Drones dringen door tot elke sector: van defensie, filmwereld en beveiliging tot de landbouw. De haarscherpe beelden zijn dan ook te gebruiken voor vele doeleinden. Maar een professionele drone-piloot mag niet zomaar opstijgen. Aan welke regels moet je voldoen en waar moet je nog meer op letten?

Wie in Nederland voor beroepsmatig gebruik met een drone wil vliegen, moet over de juiste papieren beschikken en een vergunning aanvragen. Deze vergunning, ROC of ROC-Light, moet je als dronebedrijf zelf aanvragen bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).

Aan de ontheffing zijn voorschriften en beperkingen verbonden. Wie professioneel aan de slag wil met drones, moet eerst verplicht een vliegbrevet halen.

Regels voor professionele drone-piloten

In verband met de veiligheid gelden er afwijkende regels voor professionals en amateurs. Omdat de meeste drones tegenwoordig niet meer dan 4 kilo wegen, is het opbouwen van een dronebedrijf met een vergunning voor ROC-lights een goede en betaalbare start. Voor een ROC-light gelden de volgende regels:

- Maximaal 50 meter hoog vliegen;

- Drone mag maximaal 100 meter ver (horizontaal);

- Drone altijd in het zicht houden;

- Drone moet minder dan 4 kilo wegen;

- 50 meter vanaf gebouwen, mensen, wegen en obstakels;

- Alleen vliegen binnen daglichtperiode (dus niet ‘s nachts);

- Niet in een gecontroleerd luchtruim (CTR).

Tips van een ervaren dronevlieger

Een dronebrevet is geen overbodige luxe. Het vliegen met een drone vergt namelijk veel oefening en wie tegelijkertijd mooie beelden wil filmen, merkt al snel dat het lastig is om zich te concentreren op twee taken tegelijk. Cameraman Bert Geeraets werkt daarom in het videoproductiebedrijf Libelshoot bij complexe klussen regelmatig samen met een collega.

Libelshoot maakt gebruik van een van de meest geavanceerde drones van dit moment: de DJI Inspire 2 in combinatie met de Zenmuse X5S. Deze drone kan worden voorzien van diverse camera’s en objectieven, van groothoek tot telelens. “Vooral bij het gebruik van een telelens is het lastig om de drone te bedienen en tegelijkertijd te framen”, legt hij uit. “De meeste drones hebben een vaste groothoeklens. Daarmee kun je heel veel in beeld krijgen. Dankzij de hoge resolutie kun je dan achteraf toch nog op de gewenste details inzoomen en de mislukte of overbodige beelden in de montage wegwerken.

Maar een telelens biedt naast de haarscherpe zoombeelden een ander groot voordeel: je hoeft minder dicht bij objecten te vliegen om ze toch gedetailleerd in beeld te kunnen brengen. Dat betekent dus veiliger vliegen. Je neemt met een drone van 7000 euro liever niet het risico dat je de controle verliest en tegen een vrachtwagen vliegt.”

©PXimport

Een factor om rekening mee te houden bij de aanschaf van een drone, is de benodigde opslagcapaciteit. Camera’s die 6K-beelden kunnen filmen leveren enorme databestanden op. De camera die Libelshoot gebruikt beschikt dan ook over dedicated memorysticks die de benodigde doorvoersnelheid van de beelden kunnen verwerken en daarnaast tot wel 500 GB aan opslagruimte bieden.

Een ssd met 240 GB is, afhankelijk van de kwaliteit, voldoende voor maximaal 30 minuten aan videobeelden. Geeraets: “Wij gebruiken bij voorkeur een drone met twee recorders: een HighEnd-recorder met raw-processor zonder compressie en eentje met h264- en h265-encoder voor compressie. Raw-basismateriaal biedt de beste kwaliteit voor nabewerking.”

Prijs van een RtF-drone

Hoewel de prijzen van drones de laatste jaren spectaculair zijn gedaald, moet je voor de kwaliteit die een bedrijf als Libelshoot biedt nog steeds fors in de buidel tasten. Daarmee kun je dan wel een video maken die geschikt is voor de grootste bioscoopschermen. De nieuwste state-of-the-art-drone, de DJI Inspire 2 (vanaf 2140 euro) kun je voorzien van een X7-camera (2500 euro) met losse lenzen (1500 euro). Dan heb je ook nog een licentie nodig voor QuicktimeProRes en RAW-DNG (1500 euro).

Andere types van DJI, zoals de Phantom, Mavic en Maverick, zitten een prijsklasse lager. DJI heeft in het topsegment eigenlijk alleen concurrentie van Yuneec. Tegenwoordig zijn vrijwel alle drones ready-to-fly en meestal voorzien van een camera, zodat je zelf niks hoeft te solderen of te verbouwen.

In de begindagen van de drones gebeurde het veelvuldig dat hobbyisten zelf aan de slag gingen met soldeerapparaat en printplaatjes. Dat leverde nog weleens dramatische taferelen op met drones die op hol sloegen, neerstortten of spoorloos verdwenen. Voor beginners zijn er natuurlijk ook altijd drones in de prijsklasse van 30 tot 150 euro te bestellen bij webshops en te koop bij winkelketens.

Lightbridge

Volgens Bert Geeraets betekent de komst van Lightbridge een nieuwe technologische doorbraak. Met deze apparatuur kun je hd-videobeelden zonder vertraging van een vliegende drone live zien op een tablet en ook live uitzenden. “Dan kun je dus precies zien wat je aan het filmen bent”, legt hij uit. Voor een cameraman is er dan dus geen enkel verschil meer met filmen op de grond. Je kunt meteen kaderen, framen, scherpstellen, noem maar op.

Dure oplossingen om stabiele beelden te filmen, zoals een steadycam of dolly’s, zijn niet langer nodig dankzij een gimbal-stabilisator en sensoren om objecten te ontwijken. Omdat dronecamera’s over steeds betere chiptechnologie beschikken, kun je met een dronecamera tegenwoordig beelden filmen waarvoor je tien jaar geleden een camera van een ton nodig had.”

Lightbridge is een nieuwe technologie om videobeelden van een vliegende drone live en digitaal weer te geven op een tablet op de grond. Het full-hd-videosignaal is zonder haperingen zichtbaar op het scherm van de cameraman, zodat hij betere beelden met de camera kan schieten terwijl de drone in de lucht is.

Dit betekent dat er achteraf minder tijd gaat zitten in de selectie en montage van dronebeelden. Met Lightbridge is het mogelijk om live videobeelden te streamen tot een afstand van 6,8 kilometer in 1080p 2.4G full-hd.

Meer dan alleen goed filmen

Geeraets stelt tot slot vast dat een cameraman niet alleen maar goed moet filmen. “Kennis van regelgeving en technologie wordt steeds belangrijker. Een luchtopnamebedrijf oprichten lijkt dan wel simpel en de investeringen zijn niet meer zo hoog als vroeger, maar het is niet zo simpel als iedereen denkt.

Er is nog veel grijs gebied in de regelgeving en het gekke is dat particulieren veel meer mogen dan professionals, terwijl professionals juist een vliegbrevet hebben en verzekerd zijn. Het is alsof de overheid zegt: je mag als particulier zonder groot rijbewijs met een monstertruck op de openbare weg en pakjes bezorgen bij andere particulieren.”

Tekst: Joris Spuesens

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.