ID.nl logo
Wat is het verschil tussen lossy en lossless audio?
Huis

Wat is het verschil tussen lossy en lossless audio?

Als je naar digitale muziek luistert, zit het toch altijd goed met de kwaliteit? Nou, niet helemaal. Veel hangt namelijk af van het feit of de bestanden lossy of lossless verpakt zijn. Maar wat betekenen die termen eigenlijk?

In dit artikel duiken we in het onderwerp digitale audio en hoe die wordt verpakt. Meer specifiek hebben we het over twee termen die daarbij vaak aan te pas komen: lossy en lossless. Wat ze betekenen en wat het verschil is, dat leggen we uit.

Veel zaken kunnen geluidskwaliteit beïnvloeden. De apparatuur die je gebruikt, de ruimte waarin je luistert, hoe het is opgenomen en gemastered – zelfs je gezondheid heeft een impact. Als je verkouden bent, hoor je dikwijls geluid wat doffer dan anders. Een andere belangrijke factor is de kwaliteit van het bronmateriaal. Een versleten elpee klinkt bijvoorbeeld heel wat slechter dan een kakelverse vinylplaat. 

Maar hoe zit het met digitale audio die je downloadt of streamt? Ook daarin heb je verschillen qua kwaliteit. Een oorzaak daarvan is hoe die digitale audio wordt ‘verpakt’. Dat kan op uiteenlopende manieren – en die zijn niet allemaal even vriendelijk voor jouw muziek. 

Wat is digitale audio?

Als je het puur digitaal bekijkt, is muziek niet anders dan een foto of het document dat je gisteren opstelde in Word: het is een enorme verzamelen eentjes en nulletjes. Of laten we het data noemen. Maar het is toch iets complexer dan dat: een computer of smartphone moet muziekdata natuurlijk kunnen onderscheiden van beelddata.

Om die reden wordt elke soort data op een bepaalde manier verpakt. Zeg maar in een container gestopt met een opschrift over de inhoud en hoe alles intern is georganiseerd. Zo’n container is een stream (bijvoorbeeld van Spotify) of een muziekbestand (bijvoorbeeld een mp3'tje op je harde schijf). Dat zijn weliswaar twee verschillende dingen, maar voor deze uitleg kun je ze als hetzelfde beschouwen.

Als muziekliefhebber moet je je zelden bezighouden met de structuur van digitale audio. Dat is iets voor geluidstechnici of audiofielen die met gespecialiseerde hifi-apparatuur aan de slag gaan. Voor hen is het belangrijk om te weten wat het onderscheid is tussen PCM-audio (het merendeel van de digitale audio) en DSD (een alternatief afkomstig van Sony en ontwikkeld voor de gefaalde SACD-schijven).

Maak het kleiner

Een groot probleem met audiodata? Het is groot. Hetzelfde geldt (nog meer zelfs) voor fotodata of video. Dat is best lastig, want daardoor raken harde schijven snel vol en is er meer bandbreedte nodig om iets te streamen. Daarom wordt die audiodata verkleind of gecodeerd, zodat je eindigt met kleinere bestanden en lichtere streams. Aan het eind van de rit zal je computer of smartphone de verkleinde data weer omzetten of decoderen naar afspeelbare audio.

©Sony

Dat verkleinen gebeurt met een compressiecodec of -algoritme. Het is een wiskundige bewerking die op audiodata wordt losgelaten. Er zijn zo verschillende algoritmen (zie verderop in dit artikel) die allemaal op hun eigen manier te werk gaan. Grofweg werken codecs wel op dezelfde manier. Ze zoeken bijvoorbeeld naar terugkerende elementen om die vereenvoudigd te beschrijven.

Stel dat er een seconde stilte is in een muziekbestand. Dan heb je bij ruwe audiodata een heel lange rij nullen, en ook dat is veel data. Een algoritme zal dan op die plaats wiskundig aangeven dat er seconde lang een 0 nodig is, wat veel korter is (lees: minder data vereist). Dat is uiteraard heel simplistisch gesteld; in realiteit zijn deze compressiealgoritmen enorm complex en vertrouwen ze op geavanceerde wiskundige functies. Gelukkig heb je daar als muziekliefhebber geen last van – alles gebeurt achter de schermen.

Lossless en lossy staan los van hi-res audio. Audio in een hogere resolutie verwijst naar een hogere kwaliteit waarin het werd opgenomen en verpakt. Met ‘hoger’ wordt hier beter dan cd-kwaliteit (44,1 kHz/16-bit) bedoeld, zoals 96 kHz/24-bit audio. Je vindt hi-res audio bij bepaalde downloadwinkels. Het wordt dan lossless verpakt als FLAC- of ALAC-bestand. Lossy hi-res kan in theorie ook, maar aangezien hi-res audio mikt op kritische luisteraars, wordt dat nooit aangeboden.

Wegknippen of behouden?

Er zijn verschillende manieren om audio te comprimeren. Daarom zijn er verschillende muziekcodecs en -formaten. Mp3 is een bekend formaat, maar je hebt ook AAC, FLAC, Apple Lossless en nog vele anderen. Elk formaat past een eigen techniek toe, maar je kunt de verschillende methodes wel in twee groepen onderverdelen: sommige formaten zijn lossy, anderen zijn lossless.

Die twee termen verklappen in feite meteen waar het om draait. Lossless (oftewel zonder verlies) verkleint audiodata zonder iets te vernietigen. Voorbeelden van lossless-formaten zijn FLAC en ALAC. Het eindresultaat als het wordt afgespeeld is identiek aan het bronmateriaal. Het nadeel is wel dat je zulke audiodata niet enorm kunt verkleinen. Zeven à acht keer kleiner is zo'n beetje het maximale. 

Vroeger voldeed dat niet. Lossless bestanden namen nog steeds te veel plaats in op schijven en qua bandbreedte konden mobiele netwerken ook niet volgen. Daarom werden lossy algoritmen ontwikkeld. Deze codecs verkleinen de bestanden door audiodata weg te gooien. Als je ze afspeelt, hoor je iets dat minder goed klinkt (want minder data bevat) dan het origineel. 

Bij bluetooth-speakers luister je zo goed als altijd naar lossy kwaliteit.

Slim weggooien

Dat weggooien klinkt heel destructief, maar wetenschappers probeerden wel slim te werk te gaan. De lossy-methodes vertrouwden onder meer op inzichten op hoe wij als mens horen. Wij zijn bijvoorbeeld heel alert op stemmen, maar minder op heel lage en heel hoge tonen. Zo’n lossy-algoritme zal daarom niets weggooien van de frequenties waarin stemmen voorkomen, maar wel hier en daar zaken die de meesten toch niet zouden horen. Toch zijn er mensen die claimen het verschil tussen lossy en lossless audio te kunnen waarnemen.

Inmiddels is er technisch eigenlijk geen reden meer om over het netwerk of internet nog met lossy-algoritmes te werken. Toch gebruiken diensten als Spotify en Apple Music ze nog. Dat heeft vooral met het financiële plaatje te maken. Die diensten betalen namelijk telkens als iemand een liedje streamt voor de gebruikte bandbreedte. Het is een microsom, maar het verschil tussen hetzelfde liedje in mp3-formaat en FLAC-formaat tikt wel aan als het gaat om miljoenen streams.  

Er zijn trouwens wel diensten die lossless audio aanbieden. Deezer, Tidal en Qobuz bijvoorbeeld, maar ook Apple Music doet het als je daarom vraagt. Er circuleren al langer berichten dat Spotify een lossless-abonnement gaat aanbieden, mogelijk onder de noemer ‘Hi-Fi’. 

Lossless audio is verkrijgbaar bij Apple Music.

En bluetooth dan?

Lossy-codecs spelen wel een belangrijke rol bij het streamen over bluetooth. De draadloze verbinding tussen je smartphone en hoofdtelefoon heeft een beperkte bandbreedte. Lossless audio hierover sturen gaat niet. Daarom wordt in je telefoon de audio gecomprimeerd met een lossy-codec, zoals AAC of aptX. Er is wel sprake van een nieuwe codec (aptX Lossless) die cd-kwaliteit belooft zonder iets weg te gooien.

Dat is meteen een van de grote verschillen tussen draadloze wifi-speakers en bluetooth-speakers: bij de eerste is lossless audio vaak mogelijk, bij de tweede bijna zeker niet.

▼ Volgende artikel
Samsung brengt krachtige Bespoke AI Jet Ultra steelstofzuiger uit
Huis

Samsung brengt krachtige Bespoke AI Jet Ultra steelstofzuiger uit

Samsung Electronics heeft de wereldwijde uitrol van de Bespoke AI Jet Ultra aangekondigd. Deze snoerloze steelstofzuiger wordt omschreven als een zeer krachtig model, en werd eerder onthuld tijdens het Welcome to Bespoke AI-evenement.

Het apparaat beschikt over een verbeterde AI Cleaning Mode 2.0 en een geavanceerd HEPA-filtratiesysteem. De Bespoke AI Jet Ultra heeft volgens tests een zuigkracht tot 400 W. De HexaJet-motor speelt hierbij een belangrijke rol: de zeshoekige statorstructuur met een tweefasige diffuser en dunnere waaier verbeteren de luchtstroom en verhogen de efficiëntie. In de minimale vermogensstand kan de stofzuiger tot ongeveer 100 minuten werken op één accu. 

"Dit nieuwe model bouwt voort op het eerdere succes van de Bespoke AI Jet," aldus Jeong Seung Moon, EVP en hoofd van het R&D-team voor Digital Appliances Business bij Samsung Electronics.

Intelligente schoonmaakondersteuning

Het toestel is uitgerust met de verbeterde AI Cleaning Mode 2.0. In deze modus worden de druk op de borstel en de luchtdruk tijdens het stofzuigen gedetecteerd, waarna zes verschillende schoonmaakomgevingen kunnen worden herkend. De schoonmaakprestaties worden vervolgens automatisch aangepast. De Active Dual Brush kan onderscheid maken tussen normale en hoogpolige tapijten, terwijl de Slim LED Brush+ hoeken kan detecteren. 

Door het vermogen en de borstelsnelheid aan verschillende schoonmaakomgevingen aan te passen, verbruikt de batterij volgens Samsung tot 21 procent minder energie en neemt de wendbaarheid tot 8 procent toe met prestaties die vergelijkbaar zijn met de middelste vermogensstand. 

Verbeterd filtratiesysteem

Samsung heeft het filtratiesysteem verbeterd om stofdeeltjes op te vangen wanneer de lucht uit de stofzuiger wordt geblazen. De Bespoke AI Jet Ultra beschikt over een meerlaags filtersysteem dat fijnstof effectief opvangt. Binnenkomende lucht passeert interne compartimenten zoals de cycloon en een filter van metaalgaas die achtereenvolgens stofdeeltjes opvangen, wat volgens het bedrijf resulteert in een filtratie-efficiëntie van 99,999 procent. 

Het HEPA-filtersysteem vangt stofdeeltjes op tot 0,3 µm, waardoor er minder stof in de lucht terechtkomt. 

Prijzen en beschikbaarheid

De Bespoke AI Jet Ultra is verkrijgbaar in twee kleuren: Satin Black en Satin Mint. De adviesprijs voor beide modellen is 1349 euro. De stofzuiger zal vanaf eind april te koop zijn in de Benelux.

Bekijk hier andere Samsung-stofzuigers op Kieskeurig.nl:

▼ Volgende artikel
Goed alternatief voor EasyPark? Zo werkt de Q-Park-app
© Алексей Закиров - stock.adobe.com
Huis

Goed alternatief voor EasyPark? Zo werkt de Q-Park-app

Nu de parkeer-app EasyPark onder vuur ligt vanwege de fors hogere servicekosten die vanaf 1 mei 2025 in rekening worden gebracht, is het tijd om eens te kijken naar alternatieven. De app van Q-Park bijvoorbeeld: stukken goedkoper en ook nog eens makkelijk in gebruik.

Om te beginnen download je de Q-Park-app via Apple App Store of Google Play Store . Open na de installatie de app en druk op Inloggen wanneer je al een account hebt, of kies voor Account aanmaken om je registratie te voltooien. Je ontvangt ook nog een bevestigingscode per mail die je moet invullen tijdens de registratie. Een werkend e-mailadres is dus belangrijk.

Voer vervolgens je e-mailadres en wachtwoord in en tik op Bevestigen. Eenmaal ingelogd krijg je toegang tot het hoofdscherm, waar je beschikbare parkeergarages in jouw buurt vindt.

View post on TikTok

Dit scherm toont in real time hoeveel plaatsen er nog vrij zijn en wat de verwachte kosten zijn. Wil je direct instructies naar een locatie? Raak dan Navigeren aan en gebruik de ingebouwde routebeschrijving van je toestel. Houd er rekening mee dat je soms toestemming moet geven voor locatiediensten, wat je bij de eerste keer gebruik in de systeeminstellingen kunt regelen. Zo ben je binnen enkele minuten klaar om overal vlot te parkeren, zonder eindeloos rondjes te hoeven rijden in drukke stadscentra. 

Betalen en tariefoverzicht

Per parkeergarage of -terrein kun je direct zien hoeveel elektrische oplaadpunten er zijn. Als je echter benieuwd bent naar de parkeerkosten, dan wordt het je in de app niet heel gemakkelijk gemaakt. Die kosten zijn namelijk niet opgenomen in de app: je wordt doorverwezen naar de website van Q-Park, waar je vervolgens alsnog handmatig de parkeerlocatie moet invoeren. Niet heel gebruikersvriendelijk.

Parkeren op straat gaat gelukkig wel iets eenvoudiger: daar hoef je alleen de parkeersessie te starten. Als je creditcard of bankrekening is gekoppeld, hoef je vervolgens verder nergens meer naar om te kijken.

De app houdt de duur van je parkeeractie bij en rekent automatisch het juiste bedrag af. Zo voorkom je onnodige boetes. Zodra je terug bij je auto bent, beëindig je de sessie via Parkeersessie stoppen. Houd er rekening mee dat sommige locaties een maximaal dagtarief hanteren. Door dit vooraf te checken, kom je nooit voor verrassingen te staan. Ook prettig is dat je geen transactiekosten betaalt als je op straat parkeert, zoals dat bijvoorbeeld wel het geval is bij EasyPark.

Makkelijk garages inrijden

Een andere handige optie is de functie mobiel parkeren. Als je dit in de app instelt, kun je voortaan automatisch parkeergarages van Q-Park inrijden waar nummerbordherkenning is ingeschakeld. Welke dat zijn, zie je in de app. In de app geef je daartoe het nummerbord van je auto op, maak je een koppeling met iDeal of je creditcard en na het verifiëren van je rekeningnummer door middel van een machtiging van één cent wordt de betaling voortaan automatisch afgeschreven wanneer je de parkeergarage of het parkeerterrein afrijdt. Je betaalt in deze gevallen ook geen 40 cent transactiekosten. En: zowel bij het in- als uitrijden wordt de slagboom automatisch voor je geopend.

Handige tips

Het leuke aan de de Q-Park-app is dat deze meer biedt meer dan alleen het parkeren zelf. Zo kun je meldingen inschakelen door op Instellingen en vervolgens Pushmeldingen te tikken. Hierdoor ontvang je een notificatie wanneer je parkeersessie bijna afloopt of wanneer er een actietarief geldt.

Stel je voor dat je met vrienden dineert in een onbekende stad: de functie Vind mijn auto wijst je exact de weg terug naar je parkeerplek. Alles werkt intuïtief, omdat de app een overzichtelijke interface heeft en jou begeleidt bij elke stap. Mocht je tegen problemen aanlopen, dan kun je met Help direct contact opnemen met de supportafdeling. Let op dat je je gegevens up-to-date houdt, zodat je altijd toegang hebt tot de juiste betaalopties.

Meerdere auto's

Heb je meerdere auto's of wil je je account delen met anderen? Dat kan ook: in je profiel kun je namelijk meerdere nummerborden toevoegen. Logt iemand anders op een andere telefoon in met hetzelfde account, dan kan deze persoon de app dus ook gebruiken voor zijn of haar auto.

Tot slot

De Q-Park-app bespaart je kostbare tijd door parkeren makkelijk te maken en automatisch je betalingen te regelen. Dankzij de duidelijke interface en realtime informatie vind je moeiteloos beschikbare parkeerlocaties. Bovendien kun je snel je parkeeractie verlengen en betaalopties beheren, zodat je nooit meer onnodig betaalt. Prettig daarbij is dat je geen transactiekosten betaalt.