Geef in Google of eBay de zoekopdracht Arduino en je wordt al snel overspoeld door een vrijwel oneindig lijkend aanbod aan bordjes. Welke Arduino-bordjes zijn voor beginners het meest interessant? Wij zetten ze voor je op een rij.

Arduino Uno

Prijs
€ 6,- (kloon), € 24,- (officieel)

De Arduino Uno is te beschouwen als hét beginnersbordje. Een kloon kun je voor een paar euro kopen. De Uno bevat headeraansluitingen waarop je componenten kunt aansluiten. Een breadboard is natuurlijk nog steeds handig om je projectjes op te bouwen. Behalve draadjes zijn er ook allerlei uitbreidingsbordjes (shields) die je direct op deze headeraansluitingen kunt prikken. Je kunt door middel van een shield bijvoorbeeld een netwerkaansluiting of wifi toevoegen, maar ook een verzameling componentjes op een bordje. Zo is er bijvoorbeeld een gamecontroller-shield waarmee je Arduino een joystick en knoppen krijgt. De Uno is er als uitvoering met een ATmega328P met pootjes in een socket of met een kleinere SMD-variant van de chip op het bordje gesoldeerd. Lees ook: Wat is Arduino en waarom is het zo leuk?

©PXimport

Arduino Mega 2560 R3

Prijs
€ 8,- (kloon), € 42,- (officieel)

De Arduino Mega is een bord gebaseerd op de ATmega2560. Deze microcontroller biedt veel meer aansluitingen dan de in de Uno gebruikte ATmega328P. Het bord van de Arduino Mega heeft dan ook veel meer headeraansluitingen dan de Uno en is hierdoor een stuk langer. Je kunt de Mega gebruiken voor projecten waarbij je op de Uno te weinig aansluitingen hebt. Je kunt bijvoorbeeld veel meer schakelaars, leds en sensoren aansluiten. Het bord wordt bijvoorbeeld gebruikt voor 3D-printers of robotica. De Mega is compatibel met alle shields van de Uno R3. Behalve in een officiële variant, is de Mega net als de Uno ook in veel goedkopere kloonuitvoeringen te krijgen.

©PXimport

Arduino Leonardo

Prijs
€ 6,- (kloon), € 24,- (officieel)

De Arduino Leonardo lijkt veel op een SMD-variant van de Arduino Uno. Toch maakt het bordje in de vorm van de ATmega32U4 gebruik van een andere microcontroller. Sneller dan de ATmega328P is deze microcontroller niet. Wel is de usb-functionaliteit ingebouwd waardoor er geen extra chip meer nodig is voor de usb-poort. Voor de meeste toepassingen is dat niet zo spannend, maar de Leonardo kan wel zelf via usb communiceren. Hierdoor kan de Leonardo dienst doen als toetsenbord of muis voor je pc en kun je dus projectjes maken waarmee je je pc aanstuurt. Arduino.cc is officieel overigens gestopt met de Leonardo, terwijl Arduino.org hem nog wel voert. Dat is geen probleem, je kunt hem in een goedkope kloonuitvoering nog volop kopen.

©PXimport

Arduino 101

Prijs
€ 35,-

Als je naar de Arduino 101 kijkt, zul je waarschijnlijk direct het Intel-logo opvallen. Dat is niet voor niets, de 101 bevat een Intel Curie als microcontroller. Deze Curie bevat twee processors: een heuse x86-processor in de vorm van de Quark en een ARM-processor. Beide processors draaien op een kloksnelheid van 32 MHz. De Curie heeft een inbouwde versnellingsmeter en gyroscoop en kan dus beweging detecteren. Daarnaast is ook bluetooth LE ingebouwd wat de geïntegreerde antenne verklaard. De Arduino 101 kun je dankzij bluetooth verbinden met bijvoorbeeld je smartphone. De 101 heeft dezelfde headeraansluitingen als een Uno en zou hierdoor compatibel moeten zijn met de meeste shields.

©PXimport

Arduino Nano

Prijs
€ 3,- (kloon)

De Nano is gebaseerd op een voorloper van de Arduino Uno, de Arduino Duemilanove. Veel verschil is er niet, er wordt een andere chip gebruikt voor de usb-aansluiting. Qua programmeren werkt de Nano hetzelfde als de Uno. Het grote voordeel van de Nano is dat je hem op een breadboard kunt prikken. Daardoor is hij erg geschikt om in te zetten voor semipermanente projecten. Een Arduino Nano is behalve erg compact ook lekker goedkoop. Het is dus helemaal niet erg om er een paar semipermanent voor projectjes in gebruik te hebben. Het gebruik van de oudere mini-usb-aansluiting begint wellicht een nadeel te worden, maar er zijn inmiddels ook kloonvarianten van de Nano te vinden met een micro-usb-poort.

©PXimport

Arduino Micro

Prijs
€ 10,- (kloon) € 22,- (officieel)

De Arduino Micro is een klein bordje dat je net als de Nano direct op een breadboard prikt. Wel wordt gebruik gemaakt van de modernere micro-usb-aansluiting. Een minder in het oog springend verschil is dat er net als bij de Arduino Leonardo gebruik wordt gemaakt van een ATmega32U4-microcontroller. Omdat het usb-gedeelte is ingebouwd in de microcontroller kan de Arduino Micro de usb-poort aansturen. Hierdoor kan de Micro een usb-toetsenbord of -muis simuleren en kun je de Arduino dus gebruiken om een pc via usb te besturen. Een kloon kun je vinden door te zoeken op de naam van de micro-controller. Een bordje dat veel lijkt op de Arduino Micro is de Arduino Pro Micro waarvan je ook klonen kunt vinden.

©PXimport

NodeMCU

Prijs
€ 4,-

De NodeMCU is geen Arduino, maar een ontwikkelbordje gebaseerd op de ESP8266 wifi-module. Je kunt deze wifi-module overigens ook los kopen en koppelen met een Arduino. De chip is echter zo krachtig dat hij ook functioneert als een complete microcontroller. Het grote voordeel is dan dat je voor vier euro een compleet bordje met ingebouwde wifi-radio hebt. De NodeMCU heeft wel nadelen. Zo moet je wat moeite doen om hem te laten werken met de Arduino-ontwikkelomgeving. Ook heeft de NodeMCU minder pinnen dan een echte Arduino en maar één analoge pin. Wil je er een NodeMCU aanschaffen, koop er dan één die wordt aangeduid met v1.0 of v2.0. De v3.0 (ook aangeduid als LoLin) past niet goed op een breadboard.

©PXimport

Arduino’s zonder usb

©PXimport

Denk je net goed bezig te zijn met een A+++-wasdroger, blijkt die vanaf juli 2025 opeens een magere C te scoren. Wat is hier aan de hand? Geen paniek: je apparaat is niet plotseling minder efficiënt geworden, het energielabel wordt een stuk strenger. In dit artikel lees je waarom de regels zijn veranderd, wat het nieuwe label precies meet en hoe je wél de juiste conclusies trekt bij je volgende aankoop.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Vanaf 1 juli 2025 – morgen dus! – verandert het energielabel van wasdrogers in heel Europa. De bekende klassen als A+, A++ en A+++ verdwijnen en maken plaats voor een overzichtelijker schaal van A tot en met G. Hierdoor krijgen veel huidige A+++-drogers voortaan een label C. Niet omdat ze slechter presteren, maar omdat de normering strenger en toekomstbestendiger wordt.

Waarom een nieuw energielabel nodig was

Het oude systeem was zijn doel voorbijgeschoten. Doordat fabrikanten steeds energiezuinigere apparaten ontwikkelden, werden er voortdurend plussen aan de A-klasse toegevoegd. Daardoor ontstond een wildgroei aan energielabels die de consument eerder in verwarring bracht dan hielp. Met het nieuwe label keert de rust terug: één heldere schaal die opnieuw ruimte laat aan de top. De zuinigste klasse A blijft voorlopig zelfs leeg, zodat alleen uitzonderlijk efficiënte apparaten die plek mogen innemen.

©Bemmel & Kroon

Wat je ziet op het nieuwe label

Het nieuwe energielabel bevat veel meer informatie dan alleen een letter. Naast de energieklasse geeft het label nu ook inzicht in het verbruik per honderd droogbeurten, gemeten volgens een gestandaardiseerd Eco-programma. Ook de programmaduur, het maximale vulgewicht van de trommel, het geluidsniveau in decibel en de condensatie-efficiëntie staan erop vermeld. Via een QR-code kun je bovendien extra technische details opzoeken in de Europese EPREL-database. Deze toevoegingen zorgen ervoor dat je als consument beter kunt inschatten welk apparaat past bij jouw huishouden en gebruik. Meer informatie vind je op deze pagina.

©Bemmel & Kroon

1. QR-code met link naar de EU database
2. Energie-efficiëntieklasse
3. Energieverbruik in kWh/100 droogcycli*
4. Condensatie-efficiëntieklasse en -percentage

5. Geluidklasse en geluidemissie in dB(A)**
6. Maximale laadcapaciteit (nominale capaciteit in kg)**
7. Duur in uren en minuten**

* Waarden gelden voor een gewogen gemiddelde van halve en volle ladingen met een verhouding van 0,62 (24x volle lading, 76x halve lading).
** Droogcyclus van katoen eco-programma bij volle lading.

Het lastige van vergelijken

Oude en nieuwe energielabels kun je niet zomaar naast elkaar leggen. Een A+++-droger uit 2024 kan volgens de nieuwe testmethodes een label C krijgen, terwijl het apparaat in de praktijk nog steeds even zuinig is. Dat verschil komt puur door de aangescherpte meetnormen, en niet door een verandering in prestaties. Laat je dus niet misleiden door een ogenschijnlijke 'verslechtering' van het label, maar kijk naar de echte verbruiksgegevens en technische kenmerken van jouw wasdroger.

Wat dit voor jouw keuze betekent

Bij het kopen van een nieuwe droger is het dus belangrijk om verder te kijken dan alleen de letter op het label. De vermelding van het energieverbruik per honderd droogcycli geeft je een veel concreter beeld van de stroomkosten op jaarbasis. Ook het geluidsniveau, de capaciteit van de trommel en de duur van het droogprogramma bepalen in sterke mate hoe comfortabel en efficiënt het apparaat in de praktijk is. Dankzij de QR-code kun je bovendien snel en eenvoudig controleren of de technische gegevens aansluiten bij je verwachtingen.

©Viktoria

Slim kiezen met het nieuwe label

De vernieuwde energielabels maken het makkelijker om een slimme, bewuste keuze te maken. Niet alleen zie je in één oogopslag hoe energiezuinig een apparaat is volgens de nieuwste normen, je hebt ook toegang tot de details die er écht toe doen. Zo kun je jouw keuze afstemmen op wat je belangrijk vindt: lage kosten, weinig geluid, korte droogtijd of een groot vulgewicht. Door te letten op de werkelijke prestaties in plaats van alleen op een letter, maak je een duurzame keuze die ook op de lange termijn rendeert.

Wil je hulp bij het kiezen van een energiezuinige droger of persoonlijk advies over welk type het best bij jouw huishouden past? Laat je dan informeren door een specialist, zodat je met vertrouwen de juiste keuze maakt voor nu én de toekomst.

Een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser kiezen begint niet bij het design of de functies – het begint met een meetlint. Want hoe mooi of geavanceerd een apparaat ook is, als het nét niet past, zit je met een kostbare misser. Een paar millimeter speling kan het verschil maken tussen een perfect passende keuken en een frustrerende inbouwervaring. Met deze meetinstructies weet je zeker dat je straks niet voor verrassingen komt te staan.

Goed meten is het halve werk

Voordat je aan de slag gaat met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik altijd een betrouwbare rolmaat en eventueel een digitale schuifmaat voor extra precisie. Meet de binnenafmetingen van de nis (dus niet de buitenkant van je keukenkast) en noteer breedte, hoogte én diepte.

Houd daarnaast rekening met de ventilatieruimte: meestal is 2 tot 5 cm aan de achterkant en zijkanten nodig. En check of er ruimte is voor stopcontacten, wateraansluitingen en kabeldoorvoeren – die bepalen vaak óók of het apparaat goed kan worden geplaatst.

©Andrey Sinenkiy

Waar moet je op letten per apparaat?

Elk soort inbouwapparaat heeft zijn eigen eisen en aandachtspunten. Hieronder lees je per type waar je bij het opmeten en installeren specifiek op moet letten. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

Inbouwkoelkast of -vriezer

De hoogte van de nis is hier allesbepalend. Veelvoorkomende maten voor inbouwkoelkasten en -vriezers zijn 88, 140 en 178 cm, maar afwijkingen komen vaak voor. Let op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme vraagt meestal om iets meer ruimte in de breedte. Diepte is vaak 55 cm, maar modellen met een ventilator achterop kunnen richting de 60 cm gaan.

Inbouwoven of -magnetron

Standaard? Niet helemaal. De nisbreedte is meestal 56 cm, terwijl het frontpaneel iets breder is (ca. 59,5 cm) voor een nette aansluiting. Hoogtes verschillen: compacte ovens zijn 45 cm hoog, standaardmodellen 60 cm. Magnetrons vragen soms extra ruimte aan de bovenkant voor uitstekende bedieningspanelen.

Inbouwvaatwasser

Hier draait het vooral om hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 cm, met verstelbare poten voor wat speling. Meet ook de plinthoogte (van vloer tot onderkant kast), en vergeet de watertoevoer niet – reken op zo’n 5 cm extra ruimte in de diepte voor de slang.

Inbouw-espressomachine

Kleiner apparaat, maar niettemin precisiewerk. De breedte is vaak rond de 56 cm, maar de diepte varieert sterk. Let vooral op het waterreservoir (dat tot 55 cm diep kan zijn) en op kleppen of deurtjes die naar voren openen: die hebben extra werkruimte nodig.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Veelgemaakte fouten die je makkelijk voorkomt

Zelfs met zorgvuldige metingen kan het misgaan, vaak doordat kleine details worden vergeten. Denk aan ventilatieruimte, uitstekende stekkers of leidingen die net in de weg zitten. Een handige tip: plak een strook tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het apparaat komt, en markeer waar stekkers en leidingen zitten. Zo zie je snel of er iets in de weg zit.

Ook niet onbelangrijk: controleer of de nis waterpas is! Zeker bij koelkasten met uitschuiflades kan een scheve ondergrond voor problemen zorgen. Pas waar nodig je kast of ondervloer aan voordat je installeert.

Bij renovaties gelden vaak afwijkende maten. Oudere keukens hebben soms dikkere wanden of ongebruikelijke dieptes. Meet dus altijd de huidige situatie én de specificaties van je nieuwe apparaat. Twijfel je? Schakel een keukenexpert in, zeker bij combinaties zoals een oven met magnetron, waarbij elk detail telt.

En tot slot: de allerbelangrijkste stap

Het klinkt als een open deur, maar het voorkomt de meeste problemen: meet altijd twee keer! Schrijf je maten op en leg ze naast de officiële productspecificaties. Let daarbij op details als verstelbare voetjes, uitsparingen voor de deur of een uitschuifbaar bedieningspaneel. Zo weet je zeker dat jouw nieuwe inbouwapparaat niet alleen technisch past, maar ook mooi aansluit bij de rest van je keuken. Want uiteindelijk draait het om één ding: alles moet kloppen – tot op de millimeter.