in lint

Alt+L
Tabblad Verwijzingen openen in lint

Alt+C
Tabblad Controleren openen in lint

Alt+V
Tabblad Beeld openen in lint

Alt+S
Tabblad Ontwikkelaars openen in lint

Office Word(t) efficiënt

©PXimport

Microsoft Excel

Ctrl+W
Werkmap sluiten

Ctrl+O
Werkmap openen

Ctrl+S
Werkmap opslaan

Ctrl+C
Cel(inhoud) kopiëren

Ctrl+X
Cel(inhoud) knippen

Ctrl+V
Cel(inhoud) plakken

Ctrl+Z
Ongedaan maken

Ctrl+Z
Opnieuw uitvoeren

Ctrl+B
Cel(inhoud) dikgedrukt maken

Ctrl+I
Cel(inhoud) cursief maken

Ctrl+U
Cel(inhoud) dikgedrukt onderstrepen

Ctrl+9
Geselecteerde rijen verbergen

Ctrl+0
Geselecteerde kolommen verbergen

Ctrl+Pijltoets
Naar de rand van het huidige gegevensgebied in een werkblad gaan

Ctrl+End
Naar de laatste cel in een werkblad gaan

Ctrl+Shift+End
De selectie cellen uitbreiden tot de laatste gebruikte cel in het werkblad (in de rechterbenedenhoek)

Home+Scroll Lock
Naar de cel in de linkerbovenhoek van het venster gaan als Scroll Lock is ingeschakeld

Ctrl+Home
Naar het begin van een werkblad gaan

Ctrl+PageDown
Naar het volgende blad in een werkmap gaan

Alt+PageDown
Eén scherm naar rechts gaan in een werkblad

Alt+PageUp
Eén scherm naar links gaan in een werkblad

Ctrl+PageUp
Naar het vorige blad in een werkmap gaan

Ctrl+1
Het dialoogvenster Cellen opmaken openen

Ctrl+Shift+F
Lettertypen opmaken in het dialoogvenster Cellen opmaken

Ctrl+Shift+Plus (+)
Dialoogvenster Invoegen voor het invoegen van lege cellen openen

Ctrl+Min (-)
Dialoogvenster Verwijderen voor het verwijderen van geselecteerde cellen openen

Ctrl+Shift+:
De huidige tijd invoeren

Ctrl+;
De huidige datum invoeren

Ctrl+Shift+&
Een rand op de geselecteerde cellen toepassen

Ctrl+Shift+_
De rand van de geselecteerde cellen verwijderen

Ctrl+K
Het dialoogvenster Hyperlink invoegen openen

Ctrl+L
Het dialoogvenster Tabel maken weergeven

Ctrl+A
Het hele werkblad selecteren

Ctrl+Shift+PageDown
Het huidige en het volgende blad in een werkmap selecteren

Ctrl+Shift+PageUp
Het huidige en het vorige blad in een werkmap selecteren

Shift+Pijltoets
De selectie cellen met één cel uitbreiden

Ctrl+Shift+Pijltoets
De celselectie uitbreiden tot de laatste niet-lege cel in dezelfde rij/kolom

Alt+Enter
Een nieuwe regel beginnen in dezelfde cel

Ctrl+Enter
Het geselecteerde celbereik vullen met de huidige invoer

Shift+Enter
Celinvoer voltooien en de cel erboven selecteren

Ctrl+Spatiebalk
Een hele kolom in een werkblad selecteren

Shift+Spatiebalk
Een hele rij in een werkblad selecteren

Ctrl+Shift+Spatiebalk
Alle objecten in een werkblad selecteren wanneer een object is geselecteerd

Ctrl+Shift+Home
De celselectie uitbreiden tot het begin van het werkblad

Alt+N
Tabblad Invoegen openen in lint

Alt+P
Tabblad Pagina-indeling openen in lint

Alt+M
Tabblad Formules openen in lint

Alt+E1
Tabblad Gegevens openen in lint

Alt+C
Tabblad Controleren openen in lint

Alt+V
Tabblad Beeld openen in lint

Hyperlinks omzeilen

©PXimport

Adobe Photoshop CC

Ctrl+N
Nieuw bestand

Ctrl+O
Bestand openen

Ctrl+S
Bestand opslaan

Ctrl+P
Bestand afdrukken

Alt+Ctrl+O
Bladeren in Bridge

Ctrl+W
Bestand sluiten

V
Gereedschap verplaatsen

M
Rechthoekig selectiekader

L
Veelhoeklasso

W
Toverstaf

C
Uitsnijden

I
Pipet

B
Penseel

S
Kloonstempel

E
Gummetje

G
Emmertje

P
Pen

Ctrl+T
Transformatie

[
Penseelgrootte verkleinen

]

Penseelgrootte vergroten

{
Penseelhardheid verkleinen

}
Penseelhardheid vergroten

D
Standaard voor/achtergrondkleuren

X
Tussen voor/achtergrondkleuren schakelen

Ctrl+A
Alles selecteren

Ctrl+C
Het geselecteerde item kopiëren

Ctrl+X
Het geselecteerde item knippen

Ctrl+V
Het geselecteerde item plakken

Ctrl+Z
Een actie ongedaan maken

Ctrl+Y
Een actie opnieuw uitvoeren

Shift+F5
Vullen

Shift+F6
Selectie doezelen

Shift+F7
Selectie omkeren

Ctrl+Tab
Documenten doorlopen

Ctrl+Spatiebalk
Schakelen naar tool Inzoomen

Alt+Spatiebalk
Schakelen naar tool Uitzoomen

Ctrl+Shift+N
Nieuwe laag

Ctrl+J
Nieuwe laag via kopiëren

Shift+Ctrl+J
Nieuwe laag via knippen

Ctrl+G
Lagen groeperen

Ctrl+Shift+G
Lagen degroeperen

Ctrl+Alt+G
Uitknipmasker maken/opheffen

Ctrl+Alt+A
Alle lagen selecteren

Ctrl+Shift+E
Zichtbare lagen verenigen

Alt+.
Bovenste laag selecteren

Alt+,
Onderste laag selecteren

Alt+[ of ]
Eerstvolgende laag onder/boven selecteren

Ctrl+/ of *
Doellaag omlaag/omhoog verplaatsen

Ctrl+Shift+Alt+E
Kopieën van alle zichtbare lagen verenigen met doellaag

Ctrl+Shift+/ of *
Laag boven of onder aan plaatsen

Photoshop in de vingers

©PXimport

Inloggen met enkel een wachtwoord blijft riskant. Steeds vaker stappen diensten daarom over op tweestapsverificatie of op volledig wachtwoordloos inloggen. In combinatie met een fysieke beveiligingssleutel leveren beide een nog robuustere bescherming op. Hoe werkt dit precies en wat zijn enkele concrete mogelijkheden?

We hoeven je niet meer uit te leggen dat inloggen met alleen een wachtwoord niet veilig is, zeker niet als je hetzelfde eenvoudige wachtwoord bij meerdere diensten gebruikt. Een wachtwoordbeheerder als Bitwarden helpt je wel complexere en verschillende wachtwoorden te gebruiken, maar de zwakheden blijven: wachtwoorden kunnen via phishing worden onderschept, bij een datalek buitgemaakt of met brute-force achterhaald. Daarom winnen alternatieve loginmethodes aan populariteit. Denk aan tweestapsverificatie, waarbij je naast je wachtwoord nog een extra factor gebruikt, zoals een code of biometrie, en aan wachtwoordloos inloggen, een methode op basis van een cryptografisch sleutelpaar. Beide methoden verhogen de beveiliging, maar met een fysieke beveiligingssleutel kun je het nog veiliger maken.

Fysieke sleutel

Zo’n fysieke sleutel is een stukje hardware van doorgaans zo’n 4 cm lang en 2 cm breed, enkele mm dik en met een gewicht van circa 4 gram. Er bestaan ook wel kleinere sleutels in de vorm van een usb-c-dongel, die nauwelijks uitsteken uit de poort van een computer. Verderop bekijken we enkele concrete, uiteenlopende toepassingen, maar hoe werkt zo’n sleutel eigenlijk?

Wanneer je een sleutel voor het eerst koppelt aan een dienst of account, wordt er een cryptografisch sleutelpaar aangemaakt. De private sleutel blijft altijd veilig in een aparte chip van de beveiligingssleutel, terwijl de publieke sleutel naar de server van de betreffende dienst wordt doorgestuurd. Wanneer je vervolgens inlogt op de site, vraagt de server via je browser de sleutel om een cryptografische handtekening te zetten.

Veiligheid

De sleutel checkt daarbij welke domeinnaam in de browser actief is, bijvoorbeeld account.google.com, en zet de handtekening alleen als dit overeenkomt met het domein waarvoor je de sleutel eerder hebt geregistreerd. Daardoor is het systeem nagenoeg phishing-bestendig, in tegenstelling tot bijvoorbeeld sms- of OTP-codes. Zo’n code kun je immers ook op een valse site intypen, waarna een aanvaller deze meteen kan doorsturen naar de echte site. Bij wachtwoorden, sms en OTP bestaan bovendien gedeelde geheimen, zoals codes of hashes, die bij een datalek gestolen kunnen worden, terwijl er bij een fysieke sleutel zelfs bij een serverdatalek niets bruikbaars te halen valt. Een smartphone kan bovendien malware bevatten of gestolen worden, waardoor een aanvaller toegang kan forceren; een fysieke sleutel daarentegen bewaart de geheime sleutel veilig in een niet-uitleesbare chip.

Nadelen

Zo’n fysieke sleutel geldt dus als een van de veiligste methoden, al zijn er ook enkele praktische nadelen. Zo moet je de sleutel bij je hebben tijdens het inloggen en bij verlies of diefstal riskeer je buitengesloten te raken als je geen back-up hebt, bijvoorbeeld in de vorm van back-upcodes of een tweede, veilig bewaarde sleutel. Bovendien ondersteunen nog niet alle sites of diensten zo’n sleutel. Op onder meer www.kwikr.nl/f2sup en www.kwikr.nl/yubisup vind je wel lijsten met diensten die via een of ander protocol inloggen met een fysieke sleutel ondersteunen. Tot slot kost een sleutel ook wel iets: tussen de 30 en 80 euro, afhankelijk van de ondersteunde functies en standaarden.

Inloggen via 2FA

We weten nu hoe een sleutel eruitziet, hoe die werkt en waarom die zo veilig is. Dat volstaat om er zelf mee aan de slag te gaan, in verschillende scenario’s en met diverse protocollen. In dit artikel gebruiken we een YubiKey 5(C) NFC die ongeveer 65 euro kost, maar je kunt ook andere sleutels inzetten zolang ze de vereiste protocollen ondersteunen. Sleutels die enkel FIDO U2F en FIDO2 ondersteunen, zijn al verkrijgbaar vanaf 15 euro.

Laten we als voorbeeld starten met de sleutel als tweede factor bij een Facebook-account. Hiervoor volstaat een sleutel met FIDO U2F, al accepteren niet alle diensten U2F. Zo vereisen Apple en Microsoft in dit geval een FIDO2-sleutel.

Meld je aan bij je Facebook-account via https://accountscenter.facebook.com. Ga in Accountinstellingen naar Wachtwoord en beveiliging. Open Tweestapsverificatie en selecteer je Facebook-account. Na het invullen van een verificatiecode via mail kies je de gewenste methode. Klik op Beveiligingssleutels en bevestig met Doorgaan. Na de controle van de beveiligingscode klik je op Beveiligingssleutel registreren. Selecteer Beveiligingssleutel, druk op Volgende en OK. Plaats de sleutel, raak deze even aan en klik opnieuw op OK. Bevestig ten slotte met je wachtwoord zodat de sleutel als tweede factor wordt toegevoegd.

2FA in Bitwarden

Zolang je nog met wachtwoorden werkt, is een wachtwoordbeheerder sterk aan te raden. Een degelijke en gratis te gebruiken tool is Bitwarden. We gaan ervan uit dat je deze hebt gedownload en geïnstalleerd (via www.kwikr.nl/bwpers; beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en dat je een Bitwarden-account hebt aangemaakt. Handig is ook de Bitwarden-browserextensie, die automatisch invullen en opslaan van wachtwoorden in je browser veel eenvoudiger maakt, maar daar gaan we hier niet verder op in. We bekijken hier namelijk vooral het koppelen van je fysieke sleutel aan je Bitwarden-account.

Meld je aan op https://vault.bitwarden.com. Open Instellingen en kies Beveiliging. Ga naar het tabblad Tweestapsaanmelding en klik op Beheren bij FIDO2 WebAuthn. Vul je Bitwarden-hoofdwachtwoord in en voer bij Naam een korte beschrijving van de sleutel in. Plaats je sleutel (via usb of NFC) en klik op Sleutel lezen. Als de sleutel om een pincode vraagt, vul je die in en raak je de sleutel kort aan. Bevestig met OK en klik op Opslaan zodat de sleutel wordt toegevoegd. Op dezelfde manier kun je ook een andere sleutel als reserve koppelen (zie ook verderop ‘10 Voorzorgsmaatregelen’). Bij het inloggen, ook via de Bitwarden-app, moet je nu naast je wachtwoord ook je sleutel gebruiken.

Inloggen met passkey

Steeds meer diensten ondersteunen wachtwoordloze aanmeldingen via toegangssleutels, oftewel passkeys. Wil je hiervoor je fysieke sleutel gebruiken, dan moet deze FIDO2/WebAuthn ondersteunen, waarbij de private sleutel van het cryptografische sleutelpaar op de sleutel zelf wordt bewaard. Om in te loggen hoef je de sleutel enkel te plaatsen of via NFC op je smartphone te gebruiken, als dit wordt ondersteund, en daarna te bevestigen met pincode en aanraaksensor. Kortom, je sleutel wordt je loginmiddel. We tonen dit met een Google-account.

Log in via https://myaccount.google.com. Ga naar Beveiliging en klik bij Inloggen bij Google op Tweestapsverificatie. Klik indien nodig op Tweestapsverificatie aanzetten. Voeg desgewenst een telefoonnummer toe en klik bij Toegangssleutels en beveiligingssleutels op Beveiligingssleutel toevoegen. Klik vervolgens op + Toegangssleutel maken en kies Ander apparaat gebruiken. Selecteer in het pop-upvenster Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK. Plaats nu de sleutel en voer de pincode in, of maak een nieuwe aan als de sleutel nieuw of gereset is. Bevestig met OK en raak de sleutel kort aan. De sleutel staat nu in de lijst met toegangssleutels in je Google-account.

Wanneer je je daarna bij Google afmeldt en opnieuw aanmeldt, zul je merken dat je je wachtwoord – op ondersteunde browsers en platformen – niet meer hoeft in te geven en met de sleutel kunt aanmelden. Google acht deze methode namelijk veilig genoeg. Wil je dit toch niet, open dan opnieuw Beveiliging, klik bij Inloggen bij Google op Wachtwoord overslaan als dat mogelijk is en schakel deze optie uit. Je sleutel fungeert dan enkel nog als tweede factor, waarvoor in principe FIDO U2F volstaat.

Passkey bij Microsoft

Bij veel diensten werkt het koppelen vergelijkbaar als bij Google. We tonen je wel kort hoe je een beveiligingssleutel inzet in een wachtwoordloze oplossing bij Microsoft, die hiervoor een wat eigenzinnige werkwijze en terminologie hanteert.

Meld je aan via https://account.microsoft.comen open Beveiliging. Klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een methode voor aanmelden of verifiëren kiezen. Selecteer Gezicht, vingerafdruk, pincode of beveiligingssleutel en kies Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK, plaats de sleutel, voer desgevraagd de pincode in en raak de sleutel aan. Klik opnieuw op OK, geef de sleutel een naam en bevestig met Volgende en OK. De sleutel verschijnt nu in de lijst bij Een wachtwoordcode gebruiken (waar je hem ook kunt hernoemen of verwijderen). Je kunt de sleutel vanaf nu als tweede inlogfactor inzetten, ook op andere apparaten.

Wil je de sleutel volledig wachtwoordloos gebruiken, dan verplicht Microsoft je eerst de Microsoft Authenticator-app te installeren en hier via de plusknop je Microsoft-account toe te voegen. Klik daarna op je accountpagina in de rubriek Beveiliging op Inschakelen bij Account zonder wachtwoord en druk op Volgende. In de Authenticator-app verschijnt nu een melding die je bevestigt met Goedkeuren, waarna op de website wordt gemeld dat je wachtwoord is verwijderd. Voortaan kun je ook zonder wachtwoord inloggen, met je beveiligingssleutel.

Lokaal Windows-account

Het leek veelbelovend: open je in Windows de Instellingen en ga je naar Accounts / Aanmeldingsopties, dan zie je wellicht Beveiligingssleutel staan. Voor lokale of persoonlijke Microsoft-accounts werkt dit helaas niet. Dit blijkt enkel mogelijk bij zakelijke Active Directory- of Entra ID-accounts.

Heb je een compatibele Yubico-sleutel, zoals de YubiKey 5(C) NFC, dan kun je deze wel als tweede inlogfactor gebruiken voor een lokaal Windows-account. Hiervoor heb je de gratis tool Yubico Login for Windows nodig (www.kwikr.nl/yubilogin). Zorg wel dat je de gebruikersnaam en het wachtwoord van het lokale account kent. Installeer de tool en herstart Windows. Meld je daarna aan met je lokale account via de optie Yubico Login en start de app Login Configuration als administrator. Gemakshalve kun je Express configuration kiezen. Plaats de sleutel en volg de instructies (zie ook www.kwikr.nl/yubiwin). Bewaar de herstelcode zorgvuldig. Voor de gekozen gebruiker is voortaan naast gebruikersnaam en wachtwoord ook de beveiligingssleutel vereist.

Je kunt een YubiKey ook als tweede factor inzetten voor je Windows-login.

Inloggen met TOTP

Als je beveiligingssleutel ook OATH-TOTP ondersteunt (Initiative for Open AuTHentication - Time-based One-Time Password), kun je die gebruiken om een eenmalige code te genereren, net als met authenticator-apps van Google, Microsoft, Proton of Authy. Veel apps en diensten ondersteunen deze 2FA-methode.

We nemen Dropbox als voorbeeld. Meld je aan op www.dropbox.com, klik op je profielicoon rechtsboven, kies Instellingen en open het tabblad Beveiliging. Schakel Tweestapsverificatie in, selecteer Authenticatie-app en druk op Verzenden. Je ziet nu een QR-code en de bijbehorende geheime sleutel.

Download en installeer vervolgens de gratis app Yubico Authenticator (www.kwikr.nl/yubiauth). Start de app, plaats je beveiligingssleutel en open Accounts. Klik op Add account en kies Scan QR code als je een camera hebt, of voer de geheime code handmatig in bij Secret Key. Vul bij Issuer bijvoorbeeld Dropbox in en bij Account name het e-mailadres van je Dropbox-account. Bevestig met Save. In de app verschijnt een cijfercode die je op de Dropbox-site invult bij Bevestigingscode. Noteer de herstelcodes, bewaar ze goed en rond af met Voltooien.

Bij het aanmelden op Dropbox tik je eerst je wachtwoord in en daarna de actuele eenmalige code die je in Yubico Authenticator bij je Dropbox-account ziet.

Challenge/Response

Tot slot tonen we je nog de challenge-response-methode. Hierbij genereert een dienst of app een willekeurige wiskundige vraag (challenge) in de vorm van een bitreeks. Deze gaat naar je beveiligingssleutel, die de overeenkomstige cryptografische response berekent en terugstuurt. Als de codes overeenkomen, krijg je toegang. We lichten dit kort toe voor de gratis wachtwoordbeheerder KeePassXC (www.keepassxc.org; Windows, macOS, Linux) om een lokaal bewaarde wachtwoordkluis te openen.

Verschillende sleutels ondersteunen deze methode, waaronder de meeste YubiKeys. Download en installeer voor zo’n sleutel eerst de gratis YubiKey Manager (zie kader ‘Sleutelbeheer’). Start de app, ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response, klik op Generate voor de geheime sleutel, zet eventueel een vinkje bij Require touch voor extra veiligheid en sluit af met Finish.

Open vervolgens KeePassXC en laad je database. Ga naar Database / Database beveiliging, kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen, selecteer het juiste slot van je geplaatste sleutel en bevestig met OK. Voortaan is je wachtwoordkluis enkel toegankelijk met je wachtwoord en je beveiligingssleutel.

Sleutelbeheer

Beschik je over een beveiligingssleutel, dan zul je vroeg of laat de beheertool van de producent nodig hebben. Als voorbeeld nemen we de YubiKey Manager (www.kwikr.nl/yuman), die je het best als administrator opstart. Hiermee kun je functies of interfaces uitschakelen (OTP, FIDO U2F, FIDO2, OpenPGP, PIV en OATH), een pincode instellen of resetten voor FIDO2 of PIV, statische wachtwoorden of OTP-slots programmeren en certificaten beheren in PIV-modus (smartcardfunctie).

In de beheertool kun je ook specifieke protocollen uitschakelen, mocht je dat willen (hier: YubiKey Manager).

Voorzorgsmaatregelen

In het artikel hebben we al, ook tussen de regels door, enkele tips gegeven om (veiligheids)problemen te vermijden. We sommen ze kort nog even op.

Zo registreer je best altijd twee fysieke sleutels bij elke dienst, zodat je bij verlies of diefstal via de back-upsleutel toegang behoudt. Bewaar deze op een veilige plaats en test af en toe of de sleutel nog werkt. Activeer daarnaast bij elke dienst een alternatieve 2FA- of noodmethode, zoals TOTP-toegang via een authenticator-app, en druk back-upcodes af die je veilig bewaart. Zo kun je ook zonder sleutel nog aanmelden, al is dit wat minder robuust. Tot slot, ook al beschermt een beveiligingssleutel je technisch goed tegen phishing, blijf alert. Krijg je bijvoorbeeld een onverwachte vraag om de PIN-code van je sleutel in te voeren, wees dan op je hoede.

Tefal lanceert een compact model tosti-ijzer dat met allerlei extra platensets te gebruiken is voor allerlei gerechten: van panini's en wafels in allerlei vormen en maten tot aan donuts en madeleines. Is de Snack Collection echt zo veelzijdig? ID.nl ging ermee aan de slag.

Tafelgrills en tosti-apparaten zijn in bijna elk huishouden te vinden. Vaak gaat het om apparaten met een geribbelde grillplaat boven en onder, waar je je tosti tussen legt om die een paar minuten erna bruin en krokant uit te halen, met een lekker warme vulling. Het zijn eenvoudige apparaten die goed zijn in waarvoor ze ontwikkeld zijn. Meer dan je tosti erin maken kan vaak niet. Tefal komt nu met de compacte Snack Collection, een apparaat dat je koopt met twee bijgeleverde typen grillplaten en nog eens kunt uitbreiden door losse sets erbij te kopen.

©Saskia van Weert

Testexemplaar en meegeleverde platen

Ter review ontving de redactie een blauw testmodel, voorzien van twee grill/panini-platen (één boven, één onder in het apparaat) en twee platen om Brusselse wafels mee te maken. De Snack Collection is met zijn 28,5 centimeter breedte, 20,6 centimeter lengte en 34,5 centimeter hoogte een betrekkelijk klein apparaat dat makkelijk op te bergen is. Het snoer is aan de onderkant op te bergen, er zit een aan-uitknop aan de voorzijde, net als een vergrendeling om het ijzer op slot te zetten. Ook zit er een lampje aan de voorzijde dat groen oplicht als het apparaat is voorverwarmd. Hij heeft een vermogen van 700 watt en een maximale temperatuur van 230 graden. De temperatuur is niet handmatig in te stellen.

©Saskia van Weert

Inhoud van de doos en wisselen van platen

In de machine zit al een set grillplaten. Verder vind je in de doos twee verpakkingen die nog het meest doen denken aan videobandhoezen van vroeger. Ze zijn van harde kunststof en gaan wat lastig open. De ene doos is uiteraard leeg, want daar zaten de panini-platen in, maar we vinden er wel een receptenboekje in. In de andere doos zit de uitbreiding; in ons testexemplaar zijn dat de wafelplaten. De platen zijn los te halen uit de machine via een knopje boven en onder, en de platen kunnen er op maar één manier in vastklikken. Je kunt ze dus niet verkeerd bevestigen. Ze mogen in de vaatwasser; de machine zelf uiteraard niet.

©Saskia van Weert

Gebruik en bediening

Zoals wel vaker bij dit type apparaten is de werking enorm simpel. Je bevestigt de gewenste platen in de machine, doet de stekker in het stopcontact en zet hem aan. Dan wacht je tot het groene lampje aangaat, open je de machine, doe je je gerecht erin, sluit je alles weer netjes en wacht je tot je eten klaar is. Eet smakelijk!

©Saskia van Weert

Test: tosti's

De bijgeleverde grill/panini-plaat is net wat te klein voor een reguliere tosti van boterhammen uit de supermarkt; het korstje steekt net wat boven de plaat uit. Maar dat bleek voor het resultaat niet uit te maken: alle geteste tosti’s kwamen prima uit de Tefal. Opwarmen duurde wel wat lang, ongeveer 4 minuten.

Lees ook: Gezonde tosti’s om de hele middag op door te gaan

Test: panini

De test met een panini had wat voeten in de aarde. De supermarkten in onze woonplaats verkochten geen panini-broodjes, maar een XL-shop in een andere plaats wel. Panini-broodjes zijn hoger dan normale afbakbroodjes en standaard voorzien van grillstrepen. Het deksel van de Snack Collection moest wel wat worden aangedrukt om de machine te kunnen sluiten met de vergrendeling, maar ook dat verliep verder prima.

Schoonmaken en opbergen 

De platen komen weer brandschoon uit de vaatwasser en klikken makkelijk vast in het apparaat. Door de betrekkelijk kleine afmetingen van dit keukenapparaat is het makkelijk op te bergen.

©Tefal

Uitbreidingssets (assortiment)

Dan de uitbreidingssets. Deze hebben we niet kunnen testen, maar zijn uiteraard te bekijken via de site van Tefal. Er is een aantal platen voor tosti’s in bijzondere vormen, zoals een schelpvorm of juist meteen als driehoek. Verder zijn er onder meer vormen voor bagels te verkrijgen. Tefal mikt duidelijk op een internationaal publiek, want er is ook een vorm voor madeleines (Franse zoete cakejes) verkrijgbaar.

Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil maken. In de test leverde het apparaat nette resultaten op: tosti's kwamen goed uit de grill en panini's lukten eveneens prima na het sluiten met de vergrendeling. De platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en kunnen in de vaatwasser. Dankzij het kleine formaat en het opbergsysteem voor het snoer is het toestel eenvoudig weg te zetten. Het apparaat heeft een vermogen van 700 watt, een maximale temperatuur van 230 graden en een indicatielampje dat aangeeft wanneer voorverwarmen is voltooid.

Aandachtspunten: het grillvlak is aan de krappe kant voor standaardboterhammen, de opwarmtijd ligt rond de 4 minuten en de temperatuur is niet handmatig regelbaar. De uitbreidingsmogelijkheden zijn groot (onder meer wafels, donuts, madeleines en bagels), maar deze extra platen zijn in deze test niet inhoudelijk beoordeeld.

Per saldo is de Snack Collection een praktisch en ruimtebesparend apparaat voor de liefhebbers van tosti's die ook graag eens experimenteren met andere bereidingen.