ID.nl logo
TV-termen: LED, OLED en HDR
© Reshift Digital
Huis

TV-termen: LED, OLED en HDR

Wie een nieuwe televisie wil kopen, kan overdonderd raken door de enorme hoeveelheid technische termen. Waar staat OLED bijvoorbeeld voor, en wat is HDR? We leggen de belangrijkste begrippen hier uit, zodat jij precies weet waar je naar kijkt!

LCD/LED

De meeste televisies vandaag gebruiken LCD-technologie. LCD-televisies creëren licht met behulp van een achtergrondverlichting (de backlight unit). Dat licht passeert door het LCD-scherm, waarvan je elke pixel mag beschouwen als een afzonderlijk klepje. Door de klep open of te dicht te zetten, geeft een pixel al dan niet licht. Helaas kan een LCD-pixel niet perfect afgesloten worden, er lekt steeds wat licht door. Dat is de reden waarom veel LCD-schermen geen perfect zwart kunnen weergeven. LCD-TV’s zijn verkrijgbaar in een zeer ruime selectie schermmaten en prijzen. Door de achtergrondverlichting onder te verdelen in verschillende segmenten die apart aangestuurd worden kan het contrast verbeterd worden; die toestellen zijn dan wel duurder.

LED-TV’s zijn eigenlijk allemaal LCD-TV’s. De term LED-TV verwijst naar de achtergrondverlichting die gebruik maakt van LEDs als lichtbron. Vroeger werden daarvoor kleine buislampen gebruikt, maar nu gebruiken zo goed als alle televisies LEDs.

OLED

OLED is een relatief nieuwe technologie (sinds 2013 in televisies). OLED werkt fundamenteel anders dan een LCD-TV, want het gebruikt geen achtergrondverlichting. Op een OLED-scherm geeft elke pixel zelf licht, en wanneer een pixel uitgeschakeld is, toont hij perfect zwart. OLED-schermen staan bekend om hun perfect zwart en dus bijna oneindig contrast. Ze zijn wel nog steeds erg duur (minimumprijs ongeveer 1500 euro voor een 55 inch) en enkel beschikbaar in maten van 55 inch schermdiagonaal en groter.

©PXimport

QLED

QLED is een marketingterm die geïntroduceerd werd door Samsung. De term staat voor LED-TV’s die gebruikmaken van Quantum Dot-technologie (vandaar QLED). Van LED-TV’s weten we ondertussen dat het LCD-TV’s zijn. Waar dienen de quantum dots dan voor? Dat zijn nanoscopisch kleine kristallen die in staat zijn om licht om te zetten in zeer pure kleuren. De quantum dots worden verwerkt in een dunne film die voor de achtergrondverlichting geplaatst wordt. Het belangrijkste voordeel van QLED-TV’s is het zeer grote kleurpalet. Ook andere merken mogen de term QLED gebruiken, maar de meeste – zo niet alle – QLED-TV’s die je kunt kopen zijn van Samsung. Het zijn premium modellen.

HDR

High Dynamic Range, HDR, is een nieuwe beeldtechniek die het mogelijk maakt om veel realistischere beelden te tonen op televisie. Misschien vond je de beelden op je bestaande televisie al erg goed, en dat is ook zo, maar toch zijn er bepaalde gevallen waarin een conventionele televisie niet in de buurt komt van de realiteit. HDR maakt het mogelijk om heel heldere lichtaccenten te tonen, bijvoorbeeld de vonken van een vuur, of de reflecties van de zon op water of chroom. Het kan kleuren tonen die onze huidige televisies niet kunnen tonen (denk maar aan het felle brandweerwagenrood), en het toont veel subtiel schaduwdetail in donkere beelden.

©PXimport

HDR maakt gebruik van nieuwe standaarden zoals HDR10, HLG, Dolby Vision en HDR10+.

Opgelet: alhoewel veel televisie vermelden dat ze HDR ondersteunen (lees: ze begrijpen de nieuwe beeldstandaarden) is dat nog geen garantie voor een zichtbaar beter beeld. Om echt het verschil te zien tussen HDR en gewone beelden moet de televisie minstens een bepaalde piekhelderheid kunnen tonen (500 nits lijkt ons een goede grens), en een voldoende ruim kleurbereik hebben.

▼ Volgende artikel
Waarom je tv-beeld onnatuurlijk oogt (en hoe je dat oplost)
© DC Studio
Huis

Waarom je tv-beeld onnatuurlijk oogt (en hoe je dat oplost)

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check
Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

▼ Volgende artikel
Chrome Remote Desktop: ideaal voor ondersteuning op afstand
© ER | ID.nl
Huis

Chrome Remote Desktop: ideaal voor ondersteuning op afstand

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Degene die support geeft, gebruikt het onderste vak.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Wie support krijgt, moet de code via een berichtje of telefoontje doorgeven.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.

Gebruiker A krijgt het volledige scherm van B in een Chrome-venster te zien.