Drones dringen door tot elke sector: van defensie, filmwereld en beveiliging tot de landbouw. De haarscherpe beelden zijn dan ook te gebruiken voor vele doeleinden. Maar een professionele drone-piloot mag niet zomaar opstijgen. Aan welke regels moet je voldoen en waar moet je nog meer op letten?

Wie in Nederland voor beroepsmatig gebruik met een drone wil vliegen, moet over de juiste papieren beschikken en een vergunning aanvragen. Deze vergunning, ROC of ROC-Light, moet je als dronebedrijf zelf aanvragen bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).

Aan de ontheffing zijn voorschriften en beperkingen verbonden. Wie professioneel aan de slag wil met drones, moet eerst verplicht een vliegbrevet halen.

Regels voor professionele drone-piloten

In verband met de veiligheid gelden er afwijkende regels voor professionals en amateurs. Omdat de meeste drones tegenwoordig niet meer dan 4 kilo wegen, is het opbouwen van een dronebedrijf met een vergunning voor ROC-lights een goede en betaalbare start. Voor een ROC-light gelden de volgende regels:

- Maximaal 50 meter hoog vliegen;

- Drone mag maximaal 100 meter ver (horizontaal);

- Drone altijd in het zicht houden;

- Drone moet minder dan 4 kilo wegen;

- 50 meter vanaf gebouwen, mensen, wegen en obstakels;

- Alleen vliegen binnen daglichtperiode (dus niet ‘s nachts);

- Niet in een gecontroleerd luchtruim (CTR).

Tips van een ervaren dronevlieger

Een dronebrevet is geen overbodige luxe. Het vliegen met een drone vergt namelijk veel oefening en wie tegelijkertijd mooie beelden wil filmen, merkt al snel dat het lastig is om zich te concentreren op twee taken tegelijk. Cameraman Bert Geeraets werkt daarom in het videoproductiebedrijf Libelshoot bij complexe klussen regelmatig samen met een collega.

Libelshoot maakt gebruik van een van de meest geavanceerde drones van dit moment: de DJI Inspire 2 in combinatie met de Zenmuse X5S. Deze drone kan worden voorzien van diverse camera’s en objectieven, van groothoek tot telelens. “Vooral bij het gebruik van een telelens is het lastig om de drone te bedienen en tegelijkertijd te framen”, legt hij uit. “De meeste drones hebben een vaste groothoeklens. Daarmee kun je heel veel in beeld krijgen. Dankzij de hoge resolutie kun je dan achteraf toch nog op de gewenste details inzoomen en de mislukte of overbodige beelden in de montage wegwerken.

Maar een telelens biedt naast de haarscherpe zoombeelden een ander groot voordeel: je hoeft minder dicht bij objecten te vliegen om ze toch gedetailleerd in beeld te kunnen brengen. Dat betekent dus veiliger vliegen. Je neemt met een drone van 7000 euro liever niet het risico dat je de controle verliest en tegen een vrachtwagen vliegt.”

©PXimport

Een factor om rekening mee te houden bij de aanschaf van een drone, is de benodigde opslagcapaciteit. Camera’s die 6K-beelden kunnen filmen leveren enorme databestanden op. De camera die Libelshoot gebruikt beschikt dan ook over dedicated memorysticks die de benodigde doorvoersnelheid van de beelden kunnen verwerken en daarnaast tot wel 500 GB aan opslagruimte bieden.

Een ssd met 240 GB is, afhankelijk van de kwaliteit, voldoende voor maximaal 30 minuten aan videobeelden. Geeraets: “Wij gebruiken bij voorkeur een drone met twee recorders: een HighEnd-recorder met raw-processor zonder compressie en eentje met h264- en h265-encoder voor compressie. Raw-basismateriaal biedt de beste kwaliteit voor nabewerking.”

Prijs van een RtF-drone

Hoewel de prijzen van drones de laatste jaren spectaculair zijn gedaald, moet je voor de kwaliteit die een bedrijf als Libelshoot biedt nog steeds fors in de buidel tasten. Daarmee kun je dan wel een video maken die geschikt is voor de grootste bioscoopschermen. De nieuwste state-of-the-art-drone, de DJI Inspire 2 (vanaf 2140 euro) kun je voorzien van een X7-camera (2500 euro) met losse lenzen (1500 euro). Dan heb je ook nog een licentie nodig voor QuicktimeProRes en RAW-DNG (1500 euro).

Andere types van DJI, zoals de Phantom, Mavic en Maverick, zitten een prijsklasse lager. DJI heeft in het topsegment eigenlijk alleen concurrentie van Yuneec. Tegenwoordig zijn vrijwel alle drones ready-to-fly en meestal voorzien van een camera, zodat je zelf niks hoeft te solderen of te verbouwen.

In de begindagen van de drones gebeurde het veelvuldig dat hobbyisten zelf aan de slag gingen met soldeerapparaat en printplaatjes. Dat leverde nog weleens dramatische taferelen op met drones die op hol sloegen, neerstortten of spoorloos verdwenen. Voor beginners zijn er natuurlijk ook altijd drones in de prijsklasse van 30 tot 150 euro te bestellen bij webshops en te koop bij winkelketens.

Lightbridge

Volgens Bert Geeraets betekent de komst van Lightbridge een nieuwe technologische doorbraak. Met deze apparatuur kun je hd-videobeelden zonder vertraging van een vliegende drone live zien op een tablet en ook live uitzenden. “Dan kun je dus precies zien wat je aan het filmen bent”, legt hij uit. Voor een cameraman is er dan dus geen enkel verschil meer met filmen op de grond. Je kunt meteen kaderen, framen, scherpstellen, noem maar op.

Dure oplossingen om stabiele beelden te filmen, zoals een steadycam of dolly’s, zijn niet langer nodig dankzij een gimbal-stabilisator en sensoren om objecten te ontwijken. Omdat dronecamera’s over steeds betere chiptechnologie beschikken, kun je met een dronecamera tegenwoordig beelden filmen waarvoor je tien jaar geleden een camera van een ton nodig had.”

Lightbridge is een nieuwe technologie om videobeelden van een vliegende drone live en digitaal weer te geven op een tablet op de grond. Het full-hd-videosignaal is zonder haperingen zichtbaar op het scherm van de cameraman, zodat hij betere beelden met de camera kan schieten terwijl de drone in de lucht is.

Dit betekent dat er achteraf minder tijd gaat zitten in de selectie en montage van dronebeelden. Met Lightbridge is het mogelijk om live videobeelden te streamen tot een afstand van 6,8 kilometer in 1080p 2.4G full-hd.

Meer dan alleen goed filmen

Geeraets stelt tot slot vast dat een cameraman niet alleen maar goed moet filmen. “Kennis van regelgeving en technologie wordt steeds belangrijker. Een luchtopnamebedrijf oprichten lijkt dan wel simpel en de investeringen zijn niet meer zo hoog als vroeger, maar het is niet zo simpel als iedereen denkt.

Er is nog veel grijs gebied in de regelgeving en het gekke is dat particulieren veel meer mogen dan professionals, terwijl professionals juist een vliegbrevet hebben en verzekerd zijn. Het is alsof de overheid zegt: je mag als particulier zonder groot rijbewijs met een monstertruck op de openbare weg en pakjes bezorgen bij andere particulieren.”

Tekst: Joris Spuesens

De Teufel Boomster 4 is een draadloze, semigrote bluetoothspeaker die je thuis, onderweg of buiten kunt gebruiken. Het apparaat is groot genoeg om een kamer met muziek te vullen en compact genoeg om als een ouderwetse gettoblaster op je schouder mee te nemen.

Met een adviesprijs van 349 euro is de Teufel Boomster 4 niet goedkoop (maar wel goedkoper dan zijn voorganger bij de introductie was). Het apparaat neemt het robuuste ontwerp van de Boomster 3 over en oogt zowel stoer als modern met zijn metalen grille en industriële aluminium handvat. Verder is het goed om te weten dat de behuizing spatwaterdicht is en een regenbui overleeft. Je kunt de Boomster 4 bestellen in de kleuren zwart, grijs of mintgroen.

De vertrouwde basis

De bediening is daarnaast hetzelfde gebleven. Dat betekent dat je toegang hebt tot fysieke knoppen onder een zacht rubber paneel met duidelijke feedback. Via de knoppen regel je volume, bas, afspelen en bronselectie. Net als bij het vorige model levert Teufel ook nu een infrarood afstandsbediening bij de speaker. Hiermee pas je alles op afstand aan. Dat is vooral handig voor gebruik in huis, zodat je niet steeds naar het apparaat hoeft te lopen.

©Wesley Akkerman

De Teufel Boomster 4 is bovendien meer dan een bluetoothspeaker alleen: er zit namelijk ook een radio-ontvanger in (net als bij de vorige modellen), voor zowel FM als DAB+. Dankzij multipoint bluetooth kun je bovendien twee smartphones tegelijkertijd koppelen en afwisselend de muziek regelen. Tot nu toe oogt en voelt de Teufel-speaker dus nog heel erg hetzelfde aan als je hem naast zijn voorganger zet. Wat is er dan precies nieuw aan dit model?

Vernieuwing in details

Het gaat vooral om kleinere, maar niet onbelangrijke eigenschappen. Zo kun je de Teufel Boomster 4 opladen met een usb-c-kabel. Een oplader krijg je er niet bij, maar met een beetje geluk heb je die thuis al liggen. Opladen kan voortaan met 45 watt, waardoor bijtanken lekker snel gaat. En hoewel de batterijcapaciteit er niet op vooruit is gegaan, gaat de accu toch langer mee: van 18 naar maar liefst 23 uur.

©Wesley Akkerman

Helaas is de bluetooth-versie hetzelfde gebleven als bij zijn voorganger. Voor de audio, waarover verderop meer, is dat niet zo'n probleem. Maar voor moderne bluetooth-eigenschappen, zoals Auracast, hoef je dus niet aan te kloppen bij de Teufel Boomster 4. Wel is het mogelijk om een tweede Boomster 4 te koppelen voor een betere stereoweergave. Dat kan geheel draadloos, waardoor je geen gedoe hebt met kabels. Soms zijn het de kleine dingen die het hem doen.

Teufel Boomster 4 in de praktijk

Naast bluetooth- en radiofunctionaliteit kun je ook muziek afspelen via de aux-ingang. Die poort zit, samen met de usb-c-aansluiting, achter een rubber flapje achterop, onder de uitschuifbare antenne. Voor het geluid zorgen vijf drivers (twee tweeters, twee midrange en een woofer) en twee passieve radiatoren voor een diepere bas. Dit alles wordt aangestuurd met 42 watt vermogen. Ook heb je de beschikking over de kenmerkende Teufel-technologie Dynamore.

©Wesley Akkerman

Akoestisch klinkt de Boomster 4 standaard helder, maar de bas heeft regelmatig een zetje nodig. Je kunt die eenvoudig met 6 dB verhogen (of verlagen), waardoor die dieper en voller klinkt zonder te overheersen. Stemmen en het middenbereik zijn aangenaam aanwezig en klinken natuurlijk. De hoge tonen zijn gedetailleerd, maar klinken soms wel wat kil. Misschien moet je binnen je eigen muziek-app met de equalizer spelen, maar in de basis komt hier mooi geluid uit.

Het ligt trouwens ook maar net aan de omgeving waarin je luistert. En daarmee is de grootste kracht van de Teufel Boomster 4 ook z'n achilleshiel: juist omdat je hem overal mee naartoe kunt nemen en hij op allerlei plekken goed moet kunnen klinken, blinkt het apparaat op geen enkele plek écht uit.

Het goede nieuws is dat hogere volumestanden het karakter van de muziek niet aantasten en dat de Boomster 4 overweg kan met veel verschillende (mainstream) genres, met genoeg ruimte voor detail en emotie.

©Wesley Akkerman

Teufel Boomster 4 kopen?

Hoewel de Teufel Boomster 4 niet voor iedereen de meest interessante optie is, is dit wel de beste Boomster die het Duitse bedrijf tot op heden heeft uitgebracht. We kunnen ons zelfs voorstellen dat de Boomster 4 boeiend is voor mensen die nog met een 3 rondlopen. De batterij van zijn voorganger zou inmiddels zo slecht kunnen zijn dat hij het nog geen picknick volhoudt, en dan heb je met de 4 een waardige opvolger.

Philips lanceert de Evnia 27M2N6501L, een 27-inch QD-OLED-monitor die hoogwaardige beeldkwaliteit combineert met een relatief scherpe prijs. Het model richt zich vooral op gamers en gebruikers die veel waarde hechten aan contrast, vloeiende actie en brede inzetbaarheid.

De monitor maakt gebruik van QD-OLED-technologie, die bekendstaat om diepe zwarttinten en hoge kleurprecisie. De QHD-resolutie levert een scherp beeld, terwijl HDR-ondersteuning en 10-bit kleurdiepte het scherm geschikt maken voor films, games en grafische software. Opvallend is dat Philips deze eigenschappen aanbiedt in een prijsklasse waar QD-OLED tot nu toe nauwelijks te vinden was.

Voor gamers biedt de 27M2N6501L een verversingssnelheid van 240 Hz, wat zorgt voor vloeiende animaties en minder haperingen bij snelle actie. De monitor is G-Sync compatible en heeft extra hulpmiddelen zoals Crosshair- en Sniper-functies en ShadowBoost, die details in donkere scènes beter zichtbaar maken. Ambiglow krijgt een AI-upgrade en past de lichtgloed achter het scherm automatisch aan op de content.

©PHILIPS | Copyright (c) 2021 Stock Unit/Shutterstock.

HDMI 2.1 maakt het mogelijk om consoles en pc's direct op maximale resolutie en snelheid te gebruiken. MultiView toont twee apparaten tegelijk, nuttig voor wie wil multitasken. Verder zijn er opties zoals LowBlue Mode en Flicker-Free, die vriendelijker zijn voor je ogen. Ook heeft deze monitor een volledig verstelbare standaard.

De Philips Evnia 27M2N6501L is direct verkrijgbaar voor een adviesprijs van 419 euro. Philips geeft drie jaar garantie op zijn OLED- en QD-OLED-schermen, inclusief burn-in-dekking.

©Philips