ID.nl logo
Aan de slag met een 3D-printer
© PXimport
Zekerheid & gemak

Aan de slag met een 3D-printer

Op consumenten gerichte 3D-printers lijken nuttig te zijn, worden steeds beter betaalbaar en zijn makkelijk te vinden. En bovendien zijn ze de voorhoede van een opkomende technologie die net zo alomtegenwoordig zal zijn als inkjet-printers. Het hoe/wat/waarom, lees je hier!

Lagen gesmolten kunststof

De meeste 3D-printers werken op dezelfde manier: Ze trekken een vast materiaal - doorgaans een soort kunststof filament - in een verwarmingskern die het doet smelten en het gesmolten materiaal door een klein gaatje in de printerkop naar buiten perst. Je kunt de bewegende printerkop zien als een uiterst precies lijmpistool, maar het gesmolten plastic dat uit het mondstuk komt is veel dunner. Daardoor kan de printer hele dunne laagjes plastic uitscheiden, waarbij elke laag bovenop de andere wordt geplaatst.

Als er niets onder de laag zit - als je bijvoorbeeld een boog of een dak probeert te printen - creëert de printer een steiger-achtige ondersteuning die je zodra het printen voltooid is kunt verwijderen.

©PXimport

Geavanceerdere printers richten een laserstraal op een bak met vloeibare kunsthars op de bodem van het apparaat, wat ervoor zorgt dat een dunne laag hars in een bepaalde vorm stolt. Een platform trekt de print langzaam omhoog terwijl elke laag hars stolt. Het lijkt dan ook alsof het geprinte object uit de bak met kunsthars tevoorschijn komt.

Printers die kunsthars gebruiken maken gebruik van dezelfde laagjesmethode als simpele 3D-printers om objecten mee te produceren, maar ze maken veel dunnere lagen, waardoor je veel gedetailleerder kunt printen. Met dunnere lagen kun je ook veel ingewikkeldere modellen printen, zonder dat je veel extra ondersteuningsmateriaal nodig hebt.

©PXimport

Enige montage vereist. Of veel. Of geen...

Veel fabrikanten leveren hun 3D-printers als een doos met onderdelen die je zelf in elkaar kunt zetten. Als je geen doe-het-zelver bent kun je een geassembleerd model krijgen. De Afinia H-Series (1599 dollar), de Solidoodle 2 (499 dollar) en de Solidoodle 3 (799 dollar) zijn ontworpen om recht uit de doos te printen.

Andere fabrikanten, zoals Printrbot, laten je kiezen tussen een niet gemonteerd model tegen een lagere prijs of bijbetalen om het bedrijf het apparaat voor je in elkaar te laten zetten. Deze printers variëren in prijs van 399 dollar tot 999 dollar geassembleerd. De prijs voor assemblage ligt tussen de 100 en de 200 dollar, afhankelijk van de complexiteit van de printer.

In het begin moesten 3D-printers gebouwd worden uit complexe kits waarmee je een printplaat moest solderen (en vaak op zoek moest gaan naar ontbrekende onderdelen). Tegenwoordig zijn de kits een stuk eenvoudiger. Kits zoals de Ultimaker bevatten minder onderdelen; je hoeft niet te solderen, boren of snijden; en je kunt één enkele soort bout gebruiken om de onderdelen aan elkaar vast te maken.

©PXimport

Een andere optie is het bouwen van een printer met hardware uit een nabijgelegen winkel. Op deze manier is een RepRap(Replicating Rapid Prototyper) haalbaar als je de benodigde vaardigheden en geduld hebt. Een RepRap wordt over het algemeen gemaakt uit generieke hardware plus een aantal onderdelen die met vrijwel elke 3D-printer geprint kunnen worden. Als je geprinte onderdelen gebruikt heb je geen specifiek productieproces nodig, maar je moet wel toegang tot een andere 3D-printer hebben voordat je het bouwen van je eigen printer kunt voltooien.

Maak jezelf vertrouwd met 3D-printerterminologie

3D-printen kan lastig te leren zijn als je constant in de war raakt door termen als extrusie, filament, raft en printbed die je niet begrijpt in de context van de technologie. Neem voor je begint een paar minuten de tijd om de specialistische termen door te nemen. De RepRap wiki geeft een goede inleiding, dus neem een kijkje en laat de pagina openstaan terwijl je de instructies doorneemt totdat je een goed begrip van de terminologie hebt.

Kies een goede locatie voor je printer

Kleiner is niet altijd als het op 3D-printers aankomt, aangezien het formaat van de printer de grootte van de dingen die je kunt printen bepaalt. Maar als je niet van plan bent om grote dingen te gaan printen, of als je ruimte moet besparen, kan een kleinere printer de beste optie voor je zijn.

Kleinere printers, zoals de Solidoodle en de Afinia, passen op een plank. Je printer kan op elke logische plek komen te staan, maar het is een goed idee om het apparaat buiten het bereik van huisdieren en kleine kinderen te houden vanwege de zeer hete bewegende onderdelen. Als ruimte geen probleem is kan een stevige tafel of werkbank een goede plek zijn voor een grote printer.

©PXimport

3D-printers kunnen een hoop herrie maken, dus houd dat in gedachten bij het kiezen van een locatie. De hoeveelheid lawaai hangt af van het ontwerp van de printer en de motoren die in gebruik zijn. Afhankelijk van de printer kan het smelten van het kunststof filament ook een merkbare geur teweegbrengen. Als dat het geval is, zet hem dan ergens neer waar je voldoende ventilatie hebt, maar niet zoveel dat er constant lucht over het apparaat wordt geblazen.

Filament, filament, filament

Er zijn veel opties voor filamentmateriaal en kleur, en ze hebben allemaal hun eigenaardigheden. De meeste printers zijn ontworpen om compatibel te zijn met één type plastic filament, doorgaans ABS (acrylonitrile butadiene styrene) of PLA (polyactic acid, wat in principe polyester is).

©PXimport

Als je een hobbyist bent die voor de lol print - of als je een printer zonder verhit bed hebt - kun je het beste PLA gebruiken. ABS is steviger, maar heeft een hoger smeltpunt waardoor het beter werkt met printers die een verhit bed hebben (en exclusiever en duurder zijn).

Zorg ook dat je de juiste diameter filament voor je printer gebruikt: Het verwarmingselement en de smeltkamer zijn gewoonlijk ontworpen voor filament van een bepaalde dikte.

Leer de software kennen

3D-printersoftware vertelt de fysieke printer hoe hij moet bewegen om een specifiek object te printen. De software geeft ook aan hoe snel het filament door de extruder moet worden geperst, tot welke temperatuur het filament verhit moet worden, hoe snel de lagen geprint moeten worden, en hoe dik ze moeten worden.

©PXimport

Sommige 3D-printers worden geleverd zonder de software die nodig is om ze te laten draaien. Als je merkt dat de software ontbreekt zul je op de website van de fabrikant moeten zoeken naar aanbevelingen of download links.

Sommige printerfabrikanten gebruiken software die geoptimaliseerd is voor hun eigen printer. Maar de ontwikkeling van dergelijke software is vaak geen prioriteit voor de fabrikant, zodat updates en ondersteuning traag kunnen zijn en de opties voor de printer beperkt.

Als je denkt dat je de software van je printer ontgroeid bent en er meer dingen mee wilt doen, kijk dan eens naar een aantal open source of gratis opties. Open source software is overal verkrijgbaar en werkt op veel verschillende 3D-printers. Naarmate meer mensen deze software gebruiken wordt er meer ondersteuningsinformatie voor de software beschikbaar gesteld.

©PXimport

Internet Relay Chat rooms zijn een geweldige plek om andere mensen te vinden die je kunnen helpen. Ik heb zowel de Solidoodle chat en de RepRap chat rooms bezocht toen ik bepaalde informatie niet online kon vinden. Vaker wel dan niet werpen de chats licht op mijn problemen.

Uiteindelijk heb ik de Axon software die voor mijn RapMan printer geschreven was gedumpt, en ben ik overgestapt op de open source software Kisslicer waarmee ik uiterst tevreden ben.

Kalibreer je printer

Printerkalibratie is een proces dat ervoor zorgt dat je printer doet wat hij denkt dat hij aan het doen is. Zo kan je printer denken dat hij 100mm filament door de extruder perst terwijl het eigenlijk 110mm is. Dit verschil zou ervoor zorgen dat de printer teveel plastic gebruikt waardoor de prints niet optimaal worden. Dus moet je de instellingen aanpassen om de software te vertellen wat er echt aan de hand is.

Alle sets met instructies moeten kalibratiemethodes voor je printer bevatten. Als dat niet het geval is, raadpleeg dan de wiki van RepRap voor een aantal goede algemene kalibratiestappen. (De algemene instructies van de RepRap wiki zullen waarschijnlijk wat moeilijker te volgen zijn dan de instructies voor jouw specifieke printer, maar het is er mocht je het nodig hebben.)

Zoek bestanden om te printen

Thingiverse, gerund door MakerBot, is een online opslagplaats voor gratis 3D-printbare objectontwerpen die je thuis kunt downloaden en printen. Mensen posten voortdurend nieuwe ontwerpen en bedenken steeds nieuwe interessante dingen om te printen, zoals de Octavius Grabber Claw. Het is slim om met iets eenvoudigs te beginnen voor je eerste print na de kalibratie. (Ik gebruik graag een schattige zwaaiende octopus voor mijn eerste print.)

Je kunt eenhelehoop testmateriaal vinden dat ontworpen is om de prestaties van een bepaalde instelling of een combinatie van een heleboel scenario's te testen. De software moet dingen als hoge pilaren, bruggen, overhangende dingen, en kleine lagen aankunnen en ze op verschillende manieren kunnen printen voor een optimaal resultaat.

©PXimport

Koop een schuifmaat

Een schuifmaat is een zeer precies meetinstrument dat tot op een honderdste van een millimeter (of nog kleiner zelfs) kan meten. Het kalibreren van je printer wordt een stuk gemakkelijker als je een schuifmaat bij de hand hebt, en het is voor bepaalde stappen ook essentieel.

Nadat je de exacte diameter van het filament dat je gebruikt gemeten hebt kun je de printer de daadwerkelijke dikte laten weten. Dan wordt het filament op de juiste wijze door de extruder geleid.

De diameter van filament is echter niet altijd precies wat de fabrikant op het label zet. Het is daarom handig om de daadwerkelijke dikte op verschillende punten te kunnen opmeten, en vervolgens het gemiddelde te berekenen, zodat je printer wat preciezer te werk kan gaan. Een schuifmeter maakt het ook mogelijk om kalibratieobjecten nauwkeurig op te meten zodat je printer ook echt doet wat hij denkt dat hij doet.

Doe het rustig aan

Het zal waarschijnlijk even duren voordat je je printer zo hebt ingesteld dat hij consistente prints van hoge kwaliteit levert. Maar het is de moeite waard om er de tijd voor te nemen om alle instellingen aan te passen. Een slecht gekalibreerde printer print aanvankelijk misschien prima, maar kan op een complex punt vast komen te zitten of het model halverwege omver duwen.

©PXimport

Het lijkt misschien alsof je een heleboel moet onthouden, maar maak je geen zorgen. Het avontuur van het instellen en kalibreren van je printer loont echt, en je kunt vaak meteen al verbeteringen zien. Begin met simpele dingen, en leer terwijl je het doet. En aarzel niet om mensen om hulp te vragen (IRC chats zijn geweldig!).

Dit is een vrij vertaald artikel van onze zustersite TechHive.com, geschreven door Albert Filice (@monstasaurous). De mening van de auteur komt niet per definitie overeen met die van ComputerTotaal.nl.

▼ Volgende artikel
Zo ontdek je snel of je online wordt opgelicht
Zekerheid & gemak

Zo ontdek je snel of je online wordt opgelicht

Je hoort het steeds vaker: iemand klikt op een link en belandt op een nepwebsite van de bank, waar intussen persoonlijke gegevens worden ingevuld. Of er komt ineens een WhatsApp-bericht van een ‘bekende’ met het verzoek om snel geld over te maken voor een ticket of een nieuwe telefoon. Natuurlijk trap jij daar niet zomaar in. Maar hoe herken je dit soort berichten nu het makkelijkst?

Partnerartikel - in samenwerking met Bitdefender

Online oplichting is een van de grootste zorgenkindjes van banken en de politie. Er wordt jaarlijks voor miljoenen gefraudeerd met valse links en nepberichten die via sms, e-mail of WhatsApp worden verstuurd. En met de komst van AI wordt het voor criminelen steeds makkelijk om zulke berichten zo echt mogelijk te laten lijken.

Goed lezen

Het herkennen van spamberichten of nepverzoeken om geld over te maken is niet altijd eenvoudig. Belangrijkste vuistregel: gaat het om geld, zeker om grote bedragen, controleer het bericht dan extra goed. Bij e-mail is dat meestal goed te doen. Twijfel je of een bericht een phishingmail is, beweeg dan met de muis over een link zonder erop te klikken. Onderaan in je browser verschijnt de url waar de link naartoe leidt.

Door met je muis over een linkje te zweven, zie je onderin waar de link naartoe gaat. Een goede controle voordat je de link ook daadwerkelijk aanklikt.

Soms zijn die adressen zo onduidelijk dat je er weinig uit kunt opmaken. Klik in dat geval met de rechtermuisknop op de link en kies Koppeling kopiëren. Plak het adres vervolgens in Kladblok, zodat je het kunt bekijken zonder de site daadwerkelijk te openen. Dat is de veiligste manier om te controleren waar de link naartoe verwijst. Vaak zie je dan vreemde of onbekende domeinnamen, een duidelijke aanwijzing dat de mail niet van je bank afkomstig is.

Twijfel? Bellen!

Krijg je een vreemd WhatsApp- of sms-bericht waarin het lijkt alsof een bekende je vraagt om geld over te maken, bijvoorbeeld omdat hij een ticket is kwijtgeraakt of omdat haar telefoon gestolen zou zijn? Dat kán natuurlijk echt zijn, maar vaak is het helaas nep. Zelfs als details in het bericht kloppen, zoals het land waar die persoon verblijft. Slimme oplichters halen dit soort informatie namelijk gewoon van sociale media. Nog een reden dus om niet zomaar online te delen dat je op vakantie gaat en waarheen.

Ga je op vakantie? dan zet je dat natuurlijk niet op social media.

Twijfel je aan de echtheid van het bericht? Bel de persoon zelf om het te controleren. Heb je daar ook geen goed gevoel bij en is diegene met anderen op reis, bijvoorbeeld met partner of kinderen, neem dan contact op met hen om te checken of het verhaal klopt. Dan heb je de waarheid meestal snel boven tafel.

Bankcontrole

Sommige banken helpen klanten bij het tegengaan van fraude. Bij de ING kun je bijvoorbeeld controleren of de bank jou ook echt belt op het moment dat je iemand aan de lijn hebt die zegt dat hij of zij van de ING is. Daarvoor hoef je alleen maar de ING-app te openen en te klikken op de knop 'Check het gesprek'.

Andere banken gebruiken andere methoden, maar in het algemeen kun je ervan uitgaan dat jouw bank je nooit belt. En als ze dat wel doen, zullen ze je nooit vragen om je geld (tijdelijk) over te boeken naar een andere rekening, je opdracht geven om je bankpas af te geven aan een koerier of vragen om je gebruikersnaam en wachtwoord.

Gebeurt dat wel, hang dan direct op en bel vervolgens je eigen bank. Al is het maar om te melden dat er scammers actief zijn.

Extra beveiliging

Wil je zelf niet constant controleren of een e-mailtje of berichtje echt is, maar kun je daar wat extra hulp bij gebruiken? Kies dan voor een goed beveiligingspakket. Vrijwel alle beveiligingssuites vissen dergelijke mailtjes er zo voor je uit en markeren deze als zijnde spam, of verplaatsen deze dan automatisch naar een aparte folder in je mailbox.

Bitdefender Premium Security is een allround beveiligingspakket die je mailboxen in de gaten houdt en automatisch controleert op spamberichten en scam-mails. Mailtjes die veilig zijn worden indien gewenst aangeduid met een groen 'Bitdefender Safe'-labeltje. Prettig daarbij is dat je die aanduiding ook op andere apparaten ziet waar je je mail leest, omdat Bitdefender op serverniveau controleert en niet alleen je lokale mailbox. Alles wordt dus online al voor je in de gaten gehouden.

Mailtjes met het groene Bitdefender Safe-labeltje zijn veilig.

Dat geldt natuurlijk ook voor alle software die je downloadt, ook dat wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van malware. En wie het zekere voor het onzekere neemt, maakt in Bitdefender ook nog eens gebruik van de extra AI-hulp Scam Copilot. Dankzij de ingebouwde chatfunctie kun je bijvoorbeeld een vraag stellen over scamming, maar ook een screenshot sturen van een sms- of WhatsApp-bericht. Scam Copilot scant het bericht en kan aangeven of het om een scambericht gaat.

Blijf alert

Een compleet beveiligingspakket is tegenwoordig toch echt wel een must. Zulke software neemt je aardig wat werk uit handen wat betreft de controle op fishing- en scammingmailtjes en de continu beveiliging van je apparaten als het op virussen en malware aankomt. De ontwikkelingen gaan echter snel en AI wordt meer en meer gebruikt om mensen te misleiden. Dat betekent dat je zelf ook constant alert moet blijven en je jezelf eigenlijk moet trainen om valse berichten te herkennen. Met een extra hulp als Scam Copilot van Bitdefender kun je dergelijke berichten al veel sneller onderscheppen, maar vereist het nog wel een extra stap aan jouw zijde, zoals het opsturen van een verdachte screenshot van een nep-WhatsApp-bericht. Blijf dus altijd opletten, hoe echt een bericht ook lijkt.

▼ Volgende artikel
Review Google Pixel 10 Pro XL – iPhone-uitdager met kortere accuduur
© Rens Blom
Huis

Review Google Pixel 10 Pro XL – iPhone-uitdager met kortere accuduur

De Google Pixel 10 Pro XL is de nieuwste en duurste reguliere smartphone van het merk. In deze review nemen we het toestel met een adviesprijs van 1299 euro onder de loep.

Uitstekend
Conclusie

De Google Pixel 10 Pro XL is een fraaie en complete smartphone met erg goede camera's en zeven jaar software-updates. De ondersteuning voor magnetische (oplaad)accessoires is een mooie vernieuwing en we zien ook potentieel voor de AI-functies. De accuduur is echter een zwakker punt en de adviesprijs vinden we aan de hoge kant.

Plus- en minpunten
  • Geschikt voor magnetische accessoires
  • Uitstekende camera's
  • Frisse software vol AI en 7 jaar updates
  • Zwaar
  • Processor minder krachtig
  • Kortere accuduur
  • Veel AI-functies nog niet in Nederland te gebruiken

Herkenbaar ontwerp met nieuwtje

Leg je de Pixel 10 Pro XL naast de 9 Pro XL, dan moet je wel heel goed kijken om verschillen te ontdekken. De toestellen ogen praktisch identiek. Maar er zijn wel degelijk verschillen. De Pixel 10 Pro XL is bijvoorbeeld nog zwaarder geworden en is met zijn 232 gram een van de zwaarste telefoons van het moment.

©Rens Blom

Daarnaast ondersteunt de Pixel 10 Pro XL als eerste bekende Android-smartphone magnetische accessoires aan de achterzijde (via Qi2). Je kunt bestaande Apple MagSafe-accessoires van je iPhone daardoor met de Pixel 10 Pro XL gebruiken, wat tof is en goed werkt.

©Rens Blom

De Pixel 10 Pro XL hangt keurig aan een MagSafe-oplader van Zens.

Goed om te weten: naast de Pixel 10 Pro XL zijn er ook een kleinere Pixel 10 en 10 Pro, die uiteraard andere specificaties én prijzen hebben. De Pixel 10 Pro XL heeft een prachtig 6,8-inch oledscherm dat bij de beste schermen hoort. Meer hoeven we er niet over te zeggen. De vingerafdrukscanner achter het scherm functioneert bovendien erg goed.

©Rens Blom

Niet de beste specificaties

Van een smartphone die maar liefst 1299 euro kost verwachten we heel goede specificaties. Google snapt dat en stopt daarom een royale 16 GB werkgeheugen in de Pixel 10 Pro XL, aangevuld met minimaal 256 GB opslagcapaciteit. Maar nu komt het: de Tensor G5-processor van Google zelf haalt het niet bij de chips in andere topsmartphones. Googles Pixel 10 Pro XL is in benchmarks minder snel en beperkt de chip sneller bij gamen om niet te warm te worden. Op papier jammer, in de praktijk merk je hier echter minder van. De smartphone is dan ook snel zat.

Waar je méér van merkt, is de accuduur. De Pixel 10 Pro XL heeft een 5200mAh-accu, wat een redelijk gangbare accucapaciteit is voor een 6,8inch-smartphone. Het lijkt er echter op dat de Tensor G5-chip en het modem minder energiezuinig zijn, want de accuduur maakt weinig indruk. Net als voorgaande Pixel-telefoons moeten we de Pixel 10 Pro XL steevast aan de oplader leggen als we gaan slapen. Op zo'n dag lezen we best wat nieuws op de telefoon, gebruiken we sociale media, plegen we wat belletjes, maken we foto's en gebruiken we een halfuur tot uur de hotspot-functie om in de trein te internetten op onze laptop. Veel andere telefoons hebben aan het eind van zo'n dag meer accu over dan de Pixel 10 Pro XL.

Opladen kan de smartphone via usb-c en draadloos. Bekabeld is de snelste methode; het duurt dan anderhalf uur om de accu volledig op te laden.

©Rens Blom

Uitstekende camera's

Pixel-smartphones staan al jaren bekend om hun uitstekende camera's. De Pixel 10 Pro XL houdt die reputatie hoog en biedt je drie geavanceerde camera's op de achterkant. Het gaat om een primaire camera, een groothoekcamera en een zoomcamera. Met alle camera's kun je overdag én in het donker echt hele goede foto's en video's schieten. Het verschil met de Pixel 9 Pro XL, die we hiervoor regelmatig gebruikten, vinden we echter niet groot. Gek is dat niet, want de 10 Pro XL heeft dezelfde camera's als zijn voorganger. Google zegt wel dat de optische beeldstabilisatie verbeterd is en voegt een zoommodus (tot 100x) toe, die sterk leunt op kunstmatige intelligentie (AI). En ja, tientallen keren zoomen is grappig, maar de resultaten zijn veel minder mooi dan een 'echte foto'. Wij adviseren je daarom om maximaal 10x te zoomen. Dan krijg je echt nog prima foto's.

Hieronder zie je twee fotoseries met telkens van boven naar beneden de hoofdcamera, de groothoekcamera en verschillende zoomstanden.

©Rens Blom

©Rens Blom

Opfrisbeurt voor software

Op de Pixel 10 Pro XL is Android 16 geïnstalleerd, de nieuwste software. Versie 16 oogt visueel anders dan versie 15 en is met name kleurrijker en vrolijker. Je kunt ook wat meer visuele zaken personaliseren. Wij zijn wel fan van deze opfrisbeurt.

Google stopt de software vol met AI-functies. Wat direct opvalt, is dat de Pixel 10 Pro XL in bijvoorbeeld de Verenigde Staten veel meer AI-functies heeft dan in Nederland. De AI werkt sowieso beter in het Engels. De functies die je hier wél kunt gebruiken, zijn overwegend nuttig en zeker het proberen waard. Nu maar hopen dat er meer (aangekondigde) functies naar Nederland komen.

Het updatebeleid van Google blijft erg goed: zeven jaar Android- en beveiligingsupdates. Wij vinden zeven jaar heel netjes, want we kunnen ons goed voorstellen dat het toestel na zeven jaar gebruik naar het einde van zijn (technische) levensduur kruipt.

Conclusie: Google Pixel 10 Pro XL kopen?

De Google Pixel 10 Pro XL is een fraaie en complete smartphone met erg goede camera's en zeven jaar software-updates. De ondersteuning voor magnetische (oplaad)accessoires is een mooie vernieuwing en we zien ook potentieel voor de AI-functies. De accuduur is echter een zwakker punt en de adviesprijs vinden we ook aan de hoge kant.