ID.nl logo
Aan de slag met Windows 11 22H2
Huis

Aan de slag met Windows 11 22H2

Heb jij de nieuwe Windows 11 22H2-update al? Deze gratis update voegt extra functies toe aan Windows 11 en verbetert bestaande opties. ID.nl werpt een blik op de update, verkent de nieuwste functies en zorgt dat je er álles uithaalt.

Als jij het maximale wil halen uit nieuwste Windows 11 update ben je bij ons aan het juiste adress. In dit artikel maken wij jou bekend met alle nieuwe functies van deze gratis update. We bespeken de volgende punten:

  • Het startmenu & de taakbalk
  • Bluetooth
  • Privacy & meldingen
  • Verkenner & taakbeheer

Wil jij nog meer uit Windows 11 halen? Lees dan: Haal alles uit Verkenner-tabbladen in Windows 11

De nieuwste update voor Windows 11 wordt automatisch binnengehaald en geïnstalleerd. Controleer of je er al over beschikt: open het Startmenu en typ Winver, gevolgd door een druk op Enter. Bij Build van besturingssysteem lees je Versie 22H2 en 22621. Heb je de update nog niet, dan regel je dat via Windows Update. Open het Startmenu en typ Windows Update. Druk op Enter. Kies voor Naar updates zoeken. Bij de vermelding Windows 11, versie 22H2 is beschikbaar klik je op de knop Downloaden en installeren.

Als je al gebruikmaakt van Windows 11, kan de update zonder problemen worden geïnstalleerd. Slechts in uitzonderingsgevallen komt er een kink in de kabel. Bijvoorbeeld als je gebruikmaakt van specifieke hardware waarvan problemen bekend zijn. Via het Windows-register (het centrale onderdeel van Windows waarin de meeste instellingen zijn opgeslagen) kun je controleren of de computer in aanmerking komt voor Windows 11 22H2. Volg de stappen hierna alleen als je bekend bent met het register.

Open het Startmenu en typ Regedit, gevolgd door een druk op Enter. Je opent hiermee de Registereditor, waarmee je het Windows-register kunt verkennen. Ga naar de registersleutel HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\AppCompatFlags\TargetVersionUpgradeExperienceIndicators\NI22H2. In het rechtervenster controleer je bij DestBuildNum of de waarde 22621 wordt vermeld. Werp hierna een blik op UpEx en UpExU en controleer of de bijbehorende waarden Green zijn. Lees je hier Red, dan is de computer niet geschikt voor de update. Bij RedReason lees je waarom de computer niet aanmerking komt.

Startmenu onder controle

De update goed geïnstalleerd? Tijd om de belangrijkste vernieuwingen te bekijken. Zo geeft de nieuwe update je meer controle over het Startmenu. Je kunt nu gedetailleerder bepalen welke informatie je wilt zien in het vak Aanbevolen. Open het Instellingenvenster van Windows (Windows-toets+I) en ga naar Persoonlijke instellingen. In de sectie Indeling bepaal je vervolgens op welke onderdelen de focus ligt.

Je kiest hierbij tussen Meer vastgemaakte items als je een grotere lijst wilt zien van items die je wilt vastmaken aan het Startmenu, zoals je favoriete apps. De sectie Aanbevolen wordt in deze weergave flink verkleind: de sectie bestaat nog maar uit één regel.

Kies voor Standaard als je het Startmenu wilt zien zoals Microsoft het heeft bedoeld. Dat betekent een balans tussen Vastgemaakt en Aanbevolen: elke sectie bestaat uit drie rijen.

Heb je meer behoefte aan aanbevelingen, waarin onder meer recente bestanden worden getoond, dan kies je voor Meer aanbevelingen. Hierbij zijn er twee rijen gereserveerd voor de sectie Vastgemaakt en vier rijen voor de sectie Aanbevolen. Toont het Startmenu in de praktijk oude items? Dan kun je de weergave geforceerd vernieuwen, vergelijkbaar met het geforceerd opnieuw laden van een website in je browser. Klik met de rechtermuisknop op de knop Meer en kies Vernieuwen.

Pas het Startmenu nog beter aan je voorkeuren aan.

Startmenu ordenen

Behoefte aan een opgeruimd Startmenu? Je bent niet de enige. Je kunt in het Startmenu gebruikmaken van mappen. Zo kun je bijvoorbeeld mappen maken met zakelijke apps en mappen met apps die je voor je hobby gebruikt. Het Startmenu ondersteunt het slepen-en-neerzetten van items in een map.

Open het Startmenu en klik in de sectie Vastgemaakt op een app die je met een andere app in een map wilt plaatsen. Versleep de app naar de andere app en laat deze hierboven los. Het Startmenu maakt automatisch een map aan. Klik op de map. Bovenin lees je Naam bewerken. Klik hierop en geef de map een passende naam. Je kunt de items binnen de map ook van volgorde veranderen: klik op een app en verplaats deze naar de gewenste locatie. Is de map heel belangrijk, dan kun je deze naar voren verplaatsen: klik met de rechtermuisknop op de map en kies Verplaats naar voren.

Maak mappen in het Startmenu voor nog meer overzicht.

Aanmelden aanpassen

Wil je snel aanpassen hoe je je bij Windows aanmeldt? Bijvoorbeeld met behulp van Windows Hello of een pincode? De aanmeldingsopties hebben nu een eigen plek gekregen in het Startmenu, zodat je ze eenvoudig kunt oproepen.

Open het Startmenu en klik op de knop Aan/uit (rechtsonder in het menu). Kies voor de nieuwe optie Aanmeldingsopties. Het instellingenmenu wordt geopend.

Snelle toegang tot de aanmeldingsopties.

Snel de taakbalk vullen

Programma’s die je vaak gebruikt, verdienen een plek op de taakbalk. Je kunt de taakbalk snel vullen met snelkoppelingen naar je favoriete programma’s. Open het Startmenu en klik op Alle apps. Zoek je favoriete app op en versleep deze naar een lege positie op de taakbalk. Laat de app hierboven los. Windows maakt een snelkoppeling voor het bureaublad.

Bluetooth onder controle

Het beheren van bluetooth-apparaten gaat met de nieuwe update ook prettiger. Open het venster Snelle instellingen via de Windows-taakbalk: klik op een van de pictogrammen Netwerk, Volume of Batterij. Klik nu op > (de knop Bluetooth-apparaten beheren), die je aantreft naast de bluetooth-knop. Een overzicht verschijnt van apparaten die momenteel zijn gekoppeld. Als er gebruik wordt gemaakt van een batterij, lees je hier bovendien het batterijpercentage. Via hetzelfde venster kun je gekoppelde apparaten loskoppelen.

Wil je bluetooth in één keer uitschakelen? Zet boven in het venster de schuif op Uit. In de sectie Nieuwe apparaten vind je apparaten die zijn gedetecteerd, maar nog niet zijn gekoppeld aan Windows.

Snelle toegang tot de bluetooth-apparaten.

Privacy, dank u wel

Maak je vaak gebruik van Teams? Mogelijk is je de optie opgevallen waarmee je relatief snel een venster kunt delen met anderen: tijdens de sessie klik je met rechts op een taakbalkknop en verschijnt de optie Venster delen.

Heb je geen behoefte aan die functie, bijvoorbeeld om te voorkomen dat je per ongeluk een venster deelt? Klik dan met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. Klap de sectie Gedrag van taakbalk uit. Verwijder het vinkje bij Elk willekeurig venster delen vanaf mijn taakbalk. Je kunt in de toekomst nog wel vensters delen, maar dit verloopt dan altijd via de app zelf (bijvoorbeeld Teams).

Lekker rollen maar!

Snel het volume van Windows aanpassen? Klik eenmaal op het pictogram van de luidspreker (te vinden in de taakbalk, naast de klok). Gebruik vervolgens het muiswieltje om het volume te verhogen of te verlagen.

In één keer dempen

Grote kans dat je relatief vaak gebruikmaakt van vergadersoftware, zoals Teams of Zoom. Je kunt nu in één keer de microfoon dempen tijdens een Teams-belletje. Handig als je iets thuis of op kantoor wilt overleggen, zonder dat de rest van de deelnemers dit hoort. Druk op de toetscombinatie Windows-toets+Alt+K. De microfoon wordt direct gedempt.

Ongestoord doorwerken

Om ongestoord te kunnen doorwerken, is het verstandig om de meldingen tijdelijk uit te schakelen. Dat kan via het actiecentrum, dat je rechtsonder in de taakbalk vindt. Klik eenmaal op de sectie met datum en tijd. Het actiecentrum schuift vanaf de rechterzijde in beeld. Uiterst rechtsboven vind je de knop Niet storen. Klik hierop om de focusmodus te activeren. Klik nogmaals op de knop om de modus weer uit te schakelen.

Ongestoord doorwerken met de focusmodus.

Verkenner met tabs

De welbekende Verkenner (eenvoudig te openen via Windows-toets+E) heeft in de nieuwe update een metamorfose gekregen. De belangrijkste verbetering is de ondersteuning van tabbladen. Elke tab kan een eigen locatie bevatten, zodat je niet meer verschillende vensters hoeft te openen. Klik op het plusteken (+) om een nieuwe tab te openen.

Je kunt de volgorde van de tabbladen aanpassen door de tabs naar een andere plaats te verslepen. Klik met de rechtermuisknop op een tab om deze snel te sluiten of om juist alle andere tabbladen te sluiten (kies Andere tabbladen sluiten). Bovendien kun je alle tabbladen rechts van de huidige tab sluiten (kies Tabbladen rechts sluiten). Wil je snel een nieuw tabblad maken, druk dan op Ctrl+T. Je kunt het huidige tabblad sluiten door op Ctrl+W te drukken. Als je gebruikmaakt van Office 365, toont de Verkenner nu ook die bestanden. Geen behoefte aan? Klik op de knop met de drie puntjes (…) rechtsboven in het venster. Kies Eigenschappen. Op de tab Algemeen verwijder je het vinkje bij Bestanden van Office.com weergeven. Een uitgebreidere beschrijving van deze noviteit vind je op pagina XX en volgende.

De Verkenner ondersteunt nu ook tabbladen.
Wel of geen bestanden van Office.com tonen?

Taakbeheer

Taakbeheer is in de update eveneens onder handen genomen. Je opent het onderdeel snel via Ctrl+Shift+Esc. Aan de linkerzijde vind je de verschillende categorieën. Sommige apps zijn voorzien van een groen blaadje. Het gaat hier om de efficiëntiemodus, waarbij Windows het brongebruik van deze apps probeert te minimaliseren. Dat komt van pas voor apps die vaak voortdurend zijn geopend, zoals de browser en e-mailclient.

Je kunt zelf ook de efficiëntiemodus activeren bij apps die dit ondersteunen. Klik met de rechtermuisknop op een app in de lijst Toepassingen en kies voor Efficiëntiemodus.

Taakbeheer heeft een nieuw uiterlijk en aangepaste indeling.
De Efficiëntiemodus in- en uitschakelen bij apps die dit ondersteunen.

Windows 10 22H2 Niet alleen Windows 11 heeft een update gekregen: ook voor Windows 10 is de 22H2-versie uitgebracht. Vergeleken met Windows 11 heeft de update voor Windows 10 weinig baanbrekends in huis: het gaat voornamelijk om verbeteringen onder de motorkap. Belangrijk is dat computers met Windows 10 22H2 vanaf de uitgave in oktober 2022 gedurende 18 maanden ondersteuning voor deze versie ontvangen. De update wordt automatisch aangeboden.

Kun je niet wachten of is dit nog niet gebeurd? Open het Startmenu en typ Windows Update. Klik hierna op Controleren op updates. De update verschijnt in het resultatenvenster. Verschijnt de update niet, dan kun je deze alsnog handmatig installeren.

▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!